Kế toán bán hàng mặt hàng thép cây tại công ty TNHH Thương mại Quốc tế An Phát

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân
TÓMLƯỢC

Trongnềnkinhtếthịtrườngpháttriểnmạnhmẽnhưhiệnnay,vớibấtkỳdoanhnghiệpnào,
kếtoáncũngđượccoilàmộtcôngcụkinhtếđặcbiệtquantrọng.Bằnghệthốngcácphươngphápk
hoahọc,kếtoánđãgiúpchocácnhàquảntrịdoanhnghiệpcócáinhìnkháiquátvềtìnhhìnhtàichí
nh,tìnhhìnhkinhdoanh,cungcấpthôngtinkịpthờivàchínhxácnhấtchoviệcraquyếtđịnhquản
lý.TrongthờigianthựctậptạicôngtyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhát,bêncạnhnhữngkếtq
uảđạtđược,emthấycôngtáckếtoánbánhàngtạicôngtycầnđượchoànthiệnhơnởmộtsốmặt.D
ovậy,emlựachọn“KếtoánbánhàngmặthàngthépcâytạicôngtyTNHHThươngmạiQuốctếA
nPhát”làmđềtàinghiêncứucủamình.Bàikhóaluậncótrìnhbàycácnộidungsau:
Chương1:Cơsởlýluậnvềkếtoánbánhàngtrongdoanhnghiệp
Trìnhbàycácnộidungvềkháiniệmbánhàng,doanhthu,cáckhoảngiảmtrừdoanhthu,giá
vốnhàngbán.Bêncạnhđócòncócácchuẩnmực,chếđộđượcbanhànhtheothôngtư200/2014/
TTBTCngày22/12/2014củaBộtrưởngBTCchiphốiđếnkếtoánbánhàngvềchứngtừ,tàikhoản,t
rìnhtựhạchtoánvàsổkếtoán.
Chương2:ThựctrạngkếtoánbánhàngmặthàngthépcâytạicôngtyTNHHThương
mạiQuốctếAnPhát
Trongchươngnày,khóaluậntrìnhbàytổngquanvềtìnhhìnhcôngtyTNHHKimThương
mạiQuốctếAnPhát,đặcđiểmkếtoánbánhàng,đisâuphântíchkếtoánbánhàngmặthàngthépc
âytạicôngtyvềcácmặtnhư:chứngtừkếtoán,tàikhoảnsửdụng,sổkếtoánmộtsốnghiệpvụkinht
ếphátsinhchủyếu.
Chương3:Cáckếtluậnvàđềxuấtnhằmhoànthiệnkếtoánbánhàngmặthàngthépcây
tạicôngtyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhát
Trìnhbàynhữngnhậnxétcủabảnthânvềưu,nhượcđiểmvềthựctrạngcôngtáckếtoánbán
hàngmặthàngthépcâytạicôngtyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhát.Từđóđềxuấtnhữnggiải
phápnhằmhoànthiệnhơncôngtáckếtoánbánhàngmặthàngthéptạicôngty.
Emhivọngbàikhóaluậnnàycóthểgópphầnhoànthiệnhơncôngtáckếtoánbánhàngmặt
hàngthépcâytạicôngtyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhát.

LỜICẢMƠN

SVTH: Nguyễn Thị Hồng

1

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

Trongthờigianthựctậpvừaqua,emđãnhậnđượcrấtnhiềusựgiúpđỡtừphíaNhàtrường,c
ôngtyemthựctập,giađình,bạnbèđểemcóthểhoànthànhkhóaluậntốtnghiệpvớiđềtài“Kếtoá
nbánhàngmặthàngthépốngtạicôngtyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhát”.
Emxinchânthànhcảmơncácthầygiáo,côgiáotrườngĐạihọcThươngmạinóichungvàc
ácthầycôtrongkhoaKếtoán–
Kiểmtoánnóiriêngđãtruyềnđạtchoemnhữngkiếnthứcbổíchtrongthờigianemhọctậptạitrư
ờng.Đặcbiệt,emxincảmơnTh.SLươngThịHồngNgânngườitrựctiếphướngdẫn,tậntìnhgiúpđỡvàđộngviênemhoànthànhkhóaluậnnày.
EmxincảmơncáccánbộtrongcôngtyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhát,đặcbiệtlàcác
anhchịtrongphòngkếtoánđãtạođiềukiệnchoemtìmhiểuvàcungcấpchoemnhữngthôngtins
ốliệucầnthiếtgiúpemcócáinhìnsâusắchơnvềthựctếtrongcôngtáckếtoán.Quađây,chophépe
mxingửilờicảmơntớibốmẹ,bạnbèđãủnghộ,độngviênemtrongsuốtthờigianquađểemcóthể
hoànthànhkhóaluậncủamình.
Dotrìnhđộhiểubiếtcủabảnthâncònhạnchế,thờigiannghiêncứuchưanhiềunênkhóaluậ
nnàykhôngtránhkhỏinhữngthiếusót.Emrấtmongnhậnđượcsựchỉbảo,đónggópýkiếncủacá
cthầycôđểbàikhóaluậncủaemcóthểhoànthiệnhơn.
Emxinchânthànhcảmơn!

MỤC LỤC

SVTH: Nguyễn Thị Hồng

2

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

TÓM LƯỢC.................................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN..............................................................................................................ii
MỤC LỤC...................................................................................................................iii
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ............................................................v
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.......................................................................................vi
TNHH Thương mại Quốc tế An Phát............................Error! Bookmark not defined.
PHẦN MỞ ĐẦU..........................................................................................................1
1. Tính cấp thiết, ý nghĩa của đề tài nghiên cứu........................................................1
2. Mục tiêu cụ thể đạt ra cần giải quyết đề tài...........................................................2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài..........................................................2
4. Phương pháp thực hiện đề tài.................................................................................3
5. Kết cấu của khóa luận.............................................................................................4
CHƯƠNG 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁNBÁN HÀNG TRONG
DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI............................................................................5
1.1.Một số lý luận chung về kế toán bán hàng trong doanh nghiệp thương mại....5
1.1.1 Một số khái niệm cơ bản về kế toán bán hàng trong doanh nghiệp thương
mại................................................................................................................................ 5

1.1.2. Một số lý thuyết về kế toán bán hàng trong doanh nghiệp thương mại.........6
1.2. Nội dung của kế toán bán hàng trong doanh nghiệp thương mại theo chuẩn
mực và chế độ kế toán Việt Nam hiện hành.............................................................10
1.2.1.Nội dung kế toán bán hàng theo quy định của chuẩn mực kế toán Việt Nam..
........................................................................................................................ 10

SVTH: Nguyễn Thị Hồng

3

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

1.2.2. Nội dung kế toán bán hàng trong các DNTM theo chế độ kế toán hiện hành
................................................................................................................................. 17
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN BÁN HÀNG MẶT HÀNG THÉP TẠI
CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ AN PHÁT.....................................33
2.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu và ảnh hưởng của môi trưởng đến kế toán
bán hàng..................................................................................................................... 33
2.1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu.....................................................................33
2.1.2 Các nhân tố môi trường ảnh hưởng....................................................................36
2.2. Thực trạng Kế toán bán hàng thép tại Công ty TNHH Thương mại Quốc tế An
Phát............................................................................................................................. 42
2.2.1. Đặc điểm nghiệp vụ bán hàng thép tại Công ty TNHH Thương mại Quốc tế An
Phát............................................................................................................................. 42
2.2.2. Phương pháp kế toán bán hàng thép tại Công ty TNHH Thương mại Quốc tế

An Phát........................................................................................................................ 45
CHƯƠNG III: CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN BÁN MẶT HÀNG
THÉP TẠI CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ AN PHÁT......................50
3.1 Các kết luận và phát hiện qua nghiên cứu.........................................................50
3.1.1. Những kết quả đã đạt được.............................................................................50
3.1.2. Những mặt hạn chế, tồn tại và nguyên nhân......................................................52
3.2. Giải pháp hoàn thiện.............................................................................................53
3.2.1. Hoàn thiện bộ máy kế toán:...............................................................................53
3.2.2. Hoàn thiện phương thức bán hàng....................................................................54
3.2.3. Hoàn thiện chính sách bán hàng........................................................................56
3.2.4. Hoàn thiện việc ghi nhận doanh thu..................................................................57
SVTH: Nguyễn Thị Hồng

4

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

3.3. Điều kiện thực hiện...............................................................................................57
3.3.1. Đối với nhà nước................................................................................................57
3.3.2. Đối với doanh nghiệp.........................................................................................57
3.3.3. Đối với các tổ chức tín dung...............................................................................58
KẾT LUẬN................................................................................................................59
TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................................1
PHỤ LỤC
DANHMỤCBẢNGBIỂU,SƠĐỒ,HÌNHVẼ

Phụlục1.1:Trìnhtựghisổkếtoántheohìnhthứckếtoánnhậtkýchung
Phụlục1.2:Trìnhtựghisổkếtoántheohìnhthứckếtoánnhậtký-sổcái
Phụlục1.3:Trìnhtựghisổkếtoántheohìnhthứckếtoánchứngtừghisổ
Phụlục1.4:Trìnhtựghisổkếtoántheohìnhthứckếtoánnhậtký-chứngtừ
Phụlục1.5:Trìnhtựghisổkếtoántheohìnhthứckếtoántrênmáyvitính
Phụlục2.1:Trìnhtừsửdụngchứngtừ
Phụlục2.2:Hợpđồngkinhtế
Phụlục2.3:Phiếunhậpkho
Phụlục2.4:HoáđơnGTGTmuavào
Phụlục2.5:HoáđơnGTGTbánra
Phụlục2.6:Thoảthuậnmuabán
Phụlục2.7:Phiếuxuấtkho
Phụlục2.8:Tổnghợpnhậpxuấttồn
Phụlục2.9:Sổchitiếttàikhoản511
Phụlục2.10:Sổchitiếttàikhoản131
Phụlục2.11:Sổchitiếttàikhoản1331
Phụlục2.12:Sổchitiếttàikhoản331

SVTH: Nguyễn Thị Hồng

5

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

DANHMỤCTỪVIẾTTẮT

DNTM
BTC
DN
GTGT
CP
TNHH
HH
DV
SP
CP
SV
BCTC
SXKD

SVTH: Nguyễn Thị Hồng

Doanhnghiệpthươngmại
Bộtàichính
Doanhnghiệp
Giátrịgiatăng
Cổphần
Tráchnhiệmhữuhạn
Hànghóa
Dịchvụ
Sảnphẩm
Cổphần
Sinhviên
Báocáotàichính

Sảnxuấtkinhdoanh

6

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân
PHẦNMỞĐẦU

1. Tínhcấpthiết,ýnghĩacủađềtàinghiêncứu.
Ngàynay,cácdoanhnghiệpViệtNamđãtừngbướcpháttriểncảvềquymôvàloạihìnhkin
hdoanhvớinhiềuhìnhthứcđadạng,phongphú,thayđổilinhhoạt.Trongcơchếthịtrườngđầysô
iđộngấycácdoanhnghiệpđangphảiđốimặtvớikhôngítnhữngkhókhănvàtháchthức.Nhiệmv
ụđặtrachocácnhàkinhdoanhlàtậptrungmọitrílựcvàocácyếutốquyếtđịnhđếnsựtồntạivàphá
ttriểncủadoanhnghiệp.
Đốivớidoanhnghiệpthươngmạithìhoạtđộngkinhdoanhchínhlàhoạtđộngbánhàng.B
ánhànglàmộtnghệthuật,lượnghànghóatiêuthụlànhântốtrựctiếplàmthayđổilợinhuậncủado
anhnghiệp.BánhànglàgiaiđoạncuốicùngcủaquátrìnhSXKD,đâylàquátrìnhchuyểnhóavốn
từhìnhtháivốnsảnphẩm,hànghóasanghìnhtháivốntiềntệhoặcvốntrongthanhtoán.Kếtoánb
ánhànglàphầnhànhkếtoánchủyếutrongcôngtáckếtoáncủaDN,cóvaitròhếtsứcquantrọngg
ópphầnđắclựcvàohoạtđộngbánhàngcủamỗiDN.
Vềmặtlýluận:Cácthôngtư,nghịđịnh,chếđộ,chuẩnmựckếtoán,luậtkếtoán,chínhsáchkinht
ếdoNhànướcbanhànhcóvaitròrấtquantrọngtrongviệchỗtrợgiúpđỡcácDNvềviệcthựchiện
côngtáckếtoánnóichungvàcôngtáckếtoánbánhàngnóiriêng.Đểđisâunghiêncứuđềtàimộtc
áchtrungthực,chínhxác,kháchquannhấtthìcầnthiếtphảitìmhiểukỹcácvấnđềcóliênquanđế
nbánhàngcónêutrongcácchuẩnmựckếtoánnhưchuẩnmựcsố01“Chuẩnmựcchung”,Chuẩn
mựcsố02“Hàngtồnkho”,Chuẩnmựcsố14“Doanhthuvàthunhậpkhác”vàcácchếđộkếtoán

DNnhưtrongthôngtư200/2014BTC,quyếtđịnh48/2006BTC…
Ngoàiranghiêncứuđềtàikếtoánbánhàngtạimộtđơnvịcụthểcònphảixemxétcácchuẩnmực,c
hếđộđượcápdụngởđơnvịđónhưthếnàothôngquacácđiềukhoảntrongluậtkếtoán2003vàcác
thôngtưhướngdẫnkèmtheocủacácchuẩnmựcđãđượcbanhành.
Vềmặtthựctiễn:Quatìmhiểu,khảosátthựctếtạiCôngtycùngvớicácphươngphápthuthậpth
ôngtin,dữliệunhậnthấyrằngcôngtáchạchtoánbánhàngđangcòntồntạinhiềuhạnchếnhư:Cô
ngtykinhdoanhnhiềumặthàngmàchưacóbộphậnphânloạivàquảnlýriêngchotừngmặthàng,
cònnhiềutàikhoảnđượcmởratheoyêucầuquảnlýnhưngchưađượcsửdụngphùhợp,hơnnữa
DNápdụngnhiềuphươngthứcthanhtoánđốivớikháchhàngchủyếuvẫnlàbánthutiềnngaynh
SVTH: Nguyễn Thị Hồng

1

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

ưnghìnhthứcbánchịuvẫncòntồnđọngnhiều;vìthếnguồnthu,vốncủaDNsẽbịchiếmdụng.Xu
ấtpháttừtầmquantrọngcủahoạtđộngtiêuthụvàtìnhhìnhthựctếcủacôngtyemđãchọnđềtài:“
KếtoánbánmặthàngthéptạiCôngtyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhát”.
2.Mụctiêucụthểđạtracầngiảiquyếtđềtài
Khóaluậnnhằmthựchiện3mụctiêuchínhsau:
Vềmặtlýluận:Khóaluậnnhằmhệthốnghóavàlàmrõnhữngvấnđềlýluậncơbảnvềkếtoánbán
hàngtheochuẩnmựcvàchếđộkếtoánhiệnhànhlàmcơsởchoviệcnghiêncứuthựctrạngkếtoán
bánhàngtạiCôngTyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhát.
-Vềthựctiễn:
+Trêncơsởkhảosátthựctiễnkhóaluậnlàmrõthựctrạngkếtoánbánhàngmặthàngthéptại

côngtyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhát.Từđóchỉranhữngđiểmhợplýcầnpháthuyvànhữ
ngtồntạicầnkhắcphụcvàhạnchế.
+Dựatrênnhữnghạnchếđãnêukhóaluậnđềxuấtnhữnggiảiphápđểhoànthiệnkếtoánbá
nmặthàngthéptạicôngtyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhát.
Vớibảnthân:QuaviệcnghiêncứuđềtàivềkếtoánbánmặthànghàngthéptạicôngtyTNHHTh
ươngmạiQuốctếAnPhátđãgiúpbảnthânemnắmrõhơnvềnhữnglýluậncơbảnvềkếtoánbánh
àngtheochuẩnmựcvàchếđộkếtoánhiệnhành.NgoàiraquathờigianthựctậptạiCôngtyvớisực
hỉbảogiúpđỡcủacácanhchịphòngkếtoánemđãnắmđượccáchhạchtoánnghiệpvụbánhàngtạ
iCôngty,đặcbiệtlàđốivớimặthàngthép.
3.Đốitượngvàphạmvinghiêncứucủađềtài
-Đốitượngnghiêncứu:Đềtàinghiêncứuvềkếtoánbánmặthàngthép.
-Khônggiannghiêncứu:TạiCôngtyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhát.
(Địachỉ:291HoàngHoaThám,P.LiễuGiai,Q.BaĐình,TPHàNội).
Thờigiannghiêncứu:sốliệuvềkếtoánbánhàngthéptạicôngtytrongnăm2015vànăm2016.
4.Phươngphápthựchiệnđềtài
ĐểnghiêncứuđềtàibánhàngmặthàngthéptạicôngtyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhá
t,emđãkếthợpcácphươngpháp:Phươngphápthuthậpdữliệu,phươngphápxửlýphântíchdữli
ệu.
SVTH: Nguyễn Thị Hồng

2

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

4.1. Phươngphápthuthậpdữliệu

Đểthuthậpdữliệuvềtìnhhìnhhoạtđộngcủacôngtynóichungvàcôngtácbánhàngnóiriê
ngmộtcáchchínhxác,phụcvụchoviệcphântích,đánhgiáhoạtđộngcủadoanhnghiệpthìemđã
sửdụngcácphươngphápsau:
-Phươngphápthuthậpsốliệu
Sửdụngphươngphápnghiêncứuchứngtừcủacôngty,baogồm:HóađơnGTGT,Phiếuth
u,phiếuchi,Phiếuxuấtkho,Bảngkêbánlẻhànghóa,…
Vàcácsổkếtoánnhư:Sổchitiếtbánhàng,SổchitiếtTK5111,6321,Sổnhậtkýchung,Nhậtkýbá
nhàng…
-Phươngphápnghiêncứutàiliệu.
ThamkhảocácluậnvănvàchuyênđềcủasinhviênTrườngĐạihọcThươngMạicáckhóat
rước,thuthậpcácdữliệuvềchếđộ,quyđịnhcủaBộtàichính.
Tìmhiểucácquyđịnh,chuẩnmựcvàchếđộkếtoánDNđãbanhành;cácbàibáo,tạpchívàc
áccôngtrìnhnghiêncứutrướcđó.Đềtàinghiêncứuvềkếtoánbánhàngcóliênquanđếnnhiềutài
liệucảbêntronglẫnbênngoàiDN.Cụthể:
+Tàiliệubênngoài:CácquyđịnhtrongchếđộvàchuẩnmựckếtoánViệtNamnhư:Chuẩn
mực01,chuẩnmực02vàchuẩnmực14;thôngtư200/2014BTCngày22/12/2014,luậtkếtoánb
anhànhnăm2003cósửađổibổsung;cácbàibáotạpchíkếtoán;cáccôngtrìnhnghiêncứuđãhoà
nthànhvàđượcđánhgiácaocủasinhviêncũngnhưcủacácnhànghiêncứukinhtế.
+TàiliệunộibộDN:Điềulệnộiquycôngty,giấyphépđăngkýkinhdoanh,cácbáocáotàic
hínhnămnhư:Bảngcânđốikếtoán,báocáokếtquảkinhdoanh,thuyếtminhbáocáotàichính;ng
oàiracòncácchínhsáchkếtoán,cácsổsáchchứngtừliênquan…
4.2. Phươngphápxửlýphântíchdữliệu
Trêncơsởsốliệuđãthuthậpđược,thìemđãsosánhgiữathựctếvàlýluậncủachuẩnmựckế
toán,đánhgiá,phântíchkếtquảđãthuthập,đểtừđóđưaranhữngưuđiểmvàhạnchếtrongcôngtá
ckếtoánbánhàngcủaCôngtyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhát:
-Phươngpháptoánhọc
-Phươngphápsosánh
-Phươngpháptổnghợpdữliệu
5.Kếtcấucủakhóaluận
Ngoàiphầnmởđầu,danhmụcbảngbiểu,danhmụcviếttắt,khóaluậnbaogồm3chương:

SVTH: Nguyễn Thị Hồng

3

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

Chương1:Cơsởlýluậnvềkếtoánbánhàngtrongcácdoanhnghiệpthươngmại.
Chương2:ThựctrạngvềkếtoánbánmặthàngthéptạiCôngtyTNHHThươngmạiQu
ốctếAnPhát.
Chương3:CáckếtluậnvàđềxuấtnhằmhoànthiệnkếtoánbánmặthàngthéptạiCông
tyTNHHThươngmạiQuốctếAnPhát.

CHƯƠNG1:CƠSỞLÝLUẬNCHUNGVỀKẾTOÁN
BÁNHÀNGTRONGDOANHNGHIỆPTHƯƠNGMẠI
1.1.Mộtsốlýluậnchungvềkếtoánbánhàngtrongdoanhnghiệpthươngmại
1.1.1Mộtsốkháiniệmcơbảnvềkếtoánbánhàngtrongdoanhnghiệpthươngmại
1.1.1.1Kháiniệmbánhàng
Đểđisâunghiêncứuvàhiểuthêmbảnchấtcủakếtoánbánhàngthìtrướchếtphảihiểumộts
ốthuậtngữđượchiểutrongkếtoánbánhàng.
SVTH: Nguyễn Thị Hồng

4

Lớp: K17D _SB

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

Theogiáotrình“Kếtoántàichính”doGS.TSNgôThếChivàTS.TrươngThịThuỷđồngc
hủbiên,NXBTàichínhnăm2010thìkháiniệmbánhàngđượcnêunhưsau:“Bánhànglàviệcch
uyểnquyềnsởhữuhàngsảnphẩm,hànghoágắnvớiphầnlớnlợiíchhoặcrủirochokháchhàngđ
ồngthờiđượckháchhàngthanhtoánhoặcchấpnhậnthanhtoán.Bánhànglàgiaiđoạncuốicù
ngcủaquátrìnhsảnxuất–
kinhdoanh,đâylàquátrìnhchuyểnhoávốntừhìnhtháivốnsảnphẩm,hànghoásanghìnhtháiv
ốntiềntệhoặcvốntrongthanhtoán”.
Đâycũngchínhlàquátrìnhvậnđộngcủavốnkinhdoanhtừhìnhtháihiệnvậtsanghìnhthái
giátrị,hìnhthànhnênkếtquảSXKDgiúpchoDNthuhồivốnđểthựchiệnquátrìnhkinhdoanhởc
hukỳtiếptheo.
1.1.1.2 Kháiniệmdoanhthuvàcáckhoảngiảmtrừdoanhthu
CăncứvàovănbảnphápluậtvềChuẩnmựckếtoánViệtNamvàChếđộkếtoánDNtheoChuẩnmựcs
ố01(VAS01)“Chuẩnmựcchung”vàđượccụthểhóatrongChuẩnmựcsố14(VAS14)“DTvàthunh
ậpkhác”cáckháiniệmđượchiểunhưsau:
1.1.1.2.1 Kháiniệmdoanhthu:Theochuẩnmựckếtoánsố14:
- Doanhthu:Làtổnggiátrịcáclợiíchkinhtếdoanhnghiệpthuđượctrongkỳkếtoán,phát
sinhtừcáchoạtđộngsảnxuất,kinhdoanhthôngthườngcủadoanhnghiệp,gópphầnlàmtăngvố
nchủsởhữu.
- Doanhthubánhàngvàcungcấpdịchvụ:Làtoànbộsốtiềnthuđượchoặcsốtiềnsẽthuđ
ượctừcácgiaodịchvànghiệpvụphátsinhdoanhthunhưbánsảnphẩm,hànghóa,cungcấpdịchv
ụchokháchhàngbaogồmcáckhoảnphụthuvàphíthuthêmngoàigiábán(nếucó).
- Doanhthuthuần:Làchênhlệchgiữatổngdoanhthubánhàngvàcungcấpdịchvụvớik
hoảngiảmtrừdoanhthu(chiếtkhấuthươngmại,giảmgiáhàngbán,hàngbánbịtrảlại,thuếtiêut
hụđặcbiệt,thuếxuấtnhậpkhẩunộpvềhàngđãtiêuthụ,thuếgiátrịgiatăngcủahàngđãtiêuthịnếu
doanhnghiệpnộptheophươngpháptrựctiếp).

1.1.1.2.2Cáckhoảngiảmtrừdoanhthu
CáckhoảngiảmtrừDTlàcáckhoảnphátsinhtrongquátrìnhbánhàng,theoquyđịnhcuốik
ỳđượctrừvàoDTthựctế.Theochuẩnmựckếtoánsố14,cáckhoảngiảmtrừkhỏiDTbaogồm:
+Chiếtkhấuthươngmại:Làkhoảntiềnchênhlệchgiábánnhỏhơngiániêmyếtdoanhngh
iệpđãgiảmtrừchongườimuahàngdoviệcngườimuahàngđãmuasảnphâm,hànghoádịchvụv
SVTH: Nguyễn Thị Hồng

5

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

ớikhốilượnglớntheothoảthuậnvềchiếtkhấuthươngmạiđãghitrênHợpđồngkinhtếmuabánh
oặccamkếtmua,bánhàng.
+Giảmgiáhàngbán:Làkhoảngiảmtrừchongườimuadohànghóakémphẩmchất,saiqu
ycáchhoặclạchậuthịhiếu.
+Giátrịhàngbánbịtrảlại:Làgiátrịkhốilượnghàngbánđãxácđịnhlàtiêuthụbịkháchhà
ngtrảlạivàtừchốithanhtoán.
1.1.1.3 Kháiniệmgiávốn
Kháiniệmgiávốn
Giávốnhàngbánlàgiátrịthựctếxuấtkhocủasốsảnphẩm(hoặcgồmcảchiphímuahàngphâ
nbổchohànghóađãbánratrongkỳđốivớidoanhnghiệpthươngmại),hoặclàcảgiáthànhthựctếs
ảnphẩmhoànthànhvàđượcxácđịnhlàtiêuthụvàcáckhoảnđươctínhvàogiávốnđểxácđịnhkếtq
uảkinhdoanhtrongkỳ.
1.1.2.Mộtsốlýthuyếtvềkếtoánbánhàngtrongdoanhnghiệpthươngmại
1.1.2.1ĐặcđiểmkếtoánbánhàngtrongDNTM

Phươngthứcbánhàng
Bánbuônhànghóa
Kháiniệm:Bánbuônlàphươngthứcbánmàkếtthúcquátrìnhbánhàng,hànghóavẫncòn
tronglưuthông.
Phânloại:Căncứvàođịađiểmgiaonhậnvàgiaohàng,bánbuônđượcchiathành2hìnhth
ức:
Bánbuônquakho:LàbánbuônhànghóamàhàngđượcbántừkhobảoquảncủaDN(hàn
ghóavậnđộngtừkhocủaDN).Cóhaihìnhthứcbánbuônquakho:
Bánbuônquakhotheohìnhthứcgiaohàngtrựctiếp:Theohìnhthứcnàybênmuađềcửđại
diệnđếnkhocủaDNTMđểnhậnhàng.DNTMxuấtkhohànghóa,giaotrựctiếpchođạidiệnbên
mua.Saukhiđạidiệnbênmuanhậnđủhàng,đãthanhtoántiềnhoặcchấpnhậnnợ,hànghóađược
xácđịnhlàtiêuthụ.
Bánbuônquakhotheohìnhthứcgửihàng:Bênbáncăncứvàohợpđồngkinhtếđãkýhoặct
heođơnđặthàngxuấtkhogửihàngchongườimuabằngphươngtiệnvậntảicủamìnhhoặcthuên
goài.Chiphívậnchuyểngửihàngcóthểdobênbánhoặcbênmuachịu.Hànggửiđivẫnthuộcquy
ềnsởhữucủaDNđếnkhibênmuanhậnđượchàng,chứngtừvàchấpnhậnthanhtoánthìquyềnsở
hữuhànghóamớiđượcgiaotừngườibánsangngườimua.
SVTH: Nguyễn Thị Hồng

6

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

Bánbuônvậnchuyểnthẳng
Theohìnhthứcnày,DNTMsaukhimuahàng,nhậnhàngmua,khôngđưavềquakhomàch

uyểnbánthẳngchobênmuathứba.Cóthểthựchiệntheohaihìnhthức:
Bánhàngvậnchuyểnthẳngtheohìnhthứcgiaotrựctiếp(cũnggọilàhìnhthứcgiaotayba):
TheohìnhthứcnàyDNTMsaukhimuahàng,nhậnhàngmuavàgiaotrựctiếpchođạidiệnbênm
uatạikhongườibán.Saukhigiaohàng,đạidiệncủabênmuakýnhậnđủhàng,bênmuađãthanht
oántiềnhànghoặcchấpnhậnnợ,hànghóađượcxácnhậnlàtiêuthụ.
Bánbuônvậnchuyểnthẳngtheohìnhthứcgửihàng:Theohìnhthứcnày,DNTMsaukhim
uahàng,nhậnhàngmua,bằngphươngtiệnvậntảicủamìnhthuêngoàichuyểnhàngđếngiaocho
bênmuaởmộtđịađiểmđãđượcthỏathuận.Hànghóachuyểnbántrongtrườnghợpnàyvẫnthuộ
cquyềnsởhữucủaDNTM.Khinhậnđượctiềncủabênmuathanhtoánhoặcgiấybáocócủabên
muađãnhậnđượchàngvàchấpnhậnthanhtoánthìhàngđượcxácnhậnlàtiêuthụ.

Bánlẻhànghóa:
Kháiniệm:Làphươngthứcbánhàngtrựctiếpchongườitiêudùnghoặccáctổchứckinhtế
hoặccácđơnvịtậpthểmuavềđểtiêudùngnộibộ.
Phânloại:Phươngthứcnàythườngcó3hìnhthức:
Hìnhthứcbánlẻthutiềntậptrung:Hìnhthứcnàyviệcthutiềncủangườimuavàgiaohàngc
hongườimuatáchrờinhau.Mỗiquầycómộtnhânviênthutiềnlàmnhiệmvụthutiềncủakhách,
viếthóađơnhoặctíchsaokêchokháchđểkháchđếnnhậnhàngởquầydonhânviênbánhànggiao
.Hếtca,hếtngàybánhàng,nhânviênbánhàngcăncứvàohóađơn,tíchgiaohàngchokháchhoặc
kiểmkêhànghóahàngtồnquầyđểxácđịnhsốlượnghàngđóbántrongngày,trongcavàlậpbáoc
áobánhàng.Nhânviênthutiềnnộphàngchothủquỹvàlàmgiấynộptiền.
Hìnhthứcbánlẻthutiềntrựctiếp:Theohìnhthứcnày,nhânviênbánhàngtrựctiếpthutiền
vàgiaohàngchokhách.Hếtca,hếtngàybánhàngnhânviênphảikiểmkêkiểmtrahànghóatồnqu
ầyxácđịnhsốhàngđãbánđượctrongca,trongngàyđểlậpbáocáobánhàngđồngthờilậpgiấynộ
ptiềnvànộpchothủquỹ.
Hìnhthứcbánhàngtựphụcvụ:Theohìnhthứcnày,kháchhàngtựchọnlấyhànghóasauđó
mangđếnbộphậnthutiềnđểthanhtoántiềnhàng.Nhânviênthutiềnsẽlậphóađơnbánhàngvàth
utiềncủakháchhàng.
SVTH: Nguyễn Thị Hồng

7

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

Phươngthứcbánhàngđạilý:
LàphươngthứcbánhàngmàtrongđóDNTMgiaohàngchocơsởnhậnbánđạilý,kýgửiđể
DNnàytrựctiếpbánhàng.SaukhibánđượchàngcơsởđạilýthanhtoántiềnhàngchoDNTMvà
đượchưởngmộtkhoảntiềngọilàhoahồngđạilý.Sốhàngchuyểngiaochocơsởđạilývẫnthuộcq
uyềncủaDNTM,đếnkhinàocơsởđạilýthanhtoántiềnhoặcchấpnhậnthanhtoántiềnthìnghiệ
pvụbánhàngmớihoànthành.
1.1.2.2Phươngthứcthanhtoán
Hiệnnaycácdoanhnghiệpthươngmạithườngápdụnghaiphươngthứcthanhtoán:Phươ
ngthứcthanhtoánchậmtrảvàphươngthứcthanhtoántrựctiếp.
Saukhigiaohàngchobênmuađượcchấpnhậnthanhtoánthìbênbáncóthểnhậntiềnhàngt
heonhiềuphươngthứckhácnhau.HiệnnaycácDNTMthườngápdụngcácphuơngthứcthanht
oánsau:
Phươngthứcthanhtoántrựctiếp
Làphươngthứcthanhtoánmàquyềnsởhữuvềtiềntệsẽđượcchuyểntừngườimuasangng
ườibánngaysaukhichuyểnquyềnsởhữuhànghóa.Thanhtoántrựctiếpcóthểbằngtiềnmặt,ng
ânphiếu,séchoặccũngcóthểbằnghànghóa.Ởhìnhthứcnày,sựvậnđộngcủatiềngắnvớisựvận
độngcủahànghóa.
Phươngthứcthanhtoántrảchậm
Làphươngthứcthanhtoánmàquyềnsởhữuvềtiềntệsẽđượcchuyểngiaosaumộtkhoảngt
hờigiannhấtđịnhsovớithờiđiểmchuyểngiaoquyềnsởhữu
hànghóa,dođóhìnhthànhkhoảnnợphảithucủakháchhàng.Nợphảithukháchhàngphảiđược

hạchtoánvàquảnlýchitiếtchotừngđốitượngphảithuvàghichép,theodõitheotừnglầnthanhto
án.Ởhìnhthứcnày,sựvậnđộngcủahànghóavàtiềntệcókhoảngcáchvềkhônggianvàthờigian.
1.1.2.3Cáchìnhthứcthanhtoán
Thanhtoántrựctiếpbằngtiềnmặt
Làhìnhthứcthanhtoántrựctiếpgiữangườimuavàngườibán.Hìnhthứcnàythườngđược
doanhnghiệpsửdụngtrongbánlẻhànghóa,hoặcbánvớisốlượngít,sốtiềnphátsinhkhônglớnn
hưcáckhoảnchivềvậnchuyểnhànghóa,phí,lệphí…
Nóđảmbảokhảnăngthutiềnnhanh,tránhđượcrủirotrongthanhtoán.
Thanhtoánquangânhàng

SVTH: Nguyễn Thị Hồng

8

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

Trongđiềukiệnkinhtếpháttriểntheoxuhướngkhuvựchóa,toàncầuhóanhưhiệnnay,ng
ânhàngđóngvaitròquantrọngtrongquanhệthanhtoántiềnhànggiữangườimuavàngườibán.
Hìnhthứcthanhtoánquangânhàngrấtđadạng:
- Thanhtoánbằngséc
- Thanhtoánbằngủynhiệmchi
- Thanhtoánbằngủynhiệmthu
1.1.2.4YêucầucủakếtoánbánhàngtrongDNTM.
Việctổchức,sắpxếphợplýgiữacáckhâutrongquátrìnhbánhàngsẽtạođiềukiệnthuậnlợi
chocôngtáckếtoánbán,đồngthờitạonênsựthốngnhấttronghệthốngkếtoánchungcủadoanhn

ghiệp.Đểđạtđượcđiềuđó,kếtoáncầnđápứngnhữngyêucầusau:
+Xácđịnhthờiđiểmhànghoáđượccoilàtiêuthụđểkịpthờilậpbáocáobánhàngvàxácđịn
hkếtquảbánhàng.Báocáothườngxuyên,kịpthờitìnhhìnhbánhàngvàthanhtoánvớikháchhà
ngnhằmgiámsátchặtchẽhànghoábánravềsốlượngvàchủngloại.
+Tổchứchệthốngchứngtừbanđầuvàtìnhhìnhluânchuyểnchứngtừkhoahọchợplý,trá
nhtrùnglặphaybỏsót,khôngquáphứctạpmàvẫnđảmbảoyêucầuquảnlý,nângcaohiệuquảcô
ngtáckếtoán.Đơnvịlựachọnhìnhthứcsổsáchkếtoánđểpháthuyđượcưuđiểmvàphùhợpvớiđ
ặcđiểmkinhdoanhcủamình.
+Xácđịnhvàtậphợpđầyđủchiphíphátsinhởcáckhâu.
1.1.2.5Nhiệmvụcủakếtoánbánhàng.
Đểtạođiềukiệncungcấpthôngtinkịpthời,chínhxácvàđầyđủchonhàquảnlýcónhữngqu
yếtđịnhđúngđắnhữuhiệuvàđánhgiáđượcchấtlượngkinhdoanhcủadoanhnghiệp,thìkếtoán
bánhàngphảithựchiệnnhiệmvụcơbảnsau:
+Phảnánhvàghichépđầyđủ,kịpthờivàchínhxáctìnhhìnhhiệncóvàtìnhhìnhbiếnđộngc
ủatừngloạisảnphẩm,hànghóatheochỉtiêusốlượng,chấtlượng,chủngloạivàgiátrị.
+Phảnánhvàghichépđầyđủ,kịpthờivàchínhxáccáckhoảndoanhthu,cáckhoảngiảmtr
ừdoanhthuvàchiphícủatừnghoạtđộngtrongdoanhnghiệp.Đồngthờitheodõivàđônđốccáck
hoảnphảithukháchhàng.
+Phảnánhvàtínhtoánchínhxáckếtquảcủatừnghoạtđộng,giámsátcáctìnhhìnhthựchiệ
nnghĩavụđốivớinhànướcvàtìnhhìnhphânphốikếtquảhoạtđộng.
+Cungcấpcácthôngtinkếtoánphụcvụchoviệclậpbáocáotàichínhvàđịnhkỳphântíchh
oạtđộngkinhtếliênquanđếnquátrìnhbánhàng.
SVTH: Nguyễn Thị Hồng

9

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

1.2.Nộidungcủakếtoánbánhàngtrongdoanhnghiệpthươngmạitheochuẩnmựcv
àchếđộkếtoánViệtNamhiệnhành
1.2.1. NộidungkếtoánbánhàngtheoquyđịnhcủachuẩnmựckếtoánViệtNam
Đểhoànthiệnnghiệpvụkếtoánbánhàngthìtrướchếtphảicósựhiểubiếtthấuđáovềlýluậ
n,trêncơsởdùnglýluậnsoisángchothựctiễn.Bởivậychúngtađinghiêncứunhữnglýluậnchun
gnhấtliênquanđếnnghiệpvụkếtoánbánhàngnhưVAS01“Chuẩnmựcchung”,VAS02“Hàng
tồnkho”,VAS14“DTvàthunhậpkhác”.
1.2.1.1.VAS01“Chuẩnmựcchung”
Chuẩnmựckếtoánsố01–Chuẩnmựcchung
(BanhànhvàcôngbốtheoQĐsố149/2001/QĐBTCngày31tháng12năm2001củaBộtrưởngBTC)
Nguyêntắccơsởdồntích(đoạn03VAS01):Mọinghiệpvụkinhtế,tàichínhcủadoanhngh
iệpliênquanđếndoanhthu,chiphíphảiđượcghisổkếtoánvàothờiđiểmphátsinh,khôngcăncứ
vàothờiđiểmthựctếthuhoặcthựctếchitiềnhoặctươngđươngtiền.
Nguyêntắchoạtđộngliêntục(đoạn04VAS01):Kếtoánbánhàngphảiđượcthựchiệntrên
cơsởgiảđịnhlàdoanhnghiệpđanghoạtđộngliêntụcvàsẽtiếptụchoạtđộngkinhdoanhbìnhthư
ờngtrongtươnglaigần,nhờđómàhoạtđộngbánhàngdiễnrathườngxuyên,kếtquảhoạtđộngki
nhdoanhkỳnàysẽmangtínhkếthừavànốitiếplogicvớicáckỳkếtoántrướcvàsau.
Nguyêntắcgiágốc(đoạn05VAS01):Tàisảnphảiđượcghinhậntheogiágốc.Giágốccủat
àisảnđượctínhtheosốtiềnhoặckhoảntươngđươngtiềnđãtrả,phảitrảhoặctínhtheogiátrịhợpl
ýcủatàisảnđóvàothờiđiểmtàisảnđượcghinhận.Giágốccủatàisảnkhôngđượcthayđổitrừkhic
óquyđịnhkháctrongchuẩnmựckếtoáncụthể.Kếtoánápdụngnguyêntắcnàytrongviệctínhgiáhà
ngtồnkho.
Nguyêntắcphùhợp(đoạn06VAS01):Việcghinhậndoanhthuvàchiphíphảiphùhợpvới
nhau.Khikếtoánbánhàngghinhậnmộtkhoảndoanhthuthìphảighinhậnmộtkhoảnchiphítươ
ngứngcóliênquanđếnviệctạoradoanhthuđó.Chiphítươngứngvớidoanhthugồmchiphícủak
ỳtạoradoanhthuvàchiphícủacáckỳtrướchoặcchiphíphảitrảnhưngliênquanđếndoanhthucủ
akỳđó.

Việcápdụngnguyêntắcnhấtvàokếtoánbánhàng(đoạn07VAS01)đượcthểhiệntrongvi
ệctínhgiávốnhàngxuấtkhotheocácphươngpháp.Doanhnghiệpsửdụngphươngphápkếtoán
đãchọnvàđượcápdụngthốngnhấtítnhấttrongmộtkỳkếtoánnăm.Trườnghợpcóthayđổiphư
SVTH: Nguyễn Thị Hồng

10

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

ơngphápkếtoánđãchọnthìphảigiảitrìnhlýdovàảnhhưởngcủasựthayđổiđótrongphầnthuyết
minhBCTC.
Vềnguyêntắcthậntrọng(đoạn08VAS01):Doanhthuvàthunhậpchỉđượcghinhậnkhicó
bằngchứngchắcchắnvềkhảnăngthuđượclợiíchkinhtế,cònchiphíphảiđượcghinhậnkhicób
ằngchứngvềkhảnăngphátsinhchiphí.
Nguyêntắctrọngyếu(đoạn09VAS01):Hoạtđộngbánhàngảnhhưởngtrựctiếptớikếtquảkinh
doanhcủadoanhnghiệp.Dođó,sốliệukếtoánbánhàngphảichínhxác,trungthực,kịpthời,tạoc
ơsởchocácnhàquảntrịdoanhnghiệpcónhữngnhậnđịnhvàđánhgiáchínhxácnhất.Nếunhững
thôngtinkếtoánbánhàngcungcấpthiếuchínhxáccóthểlàmsailệchđángkểbáocáotàichính,là
mảnhhưởngtớiviệcraquyếtđịnhcủacácđốitượngsửdụngBCTCcủadoanhnghiệp.
1.2.1.2.VAS02“Hàngtồnkho”
Chuẩnmựckếtoánsố02–Hàngtồnkho
(BanhànhvàcôngbốtheoQĐsố149/2001/QĐBTCngày31tháng12năm2001cảuBộtrưởngBTC)
Theochuẩnmựcnày,hàngtồnkhođượctínhtheogiágốc.Trườnghợpgiátrịthuầncóthểth
ựchiệnđượcthấphơngiágốcthìphảitínhtheogiátrịthuầncóthểthựchiệnđược.Giágốchàngtồ
nkhogồm:Chiphímua,chiphíchếbiếnvàcácchiphíliênquankháctrựctiếpphátsinhcóđểcóđư

ợchàngtồnkhoởđịađiểmvàtrạngtháihiệntại.
ViệctínhgiátrịHTKđượcápdụngtheomộttrongcácphươngphápsau:
 Phươngpháptínhtheogiáđíchdanh:Đượcápdụngđốivớidoanhnghiệpcóítloạimặt
hànghoặcmặthàngổnđịnhvànhậndiệnđược.Theophươngphápnày,hànghóaxuấtbánthuộcl
ầnmuanàothìlấyđơngiácủalầnmuađóđểxácđịnhgiátrịhàngxuấtkho.
+Ưuđiểm:Đâylàphươngántốtnhất,nótuânthủnguyêntắcphùhợpcủakếtoán,chiphíth
ựctếphùhợpvớidoanhthuthựctế.Giátrịcủahàngxuấtkhođembánphùhợpvớidoanhthumànó
tạora.Hơnnữa,giátrịhàngtồnkhođượcphảnánhđúngtheogiátrịthựctếcủanó.
+Nhượcđiểm:Việcápdụngphươngphápnàyđòihỏinhữngđiềukiệnkhắtkhe,chỉnhững
doanhnghiệpkinhdoanhítloạimặthàng,HTKcógiátrịlớn,mặthàngổnđịnhvàloạiHTKnhận
diệnđượcthìmớicóthểápdụngđượcphươngphápnày.
 Phươngphápbìnhquângiaquyền:Theophươngphápnày,giátrịcủatừngloạihàngtồ
nkhođượctínhtheogiátrịtrungbìnhcủatừngloạiHTKđầukỳvàgiátrịtừngloạiHTKđượcmua
SVTH: Nguyễn Thị Hồng

11

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

hoặcsảnxuấttrongkỳ.Phươngphápbìnhquâncóthểđượctínhtheothờikỳhoặcvàomỗikhinhậ
pmộtlôhàng.
+Phươngphápbìnhquângiaquyềncảkỳdựtrữ:Theophươngphápnày,đếncuốikỳmớití
nhtrịgiávốncủahàngxuấtkhotrongkỳ.Tùytheokỳdựtrữcủadoanhnghiệpápdụngmàkếtoán
HTKcăncứvàogiámua,giánhập,lượnghàngtồnkhođầukỳvànhậptrongkỳđểtínhgiáđơnvịbì
nhquân:

GiátrịhànghóatồnGiátrịhànghóanhập
Giáđơnvịbìnhquâncảkỳd

khođầukỳtrongkỳ

ựtrữ

SốlượnghànghóatồnSốlượnghànghóanhậpkhođầukỳtro
ngkỳ
+Ưuđiểm:Đơngiản,dễlàm,chỉcầntínhtoánmộtlầnvàocuốikỳ.

+Nhượcđiểm:Côngtáckếtoándồnvàocuốikỳảnhhưởngđếntiếnđộcủacácphầnhànhkhác.H
ơnnữa,phươngphápnàychưađápứngyêucầukịpthờicủathôngtinkếtoánngaytạithờiđiểmph
átsinhnghiệpvụ.
+Phươngphápbìnhquângiaquyềnsaumỗilầnnhập:Saumỗilầnnhậpsảnphẩm,hànghó
a,kếtoánphảixácđịnhlạigiátrịthựccủahàngtồnkhovàgiáđơnvịbìnhquân.Căncứvàogiáđơn
vịbìnhquânvàlượngxuấtgiữa2lầnnhậpkếtiếpđểtínhgiáxuấttheocôngthứcsau:
Trịgiáthựctếvậttư,sảnphẩm,hànghóatồnkhosaumỗi
Giáđơnvịbìnhquânsaumỗilầ

lầnnhập

nnhập

Sốlượngvậttư,sảnphẩm,hànghóathựctếtồnkhosau

mỗilầnnhập
+Ưuđiểm:Côngviệckếtoánkhôngbịdồnvàocuốikỳ,đápứngyêucầukịpthờicủathôngt
inkếtoán.
+Nhượcđiểm:Việctínhtoánởphươngphápnàyphứctạp,nhiềulần,tốnnhiềucôngsức.D

ođặcđiểmtrênmàphươngphápnàyđượcápdụngởcácdoanhnghiệpcóítchủngloạihàngtồnkh
o,cólưulượngnhậpxuấtít.
Phươngphápbìnhquângiaquyềncuốikỳtrước:DựavàotrịgiávàsốlượngHTKcuốikỳtr
ước,kếtoántínhgiáđơnvịbìnhquâncuốikỳtrước:

SVTH: Nguyễn Thị Hồng

12

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân
Trịgiáthựctếvậttư,sảnphẩm,hànghóatồnkhocuốikỳtrư

Giáđơnvịbìnhquâncuốikỳtrướ

ớc

c

Sốlượngvậttư,sảnphẩm,hànghóatồnkhocuốikỳtrước

+Ưuđiểm:Đơngiản,dễtínhtoán.
+Nhượcđiểm:Trịgiáhàngxuấtkhôngchịuảnhhưởngcủasựthayđổigiácảtrongkỳhiệnt
ại.Vìvậy,phươngphápnàylàmchochỉtiêutrênbáocáokếtquảkinhdoanhkhôngsátvớithựctế.
Căncứvàolượnghànghóaxuấttrongkỳvàgiáđơnvịbìnhquânđểxácđịnhgiáthựctếtrongkỳ:
Giávốncủahànghóaxuất

Giábìnhquâncủamộtđơnvịhàn

Lượnghànghóaxuất

kho
ghóa
kho
 PhươngphápFIFO:Ápdụngdựatrêngiảđịnhlàhàngtồnkhođượcmuatrướchoặcsản
xuấttrướcthìđượcxuấttrước,cònhàngtồnkhocònlạicuốikỳlàhàngtồnkhođượcmuahoặcsản
xuấtgầnthờiđiểmcuốikỳ.Theophươngphápnày,giátrịhàngtồnkhođượctínhtheogiácủalôhà
ngnhậpkhoởthờiđiểmđầukỳhoặcgầnđầukỳ,giátrịcủahàngtồnkhođượctínhtheogiácủahàn
gnhậpkhoởthờiđiểmcuốikỳhaygầncuốikỳcòntồnkho.
+Ưuđiểm:Tínhđượcngaytrịgiávốnhàngxuấtkhomỗilầnxuấthàng,dođóđảmbảocung
cấpsốliệukịpthờichokếtoánghichépcáckhâutiếptheocũngnhưchoquảnlý.Trịgiávốncủahà
ngtồnkhosẽtươngđốisátvớigiáthịtrườngcủamặthàngđó.Vìvậychỉtiêuhàngtồnkhotrênbáo
cáokếtoáncóýnghĩathựctếhơn.
+Nhượcđiểm:Làmchodoanhthuhiệntạikhôngphùhợpvớinhữngkhoảnchiphíhiệntại.
Theophươngphápnày,doanhthuhiệntạiđượctạorabởigiátrịsảnphẩm,vậttư,hànghoáđãcóđ
ượctừcáchđórấtlâu.Đồngthờinếusốlượngchủngloạimặthàngnhiều,phátsinhnhậpxuấtliênt
ụcdẫnđếnnhữngchiphíchoviệchạchtoáncũngnhưkhốilượngcôngviệcsẽtănglênrấtnhiều.
 PhươngphápLIFO:Ngượclại,phươngphápnàycónghĩalàcáchánghoágầnđâynhất
đượcnhậpvàokhosẽđượcxuấtrađầutiên.Cáchànghoámớiđượcsửdụngtrước,dùngưutiênhơ
nhànghoácũ..Theophươngphápnày,giátrịhàngxuấtkhođượctínhtheogiácủalôhàngnhậpsa
uhoặcgầnsaucùng,giátrịcủaHTKđượctínhtheogiácủahàngnhậpkhođầukỳhoặcgầnđầukỳc
òntồnkho.
+Ưuđiểm:Chiphícủalầnmuagầnnhấtsẽtươngđốisátvớitrịgiávốncủahàngthaythế.Vi
ệcthựchiệnphươngphápnàysẽđảmbảođượcyêucầucủanguyêntắcphùhợptrongkếtoán

SVTH: Nguyễn Thị Hồng

13

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

+Nhượcđiểm:Trịgiávốncủahàngtồnkhocuốikỳcóthểkhôngsátvớigiáthịtrườngcủahà
ngthaythế.
+LậpdựphònggiảmgiáHTKtheoquyđịnhcủachuẩnmựcsố02
Cuốikỳkếtoánnăm,khigiátrịthuầncóthểthựchiệnđượccủaHTKnhỏhơngiágốcthìphả
ilậpdựphònggiảmgiáHTK.SốdựphònggiảmgiáHTKphảilậplàsốchênhlệchgiữagiágốccủa
HTKlớnhơngiátrịcóthểthựchiệnđượccủachúng.ViệclậpdựphònggiảmgiáHTKđươclậptr
êncơsởtừngmặthàngtồnkho.Đốivớidịchvụcungcấpdởdang,việclậpdựphònggiảmgiáHT
Kđượctínhtheotừngloạidịchvụcómứcgiáriêngbiệt.
1.2.1.3VAS14“Doanhthuvàthunhậpkhác”
Chuẩnmựckếtoánsố14–Doanhthuvàthunhậpkhác
(Banhành&côngbốtheoQĐsố149/2001/QĐBTCngày31tháng12năm2001củaBộtrưởngBTC)
VAS14quyđịnhvàhướngdẫncácnguyêntắcphươngphápkếtoándoanhthuvàthunhậpk
hác,gồmcácloạidoanhthu,thờiđiểmghinhậndoanhthu,phươngphápkếtoándoanhthuvàthu
nhậpkhác,làmcơsởghisổkếtoánvàbáocáotàichính.
TheoVAS14,doanhthubánhàngđượcghinhậnkhiđồngthờithỏamãn5điềukiệnsau:
+Doanhnghiệpđãchuyểngiaophầnlớnrủirovàlợiíchgắnliềnvớiquyềnsởhữusảnphẩm
hoặchànghóachongườimua;
+Doanhnghiệpkhôngcònnắmgiữquyềnquảnlýhànghóanhưngườisởhữuhànghóahoặ
cquyềnkiểmsoáthànghóa;
+Doanhthuđượcxácđịnhtươngđốichắnchắn;

+Doanhnghiệpđãthuđượchoặcsẽthuđượclợiíchkinhtếtừgiaodịchbán.
+Xácđịnhđượcchiphíliênquanđếngiaodịchbánhàng.
 Xácđịnhdoanhthu:Doanhthuđượcxácđịnhtheogiátrịhợplýcủacáckhoảnđãthuhoặ
csẽthuvề.
Doanhthuphátsinhtừgiaodịchđượcxácđịnhbởithỏathuậngiữadoanhnghiệpvớibênm
uahoặcbênsửdụngtàisản.Nóđượcxácđịnhbằnggiátrịhợplýcủacáckhoảnđãthuđượchoặcsẽ
thuđượcsaukhitrừcáckhoảnchiếtkhấuthươngmại,giảmgiáhàngbán,hàngbánbịtrảlại.
Đốivớicáckhoảntiềnhoặctươngđươngtiềnkhôngđượcnhậnngaythìdoanhthuđượcxá
cđịnhbằngcáchquyđổigiátrịdanhnghĩacủacáckhoảnsẽthuđượctrongtươnglaivềgiátrịthực
tếtạithờiđiểmghinhậndoanhthutheotỷlệlãisuấthiệnhành.
SVTH: Nguyễn Thị Hồng

14

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

Khihànghóa,dịchvụđượctraođổiđểlấyhànghóahoặcdịchvụtươngtựvềbảnchấtvàgiátrịt
hìviệctraođổiđókhôngđượccoilàmộtgiaodịchtạodoanhthu.
Khihànghóahoặcdịchvụđượctraođổiđểlấyhànghóahoặcdịchvụkháckhôngtươngtựt
hìviệctraođổiđóđượccoilàmộtgiaodịchtạoradoanhthu.Trườnghợpnày,doanhthuđượcxác
địnhbằnggiátrịhợplýcủahànghóahoặcdịchvụnhậnvề,saukhiđiềuchỉnhcáckhoảntiềnhoặct
ươngđươngtiềntrảthêmhoặcthuthêm.Khikhôngxácđịnhđượcgiátrịhợplýcủahànghóa,dịc
hvụnhậnvềthìdoanhthuđượcxácđịnhbằnggiátrịhợplýcủahànghóa,dịchvụđemtraođổi,sau
khiđiềuchỉnhcáckhoảntiềnhoặctươngđươngtiềntrảthêm,thuthêm.
Đốivớitrườnghợpbánhàngtrảchậm,trảgóp,doanhthuđượcghinhậntheogiábántrảnga

y,khoảnlãitrảchậm,trảgópsẽđượcphânbổdầnvàodoanhthutàichínhphùhợpvớithờigiantrả
chậm,trảgóp.
Doanhthuđượcghinhậntheogiábánhànghóa.Giábánhànghóacủadoanhnghiệpđượcx
ácđịnhtheonguyêntắcphảiđảmbảobùđắpđượcgiávốn,chiphíđãbỏrađồngthờiđảmbảochod
oanhnghiệpcóđượckhoảnlợinhuậnđịnhmức.Trênnguyêntắcđó,giábánđượcxácđịnhnhưsa
u:
Giábánhànghóa=Giámuathựctế+Thặngsốthươngmại
Giábánhànghóa=Giámuathựctế(1+%Thặngsốthươngmại)

 Xácđịnhdựphòngphảithukhóđòi
Doanhthubánhàngđượcghinhậnkhidoanhnghiệpnhậnđượclợiíchkinhtếtừgiaodịch.
Trườnghợplợiíchkinhtếtừgiaodịchbánhàngcònphụthuộcnhiềuyếutốkhôngchắcchắnthìch
ỉghinhậndoanhthukhiyếutốkhôngchắcchắnnàyđãxửlýxong.Nếudoanhthuđãđượcghinhậ
ntrongtrườnghợpchưathuđượctiềnthìkhixácđịnhkhoảntiềnnợphảithunàylàkhôngthuđượ
cthìphảihạchtoánvàochiphísảnxuất,kinhdoanhtrongkỳmàkhôngđượcghigiảmdoanhthu.
Khixácđịnhkhoảnphảithulàkhôngchắcchắnthuđược(Nợphảithukhóđòi)thìphảilậpdựphò
ngnợphảithukhóđòimàkhôngghigiảmdoanhthu.
1.2.2.NộidungkếtoánbánhàngtrongcácDNTMtheochếđộkếtoánhiệnhành(Thôn
gtư200/2014/TT–BTC,ngày22/12/2014)
Thôngtưsố200/2014/TT–
BTCvềviệcHướngdẫnChếđộKếtoánDoanhnghiệpthaythếChếđộKếtoándoanhnghiệpban
hànhtạiQĐsố15/2006/QĐ–
BTCnăm2006.Thôngtưnàycóhiệulựcthihànhtừngày01/01/2015.Thôngtưsố200/2014/TT
SVTH: Nguyễn Thị Hồng

15

Lớp: K17D _SB

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

BTCcởimởhơnsovớiQuyếtđịnh15,mangtínhchấthướngdẫnnhiều,coitrọngbảnchấthơnhìn
hthức.Thôngtưsố200/2014/TTBTCthaythếtoànbộQuyếtđịnh15,cóhiệulựcthihànhtừ1/1/2015.Mộtsốđiểmchungmớitha
yđổicầnchúý:
• ThayđổihìnhthứcghisổKếtoán
• PhânbiệtrõmụcđíchHạchtoánKếtoánvàmụcđíchThuế
• ThuyếtminhBCTCbaogồmcảnộidungvàđốitượng.
• Việcghinhậngiaodịch/nghiệpvụtheohướngsẽđượctuânthủcaonhấtchuẩnmựcbáoc
áotàichínhquốctế(IFRS).
• QuiđịnhvềhệthốngmẫusổkếtoánvàchứngtừKếtoáncósựlinhhoạt
• CácvấnđềliênquanđếnBCTChợpnhất...
• Doanhnghiệpcónghiệpvụthuchibằngngoạitệxemxétquyếtđịnhlựachọntiềntệtrong
kếtoánchịutráchnhiệmtrướcphápluậtvàthôngbáochocơquanthuếquảnlýtrựctiếp
• DoanhnghiệpsửdụngngoạitệlàmđơnvịtiềntệtrongkếtoánthìđồngthờivớilậpBáocá
otàichính(BCTC)theongoạitệcònphảichuyểnđổiBCTCsangĐồngViệtNam.
• BCTCmangtínhpháplýđểcôngbốracôngchúngvànộpcáccơquancóthẩmquyềntạiV
iệtNamlàBCTCđượctrìnhbàybằngĐồngViệtNam.
1.2.2.1.Chứngtừ
Tấtcảcácloạichứngtừđềumangtínhhướngdẫn.
Doanhnghiệpđượcchủđộngxâydựng,thiếtkếbiểumẫuchứngtừnhưngphảiđápứngđư
ợccácyêucầucủaLuậtkếtoánvàđảmbảorõràng,minhbạch.
CácloạichứngtừkếtoántạoPhụlục3Thongtưchỉmangtínhhướngdẫn.Trườnghợpdoan
hnghiệpkhôngtựxâydựng,thiếtkếchoriêngmìnhđượcthìcóthểápdụngtheoPhụlục3.
Chứngtừsửdụngtrongkếtoánbánhàngthườngbaogồm:
- HóađơnGTGT(Mẫusố:01GTKT3LT):LàhóađơndùngchocácđơnvịtínhthuếGTGTtheophươngphápkhấutrừthuế.Hóađơnd
ongườibánlậpkhibánhànghóahoặccungcấpdịchvụ.Mỗihóađơnđượclậpchocácloạihàngh
óa,dịchvụcócùngmứcthuếsuất.HóađơnGTGTđượclậpthành3liên(liên1lưuvàosốgốc,liên

2giaochokháchhàng,liên3lưulàmchứngtừ).
Hóađơnbánhàngthôngthường(Mẫusố:02GTGT3LL):ÁpdụngvớidoanhnghiệpnộpthuếGTGTtheophươngpháptrựctiếphoặcnhữngdoanh
nghiệpkinhdoanhnhữngmặthàngkhôngchịuthuếGTGT.Hóađơndongườibánlậpkhibánhà

SVTH: Nguyễn Thị Hồng

16

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

nghoặccungcấpdịchvụ,Doanhnghiệpsẽcungcấpchokháchhànghóađơnbánhànghoặchóađ
ơnkiêmphiếuxuấtkho(liên2)
-Phiếuxuấtkho(Mẫusố:02VT):dùngđểtheodõichặtchẽsốlượnghànghóaxuấtkho.Phiếuxuấtkhođượclậplàm3liên:Liê
n1đểlưugốc;Liên2giaochokháchhàng;Liên3thủkhogiữđểghithẻrồigiaochophòngkếtoán
đểlàmcăncứhạchtoán.
Phiếuxuấtkhokiêmvậnchuyểnnộibộ:Làloạichứngtừdùngđểtheodõisốlượnghànghóadich
uyểntừkhonàysangkhokháctrongnộibộđơnvị.Đâylàcăncứđểthủkhoghinhậnvàthẻkho,kết
oánghisổchitiếthànghóa.Phiếunàydobộphậncungứnglậpthành3liên:Liên1lưuvàosổgốc,li
ên2chuyểnchothủkhođểghithẻkho,liên3giaochokháchhàng.
-Phiếuthu(Mẫusố01–
TT/BB):làchứngtừghinhậndoanhthubánhàngmàkháchhàngthanhtoán(bằngtiềnmặt).Phi
ếuthuđượclậplàm3liên:Liên1đểlưugốc;Liên2giaochongườinhậntiền;Liên3làmcăncứghi
sổkếtoán.
-Phiếuchi(Mẫusố02–
TT/BB):làchứngtừghinhậncácchiphíphátsinhtrongquátrìnhkinhdoanhcủaDN.Phiếuchiđ

ượclậplàm3liênnhưphiếuthu.
Ngoàiracòncócácchứngtừkhácnhư:
-Bảngkêbánlẻhànghóa
-Hóađơncướcphívậnchuyển,thuêkhobãi,bốcdỡhànghóa
-Hợpđồngkinhtếvớikháchhàng
-Cácchứngtừphảnánhtìnhhìnhthanhtoán
-Giấybáonợ,báocócủangânhàng
1.2.2.2.Tàikhoảnsửdụngvàtrìnhtựhạchtoán.
1.2.2.2.1.Tàikhoảnsửdụng.
TK511:Tàikhoảnnàydùngđểphảnánhdoanhthubánhàngvàcungcấpdịchvụcủadoanh
nghiệpcùngcáckhoảngiảmtrừdoanhthu.
KếtcấuTK511nhưsau:

SVTH: Nguyễn Thị Hồng

17

Lớp: K17D _SB


Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

*BênNợ:SốthuếTTĐB,hoặcthuếxuấtkhẩuphảinộptínhtrêndoanhthubánhàngthựctế
củasảnphẩm,hànghóa,dichvụđãcungcấpchokháchhàngvàđượcxácđịnhlàđãbántrongkỳkế
toán.
-SốthuếGTGTphảinộpcủaDNnộpthuếGTGTtínhthuếtheoPPTT.
-Doanhthuhàngbánbịtrảlạikếtchuyểnđếncuốikỳ.
-Khoảngiảmgiáhàngbánkếtchuyểncuốikỳ.

-Khoảnchiếtkhấuthươngmạikếtchuyểncuốikỳ.
-KếtchuyểndoanhthuthuầnvàoTK911“Xácđịnhkếtquảkinhdoanh”.
*BênCó:Doanhthubánsảnphẩm,hànghóa,bấtđộngsảnđầutưvàcungcấpdịchvụcủaD
Nthựchiệntrongkỳkếtoán.
Hànghóa,dịchvụthuộcđốitượngchịuthuếGTGTtheophươngphápkhấutrừ,doanhthughinh
ậntheogiábánchưathuếGTGT.
Hànghóa,dịchvụthuộcđốitượngchịuthuếGTGTtheophươngpháptrựctiếpvàhànghóa,dịch
vụthuộcđốitượngchịuthuếtiêuthụđặcbiệt,thuếxuấtkhẩu,doanhthubánhànglàtổnggiáthan
htoán.
TK511khôngcósốdưcuốikỳ.
TK521“Cáckhoảngiảmtrừdoanhthu”
BênNợ:
–Sốchiếtkhấuthươngmạiđãchấpnhậnthanhtoánchokháchhàng;
–Sốgiảmgiáhàngbánđãchấpthuậnchongườimuahàng;
–
Doanhthucủahàngbánbịtrảlại,đãtrảlạitiềnchongườimuahoặctínhtrừvàokhoảnphảithukhá
chhàngvềsốsảnphẩm,hànghóađãbán
BênCó:Cuốikỳkếtoán,kếtchuyểntoànbộsốchiếtkhấuthươngmại,giảmgiáhàngbán,d
oanhthucủahàngbánbịtrảlạisangtàikhoản511“Doanhthubánhàngvàcungcấpdịchvụ”đểxá
cđịnhdoanhthuthuầncủakỳbáocáo.
Tàikhoản5211–
Chiếtkhấuthươngmại:Tàikhoảnnàydùngđểphảnánhkhoảnchiếtkhấuthươngmạichongười

SVTH: Nguyễn Thị Hồng

18

Lớp: K17D _SB

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: ThS. Lương Thị Hồng Ngân

muadokháchhàngmuahàngvớikhốilượnglớnnhưngchưađượcphảnánhtrênhóađơnkhibán
sảnphẩmhànghóa,cungcấpdịchvụtrongkỳ
–Tàikhoản5212–
Hàngbánbịtrảlại:Tàikhoảnnàydùngđểphảnánhdoanhthucủasảnphẩm,hànghóa,dịchvụbị
ngườimuatrảlạitrongkỳ.
–Tàikhoản5213–
Giảmgiáhàngbán:Tàikhoảnnàydùngđểphảnánhkhoảngiảmgiáhàngbánchongườimuados
ảnphẩmhànghóadịchvụcungcấpkémquycáchnhưngchưađượcphảnánhtrênhóađơnkhibán
sảnphẩmhànghóa,cungcấpdịchvụtrongkỳ
TK632-"Giávốnhàngbán":Tàikhoảnnàydùngđểphảnánhtrịgiávốncủasảnphẩm,h
ànghóa,dịchvụ,bấtđộngsảnđầutư;giáthànhsảnxuấtcủasảnphẩmxâylắp(đốivớidoanhnghi
ệpxâylắp)bántrongkỳ.Ngoàira,tàikhoảnnàycòndùngđểphảnánhcácchiphíliênquanđếnho
ạtđộngkinhdoanhbấtđộngsảnđầutưnhư:Chiphíkhấuhao;chiphísửachữa;chiphínghiệpvục
hothuêBĐSđầutưtheophươngthứcchothuêhoạtđộng(trườnghợpphátsinhkhônglớn);chip
hínhượngbán,thanhlýBĐSđầutư
Kếtcấuvànộidungtàikhoản632:
*BênNợ
-Phảnánhgiávốncủasảnphẩm,hànghóa,dịchvụđãtiêuthụtrongkỳ.
Phảnánhchiphínguyênvậtliệu,chiphínhâncôngvượttrênmứcbìnhthườngvàchiphísảnxuất
chungcốđịnhkhôngphânbổkhôngđượctínhvàotrịgiáhàngtồnkhomàphảitínhvàogiávốnhà
ngbáncủakỳkếtoán.
Phảnánhkhoảnhaohụt,mấtmátcủahàngtồnkhosaukhitrừphầnbồithườngdotráchnhiệmcán
hângâyra.
Phảnánhchiphítựxâydựng,tựchếTSCĐvượttrênmứcbìnhthườngkhôngđượctínhvàonguy
êngiáTSCĐhữuhìnhtựxâydựng,tựchếhoànthành.
Phảnánhkhoảnchênhlệchgiữasốdựphònggiảmgiáhàngtồnkhophảilậpnămnaylớnhơnkho

ảnđãlậpdựphòngnămtrước.
SVTH: Nguyễn Thị Hồng

19

Lớp: K17D _SB