Quản lý đào tạo nghề gắn với chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

BÙI THỊ HỒNG PHƯỢNG

QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGHỀ GẮN VỚI
CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN ĐỊNH HÓA, TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
Chuyên ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2018


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

BÙI THỊ HỒNG PHƯỢNG

QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGHỀ GẮN VỚI
CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN ĐỊNH HÓA, TỈNH THÁI NGUYÊN
Chuyên ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ
Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS BÙI QUANG TUẤN

THÁI NGUYÊN - 2018

i
LỜI CAM ĐOAN
Tơi cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của tôi, các kết quả trong
luận văn này là trung thực và chưa được ai công bố trong bất kỳ cơng trình
nghiên cứu nào khác.

Tác giả luận văn

Bùi Thị Hồng Phượng


ii
LỜI CẢM ƠN
Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Bùi Quang Tuấn,
người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tơi trong suốt q trình học tập, nghiên
cứu và hồn thành luận văn.
Tơi xin trân trọng cảm ơn các thầy giáo, cô giáo khoa Kinh tế, khoa
Sau Đại học - Trường Đại học Kinh tế & Quản trị Kinh doanh Thái Nguyên Đại học Thái Nguyên đã đóng góp nhiều ý kiến q báu giúp đỡ tơi trong q
trình nghiên cứu, hồn thành luận văn.
Tơi xin chân thành cảm ơn tới Ban lãnh đạo, các bạn bè đồng nghiệp,
đã tạo điều kiện giúp đỡ tơi hồn thành luận văn này.
Do bản thân còn nhiều hạn chế nên luận văn khơng tránh khỏi những
thiếu sót, tơi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của các thầy cô giáo
và các bạn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Tác giả luận văn

Bùi Thị Hồng Phượng

iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... vi
DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................. vii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1
2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3
4. Đóng góp của đề tài....................................................................................... 3
5. Bố cục của đề tài ........................................................................................... 4
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ
ĐÀO TẠO NGHỀ GẮN VỚI CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH
TẾ ĐỊA PHƯƠNG ......................................................................................... 5
1.1. Cơ sở lý luận về quản lý đào tạo nghề gắn với chuyển dịch cơ cấu
kinh tế ................................................................................................................ 5
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản ......................................................................... 5
1.1.2. Mối quan hệ giữa đào tạo nghề và chuyển dịch cơ cấu kinh tế ............ 12
1.1.3. Nội dung công tác quản lý đào tạo nghề gắn với chuyển dịch cơ
cấu kinh tế ....................................................................................................... 16
1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý đào tạo nghề gắn với
chuyển dịch cơ cấu kinh tế .............................................................................. 19
1.1.5. Vai trò của đào tạo nghề trong phát triển kinh tế - xã hội .................... 22
1.2. Kinh nghiệm về quản lý đào tạo nghề gắn với chuyển dịch kinh tế
của một số địa phương .................................................................................... 27
1.2.1. Kinh nghiệm của một số địa phương trong nước ................................. 27

1.2.2. Bài học cho huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên .................................. 32


iv
Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................. 34
2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 34
2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 34
2.2.1. Khung phân tích đề tài .......................................................................... 34
2.2.2. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 35
2.2.3. Phương pháp tổng hợp và phân tích thơng tin ...................................... 36
2.2.4. Cơng cụ phân tích thơng tin .................................................................. 39
2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu ............................................................. 40
2.3.1. Nhóm các chỉ tiêu vể phát triển kinh tế xã hội huyện Định Hóa .......... 40
2.3.2. Nhóm các chỉ tiêu đánh giá công tác đào tạo nghề tại huyện Định Hóa .... 41
Chương 3. THỰC TRẠNG CƠNG TÁC QUẢN LÝ ĐÀO TẠO
NGHỀ GẮN VỚI CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ TRÊN ĐỊA
BÀN HUYỆN ĐỊNH HOÁ, TỈNH THÁI NGUYÊN ................................. 47
3.1 Giới thiệu tổng quan về huyện Định Hóa - tỉnh Thái Nguyên.................. 47
3.1.1. Về điều kiện tự nhiên ............................................................................ 47
3.1.2. Về tăng trưởng kinh tế .......................................................................... 50
3.1.3. Về địa bàn và dân cư ............................................................................. 56
3.1.4. Nhận xét và đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội
huyện Định Hóa .............................................................................................. 57
3.2. Thực trạng cơng tác quản lý đào tạo nghề trên địa bàn huyện Định Hoá ..... 59
3.2.1. Thực trạng về dân số, lao động - việc làm của lao động nông thôn ..... 59
3.2.2. Tình hình cơng tác quản lý đào tạo nghề trên địa bàn huyện Định Hố .... 63
3.3.3. Tình hình quản lý đào tạo nghề gắn với CDCCKT huyện Định Hóa ........ 75
3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến cơng tác quản lý đào tạo nghề gắn với
chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên .................... 80
3.3.1. Nhóm yếu tố chủ quan .......................................................................... 80

3.3.2. Nhóm yếu tố khách quan....................................................................... 85


v
3.4. Đánh giá về tình hình quản lý đào tạo nghề với quá trình chuyển
dịch cơ cấu kinh tế của huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên .......................... 90
3.4.1. Những thành tựu đạt được..................................................................... 90
3.4.2. Những hạn chế, khó khăn...................................................................... 91
3.4.3. Nguyên nhân của hạn chế ..................................................................... 93
Chương 4. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HỒN THIỆN CƠNG
TÁC QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGHỀ GẮN VỚI CHUYỂN DỊCH
CƠ CẤU KINH TẾ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆNĐỊNH HÓA, TỈNH
THÁI NGUYÊN ..................................................................................... 95
4.1. Quan điểm và mục tiêu công tác quản lý đào tạo nghề và chuyển
dịch CCKT huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ............................................ 95
4.1.1. Quan điểm ............................................................................................. 95
4.1.2. Mục tiêu................................................................................................. 96
4.2. Các giải pháp hoàn thiện quản lý đào tạo nghề gắn với chuyển dịch
cơ cấu kinh tế trên địa bàn huyện Định Hoá, tỉnh Thái Nguyên .................... 97
4.2.1. Quy hoạch mạng lưới dạy nghề trên địa bàn huyện ............................. 97
4.2.2. Nâng cao chất lượng hoạt động định hướng nghề nghiệp .................... 98
4.2.3. Nâng cao chất lượng đào tạo nghề ........................................................ 98
4.2.4. Nâng cao năng lực trung tâm giới thiệu việc làm ............................... 102
4.3. Một số kiến nghị..................................................................................... 104
4.3.1. Đối với Nhà nước, Chính phủ ............................................................. 104
4.3.2. Đối với Bộ Lao động - Thương binh và xã hội, Tổng cục Dạy nghề . 104
4.3.3. Đối với UBND tỉnh Thái Nguyên ....................................................... 104
4.3.4. Đối với UBND huyện Định Hóa......................................................... 105
KẾT LUẬN .................................................................................................. 107
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 109

PHỤ LỤC ..................................................................................................... 111


vi
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

CCKT

Cơ cấu kinh tế

CDCCKT

Chuyển dịch cơ cấu kinh tế

CĐ

Cao đẳng

CN-TTCN

Cơng nghiệp-Tiểu thủ cơng nghiệp

CNH-HĐH

Cơng nghiệp hóa-Hiện đại hóa

DN

Doanh nghiệp

ĐA

Đề án

ĐH

Đại học

GTSX

Giá trị sản xuất

HĐQT

Hội đồng quản trị

KT-XH

Kinh tế-xã hội

KHCN

Khoa học công nghệ

LĐTB

Lao động thương binh

LĐTBXH

Lao động thương binh xã hội

LLSX

Lực lượng sản xuất

ND

Nơng dân

NĐ-CP

Nghị định-Chính phủ

N-L-NN

Nơng-Lâm-Ngư nghiệp

QĐ-TTg

Quyết định - Thủ tướng chính phủ

QHSX

Quan hệ sản xuất

TB&XH

Thương binh & Xã hội

TNHH

Trách nhiệm hữu hạn

TT-BTC

Thơng tư-Bộ tài chính

UBND

Ủy ban nhân dân

XH

Xã hội


vii
DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1:

Thang đo của bảng hỏi ................................................................ 37

Bảng 3.1:

Kết quả phát triển ngành trồng trọt tại huyện Định Hóa, tỉnh
Thái Nguyên giai đoạn từ năm 2014-2016 ................................. 51

Bảng 3.2:

Một số kết quả chăn nuôi chủ yếu của huyện Định Hóa, tỉnh
Thái Nguyên qua các năm 2014-2016 ........................................ 52

Bảng 3.3:

Một số kết quả phát triển thủy sản của huyện Định Hóa, tỉnh
Thái Nguyên qua các năm 2014-2016 ........................................ 53

Bảng 3.4:

Một số kết quả phát triển lâm nghiệp của huyện Định Hóa,
tỉnh Thái Nguyên qua các năm 2014-2016 ................................. 54

Bảng 3.5:

Tình hình dân số, lao động và việc làm tại huyện Định Hóa
qua các năm 2014-2016 .............................................................. 59

Bảng 3.6:

Kết quả đánh giá mục tiêu của đào tạo nghề tại huyện Định Hóa .... 63

Bảng 3.7:

Danh mục nghề được cấp chứng nhận đăng ký hoạt động dạy
nghề tại trên địa bàn huyện Định Hóa ........................................ 65

Bảng 3.8:

Kết quả đánh giá về nội dung của đào tạo nghề tại huyện ......... 67

Bảng 3.9:

Các phương pháp đào tạo cho lao động nông thôn ..................... 69

Bảng 3.10: Kết quả đánh giá về phương pháp đào tạo nghề tại huyện
Định Hóa ..................................................................................... 70
Bảng 3.11: Các lớp dạy nghề do Trung tâm Dạy nghề huyện Định Hóa tổ
chức trong giai đoạn 2014-2016 ................................................. 72
Bảng 3.12: Kinh phí thực hiện giai đoạn 2014-2016 .................................... 73
Bảng 3.13: Kết quả đánh giá về nguồn kinh phí hỗ trợ cho người học tại
huyện Định Hóa .......................................................................... 74
Bảng 3.14. Kết quả học tập của học viên trong giai đoạn 2014-2016 .......... 75


viii
Bảng 3.15. Một số chỉ tiêu chủ yếu phản ánh hiệu quả của đào tạo nghề
đối với chuyển dịch CCKT trên địa bàn huyện Định Hóa qua
các năm 2014-2016 ..................................................................... 77
Bảng 3.16: Kết quả đánh giá về công tác đào tạo nghề tại huyện Định Hóa....... 80
Bảng 3.17: Khả năng huy động vốn cho quá trình đào tạo nghề tại huyện
Định Hóa qua các năm 2014-2016.............................................. 81
Bảng 3.18: Kết quả có việc làm sau đào tạo tại huyện Định Hóa năm
2014-2016 ................................................................................... 82
Bảng 3.19: Khả năng chi ngân sách của địa phương cho hoạt động đào
tạo nghề gắn với chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Định Hóa .. 84


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Định Hóa là một huyện miền núi phía tây bắc tỉnh Thái Nguyên, được
biết đến với di tích quốc gia đặc biệt An tồn khu Định Hóa. Định Hóa giáp
tỉnh Bắc Kạn về phía bắc và phía đơng; giáp tỉnh Tun Quang về phía tây;
giáp huyện Đại Từ và huyện Phú Lương về phía nam. Diện tích tự nhiên
52.075,4 ha với dân số 87.089 người. Huyện có 24 đơn vị hành chính gồm 1
thị trấn và 23 xã.
Với số lượng lao động trên địa bàn huyện gần 56.607 người, tuy nhiên
qua điều tra thì số lao động đã qua đào tạo chiếm tỷ lệ chưa cao, điều này cho
thấy chất lượng lao động của huyện chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn và cả trong việc cung ứng thị trường lao động. Phần lớn
lao động của huyện chưa qua đào tạo, đặc biệt là lao động nông thôn, đây là
một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến tình trạng tìm được việc
làm nhưng thu nhập thấp (chỉ thực hiện được công việc giản đơn), điều này
tạo ra những khó khăn nhất định cho bản thân người lao động, gia đình và xã
hội. Xác định cơng tác đào tạo nghề có vai trị quan trọng trong việc bồi
dưỡng và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp phần nâng cao năng suất
lao động, tạo cơ hội việc làm, thu nhập đáp ứng nguồn nhân lực cho q trình
cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước. Trong thời gian qua, công tác đào tạo
nghề trên địa bàn huyện đã được cấp uỷ đảng, chính quyền, các tổ chức chính
trị - xã hội quan tâm và tổ chức thực hiện hiệu quả các đề án, chương trình
đào tạo nghề của Trung ương, của tỉnh cho lao động nói chung và lao động
nơng thơn nói riêng.
Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả đạt được vẫn còn những bất cập và hạn
chế đó là: tỷ lệ lao động qua đào tạo thấp so với yêu cầu của huyện; chất
lượng và hiệu quả đào tạo chưa cao; đào tạo chưa gắn liền với giải quyết việc
làm, nhất là trong việc chuyển đổi nghề nghiệp khi Nhà nước thu hồi đất, giải


2

toả, tái định cư để thực hiện quy hoạch và các dự án đầu tư trên địa bàn
huyện; cơ cấu ngành nghề đào tạo chưa phù hợp với thực tiễn, nhu cầu sử
dụng lao động của các doanh nghiệp; việc huy động nguồn lực xã hội cho
công tác đào tạo nghề chưa nhiều...
Trước tình hình đó, để đạt được mục tiếu chuyển dịch cơ cấu kinh tế của
huyện theo hướng cơng nghiệp hố, hiện đại hố theo Nghị quyết của Đảng
bộ huyện và HĐND huyện đã đề ra, đáp ứng nhu cầu phát triển các khu vực
sản xuất công nghiệp, dịch vụ và nơng nghiệp hiện đại, thì việc nâng cao chất
lượng đội ngũ lao động của huyện là việc làm cần thiết và cấp bách.
Xuất phát từ thực tiễn nêu trên, đề tài: “Quản lý đào tạo nghề gắn với
chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn huyện Định Hóa - tỉnh Thái Nguyên”
nhằm góp phần vào việc phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của huyện trong
thời gian tới.
2. Mục đích nghiên cứu
2.1. Mục tiêu chung
Trên cơ sở đánh giá thực trạng công tác quản lý đào tạo nghề gắn với
chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn huyện Định Hóa giai đoạn 2014 2016, luận văn đề xuất một số giải pháp quản lý đào tạo nghề gắn với
chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn huyện Định Hóa - Thái Nguyên
trong thời gian tới.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hoá các vấn đề lý luận cơ bản về quản lý đào tạo nghề gắn
với chuyển dịch cơ cấu kinh tế;
- Đánh giá thực trạng quản lý đào tạo nghề gắn với chuyển dịch cơ cấu
kinh tế trên địa bàn huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên.
- Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý đào tạo nghề gắn với chuyển
dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn huyện Định Hóa, tỉnh Thái Ngun.
- Đề xuất các giải pháp hồn thiện công tác công tác quản lý đào tạo
nghề gắn với chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn huyện Định Hóa, tỉnh
Thái Nguyên trong thời gian tới.

Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn full