Đánh giá thực trạng sử dụng đất phục vụ xây dựng nông thôn mới của xã Vạn Linh – huyện Chi Lăng – tỉnh Lạng Sơn (Khóa luận tốt nghiệp)

TR

I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM
-------------------

HOÀNG THANH OÀN

Tên

tài:
ÁNH GIÁ TH C TR NG S

D NG

T PH C V XÂY

D NG NÔNG THÔN M I C A XÃ V N LINH
HUY N CHI L NG - T NH L NG S N

KHOÁ LU N T T NGHI P

H

ào t o

: Chính quy

Chuyên ngành

: Qu n lý

Khoa

: Qu n lý Tài nguyên

L p

: 42 – QL

Khóa h c

: 2010 – 2014

Gi ng viên h

ng d n: PGS.TS. L

t ai

N01

ng V n Hinh

Thái Nguyên, n m 2014

IH C


,

, T
:“

á th c tr ng s d ng

t ph c v

xây d ng nông

thôn m i c a xã V n Linh – huy n Chi L ng – t nh L ng S n’’.
hoàn thành khóa lu n này, tôi
PGS.TS L ng V n Hinh
tôi
.
Tôi
tôi

.
Phòng Tài nguyên và Môi tr ng
tôi

Tôi
huy n Chi L ng
.
tôi
tôi
Tôi

.
!

Thái Nguyên, Ngày 20 tháng 5 n m 2014
Sinh viên

Hoàng Thanh oàn


DANH M C T
Ch vi t t t

VI T T T

Di n gi i

CP

: Chính ph

CNH-H H

: Công nghi p hóa - hi n

FAO

: T ch c L

i hóa

ng th c và Nông nghi p Liên

Hi p Qu c (ti ng Anh: Food and Agriculture

Organization of the United Nations)
H BT

:H i

ng b i th

ng

H ND

:H i

ng nhân dân

UBND

: y ban nhân dân

MTQG

: M c tiêu Qu c gia

N -CP

: Ngh

NTM

: Nông thôn m i

NVH

: Nhà v n hóa

NN

: Nông nghi p

PNN

: Phi nông nghi p

THCS

: Trung h c c s

VAC

:V

XD

: Xây d ng

nh – Chính ph

n, ao, chu ng

DANH M C CÁC B NG, BI U
Trang
B ng 2.1: N i dung 19 tiêu chí Qu c gia v nông thôn m i và ch tiêu mà các
xã thu c khu v c TDMN phía B c ph i t.................................................. 15
B ng 4.1 : Lao ng và vi c làm c a xã V n Linh n m 2013 ....................... 28
Bi u 4.1: C c u s d ng t c a xã V n Linh n m 2013………….…….....37
B ng 4.2: Hi n tr ng s d ng t nông nghi p c a xã n m 2013.................. 38
B ng 4.3: Hi n tr ng s d ng t phi nông nghi p c a xã n m 2013............ 40
B ng 4.4: Hi n tr ng t ch a s d ng c a xã v n linh n m 2013 ................ 41
B ng 4.5 : Tình hình bi n ng t ai c a xã giai o n 2011 - 2013. .......... 42
B ng 4.6: Yêu v
t phát tri n h t ng - xã h i
áp ng các tiêu chí nông
thôn m i ....................................................................................................... 44
B ng 4.7: Danh m c các công trình, d án các tuy n
ng giao thông ....... 47
B ng 4.8: Danh m c các công trình, d án th y l i ...................................... 48
B ng 4.10: Danh m c các công trình, d án c s giáo d c – ào t o .......... 50
B ng 4.11: Danh m c các công trình, d án sân th thao.............................. 50
B ng 4.12: Danh m c công trình, d án quy ho ch các i m dân c ............ 51


M CL C
Trang
PH N 1. M
U ....................................................................................... 1
1.1. t v n ............................................................................................... 1
1. 2. M c ích c a tài ................................................................................ 2
1.3. Yêu c u c a tài ................................................................................... 2
1.4. Ý ngh a chính c a tài t

c............................................................ 2
1.4.1. Ý ngh a v h c t p và nghiên c u khoa h c .......................................... 2
1.4.2. Ý ngh a trong th c t ............................................................................ 2
PH N 2. T NG QUAN TÀI LI U ............................................................. 3
2.1. C s khoa h c ........................................................................................ 3
2.1.1. Khái quát v
t và ánh giá t ........................................................... 3
2.1.2. S d ng t và nh ng quan i m s d ng t. ...................................... 6
2.1.3. Các khái ni m v nông thôn m i ........................................................ 10
2.2. C s th c ti n ...................................................................................... 11
2.2.1.T ng quan tình hình nghiên c u v ánh giá t. ................................. 11
PH N 3.
I T
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN
C U ............................................................................................................ 20
3.1. Ph m vi nghiên c u ............................................................................... 20
3.2. i t ng nghiên c u ............................................................................ 20
3.3. N i dung nghiên c u ............................................................................. 20
3.3.1. i u ki n t nhiên - kinh t - xã h i ................................................... 20
3.3.2. Th c tr ng s d ng t ai ................................................................. 20
3.3.3. Yêu c u t v i xây d ng phát tri n nông thôn m i c a xã V n Linh . 20
3.3.4. M t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s d ng t ph c v cho xây
d ng nông thôn m i xã V n Linh .............................................................. 20
3.4. Các ph ng pháp nghiên c u ................................................................ 20
3.4.1. Ph ng pháp i u tra c b n .............................................................. 20
3.4.2. Ph ng pháp th ng kê ........................................................................ 21
3.4.3. Ph ng pháp t ng h p và phân tích s li u......................................... 21
3.4.4. Ph ng pháp x lý s li u .................................................................. 21

3.4.5. Ph

ng pháp chuyên gia..................................................................... 21

PH N 4. K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N .......................... 22
4.1. i u ki n t nhiên - kinh t - xã h i c a xã V n Linh............................ 22
4.1.1. i u ki n t nhiên, tài nguyên, môi tr ng......................................... 22
4.1.2. Th c tr ng phát tri n kinh t - xã h i .................................................. 25
4.1.3. ánh giá chung v i u ki n t nhiên - kinh t - xã h i nh h ng n
vi c s d ng t c a xã ................................................................................ 33
4.2. Th c tr ng s d ng t c a xã ............................................................... 34
4.2.1. Tình hình qu n lý t ai c a xã V n Linh ......................................... 34
4.2.2. Hi n tr ng s d ng t c a xã V n Linh ............................................. 37
4.2.3. Tình hình bi n ng t ai qua 3 n m 2011, 2012, 2013 ................... 42
4.3. Yêu c u t v i xây d ng phát tri n nông thôn m i c a xã V n Linh .... 43
4.3.1. Yêu c u v
t cho các tiêu chí v h t ng kinh t - xã h i c a xã V n
Linh.............................................................................................................. 43
4.3.2. Kh n ng áp ng nhu c u v
t cho các tiêu chí v h t ng kinh t xã h i c a xã ................................................................................................ 45
4.4. M t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s d ng t ph c v cho xây
d ng nông thôn m i xã V n Linh .............................................................. 51
K T LU N VÀ KI N NGH .................................................................... 53
5.1. K t lu n ................................................................................................. 53
5.2. Ki n Ngh .............................................................................................. 53
TÀI LI U THAM KH O.......................................................................... 55
I. Tài li u ti ng vi t ...................................................................................... 55
II.Tài li u internet......................................................................................... 56

1

PH N 1
M
U
1.1.

tv n
t ai là tài nguyên qu c gia vô cùng quý giá, là i u ki n t n t i và
phát tri n c a con ng i và các sinh v t khác trên trái t. t ai tham gia vào
t t c các ngành s n xu t v t ch t c a xã h i. Tuy nhiên, i v i t ng ngành c
th trong n n kinh t qu c dân, t ai c ng có nh ng v trí, vai trò khác nhau.
t ai không ch là ch t a, ch
ng
lao ng mà còn là ngu n
cung c p th c n cho cây tr ng, m i tác ng c a con ng i vào cây tr ng u
d a vào t và thông qua t ai. H u h t các n c trên th gi i u ph i xây
d ng m t n n kinh t trên c s phát tri n nông nghi p d a vào khai thác ti m
n ng c a t, l y ó làm bàn p cho vi c phát tri n các ngành khác. Vì v y
vi c t ch c s d ng ngu n tài nguyên t ai h p lý, có hi u qu là nhi m v
quan tr ng m b o cho nông nghi p phát tri n b n v ng.
M t khác, trong nh ng n m g n ây, nhi u xã mi n núi phía B c nói
chung và xã V n Linh nói riêng ã tri n khai y m nh công tác s n xu t, th c
hi n chuy n d ch c c u nông nghi p, c c u kinh t a ph ng. Xây d ng c s
h t ng nông thôn. Vì v y, t ai càng có vai trò vô cùng quan tr ng.
Xã V n Linh c a huy n Chi L ng có t ng di n tích t nhiên là 5.752,00
ha có 17 thôn b n v i t ng s h là 1.288 h .
Trong nh ng n m qua, do nhu c u s d ng c a ng i dân nh h ng
n quá trình ô th hóa, t ai nói chung và t nông nghi p nói riêng c a xã

V n Linh có s bi n ng l n, nh t là trong s d ng t. Cùng v i quá trình
xây d ng nông thôn m i c a Chính ph , t ai trong xã có nhi u thay i
ph c v cho vi c xây d ng, nâng c p c s h t ng kinh t - xã h i…
Xu t phát t th c t ó
cs
ng ý c a Ban Giám hi u Tr ng i
h c Nông Lâm Thái Nguyên, Ban Ch nhi m khoa Qu n Lý Tài Nguyên, d i
s h ng d n c a Th y giáo PGS.TS L ng V n Hinh, tôi ti n hành nghiên
c u tài: “
th c tr ng s d ng t ph c v xây d ng nông thôn
m i c a xã V n Linh - huy n Chi L ng - t nh L ng S n’’, mong mu n
c
góp m t ph n công s c vào vi c tìm ra nh ng khó kh n c a a ph ng và a


2

ra cách kh c ph c cho vi c s d ng
nông thôn m i c a xã.

t ai

ph c v cho công tác xây d ng

1. 2. M c ích c a tài
- ánh giá th c tr ng s d ng t c a xã V n Linh
- Xác nh nh ng thu n l i, tr ng i (khó kh n) trong qu n lý và s d ng
t
a ph ng
xu t các bi n pháp s d ng t thích h p theo h ng hi u qu góp

ph n xây d ng nông thôn m i trên a bàn xã V n Linh, huy n Chi L ng, t nh
L ng S n.
1.3. Yêu c u c a tài
- Khái quát các m t l i th và h n ch c a i u ki n t nhiên, kinh t - xã
h i tác ng tr c ti p n s d ng t t i xã V n Linh; nêu
c th c tr ng s
d ng t c a xã và ánh giá hi u qu s d ng t.
xu t các bi n pháp s d ng t thích h p theo h ng hi u qu góp
ph n xây d ng nông thôn m i trên a bàn xã V n Linh, huy n Chi L ng, t nh
L ng S n.
1.4. Ý ngh a chính c a tài t
c
1.4.1. Ý ngh a v h c t p và nghiên c u khoa h c
- Giúp sinh viên c ng c
c nh ng ki n th c ã h c trong nhà tr ng.
- Góp ph n xây d ng hoàn ch nh lý lu n v ánh giá th c tr ng s d ng t.
K t qu nghiên c u c a
tài làm c s quy ho ch s d ng t
xây
d ng ph ng án chuy n i, khai thác s d ng t h p lý theo h ng hi u qu
và b n v ng cho các xã mi n núi phía B c có i u ki n t ng t nh xã V n
Linh, huy n Chi L ng, t nh L ng S n.
1.4.2. Ý ngh a trong th c t
- Giúp cho sinh viên ti p c n, h c h i và a ra nh ng cách x lý i v i
nh ng tình hu ng trong th c t .
- Trên c s ánh giá hi u qu s d ng t t ó
xu t
c nh ng
gi i pháp s d ng t t hi u qu cao.

3

PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1. C s khoa h c
2.1.1. Khái quát v
t và ánh giá t
t ai là tài nguyên qu c gia vô cùng quý giá, là t li u s n xu t c
bi t, là thành ph n quan tr ng hàng u c a môi tr ng s ng, là a bàn phân
b các khu dân c , xây d ng c s kinh t , v n hóa, xã h i, an ninh và qu c
phòng (Lu t
2003).
t ai chi m v trí c bi t quan tr ng, t là i u
ki n u tiên và là n n t ng c a b t kì ho t ng s n xu t nào c a con ng i.
Các khái ni m mà các nhà khoa h c a ra
ánh giá t có th là
không th t s gi ng nhau nh ng có cùng m t b n ch t ó là s so sánh nh ng
tính ch t v n có c a kho nh (v t) t c n ánh giá v i nh ng tính ch t t ai
mà lo i yêu c u s d ng t ai ph i có [5].
Khoa h c ã kh ng nh r ng: m i lo i t ai
c hình thành trong
nh ng i u ki n t nhiên nh t nh và có nhi u tính ch t khác nhau rõ ràng,
nên t m quan tr ng c a t ng lo i t là khác nhau.
Trong quá trình s n xu t Nông – Lâm nghi p, tính ch t c a t có nh ng
nh h ng l n n i s ng cây tr ng và th m th c v t. Vì t ai là môi
tr ng s ng, là n i cung c p n c và ch t dinh d ng cho cây
cây có th
s ng và phát tri n. M i lo i cây tr ng khác nhau thì nhu c u òi h i tính ch t
t ph i khác nhau, tùy thu c vào thành ph n c gi i t, a hình, ch

n c, c tính sinh lý hóa khác nhau
có th b trí cây tr ng khác nhau.
làm
c i u này thì vi c ánh giá t là vô cùng quan tr ng.
a. ánh giá t d a vào i u ki n t nhiên
ánh giá t ai d a vào i u ki n t nhiên là: Xác nh các m i quan
h c a các y u t c u thành t, các i u ki n sinh thái t và các thu c tính
c a chúng có tính quy lu t nh h ng t i hi u qu và m c ích c a các lo i s
d ng t.
Tùy thu c vào m c ích t ra mà l a ch n các y u t , ch tiêu c a t ng
y u t và tiêu chu n ánh giá t phù h p trong i u ki n c th c a t ng quy
mô, vùng và qu c gia có th gi ng ho c khác nhau.


4

M t s quan ni m ánh giá t d a vào i u ki n t nhiên:
- Liên Xô c : Docutraiep cho r ng: “
phì ti m tàng là y u t c b n
nh t
xác nh kh n ng c a t, s d ng
phì ti m tàng là ph ng pháp
duy nh t th c hi n
c
xác nh giá tr t ng i c a t”. Khi ánh giá
t c n xác nh th t chính xác tính ch t c a t, trong ó c bi t chú ý nh ng
c tính th hi n
màu m c a t ó là : lo i t phát sinh và ch t t
c
quan tâm c bi t.

Ngoài ra m t s nhà th nh ng khác cho r ng: N ng su t cây tr ng
(Ucraina), i hình t ng i (Matxc va) c ng là các y u t quan tr ng nh t
làm nên c n c ánh giá t.
- Pháp: Dolomong cho r ng: “Kh n ng c a t nh h ng r t l n n
c tính dinh d ng cây tr ng và m t m c
nh t nh cây tr ng s th hi n
c tính ch t c a t. Có th l p thang n ng su t bi u th t ng quan s b
gi a c tính c a t ai - ó là th ng kê n ng su t nhi u n m”.
ánh giá th ng kê theo n ng su t nhi u n m m t ch ng m c nh t nh
ph n ánh
c kinh nghi m c a ng i s d ng t, v i s tác ng c a khoa
h c k thu t, trong quá trình s d ng t úng m c ích s làm cho t t t lên,
màu m lên. Do v y, ánh giá t òi h i ph i k t h p nghiên c u v
t,
nghiên c u h th ng s d ng t cùng v i vi c th c hi n các thí nghi m xác
nh nh ng m i t ng quan gi a các y u t trong t v i nhau và gi a chúng
v i hi u qu s d ng t.
Không nên s d ng m t lo i cây tr ng
làm tiêu chu n cho vi c ánh
giá t mà ph i th ng kê n ng su t các lo i cây tr ng có m t trong toàn b h
th ng luân canh.
- Anh: Nhà th nh ng Russell c ng cho r ng “ ánh giá t theo n ng
su t cây tr ng là r t t t nh ng s g p nhi u khó kh n, vì trong n ng su t cây
tr ng bao hàm c kh n ng hi u bi t c a ng i s d ng t. B i v y, ánh giá
t theo n ng su t cây tr ng ch s d ng
ánh giá s b
màu m c a các
lo i t khác nhau”.
Ngoài ra m t s nhà th nh ng khác cho r ng, ánh giá t là ph i d a
vào vi c phân tích tính ch t hóa h c và c i m nông hóa c a t, tìm m i

5

t

ng quan gi a các y u t ó t i n ng su t, hi u qu c a vi c s d ng t, t
ó xác l p nh ng thang tiêu chu n phù h p cho các lo i s d ng t c th .
Hi n nay, các quan i m khác nhau ã
c t ng h p và i n th ng
nh t chung là: ánh giá t ai v m t t nhiên là d a vào các y t t c a i u
ki n t nhiên, tìm m i t ng quan gi a các y u t v i nhau nh h ng t i hi u
qu c a t ng lo i s d ng t, s t ng quan này là t ng quan t ng h p c a
các y u t theo nhi u chi u vì trong môi tr ng s ng có s cân b ng t nhiên
c v chi u r ng và chi u sâu, trong ó ph i chú ý t i c nh ng tác ng c a
con ng i.
FAO t ng k t [5]:
- ánh giá t ai v m t t nhiên ch ra m c
thích nghi i v i s
d ng t hoàn toàn d a trên c s các i u ki n t nhiên mà không xem xét
n các i u ki n kinh t .
- ánh giá t ai v m t t nhiên nh n m nh các khía c nh b n v ng
t ng i c a s thích nghi c a các i u ki n khí h u, th nh ng…vì chúng ít
thay i h n so v i các y u t kinh t .
- ánh giá t ai v m t t nhiên
c s d ng chia các n v t ai
thành các nhóm qu n lý, ph c v các nghiên c u chi ti t và hoàn toàn có giá tr
trong th i gian lâu dài và các m c thích nghi v m t t nhiên thay i r t ch m.
b. ánh giá t d a vào các ch tiêu hi u qu kinh t , hi u qu xã h i và
hi u qu môi tr ng.

* ánh giá t d a vào hi u qu kinh t
ánh giá kinh t
t là các c tính th c t c a s thích nghi v kinh t
m i n v t ai theo các ch tiêu v kinh t . Các ch tiêu này c ng th hi n
m i liên quan t i các c tính c a t ai
Các ch tiêu kinh t th ng dùng trong ánh giá t là:
T ng giá tr s n ph m (T): T=p1q1+p2q2+…+pnqn
Trong ó: p là kh i l ng t ng lo i s n ph m
c s n xu t/ha/n m
q là n giá c a t ng lo i s n ph m c a th tr ng cùng th i i m
T là t ng giá tr s n ph m c a 1ha t canh tác/n m.
Thu nh p thu n túy (N): N = T – Csx.


6

Trong ó: Csx là chi phí s n xu t c a 1 ha t canh tác/n m bao g m c
chi phí v t ch t và chi phí lao ng.
N là thu nh p thu n túy c a 1 ha t canh tác/n m.
Hi u qu s d ng v n (H): Hv = T/Csx
Giá tr ngày công lao ng = N/t ng s công lao ng/ha/n m.[5]
* ánh giá t d a vào hi u qu xã h i
- Giá tr s n xu t trên lao ng nông lâm (nhân kh u nông lâm)
- T l gi m h ói nghèo
- i s ng ng i lao ng, c s h t ng..
- M c gi i quy t vi c làm, thu hút lao ng.
- S n ph m tiêu th trên th tr ng.[5]
* ánh giá t d a vào hi u qu môi tr ng.
- T l che ph
- M c xói mòn, r a trôi

- Kh n ng b o v , c i t o t
- Ý th c c a ng i dân trong vi c s d ng thu c b o v th c v t.[5]
2.1.2. S d ng t và nh ng quan i m s d ng t.
2.1.2.1 Khái ni m s d ng t
S d ng t là h th ng các bi n pháp nh m i u hòa m i quan h ng i t trong t h p v i các ngu n tài nguyên thiên nhiên khác và môi tr ng.
2.1.2.2. Các nhân t nh h ng n vi c s d ng t
Hi u qu s d ng t b chi ph i b i các i u ki n và quy lu t sinh thái
t nhiên, m t khác b ki m ch b i các i u ki n, quy lu t kinh t - xã h i và
các y u t k thu t. Vì v y có th khái quát nh ng i u ki n, nhân t nh
h

ng

n hi u qu s d ng t g m 4 n i dung chính sau:
* Y u t v i u ki n t nhiên:
i u ki n t nhiên ( t, n c, khí h u, th i ti t...) có nh h ng tr c ti p
n s n xu t nông nghi p. B i vì, các y u t c a i u ki n t nhiên là tài
nguyên
sinh v t t o nên sinh kh i. Do v y, c n ánh giá úng i u ki n t
nhiên
trên c s ó xác nh cây tr ng v t nuôi ch l c phù h p và nh
h ng u t thâm canh úng.


7

i u ki n v
t ai, khí h u th i ti t có ý ngh a quan tr ng i v i s n
xu t nông nghi p. N u i u ki n t nhiên thu n l i, các h nông dân có th l i
d ng nh ng y u t

u vào không kinh t thu n l i t o ra nông s n hàng hoá
v i giá r .
S n xu t nông nghi p là ngành kinh doanh n ng l ng ánh sáng m t tr i
d a trên các i u ki n t nhiên, kinh t xã h i khác.
* Y u t v i u ki n kinh t - xã h i :
Phát tri n nông nghi p theo h ng s n xu t hàng hoá c ng gi ng nh
ngành s n xu t v t ch t khác c a xã h i, nó ch u s chi ph i c a quy lu t cung
c u ch u s nh h ng c a r t nhi u y u t
u vào, quy mô các ngu n l c
nh : t, lao ng, v n s n xu t, th tr ng, ki n th c và kinh nghi m trong s n
xu t và tiêu th nông s n.
- Th tr ng là nhân t quan tr ng, d a vào nhu c u c a th tr ng nông
dân l a ch n hàng hoá s n xu t. Ba y u t ch y u nh h ng n hi u qu
s d ng t nông nghi p là: n ng su t cây tr ng, h s quay vòng t và th
tr ng cung c p u vào và tiêu th
u ra. Trong c ch th tr ng, các nông
h hoàn toàn t do l a ch n hàng hoá h có kh n ng s n xu t, ng th i h có
xu h ng h p tác, liên doanh, liên k t s n xu t ra nh ng nông s n hàng hoá
mà nhu c u th tr ng c n v i ch t l ng cao áp ng nhu c u th hi u c a
khách hàng. Mu n m r ng th tr ng tr c h t ph i phát tri n h th ng c s
h t ng, h th ng thông tin, d báo, m r ng các d ch v t v n..., quy ho ch
các vùng tr ng i m s n xu t hàng hoá ng i s n xu t bi t nên s n xu t cái
gì, bán âu, mua t li u s n xu t và áp d ng khoa h c công ngh gì.
- H th ng chính sách v
t ai, i u ch nh c c u u t , h tr ... có
nh h ng l n n s n xu t hàng hoá c a nông dân. ó là công c
nhà n c
can thi p vào s n xu t nh m khuy n khích ho c h n ch s n xu t các lo i nông
s n hàng hoá.
Chính sách t ai c a n c ta ã

c th hi n trong Hi n pháp, Lu t
t ai n m 1993 s a i, 1998, 2003 và h th ng các v n b n d i lu t có
liên quan n khai thác và s d ng t ai
c quy nh m t cách thích h p
cho nh ng i t ng, nh ng vùng khác nhau; các Ngh nh 80/CP, 87/CP c a


8

Chính ph v ph ng pháp tính thu s d ng t nông nghi p và khung giá c a
các lo i t
tính thu chuy n quy n s d ng t, thu ti n khi giao t, tính
giá tr tài s n khi giao t, b i th ng thi t h i v
t khi thu h i. Thu s d ng
t nông nghi p là m t b ph n c a chính sách t ai ã thúc y vi c s
d ng m t cách h p lý h n.
Trong công cu c i m i hi n nay ng và Nhà n c ta r t chú tr ng t i
vi c phát tri n ngành nông nghi p theo h ng s n xu t hàng hoá. Do v y,
nhi u chính sách thúc y phát tri n nông nghi p, nông thôn nh : ch ng trình
661 “D án tr ng m i 5 tri u ha r ng”, ch ng trình 135 “Ch ng trình phát
tri n kinh t xã h i các xã c bi t khó kh n vùng dân t c thi u s và mi n
núi”. Ngày 30 tháng 6 n m 2009, B tr ng B Nông nghi p và Phát tri n
nông thôn ã ra quy t nh s 1845 Q /BNN-CB v vi c phê duy t
án phát
tri n th ng m i nông lâm th y s n n n m 2015 và t m nhìn n n m 2020,
m c tiêu c a
án là: Phát tri n th ng m i nông – lâm - th y s n và v t t
nông nghi p d a trên ph ng th c kinh doanh hi n i theo c ch th tr ng,
qua ó phát huy vai trò d n d t c a th ng m i i v i ho t ng s n xu t và
kinh doanh nông s n, góp ph n tác ng chuy n d ch c c u nông nghi p và

kinh t nông thôn theo h ng công nghi p hóa, s n xu t hàng hóa l n, tham
gia ngày càng sâu vào chu i giá tr gia t ng toàn c u. S p x p, m r ng th
tr ng trong n c g n v i th tr ng ngoài n c, b o m l u thông hàng hoá
thông su t, v i m c giá có l i cho ng i nông dân; phát huy vai trò tích c c
c a các mô hình th ng m i tiên ti n, các lo i hình th ng nhân thu c các
thành ph n kinh t ; t o l p môi tr ng kinh doanh minh b ch, bình ng, góp
ph n th c hi n l trình h i nh p khu v c và th gi i.
- S n nh chính tr - xã h i và các chính sách khuy n khích u t
phát tri n nông nghi p c a Nhà n c, cùng v i nh ng kinh nghi m, t p quán
s n xu t nông nghi p, trình
n ng l c c a các ch th kinh doanh, là nh ng
ng l c thúc y s n xu t nông nghi p hàng hoá.
* Y u t v k thu t canh tác :
Bi n pháp k thu t canh tác là tác ng c a con ng i vào t ai, cây
tr ng, v t nuôi, nh m t o nên s hài hoà gi a các y u t c a quá trình s n xu t


9

hình thành, phân b và tích lu n ng su t kinh t . ây là nh ng v n
th
hi n s hi u bi t v
i t ng s n xu t, v th i ti t, v i u ki n môi tr ng và
th hi n nh ng d báo thông minh c a ng i s n xu t. L a ch n các tác ng
k thu t, l a ch n ch ng lo i và cách s d ng các u vào phù h p v i các quy
lu t t nhiên c a sinh v t nh m t
c các m c tiêu
ra là c s
phát
tri n s n xu t nông nghi p hàng hoá.

ng d ng công ngh s n xu t ti n b là m t m b o v t ch t cho kinh
t nông nghi p t ng tr ng nhanh d a trên vi c chuy n i s d ng t. Cho
n gi a th k 21, trong nông nghi p n c ta, quy trình k thu t có th góp
ph n n 30% c a n ng su t kinh t . Nh v y, nhóm các bi n pháp k thu t
c bi t có ý ngh a quan tr ng trong quá trình khai thác t theo chi u sâu và
nâng cao hi u qu s d ng t nông nghi p.
*. Nhóm các y u t kinh t t ch c
- Công tác quy ho ch và b trí s n xu t :
Th c hi n phân vùng sinh thái nông nghi p d a vào i u ki n t nhiên,
d a trên c s phân tích, d báo và ánh giá nhu c u th tr ng, g n v i quy
ho ch phát tri n công nghi p ch bi n, k t c u h t ng, phát tri n ngu n nhân
l c và th ch lu t pháp v b o v tài nguyên, môi tr ng s t o ti n
v ng
ch c cho phát tri n nông nghi p hàng hoá. ó là c s
phát tri n h th ng
cây tr ng, v t nuôi và khai thác t m t cách y , h p lý, ng th i t o i u
ki n thu n l i
u t thâm canh và ti n hành t p trung hoá, chuyên môn hoá,
hi n i hoá nh m nâng cao hi u qu s d ng t nông nghi p và phát tri n s n
xu t hàng hoá.
- Hình th c t ch c s n xu t:
Các hình th c t ch c s n xu t có nh h ng tr c ti p n vi c khai thác
và nâng cao hi u qu s d ng t nông nghi p. Vì v y, c n ph i th c hi n a
d ng hoá các hình th c h p tác trong nông nghi p, xác l p m t h th ng t
ch c s n xu t, kinh doanh phù h p và gi i quy t t t m i quan h gi a s n xu t
- d ch v và tiêu th nông s n hàng hoá.
T ch c có tác ng l n n hàng hoá c a h nông dân là: t ch c d ch
v
u vào và u ra.

10

- D ch v k thu t :
S n xu t hàng hoá c a h nông dân không th tách r i nh ng ti n b k
thu t và vi c ng d ng các ti n b khoa h c công ngh vào s n xu t. Vì s n
xu t nông nghi p hàng hoá phát tri n òi h i ph i không ng ng nâng cao ch t
l ng nông s n và h giá thành nông s n ph m.
2.1.3. Các khái ni m v nông thôn m i
Cho n nay, ch a có m t nh ngh a chu n xác
c ch p nh n m t
cách r ng rãi v nông thôn. Khi nói v nông thôn, th ng thì ng i ta hay so
sánh nông thôn v i thành th .
Nông thôn và ô th là nh ng vùng lãnh th có nh ng nét n i b t c b n
ch c hai không có ranh gi i rõ r t, nh ng c hai u có m i liên h khít v i
nhau. Các khu v c nông thôn luôn g n v i trung tâm c a nó – ó là nh ng
vùng ô th , hay chí ít ra c ng mang nh ng nét c n b n c a ô th . Trong lòng
các vùng nông thôn luôn t n t i m t trung tâm nh th . Vì th , n y sinh v n
là c n nh ngh a xem âu là nông thôn, âu là ô th , ng ngh a v i vi c xác
nh âu thu c v vùng nông thôn và âu thu c v vùng ô th , khi ó c n chú
ý t i s giáp ranh gi a 2 khu v c này. Trong th c t phát tri n xã h i gi a nông
thôn và ô th có m t vùng “m ” pha t p gi a nông thôn và ô th , ó là vùng
ô th hóa và vùng ven ô. (T ng V n Chung,2000,114) [2]
m i qu c gia u có s phân bi t khác nhau gi a nông thôn và ô th .
Ch ng h n M , m t lo t khu trung c cao t ng nông thôn không
cx p
vào ô th . Nga, ng i ta quan ni m ô th là nh ng t i m dân c t trên
ch c nghìn ng i tr lên, còn Vi t Nam, khu v c
c coi là khu v c th p
nh t ( ô th lo i V) là nh ng t i m v i s dân 4000 ng i tr lên (Ngh nh

72/2001/N -CP). Theo quan ni m c a nhà xã h i h c Trung Qu c, th tr n
“ u là nông thôn cu i là ô th ”, vì v y th tr n và th t không thu c ô th .
(Tô Duy H p, 1977, 177) [2].
Nh v y theo ý ki n phân tích c a các nhà xã h i h c có th
a ra khái
ni m t ng quát v nông thôn nh sau:
Nông thôn là vùng khác v i ô th ch là
ó có m t c ng ng ch
y u là nông dân làm ngh chính là nông nghi p; có m t
dân c th p h n; có


11

k t c u h t ng kém h n; có m c
phúc l i xã h i thua kém h n; có trình
dân trí, trình ti p c n th tr ng và hàng hóa th p h n. [1]
Nông thôn m i là nông thôn v n minh hi n i nh ng v n gi
c nét
p c a truy n th ng Vi t Nam [6].
2.2. C s th c ti n
2.2.1.T ng quan tình hình nghiên c u v ánh giá t.
a. Tình hình nghiên c u v ánh giá t trên th gi i
Ti p theo nh ng thành t u nghiên c u c a các ngành khoa h c t, công
tác ánh giá t ai ã
c nhi u n c trên th gi i quan tâm. Các ph ng
pháp ánh giá t m i ã d n d n phát tri n thành các l nh v c nghiên c u liên
ngành mang tính h th ng (t nhiên - kinh t - xã h i) nh m k t h p các ki n
th c khoa h c v tài nguyên t và s d ng t.
Có th i m qua các quan i m và n i dung nghiên c u ánh giá t c a

m t s n c trên th gi i:
- Liên Xô c , theo hai h ng: ánh giá t chung và riêng (theo hi u
su t cây tr ng là ng c c và cây h
u). n v ánh giá t là các ch ng t,
quy nh ánh giá t cho cây có t i, t tiêu úng, t tr ng cây lâu n m, t
tr ng c c t và ng c ch n th . Ch tiêu ánh giá t là n ng su t, giá thành
s n ph m (rúp/ha), m c hoàn v n, a tô c p sai (ph n có lãi thu n túy).
- Hoa Kì, ng d ng r ng rãi theo 2 ph ng pháp:
Ph ng pháp t ng h p: l y n ng su t cây tr ng trong nhi u n m làm tiêu
chu n và chú ý vào phân h ng t ai cho t ng lo i cây tr ng chính (lúa mì).
Ph ng pháp y u t : b ng cách th ng kê các y u t t nhiên và kinh t
so sánh, l y l i nhu n t i a là 100 i m làm m c so sánh v i các t khác.
- nhi u n c Châu Âu, ph bi n theo hai h ng: nghiên c u các y u
t t nhiên
xác nh ti m n ng s n xu t c a t (phân h ng nh tính) và
nghiên c u các y u t kinh t - xã h i nh m xác nh s c s n xu t th c t c a
t ai (phân h ng nh l ng). Thông th ng là áp d ng ph ng pháp so sánh
b ng tính i m ho c tính ph n tr m
n
và các vùng nhi t i m Châu Phi th ng áp d ng ph ng
pháp tham bi n, bi u th m i quan h c a các y u t d i d ng ph ng trình toán
h c. K t qu phân h ng t ai c ng
c th hi n d ng % ho c cho i m.


12

Th y rõ
c t m quan tr ng c a ánh giá t, phân h ng t ai là c
s cho quy ho ch s d ng t, t ch c Nông - L ng c a Liên h p qu c - FAO

ã t p h p các nhà khoa h c t và chuyên gia u ngành v nông nghi p
t ng h p các kinh nghi m và k t qu ánh giá t c a các n c, xây d ng nên
tài li u “
c ng ánh giá t” (FAO - 1976). Tài li u này
c nhi u n c
trên th gi i quan tâm, th nghi m và t n d ng vào công tác ánh giá t ai
n c mình và
c công nh n là ph ng ti n t t nh t
ánh giá t s n xu t
nông lâm nghi p. n n m 1983 và nh ng n m ti p theo,
c ng này
c
b sung, ch nh s a cùng v i hàng lo t các tài li u h ng d n ánh giá t chi
ti t cho các vùng s n xu t khác nhau:
ánh giá t cho nông nghi p n c tr i - 1983.
ánh giá t cho vùng t r ng - 1984.
ánh giá t cho nông nghi p
c t i - 1985.
ánh giá t cho ng c ch n th - 1989.
ánh giá t và phân tích h th ng canh tác cho quy ho ch s d ng
t - 1992.
Vi n nghiên c u qu c t v i u tra v tr và khoa h c trái t -1993.
C n ph i xác nh r ng c ng và các tài li u h ng d n ánh giá t
c a FAO mang tính khái quát toàn b nh ng nguyên t c và n i dung c ng nh
các b c ti n hành quy trình ánh giá t, cùng v i g i ý và ví d minh h a
giúp cho các nhà khoa h c t các n c khác nhau tham kh o. Tùy i u ki n
sinh thái, t ai và s n xu t c a t ng n c, h có th v n d ng nh ng tài li u
c a FAO cho phù h p và có k t qu t i n c mình.[5]
b. Tình hình nghiên c u v ánh giá t t i Vi t Nam.
Khái ni m và công vi c ánh giá t, phân h ng t c ng có t lâu.

Trong th i kì phong ki n, th c dân ti n hành thu thu
t ai, ã có s phân
chia “ T h ng i n – L c h ng Th ”.
Sau hòa bình l p l i n m 1954, phía B c, V Qu n lý ru ng t và
Vi n nông hóa Th nh ng r i sau ó là Vi n Quy ho ch và Thi t k nông
nghi p ã có nh ng công trình nghiên c u và quy trình phân h ng t vùng s n
xu t nông nghi p nh m t ng c ng công tác qu n lý
màu m
t và x p
h ng thu
t nông nghi p. D a vào các ch tiêu chính v i u ki n sinh thái và
tính ch t c a t ng vùng s n xu t nông nghi p, t ã
c phân thành 5 - 7


13

h ng theo ph ng pháp x p i m. Nhi u t nh ã xây d ng
c các b n
phân h ng t ai n c p xã, góp ph n áng k cho công tác qu n lý t ai
trong giai o n k ho ch hóa s n xu t.
Nh ng n m g n ây, công tác qu n lý t ai trên toàn qu c ã và ang
c y m nh theo h ng chuy n i c c u kinh t và phát tri n kinh t xã
h i t c p qu c gia n vùng và t nh, huy n… òi h i ngành qu n lý t ai
ph i có nh ng thông tin và d li u v tài nguyên t và kh n ng khai thác, s
d ng t h p lý, lâu b n t s n xu t nông, lâm nghi p. Công tác ánh giá t
không ch d ng l i m c
phân h ng ch t l ng t nhiên c a t mà ph i
ch ra
c các lo i hình s d ng t thích h p cho t ng h th ng s d ng t

khác nhau v i nhi u i t ng cây tr ng lâm nghi p khác nhau.
Vì v y, các nhà khoa h c t cùng v i các nhà quy ho ch, qu n lý t
ai trong toàn qu c ti p thu nhanh chóng tài li u ánh giá t c a FAO, nh ng
kinh nghi m c a các chuyên gia ánh giá t qu c t
ng d ng t ng b c
cho công tác ánh giá t Vi t Nam. G n 10 n m qua, hàng lo t các d án
nghiên c u, các ch ng trình th nghi m ng d ng quy trình ánh giá t theo
FAO
c ti n hành c p t vùng sinh thái n t nh, huy n và t ng h p thành
c p qu c gia ã
c tri n khai t B c n Nam và ã thu
c k t qu nghiên
c u ánh giá t ph c v cho quy ho ch t ng th và quy ho ch s d ng t
vùng ng b ng sông H ng và vùng ng b ng sông C u Long (1991 - 1995).
N m 1995, Vi n Quy ho ch và Thi t k nông nghi p ã k p th i t ng k t và
v n d ng các k t qu b c u c a ch ng trình ánh giá t Vi t Nam
xây d ng tài li u “ ánh giá t và
xu t s d ng tài nguyên t phát tri n
nông nghi p b n v ng” (Th i kì 1986 - 2000 và 2010). T nh ng n m 1996
n nay, các ch ng trình ánh giá t cho các vùng sinh thái khác nhau, các
t nh, n các huy n tr ng i m c a m t s t nh ã
c th c hi n và là nh ng
t li u, thông tin có giá tr cho các d án quy ho ch s d ng và chuy n i c
c u cây tr ng c p c s .
Có th kh ng nh r ng: N i dung và ph ng pháp ánh giá t c a
FAO ã
c v n d ng có k t qu
Vi t Nam, ph c v hi u qu cho ch ng
trình quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i trong giai o n m i c ng

14

nh các d án quy ho ch s d ng t các a ph ng. Các c quan nghiên
c u t Vi t Nam ang và s ti p t c nghiên c u, v n d ng ph ng pháp ánh
giá t c a FAO vào các vùng s n xu t nông, lâm nghi p khác nhau, phù h p
v i các i u ki n sinh thái, c p t l b n , c bi t v i i u ki n kinh t - xã
h i,
nhanh chóng hoàn thi n các quy trình ánh giá t và phân h ng thích
h p t ai cho Vi t Nam.[5]
c. Vai trò c a ánh giá t trong quy ho ch s d ng t
Quy ho ch s d ng t là bi n pháp qu n lý không th thi u
c trong
vi c t ch c s d ng t c a các ngành kinh t - xã h i và các a ph ng.
Ph ng án quy ho ch s d ng t là k t qu ho t ng th c ti n c a h th ng
b máy qu n lý Nhà n c, k t h p v i nh ng d báo có c s khoa h c cho
t ng lai. Qu n lý t ai thông qua quy ho ch và k t ho ch s d ng t v a
m b o tính t p trung th ng nh t c a Nhà n c v
t ai, v a t o i u ki n
phát huy quy n làm ch c a nhân dân trong vi c s d ng t
tm c
tiêu: “dân giàu, n c m nh, xã h i công b ng, v n minh”.
Quy ho ch s d ng t ai nh m m c ích c i ti n, s d ng t h p lý
và hi u qu
áp ng t t nhu c u chung c a xã h i trong giai o n nh t nh.
n v quy ho ch s d ng t ai th ng dùng n v qu n lý hành chính: c
n c, t nh, huy n, xã.
K t qu ánh giá tài nguyên t ai, hi n tr ng s d ng t ai ph i
c
s d ng trong quy ho ch xác nh ti m n ng t ai.

T nh ng nghiên c u trên, chúng ta có th kh ng nh r ng: ánh giá
hi n tr ng s d ng t là m t trong nh ng b c quan tr ng và có m i quan h
m t thi t i v i quy ho ch s d ng t. Vì v y, mu n l p
c quy ho ch s
d ng t ai
c t t thì tr c h t ph i th c hi n công tác ánh giá hi n tr ng
s d ng t th t khách quan, chính xác, sát v i th c t … khi có s li u ánh
giá hi n tr ng s d ng t, ta l y ó làm c s cho vi c xây d ng các ph ng
án quy ho ch và k t ho ch s d ng t… Quy trình ánh giá hi n tr ng s
d ng t
c th c hi n trong n i dung quy ho ch s d ng t c p huy n theo
quy trình 9 b c mà T ng c c a chính (nay là B Tài nguyên và Môi tr ng)
ã ban hành kèm theo công v n s 1814/CV- C ngày 12/10/1998. [13]


15

d. B tiêu chí qu c gia v nông thôn m i Vi t Nam. [11]
Ngày 16/4, Th t ng Chính ph ký Quy t nh s 491/Q -TTg, ban
hành B tiêu chí qu c gia v nông thôn m i bao g m 19 tiêu chí và
c chia
thành 5 nhóm c th : Nhóm tiêu chí v quy ho ch; v h t ng kinh t - xã h i;
v kinh t và t ch c s n xu t; v v n hóa - xã h i - môi tr ng và v h
th ng chính tr .
Theo ó, B tiêu chí a ra ch tiêu chung c n c và các ch tiêu c
th theo t ng vùng: Trung du mi n núi phía B c,
ng b ng sông H ng, B c
Trung B , Duyên h i Nam Trung B , Tây Nguyên, ông Nam B và
ng
b ng sông C u Long phù h p v i c i m, i u ki n kinh t - xã h i c th

c a m i vùng.
i v i Trung du mi n núi phía B c b 19 tiêu chí
xây d ng mô
hình nông thôn m i bao g m: Quy ho ch và th c hi n quy ho ch, giao thông,
th y l i, i n, tr ng h c, c s v t ch t v n hóa, ch nông thôn, b u i n,
nhà dân c , thu nh p bình quân u ng i/n m, t l h nghèo, c c u lao
ng, hình th c t ch c s n xu t, giáo d c, y t , v n hóa, môi tr ng, h
th ng t ch c chính tr xã h i v ng m nh và an ninh, tr t t xã h i.
c công nh n là xã nông thôn m i theo Quy t nh s 491/Q TTg c a Th t ng Chính ph thì các xã thu c các t nh Trung du mi n núi
phía B c ph i t
c các ch tiêu c b n sau:
B ng 2.1: N i dung 19 tiêu chí Qu c gia v nông thôn m i và ch tiêu mà
các xã thu c khu v c TDMN phía B c ph i t.
STT

Tên tiêu chí

N i dung tiêu chí

Ch tiêu TDMN
chung phía B c

I. V QUY HO CH
1 Quy ho ch và th c Quy ho ch và s d ng t và h t ng thi t y u cho
hi n quy ho ch
phát tri n s n xu t nông nghi p hành hoá, công
nghi p, ti u th công nghi p, d ch v .
Quy ho ch phát tri n h t ng kinh t - xã h i – môi
t
tr ng theo chu n m i.

Quy ho ch phát tri n các khu dân c m i và ch nh
trang các khu dân c hi n có theo h ng v n minh,
b ot n
c b n s c v n hóa t t p.
II. H T NG KINH T - XÃ H I
2 Giao thông
T l km
ng tr c xã, liên xã
c nh a hóa ho c
bê tông hóa t chu n theo c p k thu t c a B giao 100%
thông v n t i.

t

100%


16

T l
ng tr c thôn, xóm
c c ng hóa t
chu n theo c p ký thu t c a B giao thông v n t i.
T l Km
ng ngõ, xóm s ch và không l y l i
vào mùa m a.
T l Km
ng tr c chính n i ng
c c ng
hóa, xe c gi i i l i thu n ti n.

H th ng th y l i c b n áp ng
c s n xu t và
dân sinh.
T l Km kênh m ng do xã qu n lý
c kiên c
hóa.
H th ng i n m b o an toàn c a ngành i n.

3 Th y l i

4

i n

T l h s d ng i n th ng xuyên, an toàn t các
ngu n i n.
5 Tr ng h c
T l tr ng h c các c p: m m non, m u giáo, ti u
h c, trung h c c s có v t ch t t chu n qu c gia.
6 C s v t ch t v n Nhà v n hóa và khu th thao xã t chu n c a B
hóa
V n hóa th thao và du l ch.
T l thôn có nhà v n hóa và khu th thao thôn t
chu n c a B V n hóa th thao và du l ch.
7 Ch nông thôn
t chu n c a B Xây d ng.
8 B u i n

9 Nhà

dân c

12 C c u lao

t

65%

50%

t

t

98%

95%

80%

70%

t

t

100%

100%

Có internet

t

t

n thôn.

t chu n B Xây d ng.

CH C S N XU T
Thu nh p bình quân u ng
quân chung c a t nh.
T l h .

Không

Không

80%

75%

i/n m so v i m c bình 1,4 l n

ng

T l ng

ng

t

t

Y t xã

17 Môi tr

50%

t

T l h c sinh tôt nghi p THCS
c ti p t c ho c
trung h c (ph thông, b túc, h c ngh ).
T l qua ào t o.

16 V n hóa

65%

Có i m ph c v b u chính vi n thông.

T l lao ng trong
tu i làm vi c trong các l nh
v c nông, lâm, ng nghi p.
13 Hình th c t ch c Có t h p tác ho c h p tác xã ho t ng có hi u
s n xu t
qu .

IV. V N HÓA - XÃ H I - MÔI TR
NG
14 Giáo d c
Ph c p giáo d c trung h c.

15 Y t

100% 100% ( 50%
c ng hóa)

t

T l h có nhà

11 H nghèo

50%

t

Nhà t m, nhà d t nát.

III. KINH T VÀ T
10 Thu nh p

70%

i tham gia các hình th c b o hi m Y t .
t chu n qu c gia.

Xã có t 70% s thôn, b n tr lên t tiêu chu n
làng v n hóa theo quy nh c a B v n hóa th thao
và du l ch.
T l ng i dân
c s d ng n c s ch h p v
sinh theo quy chu n Qu c gia.
Các c s s n xu t – kinh doanh t tiêu chu n v

1,2 l n

< 6%

10%

< 30%

45%

Có

Có

t

t

85%

70%

> 35%

> 20%

30%

20%

t

t

t

t

85%

70%

t

t


17

môi tr ng.
Không có các ho t ng gây suy gi m môi tr ng
và có các ho t ng phát tri n môi tr ng xanh,

s ch p.
Ngh a trang
c xây d ng theo quy ho ch.
Ch t th i, n c th i
c thu gom và x lý theo quy
nh.
V. H TH NG CHÍNH TR
18 H th ng t ch c Cán b xã t chu n.
chính tr xã h i
Có
các t ch c trong h th ng chính tr c s
v ng m nh
theo quy nh.
ng b , chính quy n xã t tiêu chu n “trong s ch
v ng m nh”.
Các t ch c oàn th chính tr c a xã u t danh
hi u tiên ti n tr lên.
19 An ninh, tr t t xã An ninh, tr t t xã h i
c gi v ng.
h i

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

e. Tình hình xây d ng nông thôn m i m t s t nh trong n c
* Xây d ng nông thôn m i t nh Qu ng Ninh
Theo báo cáo ánh giá th c tr ng xây d ng NTM trên a bàn t nh
Qu ng Ninh, tính n nay, các tiêu chí t t ng i cao nh : 100% s xã hoàn
thành ph c p giáo d c THCS; 100% xã t tiêu chu n qu c gia v y t ;
123/125 xã có i m b u i n c p xã; 100% xã ã hoàn thành vi c xóa nhà t m,
d t nát; 91/125 xã có trên 20% ng i dân tham gia b o hi m y t ; 89/125 xã có

t l h dân s d ng i n th ng xuyên trên 95%, 107/125 xã có an ninh, tr t
t xã h i
c gi v ng. Toàn t nh có 28 xã t trên 20/39 ch tiêu NTM; 69 xã
t t 10 – 20/39 ch tiêu; 28 xã t d i 10/39 ch tiêu. Công tác l p
án
c c p huy n, c p xã tích c c th c hi n, ã có 101 xã hoàn thi n án, 59 xã
thông qua H ND cùng c p, 5 xã ã
c UBND huy n phê duy t; có 87/125
xã ã thông qua ph ng án quy ho ch t ng th trung tâm xã l n 1 và quy ho ch
phát tri n m ng l i i m dân c nông thôn l n 2. D ki n n h t ngày 30 - 9
- 2011, t t c các xã s phê duy t xong quy ho ch xây d ng NTM và quy ho ch
trung tâm xã.[4]
* Xây d ng nông thôn m i t nh Nam nh
Sau 3 n m (2010-1013), Nam nh ã hoàn thành c b n vi c nâng c p h
th ng giao thông huy t m ch c a t nh và giao thông nông thôn, góp ph n thúc y
vi c phát tri n kinh t - xã h i. B m t nông thôn ã
c i m i rõ nét.


18

V con s c th . n nay, sau 3 n m th c hi n ch ng trình, trong s
96 xã và th tr n c a Nam nh
c ch n
th c hi n mô hình xây d ng
NTM, có 12 xã ã t và c b n t 19 tiêu chí so v i B tiêu chí v NTM
(huy n H i H u 7 xã, huy n Ngh a H ng 3 xã, huy n Xuân Tr ng 2 xã), có
11 xã ã t và c b n t 18 tiêu chí (trong ó huy n H i H u 7 xã, huy n V
B n 2 xã, huy n Ý Yên 1 xã và huy n Xuân Tr ng 2 xã), 14 xã t và c b n
t 17 tiêu chí (trong ó huy n H i H u 4 xã, huy n Giao Th y 2 xã, huy n Ý

Yên 2 xã, huy n Ngh a H ng 1 xã, huy n Nam Tr c 1 xã, huy n Tr c Ninh 1
xã, huy n Xuân Tr ng 1 xã, huy n V B n 1 xã và TP. Nam nh 1 xã), 59
xã ã t t 12 n 16 tiêu chí, không có xã nào t d i 12 tiêu chí, 113 xã và
th tr n còn l i, tuy ch a
c ch n
th c hi n mô hình xây d ng NTM,
nh ng bình quân c ng ã t
c t 8 n 9 tiêu chí/xã, th tr n.[17]
* Xây d ng nông thôn m i t nh L ng s n
N u so sánh ti n
tri n khai Ch ng trình m c tiêu Qu c gia v xây
d ng nông thôn m i trên a bàn t nh trong n m 2012 v i tình hình chung c a
các t nh trong khu v c mi n núi phía B c, L ng S n ng t p khá. Xây d ng
nông thôn m i ã th c s tr thành cu c v n ng toàn xã h i khi có s vào
cu c tích c c c a các ngành chuyên môn, các t ch c oàn th và các doanh
nghi p v i nh ng ch ng trình thi t th c. Không ch là tuyên truy n v n ng
mà d n l c tr c ti p cho các a ph ng. Chính s chung tay t c ng ng ã
góp ph n ánh tan s c ì m i vùng quê, th i bùng khát v ng i m i. T m i
thôn, b n n các xã nghèo, phong trào oàn k t xây d ng i s ng v n hóa,
làm giao thông th y l i, hi n t xây d ng công trình công c ng... ã tr thành
phong trào có s c lan t a m nh m . Trong b i c nh ó, c n c vào tình hình
th c ti n và yêu c u chung, t cu i n m 2012 n u n m 2013, Ban Ch o
t nh v xây d ng nông thôn m i ã xác nh 35 xã t p trung ch o n n m
2015 c b n t nông thôn m i. Trong ó ph n u a xã Mai Pha, thành ph
L ng S n v ích trong n m 2013.
T i H i ngh tri n khai n m 2011 và h i ngh s k t ba n m tri n khai nông
thôn m i 2014, k t qu
t
c là : Sau 3 n m tri n khai th c hi n ch ng trình
xây d ng nông thôn m i, bình quân 01 xã t 4,80 tiêu chí, t ng 2,23 tiêu chí so v i

19

n m 2011. C th có 15 xã t t 10 tiêu chí tr lên, t ng 14 xã; 71 xã t t 5-9
tiêu chí, t ng 49 xã so và d i 5 tiêu chí ch còn 121 xã, gi m 65 xã so v i n m
2011. Không còn xã nào tr ng tiêu chí nông thôn m i.[18]
Theo báo cáo s 54/BC-UBND ngày 18/02/2014, báo cáo v k t qu
tri n khai th c hi n ch ng trình nông thôn m i trên a bàn huy n Chi L ng
giai o n n m 2011 - 2013 và xu t danh m c b trí v n u t c s h t ng
t i các xã giai o n 2014 - 2016. K t qu
t
c c a huy n so v i B tiêu chí
nh sau: Tr c khi th c hi n Ch ng trình MTQG v xây d ng NTM m i h u
h t 19 xã trên a bàn huy n s tiêu chí t chu n NTM d i 5 tiêu chí. Sau khi
tri n khai th c hi n ch ng trình, qua rà soát, ánh giá m c
t
c t ng
tiêu chí c a các xã trên a bàn huy n n tháng 10/2013 t
c nh sau: có
1 xã t 14 tiêu chí ( xã Chi L ng); có 1 xã t 8 tiêu chí (V n Linh); 1 xã t 7
tiêu chí (Quang Lang); 2 xã t 6 tiêu chí (Hòa Bình, Th ng C ng); còn l i
14 xã t
c d i 5 tiêu chí, các tiêu chí t c b n là quy ho ch, b u i n,
h th ng chính tr và an ninh tr t t xã h i.