Đánh giá hiệu quả của hệ thống xử lý nước thải và hiện trạng môi trường nước Khu Công nghiệp Yên Bình (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

TRẦN XUÂN HƯỞNG

ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA HỆ THỐNG XỬ LÝ
NƯỚC THẢI VÀ HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG NƯỚC
KHU CÔNG NGHIỆP YÊN BÌNH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG

Thái Nguyên năm 2017


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

TRẦN XUÂN HƯỞNG

ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA HỆ THỐNG XỬ LÝ
NƯỚC THẢI VÀ HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG NƯỚC
KHU CÔNG NGHIỆP YÊN BÌNH
Ngành: Khoa học môi trường
Mã số: 60.44.03.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Phan Đình Binh

Thái Nguyên năm 2017

i
LỜI CAM ĐOAN
Tên tôi là: Trần Xuân Hưởng.
Học viên cao học khóa 23 chuyên ngành: Khoa học môi trường. Niên
khóa 2015-2017. Tại trường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên.
Đến nay tôi đã hoàn thành luận văn nghiên cứu cuối khóa học. Tôi xin
cam đoan:
- Đây là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện.
- Số liệu và kết quả trong luận văn là trung thực.
- Các kết luận khoa học trong luận văn chưa từng ai công bố trong các
nghiên cứu khác.
- Các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về những lời cam đoan trên./.
Thái nguyên, ngày 14 tháng 9 năm 2017
NGƯỜI CAM ĐOAN

Trần Xuân Hưởng


ii
LỜI CẢM ƠN
Luận văn được hoàn thành theo chương trình đào tạo cao học khoá 23
trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên.
Tôi xin được gửi lời cảm ơn chân thành, sâu sắc nhất tới Công ty Cổ
phần đầu tư và phát triển Yên Bình; Trung tâm quan trắc sở Tài nguyên và Môi
trường tỉnh Thái Nguyên; Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh Thái Nguyên; Khoa
Môi trường trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên và đặc biệt là thầy giáo
PGS.TS. Phan Đình Binh, người đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong quá
trình thu thập và thực hiện luận văn.

Mặc dù đã hết sức cố gắng nghiên cứu, làm việc để hoàn thiện luận văn,
song do hạn chế về mặt thời gian và trình độ, nên luận văn không thể tránh khỏi
những thiếu sót nhất định. Tác giả rất mong nhận được những ý kiến đóng góp
quý báu từ các thầy cô giáo, các nhà khoa học và bạn bè đồng nghiệp để bản
luận văn của tôi được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 9 năm 2017
Tác giả

Trần Xuân Hưởng


iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ......................................................................................... ii
MỤC LỤC .............................................................................................. iii
DANH MỤC VIẾT TẮT ....................................................................... vi
DANH MỤC CÁC BẢNG.................................................................... vii
DANH MỤC HÌNH ............................................................................. viii
MỞ ĐẦU ................................................................................................ 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ...................................................................... 1
2. Mục tiêu của đề tài .............................................................................. 2
2.1. Mục tiêu tổng quát ........................................................................... 2
2.2. Mục tiêu cụ thể ................................................................................. 2
3. Ý nghĩa của đề tài ................................................................................ 3
3.1. Ý nghĩa khoa học ............................................................................. 3
3.2. Ý nghĩa thực tiễn .............................................................................. 3
Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU .................................................. 4
1.1. Cơ sở khoa học của luận văn ........................................................... 4

1.1.1. Một số khái niệm về môi trường ................................................... 4
1.1.2. Cơ sở pháp lý của luận văn ........................................................... 5
1.2. Khái quát về chất lượng nước .......................................................... 6
1.2.1. Ô nhiễm nước ................................................................................ 6
1.2.2. Các chỉ tiêu nói lên chất lượng nước ............................................ 8
1.2.3. Nguồn nước thải và đặc điểm nước thải công nghiệp ................ 11
1.3. Tổng quan về khu công nghiệp ở Việt Nam .................................. 12
1.3.1. Sự hình thành và phát triển khu công nghiệp ............................. 12
1.3.2. Sự phân bố các khu công nghiệp trong nước .............................. 14
1.4. Thực trạng môi trường nước tại các khu công nghiệp ở Việt Nam15


iv
1.5. Hiện trạng xử lý môi trường nước thải của các KCN tại Việt
Nam ....................................................................................................... 17
1.5.1. Hiện trạng xử lý nước thảicủa các KCN tại Việt Nam ............... 17
1.5.2. Một số công nghệ xử lý nước thải tập trung của các khu công
nghiệp tại Việt Nam .............................................................................. 19
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU ..................................................................................... 22
2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................. 22
2.2. Nội dung nghiên cứu: ..................................................................... 22
2.3. Phương pháp nghiên cứu................................................................ 22
2.3.1. Phương pháp thu thập số liệu ...................................................... 22
2.3.2. Phương pháp điều tra, khảo sát, lấy mẫu và đo đạc hiện trường 22
2.4. Lấy ý kiến của người dân sống xung quanh KCN ......................... 27
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN .............. 28
3.1. Khái quát chung về khu công nghiệp Yên Bình ............................ 28
3.1.1. Vị trí địa lý .................................................................................. 28
3.1.2. Đặc điểm địa hình, địa mạo ........................................................ 28

3.1.2.3. Đặc điểm khí hậu - thủy văn .................................................... 30
3.2. Đánh giá hiện trạng môi trường nước KCN .................................. 31
3.2.1. Nguồn nước thải .......................................................................... 31
3.2.2. Yêu cầu về tiêu chuẩn nước thải của các nhà máy tại KCN Yên
Bình I ..................................................................................................... 34
3.2.3. Tác động của nước thải tới nguồn tiếp nhận: .............................. 34
3.3. Đánh giá hiệu quả xử lý nước thải KCN Yên Bình ....................... 35
3.3.1. Công nghệ xử lý nước thải .......................................................... 35
3.3.2. Mô tả quy trình công nghệ xử lý ................................................. 36
3.3.3.1. Kết quả phân tích nước thải đầu vào ........................................ 47
3.3.3.2. Kết quả phân tích đầu ra nước thải bể Anoxic ......................... 50


v
3.3.3.4. Kết quả phân tích nước thải đầu ra tại cống xả ........................ 50
3.3.4. Kết quả phân tích nước mặt, nước ngầm trong KCN ................. 59
3.4 .Ý kiến của người dân xung quanh KCN ........................................ 72
3.5. Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng môi trường nước trong
KCN....................................................................................................... 73
3.5.1. Giải pháp quản lý ........................................................................ 73
3.5.2. Giáo dục, tuyên truyền ................................................................ 74
3.5.3. Giải pháp kỹ thuật ....................................................................... 74
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................ 79
1. KẾT LUẬN ....................................................................................... 79
2. KIẾN NGHỊ ...................................................................................... 80
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................. 81


vi
DANH MỤC VIẾT TẮT

BTNMT

:

Bộ tài nguyên môi trường

BOD

:

Nhu cầu oxi hóa sinh hóa

COD

:

Nhu cầu oxi hóa học

SS

:

Chất rắn lơ lửng

HTXLNT

:

Hệ thống xử lý nước thải

KCN

:

Khu công nghiệp

KCX

:

Khu Chế Xuất

NĐ-CP

:

Nghị định - Chính phủ

QĐ

:

Quy định

TCVN

:

Tiêu chuẩn Việt Nam

QCVN

:

Quy chuẩn Việt Nam


vii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1. Tải lượng tác nhân ô nhiễm do con người đưa vào hàng ngày 7
Bảng 1.2. Sự hình thành và phát triển các KCN qua các thời kì ............ 13
Bảng 1.3. Phân bố KCN trên địa bàn cả nước năm 2012 ....................... 14
Bảng 1.4. Đặc trưng thành phần nước thải của một số ngành CN.......... 16
Bảng 1.5. Đặc trưng dòng thải từ các KCNcủa 4 vùng kinh tế trọng điểm
năm 2009 ................................................................................. 17
Bảng 2.1. Phương pháp bảo quản mẫu nước ......................................... 24
Bảng 2.2. Các phương pháp phân tích một số thống số hóa lý của mẫu
nước ......................................................................................... 24
Bảng 2.3.Vị trí và thời gian lấy mẫu ........................................................ 25
Bảng 3.1.Nhiệt độ không khí trung bình tháng (0C) ............................... 30
Bảng 3.2. Lượng mưa trung bình tháng và năm (mm) ........................... 31
Bảng 3.3. Thành phần và tính chất nước thải ......................................... 33
Bảng 3.4. Kết quả phân tích mẫu nước thải đầu vào .............................. 48
Bảng 3.5. Kết quả phân tích mẫu nước thải đầu ra bể Anoxic ............... 51
Bảng 3.6. Kết quả phân tích mẫu nước thải đầu ra bể Aerotank ............ 52
Bảng 3.7. Kết quả phân tích mẫu nước thải đầu ra tại cống xả .............. 53
Bảng 3.8. Bảng hiệu quả xử lý nước thải tính theo giá trị trung bình .... 57
Bảng 3.9.Kết quả phân tích môi trường nước mặt (Tháng 9/2016)........ 61
Bảng 3.10. Kết quả phân tích môi trường nước mặt (T3/2017) ............. 64

Bảng 3.11. Kết quả phân tích môi trường nước ngầm (T9/2016)........... 67
Bảng 3.12. Kết quả phân tích môi trường nước ngầm (T3/2017)........... 69
Bảng 3.13. Bảng tổng hợp ý kiến người dân .......................................... 72


viii
DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1. Sự phát triển của các khu công nghiệp trong cả nước qua các
thời kỳ ..................................................................................... 13
Hình 1.2. Tỷ lệ phân bố KCN trên địa bàn cả nước ............................... 14
Hình 1.3. Sơ đồ công nghệ xử lý nước thải tập trung của KCN Tiên
Sơn .......................................................................................... 20
Hình 1.4. Hệ thống xử lý nước thải tập trung của khu công nghiệp áp dụng
theo công nghệ SBR................................................................ 21
Hình 3.1. Sơ đồ công nghệ xử lý nước thải ............................................ 36
Hình 3.2. Bể điều hòa .............................................................................. 37
Hình 3.3. Bể phản ứng (keo tụ, tạo bông) ............................................... 38
Hình 3.4. Bể lắng 1 (lắng sơ bộ) ............................................................. 39
Hình 3.5. Bể anoxic ................................................................................. 40
Hình 3.6. Bể aerotank.............................................................................. 42
Hình 3.7. Bể lắng 2 ................................................................................. 43
Hình 3.8. Máy ép bùn .............................................................................. 44
Hình 3.9. Khu hóa chất ........................................................................... 46
Hình 3.10.Hàm lượng một số chất trong mẫu nước thải đầu vào ........... 49
Hình 3.11.Hàm lượng một số chất trong mẫu nước thải đầu ra tại cống
xả ............................................................................................. 58
Hình 3.12. Hàm lượng một số chất nước mặt trong KCN ...................... 62
Hình 3.13. Một số chỉ tiêu chất lượng nước mặt (T3/2017) ................... 65
Hình 3.14.Một số chỉ tiêu chất lượng nước ngầm (T9/2016) ................. 67
Hình 3.15.Một số chỉ tiêu chất lượng nước ngầm (T3/2017) ................. 70

Hình 3.16. Sơ đồ tổ chức thoát nước mưa của KCN .............................. 75
Hình 3.17. Sơ đồ tổ chức thoát nước và xử lý nước thải KCN ............... 76


1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Môi trường đã trở thành vấn đề chung của nhân loại, được toàn thế giới
quan tâm. Nằm trong khung cảnh chung của Thế giới, môi trường Việt Nam
đang xuống cấp cục bộ, có nơi bị hủy hoại nghiêm trọng gây nên nguy cơ mất
cân bằng sinh thái, sự cạn kiệt các nguồn tài nguyên làm ảnh hưởng đến cuộc
sống và phát triển bền vững của đất nước. Trong đó chất lượng môi trường tại
các vùng kinh tế lớn phía Bắc đang là một trong những vấn đề được quan tâm.
KCN Yên Bình I thuộc Tổ hợp khu đô thị, công nghiệp, nông nghiệp và
dịch vụ Yên Bình đã được phê duyệt quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 theo
Quyết định số 3151/QĐ-UBND ngày 13/12/2011 của UBND tỉnh Thái
Nguyên. Tổ hợp Yên Bình được phát triển theo xu hướng tăng trưởng xanh, đô
thị trong công viên, là tâm điểm của 05 thành phố lớn, dân số hơn 16 triệu người
trong vòng bán kính khoảng 30km, gồm: Thủ đô Hà Nội, Tp. Thái Nguyên, Tp.
Bắc Ninh, Tp. Bắc Giang và Tp. Vĩnh Yên, cách Sân bay Nội Bài 16 km, cách
cảng Hải Phòng 125 km, cửa khẩu Lạng Sơn 130 km. Có lợi thế rất lớn trong
việc huy động nguồn lực và kết nối đến các đô thị, thị trường lớn.
Trên cơ sở Công văn số 1645/TTg-KTN ngày 15 tháng 10 năm 2012 của
Thủ tướng Chính phủ về việc đồng ý bổ sung KCN Yên Bình, tỉnh Thái Nguyên
với diện tích giai đoạn 1 là 200 ha vào danh mục các KCN ưu tiên thành lập
mới đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020 ban hành kèm theo Quyết định
số 1107/QĐ-TTg ngày 21 tháng 8 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ, Dự án
KCN Yên Bình I có diện tích 199,17 ha nằm trên địa bàn các xã Đồng Tiến,
Hồng Tiến và thị trấn Bãi Bông, Thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên đã được
thành lập theo Giấy chứng nhận đầu tư số 17221000088 do Ban quản lý các

KCN Thái Nguyên cấp lần đầu ngày 26 tháng 10 năm 2012 và thay đổi ngày
25/5/2013. Quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 của Dự án đã được UBND tỉnh


2
Thái Nguyên phê duyệt theo quyết định số 844/QĐ-UBND ngày 06 tháng 5
năm 2013 của UBND tỉnh Thái Nguyên.
Năm 2012 được sự chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng chính
phủ. Tập đoàn SamSung đã đầu tư vào tỉnh Thái Nguyên tạo ra một bước ngoặt
lịch sử của tỉnh, biến Thái Nguyên trở thành một tỉnh công nghiệp và là nơi thu
hút vốn đầu tư hàng đầu của cả nước. Kể từ khi có tập đoàn SamSung đầu tư
vào tỉnh đã tạo ra cơ hội tìm kiếm công ăn việc làm, cải thiện đời sống của nhân
dân sống quanh khu công nghiệp.
Bên cạnh những vấn đề về phát triển kinh tế tìm kiếm công ăn việc làm
của nhân dân nơi đây còn tạo ra những thách thức lớn cho tỉnh như tình hình
an ninh, trật tự và đặc biệt là vấn đề môi trường.
Xuất phát từ hiện trạng môi trường trên và yêu cầu thực tế về đánh giá
hiện trạng môi trường nước khu công nghiệp đặc biệt là khả năng xử lý nước
thải, từ đó đưa ra các giải pháp góp phần giảm thiểu ô nhiễm và cải thiện chất
lượng môi trường nơi đây.Được sự nhất trí của nhà trường, dưới sự hướng dẫn
của PGS.TS. Phan Đình Binh, tôi tiến hành thực hiện luận văn: “Đánh giá hiệu
quả của hệ thống xử lý nước thải và hiện trạng môi trường nước khu công
nghiệp Yên Bình”.
2. Mục tiêu của đề tài
2.1. Mục tiêu tổng quát
- Đánh giá hiệu quả của hệ thống xử lý nước thải, hiện trạng môi trường
nước khu công nghiệp Yên Bình và đề xuất giải pháp.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Khái quát về KCN Yên Bình.
- Đánh giá được hiệu quả xử lý nước thải của KCN Yên Bình.

- Đánh giá được hiện trạng môi trường nước.
- Đề xuất được một số giải pháp nhằm góp phần giảm thiểu ô nhiễm và
cải thiện môi trường trong thời gian tới.


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn full