Lý luận chung về thuế và pháp luật thuế Việt Nam

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA LUẬT THƯƠNG MẠI
TỔ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

LUẬT THUẾ
[GV DANH PHẠM MỸ DUYÊN]


MỤC TIÊU MÔN HỌC

KIẾN
THỨC

KỸ
NĂNG

MỤC
TIÊU

THÁI
ĐỘ


MỤC TIÊU TIẾT HỌC

1

KIẾN THỨC

 Biết được nguồn gốc hình thành thuế, hiểu
được bản chất và các đặc điểm, vai trò của

thuế.
 Nắm được các quy định về các sắc thuế cụ
thể trong hệ thống thuế Việt Nam.
 Hiểu các quy định về quản lý thuế hiện nay.


MỤC TIÊU TIẾT HỌC

2

KỸ NĂNG

 Vận dụng được các kiến thức đã học
vào giải quyết các tình huống thực tế;
 Dự đoán được xu hướng phát triển của
thuế khi tình hình kinh tế - xã hội thay đổi.


MỤC TIÊU TIẾT HỌC

3

THÁI ĐỘ

Có nhận thức đúng đắn về quan hệ pháp
luật thuế, quyền và nghĩa vụ của công dân
trước Nhà nước trong quá trình thu nộp
thuế, từ đó thực hiện tốt các quyền và
nghĩa vụ của mình.

Tài liệu tham khảo
 Trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh,
Giáo trình Luật Thuế (2015), Nhà xuất bản Hồng
Đức – Hội Luật gia Việt Nam (bắt buộc).
 Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình Luật
Thuế (2006), Nhà xuất bản tư pháp.
 Trường Đại học Kinh tế - Luật, Thuế và thủ
tục hải quan.


Tài liệu tham khảo
 PGS.TS Trần Đình Ty, Quản lý tài
chính công (2003), Nhà xuất bản Lao
động.
 Các văn bản pháp luật quy định về các
sắc thuế cụ thể.
 Luận văn, khóa luận tốt nghiệp, đề tài
nghiên cứu khoa học, tạp chí.


TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA LUẬT THƯƠNG MẠI
TỔ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

CHƯƠNG I

LÝ LUẬN CHUNG VỀ THUẾ
VÀ PHÁP LUẬT THUẾ VIỆT NAM
[GV DANH PHẠM MỸ DUYÊN]

NỘI DUNG TIẾT HỌC

1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò

03
VẤN ĐỀ
CHÍNH
3. Khái niệm pháp luật thuế


1.1.1. Lịch sử hình thành
Thuế ra đời
từ khi nào?


1.1.1. Lịch sử hình thành
Quan điểm 1
Nhà nước và pháp luật là sản phẩm của các
đấng thần linh tối cao => Nghĩa vụ thuế cũng
là nghĩa vụ tự thân của mỗi người dân đối với
Nhà nước.


1.1.1. Lịch sử hình thành

Quan điểm 2
Học thuyết “Khế ước xã hội”:
+ Nhân dân phải có nghĩa vụ san sẻ các lợi

ích cá nhân cho Nhà nước thông qua việc
nộp thuế.
+ Nhà nước có nghĩa vụ cung cấp, đảm bảo
cho nhân dân các dịch vụ cần thiết.


1.1.1. Lịch sử hình thành

Quan điểm 2
Thuế là sự một sự thỏa thuận, là giá trị của
các dịch vụ mà mỗi người dân có thể được
hưởng do Chính phủ cung cấp.


1.1.1. Lịch sử hình thành
Quan điểm 3
Một số dạng khác của thuyết khế ước:
Quan hệ thuế có tính chất sòng phẳng như
quan hệ thị trường. Tuy nhiên, trong trường
hợp, sự trao đổi lợi ích đó không đảm bảo
lợi ích chính đáng cho tất cả mọi người thì
cần thiết phải có sự chia sẻ và tương trợ.


1.1.1. Lịch sử hình thành

Quan điểm 4
 Quan điểm duy vật lịch sử:
 Trước khi Nhà nước hình thành:
 Sau khi Nhà nước hình thành:

1.1.1. Lịch sử hình thành
Kết luận
=> Thuế và pháp luật thuế xuất hiện, tồn tại và
phát triển song song với sự ra đời và phát triển
của Nhà nước. Nhà nước, pháp luật và thuế là
ba hiện tượng cùng xuất hiện, chi phối, tác
động lẫn nhau.


Bản chất của thuế
 Sự xuất hiện và phát triển của thuế
gắn liền với mỗi giai đoạn lịch sử và lợi
ích của nhà nước mà giai cấp thống trị
đang cầm quyền.
 Bản chất của nhà nước quyết định
bản chất của thuế và pháp luật thuế,
quyết định cách thức, phạm vi điều tiết
của thuế đến xã hội và công dân.


Bản chất của thuế
 Thuế là sự đóng góp mang tính chất
bắt buộc được đảm bảo bằng sức mạnh
cưỡng chế của nhà nước mà không
thuần túy là sự thỏa thuận, tự nguyện
hay sự hảo tâm.

Bản chất của thuế
Bản chất của thuế là một khoản thu
bắt buộc mang tính chất cưỡng chế mà
các tổ chức, cá nhân phải nộp vào ngân
sách nhà nước để duy trì sự hoạt động
của bộ máy nhà nước.


1.1.2. Khái niệm thuế
Dưới góc độ pháp lý
Thuế là nghĩa vụ của công dân đối với nhà
nước. Nghĩa vụ này được thể hiện bằng pháp
luật và thực thi bằng công cụ pháp luật.

Dưới góc độ kinh tế - xã hội
Thuế là sự động viên của cải toàn xã hội để tái
phân phối lại hướng đến mục tiêu công bằng


1.1.2. Khái niệm thuế

Thuế là đóng góp cưỡng bách của mỗi
người cho chính phủ để trang trải các chi
phí vì quyền lợi chung, không căn cứ vào
các lợi ích riêng được hưởng
E. Seligman


1.1.2. Khái niệm thuế

Thuế là đóng góp cưỡng bách của mỗi
người cho chính phủ để trang trải các chi
phí vì quyền lợi chung mà ít căn cứ vào các
lợi ích riêng được hưởng
Philip E. Taylor


1.1.2. Khái niệm thuế

Thuế là một sự cung cấp tiền tài trực
tiếp, đòi hỏi ở công dân bằng phương pháp
quyền lực để tài trợ cho gánh nặng công
cộng. Sự cung cấp này mang tính chung
cục và không mang tính đối giá
GS. Nghiêm Đằng


1.1.2. Khái niệm thuế

Thuế là khoản thu bắt buộc mang tính
cưỡng chế bằng sức mạnh của nhà nước
mà các tổ chức, cá nhân có nghĩa vụ phải
nộp vào ngân sách nhà nước khi có đủ
những điều kiện nhất định. Các khoản thu
này không mang tính đối giá và hoàn trả trực
tiếp cho người nộp thuế.


1.1.3. Đặc điểm của thuế
Thuế là một hiện tượng xã hội

1
2

3
4
5

Thuế gắn với phạm trù nhà nước
Là nguồn lực tài chính….
Do cơ quan quyền lực nhà nước…

Không mang tính đối giá…