LUẬN văn LUẬT tư PHÁP bảo hộ bí mật KINH DOANH TRONG PHÁP LUẬT VIỆT NAM

Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA LUẬT


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN LUẬT
KHÓA 34 (2008 – 2012)

Giảng viên hướng dẫn

Sinh viên thực hiện

ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền
Bộ môn Tư pháp

Nguyễn Thị Muội
MSSV : 5085975
Lớp : Tư pháp 1- K34

Cần Thơ, 4/2012

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 1

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam

Lời cảm ơn


Vậy là bốn năm đại học đã dần khép lại. Luận văn như là một
cánh cửa cuối cùng khép lại đời sinh viên với nhiều kỷ niệm buồn vui.
Nhưng để vượt qua được ngưỡng cửa cuối cùng này thật sự là một việc
không phải dễ dàng. Đòi hỏi phải có sự nổ lực rất lớn của bản thân, đặc
biệt là sự giúp đỡ của thầy cô và bạn bè.
Để hoàn thành được luận văn này người viết xin gởi lời tri ân đến
cô hướng dẫn Ths. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền, người đã luôn ở bên cạnh
động viên, hướng dẫn người viết những lúc khó khăn nhất trong suốt quá
trình làm luận văn.
Người viết cũng xin gởi lời cảm ơn đến toàn thể quý thầy cô khoa
luật đã trang bị kiến thức cho người viết suốt bốn năm qua. Để người viết
có những kiến thức cơ bản nhất hỗ trợ cho quá trình làm luận văn.
Bên cạnh đó, xin cảm ơn bạn bè đã luôn là người bên cạnh, giúp
đỡ, chia sẻ với người viết những lúc vui buồn và khó khăn nhất trong
suốt quãng đường dài bốn năm đại học và cả thời gian làm luận văn.
Trân trọng!.
Người Viết
Nguyễn Thị Muội

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 2

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
...................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
.....................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 3

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
...................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
.....................................................................................................................
...............................................................................................................................

...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 4

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam

MỤC LỤC

Trang
LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài .........................................................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu ....................................................................................................2

3. Phạm vi nghiên cứu .....................................................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................................2
5. Kết cấu đề tài ...............................................................................................................3
CHƯƠNG 1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ BẢO HỘ BÍ MẬT KINH DOANH
1.1. Lược sử hình thành và phát triển của việc bảo hộ bí mật kinh doanh.............4
1.1.1. Trên thế giới ........................................................................................................4
1.1.2. Ở Việt Nam .........................................................................................................4
1.2. Khái niệm về bí mật kinh doanh và bảo hộ bí mật kinh doanh .........................6
1.2.1. Khái niệm bí mật kinh doanh..............................................................................6
1.2.2. Khái niệm về bảo hộ bí mật kinh doanh .............................................................8
1.2.3. So sánh bảo hộ bí mật kinh doanh với các đối tượng khác của sở hữu công
nghiệp ............................................................................................................................10
1.2.3.1. So sánh bảo hộ bí mật kinh doanh với bảo hộ sáng chế .............................10
1.2.3.2. So sánh bảo hộ bí mật kinh doanh với bảo hộ nhãn hiệu ...........................13
1.2.4. Mối quan hệ giữa bảo hộ bí mật kinh doanh và quyền sở hữu công nghiệp ....15
1.3. Đặc điểm của việc bảo hộ bí mật kinh doanh ....................................................16
1.4. Sự cần thiết của việc bảo hộ bí mật kinh doanh trong thời kỳ hội nhập hiện
nay .................................................................................................................................18
1.5. Hiệp ước quốc tế liên quan đến vấn đề bảo hộ bí mật kinh doanh ..................20
CHƯƠNG 2. QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ BẢO HỘ BÍ MẬT
KINH DOANH
2.1. Điều kiện đăng ký bảo hộ bí mật kinh doanh ....................................................24
2.2. Quy trình bảo hộ bí mật kinh doanh ..................................................................25
2.2.1. Điều kiện chung đối với bí mật kinh doanh được bảo hộ .................................25
GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 5

SVTH: Nguyễn Thị Muội

Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
2.2.2. Đối tượng không được bảo hộ dưới dạng bí mật kinh doanh ...........................27
2.2.3. Xác lập quyền sở hữu đối với bí mật kinh doanh. ............................................28
2.2.4. Thời hạn của việc bảo hộ bí mật kinh doanh ....................................................29
2.3. Quyền của chủ sở hữu đối với bí mật kinh doanh .............................................30
2.3.1. Quyền sử dụng đối với bí mật kinh doanh........................................................32
2.3.2. Quyền ngăn cấm sử dụng bí mật kinh doanh ...................................................33
2.3.3. Quyền chuyển giao bí mật kinh doanh .............................................................39
2.3.3.1. Chuyển nhượng quyền sở hữu đối với bí mật kinh doanh ..........................40
2.3.3.2. Quyền chuyển quyền sử dụng bí mật kinh doanh. ......................................43
2.3.4. Quyền thừa kế bí mật kinh doanh.....................................................................49
2.3.5. Quyền yêu cầu xử lý khi quyền bị xâm phạm. .................................................50
2.4. Nghĩa vụ của chủ sở hữu đối với bí mật kinh doanh.........................................51
2.5. Các biện pháp bảo vệ bí mật kinh doanh ...........................................................54
2.5.1. Biện pháp tự bảo vệ của chủ sở hữu bí mật kinh doanh. ..................................54
2.5.2. Bảo vệ bí mật kinh doanh bằng các biện pháp dân sự, biện pháp hành chính và
biện pháp hình sự. ..........................................................................................................56
2.5.2.1. Xác định các hành vi xâm phạm bí mật kinh doanh ...................................56
2.5.2.2. Biện pháp xử lý hành vi xâm phạm bí mật kinh doanh. .............................60
2.6. Cơ quan có thẩm quyền xử lý các hành vi xâm phạm bí mật kinh doanh. .....64
CHƯƠNG 3. THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ
BẢO HỘ BÍ MẬT KINH DOANH.
3.1. Tình hình chung về công tác bảo hộ bí mật kinh doanh hiện nay. ..................66
3.1.1. Vụ đánh cắp bí mật kinh doanh của Coca-cola, Intel và thực tiễn bảo hộ bí mật
kinh doanh tại Việt Nam. ...............................................................................................69
3.1.2. Nguyên nhân .....................................................................................................74
3.1.2.1. Hạn chế trong chế định pháp luật về bảo hộ bí mật kinh doanh. ................74
3.1.2.2. Nhận thức của xã hội chưa cao. ..................................................................79
3.2. Giải pháp và kiến nghị hoàn thiện pháp luật về bảo hộ bí mật kinh doanh. ..80

3.2.1. Giải pháp từ phía pháp luật. ..............................................................................80
3.2.1.1. Hoàn thiện khái niệm bí mật kinh doanh. ...................................................80
3.2.1.2. Giải thích cụ thể về phạm vi bảo hộ đối với bí mật kinh doanh. ...............80

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 6

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
3.2.1.3. Bổ sung thêm quyền của chủ sở hữu bí mật kinh doanh ...........................81
3.2.1.4. Quy định thời điểm chấm dứt quyền sở hữu đối với bảo hộ bí mật kinh
doanh .............................................................................................................................82
3.2.1.5. Quy định các vấn đề liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người lao động
và người sử dụng lao động đối với việc quản lý, bộc lộ, khai thác đối với bảo hộ bí mật
kinh doanh. ....................................................................................................................82
3.2.1.6. Hoàn thiện các quy định về việc xác định các hành vi xâm phạm bảo hộ bí
mật kinh doanh ..............................................................................................................83
3.2.1.7. Hoàn thiện các quy định về biện pháp xử lý hành vi xâm phạm về bảo hộ
bí mật kinh doanh. .........................................................................................................83
3.2.2. Nâng cao nhận thức của xã hội đối với bảo hộ bí mật kinh doanh...................84
3.2.3. Một số đề xuất để tăng cường thực thi quyền sở hữu công nghiệp đối với bí
mật kinh doanh trong thời gian tới. ...............................................................................85
KẾT LUẬN ..................................................................................................................87
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 7

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam

LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trước khi bước vào lĩnh vực kinh doanh, các nhà doanh nghiệp đã trang bị cho
mình tất cả những yếu tố quan trọng như là bản lĩnh kinh doanh, nguồn nhân lực,
nguồn tài chính, thị trường phân khúc… Tuy nhiên, để có thể phát triển và đứng vững
trên thương trường thì có những yếu tố này thôi là chưa đủ mà các nhà doanh nghiệp
cần phải nắm trong tay một yếu tố quan trọng hơn hẳn đó là bí mật kinh doanh. Có thể
nói bí mật kinh doanh đã thật sự trở thành một vũ khí cạnh tranh lợi hại, nhiều doanh
nghiệp hiện nay đã đạt được sự thống trị trong một lĩnh vực kinh doanh nhất định nhờ
có được bí mật kinh doanh. Chính vì thế nhu cầu bảo hộ bí mật kinh doanh luôn là vấn
đề nóng bỏng và cấp thiết không chỉ là vấn đề riêng lẻ của từng quốc gia mà nó là vấn
đề mang tính toàn cầu trong bối cảnh tự do hóa, toàn cầu hóa thương mại hiện nay.
Việc bảo hộ bí mật kinh doanh đã được thế giới quan tâm từ những năm 1883
khi Công ước PARIS ra đời. Đối với nước ta thì bí mật kinh doanh cũng đã từng bước
được nhà nước quan tâm bằng việc ban hành các văn bản pháp luật. Tuy nhiên, vấn đề
về bảo hộ bí mật kinh doanh ở nước ta vẫn còn khá mới mẽ trong lý luận và cả thực
tiễn, chính sự non trẻ này đã dẫn đến sự bất cập, thiếu sót trong quy định và thực thi
pháp luật hiện nay. Điều này, có thể tạo điều kiện cho những hành vi xâm phạm bí mật
kinh doanh càng phổ biến và tinh vi hơn làm cho quyền lợi của các nhà doanh nghiệp
chân chính không được bảo vệ triệt để. Chính vì vậy, vấn đề xây dựng và hoàn thiện
pháp luật về bảo hộ bí mật kinh doanh đang ngày càng trở nên cấp thiết, để tạo được
một môi trường kinh doanh lành mạnh. Đây cũng là đòi hỏi chính đáng của các nhà
doanh nghiệp chân chính trong nước cũng như ngoài nước.

Trong bối cảnh hiện nay, khi nhu cầu hội nhập là vấn đề mang tính tất yếu
khách quan, kinh tế tri thức chiếm ưu thế trong nền kinh tế toàn cầu thì vấn đề bảo hộ
bí mật kinh doanh càng được đặt ra là vấn đề bức thiết của bất kỳ quốc gia nào, đặc
biệt là Việt Nam. Chiến lược phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam năm 2010 đến
năm 2020 đã chỉ rõ những mục tiêu cơ bản trong việc xây dựng và hoàn thiện pháp
luật Việt Nam trong thời kỳ hội nhập là “hoàn thiện pháp luật thể chế kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa, trọng tâm là tạo lập môi trường cạnh tranh bình
đẳng…”. Hiện nay, chúng ta đã là thành viên của ASEAN, APEC, và quan trọng nữa
là chúng ta cũng đã chính thức trở thành thành viên thứ 150 của Tổ chức thương mại
thế giới (WTO). Điều này càng đặt vấn đề về hoàn thiện pháp luật bảo hộ bí mật kinh
doanh để cùng bạn bè quốc tế hội nhập. Trước những yêu cầu khách quan đó ngày

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 8

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
19/11/2005 Luật Sở hữu trí tuệ được Quốc hội khóa IX nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt Nam thông qua và đã có hiệu lực từ ngày 1/7/2006 (sửa đổi bổ sung năm
2009). Tuy pháp luật Việt Nam đã có những quy định nhìn chung là phù hợp tương đối
với quan hệ xã hội trong nước và xu hướng quốc tế. Nhưng bảo hộ bí mật kinh doanh
ở Việt Nam vẫn còn khá xa lạ, nên việc tiếp cận đối tượng này dưới góc độ khoa học
pháp lý để nâng cao nhận thức về pháp luật thực định cũng như lý luận, thực tiễn là
điều cần thiết.
Chính vì những lý do trên mà người viết chọn đề tài “Bảo hộ bí mật kinh doanh
trong pháp luật Việt Nam” để làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu

Thông qua việc tìm hiểu các quy định của pháp luật Việt Nam về sở hữu trí tuệ
cũng như các quy định của các công ước, hiệp định quốc tế, quy định của các nước
trên thế giới liên quan đến vấn đề sở hữu trí tuệ. Qua đó người viết sẽ phân tích, so
sánh giữa các quy định của pháp luật nội tại và pháp luật Việt Nam với công ước, hiệp
ước quốc tế mà Việt Nam tham gia cũng như các nước trên thế giới về quyền bảo hộ
này. Để tập trung làm rõ các vấn đề về lý luận, nội dung, bản chất, vai trò, ý nghĩa…
của việc bảo hộ bí mật kinh doanh ở Việt Nam. Đồng thời, cũng qua đây người viết
cũng sẽ có một số đánh giá thực trạng về bảo hộ bí mật kinh doanh, từ đó tìm ra giải
pháp để hoàn thiện và thực thi việc bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với bảo hộ bí
mật kinh doanh đạt được nhiều hiệu quả hơn trong thời gian tới.
3. Phạm vi nghiên cứu
Trong phạm vi nghiên cứu của một luận văn cử nhân, người viết sẽ tập trung
nghiên cứu những vấn đề lý luận và một số thực tiễn liên quan đến việc bảo hộ bí mật
kinh doanh dựa trên cơ sở quy định Luật Sở hữu trí tuệ hiện hành và các văn bản pháp
luật trong nước và quốc tế có liên quan. Để đưa ra những kiến nghị, giải pháp nhằm
hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả của công tác bảo hộ quyền sở hữu công
nghiệp đối với đối tượng này.
4. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu luận văn này, người viết dùng nhiều phương pháp để
phục vụ cho việc nghiên cứu như phương pháp phân tích chứng minh và phép so sánh
đối chiếu giữa lý luận và thực tiễn về việc bảo hộ bí mật kinh doanh của pháp luật.
Đồng thời người viết cũng sử dụng một số tài liệu tham khảo như bài bình luận, sách
báo, trang web.... thêm vào đó là những kiến thức đã có được trong quá trình học tập
trong nhà trường và kinh nghiệm có được từ thầy cô, bạn bè và thực tế bản thân trải
nghiệm để hoàn chỉnh đề tài của mình.
5. Kết cấu đề tài
GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 9

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, bố cục của luận văn
gồm 3 chương:
Chương 1: Khái quát chung về bảo hộ bí mật kinh doanh.
Chương 2: Quy định của pháp luật Việt Nam về việc bảo hộ bí mật kinh doanh.
Chương 3: Thực trạng và giải pháp hoàn thiện pháp luật về bảo hộ bí mật kinh
doanh.

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 10

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
CHƯƠNG 1
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ BẢO HỘ BÍ MẬT KINH DOANH
1.1. Lược sử hình thành và phát triển của việc bảo hộ bí mật kinh doanh
1.1.1. Trên thế giới
Vào cuối những năm 1980, sự bùng nổ của đầu tư quốc tế và kéo theo đó là hoạt
động mua bán quyền sở hữu trí tuệ về sở hữu công nghiệp diễn ra sôi động trên phạm
vi toàn thế giới đã khiến các nhà hoạch định chính sách ở cấp quốc tế ngày càng nhận
thức được vấn đề này. Chính vì vậy, năm 1883 Công ước PARIS về bảo hộ quyền sở
hữu công nghiệp đã ra đời quy định nguyên tắc đối xử quốc gia về quyền ưu tiên, quy
định về các đối tượng sở hữu trí tuệ được bảo hộ nhưng không có chế định nào dành
riêng cho bảo hộ đối tượng là bí mật kinh doanh. Tuy nhiên, dù công ước không đề

cập tới các bí mật kinh doanh nhưng ở Điều 10bis về cạnh tranh không lành mạnh, đòi
hỏi việc bảo hộ chống lại bất kỳ hoạt động cạnh tranh đối nghịch với những thông lệ
không trung thực trong các vấn đề thương mại hay công nghiệp. Nhu cầu bảo hộ
chống tiết lộ sai trái “thông tin không được tiết lộ” ở Điều 10bis, đây là một điều
khoản khác về bí mật kinh doanh nhìn chung đã được thừa nhận. Tiếp tục sự vận hành
của thời đại để đáp ứng nhu cầu không ngừng phát triển của nhân loại nhiều công ước
đã lần lược ra đời như Hiệp ước Washington, Thỏa ước Madrid… nhưng hầu như
trong các công ước này đều không có một quy định nào về việc bảo hộ bí mật kinh
doanh. Mãi đến năm 1994, bảo hộ bí mật kinh doanh mới được ghi nhận một cách
chính thức ở Điều 39 của Hiệp định về các khía cạnh liên quan tới thương mại của
quyền sở hữu trí tuệ (Hiệp định TRIPS). Đây là lần đầu tiên bí mật kinh doanh được
bảo hộ trong một điều ước quốc tế về sở hữu trí tuệ vượt ra ngoài quy định chung tại
Điều 10bis Công ước PARIS.
1.1.2. Ở Việt Nam
 Giai đoạn trước khi Luật Sở hữu trí tuệ ra đời
Từ sau đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI Việt Nam mới hoàn toàn xóa bỏ chế độ
tập trung quan liêu bao cấp chuyển sang cơ chế thị trường, thực hiện nhất quán chính
sách kinh tế nhiều thành phần bước vào thời kỳ hội nhập. Cùng với sự phát triển này là
thành quả sáng tạo của trí óc lần đầu tiên đã được ghi nhận ở Hiến pháp 1992 “công
dân có quyền nghiên cứu khoa học, kỹ thuật, phát minh, sáng chế, sáng kiến cải tiến kỹ
thuật, hợp lý hoá sản xuất, sáng tác, phê bình văn học, nghệ thuật và tham gia các
hoạt động văn hoá khác. Nhà nước bảo hộ quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp.”1
Thực tế, trước khi Hiến pháp năm 1992 ra đời đã có nhiều văn bản pháp luật quy định

1

Xem Điều 60, Hiến Pháp năm 1992 (sửa đổi bổ sung năm 2001).

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 11

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
về bảo hộ các đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp. Nhưng vì đất nước ta xuất
phát điểm từ nền kinh tế nông nghiệp nên khái niệm kinh doanh ở thời kỳ này với
nhiều người vẫn còn khá mới mẽ, khái niệm bảo hộ bí mật kinh doanh lại là một phạm
trù xa lạ hơn. Chính vì thế ở pháp lệnh về bảo hộ sở hữu công nghiệp ngày 28 tháng 1
năm 1989 bí mật kinh doanh chưa được quy định ở Điều 4 về các đối tượng sở hữu
công nghiệp được Nhà nước bảo hộ, mà ở thời kỳ này chỉ có sáng chế mật, giải pháp
hữu ích mật liên quan đến quốc phòng an ninh quốc gia mới được nhà nước bảo hộ.
Đến khi Luật Dân sự năm 1995 ra đời thì bí mật kinh doanh đã được nhắc đến
nhưng bằng các thuật ngữ “bí quyết”, “kiến thức kỹ thuật” ở khoản 2 Điều 807 quy
định về chuyển giao công nghệ và “thông tin bí mật” ở Điều 820 quy định về nghĩa vụ
giữ bí mật. Tương tự, ở khoản 5 Điều 2 của Nghị định số 45/1998/NĐ-CP ngày
1/7/1998 quy định ở phần chuyển giao công nghệ thì "bí quyết là những kinh nghiệm,
kiến thức, thông tin kỹ thuật quan trọng, mang tính chất bí mật được tích lũy, khám
phá trong quá trình nghiên cứu, sản xuất, kinh doanh, có khả năng tạo ra những dịch
vụ, sản phẩm có chất lượng cao, đem lại hiệu quả kinh tế lớn, có khả năng tạo ra lợi
thế cạnh tranh trên thị trường”.
Nhận thức được vai trò quan trọng của bí mật kinh doanh trong sự phát triển kinh
tế của đất nước, Chính phủ đã ban hành Nghị định 54/2000/NĐ-CP ngày 03 tháng 10
năm 2000 về bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp đối với bí mật kinh doanh, chỉ dẫn địa
lý, tên thương mại và bảo hộ chống cạnh tranh không lành mạnh liên quan tới sở hữu
công nghiệp (Nghị định 54/2000/NĐ-CP) nhằm điều chỉnh những vấn đề liên quan.
Nghị định này quy định những điều kiện để một thông tin được bảo hộ dưới danh
nghĩa bí mật kinh doanh, những thông tin nào được bảo hộ, thông tin nào không được
bảo hộ với danh nghĩa bí mật kinh doanh, hành vi nào là xâm phạm bí mật kinh

doanh… Nghị định ra đời là một bước tiến mới đáng ghi nhận trong việc mở rộng và
cụ thể hóa các quy định của Bộ Luật Dân sự năm 1995 về các đối tượng sở hữu công
nghiệp nói chung và bí mật kinh doanh nói riêng. Tuy nhiên, những quy định này chưa
thật sự đáp ứng được nhu cầu phát triển của xã hội.
 Giai đoạn sau khi Luật Sở hữu trí tuệ ra đời
Đến khi Bộ Luật Dân sự năm 2005 ra đời thì bí mật kinh doanh là một trong
những đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp được quy định ở chương XXXV Bộ
Luật Dân sự này. Nhưng vẫn còn là những quy định khá chung cho các đối tượng
quyền sở hữu công nghiệp. Trong khi đó, đất nước ta bước vào thời kỳ đổi mới nhu
cầu tự do sáng tạo, tự do sản xuất kinh doanh trong khuôn khổ pháp luật ngày càng trở
nên cấp thiết. Việc ban hành Luật Sở hữu trí tuệ riêng và cụ thể để điều chỉnh cho các
đối tượng sở hữu trí tuệ nói chung và bí mật kinh doanh nói riêng, là một nhu cầu tất
GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 12

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
yếu. Vì vậy Luật Sở hữu trí tuệ đã được Quốc hội khóa IX nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt Nam thông qua và đã có hiệu lực từ ngày 1/7/2006 quy định chi tiết hơn về
sở hữu trí tuệ và bí mật kinh doanh. Điều này đánh dấu một bước ngoặc quan trọng,
vai trò chủ chốt của pháp luật trong việc định hướng về bảo vệ bí mật kinh doanh cũng
như bảo vệ lợi ích của những nhà kinh doanh chân chính. Ngoài ra, luật còn có những
quy định về những dữ liệu thử nghiệm như thuốc, nông phẩm phải đi đăng ký bảo hộ
bí mật kinh doanh, để đảm bảo những thử nghiệm này không gây hại cho môi trường
và con người xung quanh. Có thể nói, đây là lần đầu tiên những quy định về sở hữu trí
tuệ nói chung và bảo hộ bí mật kinh doanh nói riêng được thống nhất và quy định chặt
chẽ trong một bộ luật.

1.2. Khái niệm về bí mật kinh doanh và bảo hộ bí mật kinh doanh
1.2.1. Khái niệm bí mật kinh doanh
Bí mật kinh doanh (Business secret) còn được gọi là bí mật thương mại2 (Trade
secret) có nhiều thuật thuật ngữ liên quan như thông tin bí mật (Secret information),
thông tin không tiết lộ (Undisclosed information). Đồng thời, ở một số nước bí quyết
kỹ thuật (Know how)3 cũng được dùng tương đối khi nhắc đến bí mật kinh doanh.
Ngoài ra, trước đó ở Bộ Luật Dân sự Việt Nam 1995 bí mật kinh doanh còn được nhắc
tới với thuật ngữ “bí quyết”, “thông tin bí mật” trong quy định về chuyển giao công
nghệ. Vậy có rất nhiều thuật ngữ khác nhau được dùng khi nhắc tới đối tượng này.
Tuy nhiên, thuật ngữ bí mật kinh doanh là thuật ngữ được sử dụng phổ biến nhất hiện
nay.
Theo quy định tại khoản 2 Điều 1 của Hiệp định TRIPS, thông tin bí mật là một
trong các đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ mà các nước thành viên của Tổ chức Sở
hữu trí tuệ thế giới (WTO) có nghĩa vụ bảo hộ. Tuy nhiên, các quy định của Hiệp định
TRIPS chưa có quy định nào giải thích cụ thể về bí mật thương mại, thay vào đó Hiệp
định chỉ đưa ra các điều kiện để bảo hộ. Theo hướng dẫn của Tổ chức Sở hữu trí tuệ
thế giới về thực hiện Hiệp định TRIPS, khi giải thích về Điều 39, văn bản có nêu rõ
“thông tin bí mật” có thể được gọi là “bí mật thương mại”.4 Hay tại Điều 2 khoản 1
của Hiệp định Việt – Mỹ thì thông tin bí mật được giải thích “thông tin bí mật bao
gồm bí mật thương mại, thông tin độc quyền, các thông tin không bị tiết lộ khác chưa
trở thành đối tượng phải bị tiết lộ công khai cũng không hạn chế theo quy định của
pháp luật”. Trên thực tế, không có một định nghĩa thống nhất ở trên toàn thế giới về
2
3

Bí mật thương mại và bí mật kinh doanh trong đề tài nghiên cứu được hiểu là một.
Hiện nay ở Việt Nam bí quyết kỹ thuật không phải là bí mật kinh doanh theo quy định tại khoản 1 Điều 3, Luật

Chuyển giao công nghệ năm 2006.

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 13

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
đối tượng này. Theo từ điển bách khoa toàn thư, bí mật kinh doanh được giải thích là
“phương thức, quy trình, thiết kế, công cụ, mẫu hình hoặc sự tập hợp các thông tin
được sử dụng bởi một doanh nghiệp để có được một lợi thế hơn các đối thủ cạnh tranh
trong cùng một ngành công nghiệp hoặc trong cùng một lĩnh vực chuyên môn.”5 Tổ
chức Sở hữu trí tuệ thế giới lại đưa ra một định nghĩa khái quát hơn về bí mật thương
mại, theo đó bí mật thương mại là “bất kỳ thông tin kinh doanh bí mật nào cung cấp
cho doanh nghiệp một ưu thế cạnh tranh đều được coi là bí mật thương mại. Bí mật
thương mại bao gồm những bí mật về sản xuất về công nghiệp và những bí mật về kinh
doanh.”6 Nhìn chung các bí mật thương mại có thể là:7
- Liên quan đến kinh doanh: kế hoạch và chiến lược kinh doanh, mô hình hoạt
động được lựa chọn, kế hoạch tiếp thị, danh sách khách hàng, thông tin tài chính, hồ sơ
nhân sự, các phương pháp, các quy trình và thời gian biểu vận hành công việc.
- Liên quan đến kỹ thuật: kế hoạch và chiến lược nghiên cứu phát triển tài liệu
hướng dẫn, thiết kế, công thức, bí quyết sản xuất, quy trình sản xuất hoặc sửa chữa, kỹ
thuật, nguyên liệu và bản mô tả kỹ thuật, các thuật toán và phương pháp được thực
hiện trong chương trình máy tính, bản vẽ kiến trúc, các cơ sở dữ liệu độc quyền,
phương pháp tìm tài liệu, bản vẽ, mô hình, vật mẫu, bản thiết kế và sơ đồ.
Dưới góc độ pháp luật Việt Nam thì theo khoản 10 Điều 3 Luật Cạnh tranh, bí
mật kinh doanh là những thông tin không phải là hiểu biết thông thường, có khả năng
áp dụng trong kinh doanh và khi được sử dụng sẽ tạo cho người nắm giữ thông tin đó
có lợi thế hơn so với người không nắm giữ hoặc không sử dụng thông tin đó, được chủ
sở hữu bảo mật bằng các biện pháp cần thiết để thông tin đó không bị tiết lộ và không

dễ dàng tiếp cận được.
Theo khoản 23 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam 2005, bí mật kinh doanh
được giải thích là “thông tin thu được từ hoạt động đầu tư tài chính, trí tuệ, chưa được
bộc lộ và có khả năng sử dụng trong kinh doanh”.
Như vậy, trong pháp luật Việt Nam đã có khái niệm bí mật kinh doanh. Tuy
nhiên, khái niệm này vẫn chưa làm rõ phạm vi các thông tin được bảo hộ. Điều này
dẫn đến nhiều cách hiểu khác nhau về bí mật kinh doanh. Có quan điểm cho rằng, bí
mật kinh doanh đơn thuần là các thông tin về các hoạt động kinh doanh của các chủ
thể. Quan điểm khác lại xác định bí mật kinh doanh bao gồm cả các thông tin về khoa
4, 5, 6

Nguyễn Thái Mai, Khái niệm thông tin bí mật – đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ trong pháp luật thương

mại quốc tế, Tap chí Nhà nước và pháp luật, viện khoa học và xã hội, năm 2010, tr 48.
7
Đoàn Văn Trường, Các phương pháp thẩm định giá quyền sở hữu trí tuệ, Nxb. Khoa học và kỹ thuật, năm
2007, tr 38.

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 14

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
học kỹ thuật, thông tin về các hoạt động kinh doanh của chủ thể. Nhưng nhìn chung
một thông tin được gọi là bí mật kinh doanh trước hết phải có tính mật, có giá trị
thương mại và được người kiểm soát hợp pháp thông tin đó đã có những nổ lực cần
thiết để bảo vệ tránh bộc lộ phù hợp trên thực tế. Việc xác định thông tin này không

chỉ có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ các quyền và lợi ích của chủ sở hữu thông
tin, mà còn ngăn chặn việc bảo hộ quá rộng là một trong các nguyên nhân dẫn đến các
hiện tượng tiêu cực trong xã hội như lạm dụng xâm phạm, che dấu các hành vi phạm
pháp luật. Ngoài ra, đối với Việt Nam việc nắm vững khái niệm về bí mật kinh doanh
còn có ý nghĩa quan trọng để hoàn thiện khung pháp lý về lĩnh vực sở hữu trí tuệ, đáp
ứng các yêu cầu của thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế.
1.2.2. Khái niệm về bảo hộ bí mật kinh doanh
Ngày nay, để có thể tồn tại và phát triển, các doanh nghiệp buộc phải tìm kiếm
những giải pháp tối ưu nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh trong một môi trường kinh
doanh mang tính chất quốc tế như cải tiến chất lượng sản phẩm, dịch vụ, hạ giá thành
sản phẩm... Trong đó, việc xây dựng các phương thức kinh doanh mới nhằm thu hút
khách hàng tiêu thụ đang được nhà đầu tư trong nước và ngoài nước đặc biệt ưu tiên.
Và làm thế nào để tránh được sự bộc lộ những phương thức kinh doanh ra bên ngoài
cũng là mối quan tâm hàng đầu của các doanh nghiệp. Sự hơn thua nhau luôn trong
ngang tất nếu bí quyết kinh doanh bị tiết lộ. Vì vậy, đối tượng sở hữu trí tuệ là các
phương pháp kinh doanh này được nhà nước bảo hộ dưới dạng bảo hộ bí mật kinh
doanh.
 Ở một số nước trên thế giới
Do vai trò ngày càng quan trọng của bí mật kinh doanh đối với sự phát triển của
các doanh nghiệp ở một số quốc gia trên thế giới, đặc biệt là ở các nước có nền công
nghiệp phát triển. Nên bảo hộ bí mật kinh doanh là một khái niệm được các nước hết
sức quan tâm.
 Theo Điều 10 Nghị định số 240/96 ngày 31 tháng 1 năm 1996 cuả Pháp thì
thông tin bí mật được bảo hộ là tổng thể những thông tin mang tính kỹ thuật, công
nghiệp hoặc thương mại có tính chất mật, hữu ích và được người nắm giữ thông tin đó
bảo mật bằng biện pháp cần thiết phù hợp.8
 Theo Luật Chống cạnh tranh không lành mạnh ở Nhật thì bảo hộ bí mật
thương mại được định nghĩa là bất kỳ thông tin nào liên quan tới một phương thức sản

8

Lê Thị Hồng Hạnh - Đinh Thị Mai Phương, Bảo hộ quyền SHTT ở Việt Nam vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb
Chính Trị Quốc Gia, năm 2004, tr 74.

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 15

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
xuất, phương thức mua bán hoặc bất kỳ thông tin nào khác về công nghiệp hay kinh
doanh mà công chúng không biết đến9.
 Hay Luật Bí mật thương mại ở Hoa Kỳ thì bí mật kinh doanh cũng được bảo
hộ là bất kỳ thông tin nào liên quan tới một phương thức sản xuất, phương thức mua
bán hoặc bất kỳ thông tin nào khác về công nghiệp hay kinh doanh mà công chúng
không biết đến.10
Như vậy, ở một số nước trên thế giới yếu tố cần và đủ để được bảo hộ dưới dạng
bí mật kinh doanh là tất cả những thông tin mật liên quan đến kỹ thuật công nghệ, có
khả năng áp dụng vào sản xuất kinh doanh. Và các thông tin này đã được chủ sở hữu
bảo mật bằng biện pháp cần thiết. Trong ba khái niệm trên thì khái niệm bảo hộ bí mật
kinh doanh ở Pháp là tiến bộ nhất vì một đối tượng được bảo hộ ở Pháp khi nó mang
tính hữu ích. Tính hữu ích ở đây được hiểu trong phạm vi rất rộng, có nghĩa là thông
tin bí mật được bảo hộ có thể áp dụng và mang lại lợi ích không chỉ trong các hoạt
động kinh doanh thương mại.
 Ở Việt Nam
Hiện nay không có một khái niệm chính thức nào về bảo hộ bí mật kinh doanh,
bởi vì bí mật kinh doanh được bảo hộ tự động. Nhưng theo khoản 1 Điều 84 Luật Sở
hữu trí tuệ quy định thì bí mật kinh doanh được bảo hộ khi đáp ứng được các điều

kiện.
- Không phải là hiểu biết thông thường và không dễ dàng có được;
- Khi được sử dụng trong kinh doanh sẽ tạo cho người nắm giữ bí mật kinh
doanh lợi thế so với người không nắm giữ hoặc không sử dụng bí mật kinh doanh đó;
- Được chủ sở hữu bảo mật bằng các biện pháp cần thiết để bí mật kinh doanh
đó không bị bộc lộ và không dễ dàng tiếp cận được.
. Vậy những thông tin bí mật hay còn gọi là bí mật kinh doanh, mà có tính chất
chất mật, có giá trị và được giữ bí mật bằng những biện pháp phù hợp trên thực tế bởi
những người kiểm soát hợp pháp thì những thông tin này sẽ được bảo hộ theo cơ chế
bảo hộ bí mật kinh doanh. Bên cạnh đó, theo khoản 23 Điều 4 quy định, thì pháp luật
chỉ bảo hộ cho những thông tin bí mật liên quan đến kinh doanh còn những thông tin
bí mật khác không liên quan đến quá trình kinh doanh sẽ không được bảo hộ ngay cả
khi chúng có những giá trị kinh tế nhất định.

9
10

Xem Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), Cẩm nang sở hữu trí tuệ, năm 2005, tr 151.
Xem Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), Cẩm nang sở hữu trí tuệ, năm 2005, tr 151.

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 16

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
1.2.3. So sánh bảo hộ bí mật kinh doanh với các đối tượng khác của sở hữu
công nghiệp

Quyền sở hữu công nghiệp là quyền của tổ chức cá nhân đối với sáng chế, kiểu
dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, nhãn hiệu, tên thương mại,
chỉ dẫn địa lý và bí mật kinh doanh. Quyền sở hữu công nghiệp bao gồm độc quyền sử
dụng, độc quyền chuyển giao sở hữu hoặc chuyển quyền sử dụng đối tượng sở hữu
công nghiệp nói trên cho các tổ chức cá nhân khác. Trên cơ sở nghiên cứu khái niệm
về các đối tượng sở hữu công nghiệp nói trên có thể phân đối tượng sở hữu công
nghiệp thành hai nhóm.
- Nhóm các sản phẩm sáng tạo trí tuệ, bao gồm: sáng chế, kiểu dáng công
nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, bí mật kinh doanh. Tiêu biểu cho nhóm
này là sáng chế.
- Nhóm các công cụ hướng dẫn và xúc tiến thương mại, bao gồm: nhãn hiệu,
tên thương mại, chỉ dẫn địa lý. Tiêu biểu cho nhóm này là nhãn hiệu.
1.2.3.1. So sánh bảo hộ bí mật kinh doanh với bảo hộ sáng chế
Ý tưởng bảo hộ độc quyền sáng chế đối với phương pháp kinh doanh mới được
bắt đầu hình thành và pháp triển mạnh vào những năm cuối thế kỷ 20. Khởi đầu từ
những giải pháp hệ thống tự động tính cước điện thoại và tính tiền bán hàng trước thập
niên 90 đến hệ thống giao dịch tài chính vào những năm 1999... Các quyết định xem
xét và tiến hành cấp bằng độc quyền sáng chế đối với phương pháp kinh doanh ở một
số quốc gia như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Australia, Singapore... đã và đang có ảnh hưởng
sâu sắc đến những quan điểm truyền thống về “dấu hiệu kỹ thuật” của sáng chế vốn đã
tồn tại phổ biến hàng trăm năm nay trên thế giới.11
Ở Việt Nam, theo quy định khoản 12 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ thì sáng chế là
giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình giải quyết một vấn đề xác định
bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên. Để được cấp bằng sáng chế thì giải pháp kỹ
thuật đó phải hội đủ các điều kiện về tính mới, tính sáng tạo và khả năng áp dụng trong
công nghiệp. Như vậy, không phải đối tượng nào cũng có thể bảo hộ với danh nghĩa
sáng chế, chẳng hạn cách thức thể hiện thông tin, giải pháp chỉ mang tính thẩm mỹ,
hay như các quy trình sản xuất thực vật, động vật chỉ mang bản chất sinh học mà
không phải là quy trình vi sinh. Ngoài ra, sáng chế còn được bảo hộ với danh nghĩa là
giải pháp hữu ích nếu không phải là những giải pháp thông thường và đáp ứng đủ các

11

Trần Trung Kiên Công ty Luật S&B LAW, Tìm kiếm giải pháp bảo hộ độc quyền sáng chế đối với giải pháp

kinh doanh mới, [ngày truy cập 4/1/2012].

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 17

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
điều kiện về tính mới và khả năng áp dụng công nghiêp. Giải pháp hữu ích về cơ bản
cũng là một sáng chế nhưng ở trình độ thấp hơn về trình độ sáng tạo.
Trên thực tế, có nhiều người muốn làm đơn đăng ký bảo hộ sáng chế nhưng lại
không muốn bộc lộ bí quyết kỹ thuật bởi họ lo sợ nếu nói ra thì có thể bị người khác
lấy ngay lập tức. Nhưng nếu không bộc lộ thông tin một cách chi tiết thì không được
cấp bằng sáng chế vì vậy nhiều người đã chọn giải pháp bảo hộ bí mật kinh doanh.
Sáng chế và bí mật kinh doanh điều là đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp được
pháp luật về sở hữu trí tuệ bảo hộ. Những bí mật kinh doanh liên quan đến các sáng
chế hoặc quy trình sản xuất mà không đáp đủ các điều kiện để cấp bằng thì có thể chọn
cách bảo hộ dưới danh nghĩa bí mật kinh doanh. Ngược lại, có những bí mật kinh
doanh liên quan đến sáng chế đủ điều kiện cấp bằng nên có thể được bảo hộ dưới dạng
cấp bằng sáng chế. Nếu so sánh giữa hai đối tượng ta sẽ thấy có những điểm giống và
khác nhau cơ bản.
 Giống nhau
- Bí mật kinh doanh và sáng chế đều không phải là những hiểu biết thông

thường, không dễ dàng có được. Tức đây không phải là những kiến thức thông thường,
mà là những kiến thức thông tin chuyên môn, không thể có được một cách dễ dàng đối
với người có hiểu biết trung bình về lĩnh vực kỹ thuật tương đương. Các đối tượng này
nếu chưa bộc lộ công khai thì chỉ có một số người hạn chế biết được và những người
này có nghĩa vụ giữ bí mật.
- Có khả năng áp dụng trong công nghiệp như chế tạo, sản xuất ra sản phẩm và
giúp cho người ứng dụng nó đạt được kết quả cao và ổn định.
- Bí mật kinh doanh và sáng chế đều có thể tạo ra những giá trị kinh tế nhất
định cho người nắm giữ so với đối thủ cạnh tranh, giúp người nắm giữ có một vị trí
vững chắc trong một lĩnh vực kinh doanh nhất định. Chính vì những lợi ích mà bí mật
kinh doanh và sáng chế đem lại nên chủ sở hữu, người sử dụng bí mật kinh doanh và
sáng chế phải có những nổ lực cần thiết để bảo vệ tránh bị bộc lộ ra bên ngoài.
 Khác nhau
- Về trình tự thủ tục bảo hộ, bí mật kinh doanh được bảo hộ tự động mà không
cần đăng ký nên để được bảo hộ không cần tuân theo một trình tự thủ tục nhất định.
Còn sáng chế phải đi đăng ký theo thủ tục luật định, bắt đầu bằng việc nộp đơn. Hình
thức, nội dung, trình tự thủ tục phải đúng theo quy định của pháp luật.12
- Về thời gian bảo hộ, việc bảo hộ bí mật kinh doanh không bị giới hạn về mặt
thời gian. Thời gian bảo hộ sẽ kéo dài tới khi nào bí mật chưa bị bộc lộ ra bên ngoài,
12

Xem Điều 100, Điều 102 và Mục 3 về thủ tục xử lý đơn đăng ký sở hữu công nghiệp và cấp bằng bảo hộ,
Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi bổ sung năm 2009).

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 18

SVTH: Nguyễn Thị Muội

Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
và hiệu lực phát sinh lập tức. Còn thời gian bảo hộ sáng chế phát sinh hiệu lực kể từ
ngày cấp và kéo dài đến hai mươi năm kể từ ngày cấp. Bảo hộ sáng chế sẽ bị chấm dứt
hiệu lực nếu rơi vào các trường hợp ở Điều 95 Luật Sở hữu trí tuệ, hoặc bị cơ quan nhà
nước hủy bỏ nếu rơi vào các trường hợp ở Điều 96 Luật Sở hữu trí tuệ. Luật không có
quy định về trường hợp chấm dứt hay bị hủy bỏ bí mật kinh doanh như văn bằng sáng
chế, nhưng một người có thể đăng ký bảo hộ sáng chế đối với bí mật kinh doanh của
người khác nếu người đó tìm ra sáng chế tương tự với bí mật kinh doanh này bằng các
biện pháp hợp pháp và độc lập. Trong trường hợp này bí mật kinh doanh không được
bảo hộ độc quyền nữa.
- Về đối tượng bảo hộ, không phải đối tượng nào cũng được bảo hộ với danh
nghĩa sáng chế. Có những đối tượng không được bảo hộ với danh nghĩa sáng chế theo
quy định tại Điều 59 Luật Sở hữu trí tuệ. Còn về phần bí mật kinh doanh cũng quy
định các đối tượng không được bảo hộ như bí mật về nhân thân, bí mật về quản lý nhà
nước, bí mật về quốc phòng an ninh, thông tin bí mật khác không liên quan đến kinh
doanh13. Nhìn chung, những quy định về đối tượng không được bảo hộ của sáng chế
rộng hơn nên trong nhiều trường hợp chủ sở hữu các đối tượng vượt ngoài tầm bảo hộ
sáng chế chọn cách bảo hộ bí mật kinh doanh.
- Về cơ chế thực thi việc bảo hộ.
+ Đối với sáng chế có khả năng được cấp bằng độc quyền, nhược điểm của
việc bảo hộ sáng chế đó dưới hình thức bí mật kinh doanh là nếu những bí mật kinh
doanh có trong sản phẩm sẽ bị phân tích ngược lại và sử dụng một cách hợp pháp.
Trong trường hợp này, việc bảo hộ sáng chế dưới dạng bí mật kinh doanh thật sự
không an toàn, có thể bị bên thứ ba phân tích, mổ xẻ và sử dụng bất cứ lúc nào. Nhưng
ưu điểm của việc bảo hộ dưới dạng này là không phải bộc lộ thông tin cho cơ quan
đăng ký như bảo hộ dưới dạng sáng chế.
+ Đối với bí mật kinh doanh dù không đòi hỏi phải tiến hành đăng ký nhưng
chủ sở hữu bí mật kinh doanh phải bỏ ra chi phí cao cho việc bảo hộ. Như phải có hẳn
hoi một quy trình bảo mật khép kín để tránh lộ bí mật, có chính sách đãi ngộ nhân viên

trong doanh nghiệp... Còn đối với sáng chế sau khi đã được cấp bằng thì quyền và lợi
ích hợp pháp của chủ sở hữu sẽ được bảo hộ thông qua bằng bảo hộ, không cần chủ sở
hữu phải có những nổ lực như đối với việc bảo hộ bí mật kinh doanh.
Nhìn chung, việc bảo hộ dưới dạng bí mật kinh doanh khó thực thi hơn so với
sáng chế. Vì sáng chế được pháp luật bảo hộ trên cơ sở cấp văn bằng, nên khi có xâm
phạm, tranh chấp xảy ra thì trách nhiệm chứng minh của chủ sở hữu đơn giản hơn, là

13

Xem Điều 85, Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi bổ sung năm 2009).

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 19

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
chỉ cần chứng minh các hành vi xâm phạm sáng chế của mình. Còn bí mật kinh doanh
được bảo hộ không cần thông qua bất kỳ thủ tục pháp lý nào nên nếu xảy ra tranh chấp
thì chủ sở bí mật kinh doanh phải chứng minh được các điều kiện để một bí mật kinh
doanh được bảo hộ theo đúng quy định của pháp luật, chứng minh tư cách chủ thể,
chứng minh hành vi xâm phạm rõ ràng là không đơn giản. Mà pháp luật chỉ can thiệp
bảo vệ quyền lợi của chủ sở hữu bí mật kinh doanh khi chủ thể này chứng minh được
tất cả các yếu tố trên.
1.2.3.2. So sánh bảo hộ bí mật kinh doanh với bảo hộ nhãn hiệu
Nhãn hiệu là một yếu tố đặc trưng gắn liền với thị trường thương mại và sở hữu
công nghiệp. Nó được sử dụng trong một thời gian dài bởi các nhà sản xuất hay
thương nhân trong việc xác định nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa hay dịch vụ để phân

biệt với hàng hóa dịch vụ khác. Chức năng phân biệt nguồn gốc hàng hóa dịch vụ luôn
được xem là yếu tố quan trọng của nhãn hiệu.
Theo pháp luật Việt Nam, một nhãn hiệu được bảo hộ nếu đáp ứng đủ các điều
kiện là dấu hiệu nhìn thấy được dưới dạng chữ cái, từ ngữ, hình vẽ, hình ảnh, kể cả
hình ba chiều hoặc sự kết hợp giữa các yếu tố đó, được thể hiện bằng một hay nhiều
màu sắc, có khả năng phân biệt hàng hóa, dịch vụ của chủ sở hữu nhãn hiệu với hàng
hóa, dịch vụ của chủ thể khác.14
Nhãn hiệu và bí mật kinh doanh đều là đối tượng của sở hữu công nghiệp nếu
đem so sánh sẽ có những điểm giống và khác nhau cơ bản như sau.
 Giống nhau
- Quyền đối với nhãn hiệu và bí mật kinh doanh đều có thể phát sinh trên cơ sở
sử dụng, không cần đi đăng ký nhưng vẫn được nhà nước bảo hộ. Sự độc quyền sử
dụng đối với nhãn hiệu và bí mật kinh doanh có thể là vĩnh viễn.
- Nhãn hiệu và bí mật kinh doanh cùng đem lại cho chủ sở hữu nhãn hiệu và bí
mật kinh doanh những lợi ích kinh tế nhất định và có thể đứng vững trên thương
trường. Có thể thấy một trong những khó khăn cơ bản hiện nay của các doanh nghiệp
vừa và nhỏ là nguồn vốn, thì nhãn hiệu và bí mật kinh doanh sẽ là những cứu cánh cho
các doanh nghiệp trong vấn đề này.
 Khác nhau
- Trình tự thủ tục đăng ký, tuy việc bảo hộ nhãn hiệu có thể không cần phải
đăng ký nhưng pháp luật vẫn có quy định về trình tự thủ tục đăng ký 15. Vì vậy chủ sở
hữu nhãn hiệu có thể chọn cách đăng ký hoặc không đăng ký. Trong khi đó, luật
không có quy định nào về các trình tự thủ tục đăng ký dành riêng cho bí mật kinh
14
15

Xem Điều 72, Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi bổ sung năm 2009).
Xem Điều 100 và Điều 105, Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (sửa đổi bổ sung năm 2009).

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 20

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
doanh. Vì vậy, bí mật kinh doanh được bảo hộ tự động sau khi thỏa các điều kiện luật
định là cách duy nhất.
- Điều kiện bảo hộ của hai đối tượng về cơ bản có những điểm khác nhau như
sau.
+ Bí mật kinh doanh nhất định phải là những sáng tạo của trí tuệ, trong khi
đó nhãn hiệu không cần phải là những sáng tạo trí tuệ.
+ Bí mật kinh doanh phải có khả năng áp dụng trong sản xuất kinh doanh,
còn nhãn hiệu thì phải có khả năng phân biệt với hàng hóa dịch vụ của chủ sở hữu với
chủ thể khác. Đây là sự khác nhau cơ bản giữa hai đối tượng của quyền sở hữu công
nghiệp này.
- Bảo hộ bí mật kinh doanh có thể bị một chủ thể khác tìm ra một cách hợp
pháp, độc lập và trở thành chủ sở hữu của nó. Đến lúc này, chủ sở hữu bí mật kinh
doanh không còn được độc quyền sử dụng đối với bí mật kinh doanh. Trong khi đó khi
đó nếu một nhãn hiệu đã được đăng ký bảo hộ hoặc đã trở nên quen thuộc trên thị
trường thì chủ sở hữu sẽ được độc quyền sử dụng đối với nhãn hiệu đó. Ngay khi một
nhãn hiệu không hoàn toàn trùng với nhãn hiệu đã đăng ký nhưng nếu khi sử dụng gây
cho người tiêu dùng nhằm lẫn với nhãn hiệu đăng ký thì nhãn hiệu đó cũng bị cấm sử
dụng.
1.2.4. Mối quan hệ giữa bảo hộ bí mật kinh doanh và quyền sở hữu công
nghiệp
Quyền sở hữu công nghiệp đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với các doanh
nghiệp trong việc xác lập vị thế của mình trên thị trường trong nước và càng trở nên
quan trọng hơn khi tham gia vào thị trường quốc tế. Những doanh nghiệp nắm giữ các

đối tượng sở hữu công nghiệp sẽ có khả năng phát triển sản xuất, từ đó lôi cuốn được
nhiều khách hàng giành thị phần. Một doanh nghiệp nắm nhiều đối tượng sở hữu công
nghiệp được xem là doanh nghiệp tiềm năng và có khả năng phát triển cao. Bảo hộ
quyền sở hữu công nghiệp là biện pháp chống sự bộc lộ kết quả lao động sáng tạo,
tránh bị làm giả hàng hóa, bảo vệ thị trường cho các sản phẩm của doanh nghiệp ở
trong và ngoài nước. Hơn thế nữa, xác lập quyền sở hữu công nghiệp là cơ sở để
doanh nghiệp kinh doanh trên tài sản trí tuệ, phát triển lượng tài sản vô hình của doanh
nghiệp.
Theo khoản 4 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ thì quyền sở hữu công nghiệp là quyền
của tổ chức, cá nhân đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích
hợp bán dẫn, nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý, bí mật kinh doanh do mình
sáng tạo ra hoặc sở hữu và quyền chống cạnh tranh không lành mạnh. Như định nghĩa
trên thì bí mật kinh doanh là một trong những đối tượng của quyền sở hữu công
GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 21

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
nghiệp. Đây là đối tượng đặc thù nhất vì quyền sở hữu công nghiệp đối với bí mật kinh
doanh được xác lập trên cơ sở có được một cách hợp pháp bí mật kinh doanh và thực
hiện việc bảo mật bí mật kinh doanh đó. Tuy nhiên, vì bí mật kinh doanh cũng là một
đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp nên như các đối tượng sở hữu công nghiệp
khác bảo hộ bí mật kinh doanh và quyền sở hữu công nghiệp có một số quan hệ cơ
bản.
- Thuật ngữ “sở hữu công nghiệp” làm cho người ta hiểu lầm là loại hình vốn
chỉ liên quan đến các sáng chế, giải pháp hữu ích và bí mật kinh doanh được sử dụng
trong các ngành công nghiệp vì mục tiêu kinh tế. Trường hợp này, chỉ đặc biệt đúng

đối với bí mật kinh doanh vì bí mật kinh doanh chỉ được bảo hộ khi liên quan đến kinh
doanh và mục tiêu tạo ra giá trị kinh tế cho người sử dụng.
- Về mặt tính chất thì quyền của chủ sở hữu công nghiệp là quyền tài sản. Bí
mật kinh doanh là đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp nên cũng có đầy đủ các
quyền quy định dành cho quyền sở hữu công nghiệp. Bao gồm một số quyền cơ bản
như sử dụng, cho phép người khác sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp, ngăn cấm
người khác sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp, định đoạt đối tượng sở hữu công
nghiệp. Bí mật kinh doanh là đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp nên nếu luật
điều chỉnh về quyền sở hữu công nghiệp thì cũng là gián tiếp điều chỉnh về bí mật kinh
doanh. Bảo hộ tốt quyền sở hữu công nghiệp là bảo hộ tốt quyền và lợi ích chủ sở hữu
bí mật kinh doanh.
- Những đối tượng sở hữu công nghiệp như sáng chế, kiểu dáng… khi chưa
quyết định đăng ký bảo hộ thì lúc này chúng tồn tại dưới dạng bí mật kinh doanh. Tùy
thuộc vào tình hình phát triển công nghệ trên thị trường, bí mật kinh doanh có thể
được đăng ký sẽ trở thành một đối tượng sở hữu công nghiệp cụ thể. Và muốn được
bảo hộ dưới dạng đối tượng nào của quyền sở hữu công nghiệp thì các đối tượng trên
phải đáp ứng đầy đủ yêu cầu chung khi đăng ký về đối tượng bảo hộ của quyền sở hữu
công nghiệp.
Như vậy, một hệ thống sở hữu công nghiệp đầy đủ, có hiệu qủa sẽ tạo ra những
lợi ích tiềm năng đối với việc thúc đẩy khả năng cạnh tranh và phát triển cho các
doanh nghiệp. Nhất là việc bảo hộ bí mật kinh doanh không cần phải đăng ký thì có
thể bị khám phá và sử dụng, gây thiệt hại cho chủ sở hữu bí mật kinh doanh bất cứ lúc
nào. Vì thế xây dựng một hệ thống pháp luật về quyền sở hữu công nghiệp khả thi sẽ
tạo ra được một rào chắn an toàn bảo vệ quyền và lợi ích của chủ sở hữu bí mật kinh
doanh.

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 22

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
1.3. Đặc điểm của việc bảo hộ bí mật kinh doanh
Cũng như các đối tượng khác của quyền sở hữu công nghiệp, bảo hộ bí mật kinh
doanh có những đặc thù riêng.
 Một là, bí mật kinh doanh phải có tính mật, nếu một thông tin có giá trị kinh tế
cao nhưng không có tính mật thì cũng không được xem là bí mật kinh doanh. Tính
chất mật còn thể hiện ở phạm vi người biết được thông tin này rất hạn chế. Người
muốn biết, tìm hiểu được bí mật này cũng không phải dễ dàng. Tuy nhiên, tính bí mật
này không phải là hoàn toàn tuyệt đối mà bí mật này có thể được một số người biết
như nhân viên, hay người có liên quan đến bí mật kinh doanh… Những đối tượng trên
phải ký cam kết về bảo mật bí mật kinh doanh với chủ sở hữu bí mật kinh doanh. Về
tính chất mật ở Điều 39 của Hiệp định TRIPS cũng đã có giải thích rõ “có tính chất bí
mật với nghĩa là những người thường xuyên xử lý loại thông tin đó nói chung không
biết đến hoặc không thể dễ dàng tiếp cận thông tin đó dưới dạng thông tin toàn bộ, tức
là dưới dạng ghép nối theo trật tự chính xác mọi chi tiết của thông tin đó”.
 Hai là, phải có khả năng sử dụng và có giá trị thương mại. Một bí mật kinh
doanh phải có khả năng sử dụng được trên thực tế như khả năng ứng dụng trong sản
xuất kinh doanh, tạo ra được nhiều sản phẩm cho chủ sở hữu… Một thông tin được thu
thập áp dụng mọi biện pháp bảo mật nhưng không có khả năng sử dụng trên thực tế thì
không được bảo hộ dưới dạng bí mật kinh doanh. Bên cạnh đặc điểm phải có khả năng
sử dụng, thì một bí mật phải có giá trị tạo ra được cho chủ sở hữu bí mật kinh doanh
một vị thế nhất định khi đã ứng dụng bí mật kinh doanh.
 Ba là, phải được chủ sở hữu bảo mật bằng các biện pháp cần thiết các thông
tin bí mật đó để không bị bộc lộ, tiếp cận và sử dụng. Sự bảo hộ quyền của chủ sở hữu
bí mật kinh doanh gần như phụ thuộc vào sự toàn vẹn và hiệu quả của các biện pháp
mà chủ thể quyền áp dụng để bảo vệ sự độc quyền của mình đối với bí mật kinh
doanh. Việc bảo hộ này có thể gây tốn kém hơn rất nhiều so với bảo hộ dưới dạng các

đối tượng khác của quyền sở hữu công nghiệp. Nếu chủ sở hữu bí mật kinh doanh đã
quyết định bảo hộ dưới dạng bí mật kinh doanh thì đây là một trong những điều kiện
tiên quyết để một bí mật kinh doanh được bảo hộ theo pháp luật.
 Cuối cùng, việc bảo hộ bí mật kinh doanh không cần phải đăng ký. Khác với
một số đối tượng sở hữu công nghiệp khác việc bảo hộ bí mật kinh doanh không cần
phải tiến hành đăng ký theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, việc bảo hộ bí mật
kinh doanh là vô thời hạn, chính vì đặc điểm này mà bảo hộ dưới dạng bí mật kinh
doanh đặc biệt hấp dẫn, nhất là đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Vì những bí mật
kinh doanh của họ có thể chưa đủ điều kiện để được bảo hộ dưới dạng sáng chế, hay

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 23

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
họ ngại đi đăng ký vì tốn thời gian, tiền bạc mà thời gian bảo hộ dưới dạng sáng chế
chỉ có hai mươi năm.
Ví dụ: Một doanh nghiệp vừa và nhỏ phát triển một quy trình để sản xuất sản
phẩm của mình cho phép sản xuất ra hàng hóa với phương thức hiệu quả cao hơn về
mặt chi phí. Quy trình này tạo ra lợi thế cạnh tranh hơn các đối thủ của mình. Do vậy
doanh nghiệp đã đánh giá bí quyết kỹ thuật của mình như một bí mật kinh doanh. Và
không muốn đối thủ cạnh tranh biết được nó nhưng lại không tiến hành đăng ký bảo
hộ với danh nghĩa sáng chế vì đây chưa đáp ứng đủ điều kiện để cấp bằng sáng chế.
Phải đảm bảo rằng chỉ có một số người hạn chế biết được bí mật này và những người
biết được bí mật này phải nhận thức được nó là một bí mật. Và khi giao dịch với bên
thứ ba, hoặc chuyển giao bí quyết kỹ thuật đã ký các hợp đồng không tiết lộ bí mật.
Trong trường hợp này việc xâm phạm bí mật kinh doanh của bên thứ ba bất kỳ xem

như đã xâm phạm bí mật kinh doanh.16
Từ những đặc điểm phân tích trên, việc bảo hộ bí mật kinh doanh có những ưu
điểm và nhược điểm cơ bản.
 Ưu điểm.
- Bảo hộ bí mật kinh doanh không mất chi phí, thời gian đăng ký.
- Bảo hộ bí mật kinh doanh không đòi hỏi phải bộc lộ thông tin cho cơ quan
nhà nước.
- Bảo hộ bí mật kinh doanh không yêu cầu về tính mới, tính nguyên gốc, tính
riêng biệt.
- Bảo hộ bí mật kinh doanh không bị hạn chế về thời gian. Nó kéo dài tới khi
nào bí mật đó còn chưa bộc lộ ra công chúng, việc bảo hộ này phát sinh hiệu lực ngay
lập tức.
 Nhược điểm.
- Bảo hộ bí mật kinh doanh không được độc quyền khai thác. Nó có thể bị
khám phá ra và sử dụng một cách hợp pháp hay có thể đem đi đăng ký bảo hộ dưới
danh nghĩa sáng chế hay nhãn hiệu. Nếu bí mật kinh doanh thể hiện dưới dạng sản
phẩm có thể bị mang đi mổ xẻ, phân tích ngược lại và tìm ra bí mật từ sản phẩm đó.
- Chi phí giữ gìn bí mật cao. Để giữ gìn bí mật bản thân chủ sở hữu bí mật
kinh doanh có thể bỏ ra chi phí rất tốn kém.
- Khi bí mật kinh doanh bị công bố thì bất kỳ người nào cũng có thể tiếp cận
và sử dụng một cách tùy ý.

16

Hoàng Dũng, Bảo hộ bí mật kinh doanh, />[ngày truy cập 6/1/2012].

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 24

SVTH: Nguyễn Thị Muội


Luận văn tốt nghiệp: Bảo hộ bí mật kinh doanh trong pháp luật Việt Nam
1.4. Sự cần thiết của việc bảo hộ bí mật kinh doanh trong thời kỳ hội nhập hiện
nay
Trong thời kỳ hội nhập hiện nay, kinh doanh ngày càng trở nên khó khăn hơn vì
các doanh nghiệp luôn phải đối mặt với sự cạnh tranh mà ở đâu có cạnh tranh thì ở đó
sẽ có cạnh tranh không lành mạnh. Nếu không được bảo hộ tốt từ phía pháp luật thì
quyền lợi của những nhà kinh doanh chân chính sẽ không được bảo hộ triệt để. Nói
đến kinh doanh thì không thể không nói đến bí mật kinh doanh vì bí mật kinh doanh là
một yếu tố quan trọng hàng đầu quyết định sự thành công của doanh nghiệp. Việc bảo
hộ thông tin bí mật này ngày càng đóng vai trò quan trọng hơn trong hoạt động sản
xuất, kinh doanh và nghiên cứu, có thể quyết định vị thế của một doanh nghiệp trên
thương trường và hầu như doanh nghiệp nào cũng có bí quyết kinh doanh của riêng
mình.
 Đối với chủ sở hữu bí mật kinh doanh
Như đã trình bày, để có được bí mật kinh doanh một cách chân chính thì có thể
chủ sở hữu phải bỏ ra rất nhiều thời gian, tiền bạc và tâm quyết. Có thể nói, bí mật
kinh doanh quyết định sự sống còn của một doanh nghiệp. Một doanh nghiệp muốn có
được chỗ đứng vững chắc trên thương trường thì phải có một bí quyết nào đó hơn hẳn
đối thủ cạnh tranh. Chỉ cần bí mật kinh doanh bị mất đi, rơi vào tay chính đối thủ cạnh
tranh đó thì chổ đứng của doanh nghiệp sẽ không còn là vị thế độc quyền nữa mà phải
sang sẻ cho doanh nghiệp khác. Điều này, cũng đồng nghĩa với việc sang sẻ lợi nhuận,
uy tín và dẫn đến uy cơ phải thu hẹp phạm vi sản xuất của mình. Cụ thể vì một số lý
do sau, việc bảo hộ bí mật kinh doanh có ý nghĩa rất quan trọng.
- Bảo vệ bí mật kinh doanh là bảo vệ quyền tài sản của chủ sở hữu bí mật kinh
doanh. Tức là của chủ sở hữu được quyền sử dụng độc quyền và cho phép hay không
cho phép người khác sử dụng và hưởng những lợi ích từ việc sử dụng bí mật kinh
doanh mang lại.

- Bảo hộ bí mật kinh doanh là khuyến khích phát triển công nghệ. Nghĩa là
khuyến khích, tạo động lực cho các doanh nghiệp nghiên cứu sáng tạo. Bao giờ cũng
vậy, một người chỉ nổ lực đầu tư cho nghiên cứu, sáng tạo khi họ có được những đặc
quyền nhất định đối với những gì họ tạo ra và những quyền này được pháp luật bảo hộ.
Đặc biệt, đối với những sáng tạo không được cấp bằng sáng chế hoặc chưa đủ điều
kiện cấp bằng sáng chế.
- Hạn chế các hành vi xâm phạm bí mật kinh doanh khi tham gia vào quá trình
kinh doanh hội nhập như hiện nay. Nếu không có cơ chế bảo hộ bí mật kinh doanh thì
các đối thủ cạnh tranh có thể dùng những thủ đoạn khác nhau để có được nó và sử

GVHD: ThS. Nguyễn Thị Ngọc Tuyền

Trang 25

SVTH: Nguyễn Thị Muội