Trải nghiệm sáng tạo Lịch sử lớp 9 Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc(19531954

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

HOẠT ĐỘNG
TRẢI NGHIỆ SÁNG TẠO

" CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG
THỰC DÂN PHÁP XÂM LƯỢC KẾT THÚC(19531954”

.........., tháng 4 năm 2017
1


Tiết 1. Dạy thực nghiệm trên lớp
Hoạt động 1. Xây dựng chủ đề:
Giáo viên nêu vấn đề, động não, kích thích sự tập trung của học sinh hướng tới xây
dựng chủ đề học tập phần lịch sử chủ đề: Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân
Pháp xâm lược kết thúc (1953-1954)
Kiến thức: Học sinh nắm được kiến thức cơ bản của bài :
I. Kế hoạch Na – va của Pháp – Mĩ
II. Cuộc tiến công chiến lược Đông - Xuân 1953-1954 và chiến dịch Điện
Biên Phủ:
1. Cuộc tiến công chiến lược Đông - Xuân 1953-1954:
2. Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ (1954)
Hoạt động 2. Giáo viên tổ chức học sinh hoạt động cặp đôi, tìm hiểu
- Âm mưu của Pháp Mĩ trong kế hoạch Na- Va
- Nêu nội dung của kế hoạc Na-Va

Học sinh làm việc theo cặp đôi

Sản phẩm Học sinh làm việc theo cặp đôi
Hoạt động 3. Tìm hiểu cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953-1954

2


Giáo viên chia lớp thành 2 nhóm, tổ chức trò chơi “ tiếp sức”
Tìm hiểu những cuộc tiến công địch của ta trong chiến cuộc Đông Xuân (19531954)

Các nhóm tham gia trò chơi tiếp sức
- Qua nội dung này, giáo viên tích hợp kiến thức địa lí tổ chức học sinh phân tích các
cuộc tiến công của ta trên lược đồ. Học sinh xác định các hướng tiến công của ta , hiểu
được đây là những vị trí quan trọng, địch sở hở, bị động dễ đối phó, buộc địch phải phân
tán lực lượng.
Hoạt động 4. Tìm hiểu chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ.
Giáo viên tích hợp với kiến thức môn Địa lí 9, giới thiệu vị trí của Điện Biên Phủ
nhằm tạo sự hứng thú cho học sinh khi tìm hiểu về chiến dịch. Điện Biên Phủ là một
thung lũng rộng lớn thuộc phía nam tỉnh Lai Châu,có lòng chảo Mường Thanh có chiều
dài từ 18 đến 20 km; chiều rộng từ 6 đến 8 km; cách Hà Nội khoảng 300 km và cách
Luông Phabăng khoảng 200 km theo đường chim bay. Thung lũng Điện Biên nằm gần
biên giới Việt - Lào, trên một ngã ba có nhiều tuyến đường quan trọng.Dân số Điện Biên
Phủ ở thời điểm năm 1954 khoảng vạn người, thuộc 11 dân tộc khác nhau. Dưới con mắt
của các nhà quân sự Pháp, Điện Biên Phủ "là một vị trí chiến lược quan trọng chẳng
những đối với chiến trường Đông Dương, mà còn đối với Đông Nam Á. Đó là "một cái
chìa khoá để bảo vệ Thượng Lào", một "bàn xoay" có thể đi bốn phía Việt Nam, Lào,
Miến Điện, Trung Quốc.
Điện Biên Phủ - cánh đồng lòng chảo lớn nhất ở Tây Bắc: “vị trí địa lí và những đặc điểm
về khí hậu ở đây khiến cho nó trở thành một địa bàn dễ phòng thủ, một trong những căn
cứ không quân tốt nhất Đông Nam Á, một đầu cầu hàng không tuyệt vời.”
Để tìm hiểu nội dung chiến dịch, giáo viên chia lớp thành 4 nhóm, phát phiếu học

tập và nêu nhiệm vụ của từng nhóm.
Giáo viên yêu cầu đại diện từng nhóm trình bày.
Nhóm 1: Em có nhận xét gì về vị trí của Điện Biên Phủ, Pháp - Mĩ đã xây dựng
Điện Biên Phủ trở thành một tập đoàn cứ điểm như thế nào?
- Nhóm trưởng trình bày kết quả của nhóm mình.
+ Điện Biên Phủ: Có vị trí chiến lược quan trọng
+ Âm mưu của Pháp – Mĩ

3


+ Xây dựng Điện Biên Phủ trở thành cứ điểm mạnh nhất Đông Dương: 16.200
quân, 49 cứ điểm, chia thành 3 phân khu: Bắc, Nam, trung tâm Mường Thanh.
Nhóm 2: Trước âm mưu của Pháp –Mĩ, Đảng ta đã có chủ trương như thế nào?
Nhóm trưởng trình bày kết quả của nhóm mình.
* Chủ trương của ta
- Đầu tháng 12.1953, ta quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ
- Mục tiêu:
+ Tiêu diệt lực lượng địch
+ Giải phóng Tây Bắc, tạo điều kiện giải phóng Bắc Lào.
- Giáo viên nhận xét, bổ sung, kết luận.
Phân tích:Sự quyết tâm của Đảng, chính phủ,nhân dân ta trong cuộc kháng chiến
Giáo viên chiếu hình ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp và phân tích
Trước âm mưu của Pháp Mĩ trong kế hoạch Na- va, Trung ương Đảng hạ quyết tâm:
"Tiêu diệt tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ để tạo nên một bước ngoặt mới trong chiến
tranh, trước khi Đế quốc Mỹ can thiệp sâu hơn vào Đông Dương.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp làm Tư lệnh chiến dịch, Thiếu tướng Hoàng Văn Thái làm
Tham mưu trưởng chiến dịch, Thiếu tướng Đặng Kim Giang làm Chủ nhiệm cung cấp
chiến dịch. Ông Lê Liêm làm Chủ nhiệm chính trị chiến dịch.
Giáo viên chiếu hình ảnh số liệu về sự chuẩn bị của ta

Giáo viên phân tích: Địa hình hiểm trở cũng gây nhiều khó khăn cho công tác hậu
cần cho một chiến dịch quân sự có quy mô lớn nhất chiến tranh Đông Dương. Việc vận
chuyển vũ khí, đặc biệt là pháo 105mm vào trận địa là một công việc cực kỳ khó khăn.
Chỉ huy pháo binh tại Điện Biên Phủ Charles Piroth từng tự tin tuyên bố: “ Việt Minh
không thể nào đưa được pháo đến tận đây; nếu họ đến, chúng tôi sẽ đè bẹp ngay” .Nhưng
người Pháp đã lầm to, để đảm bảo tính bí mật và bất ngờ cho chiến dịch, Đại tướng Võ
Nguyên Giáp đã chỉ đạo cho quân đội bí mật kéo pháo vào trận địa mà quân Pháp gần như
không hay biết. Hàng vạn những chiến sĩ, dân công đã không quản ngày đêm vận chuyển
vũ khí, lương thực đạn dược, thuốc men lên với Điện Biên Phủ.
Để khắc sâu thêm kiến thức, làm phong phú nội dung bài học, giáo viên tích
hợp với kiến thức môn Ngữ Văn nói lên không khí chuẩn bị chiến dịch qua trích
đoạn bài “Hoan hô chiến sĩ Điện Biên” của nhà thơ Tố Hữu
“Những đồng chí chèn lưng cứu pháo
Nát thân, nhắm mắt, còn ôm...
Những bàn tay xẻ núi, lăn bom
Nhất định mở đường cho xe ta
lên chiến trường tiếp viện

4


- Giáo viên chiếu hình ảnh anh hùng Tô Vĩnh Diện và giới thiệu về sự hy sinh anh
dũng của anh
Tháng 3 năm 1953, Tô Vĩnh Diện và đồng đội kéo pháo ra đến đoạn Dốc Chuối..
Khi dây tời chính bị đứt, pháo lao nhanh và khó điều khiển, Tô Vĩnh Diện bất chấp nguy
hiểm lấy thân mình đẩy càng pháo vào vách núi cho pháo dừng lại, khẩu pháo cứ lao
nhanh vùn vụt. Trong giờ phút nguy nan ấy, anh buông tay, đạp mạnh 2 chân lao cả thân
mình vào bánh pháo. Khẩu pháo dựng khự lại. Tô Vĩnh Diện đã hy sinh.
Sự hi sinh của anh là niềm tự hào của cả thế hệ người Việt Nam trong cuộc kháng chiến
chống xâm lược, họ sẵn sàng hi sinh tính mạng của mình cho nền độc lập của quê hương

đất nước
Nhóm 3 : Trình bày những nét chính về diễn biến của chiến dịch Điện Biên
Phủ?
* Diễn biến (từ 13.3 đến 7.5.1954)
Chia làm 3 đợt:
+ Đợt 1: Từ ngày 13 đến - 17/3/1954: đánh chiếm Him Lam và toàn bộ phân khu
Bắc.
+ Đợt 2: Từ ngày 30/3 - 26/4/1954: ta đánh chiếm các căn cứ phía Đông khu trung
tâm.
+ Đợt 3: Từ ngày 1/5- 7/5/1954 ta đánh chiếm các căn cứ còn lại ở khu trung tâm
và phân khu Nam.
- 17h30’ ngày 7/5 tướng Đờ-Ca- Xtơ-Ri cùng toàn bộ Ban Tham mưu ra hàng.
- Giáo viên nhận xét, bổ sung, kết luận.
Giáo viên chiếu lược đồ trận Điện Biên Phủ ,giải thích kí hiệu..
Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu trên lược đồ từng đợt tiến công.
Giáo viên tích hợp kiến thức môn giáo dục công dân 9, giới thiệu về tấm gương hi
sinh anh dũng trong cuộc chiến, thể hiện lí tưởng sống của thế hệ thanh niên trong cuộc
kháng chiến chống xâm lược:
Tại cứ điểm Him Lam, giờ xung trận đã đến nhưng hoàn toàn bất lợi cho đơn vị
của Phan Đình Giót. Một bộ phận bị lộ và đang bị pháo địch ghìm hãm, chia cắt, nhiều
đồng đội bị thương vong. Tiểu đội bộc phá lao lên, hết người này đến người khác mà vẫn
chưa phá được hàng rào. Đến lượt Phan Đình Giót, anh nhảy ra khỏi công sự, luồn lách
dưới làn đạn địch, đặt ống bộc phá thứ 9. Khi quay lại, anh bị đạn xuyên qua đùi, máu
chảy lênh láng. Chính trị viên đơn vị đã giục anh trở lại quân y. Nhưng chỉ lát sau, anh lại
nhảy tới, tay ôm bộc phá, tay dìu bạn về phía sau rồi chạy vụt lên đặt ống thuốc nổ. Lần
này, một dãy hàng rào dài hàng chục mét bị phá tan. Xung kích ào ạt xông lên

5

Thế rồi, từ một lô cốt khác, địch bắn ra ác liệt, Phan Đình Giót mình đầy thương tích
trườn lên dùng hết sức lao vào lấp lỗ châu mai, dập tắt hỏa điểm địch. Cứ điểm Him Lam
hoàn toàn bị tiêu diệt.
Nhóm 4 : Nêu kết quả, ý nghĩa của chiến dịch Điện Biên Phủ?
Đại diện nhóm trình bày.
Kết quả: Loại khỏi vòng chiến đấu 16.200 tên, hạ 62 máy bay, thu toàn bộ vũ khí
cơ sở vật chất kĩ thuật.
Ý nghĩa: Làm phá sản hoàn toàn kế hoạch Na va. Làm xoay chuyển cục diện chiến
tranh. Tạo điều kiện thuận lợi cơ bản cho cuộc đấu tranh ngoại giao của ta, buộc pháp –
Mĩ phải kí hiệp định Giơnevơ.)

Học sinh thảo luận nhóm, trình bày

Học sinh thảo luận nhóm, trình bày
Hoạt động 5. Củng cố
* Củng cố nội dung bài học:

6


- Giáo viên tích hợp kiến thức Văn học nhấn mạnh về tầm quan trọng của chiến
thắng Điện Biên Phủ trong cuộc kháng chiến chống Pháp(1953-1954)
“Chín năm làm một Điện Biên
Nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng.”
- Tích hợp kiến thức Giáo dục công dân 9 tìm hiểu về truyền thống tốt đẹp của
dân tộc
Giáo viên nhấn mạnh: Để góp phần là nên chiến thắng vang dội lịch sử, đó là sự
dũng cảm chiến đấu với những tấm gương hi sinh anh dũng như: Tô Vĩnh Diện, Phan
ĐÌnh Giót...
Qua kiến thức môn giáo dục công dân, sự hi sinh anh dũng của Tô Vĩnh Diện,

Phan Đình Giót... thể hiện điều gì?(Thể hiện tinh thần giữ gìn phát huy truyền thống
yêu nước, kiên cường, bất khuất của dân tộc)
- Trước những tấm gương chiến đấu dũng cảm và sự hi sinh xương máu của quân
và dân trong chiến dịch Điện Biên Phủ chúng ta phải làm gì?
Học sinh : Phải biết ơn vì đã đem lại hòa bình độc lập cho dân tộc….. giữ gìn phát huy
truyền thống tốt đẹp của dân tộc
- Giáo viên tích hợp âm nhạc và giới thiệu bài hát hò kéo pháo:
+ Nghe giai điệu bài hát em hãy trình bày một số hiểu biết của mình về bài hát?
Học sinh trả lời.
Trong những ngày cam go của Chiến dịch Điện Biên Phủ, khi bộ đội ta gò lưng
kéo những khẩu pháo nặng hơn 2 tấn, vượt qua núi cao, đèo dốc hiểm trở…, bài hát “Hò
kéo pháo” của nhạc sỹ Hoàng Vân vang lên giữa chiến trường đã trở thành động lực
không nhỏ, động viên tinh thần anh em chiến sỹ, dân công tham gia kéo pháo, góp phần
làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy. Bài hát là niềm tự hào về một thời oanh liệt
của pháo binh Quân đội Nhân dân Việt Nam anh hùng, và đồng thời nhạc sĩ Hoàng Vân
đã sáng tác được một bài hát “sống mãi cùng năm tháng” - một bản anh hùng ca tuyệt vời
của nền âm nhạc cách mạng Việt Nam.
- Giáo viên tổ chức học sinh xem phim tư liệu lịch sử (chiến dịch Điện Biên Phủ)
- Học sinh ghi chép, theo dõi thu thập tư liệu học tập phục vụ cho đề tài thu hoạch
Hoạt động 6 Hướng dẫn về nhà tiết 1:
Giáo viên hướng dẫn học sinh:
- Xem lại nội dung kiến thức đã học.
- Chuẩn bị tư liệu, tìm hiểu về lịch sử địa phương Ninh Bình trong cuộc kháng
chiến chống Pháp giai đoạn (1953-1954).
+ Những đóng góp của nhân dân Ninh Bình trong chiến cuộc Đông Xuân 19531954.
+ Những sự kiện tiêu biểu của cuộc kháng chiến.
Tiết 2. Trải nghiệm thực tế tại bảo tàng tỉnh:

7

* Nội dung học của tiết lịch sử địa phương gồm:
1. Những đóng góp của nhân dân Ninh Bình trong chiến cuộc Đông Xuân
1953-1954.
- Nhân dân Ninh Bình ra sức chiến đấu bảo vệ quê hương, đẩy lùi quân địch.
- Đóng góp sức người, sức của cho cuộc kháng chiến.
2. Các sự kiện tiêu biểu của cuộc kháng chiến chống Pháp ở Ninh Bình (19531954).
- Trong Đông xuân 1953- 1954 lực lượng vũ trang tỉnh tổ chức phá tề, diệt ác ôn,
mở rộng vùng giải phóng
- Chiến dịch Điện Biên Phủ kết thúc, địch tháo chạy, quân dân tỉnh tập trung lực
lượng truy quyét
- 30/06/1954 Ủy ban kháng chiến tỉnh tuyên Bố Ninh Bình hoàn toàn giải phóng.
* Phương pháp tiến hành dự án:
+ Các nhóm họp, cử nhóm trưởng và thư ký…. Chọn di sản và nội dung kiến thức
liên quan đến tiết học.
+ Phân công từng thành viên trong nhóm tìm hiểu về các nội dung.
+ Phỏng vấn báo cáo viên và người hướng dẫn, du khách nếu cần thiết.
+ Chụp ảnh quay phim và biên tập phim.
+ Thu thập và xử lý thông tin.
+ Thực hiện hoàn thành dự án.
- Giáo viên hướng dẫn học sinh chia nhóm, tự trải nghiệm, đóng vai các nhà
nghiên cứu lịch sử tìm hiểu bài học
* Cụ thể
Hoạt động 7: Tìm hiểu về lịch sử địa phương Ninh Bình trong cuộc kháng
chiến chống Pháp (1953-1954) tại bảo tàng tỉnh Ninh Bình.
- Giáo viên tổ chức học sinh đến học tập tại bảo tàng tỉnh Ninh Bình
- Giáo viên liên hệ với Ban quản lý bảo tàng tạo điểu kiện, tổ chức hướng dẫn học
sinh tìm hiểu những nội dung chính của lịch sử Ninh Bình (1953-1954):
- Học sinh ghi chép, chụp ảnh, quay phim, sưu tầm tư liệu.....
Hoạt động 8: Học sinh trải nghiệm tại bảo tàng tỉnh Ninh Bình.

- Giáo viên hướng dẫn học sinh chia nhóm, tự trải nghiệm, đóng vai các nhà
nghiên cứu lịch sử tìm hiểu bài học
- Học sinh ghi chép, chụp ảnh, quay phim, sưu tầm tư liệu.....
- Giáo viên tổ chức học sinh tham gia trò chơi “sưu tầm hiện vật lịch sử”, tìm hiểu
thêm những đóng góp của nhân dân Ninh Bình trong cuộc kháng chiến chống Pháp(19531954)
Các nhóm học sinh đóng vai là những nhà nghiên cứu lịch sử được giao những
nhiệm vụ sau:

8


+ Quan sát, nghe báo cáo, thu thập và xử lý thông tin, trao đổi trong nhóm để xây
dựng bài thuyết trình về lịch sử địa phương Ninh Bình trong cuộc kháng chiến chống
Pháp (1953-1954).

Học sinh học tập, trải nghiệm tại bảo tàng tỉnh
* Khi được học tại bảo tàng các em rất thích thú được quan sát và khám phá thực
tế. Với cách giới thiệu phù hợp với lứa tuổi học sinh trung học cơ sở các em dễ dàng cảm
nhận được những kỷ vật gắn liền với thế hệ cha anh và nhân dân Ninh Bình trong sự
nghiệp giải phóng Điện Biên. Từ đó nuôi dưỡng tình cảm biết ơn thế hệ đi trước. Đặc biệt
những trò chơi dân gian đã mang lại cho các em những xúc cảm khác lạ nhằm phát triển
cả về thể chất và tâm hồn. Khi được đến đây, các em được sống lại trong không khí hào
hùng của những chiến công đối với nhân dân Ninh Bình.
+ Những bài học mà các em tự thu thập, cảm nhận được từ trải nghiệm lịch sử chắc
chắn sẽ đọng lâu trong tâm trí, trái tim các em. Đây là một cách tiếp cận mới đối với học
sinh để tự lĩnh hội kiến thức, đồng thời giúp học sinh phát triển toàn diện.
+ Việc dạy học tại bảo tàng văn hóa là một trong những phương tiện dạy học quan
trọng nhất. Ẩn chứa trong đó là những giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học nên nó có khả
năng tác động mạnh tới tình cảm, đạo đức, tới việc hình thành nhân cách của học sinh,
giúp các em có cơ sở để giải thích một cách khoa học về những đóng góp của nhân dân cả

nước nói chung, nhân dân Ninh Bình quê em nói riêng trong chiến thắng Điện Biên.
+ Góp phần phát triển một số kỹ năng sống mới: Trong quá trình học tập tại bảo
tàng tỉnh Ninh Bình: học sinh được rèn luyện cách trình bày, diễn đạt suy nghĩ của bản
thân, quan điểm, mong muốn, cảm xúc của mình dưới hình thức nói, viết một cách phù
hợp với đối tượng, hoàn cảnh và văn hóa giao tiếp. Đồng thời các em cũng biết lắng nghe
và tôn trọng ý kiến của người khác ngay cả khi bất đồng quan điểm. Kỹ năng này giúp
học sinh có mối quan hệ tích cực với người khác. Học sinh rất hào hứng khi hiểu rõ hơn
về những đóng góp nói riêng của nhân dân Ninh Bình.

9


+ Việc dạy học tại bảo tàng giúp học sinh nhận thức được giá trị của những hiện
vật xung quanh, thấy yêu quý trân trọng hơn, tự hào hơn về quê hương mình, từ đó có thái
độ và hành vi đúng đắn, có ý thức giữ gìn, bảo tồn và phát huy những di sản văn hóa của
quê hương.
+ Điều quan trọng nhất là góp phần phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của
học sinh, kích thích hứng thú, phát triển năng lực học tập tự chiếm lĩnh kiến thức, các em
có kỹ năng vận dụng kiến thức liên môn đã học, để giải thích những hiện tượng, sự vật
liên quan. Đặc biệt, sẽ làm cho những giá trị về văn hóa lịch sử, khoa học khởi sắc qua đó
truyền cảm hứng cho các em, giúp các em tư duy sâu hơn về các giá trị truyền thống, qua
đó tác động đến tình cảm, đạo đức và nhân cách. Đối với giáo viên, giúp người dạy hình
thành những hình thức kiểm tra đánh giá đa dạng, phong phú hơn. Góp phần quan trọng
vào việc nâng cao tiến trình dạy và học.
Hoạt động 9: Giáo viên hướng dẫn học sinh lựa chọn đề tài cần nghiên cứu
cho dự án thông qua một số câu hỏi định hướng:
1. Tại sao Điện Biên Phủ được chọn là điểm quyết chiến chiến lược giữa quân
và dân ta với thực dân Pháp?
2. Hãy kể lại một tấm gương anh hùng hy sinh anh dũng trong cuộc kháng
chiến chống Pháp( 1953-1954 để lại cho em nhiều ấn tượng sâu sắc?

3. Nêu cảm nghĩ của em về chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ và chiến cuộc
Đông Xuân 1953-1954? Từ đây em có suy nghĩ và hành động như thế nào để giữ gìn,
phát huy truyền thống tốt đẹp của cha ông.
4. Qua những hiểu biết của mình, em hãy nêu những đóng góp của nhân dân
Ninh Bình trong chiến cuộc Đông Xuân 1953-1954 và chiến dịch Điện Biên Phủ?
Hoạt động 10: Thảo luận nhóm, viết báo cáo.
(Hoạt động sau buổi học bài mới trên lớp)
* Giáo viên:
- Hướng dẫn học sinh lựa chọn đề tài cần nghiên cứu cho dự án thông qua một số
câu hỏi đinh hướng sau khi tiếp thu kiến thức bài mới, chia lớp thành 4 nhóm
- Các nhóm thảo luận và lựa chọn đề tài nghiên cứu cho dự án của nhóm mình.
- Giáo viên tiếp tục hướng dẫn học sinh các bước cơ bản khi thực hiện dự án.
- Trong quá trình thực hiện dự án, giáo viên cần:
+ Thường xuyên kiểm tra tiến trình thực hiện dự án của các em và trợ giúp các em
khi cần thiết.
+ Hướng dẫn học sinh các kĩ năng Word, Powerpoint.
+ Cung cấp các tài liệu tham khảo, các địa chỉ trang web tin cậy để các em chủ
động tìm kiếm thông tin.
+ Công bố các tiêu chí đánh giá sản phẩm, đánh giá nhóm và đánh giá từng các
nhân.

10


* Học sinh:
- Làm việc theo nhóm
- Lập kế hoạch làm việc
- Tìm kiếm thu thập tài liệu (Thông qua tìm hiểu khu di tích lịch sử: Điện Biên qua
nghiên cứu tài liệu, sách báo, từ nguồn Internet, thư viện…)
- Phân tích xử lý thông tin.

- Viết báo cáo.
Hoạt động 11: Giới thiệu sản phẩm trước lớp.
Đây là hoạt động thực hiện trên lớp (thời gian trong một tiết học), hoạt động
này thể hiện tính liên môn tích hợp rõ nhất.
Nội dung tích hợp trong hoạt động chúng tôi thực hiện như sau:
* Giáo viên sử dụng các phương pháp: Nêu vấn đề, thảo luận nhóm, vấn đáp,
thuyết trình...
1. Tổ chức các nhóm báo cáo thu hoạch:
Bước 1: học sinh thảo luận cử đại diện trình bày, nhận xét, bổ sung cho mỗi sản
phẩm.
Bước 2: giáo viên nhận xét, góp ý và rút kinh nghiệm cho từng nhóm.
Bước 3: các nhóm chấm chéo sản phẩm của nhóm bạn,.
Bước 4: giáo viên thống nhất cho điểm từng nhóm tiêu chí đã công bố từ trước.
Đối với nhóm 1: (Tích hợp kiến thức Địa lý).
Điện Biên Phủ được chọn là điểm quyết chiến chiến lược giữa quân và dân ta
với thực dân Pháp:
Đối với nhóm 2: (Tích hợp kiến thức môn Giáo dục công dân)
Kể lại một tấm gương anh hùng hy sinh anh dũng trong chiến dịch lịch sử Điện
Biên Phủ để lại cho em nhiều ấn tượng sâu sắc:
Đối với nhóm 3: (Tích hợp kiến thức môn Giáo dục công dân)
Nêu cảm nghĩ của em về chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ và chiến cuộc Đông
Xuân 1953-1954? Từ đây em có suy nghĩ và hành động như thế nào để giữ gìn, phát
huy truyền thống tốt đẹp của cha ông.
Đối với nhóm 4
Qua những hiểu biết của mình, em hãy nêu những đóng góp của nhân dân
Ninh Bình trong chiến cuộc Đông Xuân 1953-1954 và chiến dịch Điện Biên Phủ?

11

Hình ảnh học sinh sưu tầm tài liệu và trải nghiệm tại bảo tàng

Một số hình ảnh học sinh báo cáo sản phẩm của nhóm
Hoạt động 12. Hướng dẫn về nhà.
- Học sinh viết bài thu hoạch: Qua kiến thức lịch sử, và các môn học tích hợp em
sẽ làm cách nào để thể hiện lòng tự hào, giữ gìn truyền thống tốt đẹp của dân tộc trong
cuộc kháng chiến chống Pháp (1953-1954)
Với nội dung của bài thu hoạch, học sinh có thể tích hợp các môn Ngữ văn, Tiếng
Anh, Mỹ Thuật, Giáo dục công dân, Tin học để làm ra các tác phẩm (bài thuyết minh,
thơ, tranh…), chủ đề về cuộc kháng chiến chống Pháp (1953-1954), chiến thắng quyết
định - Chiến dịch Điện Biên Phủ

12


Nội dung câu hỏi như sau: Bằng kiến thức các môn học Văn học, Âm nhạc, Mỹ
thuật.... hãy sưu tầm hoặc sáng tác một tác phẩm ca ngợi về chiến thắng Điện Biên
Phủ?
- Học sinh đọc tìm hiểu phần còn lại của bài học.
4. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập.
4.1. Hình thức đánh giá:
Việc kiểm tra đánh giá được thực hiện kết hợp giữa hoạt động trải nghiệm thực tế,
hoạt động trên lớp và bài tập về nhà, quá trình thực hiện các công việc của từng thành
viên và sự phối hợp trong các nhóm.
Học sinh được tự đánh giá cho điểm kết quả hoạt động của từng cá nhân và các
nhóm.
Thông qua các hình thức kiểm tra đánh giá học sinh phát huy được tính tích cực
chủ động đánh giá cho điểm.
- Giáo viên đánh giá theo các tiêu chí đã công bố trước học sinh.
4.2. Công cụ đánh giá:

- Phiếu đánh giá kết quả các nhóm của học sinh.
- Phiếu đánh giá các thành viên khác trong nhóm.của học sinh.
- Phiếu tổng hợp kết quả đánh giá của giáo viên.
5. Các sản phẩm của học sinh.
Bài thu hoạch với nội dung liên quan đến tiết học, bài làm cá nhân.
- Sản phẩm của các nhóm đều được thể hiện qua các bài thuyết trình bằng word,
PowerPoint, các bài thuyết trình đều đạt kết quả tốt, nội dung phong phú, liên hệ thực tiễn
sinh động, được học sinh nhận xét, đánh giá.
- Đối với các bài làm cá nhân của học sinh: Đều đạt kết quả xếp loại khá, giỏi. Học
sinh thể hiện nội dung bài học qua nhiều hình thức phong phú, có sự tích hợp kiến thức
liên môn khi tìm hiểu lịch sử ( như làm thơ, vẽ tranh, thuyết minh.

GIÁO ÁN MINH HỌA
CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC
CHỐNG THỰC DÂN PHÁP XÂM LƯỢC KẾT THÚC (1953-1954)
I. Mục tiêu dạy học
1. Về kiến thức, kĩ năng, thái độ
1.1. Về kiến thức:
a. Môn Lịch sử:
- Âm mưu mới của Pháp, Mĩ ở Đông Dương được thể hiện trong kế hoạch Na-Va
(5/1953).

13


- Chủ trương chiến lược của ta trong chiến cuộc Đông - Xuân 1953-1954 nhằm phá
tan kế hoạch Na-Va, giành thắng lợi quân sự quyết định- chiến Thắng Điện Biên Phủ
b. Môn Địa Lí :
- Hiểu được điều kiện tự nhiên,vị trí địa lí của Điện Biên Phủ.
c. Môn Ngữ văn:

- Hiểu được nội dung, ý nghĩa của các bài thơ, câu chuyện ca ngợi cuộc kháng
chiến chống Pháp(1953-1954), đỉnh cao là chiến thắng Điện Biên Phủ
d. Môn Giáo dục công dân:
- Thấy được lí tưởng sống của thế hệ cha anh, giá trị truyền thống tốt đẹp của
dân tộc trong cuộc kháng chiến chống xâm lược
e. Âm nhạc:
- Tìm hiểu, sưu tầm các bài hát ca ngợi cuộc kháng chiến chống Pháp, chiến thắng
Điện Biên Phủ: Bài hát Hò kéo pháo, Giải phóng Điện Biên….
g. Môn mỹ thuật
Học sinh có thêm kiến thức mỹ thuật trong việc vẽ tranh phong cảnh đề tài về lịch
sử ngợi chiến thắng Điện Biên Phủ.
1.2. Về kĩ năng:
- Học sinh phát triển được các kĩ năng tư duy (phân tích, tổng hợp, đánh giá), kĩ
năng nhận biết, hệ thống hóa và giải quyết vấn đề ...
- Học sinh có cơ hội được rèn luyện các kĩ năng cần thiết cho cuộc sống như:
+ Dám nhận trách nhiệm và linh động trong khi làm việc trên lớp cũng như ở nhà.
+ Các kĩ năng giao tiếp và hợp tác khi làm việc nhóm, khả năng thuyết trình...
+ Tính sáng tạo và ham tìm hiểu tri thức
- Học sinh được nâng cao kĩ năng kỹ năng sử dụng bản đồ,sử dụng công nghệ
thông tin trong quá trình học tập và tạo ra sản phẩm.
1.3. Về thái độ:
- Học sinh yêu thích và say mê hơn đối với môn Lịch sử.
- Giáo dục học sinh khâm phục và tự hào truyền thồng của dân tộc ta đoàn kết anh
dũng chiến đấu chống giặc ngoại xâm.
- Giáo dục ý thức giữ gìn, phát huy truyền thống của dân tộc trong bối cảnh đất
nước phát triển và hội nhập ngày nay.
2. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực hợp tác.
- Năng lực tự học, tự nghiên cứu, sáng tạo
- Năng lực sử dụng ngôn ngữ

- Năng lực sử dụng công nghệ thông tin
II. Thời lượng dự kiến:

14


Được bố trí tiến hành qua 3 tiết học: 1 tiết học trên lớp (chính khóa), 2 tiết ngoại
khóa (học tại bảo tàng tỉnh, báo cáo sản phẩm.)
III. Chuẩn bị:
1. Giáo viên
- Soạn giáo án.
- Máy chiếu, máy vi tính, máy ảnh.
- Giấy khổ to.
- Tài liệu, sách báo…
- Kế hoạch tổ chức cho học sinh
2. Học sinh
- Tìm hiểu trước nội dung bài học
- Các phương tiện để thu thập, xử lý thông tin, giấy bút...
IV. Phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá:
* Phương pháp: Dạy học dự án
- Nêu và giải quyết vấn đề.
- Thảo luận nhóm.
- Thuyết trình, vấn đáp
* Kiểm tra đánh giá
- Sản phẩm của các nhóm
- Quá trình học, vận dụng thực tế
V. Các hoạt động học tập
Tiết 1. Tìm hiểu kiến thức mới
Hoạt động 1. Xây dựng chủ đề
- Phương pháp sử dụng

+ Nêu vấn đề
+ Động não
Giáo viên chiếu hình ảnh: Lá cờ của ta tung bay trên nóc hầm chỉ huy của tướng
Đờ catxtơri
Nêu câu hỏi; Em hãy quan sát và cho biết bức ảnh trên nói về chiến thắng lịch
sử nào của dân tộc ta?
Học sinh trả lời: Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954
? Nêu một số hiểu biết của em về chiến thắng điện Biện Phủ?
Học sinh trả lời
Giáo viên dẫn dắt vào bài:
Mỗi khi nói về chiến thắng vĩ đại của dân tộc, trong mỗi người Việt Nam chúng ta
không thể không nhắc tới chiến thắng đỉnh cao của cuộc kháng chiến chống Pháp đó là
chiến thắng Điện Biên Phủ, một thắng lợi “lừng lẫy năm Châu chấn động địa cầu”. Để có

15


thêm những kiến thức về cuộc kháng chiến chống Pháp giai đoạn 1953-1954, đỉnh cao là
chiến dịch Điện Biên Phủ chúng ta cùng tìm hiểu bài học.
Tiết 35- Bài 27
CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC
CHỐNG THỰC DÂN PHÁP XÂM LƯỢC KẾT THÚC (1953-1954)
Hoạt động 2:Tìm hiểu về kế hoạch Na- Va của Pháp Mĩ
* Kiến thức
- Âm mưu của Pháp Mĩ trong kế hoạch Na- Va
- Nội dung của kế hoạc Na-Va
* Phương pháp sử dụng
- Nêu vấn đề.
- Thảo luận cặp đôi
- Vấn đáp.

* Cách thức tiến hành:
Hoạt động của giáo viên học sinh
Giáo viên tổ chức học sinh hoạt động cặp
đôi, tìm hiểu
- Âm mưu của Pháp Mĩ trong kế hoạch NaVa?
- Nêu nội dung của kế hoạc Na-Va?
HS trả lời, nhận xét

- Em có nhận xét gì về thời gian thay đổi tình
hình chiến sự ở Đông Dương ?
HS: (Ngắn, có tính chất chủ quan).
- Để thực hiện kế hoạch Na-Va, Pháp- Mĩ đã
làm gì ?
(Tăng thêm ở Đông Dương 12 tiểu đoàn bộ
binh, tập trung ở đồng bằng Bắc Bộ lực lượng
cơ động mạnh gồm 44 tiểu đoàn/ 84 tiểu đoàn
ở Đông Dương
- Tăng viện trợ, xây dựng lực lượng cơ động
mạnh, tăng ngụy quân…

Nội dung
I- KẾ HOẠCH NA - VA CỦA PHÁP
MĨ:

- Mục đích: Xoay chuyển cục diện chiến
tranh kết thúc trong danh dự.
- Kế hoạch Na-Va: 2 bước
+ Bước 1: Thu Đông 1953, Xuân 1954
phòng ngự miền Bắc, tiến công chiến
lược miền Trung, miền Nam.

+ Bước 2: Thu Đông 1954, tiến công
chiến lược ở miền Bắc, giành thắng lợi
quyết định, kết thúc chiến tranh.

Hoạt động 3. Tìm hiểu cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953-1954

16


* Kiến thức
- Phương hướng của ta trong chiến cuộc Đông Xuân 1953-1954
- Các cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953-1954
* Phương pháp sử dụng
- Thảo luận nhóm.
- Vấn đáp, thuyết trình, nêu vấn đề.
* Cách thức tiến hành:
Hoạt động của giáo viên học sinh

Nội dung
II- CUỘC TIẾN CÔNG CHIẾN
LƯỢC ĐÔNG XUÂN 1953-1954 VÀ
CHIẾN DỊCH LỊCH SỬ ĐIỆN BIÊN
PHỦ:
Học sinh đọc, tìm hiểu mục 1
1- Cuộc tiến công chiến lược Đông Giáo viên tổ chức học sinh tìm hiểu các nội xuân 1953-1954:
dung
- Để đối phó với âm mưu của Pháp Mĩ trong
kế hoạch Na- Va, Đảng ta đề ra kế hoạch như
thế nào ?
(Kế hoạc tác chiến đông xuân 1953-1954…..)

- Phương hướng : Tập trung lực lượng
- Phương hướng chiến lược của ta là gì ?
mở những cuộc tiến công vào những
hướng quan trọng mà địch tương đối
- Phương châm chiến lược ?
yếu, buộc địch phải phân tán lực lượng.
(“Tích cực, chủ động, cơ động, linh hoạt”,
đánh ăn chắc”, “đánh chắc thắng”)
Giáo viên: Giới thiệu H52, yêu cầu học sinh
nhận xét tinh thần, thái độ của bộ chính trị
Trung ương Đảng trong chiến cuộc Đông
Xuân
(Không khí khẩn trương, nhanh chóng,thể
hiện rõ tầm quan trọng của chiến cuộc)
- Nội dung : Ta mở một loạt chiến dịch
? Để thực hiện phương hướng chiến lược trên tiến công trên nhiều hướng ở khắp các
quân ta đã làm gì ?
chiến trường Đông Dương.
- Giáo viên chia lớp thành 2 nhóm, tổ chức
trò chơi “ tiếp sức”
Tìm hiểu những cuộc tiến công địch của ta + Ngày 20/11/1953 ta chuyển lên Tây
trong chiến cuộc Đông Xuân (1953-1954)?
Bắc.
Học sinh trình bày trên bảng
+ Đầu tháng 12/1953 ta bao vây uy hiếp
- Giáo viên tổ chức học sinh phân tích các địch ở Điện Biên phủ, giải phóng Lai
cuộc tiến công của ta trên lược đồ (cuộc tiến Châu.
công chiến lược Đông Xuân 1953-1954).
+ Cuối tháng 12/1953 Liên quân Lào Giáo viên tích hợp kiến thức địa lí hướng Việt tấn công Trung Lào.
dẫn học sinh xác định các hướng tiến công + Cuối tháng 1/1954 mở cuộc tiến công

của ta trên lược đồ, tìm hiểu
Thượng Lào.

17


? Vì sao ta lại mở cuộc tiến công các hướng + Đầu tháng 2/1954 tấn công địch ở Bắc
trên ?
Tây Nguyên; bao vây, uy hiếp PLâyCu.
(Đó là những vị trí quan trọng, địch sở hở, bị
động dễ đối phó).
? Ta mở các cuộc tiến công chiến lược buộc
quân địch phải làm gì ?
(Buộc địch phải phân tán lực lượng từ đồng
bằng Bắc Bộ ra năm nơi tập trung quân : Điện
Biên Phủ, Xê Nô, Luông Pha bang, Playcu )
? Để phối hợp với mặt trận chính ta còn đánh + Phát triển chiến tranh du kích ở vùng
sau lưng địch.
địch bằng cách nào? Mục đích ?
( Phát triển phong trào chiến tranh du
kích,góp phần phân tán và giam chân địch).
? Cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân
1953- 1954 của ta có ý nghĩa như thế nào ?
(Bước đầu làm phá sản kế hoạch Na- Va,
buộc chúng phải bị động phân tán, giam chân
ở miền núi)
Hoạt động 4. Tìm hiểu chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ
* Kiến thức
- Nét chính về Điện Biên Phủ, Âm mưu của Pháp Mĩ
- Chủ trương của ta trong chiến dịch Điện Biên Phủ

- Diến biến, kết quả, ý nghĩa chiến thắng Điện Biên Phủ
* Phương pháp sử dụng
- Nêu vấn đề.
- Thảo luận nhóm
- Vấn đáp, thuyết trình
* Cách thức tiến hành:
Hoạt động của giáo viên học sinh
Giáo viên chiếu lược đồ Điện Biên Phủ
Tích hợp với kiến thức môn Địa lí 9, giới thiệu vị trí
của Điện Biên Phủ
Điện Biên Phủ là một thung lũng rộng lớn thuộc phía
nam tỉnh Lai Châu,có lòng chảo Mường Thanh có chiều
dài từ 18 đến 20 km; chiều rộng từ 6 đến 8 km; cách
Hà Nội khoảng 300 km và cách Luông Phabăng khoảng
200 km theo đường chim bay. Thung lũng Điện Biên
nằm gần biên giới Việt - Lào, trên một ngã ba có nhiều
tuyến đường quan trọng.Dân số Điện Biên Phủ ở thời

Nội dung
2. Chiến dịch lịch sử Điện
Biên Phủ (1954)

18


điểm năm 1954 khoảng vạn người, thuộc 11 dân tộc
khác nhau. Dưới con mắt của các nhà quân sự Pháp,
Điện Biên Phủ "là một vị trí chiến lược quan trọng
chẳng những đối với chiến trường Đông Dương, mà
còn đối với Đông Nam Á. Đó là "một cái chìa khoá để

bảo vệ Thượng Lào", một "bàn xoay" có thể đi bốn phía
Việt Nam, Lào, Miến Điện, Trung Quốc.
Điện Biên Phủ - cánh đồng lòng chảo lớn nhất ở Tây
Bắc: “vị trí địa lí và những đặc điểm về khí hậu ở đây
khiến cho nó trở thành một địa bàn dễ phòng thủ, một
trong những căn cứ không quân tốt nhất Đông Nam Á,
một đầu cầu hàng không tuyệt vời.”
Giáo viên chia lớp thành 4 nhóm, phát phiếu học tập và
nêu nhiệm vụ của từng nhóm.
(Trình chiếu nội dung thảo luận)
Giáo viên yêu cầuđại diện từng nhóm trình bày.
Nhóm 1: Em có nhận xét gì về vị trí của Điện Biên
Phủ, Pháp- Mĩ đã xây dựng ĐBP trở thành một tập
đoàn cứ điểm như thế nào?
- Nhóm trưởng trình bày kết quả của nhóm mình.
Học sinh nhận xét
- Giáo viên nhận xét, bổ sung, kết luận nội dung thảo
luận nhóm 1.

* Điện Biên Phủ: Có vị trí
chiến lược quan trọng
* Âm mưu của Pháp – Mĩ
+ Xây dựng Điện Biên Phủ trở
thành cứ điểm mạnh nhất Đông
Dương: 16.200 quân, 49 cứ
điểm, chia thành 3 phân khu:
Bắc, Nam, trung tâm Mường
Thanh
* Chủ trương của ta
Nhóm 2: Trước âm mưu của Pháp –Mĩ, Đảng ta đã - Đầu tháng 12.1953, ta quyết

định mở chiến dịch Điện Biên
có chủ trương như thế nào?
Phủ
- Nhóm trưởng trình bày kết quả của nhóm mình.
- Mục tiêu:
- Giáo viên nhận xét, bổ sung, kết luận.
+ Tiêu diệt lực lượng địch
Phân tích:
Giáo viên chiếu hình ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp + Giải phóng Tây Bắc, tạo điều
kiện giải phóng Bắc Lào.
và phân tích
Trung ương Đảng hạ quyết tâm: "Tiêu diệt tập đoàn cứ
điểm Điện Biên Phủ để tạo nên một bước ngoặt mới
trong chiến tranh, trước khi Đế quốc Mỹ can thiệp sâu
hơn vào Đông Dương.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp làm Tư lệnh chiến dịch,
Thiếu tướng Hoàng Văn Thái làm Tham mưu trưởng
chiến dịch, Thiếu tướng Đặng Kim Giang làm Chủ

19


nhiệm cung cấp chiến dịch. Ông Lê Liêm làm Chủ
nhiệm chính trị chiến dịch.
Giáo viên chiếu hình ảnh số liệu về sự chuẩn bị của ta
Giáo viên phân tích: Địa hình hiểm trở cũng gây nhiều
khó khăn cho công tác hậu cần cho một chiến dịch quân
sự có quy mô lớn nhất chiến tranh Đông Dương. Việc
vận chuyển vũ khí, đặc biệt là pháo 105mm vào trận địa
là một công việc cực kỳ khó khăn. Chỉ huy pháo binh

tại Điện Biên Phủ Charles Piroth từng tự tin tuyên bố: “
Việt Minh không thể nào đưa được pháo đến tận đây;
nếu họ đến, chúng tôi sẽ đè bẹp ngay”.Nhưng người
Pháp đã lầm to, để đảm bảo tính bí mật và bất ngờ cho
chiến dịch, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã chỉ đạo cho
quân đội bí mật kéo pháo vào trận địa mà quân Pháp
gần như không hay biết.Hàng vạn những chiến sĩ, dân
công đã không quản ngày đêm vận chuyển vũ khí,
lương thực đạn dược, thuốc men lên với Điện Biên Phủ.
Giáo viên tích hợp với kiến thức môn Ngữ Văn nói
lên không khí chuẩn bị chiến dịch qua trích đoạn
bài “Hoan hô chiến sĩ Điện Biên”

“Những đồng chí chèn lưng cứu pháo
Nát thân, nhắm mắt, còn ôm...
Những bàn tay xẻ núi, lăn bom
Nhất định mở đường cho xe ta
lên chiến trường tiếp viện
- Giáo viên chiếu hình ảnh anh hùng Tô Vĩnh Diện và
giới thiệu về sự hy sinh anh dũng của anh
Tháng 3 năm 1953, Tô Vĩnh Diện và đồng đội kéo
pháo ra đến đoạn Dốc Chuối.. Khi dây tời chính bị đứt,
pháo lao nhanh và khó điều khiển, Tô Vĩnh Diện bất
chấp nguy hiểm lấy thân mình đẩy càng pháo vào vách
núi cho pháo dừng lại, khẩu pháo cứ lao nhanh vùn
vụt. Trong giờ phút nguy nan ấy, anh buông tay, đạp
mạnh 2 chân lao cả thân mình vào bánh pháo. Khẩu
pháo dựng khự lại. Tô Vĩnh Diện đã hy sinh.

* Diễn biến (từ 13.3 đến

7.5.1954)

20


Sự hi sinh của anh là niềm tự hào của cả thế hệ người

Chia làm 3 đợt:

Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống xâm lược, họ

+ Đợt 1: Từ ngày 13 đến 17/3/1954: đánh chiếm Him
Lam và toàn bộ phân khu Bắc.

sẵn sàng hi sinh tính mạng của mình cho nền độc lập
của quê hương đất nước
Nhóm 3 : Trình bày những nét chính về diễn biến của
chiến dịch Điện Biên Phủ?
Đại diện nhóm trình bày diễn biến chiến dịch
- Giáo viên nhận xét, bổ sung, kết luận.
Giáo viên chiếu lược đồ trận Điện Biên Phủ ,giải thích
kí hiệu..
Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu trên lược đồ
từng đợt tiến công.
Đợt 1: Để bảo đảm nguyên tắc "trận đầu phải thắng",
tham mưu đã bố trí một lực lượng mạnh hơn quân Pháp
gấp 3 lần, nếu kể cả lực lượng dự phòng, gấp 5 lần, có
kế hoạch phòng pháo, phòng không, chống phản kích,
dự kiến các tình huống cơ bản và cách xử lý trong quá
trình diễn biến chiến đấu. Công tác kiểm tra được thực

hiện tỉ mỉ.

+ Đợt 2: Từ ngày 30/3 26/4/1954: ta đánh chiếm các
căn cứ phía Đông khu trung
tâm.
+ Đợt 3: Từ ngày 1/5- 7/5/1954
ta đánh chiếm các căn cứ còn
lại ở khu trung tâm và phân
khu Nam.
- 17h30’ ngày 7/5 tướng ĐờCa- Xtơ-Ri cùng toàn bộ Ban
Tham mưu ra hàng.

- 13/3  17/3/1954 ta tấn công địch ở Him Lam, phân
khu Bắc. Trong 2 ngày, ta tiêu diệt gọn 2 cứ điểm Him
Lam, và Độc Lập. Ngày 17-3, địch ở Bản Kéo ra hàng.
Giáo viên phân tích
Trong cuộc chiến có nhiều chiến sĩ đã hi sinh anh dũng
để góp phần làm nên thắng lợi, tiêu biểu là anh hùng
liệt sĩ Phan Đình Giót
? Nêu những hiểu biết của em về anh hùng Phan ĐÌnh
Giót?
Học sinh trả lời
Giáo viên tích hợp kiến thức môn giáo dục công dân
9 giới thiệu về tấm gương hi sinh anh dũng trong
cuộc chiến, thể hiện lí tưởng sống của thế hệ thanh
niên trong cuộc kháng chiến chống xâm lược:
Tại cứ điểm Him Lam, giờ xung trận đã đến nhưng
hoàn toàn bất lợi cho đơn vị của Phan Đình Giót. Một

21

bộ phận bị lộ và đang bị pháo địch ghìm hãm, chia cắt,
nhiều đồng đội bị thương vong. Tiểu đội bộc phá lao
lên, hết người này đến người khác mà vẫn chưa phá
được hàng rào. Đến lượt Phan Đình Giót, anh nhảy ra
khỏi công sự, luồn lách dưới làn đạn địch, đặt ống bộc
phá thứ 9. Khi quay lại, anh bị đạn xuyên qua đùi, máu
chảy lênh láng. Chính trị viên đơn vị đã giục anh trở lại
quân y. Nhưng chỉ lát sau, anh lại nhảy tới, tay ôm bộc
phá, tay dìu bạn về phía sau rồi chạy vụt lên đặt ống
thuốc nổ. Lần này, một dãy hàng rào dài hàng chục mét
bị phá tan. Xung kích ào ạt xông lên
Thế rồi, từ một lô cốt khác, địch bắn ra ác liệt, Phan
Đình Giót mình đầy thương tích trườn lên dùng hết sức
lao vào lấp lỗ châu mai, dập tắt hỏa điểm địch. Cứ điểm
Him Lam hoàn toàn bị tiêu diệt.
Đợt 2: Từ 30/3 – 26/4
Chiến sự diễn ra ác liệt nhất và kéo dài nhất vì đây là
nơi địch tập trung hoả lực lực lượng nhiều nhất.
Ta tập trung tiêu diệt địch ở đồi A1, C1, .. và cánh đồng
Mường Thanh. Cuộc chiến đấu diễn ra ác liệt cả hai bên
đều bị thương vong, cuối cùng mỗi bên chỉ chiếm giữ
được một nửa điểm cao. Cánh đồng Mường Thanh
không có địa hình che khuất nên bộ đội ta tiến công có
phần khó khăn. Để giảm bớt thương vong và tạo điều
kiện thuận lợi cho bộ đội ta khi tiến công, cấp trên đã
cho bộ đội đào hệ thống hầm hào ngang dọc và cắt lìa
phân khu trung tâm với phân khu Nam, cuối cùng giặc
chỉ còn đóng giữ trên trận tuyến mỗi chiều chỉ còn 1

km. Chúng phải sống chui rúc trong các công sự chật
hẹp, song hệ thống hầm hào vẫn vươn tới như những
chiếc thòng lọng thít chặt lấy cổ địch, mặc dù lúc này
địch đã huy động hầu hết máy bay ở Đông Dương đến
chi viện.
Đợt 3: 3(1/5  7/5/1954)
Ta tấn công một số điểm còn lại ở phía Đông và tấn
công vào phân khu Nam. Tuy nhiên để giành chiến
thắng ở điểm cao cuối cúng nguy hiểm: Đồi A1, bộ đội

22


đã phải bí mật đào một đường hầm lên tận đỉnh đồi A1,
đất được bỏ vào bao tải rồi ném xuống dòng sông Nâm
Rốm, nhằm đảm bảo yếu tố bí mật rồi chất lên đỉnh đồi
1 tấn thuốc nổ. Tối 6/5 ta đã phá tan điểm cao cuối cùng
nguy hiểm này tạo điều kiện cho chiến dịch mau giành
thắng lợi. Giây phút lịch sử đáng ghi nhớ đó là 17 giờ
30 quân ta vượt qua cầu Mường Thanh tấn công vào Sở
huy của địch, Tướng Đờ Ca-xtơ- ri cùng toàn bộ ban
tham mưu kéo nhau ra hàng, lá cờ Tổ quốc tung bay
trên nóc hầm Đờ cát báo hiệu chiến dịch đã toàn thắng
Nhóm 4 : Nêu kết quả, ý nghĩa của chiến dịch Điện
Biên Phủ?
Đại diện nhóm trình bày
( Kết quả:Loại khỏi vòng chiến đấu 16.200 tên, hạ 62
máy bay, thu toàn bộ vũ khí cơ sở vật chất kĩ thuật.
Ý nghĩa: Làm phá sản hoàn toàn kế hoạch Na va.Làm
xoay chuyển cục diện chiến tranh. Tạo điều kiện thuận

lợi cơ bản cho cuộc đấu tranh ngoại giao của ta, buộc
pháp – Mĩ phải kí hiệp định Giơnevơ.)
- Giáo viên nhận xét, bổ sung, kết luận.

* Kết quả, ý nghĩa:
- Kết quả: Loại khỏi vòng
chiến đấu 16.200 tên, hạ 62
máy bay, thu toàn bộ vũ khí cơ
sở vật chất kĩ thuật.
- Ý nghĩa:
+ Làm phá sản hoàn toàn kế
hoạch Na va.
+ Làm xoay chuyển cục diện
chiến tranh,
+ Tạo điều kiện thuận lợi cơ
bản cho cuộc đấu tranh ngoại
giao của ta, buộc pháp – Mĩ
phải kí hiệp định Giơnevơ.

Hoạt động 5. Củng cố.
- Giáo viên tích hợp kiến thức Văn học nhấn mạnh về tầm quan trọng của chiến
thắng Điện Biên Phủ trong cuộc kháng chiến chống Pháp(1953-1954)
“Chín năm làm một Điện Biên
Nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng.”
- Tích hợp kiến thức Giáo dục công dân 9 tìm hiểu về truyền thống tốt đẹp của dân tộc
Giáo viên nhấn mạnh: Để góp phần là nên chiến thắng vang dội lịch sử, đó là sự dũng
cảm chiến đấu với những tấm gương hi sinh anh dũng như: Tô Vĩnh Diện, Phan ĐÌnh
Giót...
Qua kiến thức môn giáo dục công dân, sự hi sinh anh dũng của Tô Vĩnh Diện,
Phan ĐÌnh Giót... thể hiện điều gì?

((Thể hiện tinh thần giữ gìn phát huy truyền thống yêu nước, kiên cường, bất khuất
của dân tộc)
- Trước những tấm gương chiến đấu dũng cảm và sự hi sinh xương máu của quân và dân
trong chiến dịch Điện Biên Phủ chúng ta phải làm gì?

23


Học sinh : Phải biết ơn vì đã đem lại hòa bình độc lập cho dân tộc….. giữ gìn phát huy
truyền thống tốt đẹp của dân tộc
- Giáo viên tích hợp âm nhạc và giới thiệu bài hát hò kéo pháo:
+ Nghe giai điệu bài hát em hãy trình bày một số hiểu biết của mình về bài hát?
Học sinh trả lời.
Trong những ngày cam go của Chiến dịch Điện Biên Phủ, khi bộ đội ta gò lưng
kéo những khẩu pháo nặng hơn 2 tấn, vượt qua núi cao, đèo dốc hiểm trở…, bài hát “Hò
kéo pháo” của nhạc sỹ Hoàng Vân vang lên giữa chiến trường đã trở thành động lực
không nhỏ, động viên tinh thần anh em chiến sỹ, dân công tham gia kéo pháo, góp phần
làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy. Bài hát là niềm tự hào về một thời oanh liệt
của pháo binh Quân đội Nhân dân Việt Nam anh hùng, và đồng thời nhạc sĩ Hoàng Vân
đã sáng tác được một bài hát “sống mãi cùng năm tháng” - một bản anh hùng ca tuyệt vời
của nền âm nhạc cách mạng Việt Nam.
- Giáo viên tổ chức học sinh xem phim tư liệu lịch sử (chiến dịch Điện Biên Phủ)
- Học sinh ghi chép, theo dõi thu thập tư liệu học tập phục vụ cho đề tài thu hoạch
Hoạt động 5. Hướng dẫn về nhà
Giáo viên hướng dẫn học sinh:
- Xem lại nội dung kiến thức đã học.
- Chuẩn bị tư liệu, tìm hiểu về lịch sử địa phương Ninh Bình trong cuộc kháng chiến
chống Pháp giai đoạn (1953-1954) học tập, trải nghiệm tại bảo tàng
+ Những đóng góp của nhân dân Ninh Bình trong chiến cuộc Đông Xuân 1953-1954;
+ Những sự kiện tiêu biểu của cuộc kháng chiến chống Pháp ở Ninh Bình( 1953-1954).

Tiêt 2
III. NINH BÌNH TRONG CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP
( 1953-1954).
Hoạt động 7:Tìm hiểu về lịch sử địa phương Ninh Bình trong cuộc kháng chiến chống
Pháp (1953-1954) tại bảo tàng tỉnh Ninh Bình.
Hoạt động của giáo viênvà học sinh
Nội dung
- Giáo viên tổ chứchọc sinh đến học tập tại
III. NINH BÌNH TRONG CUỘC
bảo tàng tỉnh Ninh Bình
KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP
- Giáo viên liên hệ với Ban quản lý bảo tàng
( 1953-1954).
tạo điểu kiện,tổ chức hướng dẫn học sinh tìm
hiểu những nội dung chính của lịch sử Ninh
Bình (1953-1954):
Những đóng góp của nhân dân Ninh Bình
trong chiến cuộc Đông Xuân 1953-1954.
Các sự kiện tiêu biểu của cuộc kháng chiến
chống Pháp ở Ninh Bình( 1953-1954).

24


- Học sinh chuẩn bị sách vở, tư liệu, phương
tiện học tập ...., theo sự hướng dẫn của giáo
viên và hướng dẫn viên để học tập tại bảo
tàng
- Ghi chép những nội dung cơ bản của lịch sử 1. Những đóng góp của nhân dân Ninh
Ninh Bình giai đoạn 1953- 1954

Bình trong chiến cuộc Đông Xuân
1953-1954.
- Nhân dân Ninh Bình ra sức chiến đấu
bảo vệ quê hương, đẩy lùi quân địch
- Đóng góp sức người, sức của cho
cuộc kháng chiến
2. Các sự kiện tiêu biểu của cuộc
kháng chiến chống Pháp ở Ninh
Bình( 1953-1954).
- Trong Đông xuân 1953- 1954 lực
lượng vũ trang tỉnh tổ chức phá tề, diệt
ác ôn, mở rộng vùng giải phóng
- Chiến dịch Điện Biên Phủ kết thúc,
địch tháo chạy, quân dân tỉnh tập trung
lực lượng truy quyét
- 30/06/1954 Ủy ban kháng chiến tỉnh
tuyên Bố Ninh Bình hoàn toàn giải
phóng
Hoạt động 8: Học sinh trải nghiệm tại bảo tàng tỉnh Ninh Bình.
- Giáo viên hướng dẫn học sinh chia nhóm, tự trải nghiệm, đóng vai các nhà nghiên cứu
lịch sử tìm hiểu bài học
- Học sinh ghi chép, chụp ảnh, quay phim, sưu tầm tư liệu.....
- Giáo viên tổ chức học sinh tham gia trò chơi “sưu tầm hiện vật lịch sử”, tìm hiểu thêm
những đóng góp của nhân dân Ninh Bình trong cuộc kháng chiến chống Pháp(19531954)
Hoạt động 9. Củng cố, hướng dẫn về nhà
- Giáo viên nhận xét buổi học ngoại khóa tại bảo tàng
- Tổ chức học sinh lựa chọn đề tài báo cáo tại tiết học hôm sau
Giáo viên hướng dẫn học sinh lựa chọn đề tài cần nghiên cứu cho dự án thông qua
một số câu hỏi định hướng:
1. Tại sao Điện Biên Phủ được chọn là điểm quyết chiến chiến lược giữa quân

và dân ta với thực dân Pháp?

25