XÂY DỰNG LỢI THẾ CẠNH TRANH CỦA NHTMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM TRÊN THỊ TRƯỜNG BÁN LẺ

NGÂN HÀNG NHÀ NƯéC VI½T
NAM

B® GIÁO DUC VÀ ÐÀO
TAO

HOC VI½N NGÂN HÀNG

PHAM THU THUY

XÂY DUNG LeI THE CANH TRANH CUA
NHTMCP
ÐAU TƯ VÀ PHÁT TRIEN VI½T NAM TRÊN
TH± TRƯèNG BÁN LE

LU¾N ÁN TIEN SĨ KINH
TE

Hà N®i,
2017


NGÂN HÀNG NHÀ NƯéC VI½T NAM B® GIÁO DUC VÀ ÐÀO TAO

HOC VI½N NGÂN HÀNG

PHAM THU THUY

XÂY DUNG LeI THE CANH TRANH CUA NHTMCP
ÐAU TƯ VÀ PHÁT TRIEN VI½T NAM
TRÊN TH± TRƯèNG BÁN LE

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH, NGÂN
HÀNG MÃ SO: 62340201

LU¾N ÁN TIEN SĨ KINH TE

Ngưòi hưóng dan khoa hqc:

1. PGS. TS. Nguyen Kim Anh
2. PGS.TS. Mai Thanh Que


LèI CAM ÐOAN
Tôi xin cam doan lu¾n án này là công trình nghiên cúu cua riêng tôi. Các so
li¾u, thông tin trong lu¾n án là trung thnc, có nguon goc rõ ràng. Các giai pháp và
kien ngh% dưa ra là xuat phát tù thnc te nghiên cúu và kinh nghi¾m cá nhân.
Hà N®i, ngày 3 tháng 3 năm 2017
Nghiên cúu sinh

Pham Thu Thuy

iii


LèI CÃM ƠN
Vói tình cam và lòng biet ơn chân thành, tôi xin dưoc gui lòi cam ơn den:
- Ðang uy, Ban Giám doc, Khoa Sau Ðai hqc, Hqc vi¾n Ngân hàng dã tao dieu ki¾n
giúp dõ tôi trong quá trình hqc t¾p và làm lu¾n án
- Quý Thay/Cô Khoa Sau Ðai hqc dã cung cap cho tôi phương pháp nghiên cúu, kien
thúc chuyên môn trong suot khoá hqc và d¾c bi¾t là ky năng nghiên cúu m®t cách

chu d®ng, sáng tao.
- Quý Thay/Cô trong H®i dong cham lu¾n án dã dóng góp cho tôi nhung ý kien quý
báu trong quá trình hoàn thành lu¾n án.
- Các lãnh dao, nhân viên Ngân hàng TMCP Ðau tư & Phát trien Vi¾t Nam dã tra lòi
phong van cũng như tham van kien thúc thnc te và goi mo cho tôi nhung ý tưong
quý giá. Cám ơn các khách hàng cua Ngân hàng TMCP Ðau tư & Phát trien Vi¾t
Nam dã giúp tôi hoàn thành phieu dieu tra su dnng trong lu¾n án.
- Tôi xin bày to lòng biet ơn den thay giáo hưóng dan là PGS.TS. Nguyen Kim Anh và
PGS.TS. Mai Thanh Que dã t¾n tình hưóng dan, giúp dõ và chi bao cho tôi trong
suot thòi gian hqc t¾p, nghiên cúu và hoàn thành lu¾n án.
- оc bi¾t, tôi xin gui lòng biet ơn sâu sac den nhung ngưòi dã sinh thành và nuôi day
tôi trưong thành, nhung ngưòi thân trong gia dình, ban bè, các dong nghi¾p dã d®ng
viên, giúp dõ tôi vưot qua nhung khó khăn trong quá trình hqc t¾p và hoàn thành
lu¾n án.
Dù dã co gang rat nhieu trong thòi gian nghiên cúu nhưng ban Lu¾n án này
không the tránh khoi thieu sót. Tôi rat mong nh¾n dưoc nhung ý kien dóng góp quý
báu cua Quý Thay/Cô và dong nghi¾p de ban lu¾n án này dưoc hoàn thi¾n hơn.
Xin trân trqng cam ơn.
Hà N®i ngày 3 tháng 3 năm2017
Nghiên cúu sinh

Pham Thu Thuy


MUC LUC
LèI Me ÐAU................................................................................................1
Tính cap thiet cua de tài...............................................................................................1
Mnc tiêu nghiên cúu......................................................................................................3
Ðoi tưong, pham vi nghiên cúu...................................................................................4
Phương pháp nghiên cúu..............................................................................................4

Ket cau cua lu¾n án......................................................................................................5
Nhung dóng góp mói cua lu¾n án................................................................................5
CHƯƠNG 1: TONG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CÚU VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CÚU.................................................................................................................7
1.1. Tong quan các công trình nghiên cúu có liên quan den de tài........................7
1.1.1. Các nghiên cúu ngoài nưóc ve loi the canh tranh cua các NHTM trên th% trưòng bán
le

7

1.1.2. Tong hop các công trình nghiên cúu trong nưóc........................................................14
1.1.3. Nhung khoang trong lý lu¾n và van de can tiep tnc nghiên cúu...................................15
1.2. Khung lý lu¾n và phương pháp nghiên cúu cua lu¾n án...............................16
1.2.1. Khung lý lu¾n cua lu¾n án.............................................................................. 16
1.2.2. Các phương pháp nghiên cúu chính cua lu¾n án............................................. 18
KET LU¾N CHƯƠNG 1...........................................................................................28
CHƯƠNG 2: CƠ Se LU¾N VE XÂY DUNG LeI THE CANH TRANH
CUA NGÂN HÀNG THƯƠNG MAI TRÊN TH± TRƯèNG BÁN LE..........29
2.1. Th% trưòng ngân hàng bán le và các d%ch vn ngân hàng bán le cua ngân hàng
thương mai.....................................................................................................................29
2.1.1. Quan ni¾m và d¾c diem cua th% trưòng ngân hàng bán le ...............................29
2.1.2. Danh mnc san pham ngân hàng bán le cua ngân hàng thương mai......................33
2.2. Xây dnng loi the canh tranh cua ngân hàng thương mai trên th% trưòng bán le 36
2.2.1. Loi the canh tranh cua ngân hàng thương mai trên th% trưòng bán le ..............36
2.2.2. Xây dnng loi the canh tranh cua ngân hàng thương mai trên th% trưòng bán le
2.2.3. Tiêu chí dánh giá vi¾c xây dnng loi the canh tranh cua ngân hàng thương mai
trên th% trưòng bán le ..................................................................................................51
2.2.4. Các yeu to anh hưong den xây dnng loi the canh tranh cua ngân hàng trên

45

th% trưòng ngân hàng bán le .......................................................................................59
2.3. Kinh nghi¾m xây dnng loi the canh tranh cua m®t so ngân hàng thương mai
nưóc ngoài và bài hqc doi vói NHTMCP Ðau tư và phát trien Vi¾t Nam.62
2.3.1. Kinh nghi¾m xây dnng loi the canh tranh cua m®t so ngân hàng thương
mai nưóc ngoài............................................................................................................62
2.3.2. Bài hqc doi vói NHTMCP Ðau tư và Phát trien Vi¾t Nam..............................71
KET LU¾N CHƯƠNG 2...........................................................................................74
CHƯƠNG 3: THUC TRANG XÂY DUNG LeI THE CANH TRANH CUA
NHTMCP ÐAU TƯ VÀ PHÁT TRIEN VI½T NAM TRÊN TH± TRƯèNG
BÁN LE..................................................................................................................75
3.1. Khái quát hoat d®ng kinh doanh cua NHTMCP Ðau tư & Phát trien Vi¾t Nam...75
3.1.1. Giói thi¾u chung ve NHTMCP Ðau tư & Phát trien Vi¾t Nam...................... 75
3.1.2. Khái quát tình hình kinh doanh cua NHTMCP Ðau tư và Phát trien
Vi¾t Nam....................................................................................................................76
3.2. Thnc trang hoat d®ng ngân hàng bán le cua NHTMCP Ðau tư & Phát trien
Vi¾t Nam........................................................................................................................81
3.2.1. Mô hình to chúc kinh doanh ngân hàng bán le cua NH TMCP Ðau tư &
Phát trien Vi¾t Nam....................................................................................................81
3.2.2. Ket qua kinh doanh ngân hàng bán le cua NHTMCP Ðau tư và Phát trien Vi¾t Nam
83
3.3. Thnc trang xây dnng loi the canh tranh cua NHTMCP Ðau tư và Phát trien Vi¾t
Nam trên th% trưòng bán le .....................................................................................88
3.3.1. Loi the canh tranh cua NHTMCP Ðau tư và Phát trien Vi¾t Nam the hi¾n
qua các ket qua tài chính.............................................................................................88
3.3.2. Loi the canh tranh cua NHTMCP Ðau tư và Phát trien Vi¾t Nam the hi¾n qua các
dánh giá cua khách hàng...........................................................................................102
3.3.3. Các nguon lnc tao loi the canh tranh cua NHTMCP Ðau tư và Phát trien
Vi¾t Nam trên th% trưòng ngân hàng bán le .............................................................105

3.3.4. Cách thúc NHTMCP Ðau tư và Phát trien Vi¾t Nam tao loi the canh tranh114


3.4. Ðánh giá chung ve xây dnng loi the canh tranh cua NHTMCP Ðau tư và phát trien
Vi¾t nam trên th% trưòng bán le ............................................................................120
3.4.1. Các ket qua dat dưoc......................................................................................120
3.4.2. Nhung han che và nguyên nhân..................................................................... 121
KET LU¾N CHƯƠNG 3.........................................................................................126
CHƯƠNG 4: GIÃI PHÁP XÂY DUNG LeI THE CANH TRANH CUA
NHTMCP ÐAU TƯ VÀ PHÁT TRIEN VI½T NAM TRÊN TH± TRƯèNG
BÁN LE................................................................................................................127
4.1. Ð%nh hưóng và các mnc tiêu phát trien d%ch vn ngân hàng bán le cua NHTMCP
Ðau tư và Phát trien Vi¾t Nam................................................................................127
4.1.1. Ð%nh hưóng phát trien d%ch vn ngân hàng bán le cua NHTMCP Ðau tư và Phát trien
Vi¾t Nam.................................................................................................................. 127
4.1.2. Các mnc tiêu phát trien d%ch vn ngân hàng bán le cua NHTMCP Ðau tư
và Phát trien Vi¾t Nam.............................................................................................127
4.1.3. Phân tích SWOT doi vói NHTMCP Ðau tư và Phát trien Vi¾t Nam trên th% trưòng
bán le129
4.2. Giãi pháp xây dnng loi the canh tranh cho NH TMCP Ðau tư và Phát trien Vi¾t
Nam trên th% trưòng bán le ...................................................................................132
4.2.1. Xây dnng chien lưoc tao loi the canh tranh trên th% trưòng ngân hàng bán le .. 132
4.2.2. Hoàn thi¾n san pham d%ch vn ngân hàng bán le theo hưóng "cá nhân hóa"
và tăng tính ti¾n ích..................................................................................................136
4.2.3. Tao loi the canh tranh bang các san pham ngân hàng bán le dan dau.....................142
4.2.4. Xây dnng trai nghi¾m d%ch vn khách hàng vưot tr®i ...............................................148
4.2.5. Xây dnng chương trình chăm sóc khách hàng toàn di¾n.........................................154
4.2.6. Tái d%nh v% thương hi¾u BIDV t¾p trung vào các loi the canh tranh cua
ngân hàng trên th% trưòng bán le ..............................................................................158
4.2.7. Xây dnng các nguon lnc cot lõi nham tao loi the canh tranh trên th% trưòng bán le

.........................................................................................................................161
4.3. M®t so kien ngh% ..............................................................................................165
4.3.1. Ðoi vói Nhà nưóc...........................................................................................165


4.3.2. Ðoi vói ngân hàng nhà nưóc........................................................................... 166
KET LU¾N CHƯƠNG 4..........................................................................................168
KET LU¾N...............................................................................................................169
DANH MUC TÀI LI½U THAM KHAO.................................................................171
PHU LUC
Phn lnc 1: Hoat d®ng kinh doanh bán le cua các NHTM Vi¾t Nam .................. PL/1
Phn lnc 2: Phieu khao sát khách hàng cá nhân và ket qua cronbach anpha cua các
thang do.................................................................................................................PL/4
Phn lnc 3: Phieu phong van các cap lãnh dao NHTMCP Ðau tư và Phát trien Vi¾t
Nam

.................................................................................................................. PL/8

Phn lnc 4: Múc d® canh tranh trên th% trưòng ngân hàng bán le Vi¾t Nam ...... PL/10
Phn lnc 5: Hi¾u qua su dnng nguon lnc trong kinh doanh ngân hàng bán le cua các
NHTM Vi¾t Nam ............................................................................................ PL/12
Phn lnc 6: So sánh lãi suat và phí cua các NHTM Vi¾t Nam........................... PL/15


DANH MUC CÁC BÃNG SO LI½U
Bãng 1.1: Tóm tat các nghiên cúu ve xây dnng LTCT trên th% trưòng NHBL .........11
Bãng 3.1: Tăng trưong huy d®ng von cua BIDV giai doan 2013-2015.........................77
Bãng 3.2.: Tăng trưong dư no tai BIDV trong giai doan tù 2013-2015.........................78
Bãng 3.3: Ket qua hoat d®ng kinh doanh cua BIDV giai doan 2013 – 2015.................80
Bãng 3.4.: M®t so chi tiêu tài chính cơ ban cua BIDV tù năm 2013 den năm 2015....81

Bãng 3.5: Doanh so hoat d®ng ngân hàng bán le giai doan 2013-2015.......................84
Bãng 3.6: Thu phí d%ch vn ròng và Thu nh¾p ròng tù hoat d®ng ngân hàng bán le ..88
Bãng 3.7: Múc d® canh tranh cua th% trưòng ngân hàng bán le Vi¾t Nam qua h¾ so
HHI và CR4.................................................................................................................89
Bãng 3.8: M®t so chi tiêu tài chính và d%nh giá co phieu cua các NHTM Vi¾t Nam 97
Bãng 3.9: Ðánh giá chung cua KH ve các yeu to canh tranh và cam nh¾n cua KH ve
LTCT cua NH TMCP Ðau tư & Phát trien Vi¾t Nam..................................................98
Bãng 3.10: Múc d® hài lòng và múc d® trung thành cua khách hàng vói NHTMCP Ðau
tư và Phát trien Vi¾t Nam..........................................................................................105
Bãng 3.11: Hi¾u qua su dnng nguon lnc trong phát trien kinh doanh NHBL cua các
NHTM Vi¾t Nam năm 2015......................................................................................112
Bãng 3.12: Giá tr% toi ưu cho các bien so ket qua- nguon lnc cua BIDV năm 2015
Bãng 4.1: Phân tích SWOT cua NH TMCP Ðau tư & Phát trien Vi¾t Nam trên th%
trưòng bán le...............................................................................................................130

ix

113


DANH MUC CÁC HÌNH VE
Hình 1.1: Úng dnng lý thuyet The diem cân bang de dánh giá loi the canh
tranh cua ngân hàng thương mai..............................................................................17
Hình 1.2: N®i dung khao sát dánh giá cua KH ve LTCT cua NH.............................20
Hình 1.3: Thong kê mau nghiên cúu theo so lưong san pham, d%ch vn cua BIDV
mà KH dã ho¾c dang su dnng....................................................................................22
Hình 1.4: Thong kê mau nghiên cúu theo So lưong NH mà KH có giao d%ch trong
2 năm gan dây..............................................................................................................22
Hình 1.5: Thong kê mau nghiên cúu theo thu nh¾p.................................................. 23
Hình 1.6: Thong kê mau nghiên cúu theo d® tuoi.....................................................23

Hình 1.7: Mô ta mau nghiên cúu theo phương pháp phong van sâu các lãnh dao
phn trách bán le cua BIDV..........................................................................................24
Hình 1.8: Tóm lưoc mô hình nghiên cúu và phương pháp nghiên cúu chính cua
lu¾n án........................................................................................................................27
Hình 2.1: Khác bi¾t hóa chien lưoc truyen thông cua các NHTM............................43
Hình 2.2: Khác bi¾t hóa yeu to huu hình cua các NHTM.........................................44
Hình 2.3: Phân tích bên ngoài và bên trong de tìm ra LTCT cua NH.......................49
Hình 2.4: Quy trình xây dnng LTCT cua NHTM......................................................51
Hình 2.5: Chi nhánh kieu mau cua ngân hàng Citibank, dna trên concept ve "ngân
hàng thông minh- smart banking"...............................................................................64
Hình 2.6: Các loi the canh tranh cua ngân hàng Citibank.........................................64
Hình 2.7: Các loi the canh tranh cua NH UBS Thny Sĩ............................................67
Hình 2.8: Chien lưoc truyen thông ve loi the canh tranh cua NH Nab- Australia... 69
Hình 2.9: M®t so hình anh trong chien lưoc truyen thông ve loi the canh tranh
cua NH Nab- Australia................................................................................................70
Hình 2.10: Các loi the canh tranh cua NH Nab- Australia........................................70
Hình 3.1: Cơ cau nguon von cua BIDV năm 2014 và 2015......................................77
Hình 3.2: Cơ cau dư no cua BIDV năm 2013 và 2015..............................................79
Hình 3.3: Sơ do b® máy to chúc hoat d®ng ngân hàng bán le tai H®i so chính......82


Hình 3.4: Sơ do b® máy to chúc hoat d®ng ngân hàng bán le tai các chi nhánh.....83
Hình 3.5: Ty trqng tien gui khách hàng cá nhân trên tong tien gui khách hàng
cua các NHTM Vi¾t Nam giai doan 2013-2015.........................................................85
Hình 3.6: Ty trqng dư no tín dnng bán le trên tong dư no tín dnng cua các NHTM
Vi¾t Nam giai doan 2013-2015...................................................................................86
Hình 3.7: So dư tien gui KH cá nhân cua các NHTM Vi¾t Nam..............................90
Hình 3.8: Dư no cho vay KH cá nhân cua các NHTM Vi¾t Nam.............................90
Hình 3.9: Toc d® tăng trưong bán le bình quân giai doan 2013-2015 cua các
NHTM Vi¾t Nam........................................................................................................91

Hình 3.10: Quy mô, toc d® tăng trưong bán le cua các NHTM trên th% trưòng NHBL
Vi¾t Nam năm 2015....................................................................................................92
Hình 3.11: Quy mô, toc d® tăng trưong bán le cua các NHTM trên th% trưòng NHBL
Vi¾t Nam năm 2014....................................................................................................92
Hình 3.12: Quy mô, toc d® tăng trưong bán le cua các NHTM trên th% trưòng NHBL
Vi¾t Nam năm 2013....................................................................................................93
Hình 3.13: Ty l¾ ROA cua các NHTMCP Vi¾t Nam................................................94
Hình 3.14: Ty l¾ ROE cua các NHTMCP Vi¾t Nam................................................95
Hình 3.15: H¾ so chi phí hoat d®ng/ thu nh¾p cua các NHTM Vi¾t Nam.............95
Hình 3.16. H¾ so NIM cua các NHTM Vi¾t Nam.................................................... 96
Hình 3.17: Bien d®ng giá co phieu BIDV so vói các ÐTCT trên th% trưòng ...........96
Hình 3.18: Ðánh giá tong the cua KH ve các LTCT cua NHTMCP Ðau tư và
Phát trien Vi¾t Nam trên th% trưòng bán le ................................................................ 99
Hình 3.19: Ðánh giá cua KH ve các yeu to tao LTCT cua NH TMCP Ðau tư và Phát
trien Vi¾t Nam trên th% trưòng ngân hàng bán le ..................................................... 100
Hình 3.20: Múc d® hài lòng và múc d® trung thành cua KH doi vói NH TMCP
Ðau tư và Phát trien Vi¾t Nam..................................................................................104
Hình 3.21: So lưong các chi nhánh và Phòng giao d%ch cua các NHTM Vi¾t Nam
năm 2013- 2015.........................................................................................................106
Hình 3.22: So lưong nhân sn cua các NHTM Vi¾t Nam năm 2013- 2015.............107

xi


Hình 3.23: Năng suat huy d®ng von dân cư cua diem giao d%ch các NHTM
Vi¾t Nam năm 2013- 2015........................................................................................108
Hình 3.24: Năng suat tín dnng bán le cua diem giao d%ch các NHTM Vi¾t Nam
năm 2013- 2015.........................................................................................................108
Hình 3.25: Năng suat kinh doanh NHBL cua nhân viên NHTM Vi¾t Nam...........109
năm 2015................................................................................................................... 109

Hình 3.26: Ðánh giá giá tr% thương hi¾u cua các NHTM năm 2012 cua công ty tư
van AC Nielsen..........................................................................................................110
Hình 3.27: Ðiem so uy tín cua các NHTM trên truyen thông tù tháng 7/2014 den
tháng 6/2015.............................................................................................................. 111
Hình 3.28: Ðánh giá cua các cap lãnh dao phn trách bán le cua BIDV ve loi the
canh tranh cua NH.....................................................................................................119
Hình 3.29: Tóm lưoc dánh giá ve loi the canh tranh cua NHTMCP Ðau tư và
Phát trien Vi¾t Nam trên th% trưòng bán le ...............................................................125
Hình 4.1: Chien lưoc xây dnng loi the canh tranh trên th% trưòng NHBL cua BIDV ... 136
Hình 4.2: Màn hình chuyen tien qua internet banking cua BIDV...........................153

xii


DANH MUC CÁC CHU VIET TAT VÀ KÝ HI½U
STT

Ký hi¾u

Nghĩa

1

ABBank

NHTMCP An Bình

2

ACB

NHTMCP Á Châu

3

Agribank

NH Nông nghiêp và Phát trien Nông thôn Vi¾t Nam

4

BIDV

NHTMCP Ðau tư và Phát trien Vi¾t Nam

5

BSMS

D%ch vn NH qua tin nhan cua BIDV

6

BCTN

Báo cáo thưòng niên

7

CBNV

Cán b® nhân viên

8

CKÐT

Chúng khoán dau tư

9

CP

Chính phu

10

DN

Doanh nghi¾p

11

DVBL

D%ch vn bán le

12

ÐTB

Ðiem trung bình

13

ÐLC

Ю l¾ch chuan

14

ÐTCT

Ðoi thu canh tranh

15

Eximbank

NHTMCP Xuat nh¾p khau Vi¾t Nam

16

GTCG

Giay tò có giá

17

HDBank

NHTMCP Phát trien Nhà

18

HÐV

Huy d®ng von

19

HÐVBL

Huy d®ng von bán le

20

HSC

H®i so chính

21

IBMB

Internet banking, Moblie banking

22

KD

Kinh doanh

23

KH

Khách hàng

24

KHCN

Khách hàng cá nhân

25

LN

Loi nhu¾n

26

LietvietPost Bank

NHTMCP Tiet Ki¾m Bưu Ði¾n

27

LTCT

Loi the canh tranh

28

Maritime

NHTMCP Hàng Hai


29

MB

NHTMCP Quân Юi

30

NamA bank

NHTMCP Nam Á

31

NC

Nghiên cúu

32

NCS

Nghiên cúu sinh

33

NH

Ngân hàng

34

NHBL

Ngân hàng bán le

35

NHÐT

Ngân hàng di¾n tu

36

NHNN

Ngân hàng Nhà nưóc

37

NIM

Ty l¾ thu nh¾p lãi thuan (Net Interest Margin)

38

PG bank

NHTMCP Dau khí

39

Pvcombank

NHTMCP Ðai chúng

40

QHKH

Quan h¾ khách hàng

41

QLRR

Quan lý rui ro

42

Sacombank

NHTMCP Thương Tín

43

SCB

NHTMCP Sài Gòn

44

Seabank

NHTMCP Ðông Á

45

SHB

NHTMCP Sài Gòn Hà N®i

46

SPDV

San pham d%ch vn

47

TCNH

Tài chính ngân hàng

48

TCTC

To chúc tài chính

49

TDBL

Tín dnng bán le

50

Techcombank

NHTMCP Ky thương Vi¾t Nam

51

TPB

NHTMCP Tiên Phong

52

VCB

NHTMCP Ngoai thương Vi¾t Nam

53

VIB

NHTMCP Quoc Te

54

Vietinbank

NHTMCP Công thương Vi¾t Nam

55

VN

Vi¾t Nam

56

VPBank

NHTMCP Vi¾t Nam Th%nh Vưong

57

WU

Western Union


LèI Me ÐAU
1. TÍNH CAP THIET CUA ÐE TÀI
Trong boi canh canh tranh ngày càng gay gat, m®t doanh nghi¾p không the
ton tai và phát trien neu thieu chien lưoc canh tranh. Micheal Porter, m®t trong 50 b®
óc quan tr% vĩ dai nhat the giói, cho rang "chien lưoc canh tranh là tro nên khác
bi¾t" [70]. Bruce Henderson, nhà sáng l¾p t¾p doàn tư van BCG (Boston
Consulting Group), cho rang "chien lưoc là nghiên cúu th¾n trqng cho m®t ke hoach
hành d®ng phát trien loi the canh tranh trong kinh doanh và dieu chinh nó" [57].
Theo Grant, m®t hqc gia noi tieng ngưòi Anh, "chien lưoc kinh doanh là tat ca ve loi
the canh tranh" [52]. Hay Jack Welch, CEO cua t¾p doàn GE dã nhan manh "neu
ban không có loi the canh tranh, thì dùng canh tranh" [80]. Như v¾y, có the thay loi
the canh tranh là nen tang cot lõi de canh tranh hi¾u qua. Mnc tiêu cua m®t chien
lưoc kinh doanh tot là phai xây dnng và khai thác dưoc các loi the canh tranh ben
vung cua doanh nghi¾p trên th% trưòng.
Xây dnng loi the canh tranh dưoc hieu là kha năng tao dnng, phát trien và
khai thác hi¾u qua các loi the canh tranh nham giúp doanh nghi¾p dat dưoc các
thành công vưot tr®i hơn trên th% trưòng. Rat nhieu nhà nghiên cúu dã t¾p trung tìm
hieu các yeu to tao loi the canh tranh, cũng như làm the nào de xây dnng dưoc loi
the canh tranh ben vung. Tuy nhiên, chưa có m®t nghiên cúu tong the và toàn di¾n
ve cách thúc hi¾u qua nhat de xây dnng loi the canh tranh cua các ngân hàng thương
mai trên th% trưòng bán le- th% trưòng dưoc nh¾n d%nh là dang thay doi rat nhanh
chóng. Theo Brett King, "nhà cai cách cua năm 2012", dong thòi là nhà sáng l¾p
ngân hàng Movenbank, có hai nguy cơ lón doi vói các ngân hàng bán le hi¾n nay.
Thú nhat là hành vi cua ngưòi tiêu dùng dang thay doi. Thú hai là sn gia tăng nhanh
chóng cua các nhà cung úng d%ch vn tài chính bán le phi ngân hàng. H¾ qua là m®t

b® ph¾n dang gia tăng ngưòi tiêu dùng su dnng d%ch vn tài chính phi ngân hàng.
Ðáng lo ngai là nhóm này dang bao gom ngày càng nhieu các chuyên gia ve công
ngh¾, nhung ngưòi có thu nh¾p, trình d® và uy tín tín dnng cao [1]. Rõ ràng là các
loi the canh tranh cua các ngân hàng bán le cũng dang thay doi. Neu như hi¾n

1
5


tai, các ngân hàng tn hào vì có mang lưói chi nhánh r®ng lón và cho rang dó là loi
the canh tranh chu yeu, thì trong tương lai, dó có the không còn là loi the.
Th% trưòng ngân hàng bán le Vi¾t Nam dang chúng kien sn canh tranh cua 43
NHTM (bao gom các NHTM Nhà nưóc, NHTMCP có so huu Nhà nưóc, NHTMCP
tư nhân, NH liên doanh, NH 100% von nưóc ngoài), hơn 40 chi nhánh NHTM nưóc
ngoài tai Vi¾t Nam và nhieu công ty tài chính tiêu dùng, công ty Công ngh¾ tài
chính (Fintech)... Theo nghiên cúu cua các công ty tư van, KH cá nhân và h® gia
dình Vi¾t Nam có kha năng tài chính tot hơn, hq coi mo hơn nhưng cũng yêu cau cao
hơn vói d%ch vn ngân hàng, và lòng trung thành cua KH ngày càng giam.
Nhung d¾c trưng này khien vi¾c xây dnng các loi the canh tranh ben vung và duy trì
loi the canh tranh cho các d%ch vn ngân hàng bán le ngày càng tro nên khó khăn
hơn. Nh¾n d%nh cua Micheal Porter (2011) ve th% trưòng NHBL Vi¾t Nam là
các ngân hàng thương mai (NHTM) giong nhau tù d%nh hưóng, chien lưoc, san
pham d%ch vn, công ngh¾, cách thúc phân phoi den các chương trình quang cáo
khuyen mai… Vi¾c không tao ra dưoc các loi the canh tranh noi b¾t se han che các
ngân hàng vươn den m®t v% the canh tranh cao hơn, d¾c bi¾t khi th% trưòng
ngân hàng Vi¾t Nam h®i nh¾p sâu vói th% trưòng tài chính the giói [17].
Ngân hàng thương mai co phan (NHTMCP) Ðau tư và Phát trien Vi¾t Nam
(BIDV), vói 60 năm l%ch su hình thành và phát trien, dã xây dnng dưoc cho mình
m®t uy tín và v% trí vung chac trên th% trưòng. Trong chien lưoc phát trien giai doan
2006-2010, NH dã có d%nh hưóng phát trien hoat d®ng ngân hàng bán le bên canh

th% trưòng bán buôn truyen thong. Giai doan 2015-2020, BIDV dang d¾t mnc tiêu
tro thành m®t trong 3 ngân hàng bán le hàng dau tai Vi¾t Nam, tien tói tro thành
ngân hàng có tam cõ khu vnc vào năm 2030. BIDV dã dat dưoc m®t so ket qua dáng
chú ý trong hoat d®ng cung úng d%ch vn ngân hàng bán le như dat quy mô và th%
phan lón thú 2 trên th% trưòng, hoat d®ng ngân hàng bán le cua NH dã thay doi
m®t cách dong b® tù d%nh hưóng, chien lưoc, cơ che chính sách den mô hình trien
khai hoat d®ng... Bên canh dó, NH van còn m®t so diem han che như chat lưong d
%ch vn không dong deu, các giá tr% khác bi¾t cua ngân hàng chưa dưoc khách hàng


trai nghi¾m và cam nh¾n rõ ràng, so san pham m®t khách hàng su dnng còn thap
cũng như ty l¾ khách hàng trung thành chưa cao, sn tăng trưong doanh so và th%
phan bán le chưa thnc sn ben vung và chưa xúng vói tiem năng cua ngân hàng...
Vói boi canh canh tranh gay gat và các thay doi nhanh chóng trong hành vi cua
khách hàng, neu NH không xây dnng và khai thác dưoc các loi the canh tranh
vưot tr®i và ben vung, thì NH khó có the duy trì dưoc sn phát trien vưot b¾c cũng
như dat dưoc v% the canh tranh hàng dau trên th% trưòng ngân hàng bán le trong
tương lai.
Tù thnc tien trên, tôi dã chqn de tài “Xây dnng loi the canh tranh cua
NHTMCP Ðau tư và Phát trien Vi¾t Nam trên th% trưòng bán le” làm de tài
lu¾n án tien sĩ. Ðe tài hi vqng có nhung dóng góp ý nghĩa ca ve m¾t lý lu¾n và thnc
tien, góp phan nâng cao năng lnc canh tranh cho NHTMCP Ðau tư và Phát trien Vi¾t
Nam.
2. MUC TIÊU NGHIÊN CÚU
Lu¾n án t¾p trung nghiên cúu ve LTCT cua NHTM trên th% trưòng NHBL
Vi¾t Nam. Ðe thnc hi¾n dưoc mnc tiêu nghiên cúu này, lu¾n án se có các mnc tiêu
nghiên cúu cn the sau:
- H¾ thong, phân tích, lu¾n giai và làm rõ cơ so lu¾n cua vi¾c xây dnng LTCT cua
NHTM trên th% trưòng NHBL. Nghiên cúu se làm rõ sn can thiet phai xây dnng
LTCT trong hoat d®ng kinh doanh NHBL, phân tích nhung LTCT nào là có giá tr%

trên th% trưòng bán le, nguon hình thành LTCT cho NHTM cũng như quy trình xây
dnng LTCT cho NHTM trên th% trưòng bán le. Quan trqng nhat, lu¾n án se phát trien
khung lý lu¾n và các tiêu chí de dánh giá toàn di¾n vi¾c xây dnng LTCT cua m®t
NHTM trên th% trưòng NHBL.
- Ðánh giá thnc trang xây dnng LTCT cua NHTM trên th% trưòng bán le, lay hoat
d®ng kinh doanh NHBL cua NH TMCP Ðau tư và Phát trien Vi¾t Nam (BIDV) giai
doan 2013-2015 làm doi tưong dánh giá. Thông qua phân tích, so sánh v% the canh
tranh hi¾n tai cua BIDV vói các NHTM khác trên th% trưòng, lu¾n án dánh giá
toàn di¾n vi¾c xây dnng LTCT cua BIDV trên th% trưòng bán le, su dnng khung lý
thuyet Balance score card. Tìm ra các ket qua dat dưoc, các ton tai và nguyên nhân
trong vi¾c xây dnng LTCT cua BIDV trên th% trưòng NHBL.


- Ðe xuat h¾ thong các giai pháp nham xây dnng, cung co các LTCT cua BIDV trên th
% trưòng bán le. Lu¾n án tính toán các chi so de dánh giá múc d® canh tranh trên
th% trưòng NHBL cua Vi¾t Nam, dong thòi phân tích các cơ h®i và thách thúc cua th%
trưòng, tù dó de xuat h¾ thong các giai pháp và kien ngh% nham xây dnng LTCT cua
BIDV trên th% trưòng bán le tai thòi diem hi¾n tai và trong tương lai.
3. ÐOI TƯeNG, PHAM VI NGHIÊN CÚU
Ðoi tưong nghiên cúu cua lu¾n án là xây dnng LTCT trên th% trưòng NHBL.
Xây dnng LTCT không có nghĩa là tao ra nhung LTCT chưa có, mà bao gom ca các
cách thúc khai thác LTCT, duy trì, phát trien và hoàn thi¾n LTCT trong ngan han và
dài han.
Pham vi nghiên cúu là vi¾c xây dnng LTCT cua BIDV trên th% trưòng
NHBL. Trong dó, lu¾n án t¾p trung vào LTCT cua d%ch vn NH dành cho KH
cá nhân và h® gia dình cua BIDV trong giai doan tù 2012 den 2015 trên cơ so so
sánh vói các NHTM khác trên th% trưòng. So lưong các NHTM dưoc xem xét,
phân tích trong các mô hình d%nh lưong là 22 NH có quy mô von dieu l¾ lón nhat
trên th% trưòng Vi¾t Nam (ngoài NH BIDV còn có 3 NHNHTM Nhà nưóc và
NHTMCP Nhà nưóc nam co phan chi phoi, 18 NHTMCP tư nhân), thòi kỳ nghiên cúu

là tù 2012 den 2015.
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CÚU
Vói trqng tâm là nghiên cúu cách thúc xây dnng LTCT trong kinh doanh
NHBL cua NH BIDV, lu¾n án su dnng ket hop các phương pháp nghiên cúu dinh
tính và d%nh lưong, bao gom:
- Phương pháp lu¾n duy v¾t bi¾n chúng, duy v¾t l%ch su, dưoc su dnng trong các
nghiên cúu khoa hqc nói chung.
- Phương pháp thong kê, so sánh, tong hop, dien d%ch, quy nap. Lu¾n án có nghiên
cúu hoat d®ng NHBL cua 22 NHTM có quy mô bán le lón nhat trên th%
trưòng Vi¾t Nam trong giai doan năm 2012- 2015 de làm cơ so so sánh, rút ra ket
lu¾n ve LTCT cua NH BIDV.
- Phương pháp dieu tra trnc tiep các KH cá nhân, h® gia dình dã ho¾c dang su dnng d
%ch vn cua BIDV. Lu¾n án có dieu tra bang bang hoi tói 178 KH dã và


dang su dnng d%ch vn NHBL cua BIDV de nghiên cúu ve các LTCT cua
BIDV trong cam nh¾n cua KH.
- Phương pháp phong van chuyên gia. Lu¾n án dã thnc hi¾n phong van sâu 20 lãnh
dao BIDV, bao gom Ban dieu hành, các lãnh dao khoi NHBL, các giám doc chi
nhánh, giám doc phòng giao d%ch cua NH de dánh giá cách thúc BIDV tao ra
LTCT. Ngoài ra, lu¾n án cũng phong van các chuyên gia là các nhà nghiên cúu
thu®c cùng lĩnh vnc, các nhà quan lý và kinh doanh trong lĩnh vnc NHBL.
- Phương pháp phân tích d%nh lưong, su dnng mô hình phân tích bao du li¾u chuan
(DEA- Data Envelopment Analysis) de làm rõ hi¾u qua su dnng các nguon lnc den
các ket qua kinh doanh NHBL cua NH BIDV, qua dó xác d%nh các LTCT mà
BIDV có the khai thác.
- Nguon so li¾u dưoc su dnng trong các phân tích dna trên cơ so du li¾u thu th¾p
dưoc trong các báo cáo cua các NHTM Vi¾t Nam thòi kỳ 2012-2015, so li¾u tù dieu
tra, phong van và so li¾u tù các nguon thú cap.
5. KET CAU CUA LU¾N ÁN

Lu¾n án ngoài lòi mo dau, ket lu¾n, danh mnc tài li¾u tham khao, n®i dung
dưoc ket cau thành 4 chương:
Chương 1: Tong quan tình hình nghiên cúu và phương pháp nghiên cúu
Chương 2: Cơ so lu¾n ve xây dnng loi the canh tranh cua NHTM trên
th%
trưòng bán le.
Chương 3: Thnc trang xây dnng loi the canh tranh cua NHTMCP Ðau tư và Phát
trien Vi¾t Nam trên th% trưòng bán le.
Chương 4: Giai pháp xây dnng loi the canh tranh cua NHTMCP Ðau tư và
Phát trien Vi¾t Nam trên th% trưòng bán le.
6. NHUNG ÐÓNG GÓP MéI CUA LU¾N ÁN
- Lu¾n án dã h¾ thong hóa, lu¾n giai các n®i dung ve xây dnng LTCT cua NHTM
trên th% trưòng NHBL. Dna trên các nghiên cúu ve LTCT cua DN, lu¾n án dã h¾
thong hóa, lu¾n giai các n®i dung bao gom khái ni¾m LTCT, loi ích cua LTCT,
nguon hình thành LTCT, các yeu to tao LTCT... phù hop vói d¾c diem cua NHTM và
hoat d®ng kinh doanh trên th% trưòng NHBL cua NHTM.


- Lu¾n án dã dưa ra quan diem ve xây dnng LTCT, cn the hóa quy trình xây dnng
LTCT cho NHTM trên th% trưòng NHBL. оc bi¾t, lu¾n án dã úng dnng
khung lý thuyet ve the diem cân bang de xây dnng m®t h¾ thong dánh giá vi¾c xây
dnng LTCT cua NHTM dna trên 4 nhóm tiêu chí, bao gom ca các tiêu chí ve thành
qua canh tranh và các tiêu chí ve cách thúc và tiem năng tao LTCT. Ðây dưoc xem
là n®i dung mói noi b¾t, góp phan thu hep khoang trong nghiên cúu ve m¾t lý lu¾n.
- Lu¾n án dã su dnng 4 nhóm tiêu chí de dánh giá khá toàn di¾n và day du vi¾c xây
dnng LTCT cua NH BIDV trong giai doan 2013-2015 vói các so li¾u c¾p nh¾t và
dáng tin c¾y tù 22 NHTM Vi¾t Nam, su dnng ket hop phương pháp nghiên cúu d%nh
tính và d%nh lưong. Ðây cũng là diem mói chưa có m®t công trình nghiên cúu nào
thnc hi¾n dưoc trong giai doan nghiên cúu.
- Lu¾n án dã de xuat m®t so giai pháp xây dnng LTCT cua NH BIDV. Các giai pháp

deu dna trên cơ so khoa hqc lý lu¾n và thnc tien day du, có c¾p nh¾t xu hưóng thay
doi và phát trien cua th% trưòng NHBL. Boi v¾y, các giai pháp mang tính kha
thi cao so vói các công trình có liên quan dã công bo.


CHƯƠNG 1:
TONG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CÚU VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CÚU
1.1. Tong quan các công trình nghiên cúu có liên quan den de tài
1.1.1. Các nghiên cúu ngoài nưóc ve loi the canh tranh cua các NHTM trên th% trưòng
bán le
Lơi the canh tranh (LTCT) trên th% trưòng ngân hàng bán le (NHBL) là m®t
de tài tương doi sâu, do v¾y, không có nhieu nghiên cúu trùng khóp ve chu de này.
Tong hop các nghiên cúu nưóc ngoài, có the chia các nghiên cúu thành 3 nhóm: các
nghiên cúu ve LTCT nói chung, các nghiên cúu ve LTCT cua các NH trên
th% trưòng, và các nghiên cúu ve yeu to tao thành công trên th% trưòng NHBL.
1.1.1.1. Các nghiên cúu ngoài nưóc ve loi the canh tranh nói chung
Theo tìm hieu cua nghiên cúu sinh, có khá nhieu các công trình nghiên cúu
ve xây dnng LTCT doi vói các doanh nghi¾p (DN) nói chung. Các nghiên cúu này
deu thong nhat o khái ni¾m và tam quan trqng cua LTCT khi cho rang LTCT là yeu
to không the thieu de canh tranh hi¾u qua [27]. Phan lón các nghiên cúu deu thong
nhat rang DN dat dưoc LTCT khi tao dưoc ra cho KH các giá tr% lón hơn so vói chi
phí DN phai bo ra [62], [71]. LTCT dưoc coi như trqng tâm cua chien lưoc canh
tranh, giúp cho chien lưoc canh tranh cua DN dưoc thnc thi thành công [52]. Song
khi nghiên cúu ve nguon hình thành LTCT, cá tác gia chia thành các trưòng phái khác
nhau, bao gom trưòng phái trqng th% trưòng, trưòng phái trqng nguon lnc và
trưòng phái ket hop. Các ket qua nghiên cúu có the tóm tat như sau:
Trưòng phái trqng TT (Market led view/ activity- postion view)
Ansoff (1965) de xuat chien lưoc de tao LTCT dna trên th% trưòng và
san pham. Ông dưa ra 4 loai chien lưoc cơ ban: chien lưoc thâm nh¾p th% trưòng

(san pham san có bán trên th% trưòng san có); chien lưoc phát trien san pham (san
pham mói bán trên th% trưòng san có); chien lưoc phát trien th% trưòng (san pham
san có bán trên th% trưòng mói) và chien lưoc da dang hóa (san pham mói
bán trên th% trưòng mói [27].


Porter (1980) de xuat cách tiep c¾n xây dnng LTCT dna trên d%nh v% trên th%
trưòng. Các DN can dna trên sn am hieu ngành kinh doanh và doi thu canh tranh
(ÐTCT), tù dó xây dnng chien lưoc d%nh v% giá tr% cua mình trên th% trưòng. Tác gia
dưa ra mô hình 5 lnc lưong và goi ý 1 DN có the dat dưoc LTCT nhò vi¾c d%nh v%
mình trên 1 ngành kinh doanh cn the bang cách theo duoi chi phí thap, khác bi¾t hóa
hay chien lưoc t¾p trung [70].
Porter (1985) dưa ra khái ni¾m ve chuoi giá tr% và các dieu ki¾n de duy trì
LTCT lâu dài . Ðe có loi the chi phí thap, can có loi the nhò quy mô, moi quan h¾ vói
DN me, moi quan h¾ vói các nhà cung cap, hqc hoi không ngùng, quy trình công
ngh¾, tính k%p thòi và sn dong b® cua các hành d®ng chien lưoc. Ðe có loi the khác
bi¾t hóa, can các nguon lnc d®c dáo, loi the ve chi phí de khác bi¾t, nhieu nguon
khác bi¾t hóa và chi phí chuyen doi cua KH [71].
Theo Kotler (1990), LTCT có the xuat phát tù n®i b® DN ho¾c tù môi trưòng
kinh doanh bên ngoài, trong dó môi trưòng bên ngoài se chi dan các quyet
d%nh quan tr% cua DN de dat LTCT [62].
Kotler và Amstrong (2003) cùng quan diem tiep c¾n “tù ngoài vào” de xây
dnng LTCT. Tù chien lưoc canh tranh cơ ban cua M. Porter, tác gia dã phát trien
thành chien lưoc tao LTCT

dna trên v% trí canh tranh cua các DN trên th% trưòng

mnc tiêu, bao gom chien lưoc cua DN dan dau, chien lưoc cua DN thách thúc, chien
lưoc cua DN theo duoi, và chien lưoc th% trưòng ngách. Tác gia cũng cho rang de
thành công DN can cân bang giua d%nh hưóng KH và d%nh hưóng ÐTCT [63].

Zhou, Brown và Dev (2009) nghiên cúu giá tr% KH tác d®ng den d%nh hưóng
kinh doanh, LTCT và hành vi cua DN d%ch vn. Neu DN cho rang KH coi trqng giá tr%
su dnng, DN se theo d%nh hưóng KH và ÐTCT. Neu DN cho rang KH nhay cam vói
giá mua, DN se theo d%nh hưóng ÐTCT. Nghiên cúu cũng nhan manh LTCT nhò
khác bi¾t và doi mói se mang den các ket qua kinh doanh tot hơn [83].
Nhìn chung, các nghiên cúu ve xây dnng LTCT theo trưòng phái trqng th%
trưòng có chung các diem han che, bao gom:
- оt trqng tâm quá lón vào vi¾c phân tích ngành và canh tranh trong ngành. Trong
khi de dánh giá hi¾u qua hoat d®ng cua DN, không the tách ròi khoi yeu to nguon
lnc cua DN dó.


- Trong m®t môi trưòng kinh doanh thay doi chóng m¾t, neu chi dna vào phân tích
ngành thì các LTCT cua DN cũng se phai liên tnc thay doi, và khó có the tao ra dưoc
các LTCT ben vung.
- Xu hưóng hi¾n nay 1 DN thưòng tham gia vào nhieu ngành kinh doanh khác nhau,
nên khó có the xác d%nh các LTCT nhat quán cho DN neu vi¾c tìm kiem LTCT chi
dna vào phân tích cau trúc ngành.
Trưòng phái trqng nguon lnc (Resource based View)
Penrose (1959) cho rang sn khác bi¾t trong ket qua canh tranh giua các DN
bat nguon tù vi¾c su dnng nguon lnc m®t cách sáng tao. DN tao ra giá tr% không chi
bang nguon lnc mà hq so huu mà còn bang sn quan tr% doi mói, hi¾u qua cua nhà
quan tr% [68].
Dierickx và Cool (1989) cho rang LTCT dưoc tích lũy và phát trien tù bên
trong DN thay vì dưoc thu nh¾n tù th% trưòng. Trong dó, các yeu to năng lnc cua to
chúc quan trqng hơn các yeu to nguon lnc boi năng lnc se quyet d%nh vi¾c su dnng
các nguon lnc m®t cách hi¾u qua. Các yeu to năng lnc dien hình như năng lnc hqc
hoi và chia se trong to chúc, chien lưoc quan tr% hi¾u qua [48].
Theo Barney (1991); Collis (1994) và Grant (1991), LTCT dưoc tao ra tù các
nguon lnc cua DN (bao gom các tài san huu hình và tài san vô hình), các năng lnc

(bao gom các ky năng cua cá nhân/ nhóm, các quy trình) và tương tác giua các yeu to
này. LTCT ben vung phai xuat phát tù các nguon lnc cua DN so vói ÐTCT. DN phai
khai thác dưoc các nguon lnc thoa mãn các yeu to VRIN - có giá tr%
(Valuable), hiem (Rare), không the bat chưóc hoàn hao (Imperfectly Immitable) và
không the thay the dưoc (non- substitutable) [32], [42], [52].
Peteraf (1993) de xuat 4 dieu ki¾n (4 trn c®t) de nguon lnc tro thành LTCT:
dó là sn không dong nhat (heterogeneity) ve nguon lnc và năng lnc giua các DN;
giói han h¾u chúng (ex post limit) tao ra boi bat chưóc không hoàn hao và thay the
không hoàn hao; sn di chuyen không hoàn hao (imperfect mobility) làm cho nguon
lnc không the di chuyen hoàn hao giua các DN; giói han tiên lưong (e ante limit)
chi phí thu tóm nguon lnc không hoàn hao so vói ket qua kỳ vqng tù su dnng nó. Lý


thuyet này có the xem là m®t tong hop hoàn chinh cho quan diem nguon lnc tao ra
LTCT [67].
Theo Rumelt (1997), dan theo Warner (2010), de có LTCT lâu dài, DN can có
cơ che d®c dáo, bao gom bí kíp kinh doanh, chi phí tìm kiem và chuyen doi, hqc hoi,
các thông tin d¾c bi¾t, thương hi¾u, sn bao h®, danh tieng và rào can gia nh¾p
[79].
Các nghiên cúu theo trưòng phái trqng nguon lnc có m®t so han che như sau:
- Mói chi chú trqng vào các nguon lnc riêng re, tuy nhiên, sn ket hop giua m®t nhóm
các nguon lnc này mói có the tao ra giá tr% cho DN.
- Không chi ra dưoc tam quan trqng cua các quyet d%nh chien lưoc doi vói sn thành
công cua DN, trong khi các lý thuyet ve marketing hi¾n dai cũng dã chi rõ DN chi
thành công khi "bán cái th% trưòng can chú không phai cái mình có".
Trưòng phái ket hop
Rindova và Fombrun (1999) dưa ra quan diem xây dnng LTCT qua tương
tác cau phan môi trưòng và công ty. Trong DN có nguon lnc và văn hóa DN. Môi
trưòng kinh doanh gom th% trưòng (dau vào, dau ra) và văn hóa vĩ mô. Ðe có LTCT,
công ty phai thiet ke chien lưoc de dieu khien nguon lnc và văn hóa vi mô cua mình

tác d®ng tương úng vào th% trưòng và văn hóa vĩ mô [74].
Crook, Ketchen và Snow (2008) dưa ra mô hình LTCT, cùng vói các khái
ni¾m, công cn và so li¾u, se cho ngưòi quan lý m®t búc tranh tong the ve nhung vi¾c
dang xay ra bên trong và bên ngoài doanh nghi¾p, thông qua vi¾c phân tích ngành,
phân tích quoc gia, phân tích các bên liên quan và phân tích doanh nghi¾p [44]
Al- Debi, Mustafa (2014) và Akroush (2011) deu nghiên cúu ve LTCT trong
ngành d%ch vn cua Jordan. Nghiên cúu cua Al- Debi và Mustafa (2014) chi ra vai trò
cua chien lưoc marketing hon hop (7P) trong vi¾c xây dnng LTCT cua doanh nghi¾p
d%ch vn. Cũng trong nghiên cúu ve LTCT trong ngành d%ch vn, Akroush
(2011) l¾p lu¾n rang chien lưoc marketing hon hop gom 7 yeu to (7P) trong lĩnh vnc
d%ch vn có the dưoc thay the bang chien lưoc 5P trong dó 3 yeu to mo r®ng cua
ngành d%ch vn có the thay bang yeu to chat lưong phnc vn [24], [28].
Gomes, Romao, (2015) cho rang loi the canh tranh dưoc hình thành không chi
tù các nguon von co d%nh mà còn tù các tài san vô hình như tài san trí tu¾, ky
24


năng cua nhân viên, kien thúc và kha năng và chien lưoc cua DN. Tác gia de xuat
su dnng the diem cân bang như m®t m®t công cn tot giúp doanh nghi¾p dat dưoc
các ket qua kinh doanh vưot tr®i, cn the như giúp nhà quan lý thay dưoc tác d®ng
cua vi¾c dau tư vào quá trình hqc hoi và phát trien (bao gom dau tư vào nhân viên,
h¾ thong công ngh¾ thông tin) den các ket qua dau ra cua doanh nghi¾p [54].
1.1.1.2. Các nghiên cúu ngoài nưóc ve loi the canh tranh trong lĩnh vnc ngân hàng bán lé
Liên quan den xây dnng LTCT trong lĩnh vnc NHBL, các ket qua nghiên cúu
trnc tiep không nhieu. Các nghiên cúu dáng chú ý có the dưoc tóm lưoc trong bang
sau:
Bãng 1.1: Tóm tat các nghiên cúu ve xây dnng LTCT trên th% trưòng NHBL
Tác giã

Tóm tat ket quã nghiên cúu

Phương pháp

Delvin,

Các tác gia dưa ra 2 loai

Phương

Ennew

LTCT cho các NH: các yeu to

nghiên cúu d%nh dùng lai o vi¾c mô ta

(1997)

thu®c ve d%ch vn và các yeu to tính

dna

Han che

pháp - Nghiên cúu mói chi
trên 2 loai LTCT: Các

thu®c ve nhà cung cap d%ch phong van các v% yeu to tù d%ch vn
và
vn.
trí nhân sn chu

các yeu to tù to chúc
Ban thân d%ch vn tài chính khó chot cua 9 to cung úng
tao ra LTCT do tính vô hình

chúc cung úng

- Chưa có cách thúc

và de sao chép. LTCT se den

d%ch vn tài chính

de

dánh

giá/

do

tù các yeu to thu®c ve NH

lưòng xem 1 to chúc

(danh tieng, hình anh, chat

cung úng d%ch vn có

lưong d%ch vn...)

LTCT hay không và

Th% trưòng mnc tiêu càng có

LTCT thu®c loai nào

nhieu kien thúc và phúc tap,
NH càng có nhieu cơ h®i xây
dnng LTCT dna vào các yeu
to cn the (d¾c tính san pham
và giá) [47].