PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH tại CÔNG TY cổ PHẦN vật LIỆU xây DỰNG MOTILEN cần THƠ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH
----- &
-----

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG
KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
VẬT LIỆU XÂY DỰNG MOTILEN
CẦN THƠ

Giáo viên hướng dẫn:

Sinh viên thực hiện

ĐỖ THỊ HOÀI GIANG

NGUYỄN THỊ THÚY
Mssv: LT10308
Lớp: KT1020L2


LỜI CẢM TẠ
Để hoàn thành luận văn này, ngoài sự cố gắng của bản thân em còn nhận
được rất nhiều sự giúp đỡ từ quý thầy cô, anh chị cùng bạn bè.
Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu chân thành đến tập thể Công ty cổ
phần VLXD Motilen Cần Thơ. Đặc biệt, là các cô các chị phòng Tài Chính – Kế
Toán đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo và truyền đạt kinh nghiệm thực tiễn cho em
trong thời gian thực tập vừa qua.
Xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Cô Đỗ Thị Hoài Giang người đã tận tình

hướng dẫn em trong suốt quá trình làm bài luận văn giúp em hoàn thành tốt bài
luận văn này.
Đồng thời, tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến quý Thầy Cô trường Đại Học
Cần Thơ đã tận tình giúp đỡ và giảng dạy, truyền đạt những kiến thức quý báo cho
em và tất cả các bạn sinh viên khác trong suốt thời gian qua. Đó là những bài học
vô cùng quý báu giúp tôi có đủ năng lực chuyên môn để làm việc sau này.
Cuối cùng, xin chúc quý thầy cô trường Đại Học Cần Thơ cùng tập thể Công
ty cổ phần VLXD Motilen Cần Thơ thành công, hạnh phúc, dồi giàu sức khỏe.
Chúc quý công ty làm ăn phát đạt.
Do kiến thức còn hạn chế nên đề tài không tránh khỏi những sai sót, mong
nhận được sự đóng góp, thông cảm của quý thầy cô cùng các cô chú, anh chị trong
Công ty.

Ngày…….tháng…….năm 2012
Sinh viên thực hiện

Nguyễn Thị Thúy


LỜI CAM ĐOAN
Em xin cam đoan đề tài này do chính em thực hiện, các số liệu thu thập và
kết quả phân tích trong đề tài này là trung thực, đề tài không trùng với bất cứ đề
tài nghiên cứu khoa học nào.
Ngày…….tháng…….năm 2012
Sinh viên thực hiện

Nguyễn Thị Thúy


NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP

--------------------

--------------------

..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
Cần thơ, ngày….tháng….năm 2012
NGƯỜl NHẬN XÉT

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
- Họ và tên người hướng dẫn: ...............................................................................
- Học vị: ................................................................................................................
- Chuyên nghành:..................................................................................................
- Cơ quan công tác: ...............................................................................................
- Tên sinh viên: .....................................................................................................
- Mã số sinh viên: .................................................................................................
- Tên đề tài: ...........................................................................................................
NỘI DUNG NHẬN XÉT
1. Tính phù hợp của đề tài với chuyên nghành đào tạo: ................................
.........................................................................................................................
2. Về hình thức: .............................................................................................
........................................................................................................................
3. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và tính cấp thiết của đề tài: ..........................
........................................................................................................................
4. Độ tin cậy của số liệu và tính hiện đại của luận văn: ................................
.........................................................................................................................
5. Nội dung và kết quả đạt được:...................................................................
.........................................................................................................................
6. Các nhận xét khác:.....................................................................................
.........................................................................................................................
7. Kết luận: ....................................................................................................
Ngày…..tháng…..năm 2012
Giáo viên hướng dẫn

Đỗ Thị Hoài Giang


NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

- Họ và tên người hướng dẫn: ...............................................................................
- Học vị: .................................................................................................................
- Chuyên nghành: ..................................................................................................
- Cơ quan công tác: ...............................................................................................
- Tên sinh viên: ......................................................................................................
- Mã số sinh viên: ..................................................................................................
- Tên đề tài:............................................................................................................
NỘI DUNG NHẬN XÉT
8. Tính phù hợp của đề tài với chuyên nghành đào tạo: ................................
.........................................................................................................................
9. Về hình thức: ..............................................................................................
.........................................................................................................................
10. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và tính cấp thiết của đề tài: ...........................
.........................................................................................................................
11. Độ tin cậy của số liệu và tính hiện đại của luận văn: .................................
.........................................................................................................................
12. Nội dung và kết quả đạt được: ...................................................................
.........................................................................................................................
13. Các nhận xét khác: .....................................................................................
.........................................................................................................................
14. Kết luận: .....................................................................................................
Ngày…..tháng…..năm 2012
Giáo viên hướng dẫn

Đỗ Thị Hoài Giang


MỤC LỤC
`

Trang

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI .................................................................................. 1
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ........................................................................... 2
1.2.1. Mục tiêu chung.......................................................................................... 2
1.2.2. Mục tiêu cụ thể .......................................................................................... 2
1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU.............................................................................. 2
1.3.1. Không gian ................................................................................................ 2
1.3.2. Thời gian ................................................................................................... 2
1.3.3. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................... 2
1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................................. 3
1.4.1 Phương pháp thu thập số liệu ..................................................................... 3
1.4.2 Phương pháp phân tích............................................................................... 3
1.5 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU LIÊN QUAN ......................................................... 3
CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN ................................................................................ 4
2.1.1. Một số vấn đề chung về phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh .......... 4
2.1.2. Khái quát về doanh thu, chi phí, lợi nhuận và bảng báo cáo tài chính ..... 6
2.1.3. Phân tích các chỉ tiêu tài chính ............................................................... 10
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................................ 13
2.2.1. Phương pháp so sánh .............................................................................. 13
2.2.2. Phương pháp thay thế liên hoàn .............................................................. 13
CHƯƠNG 3: KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT LIỆU XÂY DỰNG
MOTILEN CẦN THƠ
3.1. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT
LIỆU XÂY DỰNG MOTILEN CẦN THƠ ........................................................ 15
3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển ............................................................. 15
3.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của công ty ........................................................... 17

3.1.3. Sản phẩm, dịch vụ và thị trường ............................................................. 18
3.1.4. Cơ cấu tổ chức ........................................................................................ 19
3.1.5. Tổ chức bộ máy kế toán .......................................................................... 22
3.1.6. Thuận lợi, khó khăn của công ty trong thời gian qua và phương hướng phát
triển trong thời gian tới ........................................................................................ 24
CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT LIỆU XÂY DỰNG MOTILEN CẦN THƠ
4.1. PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY QUA 3 NĂM
(2009 – 2011) ....................................................................................................... 26
4.2. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH DOANH THU ................................................... 30
4.2.1. Phân tích chung tình hình doanh thu qua 3 năm ..................................... 30
4.2.2. Phân tích doanh thu theo cơ cấu mặt hàng.............................................. 33
4.2.3. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu tiêu thụ sản phẩm ....... 37
4.3. PHÂN TÍCH CHI PHÍ .................................................................................. 40
4.3.1. Phân tích chung tình hình thực hiện chi phí ........................................... 40
4.3.2. Phân tích các khoản mục chi phí chủ yếu ............................................... 43
4.4. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH LỢI NHUẬN .................................................... 48
4.4.1. Phân tích tình hình chung của lợi nhuận ................................................. 48
4.4.2. Tỷ suất lợi nhuận..................................................................................... 50
4.4.3. Phân tích lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh ......................................... 52
4.4.4. Phân tích lợi nhuận từ hoạt động tài chính ............................................. 53
4.4.5. Phân tích lợi nhuận từ hoạt động khác .................................................... 54
4.5. PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN LỢI NHUẬN ........... 56
4.5.1. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận năm 2010 .................... 57
4.5.2. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận năm 2011 .................... 58
4.6. PHÂN TÍCH CÁC CHỈ SỐ TÀI CHÍNH..................................................... 59
4.6.1. Phân tích các chỉ tiêu về khả năng thanh toán ........................................ 59
4.6.2. Nhóm tỷ số về quản trị tài sản ................................................................ 61
4.6.3. Nhóm chỉ tiêu về khả năng sinh lợi ........................................................ 63

4.7. NHẬN XÉT CHUNG ................................................................................... 65


CHƯƠNG 5: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SẢN XUẤT
KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT LIỆU XÂY DỰNG
MOTILEN CẦN THƠ
5.1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ BÊN TRONG VÀ MÔI TRƯỜNG BÊN NGOÀI TÁC
ĐỘNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY ........................ 67
5.1.1. Môi trường bên trong .............................................................................. 67
5.1.2. Môi trường bên ngoài.............................................................................. 68
5.2. MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH
DOANH TẠI CÔNG TY..................................................................................... 69
5.2.1. Tăng doanh thu........................................................................................ 69
5.2.2. Kiểm soát giá vốn hàng bán .................................................................... 70
5.2.3. Kiểm soát chi phí bán hàng ..................................................................... 70
5.2.4. Kiểm soát chi phí quản lý ....................................................................... 70
5.3. BIỆN PHÁP CẢI THIỆN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH .................................. 71
5.4. MỘT SỐ GIẢI PHÁP KHÁC ...................................................................... 71
CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
6.1. KẾT LUẬN................................................................................................... 72
6.2. KIẾN NGHỊ .................................................................................................. 73
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 75
PHỤ LỤC............................................................................................................ 76


DANH MỤC BIỂU BẢNG
Trang
Bảng 4.1: Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của công ty qua
3 năm (2009 - 2011) .......................................................................................... 27
Bảng 4.2: Tình hình doanh thu của công ty qua 3 năm (2009 - 2011) ............. 30

Bảng 4.3: Doanh thu theo cơ cấu mặt hàng qua 3 năm (2009 - 2011).............. 34
Bảng 4.4: Các nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu của công ty qua
3 năm (2009 - 2011) .......................................................................................... 37
Bảng 4.5: Mức độ ảnh hưởng của khối lượng, giá bán đến doanh thu của năm
2010 với năm 2009 ............................................................................................ 38
Bảng 4.6: Mức độ ảnh hưởng của khối lượng, giá bán đến doanh thu của năm
2011 với năm 2010 ............................................................................................ 39
Bảng 4.7: Tình hình chi phí của công ty qua 3 năm (2009 - 2011) .................. 40
Bảng 4.8: Chênh lệch chi phí năm 2010 với năm 2009 và năm 2011 với
năm 2010 ........................................................................................................... 41
Bảng 4.9: Tỷ suất chi phí của công ty qua 3 năm (2009 – 2011) ..................... 42
Bảng 4.10: Chi tiết từng khoản mục chi phí bán hàng ...................................... 45
Bảng 4.11: Chi tiết từng khoản mục chi phí quản lý doanh nghiệp .................. 47
Bảng 4.12: Tình hình lợi nhuận của công ty qua 3 năm (2009 - 2011) ............ 49
Bảng 4.13: Tỷ suất lợi nhuận của công ty qua 3 năm (2009 - 2011) ................ 51
Bảng 4.14: Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của công ty qua
3 năm (2009 - 2011) ......................................................................................... 52
Bảng 4.15: Lợi nhuận từ hoạt động tài chính của công ty qua
3 năm (2009 - 2011) ......................................................................................... 53
Bảng 4.16: Lợi nhuận từ hoạt động khác của công ty qua 3 năm (2009-2011) 54
Bảng 4.17: Các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận qua 3 năm (2009 - 2011) ... 56
Bảng 4.18: Các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận năm 2010 ........................... 57
Bảng 4.19: Các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận năm 2011 ........................... 58


Bảng 4.20: Các chỉ số về khả năng thanh toán ................................................. 59
Bảng 4.21: Các chỉ số về quản trị tài sản .......................................................... 61
Bảng 4.22: Các chỉ số về khả năng sinh lợi ...................................................... 63

DANH MỤC HÌNH
Trang
Hình 1: Sơ đồ tổ chức công ty cổ phần vật liệu xây dựng Motilen
Cần Thơ .......................................................................................................... 19
Hình 2: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán ........................................................... 22
Hình 3: Biểu đồ thể hiện kết quả hoạt động kinh doanh của công ty qua 3 năm
(2009 - 2011) .................................................................................................. 29
Hình 4: Biểu đồ doanh thu của công ty qua 3 năm (2009 - 2011) ................. 30
Hình 5: Biểu đồ thể hiện cơ cấu doanh thu theo mặt hàng ............................ 34


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

TSCĐ: Tài sản cố định.
VLXD: Vật liệu xây dựng.
SXKD: Sản xuất kinh doanh.
ĐBSCL: Đồng bằng sông Cửu Long.
GTGT: Gía trị gia tăng.
LN: Lợi nhuận.
CP: Chi phí.
SX: Sản xuất.
NVL: Nguyên vật liệu.
BH: Bán hàng
HĐTC: Hoạt động tài chính.
CCDV: Cung cấp dịch vụ.
GVHB: Gía vốn hàng bán.
CPBH: Chi phí bán hàng.
CPQLDN: Chi phí quản lý doanh nghiệp.
HĐQT: Hội Đồng Quản Trị.
WTO: Tổ chức thương mại thế giới.

Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty cổ phần VLXD MOTILEN
Cần Thơ
CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU
1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong điều kiện sản xuất và kinh doanh theo cơ chế thị trường, để tồn tại và
phát triển đòi hỏi các doanh nghiệp phải biết cách kinh doanh, kinh doanh hiệu
quả. Để đạt được kết quả cao nhất trong sản xuất và kinh doanh các doanh nghiệp
cần phải xác định phương hướng, mục tiêu trong đầu tư, biện pháp sử dụng các
điều kiện sẵn có về các nguồn nhân tài, vật lực. Muốn như vậy các doanh nghiệp
cần phải thường xuyên cân nhắc, soạn thảo và lựa chọn phương án sản xuất kinh
doanh tối ưu và nắm được các nhân tố ảnh hưởng mức độ và xu hướng tác động
của từng nhân tố đến kết quả kinh doanh. Điều này chỉ thực hiện trên cơ sở của
phân tích kinh doanh.
Mọi hoạt động kinh tế của doanh nghiệp đều nằm trong thế tác động liên
hoàn với nhau. Vì thế có thể tiến hành phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh
một cách toàn diện mới có thể giúp các doanh nghiệp đánh giá đầy đủ và sâu sắc
kết quả kinh doanh của mình. Trên cơ sở đó tìm ra nguyên nhân của những thiếu
sót đã ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh và những tiềm năng chưa sử dụng.
Đồng thời qua phân tích sâu sắc các nguyên nhân hoàn thành hay không hoàn
thành các chỉ tiêu đó trong sự tác động qua lại lẫn nhau giữa chúng. Từ đó có thể
đánh giá mặt mạnh, mặt yếu trong công tác quản lý doanh nghiệp. Phân tích hiệu
quả hoạt động kinh doanh giúp doanh nghiệp tìm ra các biện pháp sát thực để
khắc phục thiếu sót, tăng cường các hoạt động kinh tế và quản lý doanh nghiệp
nhằm tận dụng mọi khả năng tiềm tàng vào quá trình sản xuất kinh doanh, nâng
cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Nền kinh tế càng phát triển những đòi hỏi về
quản lý nền kinh tế không ngừng tăng lên. Để đáp ứng yêu cầu quản lý kinh
doanh ngày càng cao và phức tạp, phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh được

hoàn thành và ngày càng hoàn thiện.
Xuất phát từ tầm quan trọng của việc phân tích hiệu quả hoạt động sản xuất
kinh doanh nên em chọn nội dung “Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại
công ty cổ phần vật liệu xây dựng MOTILEN Cần Thơ” để làm đề tài tốt nghiệp.

GVHD: Đỗ Thị Hoài Giang

1

SVTH: Nguyễn Thị Thúy


Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty cổ phần VLXD MOTILEN
Cần Thơ
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1. Mục tiêu chung
Tìm hiểu, phân tích và đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty
qua 3 năm 2009-2011. Trên cơ sở đó tìm kiếm những gì đạt được và chưa đạt
được để có giải pháp cải thiện hợp lý. Tìm ra những nguyên nhân gây nên sự
chênh lệch đó để có hướng khắc phục nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh
doanh của công ty.
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
Phân tích tình hình doanh thu, chi phí, lợi nhuận.
Phân tích một số chỉ tiêu về tài chính để thấy rõ hiệu quả hoạt động kinh
doanh của công ty.
Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu, lợi nhuận của công ty.
Đưa ra một số giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động
kinh doanh.
1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.3.1. Không gian

Luận văn được thực hiện tại công ty cổ phần vật liệu xây dựng MOTILEN
Cần Thơ.
1.3.2. Thời gian
Số liệu sử dụng trong luận văn là số liệu từ năm 2009 - 2011.
1.3.3. Đối tượng nghiên cứu
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty là rất rộng nhưng do
thời gian thực tập có hạn nên em chỉ thực hiện nghiên cứu:
Nghiên cứu những lý luận có liên quan đến phương pháp phân tích hiệu quả
hoạt động kinh doanh.
Phân tích thực trạng của công ty cổ phần vật liệu xây dựng MOTILEN Cần
Thơ thông qua phân tích doanh thu, chi phí và lợi nhuận.
Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh.
Đề xuất giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh.

GVHD: Đỗ Thị Hoài Giang

2

SVTH: Nguyễn Thị Thúy


Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty cổ phần VLXD MOTILEN
Cần Thơ
1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1.4.1. Phương pháp thu thập số liệu
Các số liệu và dữ liệu liên quan đến quá trình phân tích được thu thập chủ yếu
trong các báo cáo tài chính của công ty. Đồng thời, thu thập một số thông tin từ
nguồn internet để phục vụ thêm cho phân tích.
1.4.2. Phương pháp phân tích
Dùng phương pháp so sánh phân tích tình hình doanh thu, chi phí, lợi nhuận

và phân tích các chỉ tiêu tài chính.
Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu, lợi nhuận của công ty dùng
phương pháp thay thế liên hoàn.
1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI NGHIÊN
CỨU
Nguyễn Thị Quyền (2009), luận văn tốt nghiệp “Phân tích kết quả hoạt động
kinh doanh tại công ty Cát Tường”. Bài viết phân tích về kết quả hoạt động kinh
doanh của công ty Cát Tường từ năm 2006 – 2009. Đề tài sử dụng phương pháp
so sánh: số tương đối và tuyệt đối, phương pháp thay thế liên hoàn.
Lê Thị Thùy Oanh (2010), luận văn tốt nghiệp “Phân tích hiệu quả hoạt động
kinh doanh tại công ty TNHH cơ khí Kiên Giang”. Kết quả nghiên cứu:
Phân tích doanh thu, chi phí, lợi nhuận của công ty qua 3 năm 2007 – 2010.
Phân tích các chỉ số tài chính có liên quan đến hiệu quả hoạt động kinh
doanh.
Phân tích kinh doanh của công ty.
Đề ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh.

GVHD: Đỗ Thị Hoài Giang

3

SVTH: Nguyễn Thị Thúy


Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty cổ phần VLXD MOTILEN
Cần Thơ
CHƯƠNG 2
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN
2.1.1. Một số vấn đề chung về phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh

2.1.1.1. Khái niệm phân tích hoạt động kinh doanh
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh hiểu theo nghĩa chung nhất là
nghiên cứu tất cả các hiện tượng, các hoạt động có liên quan trực tiếp và gián tiếp
với kết quả hoạt động kinh doanh của con người, quá trình phân tích được tiến
hành từ bước khảo sát thực tế đến tư duy trừu tượng tức là từ sự việc quan sát
thực tế, thu thập thông tin số liệu, xử lý phân tích các thông tin số liệu, đến việc
đề ra các định hướng hoạt động tiếp theo.
2.1.1.2. Vai trò của phân tích hoạt động kinh doanh
Phân tích hoạt động kinh doanh là công cụ để phát hiện những khả năng
tiềm tàng trong hoạt động kinh doanh mà còn là công cụ cải tiến cơ chế quản lý
trong kinh doanh.
Bất kỳ hoạt động kinh doanh trong các điều kiện hoạt động khác nhau như
thế nào đi nữa cũng có những tiềm ẩn, khả năng tiềm tàng chưa được phát hiện
và khai thác chúng để mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn. Thông qua phân tích
doanh nghiệp mới thấy rõ nguyên nhân cùng nguồn gốc của các vấn đề phát sinh
và có giải pháp cụ thể để cải tiến quản lý.
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh cho phép các doanh nghiệp nhìn
nhận đúng đắn về khả năng, sức mạnh cũng như hạn chế trong doanh nghiệp của
mình. Chính trên cơ sở này các doanh nghiệp sẽ xác định đúng đắn mục tiêu
cùng chiến lược kinh doanh có hiệu quả.
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh là cơ sở quan trọng để ra các quyết
định kinh doanh.
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh là công cụ quan trọng trong những
chức năng quản trị có hiệu quả ở doanh nghiệp.
Phân tích là quá trình nhận thức hoạt động kinh doanh, là cơ sở cho việc ra
quyết định đúng đắn trong chức năng quản lý, nhất là chức năng kiểm tra, đánh
giá và điều hành hoạt động kinh doanh để đạt các mục tiêu kinh doanh.
GVHD: Đỗ Thị Hoài Giang

4

SVTH: Nguyễn Thị Thúy


Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty cổ phần VLXD MOTILEN
Cần Thơ
Phân tích hoạt động kinh doanh là biện pháp quan trọng để phòng ngừa rủi
ro.
Để kinh doanh đạt hiệu quả mong muốn, hạn chế rủi ro xảy ra. Doanh
nghiệp phải tiến hành phân tích hoạt động kinh doanh của mình, đồng thời dự
đoán các điều kiện kinh doanh trong thời gian tới, để vạch ra các chiến lược kinh
doanh cho phù hợp. Ngoài việc phân tích các điều kiện bên trong doanh nghiệp
về tài chính, lao động, vật tư…Doanh nghiệp còn phải quan tâm phân tích các
điều kiện tác động ở bên ngoài như thị trường, khách hàng, đối thủ cạnh
tranh…trên cơ sở phân tích trên, doanh nghiệp dự đoán các rủi ro có thể xảy ra
và có kế hoạch phòng ngừa trước khi xảy ra.
Tài liệu phân tích hoạt động kinh doanh không chỉ cần thiết cho các nhà
quản trị ở bên trong doanh nghiệp mà còn cần thiết cho các đối tượng bên ngoài
khác, khi họ có mối quan hệ về nguồn lợi với doanh nghiệp, vì thông qua phân
tích họ mới có thể quyết định đúng đắn trong việc hợp tác đầu tư, cho vay…với
doanh nghiệp nữa hay không.
2.1.1.3. Đối tượng và mục đích của phân tích hoat động kinh doanh
Đối tượng của phân tích hoạt động kinh doanh suy đến cùng là kết quả kinh
doanh
Nội dung phân tích tình hình tài chính là quá trình tìm cách lượng hóa
những yếu tố đã tác động đến kết quả kinh doanh. Đó là những yếu tố của quá
trình cung cấp, sản xuất, tiêu thụ và mua bán hàng hóa, thuộc các lĩnh vực sản
xuất, thương mại, dịch vụ.
Phân tích hoạt động kinh doanh còn nghiên cứu tình hình sử dụng các
nguồn lực: vốn, vật tư, lao động và đất đai; những nhân tố nội tại của doanh

nghiệp hoặc khách quan từ phía thị trường và môi trường kinh doanh, đã trực tiếp
ảnh hưởng đến hiệu quả của các mặt hoạt động doanh nghiệp.
Phân tích hoat động kinh doanh đi vào những kết quả đã đạt được, những
hoạt động hiện hành và dựa trên kết quả phân tích đó đề ra các quyết định quản
trị kịp thời trước mắt - ngắn hạn hoặc xây dựng kế hoạch chiến lược - dài hạn.
Có thể nói theo cách ngắn gọn, đối tượng của phân tích là quá trình kinh
doanh và kết quả kinh doanh – tức sự việc đã xảy ra ở quá khứ; phân tích, mà

GVHD: Đỗ Thị Hoài Giang

5

SVTH: Nguyễn Thị Thúy


Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty cổ phần VLXD MOTILEN
Cần Thơ
mục đích cuối cùng là đúc kết chúng thành quy luật để nhận thức hiện tại và
nhắm đến tương lai cho tất cả các mặt hoạt động của một doanh nghiệp.
2.1.2. Khái quát về doanh thu, chi phí, lợi nhuận và bảng báo cáo tài chính
2.1.2.1. Doanh thu
Doanh thu bao gồm doanh thu từ hoạt động kinh doanh và doanh thu từ hoạt
động khác. Trong đó doanh thu từ hoạt động kinh doanh bao gồm:
Doanh thu bán hàng: Là tổng trị giá sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ mà doanh
nghiệp đã bán ra trong kỳ.
Doanh thu thuần: Là doanh thu bán hàng trừ các khoản giảm trừ, chỉ tiêu
này phản ánh thuần giá trị hàng bán của doanh nghiệp trong kỳ báo cáo.
Doanh thu từ hoạt động tài chính.
Thu nhập khác.
Các nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu:

Nếu gọi: M là doanh thu bán hàng
q1 là sản lượng
q1 là giá bán
M0 là doanh thu năm trước
q0 là sản lượng năm trước
p0 là giá bán năm trước
M1 là doanh thu năm sau
q1 là sản lượng năm sau
p1 là giá bán năm sau
Ta có: M = q x p
M 0 = q0 x p 0
M 1 = q1 x p 1
Đối tượng phân tích: ∆M = M1 – M0
Phân tích các nhân tố ảnh hưởng:
Nhân tố sản lượng hàng hóa tiêu thụ:
∆q = q1 x q0 – q0 x q0
Nhân tố giá bán hàng hóa:
∆p = q1 x p1 – q1 x p0
Tổng hợp các nhân tố ảnh hưởng: ∆q + ∆p = ∆M
GVHD: Đỗ Thị Hoài Giang

6

SVTH: Nguyễn Thị Thúy


Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty cổ phần VLXD MOTILEN
Cần Thơ
2.1.2.2. Chi phí
Theo tính chất hoạt động kinh doanh thì chi phí hoạt động kinh bao gồm các

chi phí có liên quan đến quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp như:
chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí bán hàng…và các khoản trích nộp theo qui
định của Nhà Nước.
Theo khoản mục chi phí thì gồm có:
Gía vốn hàng bán: Là biểu hiện bằng tiền toàn bộ chi phí của doanh nghiệp
để hoàn thành việc sản xuất và tiêu thụ một loại sản phẩm nhất định.
Chi phí bán hàng: Gồm các chi phí phát sinh trong quá trình tiêu thụ sản
phẩm, hàng hóa, dịch vụ, tiền lương, các khoản phụ cấp phải trả cho nhân viên
bán hàng, tiếp thị, đóng gói sản phẩm, bảo quản, khấu hao tài sản cố định, bao bì,
chi phí vật liệu, chi phí mua ngoài, chi phí bảo quản, quảng cáo,…
Chi phí quản lý doanh nghiệp: Là những chi phí chi ra có liên quan đến việc
tổ chức, quản lý, điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh. Chi phí quản lý gồm
nhiều loại: chi phí nhân viên quản lý, chi phí vật liệu, dụng cụ khấu hao. Đây là
những khoản chi phí mang tính chất cố định, nên có khoản chi nào tăng lên so
với kế hoạch là đều không bình thường cần xem xét nguyên nhân cụ thể.
Tỷ suất chi phí (PCP): Là chỉ tiêu phản ánh mối liên hệ giữa chi phí với
doanh thu (lợi nhuận).
Tổng chi phí
Pcp =

x 100%

Doanh thu (Lợinhuận)

2.1.2.3. Lợi nhuận
Lợi nhuận là một khoản thu nhập thuần túy của doanh nghiệp sau khi đã
khấu trừ mọi chi phí. Nói cách khác lợi nhuận là khoản tiền chênh lệch giữa
doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trừ đi các khoản giảm trừ, giá vốn hàng
bán, chi phí hoạt động, thuế...đây là chỉ tiêu tuyệt đối phản ảnh lên kết quả kinh
doanh cuối cùng của doanh nghiệp, nói lên qui mô, kết quả và phản ánh một

phần hiệu quả hoạt động kinh doanh.
Lợi nhuận của doanh nghiệp gồm có:

GVHD: Đỗ Thị Hoài Giang

7

SVTH: Nguyễn Thị Thúy


Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty cổ phần VLXD MOTILEN
Cần Thơ
Lợi nhuận gộp: Là lợi nhuận thu được của công ty sau khi lấy tổng doanh
thu trừ đi các khoản giảm trừ như giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại, thuế
tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu, và trừ giá vốn hàng bán.
Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh: Là lợi nhuận thu được từ hoạt
động kinh doanh thuần của doanh nghiệp.Chỉ tiêu này phản ánh kết quả hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp trong kỳ báo cáo. Chỉ tiêu này được tính toán
dựa trên cơ sở lợi nhuận gộp từ doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trừ chi
phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp phân bổ cho hàng hóa, dịch vụ đã
cung cấp trong kỳ báo cáo.
Lợi nhuận từ hoạt động tài chính: Phản ánh hiệu quả hoạt động tài chính của
doanh nghiệp. Chỉ tiêu này được tính bằng cách lấy thu nhập hoạt động tài chính
trừ đi các chi phí phát sinh từ hoạt động này. Lợi nhuận từ hoạt động tài chính
gồm:
Lợi nhuận từ hoạt động góp vốn liên doanh.
Lợi nhuận từ hoạt động đầu tư, mua bán chứng khoán ngắn hạn, dài hạn.
Lợi nhuận về cho thuê tài sản.
Lợi nhuận về các hoạt động đầu tư khác.
Lợi nhuận về chênh lệch lãi tiền gửi ngân hàng và lãi tiền cho vay ngân

hàng.
Lợi nhuận cho vay vốn.
Lợi nhuận do bán ngoại tệ.
Lợi nhuận khác: Là những khoản lợi nhuận doanh nghiệp không dự tính
trước hoặc có dự tính trước nhưng ít có khả năng xảy ra. Những khoản lợi nhuận
khác có thể do chủ quan đơn vị hoặc do khách quan đưa tới.
Thu nhập bất thường của doanh nghiệp bao gồm:
Thu về nhượng bán, thanh lý tài sản cố định.
Thu về phạt vi phạm hợp đồng.
Thu từ các khoản nợ khó đòi đã xử lý, xóa sổ.
Các khoản thu nhập kinh doanh từ những năm trước bị bỏ sót hay lãng quên
ghi sổ kế toán năm nay mới phát hiện ra…
Các khoản thu trên sau khi trừ đi các khoản tổn thất có liên quan sẽ là lợi
nhuận bất thường.
GVHD: Đỗ Thị Hoài Giang

8

SVTH: Nguyễn Thị Thúy


Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty cổ phần VLXD MOTILEN
Cần Thơ
Tỷ suất lợi nhuận (PLN): Là chỉ tiêu tương đối phản ánh mối quan hệ giữa
lợi nhuận và doanh thu, phản ánh một phần hiệu quả hoạt động kinh doanh của
công ty hay doanh nghiệp.
Tổng lợi nhuận
P LN =

x 100%

Tổng doanh thu

Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận
Ta có công thức tính lợi nhuận: LN = TDT – GV – Cpbh – Cpql
Trong đó: LN là lợi nhuận
TDT là tổng doanh thu
GV là giá vốn
Cpbh là chi phí bán hàng
Cpql là chi phí quản lý
Nếu gọi: LN0 là lợi nhuận năm trước
LN1 là lợi nhuận năm sau
Ta có:

LN0 = TDT0 – GV0 – Cpbh0 – Cpql0
LN1 = TDT1 – GV1 – Cpbh1 – Cpql1
• Đối tượng phân tích:

LN = LN1 – LN0

• Phân tích các nhân tố ảnh hưởng:
Nhân tố doanh thu:
Nhân tố giá vốn:

TDT = TDT1 – TDT0
GV = GV1 – GV0

Nhân tố chi phí bán hàng:

Cpbh = Cpbh1 – Cpbh0

Nhân tố chi phí quản lý doanh nghiệp:

Cpql = Cpql1 – Cpql0

Tổng hợp các nhân tố ảnh hưởng:
TDT +

GV +

Cpbh +

Cpql =

LN

2.1.2.4. Báo cáo tài chính
Báo cáo tài chính là những báo cáo được lập dựa vào phương pháp kế toán
tổng hợp số liệu từ sổ sách kế toán theo các chỉ tiêu tài chính phát sinh tại những
thời điểm hay thời kỳ nhất định. Các báo cáo tài chính phải phản ánh một cách hệ
thống tình hình tài sản của đơn vị tại những thời điểm hay thời kỳ nhất định.Các
báo cáo tài chính phản ánh một cách hệ thống tình hình tài sản của đơn vị tại
những thời điểm, kết quả hoạt động kinh doanh và tình hình sử dụng vốn trong
GVHD: Đỗ Thị Hoài Giang

9

SVTH: Nguyễn Thị Thúy

Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty cổ phần VLXD MOTILEN
Cần Thơ
những thời kỳ nhất định. Đồng thời giải trình giúp cho các đối tượng sử dụng
thông tin tài chính nhận biết được thực trạng tài chính, tình hình sản xuất kinh
doanh của đơn vị để đề ra quyết định phù hợp.
Bảng cân đối kế toán
Bảng cân đối kế toán là báo cáo tài chính phản ánh một cách tổng quát toàn
bộ tài sản của công ty dưới hình thức giá trị và theo một hệ thống các chỉ tiêu đã
được qui định trước. Báo cáo này được lập theo một qui định định kỳ (cuối
tháng, cuối quí, cuối năm). Bảng cân đối kế toán là nguồn thông tin tài chính hết
sức quan trọng trong công tác quản lý của bản thân công ty cũng như nhiều đối
tượng ở bên ngoài, trong đó có các cơ quan chức năng của Nhà Nước. Người ta
ví bảng cân đối tài sản như một bức ảnh chụp nhanh, bởi vì nó báo cáo tình hình
tài chính vào một thời điểm nào đó (thời điểm cuối năm chẳng hạn).
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh là báo cáo tài chính phản ảnh tổng
hợp về doanh thu, chi phí và kết quả lãi lỗ của các hoạt động kinh doanh khác
nhau trong công ty. Ngoài ra, báo cáo này còn phản ánh tình hình thực hiện
nhiệm vụ đối với Nhà Nước. Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh cũng là
nguồn thông tin tài chính quan trọng cho nhiều đối tượng khác nhau, nhằm phục
vụ cho công việc đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh và khả năng sinh lời
của công ty.
2.1.3. Phân tích các chỉ tiêu tài chính
2.1.3.1. Phân tích tình hình thanh toán
a. Hệ số thanh toán ngắn hạn (tỷ số lưu động)
Hệ số thanh toán
ngắn hạn

=

Tài sản ngắn hạn

(Lần)

Nợ ngắn hạn

Trong đó tài sản ngắn hạn bao gồm: tiền mặt, các khoản phải thu, đầu tư
chứng khoán ngắn hạn, hàng tồn kho. Hệ số thanh toán ngắn hạn là công cụ đo
lường khả năng thanh toán nợ ngắn hạn. Hệ số này tăng lên có thể tình hình tài
chính được cải thiện tốt hơn, hoặc có thể do hàng tồn kho ứ đọng…
b. Hệ số thanh toán nhanh (tỷ số thanh toán nhanh)
Hệ số thanh
toán nhanh

Tài sản ngắn hạn – Gía trị hàng tồn kho
=

GVHD: Đỗ Thị Hoài Giang

(Lần)

Nợ ngắn hạn
10

SVTH: Nguyễn Thị Thúy


Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty cổ phần VLXD MOTILEN
Cần Thơ
Hệ số thanh toán nhanh là tiêu chuẩn đánh giá khắc khe hơn về khả năng

thanh toán. Nó phản ánh nếu không bán hết hàng tồn kho thì khả năng thanh toán
của doanh nghiệp ra sao? Bởi vì, hàng tồn kho không phải là nguồn tiền mặt tức
thời đáp ứng ngay cho việc thanh toán. Hệ số này thường biến động từ 0,5 đến 1,
nếu < 0,5 thì doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc thanh toán nợ.
2.1.3.2. Đánh giá các tỷ số về quản tri tài sản
a. Vòng quay hàng tồn kho
Tổng giá vốn

Số vòng quay
hàng tồn kho =

(Lần)

Hàng tồn kho bình quân

Đây là chỉ tiêu kinh doanh quan trọng bởi sản xuất, dự trữ hàng hóa và tiêu
thụ nhằm đạt được mục đích doanh số và lợi nhuận mong muốn trên cơ sở đáp
ứng nhu cầu đa dạng của thị trường. Số vòng quay hàng tồn kho càng lớn thì tốc
độ luân chuyển hàng tồn kho càng nhanh, hàng tồn kho tham gia vào luân chuyển
được nhiều hơn và ngược lại. Vòng quay này càng nhiều càng tốt.
b. Kỳ thu tiền bình quân (DSO)
Kỳ thu tiền bình quân đo lường tốc độ luân chuyển những khoản nợ cần
phải thu
Số nợ cần phải thu bình quân
DSO =

(Ngày)

Doanh thu bình quân mỗi ngày

Doanh thu bình
quân một ngày

Doanh thu hàng năm

=

(Lần)

365

Hệ số này trên nguyên tắc càng thấp càng tốt, tuy nhiên phải căn cứ vào
chiến lược kinh doanh, phương thức thanh toán, tình hình cạnh tranh trong từng
thời điểm hay thời kỳ cụ thể.
c. Vòng quay tài sản cố định
Số vòng quay
vốn cố định

Doanh thu
=

(Lần)

Tổng giá trị tài sản cố định ròng bình quân

Chỉ tiêu này phản ánh một đồng vốn cố định bình quân đem lại mấy đồng
doanh thu và cho biết vốn cố định quay được mấy vòng trong kỳ. Nếu số vòng
tăng chứng tỏ hiệu quả sử dụng vốn cố định tăng và ngược lại.

GVHD: Đỗ Thị Hoài Giang

11

SVTH: Nguyễn Thị Thúy


Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty cổ phần VLXD MOTILEN
Cần Thơ
d. Vòng quay tổng tài sản
Để phân tích hiệu quả sử dụng tổng số vốn ta sử dụng chỉ tiêu:
Số vòng quay
tổng tài sản

Doanh thu thuần

(Lần)

=
Tổng giá trị tài sản bình quân

Số vòng quay toàn bộ tổng tài sản càng cao chứng tỏ hiệu quả sử dụng vốn
kinh doanh của doanh nghiệp càng cao.
2.1.3.3. Phân tích chỉ tiêu sinh lợi
a. Lợi nhuận trên tài sản (ROA)
Chỉ tiêu này được xác định bằng công thức
Lợi nhuận
Lợi nhuận trên tài sản

=

(%)

Tổng tài sản bình quân

Chỉ tiêu này phản ánh cứ một đồng tài sản dùng vào sản xuất kinh doanh
trong kỳ thì tạo ra được bao nhiêu đồng về lợi nhuận. Chỉ tiêu này càng cao hiệu
quả sản xuất kinh doanh càng lớn. Tỷ số này càng cao càng tốt.
b. Lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE)
Chỉ tiêu này được xác định bằng công thức
Lợi nhuận
Lợi nhuận trên vốn =
chủ sở hữu
Vốn chủ sở hữu bình quân

(%)

Chỉ tiêu này cho biết khả năng sinh lời của vốn chủ sở hữu, nó phản ánh cứ
một đồng dùng vào vốn chủ sở hữu cho sản xuất kinh doanh trong kỳ thì tạo
được ra bao nhiêu đồng về lợi nhuận. Tỷ số này càng cao càng tốt.
c. Lợi nhuận trên doanh thu (ROS)
Chỉ tiêu này được xác định bằng công thức
Lợi nhuận
Lợi nhuận trên doanh thu =

(%)

Doanh thu

Chỉ tiêu này phản ánh cứ một đồng doanh thu trong kỳ phân tích thì có bao
nhiêu đồng về lợi nhuận. Chỉ tiêu này càng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của

doanh nghiệp càng cao. Chỉ tiêu này cao hay thấp không có nghĩa là tốt hay xấu
mà còn phụ thuộc vào sự kết hợp giữa nó với số vòng quay tài sản.

GVHD: Đỗ Thị Hoài Giang

12

SVTH: Nguyễn Thị Thúy