I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
H NG
C TR
XU T GI I PHÁP PHÁT TRI N
NG QUY MÔ GIA
TR
A BÀN HUY N PH
YÊN, T NH THÁI NGUYÊN
KHÓA LU N T T NGHI
H
ÀO T O
IH C
: CHÍNH QUY
CHUYÊN NGÀNH
: KHUY N NÔNG
KHOA
: KINH T & PTNT
KHÓA H C
: 2011 2015
THÁI NGUYÊN - 2015
I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
H NG
C TR
XU T GI I PHÁP PHÁT TRI N
MÔ HÌN
NG QUY MÔ GIA
TR
A BÀN HUY N PH
YÊN, T NH THÁI NGUYÊN
KHÓA LU N T T NGHI
H
O
IH C
: CHÍNH QUY
CHUYÊN NGÀNH
: KHUY N NÔNG
L P
: K43 - KN
KHOA
: KINH T & PTNT
KHÓA H C
: 2011 2015
GI
NG D N: THS. CÙ NG C B C
THÁI NGUYÊN - 2015
i
L
Khoá lu n
nuôi gà th
c tr
xu t gi i pháp phát tri n mô hình
ng quy mô gia tr
a bàn huy n Ph Yên, t nh Thái
c s d ng nh ng thông tin t nhi u ngu n khác nhau. Các thông tin
c ch rõ ngu n g
thông tin thu th p t
u tra th c t
a
ng, s li u và k t qu nghiên c u trong khoá lu n này là
hoàn toàn trung th
cs d
b o v m t h c v nào.
i vi
H ng
ii
L IC
Sau th i gian h c t p t
ng và 5 tháng th c t p t t nghi
c
h c t p, rèn luy n và nâng cao ki n th c chuyên môn, kinh nghi m, kh
ng ki n th c th c ti n c a cu c s ng. T
và v
c s ng th c t
ng l c
n th
th i gian th c t p t t nghi p t
m này, e
n khóa lu n t t nghi p.
u tiên c a khóa lu
s c t i Ban giám hi
c bày t lòng bi
i h c Nông Lâm Thái Nguyên, Ban ch nhi m
khoa Kinh t và Phát tri n nông thôn, các th
em trong su t th i gian h c t p t
n tình gi ng d y, dìu d t
ng.
c bi t, em xin bày t lòng bi
th
t thúc
ng d n Cù Ng c B c,
kính tr ng sâu s c t i
c ti p ch b
ng d n t n tình
em hoàn thành khóa lu n t t nghi p này.
ng th
cg il ic
i toàn th cán b c a Tr m khuy n
nông, Phòng Nông nghi p và phát tri n nông thôn, Phòng TN & MT, Chi c c th ng
kê huy n Ph Yên, t nh Thái Nguyên. Cùng toàn th cán b
dân các xã,
và t
i
u ki n cho em trong quá trình th c t p và hoàn
thành khóa lu n t t nghi p này.
Cu i cùng em xin bày t s bi
em trong su t quá trình th c t p.
L i cu i em xin kính chúc các th
anh, ch
ng, các cô, chú,
Tr m khuy n nông huy n Ph Yên - t nh Thái Nguyên, cùng các b n
ng nghi p s c kh e, s thành công trong công vi c và nh
Em xin trân tr ng c
ut
n!
Sinh viên
H ng
p nh t.
iii
DANH M C CÁC B NG
B ng 2.1: S
B ng 2.2.
ng th t gia c m theo khu v c và ch ng lo i .................................15
u con và các s n ph m gia c m Vi t Nam th i k 2007 - 2014 ..........17
B ng 4.1: Giá tr s n xu t c a ngành nông nghi p c a huy n Ph
n
2012-2014..................................................................................................................24
B ng 4.2: Di n tích, s
Ph
t c a các lo i cây tr ng chính c a huy n
4 ....................................................................................................25
B ng 4.3:
a huy n Ph Yên 2012-2014 ............................27
B ng 4.4 Dân s trung bình phân theo gi i tính và phân theo thành th , nông thôn 29
B ng 4.5. S li u th ng kê t
a bàn huy n Ph Yên (trong 3
-2014) ........................................................................................................33
B ng 4.6: S
ng các mô hình nuôi gà th
a bàn huy n Ph
ng quy mô gia tr i phân theo
..........................................................34
B ng 4.7. M t s ch
h
a bàn huy n Ph Yên
...................................................................................................................36
B ng 4.8 S
ng c
B ng 4.9:
a bàn huy
a các h
...38
a bàn huy n
B ng 4.10: Tình hình ngu n v n c a nông h nuôi gà th
4 ..39
a bàn huy n Ph
Yên ............................................................................................................................40
B ng 4.11: S d ng th
Ph
a bàn huy n
....................................................................................................41
B ng 4.12: Trang b và s d ng máy móc trong các h ...........................................42
B ng 4.13. Các ch tiêu k thu t áp d ng .................................................................42
B ng 4.14. Công tác x lý ch t th i trong các h
................................43
B ng 4.15: Chi phí s n xu t bình quân 1 nông h /1 l a gà th
a bàn huy n
...................................................................................................................44
B ng 4.16: K t qu s n xu t bình quân/1 l a c a 1 h
t ng lo
ng th t theo
...........................................................................45
iv
B ng 4.17: Các ch
các lo
u qu s n xu t kinh doanh trung bình/1l a c a
.........................................................................................46
...................................................................................................................47
2014...........................................................................................................................48
B
i và dùng vacsin gà ....................................................49
B ng 4.21: T ng h p nh
u, nguy n v ng c a các ch nông h
u tra.......................................................................................................................51
v
DANH M C CÁC HÌNH
Hình 2.1: Công th c lai t o gi ng...............................................................................13
kênh tiêu th gà c a h
..............................................50
vi
STT
Ch vi t t t
1
CBKN
: Cán b khuy n nông
2
KHKT
: Khoa h c k thu t
3
KN
: Khuy n nông
4
NN
: Nông nghi p
5
PTNT
: Phát tri n nông thôn
6
KHCN
: Khoa h c công ngh
7
KH
: K ho ch
8
LMLM
: L m m long móng
9
UBND
: y ban nhân dân
10
CN-TTCN
: Công nhi p- Ti u th công nghi p
11
:H
ng nhân dân
12
BQ
: Bình quân
13
KTGT
: Kinh t gia tr i
vii
M CL C
PH N I. M
tv
U ....................................................................................................1
............................................................................................................1
1.2. M
u............................................................................................2
1.3. M c tiêu nghiên c u.............................................................................................2
tài.................................................................................................3
c ...............................................................................................3
c ti n .....................................................................................3
PH N 2. T NG QUAN NGHIÊN C U.................................................................4
khoa h c và lý lu n c
2.1.1.
tài....................................................................4
......................................................................................4
2.1.2. Lí lu n chung v mô hình..................................................................................8
2.1.3. Lí lu n chung v gia tr i và phát tri n gia tr i ..................................................9
th c ti n c
tài ....................................................................................12
m k thu t v nuôi gà th
ng quy mô gia tr i........................12
ng th t ...............................................................................13
2.3. T ng quan các nghiên c
c ................................................14
2.3.1. Tình hình phát tri
gi i...............................................14
2.3.2. Tình hình phát tri
Vi t Nam................................................15
PH N 3.
NG, N
U....18
ng và ph m vi nghiên c u......................................................................18
ng nghiên c u......................................................................................18
3.1.2. Ph m vi nghiên c u.........................................................................................18
m và th i gian ti n hành .........................................................................18
3.3. N i dung nghiên c u ..........................................................................................18
u và các ch tiêu theo dõi..............................................18
p thông tin.......................................................................18
3.4.2.
u tra ch n m u.....................................................................19
ng v n..................................................................................20
viii
.....................................................................................20
lý thông tin...........................................................................20
li u ........................................................................20
3.4.7. Các ch tiêu theo dõi........................................................................................21
PH N 4. K T QU NGHIÊN C U.....................................................................23
u ki n t nhiên, kinh t - xã h i c a huy n Ph Yên ...................23
u ki n t nhiên ...........................................................................................23
m kinh t xã h i ..................................................................................24
h t ng....................................................................................................30
a bàn nghiên c u ...........................................................31
4.2. Th c tr ng phát tri n chung v
4.3. Th c tr ng phát tri
a bàn huy n Ph Yên.32
i các h
4.3.1 Ngu n nhân l
u tra .......................................35
a các h ...............................................35
4.3.2 Tình hình s n xu t, kinh doanh c a các h
th t t i các h
a
bàn huy n Ph Yên. ..................................................................................................38
4.4. Chi phí, k t qu , hi u qu s n xu t kinh doanh c a các nông h
a bàn huy n Ph Yên ......................................................................................44
4.4.1. Chi phí s n xu t kinh doanh c a các h
t ..............................44
4.4.2. K t qu s n xu t kinh doanh ...........................................................................45
4.4.3. Hi u qu s n xu t kinh doanh c a các nông h
a bàn
huy n Ph Yên ..........................................................................................................46
4.5. M t s
n ho
ng quy mô gia tr i c
a
.......................................................................................................................47
quy mô gia
..............................................................................................................................47
2014 ............................................................................................................. 48
4.6. Tình hình tiêu th gà th t c a các h ..................................................................50
ix
4.7 Nh
nv
phát tri n s n xu
t trên
a bàn huy n Ph Yên .............................................................................................50
ng c a vi
i dân...................................................52
4.9. Nh ng thu n l
c hi n mô hình......................53
4.10. Gi i pháp phát tri
ng quy mô gia tr i trên
a bàn huy n Ph Yên. ............................................................................................54
4.10.1. Nhóm các gi i pháp v k thu t....................................................................54
4.10.2. Các gi i pháp v th
ng và tiêu th s n ph m.........................................55
4.10.3. Các gi i pháp v công tác khuy
n b khoa h c k thu t vào
s n xu t......................................................................................................................55
Ph n 5 K T LU N VÀ KI N NGH ...................................................................57
5.1. K t lu n ..............................................................................................................57
5.2. Ki n ngh ............................................................................................................57
TÀI LI U THAM KH O
1
1.1.
m chi m m t v trí r t quan tr ng,
các s n ph m c
c v trí tiêu th
v i các s n ph
ng v t khác. C
u so
m phù h p v i th y u c
p, quay vòng v n nhanh góp ph n c i thi
c
. Cùng v i nh ng ti n b v di truy
c ti
k thu
t b c. Nh
t và ch
nh
i s ng
m
mà các k t qu nghiên c u v các bi n pháp
c áp d ng và s n xu
gi i không ng
i
ng th t
n
c trên th
p các s n ph m
ph cho ngành công nghi p ch bi n và ngu n phân bón d i dào cho ngành tr ng
tr
Theo Bessei, thì m t con gà mái n ng 3 kg m
s n xu t ra 300 kg
th t. Chính vì l
tr
mr
c chú
[11]
Ngh
ch s hình t
ch
p quán
y
c
qu ng canh, phân tán, s
ng không nhi u, s n ph m làm ra mang tính t cung t
c
l
c chuy n ti n
nhanh và v ng ch c. T
ng canh chuy n sang
ct
h
hình thành các trang tr i, gia tr i, và nông
ng th i ng d ng các ti n b khoa h c k thu
trên th gi i vào s n xu
chuy
qu
y nhanh t
phát tri
n
n khích d ch
i, gia tr i lên các vùng trung du mi n núi, vùng còn nhi u
t, m
tr t ké
p, khuy n khích chuy
ng th
m nghèo
g ng th c hi n và có nh
Ph Yên là m t huy n trung du mi n núi c a t
Nông, Lâm nghi p. V
t tr ng, tr ng
ng, huy n có kh
u.
u kinh t ch y u là
2
nuôi gia c
c, cây rau màu, cây công nghi p có giá tr .
Th c hi
n xu t nông nghi p hàng hóa, phát huy l i th
ng h
th
n nay huy
p trung phát tri n m t s mô hình nuôi gà
ng th t theo quy mô gia tr i. S thành công c a m t s
nh ng mang l i thu nh p cao cho các h
n Ph Yên
tr
n nông nghi p toàn di n. Bên c nh
nh
u ki n thu n l i cho s phát tri
gà th
quy mô gia tr i còn t n t i m t s
ng
hi u bi t và ti p c n khoa
h c k thu t c a các h còn h n ch , ngh
n nuôi gà nói
riêng còn ch u nhi u
ch b nh, th
ng c a các y u t
ng và v n.
c nghiên c u th c tr ng, phân tích các y u t
n s phát tri
s
ng th
t s gi i pháp phù h
cho ngh
gà th
c tr
ng
t
gi i quy
u ki n
ng quy mô gia tr i t
phát tri n là vi c r t c n thi t. Xu t phát t th c ti
giá th c tr
tôi ti n hành nghiên c
xu t gi i pháp phát tri n
ng quy mô gia tr
1.2. M
a bàn huy n Ph
th t
.
u
-
c tr
gà th
ng quy mô gia tr i t i
huy n Ph Yên.
-
xu t nh ng gi i pháp nh m
mô gia tr i phát tri n
gà th
ng quy
a bàn huy n nói riêng và toàn t nh nói chung.
1.3. M c tiêu nghiên c u
- Tìm hi
c tình hình s n xu t nông nghi p c a huy n Ph Yên.
-
c th c tr
gà th
ng quy mô gia
tr i t i huy n Ph Yên.
.
c
xu t
cm
.
3
a
tài.
c
- Nâng cao ki n th c, k
ng bài h c kinh nghi m th c t
ph c v cho công tác sau này.
- V nd
c các ki n th
- Nâng cao kh
c t p và nghiên c u.
p c n, thu th p và x lý thông tin c a sinh viên
trong quá trình nghiên c u
- K t qu nghiên c
hình nuôi gà th
tài có th làm tài li u v th c tr ng áp d ng mô
ng quy mô gia tr i
a bàn huy n Ph Yên, t nh Thái
Nguyên.
- K t qu nghiên c u c a
th
c tr ng nuôi gà th
và t
cho các c
ng quy mô gia tr i
ng gi i pháp nh m phát tri n quy mô nuôi gà th
quy mô gia tr i nh m nâng cao ch
huy n Ph Yên, t nh Thái Nguyên.
ng cu c s ng c
a
ng
a bàn
4
PH N 2
T NG QUAN NGHIÊN C U
2.1.
khoa h c và lý lu n c
tài
2.1.1.
2.1.1.1.
,
,
. [2]
.
.
:
-
:
+
mô hình
.
+
.
.
.
.
.
. [2]
2.1.1.2
5
*
/
,
.
.
.
*
-
,
:
b
.
,
.
,
3
ng, 6
,
.
,
,
.
-
.
:
.
,
,
,
,
,
.
-
:
,
-
:
c.
-
:
,
,
6
.
.
-
:
.Q
.
-
:
ng
.
-
:
,
.
-
ng:
.
-
:
. [2]
2.1.1.3.
*
:
,
. [2]
*
,
.
.
:
,
,
*
,
7
.
,
:
-
u
:
,
,
,
,
-
:
,
, thu - chi,
,
,
,
,
;
(
),
(
,
,
,
.
-
,
.
*
a. Tính thích ng
-D
ng hoàn c nh c a nó hay không
- Tính thích
n các chính sách h p tác, phát tri n m c
c tiêu chung cùng v i các k t qu c a d án có phù h p v i các yêu
c u mong mu n c a nh
ng l
ng chính sách c a
d án hay không.
b. S
ng
u gì s x y ra ho c có kh
t k t qu /h u qu c a
d án.
ng liên quan: li u có m t s
s ng xã h i sau khi các can thi
i tích c
i
c th c hi n? Khi xem xét c n chú ý t i tác
c d ki n.
c. Tính b n v ng
Các y u t
kinh t
quy n s h u, v
nv
c th ch và khía c
gi
ng chính sách, tính kh v
- xã h i, s tham gia và
ng và công ngh thích h p.
8
-
x
iv
ng c a d án sau khi s h tr t
bên ngoài k t thúc.
2.1.2. Lí lu n chung v mô hình
*Khái ni m mô hình
Mô hình là hình m
mô ph ng ho c th hi
ph n ánh nh
ng nghiên c u, nó
b n nh t và gi
c b n ch t c
i
ng
nghiên c u. [2]
* Mô hình s n xu t
S n xu t là m t ho
ng có ý th c, có t ch c c
i nh m t o ra
nhi u c a c i v t ch t cho xã h i b ng nh ng ti
n l c và s
c a chính mình. L ch s phát tri n c a xã h
ng
ng minh s phát
tri n c a các công c s n xu t - y u t không th thi
c c u thành trong n n s n
xu t. T nh ng công c
xu t hi
s n
i, công c
làm gi m hao phí v
m t ph n r t l
ng s ng trên m
ng s ng và
s n ph m. Trong s n xu t, mô
hình s n xu t là m t trong các n i dung c a kinh t s n xu t, nó th hi
cs
ng qua l i c a các y u t kinh t , ngoài nh ng y u t k thu t c a s n xu t, do
Mô hình s n xu t là hình m u trong s n xu t th hi n s k t h p c a các
ngu n l
u ki n s n xu t c th , nh
c m c tiêu v s n ph m và
l i ích kinh t . [4]
* Vai trò c a mô hình
Mô hình là công c nghiên c u khoa h c.
u h th
mô hình mà ta có th ki m tra l i s
nh rút ra. Nó giúp ta hi
t t ng th . Nh các
n c a các s li
c các gi
th ng ph c t p. Và m t m c tiêu khá c a
mô hình là giúp ta l a ch n t t nh t v qu n lý h th ng, giúp ta ch n quy
nh t v qu n lý h th ng, giúp ta ch
t nh
Vi c th c hi n mô hình giúp cho các nhà khoa h
th
c s phù h p và kh
nh t t
u khi n h th ng.
i nông dân có
ng c a mô hình v t nuôi t i khu
9
v
c quy
nh t t nh t nh
nông dân, phát huy hi u qu nh
i l i ích t
[2]
2.1.3.
Khái ni m v gia tr i h
Gia tr i h
s n xu t kinh doanh nông nghi p c a m t hay
m t nhóm nhà kinh doanh.
Vi t Nam, gia tr i h
lâm nghi p g n v i h
s n xu t nông,
n.
- nghiên c u viên cao c p c a vi n khoa h c Lâm
nghi p Vi
i, gia tr i là m
g mc
s n xu t trong nông nghi p, bao
u s n xu t thu c quy n s h u c a m t
i ch
c l p, s n xu
xu t t
c ti n hành v i quy mô ru
l
c t ch c qu n lí s n xu t ti n b
t cao, ho
v i yêu c
t và các y u t s n
ng t ch
t ra c
s n xu t ra các lo i s n ph m hàng hoá phù h p
th
.
Khái ni m v kinh t gia tr i h
V KTGT, có nhi
m, nhi u cách ti p c n khác nhau:
m cho r
là lo
s n xu t nông nghi p, hình
thành và phát tri n trong n n kinh t th
ng t
c s n xu t phong ki n. Gia tr
c hình thành t các h ti u nông sau khi
phá b cái v t c p t
c n v i th
n xu t nhi u nông s n hàng hóa ti p
ng, t
c thích nghi v i n n kinh t c
Theo ngh quy t s 03/2000/NQ-CP c a Th
v KTGT
ng chính ph ngày 02/02/2000
là hình th c t ch c s n xu t hàng hóa trong nông nghi p,
nông thôn, ch y u d a vào h
s n xu t
c này thay th
m m r ng quy mô và nâng cao hi u qu
c tr ng tr
ng th y s n, tr ng r ng, g n s n
xu t v i ch bi n và tiêu th nông, lâm, th y s
y có th tóm l i: KTGT là m t trong nh ng hình th c t ch c s n xu t
trong nông - lâm -
p, có m
s n xu t thu c quy n s d ng c a m t ch th
y u là s n xu
c l p, s n xu
u
c ti n hành trên
10
u t s n xu
ti n b
t cao, ho
ct
l n v i cách t ch c qu n lí
ng t ch và luôn g n v i th
Phát tri n KTGT là vi
s
ng.
giá tr s
ng hàng hóa nông s n c a các gia tr i, gia tr i h
n kinh t ,
ng th i phát huy vai trò tiên phong c a nó trong vi
quy t vi c làm
khu v c nông nghi
ng và
ng, gi i
ng hi
i g n v i yêu
c u b n v ng.
;
-BNNPTNT ngà
-
-
-
-5
-
-
-
11
.
-
-
-
-
-
12
2.2
2.2
m và xu t x công ngh áp d ng:
Công ngh áp d ng vào các mô hình là các ti n b k thu
gà
ng lai v
và báo cáo t i các h
ng ti n b
c nghiên c u
ng khoa h c c a c p Vi n, Ngành, B NN và PTNT, B
c công nh n là ti n b khoa h c k thu
d ng vào s n xu t t i công
- VCN. Ngày15/12/2010 c a Vi
nuôi qu c gia V/v Nghi
gà Mía
ngon, phù h p th hi
c
ng
tài nghiên c u và phát tri
ng lai Mía có màu s
i tiêu dùng Vi t Nam. Gi
nghi m
ng lai
i gi ng gà ri, th
c nghiên
m t s nông h t i huy n Ph Yên t nh Thái
Nguyên. [7]
l a ch n gi ng
ng là gi ng gà th t lông m u có ngu n g c t Trung Qu
c
nh p vào Vi t Nam t 1998, ngoài vi c nuôi thu n gi ng gà này, các nhà khoa h c
còn s d ng gi ng gà này làm nguyên li
lai t o v i các gi ng gà khác, t o ra
nh ng con lai phù h p v
u ki
t, ch
ng.
G
c Trung tâm nghiên c u và hu n luy
và Trung tâm nghiên c u gia c m Thu
- Vi
u các
công th c lai t o và nuôi th c nghi m t i các t nh B c Giang, Hà Tây, Thanh Hóa...
m
c ch n t o v
m ngo i hình phù
h p v i th hi
i tiêu dùng Vi
u
s c lông gi
ng cao.
Gà Mía là gi ng gà có ngu n g c t
ng Lâm ng gà có mào c ,
chân to, th
ng t và là s n ph m quý c
cung ti
u kham kh t t, thích ng r ng, tr
ng
ng thành cao (Con tr
t 3,5kg, con mái t 2,7kg).
13
Nhi
u gia c m Th
o gi a gà
bán công
ng
i tiêu dùng trong c
c, m t s
a
o thành
Yên - B c Giang, Tiên Yên - Qu ng
ng v
t
nghi p và th th
c nhi u h
khá, ngo i hình phù h p v i th hi
m gi
u n i ti
[7]
Công th c lai áp d ng vào mô hình:
M
B Mía
ng
Con
ng Mía
Hình 2.1
(Ngu n: D án gà
Con c
ng th t theo quy mô gia tr i)
ng và gà Mía s
mt
ng khá, tiêu t n th
tu i có th
ng, tr
t 2.0kg, t l nuôi s ng 98%. Bên c
ng
10 tu n
p
gi
dai v a ph i, màu th t
c th hi
i tiêu dùng. Gi
m m ts
t nh cho k t qu t t, hi u qu kinh t cao, tuy nhiên
c ph bi n nhân r
c xây d ng các mô hình ng d ng gi ng gà m i có
t cao, phù h p v
u ki n khí h
thích h p. [7]
2.2.2. Vai trò nuôi gà h
-
Thái Nguyên gi
m
u ki
14
nuôi
[10]
2.3. T ng quan các nghiên c
c
2.3.1. Tình hình phát tri
gi i
m th gi
c phát tri n m nh m c v s
c bi t t th p k 40 tr l
gi
n nay t
ng và ch t
m th
ên t i 50 t
Theo s li u th ng kê c a T ch
gi i -
u gia c m chính c a th gi
m hi n có kho ng trên 320
tri
3 do không b
b nh. Giá th t gia c
s
i
ng c a d ch
r ng s n
xu t các lo i hình trang tr i và gia tr i.
V
m t Trung Qu c 4.702,2 tri u con gà, nhì Indonesia
1.341,7 tri u, ba Brazin 1.205,0 tri u, b n
613 tri
con gà. Vi t Nam v
ng th 13 th gi i: T ng s n
ng tr ng c a th gi
9,98 kg tr
Qu c 25,6 tri u t
là Hoa k 5,3 tri u t
th
u
ut
ng qu c s n xu t tr ng trên th gi i: th nh t là Trung
m trên 40% t ng s
ba
ng tr ng c a toàn c u, th nhì
2,67 tri u t n, th
t 2,5 tri u t n,
u t n, th sáu là Liên Bang Nga 2,1 tri u t n, th b y là
Brazin 1,85 tri u t n, th tám là Indonesia 1,38 tri u t n th chín là Pháp 878 t n và
th
i là Th
795 t n. [12]