Tải bản đầy đủ (.pdf) (14 trang)

Vận dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học chương cơ học chất lưu vật lí 10 nâng cao với sự hỗ trợ của thí nghiệm tự tạo (tt)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (458.81 KB, 14 trang )

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

PHẠM TRỌNG TÂY

VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC GIẢI
QUYẾT VẤN ĐỀ TRONG DẠY HỌC CHƯƠNG
”CƠ HỌC CHẤT LƯU” VẬT LÍ 10 NÂNG CAO
VỚI SỰ HỖ TRỢ CỦA THÍ NGHIỆM TỰ TẠO

Chuyên
: Lý
luận và phương
pháp dạy học môn Vật lý
Demo ngành
Version
- Select.Pdf
SDK
Mã số
: 60 14 0111

LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS.TS. LÊ VĂN GIÁO

Huế, Năm 2014

i



LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của
riêng tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu ghi trong luận
văn này là trung thực, được các đồng tác giả cho phép sử
dụng và chưa từng được công bố trong bất kì một công
trình nào khác.
Tác giả

Demo Version - Select.Pdf SDK Phạm Trọng Tây

ii


Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu trường
Đại học Sư phạm Huế, Phòng Đào tạo Sau đại học, Ban
chủ nhiệm khoa Vật lí cùng quý các thầy cô giáo tham
gia giảng dạy lớp Cao học Vật lí Khóa 21 đã tạo mọi
điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học tập.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc
nhất đến PGS.TS. Lê Văn Giáo - người đã tận tình
hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập
cũng như thực hiện luận văn.
Tôi cũng xin chân thành cảm ơn sự nhiệt tình
Demo
Version
- Select.Pdf
giúp đỡ của
Ban giám

hiệu, các SDK
giáo viên trường THPT
Phan Đăng Lưu, trường THPT Nguyễn Sinh Cung,
huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế đã tạo mọi điều
kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình thực nghiệm sư
phạm.
Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình,
bạn bè, đồng nghiệp đã luôn giúp đỡ và động viên tôi
hoàn thành khóa học.
Trân trọng!
Huế, tháng 8 năm 2014
Tác giả

Phạm Trọng Tây

iii

iii


MỤC LỤC
Trang
TRANG PHỤ BÌA ...................................................................................................... i
LỜI CAM ĐOAN ......................................................................................................ii
LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................... iii
MỤC LỤC .................................................................................................................. 1
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................................ 4
DANH MỤC CÁC BẢNG......................................................................................... 5
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ, SƠ ĐỒ ....................................................... 6
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 7

1. Lí do chọn đề tài ..................................................................................................... 7
2. Mục tiêu của đề tài ................................................................................................. 8
3. Giả thuyết khoa học ............................................................................................... 8
4. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài ............................................................................. 8
5. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................................. 9
6. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................................ 9
7. Lịch sử vấn đề nghiên cứu ..................................................................................... 9

Demo Version - Select.Pdf SDK

8. Phương pháp nghiên cứu đề tài ............................................................................ 11
NỘI DUNG .............................................................................................................. 12
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ VỚI SỰ HỖ TRỢ CỦA THI NGHIỆM TỰ TẠO .......... 12
1.1. Dạy học giải quyết vấn đề ................................................................................. 12
1.1.1. Khái niệm ....................................................................................................... 12
1.1.2. Đặc trưng cơ bản của dạy học giải quyết vấn đề ........................................... 14
1.1.3. Vấn đề và tình huống có vấn đề ..................................................................... 14
1.1.3.1. Vấn đề ......................................................................................................... 14
1.1.3.2. Tình huống có vấn đề .................................................................................. 15
1.1.4. Cấu trúc của dạy học giải quyết vấn đề ......................................................... 17
1.1.5. Các mức độ trong dạy học giải quyết vấn đề ................................................. 20
1.1.6. Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề .............................................................. 21
1.2. Thí nghiệm tự tạo .............................................................................................. 22
1.2.1. Khái niệm ....................................................................................................... 22
1


1.2.2. Ưu điểm và hạn chế của thí nghiệm tự tạo ..................................................... 22
1.2.2.1. Ưu điểm ....................................................................................................... 22

1.2.2.2. Hạn chế ........................................................................................................ 23
1.2.3. Những yêu cầu khi tự tạo các thí nghiệm ...................................................... 23
1.2.4. Thực trạng sử dụng thí nghiệm tự tạo trong dạy học Vật lí ........................... 23
1.2.4.1. Thực trạng cơ sở vật chất ............................................................................ 23
1.2.4.2. Tình hình sử dụng thí nghiệm trong dạy học Vật lí .................................... 24
1.2.4.3. Thực trạng sử dụng thí nghiệm tự tạo trong dạy học Vật lí ở trường phổ
thông ......................................................................................................................... 25
1.3. Tổ chức hoạt động dạy học giải quyết vấn đề với sự hỗ trợ của thí nghiệm
tự tạo ........................................................................................................................ 25
1.3.1. Thí nghiệm tự tạo hỗ trợ cho các bước trong dạy học giải quyết vấn đề ....... 25
1.3.1.1. Thí nghiệm tự tạo hỗ trợ trong giai đoạn “nêu vấn đề” .............................. 25
1.3.1.2. Thí nghiệm tự tạo hỗ trợ trong giai đoạn “giải quyết vấn đề” .................... 26
1.3.1.3. Thí nghiệm tự tạo hỗ trợ trong giai đoạn “củng cố và vận dụng tri thức” .. 27
1.3.2. Quy trình dạy học giải quyết vấn đề với sự hỗ trợ của thí nghiệm tự tạo ...... 28
1.4. Kết luận chương 1 ............................................................................................. 29

Demo Version - Select.Pdf SDK

CHƯƠNG 2: XÂY DỰNG HỆ THỐNG TƯ LIỆU HỖ TRỢ VỀ THÍ NGHIỆM TỰ
TẠO ĐỂ ĐỊNH HƯỚNG TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CHƯƠNG “CƠ HỌC CHẤT LƯU” VẬT LÍ 10 NÂNG
CAO .......................................................................................................................... 30
2.1. Đặc điểm chương “Cơ học chất lưu” Vật lí 10 nâng cao .................................. 30
2.1.1. Đặc điểm ........................................................................................................ 30
2.1.2. Vị trí và yêu cầu dạy học ................................................................................ 30
2.1.3. Mục tiêu, nhiệm vụ chương “Cơ học chất lưu” ............................................. 31
2.1.3.1. Mục tiêu dựa trên chuẩn kiến thức, kĩ năng của chương trình ................... 31
2.1.3.2. Nhiệm vụ ..................................................................................................... 31
2.1.4. Cấu trúc chương “Cơ học chất lưu” ............................................................... 31
2.2. Khai thác và xây dựng các thí nghiệm tự tạo hỗ trợ dạy học giải quyết vấn đề

trong chương “Cơ học chất lưu” Vật lí 10 nâng cao ................................................ 33
2.2.1. Thí nghiệm về nguyên lí Pa-xcan .................................................................. 33
2.2.2. Thí nghiệm về định luật Béc-nu-li ................................................................. 34
2


2.3. Thiết kế tiến trình dạy học chương “Cơ học chất lưu” theo dạy học giải quyết
vấn đề với sự hỗ trợ của thí nghiệm tự tạo ............................................................... 38
Giáo án 1: Bài 41: ÁP SUẤT THUỶ TĨNH – NGUYÊN LÍ PA-XCAN ................ 39
Giáo án 2: Bài 42: SỰ CHẢY THÀNH DÒNG CỦA CHẤT LỎNG VÀ CHẤT
KHÍ. ĐỊNH LUẬT BÉC-NU-LI .............................................................................. 47
2.5. Kết luận chương 2 ............................................................................................. 57
CHƯƠNG III. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM .......................................................... 58
3.1. Mục đích và nhiệm vụ của thực nghiệm sư phạm ............................................ 58
3.1.1. Mục đích......................................................................................................... 58
3.1.2. Nhiệm vụ ........................................................................................................ 58
3.2. Đối tượng và nội dung của thực nghiệm sư phạm ............................................ 58
3.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm .................................................................. 59
3.3.1. Chọn mẫu thực nghiệm .................................................................................. 59
3.3.2. Quan sát giờ học ............................................................................................. 59
3.3.3. Ra đề và thu thập điểm các bài kiểm tra ........................................................ 60
3.4. Kết quả thực nghiệm sư phạm........................................................................... 60
3.4.1. Nhận xét về tiến trình dạy học ....................................................................... 60

Demo Version - Select.Pdf SDK

3.4.2. Kết quả kiểm tra, đánh giá ............................................................................. 61
3.4.2.1. Các bảng phân phối ..................................................................................... 61
3.4.2.2. Các tham số sử dụng để thống kê................................................................ 64
3.4.3. Đánh giá kết quả thực nghiệm sư phạm ......................................................... 65

3.4.4. Kiểm định giả thuyết thống kê ....................................................................... 66
3.5. Kết luận chương 3 ............................................................................................. 67
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................................. 68
1. Một số kết quả đạt được ....................................................................................... 68
2. Đề xuất, kiến nghị ................................................................................................ 69
3. Hướng phát triển của đề tài .................................................................................. 69
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 70
PHỤ LỤC

3


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

STT

Viết đầy đủ

Viết tắt

1

DHGQVĐ

Dạy học giải quyết vấn đề

2

ĐC


Đối chứng

3

GV

Giáo viên

4

GQVĐ

Giải quyết vấn đề

5

HS

Học sinh

6

PP

Phương pháp

7

PPDH


Phương pháp dạy học

8

SGK

Sách giáo khoa

9

THPT

Trung học phổ thông

10

TN

Thí nghiệm

11

TNg

Thực nghiệm

12

TNTT


Thí nghiệm tự tạo

13

TNSP

Thực nghiệm sư phạm

Demo Version - Select.Pdf SDK

4


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 3.1 Bảng số liệu HS được làm chọn mẫu TNg ............................................... 59
Bảng 3.2. Bảng thống kê các điểm số (Xi) của bài kiểm tra .................................... 61
Bảng 3.3. Bảng phân phối tần suất của hai nhóm TNg và ĐC ................................ 62
Bảng 3.4. Bảng phân phối tần suất lũy tích của hai nhóm TNg và ĐC ................... 63
Bảng 3.5. Bảng tổng hợp các tham số ...................................................................... 65

Demo Version - Select.Pdf SDK

5


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ, SƠ ĐỒ
Biểu đồ 1.1 Mức độ sử dụng thí nghiệm trong dạy học Vật lí................................. 24
Biểu đồ 1.2. Mức độ sử dụng thí nghiệm tự tạo trong dạy học Vật lí ..................... 25
Đồ thị 3.1. Phân bố điểm của hai nhóm TNg và ĐC ............................................... 62
Đồ thị 3.2. Đồ thị phân phối tần suất ....................................................................... 63

Đồ thị 3.3. Đồ thị phân phối tần suất tích lũy .......................................................... 64
Sơ đồ 1.1. Sơ đồ các giai đoạn của tiến trình dạy học phỏng theo tiến trình xây
dựng, bảo vệ tri thức mới trong nghiên cứu khoa học. ............................................ 19
Sơ đồ 2.1 Cấu trúc chương “Cơ học chất lưu”......................................................... 32

Demo Version - Select.Pdf SDK

6


MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Trong xu thế phát triển và hội nhập đòi hỏi nghành giáo dục phải đổi mới
toàn diện nhằm đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện
đại hóa của đất nước. Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến sự phát triển của
giáo dục, điều đó đã được thể hiện rõ qua các chủ trương, chính sách và Nghị quyết
của Đảng.
Tại khoản 2 Điều 28 của Luật Giáo dục năm 2005 sửa đổi, bổ sung năm
2009 quy định: “Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự
giác, chủ động, sáng tạo của học sinh (HS); phù hợp với đặc điểm của từng lớp
học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học; khả năng làm việc theo nhóm; rèn
luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại
niềm vui, hứng thú học tập cho HS” [32]. Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần
thứ XI đã khẳng định: “Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo
hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế,
trong đó, đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên (GV) và
cán bộ quản lý giáo dục là khâu then chốt” [7] và “Giáo dục và đào tạo có sứ

Demo Version - Select.Pdf SDK


mệnh nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần
quan trọng xây dựng đất nước, xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam” [7].
Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020 đã định hướng: “Phát triển và
nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao là một đột
phá chiến lược” [3].
Việc nâng cao chất lượng giáo dục luôn là đề tài được sự quan tâm của toàn
xã hội. Trong những năm gần đây, vấn đề này càng trở thành vấn đề cấp bách cần
được giải quyết. Chính vì thế mà nhiều cuộc hội thảo, hội nghị đã được tổ chức
nhằm đổi mới toàn diện nền giáo dục nước nhà. Mục tiêu của việc đổi mới chương
trình giáo dục phổ thông là xây dựng nội dung chương trình, phương pháp (PP)
giáo dục, sách giáo khoa (SGK) phổ thông mới nhằm nâng cao chất lượng giáo
dục toàn diện cũng như đáp ứng được mục tiêu giáo dục mà UNESCO đưa ra. Dạy
học phải quán triệt tinh thần: “Học để biết, học để làm, học để sống chung và học
để khẳng định”.

7


Đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) là một nhu cầu tất yếu trong thời đại
ngày nay – thời đại mà khoa học kĩ thuật và công nghệ thông tin phát triển như vũ
bão, kiến thức mà HS tiếp cận và thu nhận không chỉ dừng lại ở chương trình SGK
và trong khuôn khổ nhà trường mà còn thông qua nhiều kênh thông tin khác như:
tạp chí, truyền hình và các phương tiện thông tin đại chúng, internet… Do đó đổi
mới PPDH phải nhắm vào vai trò trung tâm là người học chứ không phải người dạy
như quan điểm truyền thống.
Trong bối cảnh đó, việc nghiên cứu khai thác vận dụng có hiệu quả các
PPDH tích cực, như: Dạy học dự án (Project Based Learning - PJBL); Dạy học Giải
quyết Vấn đề (DHGQVĐ); dạy học khám phá; dạy học nhóm…là một trong những
biện pháp góp phần đổi mới giáo dục cần thiết.
Vật lí học là môn khoa học thực nghiệm, vì vậy việc sử dụng thí nghiệm

(TN) trong dạy học là một yêu cầu có tính nguyên tắc. Hơn nữa, TN còn là một
phương tiện cần thiết để tổ chức hoạt động cùa học sinh trong giờ học theo tinh thần
học là quá trình tự khám phá kiến thức của người học.
Xuất phát từ những lí do trên, chúng tôi chọn đề tài: “Vận dụng phương
pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học chương "Cơ học chất lưu" Vật lí

Demo Version - Select.Pdf SDK

10 nâng cao với sự hỗ trợ của thí nghiệm tự tạo” để nghiên cứu.
2. Mục tiêu của đề tài
Đề xuất tiến trình DHGQVĐ với sự hỗ trợ của thí nghiệm tự tạo (TNTT) và
vận dụng vào dạy học Vật lí ở trường phổ thông.
3. Giả thuyết khoa học
Nếu đề xuất được tiến trình DHGQVĐ với sự hỗ trợ của TNTT và vận dụng
vào dạy học có thể phát huy được tính tích cực, tự lực của HS, qua đó góp phần
nâng cao hiệu quả dạy học Vật lí ở trường phổ thông.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
- Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn của DHGQVĐ trong dạy học Vật lí ở
trường phổ thông.
- Nghiên cứu khai thác và sử dụng TNTT vào hỗ trợ DHGQVĐ nhằm tăng
cường tính tích cực hóa hoạt động nhận thức của HS.
- Điều tra thực trạng của việc DHGQVĐ với sự hỗ trợ của TNTT ở phổ
thông hiện nay.
8


- Nghiên cứu đặc điểm nội dung, cấu trúc chương “Cơ học chất lưu” Vật lí
10 nâng cao.
- Nghiên cứu đề xuất tiến trình DHGQVĐ với sự hỗ trợ của TNTT.
- Thiết kế tiến trình DHGQVĐ một số kiến thức chương “Cơ học chất lưu”

với sự hỗ trợ của TNTT theo tiến trình đề xuất.
- Tiến hành thực nghiệm sư phạm (TNSP) nhằm kiểm chứng giả thuyết khoa
học của đề tài.
5. Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động dạy và học Vật lí ở trường phổ thông, trong đó tập trung vào
DHGQVĐ với sự hỗ trợ của TNTT.
6. Phạm vi nghiên cứu
Chương “Cơ học chất lưu” Vật lí 10 nâng cao.
7. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
DHGQVĐ xuất hiện khá sớm và đã được nhiều tác giả trong và ngoài nước
quan tâm nghiên cứu.
Ở nước ngoài có các tác giả như M.N.Skatkin, M.I.Macmutov (Nga);
V.Ôkôn (Ba Lan), I.Ia.Lecne (Đức); J.Dewey, V.Becton (Mỹ). . .

Demo Version - Select.Pdf SDK

Ở nước ta, DHGQVĐ cũng đã có nhiều tác giả quan tâm nghiên cứu, như:
- Tác giả Nguyễn Thị Hồng Việt đã nghiên cứu đề tài :“Xây dựng tình huống
có vấn đề trong dạy học Vật lý nhằm nâng cao chất lượng học tập phát triển tư duy
học sinh trung học phổ thông” [43]. Tác giả đã phân tích sâu về vai trò của
DHGQVĐ, cũng như cơ sở lý luận về việc xây dựng tình huống có vấn đề và đã có
những minh họa cụ thể.
- Luận văn thạc sĩ “Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề tổ chức hoạt động
nhận thức cho học sinh trong dạy học phần “Nhiệt học”, Vật lý lớp 10, trung học
phổ thông” của tác giả Nguyễn Tiến Dũng, Đại học sư phạm Huế [6]; “Tích cực
hoá hoạt động nhận thức cho học sinh theo hướng dạy học giải quyết vấn đề với sự
hỗ trợ của phương tiện nghe nhìn ở chương chất khí lớp 10 nâng cao” của tác giả
Phan Bá Minh, Đại học sư phạm Huế [28] đã sử dụng DHGQVĐ nhằm tích cực hóa
hoạt động nhận thức cho HS trong các bài học cụ thể của phần “Nhiệt học” Vật lí
10 trung học phổ thông (THPT).


9


Tác giả Đặng Thị Hưng, Đại học sư phạm Thái Nguyên với đề tài “Vận dụng
quan điểm dạy học giải quyết vấn đề khi dạy học chương "dòng điện không đổi" vật
lí 11 nâng cao - THPT, nhằm phát huy tính tích cực, tự lực cho HS”, trong đó tác
giả đã xây dựng một số tiến trình dạy học cụ thể sử dụng DHGQVĐ nhằm phát huy
tính tích cực, tự lực của HS trong tiếp cận kiến thức mới [18].
- Luận văn thạc sĩ “Tổ chức dạy học giải quyết vấn đề chương “Mắt – Các
dụng cụ quang” Vật lý 11 THPT với sự hỗ trợ của máy vi tính” của tác giả Đặng
Văn Điệp, Đại học sư phạm Huế [9];“Phối hợp phương pháp dạy học truyền thống
với dạy học giải quyết vấn đề có sự hỗ trợ của máy vi tính vào dạy học phần Quang
hình học Vật lí lớp 11 nâng cao” của tác giả Nguyễn Trung Kiên, Đại học sư phạm
Huế trong đó các tác giả đã xây dựng quy trình DHGQVĐ với sự hỗ trợ của máy vi
tính [23]. Cùng với quan điểm trên tác giả Nguyễn Đình Hưng, Đại học sư phạm
Huế với đề tài “Tổ chức dạy học giải quyết vấn đề một số kiến thức chương “Cảm
ứng điện từ” Vật lý 11 nâng cao với sự hỗ trợ của bản đồ tư duy” đã xây dựng quy
trình DHGQVĐ với sự hỗ trợ của bản đồ tư duy, đồng thời thể hiện quy trình này
trong 3 bài học cụ thể [17].
Việc sử dụng TNTT vào dạy học cũng được nhiều luận văn thạc sĩ nghiên
cứu như:

Demo Version - Select.Pdf SDK

Đề tài “Sử dụng kết hợp thí nghiệm giáo khoa và thí nghiệm tự tạo trong dạy
học phần nhiệt học Vật lý 10 nâng cao” của tác giả Lương Thị Mỹ Liên, Đại học sư
phạm Huế đã đề xuất các hình thức kết hợp TN giáo khoa và TNTT trong dạy học
Vật lí nói chung và trong dạy học phần Nhiệt học Vật lí 10 nâng cao nói riêng, đưa
ra được các nguyên tắc kết hợp, đồng thời nêu ra một số yêu cầu cần lưu ý để kết

hợp hiệu quả TN giáo khoa và TNTT trong dạy học Vật lí [25].
Các đề tài “Nghiên cứu khai thác và sử dụng thí nghiệm tự tạo trong dạy học
phần Nhiệt học ở Trung học cơ sở” của tác giả Lương Thị Thanh Thanh [34];
“Nghiên cứu thiết kế, khai thác và sử dụng thí nghiệm tự tạo trong dạy học chương
“Cơ học” Vật lý lớp 8 THCS vùng miền núi tỉnh Quảng Trị” của tác giả Trần Ngọc
Oanh [30]; “Thiết kế, khai thác và sử dụng thí nghiệm tự tạo trong dạy học Vật lí
phần "Dòng điện xoay chiều" ” của tác giả Hồ Trọng Hoàn; “Khai thác và sử dụng
thí nghiệm tự tạo trong dạy học phần cơ học Vật lý đại cương” của tác giả Trần Thị
Thanh Thư [36], Đại học sư phạm Huế, các tác giả đã đề xuất cách khai thác và sử
dụng TNTT vào dạy học nhằm tăng hứng thú cho HS, sinh viên.
10


Ngoài ra còn có các đề tài sử dụng TN trong DHGQVĐ như: “Nghiên cứu sử
dụng thí nghiệm tự tạo trong dạy học giải quyết vấn đề phần Nhiệt học, Vật lí lớp
10 nâng cao” của tác giả Trương Ngọc Điểu, Đại học sư phạm Huế đã đề xuất một
số biện pháp sử dụng TN trong DHGQVĐ phần Nhiệt học [10]; “Vận dụng và sử
dụng một số thí nghiệm tự tạo chương động lực học chất điểm Vật lí lớp 10 theo
tiến trình dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề” của tác giả Trần Quang Hiệu, Đại
học sư phạm Thái Nguyên đã đề xuất sử dụng một số TNTT vào DHGQVĐ trong
chương “Động lực học chất điểm” [14],...
Các công trình nghiên cứu cho thấy việc sử dụng DHGQVĐ và sử dụng
TNTT vào dạy học phù hợp và cần thiết nhưng việc vận dụng DHGQVĐ với sự hỗ
trợ của TNTT ở chương “Cơ học chất lưu” Vật lí 10 nâng cao thì chưa có tác giả
nào đề cập tới.
8. Phương pháp nghiên cứu đề tài
• Phương pháp nghiên cứu lí thuyết
- Nghiên cứu luật Giáo dục, văn kiện của Đảng, tạp chí Giáo dục, các tài liệu
về lí luận dạy học, PPDH Vật lí, chuẩn kiến thức - kĩ năng,...
- Nghiên cứu tài liệu về DHGQVĐ với sự hỗ trợ của TNTT chương “Cơ học


Demo Version - Select.Pdf SDK

chất lưu” Vật lí 10 nâng cao.

- Nghiên cứu nội dung chương “Cơ học chất lưu” Vật lí 10 nâng cao.
• Phương pháp điều tra
- Điều tra thực trạng về việc sử dụng TNTT để hỗ trợ quá trình DHGQVĐ
• Phương pháp thực nghiệm sư phạm
- Dạy thực nghiệm (TNg)
- Quan sát, kiểm tra đánh giá hoạt động học của HS trong giờ học
• Phương pháp thống kê toán học
- Xử lí các số liệu thống kê thu được từ phiếu điều tra và các kết quả TNSP.

11



×