I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
NGUY N TI N TOÀN
ÁNH GIÁ HI N TR NG MÔI TR
NG N
C TH I S N XU T
T I NHÀ MÁY GI Y HOÀNG V N TH , THÀNH PH
THÁI NGUYÊN,
T NH THÁI NGUYÊN’
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành
:
a chính môi tr
Khoa
: Qu n lý Tài nguyên
Khóa h c
: 2011 - 2015
Thái Nguyên, n m 2015
ng
I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
NGUY N TI N TOÀN
ÁNH GIÁ HI N TR NG MÔI TR
NG N
C TH I S N XU T
T I NHÀ MÁY GI Y HOÀNG V N TH , THÀNH PH
THÁI NGUYÊN,
T NH THÁI NGUYÊN’
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành
:
Khoa
: Qu n lý Tài nguyên
L p
: K43 - CMT N02
Khóa h c
: 2011 - 2015
Giáo viên h
a chính môi tr
ng d n : THS. D
Thái Nguyên, n m 2015
ng
ng Th Thanh Hà
i
L IC M
N
Th c t p t t nghi p là m t giai o n c n thi t và h t s c quan tr ng c a
m i sinh viên, ó là th i gian sinh viên ti p c n v i th c t , nh m c ng c và
v n d ng nh ng ki n th c mình ã h c trong nhà tr ng.
c s nh t trí c a
Ban giám hi u nhà tr ng, Ban ch nhi m Khoa Qu n lý tài nguyên i
H c Nông Lâm Thái Nguyên, em ã ti n hành nghiên c u
tài: “ ánh giá
hi n tr ng môi tr ng n c th i s n xu t t i nhà máy gi y Hoàng V n
Th , thành ph Thái Nguyên, t nh Thái Nguyên’. Trong quá trình th c hi n
tài ngoài s n l c ph n u c a b n thân, em ã
c s giúp
nhi t
tình c a nhi u t p th , cá nhân trong và ngoài nhà tr ng.
Nhân d p này, em xin bày t lòng c m n sâu s c và chân thành t i các
Thày, Cô giáo trong Khoa Qu n lý Tài nguyên, nh ng ng i ã d y d ,
h ng d n em trong nh ng n m tháng h c t p t i tr ng.
c bi t, em xin
chân thành c m n cô giáo ThS. D ng Th Thanh Hà – Gi ng viên tr ng
i H c Nông Lâm Thái Nguyên, ng i ã tr c ti p h ng d n em m t cách
t n tình và chu áo trong su t th i gian th c t p và hoàn thành chuyên này.
Qua ây, em c ng xin c m n s giúp
nhi t tình c a các cán b nhà máy
gi y Hoàng V n Th - Thành Ph Thái Nguyên ã ng viên, giúp
và
cung c p y các tài li u, thông tin em hoàn thành t th c t p.
Cu i cùng, em xin
c bày t lòng bi t n sâu s c t i gia ình, b n bè,
là ch d a giúp em hoàn thành t t vi c h c t p, nghiên c u trong su t 4 n m
h c v a qua. M c dù b n thân ã c g ng h t mình, song do n ng l c có h n
và còn thi u nhi u kinh nghi m th c ti n nên không tránh kh i nh ng thi u
xót, em r t mong nh n
c s óng góp ý ki n, góp ý c a Thày, Cô giáo và
t t c các b n sinh viên chuyên này
c hoàn thi n t t h n.
Em xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày 20 tháng 5 n m 2015
Sinh viên
Nguy n Ti n Toàn
ii
DANH M C CÁC B NG
B ng 4.1: T i l ng và n ng các ch t ô nhi m chính trong n c th i
sinh ho t Công ty CP gi y Hoàng V n Th ..............................................42
B ng 4.2: Cân b ng n
c Công ty CP gi y Hoàng V n Th ...................44
(tính cho công su t th c t là 19.000 t n sp/n m) ....................................44
B ng 4.3: H s dòng ch y theo
B ng 4.4: K t qu phân tích m u n
Hoàng V n Th (n
c i m m t ph ..................................45
c th i s n xu t c a Công ty CP gi y
c th i sau khi x lý) ................................................49
B ng 4.5: K t qu phân tích m u n
c th i ra ngoài môi tr
ng .............50
Công ty CP gi y Hoàng V n Th n m 2013 ............................................50
B ng 4.6: K t qu phân tích m u n c th i ra ngoài môi tr ng Công ty
CP gi y Hoàng V n Th n m 2014 ..........................................................51
B ng 4.7: T ng h p k t qu i u tra ý ki n ng i dân v nh h ng c a
n c th i s n xu t c a nhà máy n môi tr ng n c .............................52
iii
DANH M C CÁC HÌNH
Hình 4.1. B n
Công ty CP gi y Hoàng V n Th . ...................................... 26
Hình 4.2. S
c c u t ch c nhà máy ........................................................ 28
Hình 4.3: S
công ngh dây chuy n xeo gi y Duplex (xeo VI) ................ 31
Hình 4.4: S
công ngh dây chuy n t n thu b t th i c a h th ng x lý
n
c th i.......................................................................................... 33
Hình 4.5: S
công ngh s n xu t gi y bao gói xi m ng ............................ 34
Hình 4.6: S
công ngh dây chuy n s n xu t d m m nh .......................... 37
Hình 4.7: B ng t i ........................................................................................... 38
Hình 4.8: B nghi n th y l c .......................................................................... 38
Hình 4.9: B n
c tr ng .................................................................................. 38
Hình 4.10: H th ng nghi n
a ...................................................................... 38
Hình 4.11: Máy xeo......................................................................................... 39
Hình 4.12: Máy cu n....................................................................................... 39
Hình 4.13: Máy c t thanh nan và cu n l i ...................................................... 39
Hình 4.14: H th ng kh b i c a lò h i t ng sôi ............................................ 39
iv
DANH M C CÁC T , C M T
STT
Ký hi u
VI T T T
Tên ký hi u
1
CP
C ph n
2
CTNH
Ch t th i nguy h i
3
PCCC
Phòng cháy ch a cháy
4
sp
S n ph m
5
XM
Xi m ng
v
M CL C
Nguy n Ti n Toàn ...................................................................................................... i
DANH M C CÁC B NG ....................................................................................... ii
DANH M C CÁC HÌNH ....................................................................................... iii
DANH M C CÁC T , C M T
VI T T T ..................................................... iv
M C L C ..................................................................................................................v
Ph n 1 .........................................................................................................................1
M
U ....................................................................................................................1
1.1.Tính c p thi t c a
tài ....................................................................................1
1.2.M c ích, yêu c u và ý ngh a c a
tài ...........................................................2
1.2.1.M c ích.....................................................................................................2
1..2.2.Yêu c u......................................................................................................2
1.2.3.Ý ngh a .......................................................................................................2
Ph n 2 T NG QUAN TÀI LI U ...........................................................................4
2.1. C s khoa h c v môi tr
ng .........................................................................4
2.1.1. M t s khái ni m v môi tr
2.1.2. Khái ni m Ô nhi m n
ng ...............................................................4
c ..........................................................................6
2.2. C s pháp lý ...................................................................................................9
2.2.1 Các thông s c a ch t l
ng n
2.2.2. M t s v n b n liên quan
2.3. C s th c ti n c a
c .............................................................9
n qu n l tài nguyên n
tài ...............................................................................12
2.3.1. T ng quát v tài nguyên n
c trên th gi i và Vi t Nam .......................12
2.3.2. Hi n tr ng công nghi p s n xu t gi y
2.3.3. V n
Ph n 3
IT
c. ........................10
Vi t Nam .................................16
s d ng tài nguyên và ô nhi m môi tr ng trong s n xu t gi y .......17
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U .......19
3.1.
it
ng và ph m vi nghiên c u ..................................................................19
3.2.
a i m và th i gian ti n hành .....................................................................19
3.3. N i dung nghiên c u ......................................................................................19
3.4. Ph
ng pháp nghiên c u................................................................................19
3.4.1. Ph
ng pháp i u tra thu th p thông tin và s li u th c p ...................19
vi
3.4.2. Ph ng pháp i u tra kh o sát th c a t i nhà máy gi y Hoàng V n
Th , thành ph Thái Nguyên ............................................................................19
3.4.3. Ph
ng pháp i u tra ph ng v n b ng phi u câu h i trên th c
ánh giá hi n tr ng môi tr
ng n
a
c th i .........................................................19
3.4.4. Ph
ng pháp thu th p s li u s c p.......................................................20
3.4.5. Ph
ng pháp k th a s li u ...................................................................20
3.4.6. Ph
ng pháp x lý s li u b ng ph
3.4.7. Ph
ng pháp so sánh v i ch tiêu chu n môi tr
3.4.8. Ph
ng pháp tham kh o ý ki n chuyên gia ............................................21
ng pháp toán h c
n thu n ........20
ng Vi t Nam. ............21
3.4.9. T ng h p vi t báo cáo .............................................................................21
Ph n 4 .......................................................................................................................22
K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N .....................................................22
4.1. i u ki n t nhiên kinh t - xã h i c a khu v c nhà máy .............................22
4.1.1. i u ki n môi tr
ng t nhiên ................................................................22
4.1.2. i u ki n kinh t - xã h i ........................................................................24
4.2.
c i m v quy mô, quy trình s n xu t c nhà máy ....................................26
4.2.1. V trí, quy mô và hi n tr ng công ngh s n xu t c a nhà máy ...............26
4.2.2. Quy mô và quá trình phát tri n c a nhà máy ..........................................40
4.3. Hi n tr ng s d ng n c, n c th i và quy trình s lý n c th i c a nhà máy
...............................................................................................................................41
4.3.1. Hi n tr ng s d ng n
c c a nhà máy....................................................41
4.3.2. Các ngu n và tính ch t n
4.3.3. Hi n tr ng n
c th i c a Nhà máy gi y Hoàng V n Th ...42
c th i c a nhà máy ..........................................................47
4.4. Ý ki n c a ng i dân v nh h ng c a n c th i nhà máy n môi tr ng .
...............................................................................................................................52
4.4.1. ánh giá ý ki n c a ng
i dân...............................................................52
4.4.2. M t s
nh h ng và gi i pháp kh c ph c, gi m thi u ô nhi m môi
tr ng n c do n c th i nhà máy gây ra ........................................................53
PH N 5.....................................................................................................................56
K T LU N VÀ
NGH .....................................................................................56
vii
5.1 K t lu n ...........................................................................................................56
5.2. Ki n ngh . .......................................................................................................57
1
Ph n 1
M
1.1.Tính c p thi t c a
Con ng
U
tài
i trên Trái
t ang t n t i và phát tri n trong m t không gian
vô cùng r ng l n, a d ng, và phong phú, kho ng không gian ó
môi tr
ng. Ngày nay, v n
môi tr
ng ã tr nên c p thi t
c g i là
h u h t các
qu c gia trên th gi i, trong ó có Vi t Nam. Nguyên nhân gây ra tình tr ng ô
nhi m môi tr
ng là do quá trình phát tri n kinh t , xã h i không
công tác b o v môi tr
nhi m v i nhi u m c
c a con ng
ng. H u qu là nhi u khu v c môi tr
khác nhau, gây nh h
khí thì v n
ng không nh
v ô nhi m môi tr
ô nhi m môi tr
c ng t và n
vong c a con ng
ng n
ng
n cu c s ng
ng n
t, môi tr
c ã tr thành v n
i c ng nh toàn b s s ng trên Trái
ng không
toàn c u. Nguy
c s ch ang là m t hi m h a l n
r t phong phú và a d ng, v i ¾ di n tích b m t trái
nh ng l
ng ã b ô
i.
Bên c nh nh ng v n
c thi u n
ng b v i
iv is t n
t. Tài nguyên n
t là các
id
c
ng
c ng t có giá tr ph c v cho sinh ho t và s n xu t c a con
ng
i l i h n ch . Cùng v i s phát tri n c a xã h i, các ngành s n xu t, con
ng
i s d ng n
c ngày càng nhi u. Tuy n
có kh n ng tái t o nh ng v i m c
qu c gia
c
sách thi u n
qu n
c
s d ng n
a vào tình tr ng thi u n
c coi là ngu n tài nguyên
c nh hi n nay ã nhi u
c, Vi t Nam
c
a vào danh
c t n m 2006, cho nên vi c s d ng ti t ki m và x lý hi u
c th i
tái s d ng là v n
c p bách.
Vi c phát tri n ngành công nghi p, trong ó có công nghi p s n xu t
gi y ã góp ph n thúc
y s phát tri n kinh t c a
nhi u c h i vi c làm c i thi n
tn
c và t o thêm
i s ng nhân dân. Thái Nguyên c ng
c
coi là m t trong các t nh có n n công nghi p phát tri n. Nh ng c ng kèm theo
ó là nh ng v n
v ô nhi m môi tr
ng trong quá trình s n xu t gây ra.
2
V n
v ô nhi m môi tr
ng n
c c ng là v n
c quan tâm hi n nay.
Trong ó nhà máy gi y Hoàng V n Th là m t
n v tiêu bi u trong công
nghi p s n xu t t i Thái Nguyên em l i nhi u l i ích cho kinh t c a t nh và
cung c p
c nhi u vi c làm cho ng
i dân. Tuy nhiên,l
trong quá trình s n xu t c a nhà máy th i ra c ng t
l
ng gây ô nhi m cao c n
c x lý tr
c khi
Xu t phát t yêu c u th c ti n ó,
cs
ng n
ng
c th i
i l n có hàm
a ra ngoài môi tr
ng ý c a tr
ng
ng.
iH c
Nông Lâm – Thái nguyên, khoa Qu n Lý Tài Nguyên em ã ti n hành nghiên
c u
tài: “ ánh giá hi n tr ng môi tr
ng n
c th i s n xu t t i nhà
máy gi y Hoàng V n Th , thành ph Thái Nguyên, t nh Thái Nguyên’.
1.2.M c ích, yêu c u và ý ngh a c a
tài
1.2.1.M c ích
- Thông qua vi c nghiên c u n m
c hi n tr ng n
c th i c a nhà
máy gi y Hoàng V n Th .
-
ánh giá chi u h
ng nh h
ng và d báo tình tr ng ô nhi m trong
quá trình s n xu t.
-
a ra các bi n pháp nh m gi m thi u và b o v , c i thi n x lý n c th i.
1..2.2.Yêu c u
-
ánh giá hi n tr ng môi tr
ng n
c th i s n xu t c a nhà máy gi y
Hoàng V n Th .
- Ngu n s li u,tài li u i u tra thu th p ph i có
tin c y, chính xác,
trung th c và khách quan.
- Ph i
a ra các bi n pháp h p lý nh m gi m thi u m c
nhi m c a các ho t
gây ô
ng s n xu t.
1.2.3.Ý ngh a
1.2.3.1.Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u
tài giúp cho ng
i h c t p nghiên c u c ng c l i nh ng ki n th c
ã h c, bi t cách th c hi n m t
tài khoa h c và hoàn thành khóa lu n t t
3
nghi p, nâng cao hi u bi t thêm v th c t , trau d i, tích lu kinh nghi m cho
công vi c sau khi ra tr
ng.
1.2.3.2.Ý ngh a trong th c ti n
- Ph n ánh th c tr ng ch t l
ng n
c th i s n xu t nhà máy gi y
Hoàng V n Th .
- C nh báo các v n
v ô nhi m n
c th i s n xu t.
- Giáo d c, nâng cao ý th c trách nhi m c a nhà máy trong công tác
b o v môi tr
ng
4
Ph n 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1. C s khoa h c v môi tr
Tài nguyên n
và n
th
ng
c bao g m ngu n n
c bi n. Ngu n n
c m t
ng xuyên hay không th
c m t, n
i
c g i là tài nguyên n
ng xuyên trong các th y v c
sông ngòi, h t nhiên, h ch a (h nhân t o),
tuy t. Tài nguyên n
cd
m l y,
t, n
cm a
c m t, t n t i
trên m t
t nh :
ng ru ng và b ng
c sông là thành ph n ch y u và quan tr ng nh t,
s d ng r ng rãi trong
chung và tài nguyên n
i s ng và s n xu t. Do ó, tài nguyên n
c nói riêng là m t trong nh ng y u t quy t
c
c nói
nh s
phát tri n kinh t xã h i c a m t vùng lãnh th hay m t qu c gia.
2.1.1. M t s khái ni m v môi tr
Khái ni m môi tr
ng
ng
Theo kho n 1 i u 3 Lu t B o v môi tr ng Vi t Nam n
tr ng
c nh ngh a nh sau: “Môi tr ng bao g m các y u t
v t ch t nhân t o bao quanh con ng i, có nh h ng n i s
s t n t i và phát tri n c a con ng i và sinh v t”. (Lu t B o v
Vi t Nam 2005)[9]
Khái ni m ô nhi m môi tr
ng
Theo kho n 6 i u 3 Lu t B o v môi tr
môi tr
ng là s bi n
tiêu chu n môi tr
Khái ni m ô nhi m môi tr
Theo Hi n ch
môi tr
làm thay
ng n
ng x u
ng n
ng Châu Âu v n
c là do tác
i ch t l
ng Vi t Nam n m 2005 “Ô nhi m
i c a các thành ph n môi tr
ng, gây nh h
ng n
m 2005 môi
t nhiên và
ng s n xu t,
môi tr ng
n con ng
ng không phù h p v i
i, sinh v t”.[9]
c
c có
ng c a con ng
c, chính s thay
nh ngh a nh sau: “Ô nhi m
i gây nên m t bi n
i nào ó
i này gây nên nguy hi m cho
5
i, công nghi p, nông nghi p, th y s n,v i
con ng
ng v t nuôi và
ng v t
hoang dã”.
* Khái ni m tiêu chu n môi tr
ng
Theo kho n 5 i u 3 Lu t B o v môi tr
ngh a: “Tiêu chu n môi tr
l
ng môi tr
ch t th i
nh
ng là gi i h n cho phép các thông s v ch t
ng xung quanh, v hàm l
c c quan nhà n
lý và b o v môi tr
ng Vi t Nam 2005
ng c a các ch t gây ô nhi m trong
c có th m quy n quy
nh làm c n c
qu n
ng”.[9]
Khái ni m v tài nguyên n
Tài nguyên n
c.
c là m t d ng tài nguyên thiên nhiên
h n v a h u h n và chính b n thân n
cu c s ng, u ng, sinh ho t, ho t
c có th
c bi t, v a vô
áp ng cho các nhu c u c a
ng công nghi p, n ng l
ng, nông nghi p,
giao thông v n t i th y, du l ch.
Tài nguyên n
c
c phân thành 3 d ng ch y u theo v trí c ng nh
c i m hình thành, khai thác và s d ng.
(n
c m t), n
cd
i
t (n
V m t hóa h c n
trong t nhiên n
c ng m) và n
ó là ngu n n
c trên m t
c trong khí quy n (h i n
t
c).
c có công th c là H2O (nguyên ch t), tuy nhiên
c còn bao g m nhi u các ch t hòa tan, các ch t l l ng và
các sinh v t s ng. Các thành ph n này ph thu c vào i u ki n ngu n phát
sinh, môi tr
ng xung quanh. (D Ng c Thành, 2009)[11]
- Ngu n n
c ch các d ng tích t n
c t nhiên ho c nhân t o có th
khai thác, s d ng
c, bao g m: sông, su i, kênh, r ch, bi n, h ,
các t ng ch a n
i
cd
t, m a, b ng, tuy t và các d ng tích t n
-N
c m t là n
-N
cd
-N
c sinh ho t là n
-N
c s ch là n
chu n Vi t Nam.
i
c t n t i trên m t
t là n
t li n ho c h i
c t n t i trong các t ng ch a n
c khác.
o.
cd
im t
c dùng cho n u ng, v sinh c a con ng
c áp ng tiêu chu n ch t l
ng n
m, ao,
t.
i.
c s ch c a tiêu
6
- Ngu n n
n
c sinh ho t là ngu n có th cung c p n
c có th x lý thành n
- Ngu n n
lãnh th n
c sinh ho t ho c
c s ch m t cách kinh t .
c Qu c t là ngu n n
c khác, t lãnh th các n
c t lãnh th Vi t Nam ch y sang
c khác ch y vào lãnh th Vi t Nam
ho c n m trên biên gi i gi a Vi t Nam và các n
- Phát tri n tài nguyên n
c láng gi ng.
c là bi n pháp nh m nâng cao kh n ng khai
thác, s d ng b n v ng tài nguyên n
c và nâng cao giá tr c a tài nguyên n
- Khai thác ngu n n c là ho t
c.
ng nh m mang l i l i ích t ngu n n c.
- B o v tài nguyên n c là bi n pháp phòng, ch ng suy thoái, c n ki t ngu n
n c, b o
m an toàn ngu n n c và b o v kh n ng phát tri n tài nguyên n c.
- S d ng t ng h p ngu n n c là s d ng h p lý, phát tri n ti m n ng c a m t
ngu n n c và h n ch tác h i do n c gây ra
- Suy thoái c n ki t ngu n n
l
ng c a ngu n n
ph c v t ng h p nhi u m c ích.
c là s suy gi m v ch t l
c.
- Công trình th y l i là công trình khai thác m t l i c a n
ch ng tác h i do n
c gây ra, b o v môi tr
- Quy ho ch tài nguyên n
n
c gi a các ngành dùng n
gi a n
h
ng
thay
n ho t
it
c ã
i
c, xem xét các m c tiêu, các khó
ng có liên quan.
c là s thay
i c a thành ph n và tính ch t c a n
ng s ng bình th
ng c a con ng
cv
t quá ng
m c nguy hi m và gây ra m t s b nh
- Tác nhân và thông s ô nhi m ngu n n
+ Màu s c
ng kinh t - xã h i, cân
c
i thành ph n và tính ch t c a n
nhi m n
ng và cân b ng sinh thái.
c và các ho t
kh n, tr ng i và quy n l i c a các
2.1.2. Khái ni m Ô nhi m n
c, phòng
c là quy ho ch, b o v , phân ph i ngu n
c khai thác và nhu c u dùng n
Ô nhi m n
ng và s
c.
c nh
i và sinh v t. Khi s
ng cho phép thì s ô
ng
i.
7
N
c tinh khi t thì không có màu. N
c th
ng có màu do s t n t i
m t s ch t nh :
Các ch t h u c do xác th c v t b phân h y (các ch t humic)
S t và Mangan d ng keo ho c d ng hòa tan làm n c có màu vàng,
, en.
+ T ng ch t r n l l ng (TSS)
Ch t l l ng là các h t r n vô c l l ng trong n c nh khoáng sét, bùn, b i
qu ng, vi khu n, t o,… s có m t c a ch t l l ng trong n c m t do ho t
mòn, n c ch y tràn làm m t n c b
c, thay
i màu s c và các tính ch t khác.
Ch t r n l l ng ít xu t hi n trong n c ng m vì n c
c gi u l i trong quá trình n c th m qua các t ng
+
c ng c a n
t.
c
c do s có m t c a các mu i Ca và Mg trong n
c này khi un s t o ra k t t a CaCO3
và MgCO3 và s b t c ng.
c ng v nh c u c a n
sunfat ho c clorua Ca, Mg.
c ng v nh c u th
c ng là ch tiêu c n quan tâm khi ánh giá ch t l
ng l n t i ch t l
ng n
tính b ng mg/l CaCO3. (
iv in
c gây nên do các mu i
ng r t khó lo i tr .
ng n
c sinh ho t và s n xu t.
c ng m. Nó nh
c ng c a n
c
c
ng ình B ch)[2]
c tinh khi t thì pH = 7, khi trong n
h n ion OH- thì n
c có tính axit (PH < 7), khi n
c ch a nhi u ion H+
c có nhi u ion OH- thì
c có tính ki m (PH > 7).
+ N ng
oxy t do hòa tan trong n
Oxy t do hòa tan trong n
n
c.
c g i là t m th i khi nó do các mu i cacbonat ho c
bicacbonat Ca và Mg gây ra: Lo i n
n
c l c và các ch t r n
c ng
c ng c a n
h
ng xói
c th
ng
c a t o. N ng
c (DO).
c c n thi t cho s hô h p c a các sinh v t
c t o ra do s hòa tan oxy t khí quy n ho c do quang h p
oxy t do tan trong n
m nh ph thu c vào nhi t
c kho ng 8 - 10 mg/l, và dao
ng
, s phân h y hóa ch t,s quang h p c a t o. Do
8
v y DO là m t ch s quan tr ng
ánh giá ô nhi m c a th y v c, nh t là ô
nhi m h u c .[2]
+ Nhu c u oxy sinh hóa (BOD).
Nhu c u oxy hóa là l
ch t h u c có trong n
ng oxy mà sinh v t c n dùng
c thành CO2, n
oxy hóa các
c, t bào m i và các s n ph m
trung gian.( Clair N – 2003)[16]
+ Nhu c u oxy hóa hóa h c (COD).
Nhu c u oxy hóa h c là l
ch t h u c có trong n
ng oxy c n thi t cho quá trình oxy hóa các
c thành CO2 và n
Nh v y, COD là l ng oxy c n thi t
c.
oxy hóa toàn b các h p ch t h u
c trong n c, còn BOD ch là l ng oxy c n thi t
oxy hóa các ch t d phân h y
sinh h c. ( Clair N – 2003)[16]
+ Kim lo i n ng:
Các kim lo i nh : Hg, Cd, Pb, As, Cr, Cu, Zn, Fe,... có trong n
n ng
l n
u làm n
cv i
c b ô nhi m. Kim lo i n ng không tham gia, ho c ít
tham gia vào các quá trình sinh hóa và th
v t, vì v y chúng là các ch t
ng tích l y l i trong c th sinh
c gây h i cho c th sinh v t.
Các kim lo i n ng này có m t trong n
c do nhi u ngu n nh n
th i công nghi p, còn trong khai thác khoáng s n thì do n
c
c m có tính axit
làm t ng quá trính hòa tan các kim lo i n ng trong thành ph n khoáng v t.
(
ng ình B ch)[2]
+ Các nhóm anion NO3-, PO43-, SO42-.
Các nguyên t N, P, S
sinh v t d
d
ng
in
n ng
th p thì ch t d nh d
c. Tuy nhiên, khi n ng
các ch t này cao gây ra s
ng ho c gây là nguyên nhân gây nên các bi n
i và sinh v t mà s d ng ngu n n
ng do t o và các
phú
i sinh hóa trong c th
c này. [2]
+ Các tác nhân ô nhi m sinh h c:
Nhi u vi sinh v t gây b nh có m t trong n c gây tác h i cho ngu n n c
ph c v vào m c ích sinh ho t. Các sinh v t này có th truy n ho c gây b nh cho
9
ng i và
ng v t. M t s các sinh v t gây b nh có th s ng m t th i gian khá dài
trong n c và là nguy c truy n b nh ti m tàng.
ánh giá m c
ô nhi m vi
sinh v t c a n c, ng i ta th ng dùng ch tiêu Coliform. [2]
* Khái ni m qu n lý môi tr
“Qu n lý môi tr
ng:
ng là m t ho t
ng i u ch nh các ho t
ng trong qu n lý xã h i: có tác
ng c a con ng
i d a trên s ti p c n có h
th ng và các k n ng i u ph i thông tin,
liên quan
n con ng
i v i các v n
i, xu t phát t quan i m
nh l
môi tr
ng, h
ng có
ng t i phát
tri n b n v ng và s d ng h p lý tài nguyên” [9]
2.2. C s pháp lý
2.2.1 Các thông s c a ch t l
ng n
c
1. Thông s v t lý
Nhi t
: Nhi t
tr
ng và khí h u. N
tr
ng, n
n
c là
c m t th
c ng m có nhi t
màu: Th
i l
ng có nhi t
n
c có màu nâu
màu vàng; các lo i th y sinh làm n
i theo nhi t
môi
c t o nên: Các h p ch t s t,
; các ch t mùn humic gây ra
c có màu xanh lá cây. N
c b nhi m
c th i sinh ho t ho c công nghi p có màu xanh ho c màu en.
c: N
l
thay
nh h n.
ng do các ch t b n trong n
mangan không hòa tan làm n
b n do n
ng ph thu c vào i u ki n môi
c có
ng ch t l l ng cao.
c l n ch ng t có ch a nhi u c n b n ho c hàm
nv
o
c là SiO2/l, NTU, FTU.
Mùi v : Mùi trong n c th ng do các h p ch t hóa h c, h p ch t h u c
hay s n ph m t quá trình phân h y v t ch t gây nên. Tùy theo thành ph n và hàm
l ng mu i khoáng hòa tan n
c có th có các v m n, ng t, chát,
Ngoài ra, còn có các thông s v
ch y u dùng trong phân tích n
nh t,
ng,…
d n i n, tính phóng x ,…
c th i.[2]
2. Thông s hóa h c:
Thông s hóa h c ph n ánh nh ng
c an
c.
c tính hóa h c h u c và vô c
10
c tính hóa h u c c a n
a,
hòa tan trong n
c .N
N
c th hi n trong quá trình s d ng oxy
c c a các lo i vi khu n, vi sinh v t
phân h y các ch t h u
c t nhiên tinh khi t hoàn toàn không ch a nh ng ch t h u c nào c .
c t nhiên ã nhi m b n thì thành ph n các ch t h u c trong n
c t ng
lên các ch t này luôn b tác d ng phân h y c a các vi sinh v t. N u l
ch t h u c càng nhi u thì l
l n, do ó l
ng oxy c n thi t cho quá trình phân h y càng
ng oxy hòa tan s gi m xu ng, nh h
c a các vi sinh v t n
ng
c. Ph n ánh
ng
n quá trình s ng
c tính c a quá trình trên, có th dùng
m t s thông s v nhu c u oxy sinh h c BOD (mg/l) và nhu c u oxy hóa h c
COD (mg/l).
b,
ki m, l
c tính vô c c a n
c bao g m
m n,
c ng,
pH,
axít,
ng ch a các ion Mangan (Mn), Clo (Cl), Sunfat (SO4), nh ng
kim lo i n ng nh Th y ngân (Hg), Chì (Pb), Crom (Cr),
(Zn), các h p ch t ch a Nit
ng (Cu), K m
h u c , ammoniac (NH, NO) và Ph t
phát.(Nguy n V n S n,2003)[10]
3. Thông s sinh h c
Bao g m các lo i vi khu n, virut gây b nh, nguyên sinh
t o,… các vi sinh v t trong m u n
ch u nhi t.
ó
iv in
c bi t chú ý
ng v t,
c phân tích bao g m có E.coli và Colifom
c cung c p cho sinh ho t yêu c u ch t l
ng cao, trong
n thông s này.
2.2.2. M t s v n b n liên quan
- C n c Lu t B o v Môi tr
n qu n l tài nguyên n
ng n m 2005
c.
c Qu c h i n
hoà xã h i ch ngh a Vi t Nam khoá XI k h p th
c C ng
8 thông qua ngày
29/11/2005 và có hi u l c thi hành t ngày 01/07/2006.
- Lu t Tài nguyên n
c ã
c Qu c h i n
c C ng hòa xã h i ch
ngh a Vi t Nam thông qua ngày 29/11/2005.
- Lu t khoáng s n s 60/2010/QH12
c Qu c h i n
c C ng hòa xã
h i ch ngh a Vi t Nam khóa XII, k h p th 8 thông qua ngày 17 tháng 11
n m 2010.
11
- Lu t a d ng sinh h c s 20/2008/QH12 ngày 13/11/2008
- Lu t hóa ch t s 06/2007/QH12 ngày 21/11/2007
- Ngh
nh 29/2011/N - CP ngày 18/4/2011 c a Chính ph quy
ánh giá môi tr ng chi n l c, ánh giá tác
môi tr
ng môi tr
ng, cam k t b o v
ng.
- Ngh
nh s 117/2009/N -CP ngày 31/12/2009 c a Chính ph v x
lý vi ph m pháp lu t trong l nh v c b o v môi tr
- Ngh
nh s 21/2008/N -CP s a
CP v vi c quy
- Ngh
v môi tr
nh chi ti t h
ng.
i b sung ngh
ng d n thi hành m t s
nh 80/2006/N -
i u c a lu t BVMT.
nh 25/2013/N -CP ngày 29/3/2013 c a Chính ph v phí b o
ng
- Ngh
n
nh v
iv in
c th i.
nh s 88/2007/N -CP ngày 28/5/2007 c a Chính ph v thoát
c ô th và khu công nghi p.
- Ngh
nh 179/2013/N -CP quy
trong l nh v c b o v môi tr
- Ngh
ng.
nh 142/2013/N -CP quy
trong l nh v c tài nguyên n
nh v x lý vi ph m hành chính
nh v x lý vi ph m hành chính
c và khoáng s n.
- Thông t 12/2011/TT-BTNMT ngày 14/4/2011 c a B tài nguyên và
Môi tr
ng Quy
nh v Qu n lý ch t th i nguy h i.
M t s TCMT, QCMT liên quan
- TCVN 6492:2011 Ch t l
n
c u ng và n
c khoáng, n
ng n
c b b i, n
- TCVN 6185:2008 Ch t l
ng n
n ch t l
ng n
c. Xác
nh pH c a n
c - Ki m tra và xác
nh
màu
ng n
c - L y m u,
ng n
c - L y m u.
ng d n k thu t l y m u.
- TCVN 5993:1995 (ISO 5667 - 3: 1985) Ch t l
H
c m a,
c m t ,....
- TCVN 5992:1995 (ISO 5667- 2: 1991) Ch t l
H
c.
ng d n b o qu n và x lý m u.
-TCVN 5945:2005 N
c th i công nghi p - Tiêu chu n th i.
12
-TCVN 6772:2000 Ch t l
ng n
c-N
c th i sinh ho t gi i h n ô
nhi m cho phép.
- QCVN 12:2008/BTNMT Quy chu n k thu t qu c gia v n
c th i
công nghi p gi y và b t gi y.
- QCVN 08:2008/BTNMT Quy chu n k thu t qu c gia v ch t l ng
n c m t.
- QCVN 24:2009/BTNMT Quy Chu n k thu t Qu c gia v n
c
th i công nghi p.
- QCVN 07:2009/BTNMT Quy chu n k thu t qu c gia v ng
ng
ch t th i nguy h i.
- QCVN 40:2011/BTNMT - Quy chu n k thu t qu c gia v n
c th i
công nghi p;
2.3. C s th c ti n c a
tài
2.3.1. T ng quát v tài nguyên n
c trên th gi i và Vi t Nam
2.3.1.1. T ng quát v tài nguyên n
c trên th gi i
N
c bao ph 71% di n tích c a qu
còn l i là n
c ng t. N
t trong ó có 97% là n
c gi cho khí h u t
các y u t gây ô nhi m môi tr
ng
ng
in
nh và pha loãng
ng, nó còn là thành ph n c u t o chính y u
trong c th sinh v t, chi m t 50%-97% tr ng l
nh
i n
c m n,
c chi m 70% tr ng l
ng c a c th , ch ng h n
ng c th và
S a bi n n
c chi m
t i 97%.
Trong 3% l
n
c mà con ng
óng b ng,
5% n
ng n
c ng t có trên qu
i không s d ng
t thì có kho ng h n 3/4 l
c vì nó n m quá sâu trong lòng
d ng h i trong khí quy n và
0,003% là n
ph n n
c ng t s ch mà con ng
trung bình m i ng
i
t, b
d ng tuy t trên l c i ... ch có 0,
c ng t hi n di n trong sông, su i, ao, h mà con ng
d ng. Tuy nhiên, n u ta tr
ng
i ã và ang s
c b ô nhi m ra thì ch có kho ng
i có th s d ng
c cung c p 879.000 lít n
c ng t
c và n u tính ra
s d ng.
13
Theo hi u bi t hi n nay thì n
t 3 ngu n: bên trong lòng
c trên hành tinh c a chúng ta phát sinh
t, t các thiên th ch ngoài qu
t mang vào và
t t ng trên c a khí quy n; trong ó thì ngu n g c t bên trong lòng
y u. N
qu
c có ngu n g c bên trong lòng
t
c hình thành
t do quá trình phân hóa các l p nham th ch
ó theo các khe n t c a l p v ngoài n
nhi t
t là ch
l p v gi a c a
cao t o ra, sau
c thoát d n qua l p v ngoài thì bi n
thành th h i, b c h i và cu i cùng ng ng t l i thành th l ng và r i xu ng
m t
t. Trên m t
t, n
vùng tr ng t o nên các
*/N
ng mênh mông và các sông h nguyên th y.
c trong
ng v t..., h i n
th l ng r i xu ng m t
t n i cao
t, ao, h , sông, bi n; s thoát h i n
t hình thành m a, n
c m a ch y tràn trên m t
c tích t l i
nh ng n i th p trên l c
a th ng ra bi n hình thành nên l p n
theo dòng ch y và b i l ng
c trên b m t c a v trái
t.
c hòa tan các mu i khoáng trong các
c cu n
n i khác th p h n, s tích t mu i khoáng trong
c bi n sau m t th i gian dài c a quá trình l ch s c a qu
t d n d n làm
c bi n càng tr nên m n.
Có hai lo i n
l c
t
a hình thành h ho c
nham th ch n i nó ch y qua, m t s v t li u nh không hòa tan
cho n
th c
c vào trong không khí sau ó b ng ng t l i tr v
Trong quá trình ch y tràn, n
n
c
n n i th p t o nên các dòng ch y hình thành nên thác, gh nh,
su i, sông và
c
id
n n i th p và tràn ng p các
cm t
S b ch in
v t và
c ch y tràn t n i cao
a và n
các h n
*/N
c m t là n
c ng t hi n di n trong sông, ao, h trên các
c m n hi n di n trong bi n, các
c m n trên các l c
id
ng mênh mông, trong
a.
c ng m
Ðó là lo i n
c tích t trong các l p
n
c tích t làm
t m
t và l p
n
c trong các t kh ng c a l p
t ád
i sâu trong lòng
y nh ng t kh ng trong
t m t b b c h i,
t,
t. Ph n l n
c cây h p th và ph n
14
còn l i d
i nh h
n m sâu bên d
ng c a tr ng l c, tr c di xu ng t i các l p nham th ch
i làm b o hòa hoàn toàn các l tr ng bên trong cho các l p
á này ng m n
c t o nên n
ra r t ch m t vài ch c
Có hai lo i n
c ng m.Quá trình hình thành n
c ng m di n
n hàng tr m n m.
c ng m: n
c ng m không có áp l c và n
c ng m có
áp l c.
N
c ng m không có áp l c: là d ng n
á ng m n
c
c gi l i trong các l p
c và l p á n y n m bên trên l p á không th m nh l p di p
th ch ho c l p sét nén ch t. Lo i n
c ng m n y có áp su t r t y u, nên mu n
khai thác nó ph i thì ph i ào gi ng xuyên qua l p á ng m r i dùng b m hút
n
c lên. N
c ng m lo i n y th
ng
không sâu d
im t
t,ì có nhi u
trong mùa m a và ít d n trong mùa khô.
N
n
c ng m có áp l c: là d ng n
c
c gi l i trong các l p á ng m
c và l p á n y b k p gi a hai l p sét ho c di p th ch không th m. Do b
k p ch t gi a hai l p á không th m nên n
khai thác ng
i ta dùng khoan xuyên qua l p á không th m bên trên và
ch m vào l p n
ng m n y th
c có m t áp l c r t l n vì th khi
ng
c này nó s t phun lên mà không c n ph i b m. Lo i n
sâu d
im t
t, có tr l
c
ng l n và th i gian hình thành
nó ph i m t hàng tr m n m th m chí hàng nghìn n m.
( />
2.3.1.2. T ng quan v tài nguyên n
c
Vi t Nam
Vi t Nam là m t qu c gia có ngu n tài nguyên n
ngh a quan tr ng không ch cho vi c cung c p n
c khá d i dào, có ý
c s ch cho sinh ho t, s n
xu t nông nghi p, công nghi p mà cho c phát tri n th y i n, giao thông v n
t i… Ngu n tài nguyên n
Ngu n n
c m t: N
c bao g m ngu n n
c m t và ngu n n
c ta có h th ng sông ngòi dày
c. M t
c ng m.
sông
ngòi là 0,12km/km2 , d c ven bi n c kho ng 10km l i có m t c a sông. N u
ch k các sông su i có chi u dài 10km tr lên ã có kho ng 2.560 con sông,
15
bao g m 124 h th ng sông v i t ng di n tích l u v c 292.470km2 ,
phân b
kh p các vùng.
Bình, sông
à,...;
phía b c có h th ng sông H ng, sông Thái
ng B ng Sông C u Long có sông Ti n, sông H u;
Tây Nguyên có sông Xêrê poc, sông Xê Xan, sông Ba;
sông
l
ng n
ông Nam B có
ng dòng ch y hàng n m kho ng 840 t m3 , trong
ng Nai... T ng l
ó riêng l
c
a là 328 t m3 chi m 38,8% l u
c hình thành trong n i
ng dòng ch y. T ng tr l
ng n
c c a các h th ng sông khá l n nh
sông H ng, sông Thái Bình là 137 t m3/n m; sông Ti n, sông H u 500 t
m3/n m; sông
ng Nai 35 t m3/n m. Do nhi u h th ng sông n
ngu n t lãnh th các n
c ta b t
c láng gi ng (nh h th ng sông H ng, sông C u
Long t Trung Qu c; h th ng sông Mã, sông C t Lào...) nên kh i l
n
cm tl nh nl
Ngu n n
ng n
c m a.
c ng m: Ngu n n
tr ng c a ngu n n
ng
c ng m c a n
c thiên nhiên. Ngu n n
và s d ng nh ng nh ng n m g n ây m i
và có h th ng. K t qu nghiên c u b
c ta là m t b ph n quan
c này t lâu ã
c khai thác
c i u tra nghiên c u toàn di n
c
ph n l n ch a trong các thành t o cách m t
u cho th y ngu n n
t th
c ng m
ng t 1 - 200 m.
- Ph c h tr m tích l r i, phân b ch y u
ng b ng sông H ng và
sông C u Long và m t vài n i ven bi n mi n Trung.
- Ph c h tr m tích cacbonat phân b ch y u
ông B c, Tây B c và
B c Trung B .
- Ph c h
á phun trào bazan phân b ch y u
Tây Nguyên và
ông
Nam B .
Tr l
ng n
c ng m c a n
c ta phân b không
th , theo di n tích c ng nh chi u sâu: Vùng
sâu t 1 - 200 m có th
c bi t
ng b ng m c n
u trên lãnh
c ng m
t 10 tri u m3/ngày êm, nh ng ta m i ch khai thác
kho ng 48.000 m3/ngày êm;
10 - 150 m,
ng
vùng
i núi m c n
vùng á vôi m c n
c ng m n m
c ng m có th n m
sâu t
sâu
16
100m. Cá bi t có nh ng túi n
cn m
c ng và nhi u canxi. Vi c s d ng n
sâu 1000 m, n
c
c m t nh ng c ng
ã em l i hi u qu t t, nh t là nh ng lúc g p h n hán và
các vùng ven bi n n
b ng sông H ng và
l
ng s t và
ng
c ng m ph c v cho s n xu t nông
nghi p còn h n ch , m i chi m t l nh so v i ngu n n
sông su i.
ây th
c ng m th
nh ng vùng ít
ng b nhi m m n.
ng b ng sông C u Long n
c ng m th
ng
ng có hàm
axit cao.[15]
2.3.2. Hi n tr ng công nghi p s n xu t gi y
Vi t Nam
Vi t Nam công nghi p gi y còn r t nh bé. N ng l c s n xu t b t
gi y
t kho ng 150-170 ngàn t n/n m, n ng su t thi t k c a các c s s n
xu t gi y vào kho ng 250 ngàn t n/n m. G n ây s n l
ng gi y trong n
c
t kho ng 200-250 ngàn t n/n m, trong dó b t gi y kho ng 120-150 ngàn
t n. L
ng b t gi y thi u h t
c bù
p b ng vi c x lý gi y c và b t
nh p kh u.
V s n ph m, ngành ã s n xu t
c các lo i gi y ch y u là : gi y
in báo, gi y in, gi y vi t, gi y v sinh – sinh ho t, gi y bao bì, gi y hàng mã
n i
a và xu t kh u. Ch t l
ng gi y nói chung ch
t m c trung bình so v i
khu v c và trên th gi i. Nh ng lo i gi y khác (gi y bao bì ch t l
gi y k thu t nh : các lo i gi y l c, gi y cách i n, …)
Trung bình nh ng n m qua, n
c ta nh p kho ng trên d
các lo i m i n m. Tính v s gi y s n xu t trong n
tiêu th g n 300 ngàn t n, tính theo
u ng
s r t quan tr ng trong vi c ánh giá m c
này Vi t Nam
Các n
i
ng cao,
c nh p kh u.
i 100 ngàn t n gi y
c thì Vi t Nam m i n m
t x p x 4kg/n m. ây là ch
phát tri n v n hóa. Theo ch s
ng cu i cùng trong khu v c và thu c lo i th p nh t th gi i.
c phát tri n có m c s
300kg/n m, các n
d ng gi y tính theo
c ông Nam Á c ng
u ng
i là 200-
t 30-100kg/n m.
c i m n i b t c a ngành gi y Vi t Nam là r t phân tán. V i t ng
s nl
n (trên 200 ngàn t n/n m) t
ng
ng v i 1 xí nghi p trung bình