Nghiên cứu các yếu tố tác động đến công tác giải phóng mặt bằng của dự án xây dựng đường cầu mè – công viên nước Hà Phương trên địa bàn phường Nguyễn Trãi Thành phố Hà Giang, tỉnh Hà Giang (Khóa luận tốt nghiệp)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (6.6 MB, 67 trang )
I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
HOÀNG TH HOA
Tên
tài:
NGHIÊN C U CÁC Y U T
TÁC
GI I PHÓNG M T B NG C A D
C U MÈ - CÔNG VIÊN N
C HÀ PH
NGUY N TRÃI THÀNH PH
NG
N CÔNG TÁC
ÁN XÂY D NG
NG TRÊN
A BÀN PH
ào t o
NG
HÀ GIANG, T NH HÀ GIANG
KHOÁ LU N T T NGHI P
H
NG
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành
:
a chính môi tr
Khoa
: Qu n lý Tài nguyên
Khoá
: 2011 – 2015
Thái Nguyên, 2015
ng
I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
HOÀNG TH HOA
Tên
tài:
NGHIÊN C U CÁC Y U T
TÁC
PHÓNG M T B NG C A D
C U MÈ - CÔNG VIÊN N
PH
NG
N CÔNG TÁC GI I
ÁN XÂY D NG
C HÀ PH
NG NGUY N TRÃI THÀNH PH
NG TRÊN
ào t o
A BÀN
HÀ GIANG, T NH HÀ GIANG
KHOÁ LU N T T NGHI P
H
NG
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành
:
Khoa
: Qu n lý Tài nguyên
Khoá
: 2011 – 2015
Gi ng viên h
a chính môi tr
ng
ng d n : ThS. Nguy n Duy H i
Thái Nguyên, 2015
i
L IC M
N
Th c t p t t nghi p là khâu r t quan tr ng c a m i sinh viên trong quá trình h c
t p. Qua ó giúp cho m i sinh viên c ng c l i ki n th c ã h c trong nhà tr
d ng trong th c t ,
vàng khi ra tr
c s
ng th i nâng cao trình
chuyên môn n ng l c công tác có th v ng
ng.
nh t trí c a ban giám hi u nhà tr
Nguyên tr
ng và ng
ng
ng, ban ch nhi m khoa Qu n Lý Tài
i h c Nông Lâm Thái Nguyên em ã ti n hành nghiên c u
“Nghiên c u các y u t tác
ng
ng c u mè – công viên n
tài:
n công tác gi i phóng m t b ng c a d án xây d ng
c Hà Ph
ng trên
a bàn ph
ng Nguy n Trãi Thành
ph Hà Giang, t nh Hà Giang”.
.
Em xin chân thành c m n Ban giám hi u Nhà tr
nguyên, khoa Môi tr
ng, Ban ch nhi m khoa Qu n lý Tài
ng, các th y giáo, cô giáo, cán b trong khoa ã truy n
nh ng ki n th c, kinh nghi m quý báu trong quá trình h c t p và rèn luy n t i tr
t cho em
ng.
– ThS. Nguy n Duy H i gi ng viên
khoa Môi tr
ng
.
Qua ây em xin g i l i c m n
UBND ph
ng Nguy n Trãi,
ã nhi t tình ch b o, t o i u ki n giúp
em làm
quen v i th c t và hoàn thành b n báo cáo t t nghi p này.
.
Trong quá trình h c t p và th c hi n tài, em ã c g ng h t mình nh ng do kinh
nghi m còn thi u và ki n th c còn h n ch nên bài khóa lu n t t nghi p này ch c ch n s
không tránh kh i thi u sót. Em r t mong nh n
c s óng góp ý ki n c a các th y cô và
b n bè bài khóa lu n
c hoàn thi n h n.
!
201414
Hoàng Th Hoa
ii
DANH M C B NG
Trang
B ng 4.1: Hi n tr ng s d ng
t n m 2013 c a p
.............................. 31
B ng 4.2: B i th
ng thi t h i v
t phi nông nghi p là
B ng 4.3: B i th
ng thi t h i v
t nông nghi p ............................................................. 36
B ng 4.4: B i th
ng thi t h i hi n v t ki n trúc nhà c a .................................................. 37
B ng 4.5:K t qu b i th
t .......................................... 34
ng thi t h i cây c i hoa màu ...................................................... 38
B ng 4.6: K t qu th c hi n chính sách h tr .................................................................... 41
B ng 4.7: T ng h p ngu n kinh phí b i th
ng GPMB ..................................................... 42
B ng 4.8: Thu n l i c a các h gia ình khi nhà n
c thu h i
t ..................................... 44
B ng 4.9 : Khó kh n c a các h gia ình khi nhà n
c thu h i
t .................................... 45
B ng 4.10 : Nh n th c ng
B ng 4.11:
i dân v công tác gi i phóng m t b ng ................................... 47
xu t c a các h gia ình trong công tác b i th
ng GPMB ........................ 49
iii
DANH M C CÁC CH
VI T T T
BT
:
B i th
ng
GCNQSD
:
Gi y ch ng nh n quy n s d ng
BT & GPMB
:
B i th
QSD
:
Quy n s d ng
GPMB
:
Gi i phóng m t b ng
UBND
:
U ban nhân dân
C NN
:
Chuy n
ng và gi i phóng m t b ng
t
i ngh nghi p
t
iv
M CL C
Trang
PH N 1 M
1.1.
U ................................................................................................................ 1
tv n
....................................................................................................................... 1
1.2. M c tiêu nghiên c u ....................................................................................................... 2
1.3. Yêu c u c a
tài ........................................................................................................... 2
1.4. Ý ngh a c a
tài. .......................................................................................................... 3
PH N 2: T NG QUAN TÀI LI U ...................................................................................... 4
2.1. C s khoa h c c a
tài ............................................................................................... 4
2.1.1. Khái ni m v b i th
ng gi i phóng m t b ng và các y u t
nh h
ng
n gi i
phóng m t b ng ...................................................................................................................... 4
2.2. C s pháp lý c a
tài .................................................................................................. 6
2.2.1. Các v n b n pháp quy c a Nhà n
c có liên quan
n công tác b i th
ng và gi i
phóng m t b ng ...................................................................................................................... 6
2.2.2. Nh ng v n b n pháp quy c a t nh Hà Giang liên quan
n công tác b i th
ng và
gi i phóng m t b ng ............................................................................................................... 7
2.3. C s th c ti n c a
tài................................................................................................ 8
2.3.1. Tình hình gi i phóng m t b ng trên th gi i................................................................ 9
2.3.2 Công tác gi i phóng m t b ng trong c n
2.3.2.1.T khi có Lu t
c ............................................................. 15
t ai 1993 .................................................................................... 15
2.3.2.2. Th i k t khi có Lu t
t ai 2003 n nay .......................................................... 16
2.3.2.3. Nh n xét, ánh giá .................................................................................................. 17
2.4. Khái quoát công tác gi i phóng m t b ng c a thành ph Hà Giang trong nh ng n m
g n ây ................................................................................................................................. 21
PH N 3:
3.1.
3.1.1.
it
it
IT
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U.................... 23
ng và ph m vi nghiên c u ................................................................................ 23
ng nghiên c u ................................................................................................ 23
3.1.2. Ph m vi nghiên c u ................................................................................................... 23
3.2.
3.2.1.
a i m và th i gian ti n hành .................................................................................... 23
a i m nghiên c u .................................................................................................. 23
3.3. N i dung nghiên c u ..................................................................................................... 23
v
3.3.1. i u ki n t nhiên kinh t - xã h i ............................................................................ 23
3.3.2. ánh giá công tác b i th
mè – công viên n
3.3.3.
c Hà Ph
ng và gi i phóng m t b ng c a d án xây d ng
ng c u
ng ......................................................................................... 23
ánh giá nh ng y u t tác
ng
n công tác gi i phóng m t b ng c a khu v c
nghiên c u ............................................................................................................................ 23
3.3.4.
xu t gi i pháp kh c ph c các y u t tác
ng t i công tác gi i phóng m t b ng
khu v c nghiên c u .............................................................................................................. 24
3.4. Ph
ng pháp nghiên c u .............................................................................................. 24
3.4.1. Ph
ng pháp k th a ................................................................................................. 24
3.4.2. Ph
ng pháp i u tra nông thôn ................................................................................ 24
3.4.3. Ph
ng pháp phân tích, x lý s li u......................................................................... 25
PH N 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ................................................... 26
4.1.
c i m i u ki n t nhiên-kinh t và xã h i khu v c nghiên c u ............................ 26
4.1.1. i u ki n t nhiên...................................................................................................... 26
4.1.3. Hi n tr ng s d ng
t ............................................................................................... 31
4.2. Th c tr ng công tác gi i phóng m t b ng d án xây d ng
n
c Hà Ph
ng n m trên
a bàn ph
ng c u mè – công viên
ng Nguy n Trãi .................................................... 33
4.2.1. ánh giá công tác b i th
ng v
t phi nông nghi p là
4.2.2. ánh giá công tác b i th
ng v
t nông nghi p .................................................... 36
4.2.3. ánh giá k t qu công tác b i th
ng hi n v t ki n trúc và nhà c a ......................... 36
4.2.4. ánh giá k t qu th c hi n công tác b i th
4.3. ánh giá nh ng y u t tác
ng
t
................................. 33
ng cây c i hoa màu ............................. 38
n công tác gi i phóng m t b ng c a khu v c nghiên
c u ....................................................................................................................................... 39
4.3.1. Nh ng y u t t c quan nhà n
c ............................................................................ 39
4.3.2. Nh ng y u t
i dân ...................................................................... 43
nh h
ng t ng
4.3.2.1. ánh giá thu n l i và khó kh n c a ng
i dân khi nhà n
c thu h i
t t i khu v c
nghiên c u ............................................................................................................................ 43
4.4.
xu t gi i pháp kh c ph c các y u t tác
ng t i công tác gi i phóng m t b ng khu
v c nghiên c u ..................................................................................................................... 51
4.4.1. V công tác qu n lý
t ai ........................................................................................ 51
4.4.2. Các gi i pháp v chính sách giá b i th
4.4.3. Gi i pháp h tr chuy n
ng
t ai, tài s n ...................................... 52
i ngh nghi p, t o vi c làm và tái
nh c ...................... 54
vi
PH N 5: K T LUÂN VÀ
NGH ................................................................................. 56
5.1.K t lu n .......................................................................................................................... 56
5.2.
ngh .......................................................................................................................... 57
TÀI LI U THAM KH O ................................................................................................... 58
1
PH N 1
M
1.1.
U
tv n
t ai không ch là ngu n tài nguyên qu c gia vô cùng quý giá, là t
li u s n xu t
c bi t mà còn là
a bàn phân b các khu dân c , xây d ng c
s kinh t , v n hóa, xã h i, an ninh và qu c phòng...Tr
c n n kinh t phát
tri n m nh m cùng v i áp l c v s gia t ng dân s ,nhu c u v
t cho ng
i
dân, cho các công trình xây d ng, các khu công nghi p, khu ô th …t ng lên
m nh m làm cho
t càng tr nên khan hi m và
ô th hoá di n ra m nh làm cho
nhu c u v m t b ng l n
t
.
ng th i quá trình
t ai ngày càng có giá tr kinh t cao và
ph c v cho s n xu t, kinh doanh.
có m t
b ng th c hi n các d án chúng ta ph i thu h i và chuy n m c ích s d ng
t ai. Chính vì v y công tác gi i phóng m t b ng, là m t trong nh ng i u
ki n tiên quy t c a s phát tri n, tác
n
cv
ng m nh m
t ai.
Công tác gi i phóng m t b ng, b i th
h t s c nh y c m và ph c t p, tác
h i, t i m i ng
i dân và c ng
áng quy n c a ng
n ti n
xã h i c a
i b thu h i
a ph
c
i s ng kinh t , xã
t s d gây ra nh ng khi u ki n,
c bi t
nh xã h i…. i u ó c ng nh h
ng
ng. Nhi u d án “treo” nhi u n m th m chí hàng ch c
c m t b ng. C ng t các tiêu c c xã h i n y
ng công trình gi m sút, giá thành
ng c a ng
-
ng t i m i m t
nh c là v n
thi công các công trình xây d ng và các d án phát tri n kinh t -
n m vì không gi i phóng
sinh, ch t l
ng h tr và tái
ng dân c . Gi i quy t không t t, không th a
nh ng khi u ki n t p th , làm m t n
th
n công tác qu n lý nhà
i lên, các kho n ti n b i
i dân không còn nguyên v n…
vi c công tác gi i phóng m t b ng, b i th
ng h tr và tái
nh
c th c hiên suôn s trong su t quá trình th c hi n d án thì ta c n ph i
2
n m rõ
th
c các y u t
ng h tr và tái
khó kh n nh h
nh h
ng
n công tác gi i phóng m t b ng, b i
nh c c a các d án tìm ra
ng t d án
k p th i.Xu t phát t v n
c nh ng m t thu n l i và
lên k ho ch tri n khai và kh c ph c
ó,
c s nh t trí c a Tr
ng
c
i h c Nông
Lâm Thái Nguyên, ban ch nhi m khoa Qu n lý Tài Nguyên, khoa Môi
Tr
ng và d
is h
ng d n tr c ti p c a th y giáo ThS. Nguy n Duy H i,
em ti n hành nghiên c u
tài: “Nghiên c u các y u t tác
tác gi i phóng m t b ng c a d án xây d ng
n
c Hà Ph
ng trên
a bàn ph
ng
n công
ng c u mè – công viên
ng Nguy n Trãi Thành ph Hà Giang,
t nh Hà Giang”.
1.2. M c tiêu nghiên c u
- Nghiên c u các y u t tác
m t b ng c a D án: xây d ng
th
ng c u mè – công viên n
ng gi i phóng
c Hà Ph
ng.
ánh giá nh ng thu n l i, khó kh n còn t n t i trong công tác b i
ng GPMB c a d án.
- Trên c s
tác b i th
th
ng t i công tác b i th
ng GPMB rút ra nh ng bài h c kinh nghi m cho công tác b i
ng GPMB
- Xác
ánh giá nh ng thu n l i, khó kh n còn t n t i c a công
i v i các d án t
nh và
ng gi i phóng m t b ng và n
s ng c a các h dân b thu h i
i
t.
t ai hi n hành, các Ngh
n công tác thu h i
nh c cho ng
nh nâng cao
tài
- N m v ng Lu t
quan
a bàn.
xu t m t s gi i pháp nh m góp ph n hoàn thi n vi c
th c hi n chính sách b i th
1.3. Yêu c u c a
ng t trên
t, b i th
nh, Thông t có liên
ng và gi i phóng m t b ng, h tr tái
i dân sau khi gi i phóng m t b ng.
- N m v ng các Quy t
n công tác b i th
nh, T trình và các v n b n khác có liên quan
ng và gi i phóng m t b ng c a Nhà n
c và c a
a
3
ph
ng.
- N m ch c khung giá b i th
- Các gi i pháp
-
tài có
ng c a Chính ph ,
a ph
ng.
a ra ph i có tính kh thi và phù h p v i th c t
a ph ng.
chính xác và mang tính thi t th c.
1.4. Ý ngh a c a
tài.
- Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u: B sung nh ng ki n th c ã
h ctrên l p; h c h i, ti p c n nh ng ki n th c, kinh nghi m th c t nh m
hi u rõ h n v công tác Qu n lý Nhà n
th
ng và gi i phóng m t b ng, h tr tái
cv
t ai, c th là công tác b i
nh c .
- Ý ngh a trong th c ti n: T quá trình nghiên c u
c nh ng y u t tác
l i, khó kh n gì tác
c a d án
c a d án
t
ng
tài giúp tìm ra
n công tác gi phóng m t b ng có i u thu n
ng trong công vi c b i th
ng và gi i phóng m t b ng
ó rút ra nh ng gi i pháp kh c ph c, góp ph n
hi n t i và trong t
ng lai.
y nhanh ti n
4
PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1. C s khoa h c c a
tài
2.1.1. Khái ni m v b i th
h
ng
ng gi i phóng m t b ng và các y u t
n gi i phóng m t b ng
2.1.1.1. Khái ni m v b i th
ng gi i phóng m t b ng
Công tác BT&GPMB là vi c b i th
n
nh
c thu h i
t
ng, h tr và tái
nh c khi Nhà
s d ng vào m c ích qu c phòng, an ninh, l i ích qu c
gia, l i ích công c ng, m c ích phát tri n kinh t .
2.1.1.2. Các y u t
nh h
ng
Có r t nhi u y u t tác
y ut
n gi i phóng m t b ng
ng
n công tác gi i phóng m t b ng. Nh ng
ó có th làm cho công tác gi i phóng m t b ng di n ra nhanh hay
ch m tu theo m c
c a nó. D
- Công tác qu n lý Nhà n
i ây là m t s y u t c b n:
cv
t ai c a
a ph
ng có
t b thu
h i.
- Công tác quy ho ch, k ho ch s d ng
- Công tác
nh giá
t và tài s n.
- Ngu n v n chi tr cho công tác b i th
- Trình
t.
ng, h tr , tái
và kinh nghi m c a nh ng ng
nh c .
i làm công tác b i th
ng
gi i phóng m t b ng.
- Tâm lý, trình
2.1.2. Vai trò c a b i th
Công tác b i th
h c v n,
o
c c a ng
i dân có
t b thu h i.
ng và gi i phóng m t b ng
ng và gi i phóng m t b ng có vai trò h t s c quan
tr ng trong quá trình th c hi n các d án, công trình liên quan
thu h i l i m t ph n hay toàn b di n tích
h gia ình, t ch c. Nó nh h
t ã
ng tr c ti p
n vi c ph i
c giao cho các cá nhân,
n ti n
thi công c a các
5
công trình, d án. Công tác b i th
th c hi n nhanh chóng nh m
trình, d án. M t khác b i th
2.1.3.
n công tác b i th
m b o úng ti n
nh c a nhà n
thi công c a các công
c nh m tránh khi u ki n có liên
ng và gi i phóng m t b ng.
c i m c a quá trình b i th
“B i th
ng gi i phóng m t b ng
ng GPMB là quá trình a d ng và ph c t p, nó th hi n s
khác nhau gi a các d án, nó liên quan tr c ti p
n l i ích c a các bên tham
gia và l i ích c a toàn xã h i. Chính vì v y, công tác b i th
các
c
ng và gi i phóng m t b ng c ng ph i th c hi n
úng theo các quy trình, quy
quan
ng và gi i phóng m t b ng ph i
ng GPMB có
c i m sau:
- Tính a d ng: M i d án
i u ki n t
c ti n hành trên m t v trí khác nhau v i
nhiên - kinh t xã h i khác nhau, chính vì v y công tác
BT&GPMB m t m t ph i tuân theo úng trình t và th t c c a nhà n
c quy
nh, m t khác cán b làm công tác BT&GPMB ph i linh ho t tùy t ng
tr
ng h p c th mà
a ra ph
ng án h p lý t o
cs
ng thu n c a
nhân dân .
- Tính ph c t p:
trong
t ai là tài s n có giá tr cao, có vai trò quan tr ng
i s ng kinh t - xã h i
riêng bi t, chính vì v y nên
t ng khu v c, t ng
nhau. Vì v y s có m c b i th
ch y u s ng vào ho t
trong khi trình
i v i m i ng
ng khác nhau.
ng nông nghi p mà
i dân.
a i m s có m c giá khác
khu v c nông thôn, dân c
t ai l i là t li u s n xu t,
s n xu t l i th p, kh n ng chuy n
khó kh n, do ó tâm lí c a ng
t ai có m t v trí
i ngh nghi p l i r t
i dân vùng này là gi
t
s n xu t. M t
khác do t p quán canh tác và sinh ho t nên a ph n ng
i dân
mu n m t i m nh
n công tác tuyên
truy n v n
tác ki m kê,
t cha ông
l i. Tình hình ó ã d n
u không
ng dân c tham gia di chuy n là r t khó kh n. Bên c nh ó công
nh giá
b i th
ng, h tr c ng g p nhi u khó kh n do các
6
tài s n nh công trình, v t ki n trúc g n li n v i
tác BT&GPMB h tr tái
t r t a d ng. Vì v y công
nh c g p ph i không ít nh ng khó kh n, ph c
t p. Cho nên c n ph i có s ph i h p gi a các bên có liên quan
công tác
BT&GPMB di n ra thu n l i, hài hòa gi a l i ích c a các bên theo úng quy
nh c a pháp lu t.
2.2. C s pháp lý c a
tài
2.2.1. Các v n b n pháp quy c a Nhà n
th
c có liên quan
n công tác b i
ng và gi i phóng m t b ng
2.2.1.1. Hi n pháp n
c C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam n m 1992 (
Qu c h i VIII, k h p th 11, ngày 15/04/1992 ) [6]
t ai c a Nhà n
i u 17:
c thu c s h u toàn dân do Nhà n
c
i
di n ch s h u.
i u 18: Nhà n
và pháp lu t,
c th ng nh t qu n lý toàn b
t ai theo quy ho ch
m b o s d ng úng m c ích và có hi u qu .
i u 58: Công dân có quy n s h u v thu nh p h p pháp, c a c i
dành, nhà , t li u sinh ho t, t li u s n xu t, kinh phí và các tài s n khác
trong doanh nghi p ho c trong các t ch c kinh t khác,
n
c giao s d ng thì theo quy
Nhà n
iv i
t
c Nhà
nh t i i u 17 và i u 18.
c b o h quy n s h u h p pháp và quy n th a k c a công
dân.
2.2.1.2. B lu t dân s n
c C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam ( Qu c h i
IX, k h p th 8, ngày 28/10/1995 ) [5]
i u 173: Quy n s h u
i u 176: C n c xác l p quy n s h u
i u 177: C n c ch m d t quy n s h u
i u 180: Chi m h u tài s n có c n c pháp lu t
i u 738 – 774: Quy
nh v th a k quy n s d ng
t
7
2.2.1.3. Lu t
t ai và các v n b n d
Lu t
t ai 2003 ( có hi u l c t ngày 01/07/2004 )
Ngh
nh s 181/2004/N -CP ngày 29 tháng 10 n m 2004 c a
Chính Ph v thi hành Lu t
Ngh
các Ngh
t ai.
nh s 17/2004/N
– CP v s a
i, b sung m t s
nh s 181/2004/N -CP ngày 29 tháng 10 n m 2004 h
thi hành Lu t
Ngh
i uc a
ng d n
t ai.
inh s 197/2004/ N - CP ngày 03 tháng 12 n m 2004 c a B
Tài Chính v b i th
Thông t
h
i lu t
ng thi t h i, h tr tái
s
nh c khi nhà n
c thu h i
t.
116/2004/TT-BTC ngày 07 tháng 12 n m 2004 v
ng d n th c hi n Ngh
nh 197/2004/N - CP.
Thông t s 69/2006/TT-BTC ngày 2 tháng 8 n m 2006 c a B Tài
chính h
ng d n th c hi n vi c s
i, b sung Thông t
BTC ngày 7 tháng 12 n m 2004. B Tài chính h
s 116/2004/TT-
ng d n th c hi n Ngh
nh
s 197/2004/N -CP ngày 3 tháng 12 n m 2004 c a Chính ph v b i th
ng,
h tr và tái
nh c khi nhà n
Ngh
c thu h i
t.
nh s 188/2004/ N -CP ngày 26 tháng 11 n m 2004 c a
Chính Ph v ph
ng pháp xác
nh giá
t.
Thông t s 114/2004/ TT-BTC ngày 26 tháng 11 n m 2004 B Tài
Chính v h
ng d n th c hi n Ngh
nh s 188/2004/N -CP.
2.2.2. Nh ng v n b n pháp quy c a t nh Hà Giang liên quan
b i th
n công tác
ng và gi i phóng m t b ng
Ngh
Ph v s a
nh 120/2010/N -CP ngày 30 tháng 12 n m 2010 c a Chính
i, b sung m t s
i u c a Ngh
nh s 198/2004/N
ngày 3 tháng 12 n m 2004 c a Chính Ph v thu ti n s d ng
t.
– CP
8
Thông t s 57/2010/TT-BTC ngày 16 tháng 04 n m 2010 quy
nh
vi c l p d toán, s d ng và quy t toán kinh phí t ch c th c hiên b i th
ng,
h tr và tái
nh c khi nhà n
Ngh
t.
nh s 69/2009/N -CP ngày 01/10/2009 ngày 13/08/2009 c a
Chính ph Quy
b i th
c thu h i
nh b sung v quy ho ch s d ng
ng, h tr và tái
t, giá
t, thu h i
t,
nh c .
Thông t s 14/2009/TT-BTNMT ngày 01/10/2009 c a b Tài nguyên
và Môi tr
ng v quy
t , th t c thu h i
Quy t
nh chi ti t v b i th
t, giao
t, cho thuê
ng, h tr , tái
nh c và trình
t.
nh s 2843/2012/Q -UBND ngày 19 tháng 12 n m 2012 c a
UBND t nh Hà Giang ban hành b ng giá các lo i
t trên
a bàn Hà Giang
n m 2013.
Quy t
nh s 1129/2012/Q – UBND ngày 13 tháng 06 n m 2012 c a
UBND t nh Hà Giang v vi c quy t
c khi nhà n
ng, h tr và tái
nh
c thu h i.
2.3. C s th c ti n c a
tài
- Trong i u ki n hi n nay
ph
nh m c b i th
t nh Hà Giang nói chung và
ng Nguy n Trãi nói riêng. Công tác BT&GPMB
c xác
a bàn
nh là m t
trong nh ng nhi m v quan tr ng trong chuy n d ch c c u và phát tri n kinh
t , xã h i c ng nh s t ng tr
v n
n
ng GDP c a
l n, ph c t p, liên quan tr c ti p
n
là khâu
i b ph n nhân dân, d gây m t
nh
n ti n
c a các d án,
u tiên trong vi c th c hi n d án. Vi c làm này không ch
ng tr c ti p
n
ng. Tuy nhiên, ây là
nh tr t t xã h i.
- Công tác BT&GPMB mang tính quy t
h
a ph
n l i ích c a Nhà n
c, c a ch
u t , mà còn nh h
i s ng v t ch t c ng nh tinh th n c a nh ng ng
i b thu h i
t.
nh
ng
9
c tri n khai th c hi n úng ti n
- Công tác BT&GPMB
ho ch
Ng
ra s ti t ki m
, úng k
c th i gian và vi c th c hi n d án có hi u qu .
c l i công tác BT&GPMB ch m, kéo dài gây nh h
ng
n ti n
thi
công các công trình c ng nh chi phí cho d án, có khi gây ra thi t h i không
nh trong
u t xây d ng.
- M t khác, n u công tác BT&GPMB
th c hi n t t s x y ra hi n t
b gi m, các m c tiêu ban
l n cho ngân sách Nhà n
tho
hình chính tr - xã h i
a ph
ng không
ng “D án treo” làm cho ch t l
u không th c hi n
c, t
c. Ngoài ra, khi H i
áng quy n, l i ích h p pháp c a ng
ra nh ng v khi u ki n,
các
ng
i có
c
ng công trình
ó gây lãng phí r t
n bù gi i quy t không
t b thu h i s d dàng x y
c bi t là nh ng khi u ki n t p th , làm cho tình
a ph
ng m t n
nh.
2.3.1. Tình hình gi i phóng m t b ng trên th gi i
2.3.1.1. Công tác b i th
i v i các n
tr
ng
ng gi i phóng m t b ng
c t b n trên Th gi i,
ph
ng Tây giá
b n phát tri n theo ch
quá trình tích l y v
t at lên t i
nh cao, th tr
ng phát tri n thì
i v i th tr
t ai
t, còn
t âi
ng áp d ng Lu t thu
t gi i h n hành chính
kinh t th tr
ng hàng hóa và
ng theo lô
s h u t nhân v
quy n và các Qu c gia ó th
không áp
t bi n
ct b n
t ai thu c s h u t nhân, th
t ai phát tri n theo quy lu t c a th tr
bán t do.
m ts n
ng
nh ng n
c xác
ng
c mua
nh n
t ai mang tính
ct
nh,
c
i v i mua bán d t ai,
t ai. Các n
c có n n
c mua bán t do và cho thu r ng
rãi.
Vi c chuy n nh
ng và cho thuê
nh m nâng cao hi u qu s d ng
bán
c cho là m t bi n pháp
t. Vi c GPMB th c ch t là vi c mua và
t ai theo giá th a thu n gi a ng
GPMB ch mang tính ch t th t c vì
t ru ng
i mua và ng
i bán cho nên vi c
t ai thu c s h u t nhân do ó h có
10
quy n em ra trao
vào th tr
i hay mua bán là tùy ý. Ngoài ra,
ng b t
ng s n và th tr
t ai còn tham gia
ng ch ng khoán nh m t ngu n
ut
ngo i t .[1]
2.3.1.2. Công tác b i th
Theo lu t
ng gi i phóng m t b ng
t ai Trung Qu c vi c thu h i
cho các d án vì l i ích chung, Chính ph
b i th
ng thi t h i và thu h i
Theo quy
tr c p tái
n m tr
nh c a pháp lu t Trung Qu c, ng
ng hoa màu trên
ng
t. Cách tính ti n b i th
ng cho gi i t a m t b ng
nh c , ti n
t ai và ti n
ng c a
t ai nh ng
ng cho hoa màu, cho các lo i
c th c hi n theo nguyên t c
c . Vi c qu n
c giao cho các c c qu n lý tài nguyên
m nhi m. T ch c, cá nhân
ti n thuê m t
c
ng
i dân có cu c s ng b ng ho c cao h n n i
lý gi i phóng m t b ng
ng
t
c tính theo giá c hi n t i.
M c b i th
m b o cho ng
i dân v
i b thu h i
t ai, ti n tr c p v tái
c ây r i nhân v i h s . Ti n b i th
t
c ti n hành
ng ra àm phán v i ng
nh c c n c theo t ng giá tr , t ng s n l
tài s n trên
ph
t ai ch
t.
thanh toán ba lo i ti n: ti n b i th
tr c p b i th
Trung Qu c
c quy n s d ng th a
t ai
a
t nào s tr
n v xây d ng gi i t a m t b ng.
gi i quy t nhà
cho ng
i dân khi gi i phóng m t b ng, ph
ng
th c ch y u c a Trung Qu c là tr ti n và h tr b ng cách tính ba kho n
sau:
- M t là, giá c xây d ng l i, chênh l ch gi a giá xây d ng l i nhà m i
và nhà c .
- Hai là, giá
t tiêu chu n.
- Ba là, tr c p v giá c . Ba kho n này c ng l i là ti n b i th
nhà .
ng v
11
Vi c b i th
cho dân
ng nhà
thành ph khác v i vi c b i th
nông thôn, b i có s khác nhau v hình th c s h u
th và nông thôn.
th
cho dân
i v i nhà
c a ng
t ai
thành
i dân thành ph , nhà n
c b i
ng b ng ti n là chính, v i m c giá do th tr
qua các t ch c trung gian
thôn, nhà n
t
ng
ánh giá, xác
ng b t
ng s n quy t
nh giá. V i ng
nh
i dân nông
c th c hi n theo nh ng cách th c r t linh ho t, theo ó, m i
ng khác nhau s có cách b i th
t ai; ti n b i th
ng khác nhau: ti n b i th
ng v hoa màu; b i th
ng v s d ng
ng tài s n t p th .
Theo ánh giá c a m t s chuyên gia tái
nh ng thành công nh t
i
nh c , s d Trung Qu c có
nh trong công tác b i th
ng, h tr , tái
nh c là
do:
- Th nh t, ã xây d ng các chính sách và th t c r t chi ti t, ràng
bu c
i v i các ho t
cho ng
i dân tái
ng tái
nh c ,
m b o m c tiêu t o c h i phát tri n
nh c , t o các ngu n l c s n xu t cho nh ng ng
i tái
nh c .
- Th hai, n ng l c th ch c a chính quy n
a ph
ng khá m nh.
Chính quy n c p t nh ch u trách nhi m hoàn toàn trong vi c th c hi n ch
trình b i th
ng h tr tái
nh c .
- Th ba, quy n s h u
h tr tái
t t p th làm cho vi c th c hi n b i th
nh c có nhi u thu n l i,
c bi t là
nông thôn. Ti n
t ai b m t không tr cho t ng h gia ình mà
tìm ki m, phát tri n
ng
c c ng
t m i ho c mua c a các c ng
ng
n bù cho
ng s d ng
ng s t i hay dùng
phát tri n k t c u h t ng. Chính quy n thôn, xã ch u trách nhi m phân chia
cho các h b nh h
ng.[14]
2.3.1.3. Công tác b i th
T i Singapore,
trong ó
ng gi i phóng m t b ng
t ai
t s h u nhà n
Singapore
c phân ra 2 s h u (nhà n
c và t nhân),
c chi m 98%. Tùy theo t ng d án, t ng lo i
t
12
và quy ho ch thì nhà
h n, ng
i thuê
ki n. Vi c
ut
t ph i tháo d công trình, tr l i
n bù gi i to
t ai, Chính ph
bù l i ng
c thuê th i h n 20, 30, 50 và 99 n m. H t th i
Singapore
nh c a Chính ph . Hi n nay,
b ng
t (ngo i tr
t p trung
th
ng l
ng th p h n giá th tr
Singapore không có ch
t tôn giáo), nh
tòa án ho c khi u n i
cc
b i th
ó mà ngu n l c v n và
t
thu h i
ng, n u v n không th
Công tác thu h i
+ Thu h i
t ai
c
ng l
ng
c thì
a ra
n chính ph . N u phán quy t cu i cùng c ng không
ng ch thu h i
t.
tri n khai th c hi n. Nhà n
t, ng
ng l i
c thu h i thì hai bên
Sau khi có quy ho ch chi ti t và có d án c th , nhà n
thu h i
ng),
t t o ngu n thu cho ngân sách
ng h p còn th i h n thuê mà nhà n
ng giá b i th
thành thì nhà n
nh (th
c b trí c n h chung c giá r theo quy
u t c s h t ng, bán
Trong tr
c vô i u
c th c hi n theo Lu t tr ng d ng
n bù theo giá quy
i dân b gi i to c ng
t cho nhà n
c toàn quy n quy t
c ti n hành
nh trong v n
i dân có ngh a v ph i tuân th (theo Lu t v thu h i).
t d a trên nguyên t c:
t b t bu c ph c v cho vi c phát tri n c s h t ng, phúc
l i xã h i và ch nh trang ô th .
+ H n ch thu h i
+ Công tác thu h i
t t nhân, ch thu h i khi th c s c n thi t.
t ph i
c s cho phép c a Chính ph và các
thành viên trong N i các Chính ph , sau khi ã th o lu n và tham kh o ý ki n
c ng
ng.
+ Vi c thu h i
báo tr
c cho ng
+ N u ng
c
t
c ti n hành theo t ng b
i dân 2- 3 n m.
i dân không ch u di d i
nhà n
ng ch ho c ph t theo lu t xâm chi m
t công.
Chính sách
c ch t ch và có thông
n bù.
c thu h i
t s áp d ng
13
M c
n bù thi t h i c n c vào giá tr b t
ng s n c a ch s h u;
các chi phí tháo d , di chuy n h p lý; chi phí mua v t t thay th ; thu s
d ng nhà m i. N u ng
ch c
i dân không tin t
nh giá t nhân
nghi m xác
nh giá
c
Nhà n
c không th
c, có th thuê m t t
nh giá l i và chi phí do Nhà n
n bù cho th y: Nhà n
h n giá hi n t i, vì giá b t
Nhà n
ng Nhà n
c ch u. Kinh
c Singapore
n bù giá th p
ng s n hi n t i ã bao g m giá tr gia t ng do
u t h t ng, do ó Nhà n
áp ng
c i u ti t m t ph n giá tr
n bù theo giá trong t
ut .
ng lai.
Tuy nhiên, c ng có nh ng y u t không ch p nh n khi tính m c
bù.
t ng
ó là:
òi
c th
ng
di d i s m ho c mu n
n bù m i ch u i; òi b i th
sau khi ã có quy t
Ph
l i ch c nên òi
u t thêm vào ngôi nhà
nh gi i t a, tr khi c n nhà quá t c n
Ngoài ra, s gia t ng giá
công c ng c ng
ng vào vi c
n
c s n s a l i.
t trong vòng 7 n m do s phát tri n c a h t ng
c xem xét i u ti t.
ng th c thanh toán khi
n bù là tr tr
c 20% khi ch nhà th c
hi n vi c tháo d , ph n còn l i tr khi hoàn t t vi c di d i. N u h gia ình có
nhu c u c p bách v nhà , s thu x p cho thuê v i giá phù h p.
Nhìn chung, chính sách
n bù
t nhân), có v n b n lu t quy
sách èn bù công b ng
c ti n hành th n tr ng (nh t là c a
nh ch t ch , t o i u ki n thu n l i và chính
i v i m i t ch c, cá nhân, do ó t o
thu n cao trong xã h i. T l c
ng ch chi m t l nh , d
cs
ng
i 1%. [2]
2.3.1.4.Nh n xét, ánh giá
Vi c xây d ng và phát tri n các công trình
quy n l c thu h i, tr ng thu
t
uc n
t.
m in
c,
c ghi trong Hi n pháp ho c t i B Lu t
t ai ho c m t b lu t khác.
N u vi c thu h i, tr ng thu ó phù h p v i quy
ng
i s h u ho c ng
chi m h u
i s d ng
t ai. Vi c thu h i
nh c a Pháp lu t mà
t không th c hi n thì Nhà n
t, tr ng thu
t và b i th
c có quy n
ng thi t h i v
14
t t i m i qu c gia
quy
ng
c b i th
t mà b Nhà n
hi n thu h i
n i
u
nh h
t: T t c nh ng ng
t b t h p pháp tr
t ho c tr ng thu
c b i th
ng th c là b i th
d ng,…) ho c b i th
th c hi n theo ph
t mà
u có quy n
ng th c b i th
ng
c b i th
ng b ng ti n cho
t b thu
t. Nguyên t c chung là giá b i th
t, tr ng thu
ng,
t: Ngoài vi c b i
i b thu, tr ng thu, tr ng mua ho c thu h i
i b thu h i
t n
t, các qu c gia
t ho c b tr ng thu
t.
ng nh m t o i u ki n cho ng
nh và c i thi n
ó
ib
i s ng, s n xu t, thu
i ngh nghi p.
ng, h tr & GPMB c a
c, Vi t Nam chúng ta c n h c h i m t s kinh nghi m
hoàn thi n chính sách b i th
- Hoàn thi n các quy
th
nh giá tr
t b thu h i ho c tr ng thu
Qua nghiên c u cho th y chính sách b i th
m ts n
ng th c, v t li u xây
ng ho c giá thay th .
nh vi c h tr cho ng
nh p, chuy n
tb
c th c hi n theo hai
u ph i xác
t b thu h i, tr ng thu: Giá tr
t ho c b tr ng thu
i có
ng.
là các kho n h tr b sung ngoài b i th
thu h i
c th c
t ai b thi t h i. Tuy nhiên, dù
ng th c nào thì c ng
Chính sách h tr khi b thu h i
c ng quy
ng
ng b ng hi n v t ( t, nhà, l
giá tr ng thu ph i là giá th tr
ng cho ng
c ngày Nhà n
ng.
t: Vi c b i th
c tính trên c s giá tr th c c a
th
i thi u ch ng
t ó không có tranh ch p ho c khi u
làm c s th c hi n vi c b i th
Giá tr
i ang s d ng
ng. Hay nói cách khác là t t c nh ng ng
ng b i d án
Ph
ng v
t ai, chi m
c ó
u có các n i dung ch y u sau:
c thu h i ho c tr ng thu, k c nh ng ng
ch h p pháp v
h i
c th c hi n theo chính sách riêng do Nhà n
nh. Tuy nhiên, các chính sách ó
it
ph
u
ng thi t h i & GPMB
nh v giá
ng thi t h i & GPMB nói riêng.
m ts
t nói chung và
ti p t c
i m sau:
nh giá
t
b i
15
- B sung thêm m t s gi i pháp nh m h tr ng
h i khôi ph c thu nh p, n
nh
i s ng,
c bi t là
i dân có
i v i lao
t b thu
ng trên 35
tu i.
2.3.2 Công tác gi i phóng m t b ng trong c n
2.3.2.1.T khi có Lu t
Lu t
Lu t
t ai 1993
t ai n m 1993 ã có hi u l c t ngày 15/10/1993 thay th cho
t ai n m 1987, Lu t
xu t hi n quan h
lý c a nhà n
t ai
c, theo
t ai 1993 là ch
n
nh h
ng xã h i ch ngh a.
i v i vi c thu h i
n
nh: “Trong tr
h i
i u 27 quy
nh c s pháp lý c b n
c ta chuy n sang c ch th tr
sách quan tr ng nh t
c. T i
c
t và
ng, có s qu n
ây là v n ki n chính
n bù thi t h i c a Nhà
ng h p th t c n thi t, Nhà n
c thu
t s d ng vào m c ích qu c phòng, an ninh, l i ích qu c gia, l i ích
công c ng thì ng
i b thu h i
ai,1993)[7]. Lu t
d ng t ng lo i
t ai quy
t
n bù thi t h i” (Lu t
nh các lo i
ch ng nh n quy n s d ng
c
i s d ng
i s d ng
t. M t th t c r t
t là h
c c p gi y
t và quy n s h u nhà. Chính i u này làm c n
n bù khi Nhà n
Sau khi Lu t
t
t s d ng, các nguyên t c s
t, quy n và ngh a v c a ng
quan tr ng và là c s pháp lý cho ng
c cho quy n
c
t ai 1993
c thu h i
t.
c ban hành, Nhà n
c ã ban hành r t
nhi u các v n b n d
i lu t nh Ngh
nh, Thông t và các v n b n pháp
quy khác v qu n lý
t ai nh m c th hoá các i u lu t
th c hi n các
v n b n ó.
Lu t s a
i, b sung m t s
nh c th h n v vi c b i th
- Trong tr
ng
i s d ng
i u c a Lu t
t ai ngày 29/6/2001 quy
ng thi t h i và GPMB, c th :
ng h p c n thi t, Nhà n
c thu h i
t ang s d ng c a
t vào m c ích an ninh, qu c phòng, l i ích qu c gia, l i ích
16
công c ng thì ng
th
i b thu h i
ng ho c h tr theo quy
- Nhà n
h i. Trong tr
nhà
ng h p ng
quy n phê duy t,
n
c giao
nh
i s ng cho ng
i có
t b thu
t ph i di chuy n ch
thì
c mua
t có thu ti n s d ng
ng án b i th
ng
i b thu h i
nh thu h i
c có th m
t không th c hi n quy t
nh c
nh thu h i
ng ch . (Lu t
i; 1998) [4].
Sau khi Lu t
t ai 2003
t ai 2003 n nay
c ban hành thay th Lu t
b sung n m 1998, 2001 (g i chung là Lu t
ng, h tr , tái
thay
làm nhà .
c c quan Nhà n
t có quy n ra quy t
2.3.2.2. Th i k t khi có Lu t
th
t
c công b công khai và có hi u l c thi hành theo quy
nh c a pháp lu t mà ng
thì c quan quy t
ng ho c h tr . Vi c b i
nh c a Chính ph .
i b thu h i
c ho c
ng h p ph
t ai s a
c b i th
c có chính sách
c a Nhà n
Trong tr
t
nh c khi Nhà n
t ai 1993, s a
i,
t ai), chính sách v b i
c thu h i
t
n
c ta ã có nhi u
i và ngày càng phù h p h n v i yêu c u c a th c t c ng nh yêu c u
c a các quy lu t kinh t th tr
ng
t ra.
Nh m c th hóa chính sách b i th
nh t i kho n 1
i u 38 Lu t
ng, h tr , tái
t ai: “Nhà n
nh c
c thu h i
c quy
t ang s d ng
ph c v cho m c ích qu c phòng, an ninh, l i ích qu c gia, l i ích công
c ng; phát tri n kinh t ” và
ph
ng án b i th
i u 42 Lu t
ng, h tr , tái
t ai: “Nhà n
nh c cho ng
i có
c s phê duy t
t b thu h i
gi i
phóng m t b ng”.[16]
Chính ph
ã ban hành nhi u v n b n h
ng d n thi hành nh : Ngh
nh 197/2004/N -CP ngày 03/12/2004 c a Chính ph v b i th
khi Nhà n
c thu h i
t; Ngh
nh 84/2007/N -CP c a Chính ph ngày
25/5/2007 v vi c c p GCN quy n s d ng
s d ng
t, trình t , th t c b i th
ng, h tr
t, thu h i
ng, h tr , tái
t, th c hi n quy n
nh c khi Nhà n
c thu
17
h i
t, gi i quy t khi u n i v
27/7/2007 c a Chính ph s a
t ai; Ngh
i, b sung m t s
188/2004/N -CP ngày 16/11/2004 v ph
giá các lo i
t. M i
thu h i
h
t, b i th
i u c a Ngh
ng pháp xác
ây nh t là Ngh
13/8/2009 c a Chính ph quy
nh 123/2007/N -CP ngày
nh s
nh giá
t và khung
69/2009/N -CP ngày
nh b sung v quy ho ch s d ng
ng, h tr , tái
nh c và d
nh s
t, giá
t,
i ó là r t nhi u thông t
ng d n c a các B , Ngành có liên quan.
V c b n, chính sách b i th
Lu t
t ai 2003 ã k th a
k tr
c,
ng, h tr GPMB theo quy
nh c a
c nh ng u i m c a chính sách trong th i
ng th i c ng có nh ng
i m i nh m góp ph n tháo g các v
m c, b t c p trong vi c th c hi n b i th
pháp lu t v chính sách b i th
ng
ng, h tr GPMB. Các v n b n
nh c
ã th hi n
c tính
kh thi trong quá trình áp d ng pháp lu t vào ho t
ng b i th
ng, gi i
phóng m t b ng c a Nhà n
ng, h tr , tái
c. [3]
2.3.2.3. Nh n xét, ánh giá
Qua nghiên c u cho th y chính sách b i th
m ts n
c, Vi t Nam chúng ta c n h c h i m t s kinh nghi m
hoàn thi n chính sách b i th
- Hoàn thi n các quy
th
ng, h tr và GPMB c a
ng thi t h i và GPMB
nh v giá
m ts
t nói chung và
i m sau:
nh giá
t
b i
ng thi t h i và GPMB nói riêng.
- B sung thêm m t s gi i pháp nh m h tr ng
h i khôi ph c thu nh p, n
Chính sách b i th
Ngh
ti p t c
nh
i dân có
t b thu
i s ng.
ng, h tr GPMB ang áp d ng theo quy
nh t i
nh s 69/2009/N -CP ngày 13/8/2009 ã th hi n nh ng u i m
các khía c nh:[10],[14]
xác
- M t là
it
nh
chính xác, phù h p v i tình hình th c t c a
y
ng
c b i th
ng, h tr , tái
nh c ngày càng
tn
c
c, giúp
