Đánh giá thực trạng và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nước sinh hoạt tại Thị xã Bắc Kạn Tỉnh Bắc Kạn (Khóa luận tốt nghiệp)

69

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

HOÀNG HUY TUẤN

Tên đề tài:
“ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP
NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NƯỚC SINH HOẠT
TẠI THỊ XÃ BẮC KẠN-TỈNH BẮC KẠN”

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Hệ đào tạo

: Chính quy

Chuyên ngành

: Khoa học môi trường

Khoa

: Môi trường

Khóa học:

: 2010 - 2014

Giảng viên hướng dẫn : Th.S Nông Thu Huyền

Thái Nguyên, năm 2014


70

LỜI CẢM ƠN
Thực tập nghề nghiệp có ý nghĩa rất quan trọng đối với mỗi sinh viên
trong quá trình học tập. Đây là quá trình giúp sinh viên hệ thống hóa và củng
cố lại những kiến thức đã học. Đồng thời bên cạnh đó đây còn là thời gian để
cho sinh viên làm quen với công tác nghiên cứu và tiếp xúc với thực tế, là
những bước đi đầu tiên trên con đường sự nghiệp của mỗi sinh viên, góp phần
nâng cao được kĩ năng cần thiết cho mỗi sinh viên trước lúc ra trường, là tiền
đề giúp sinh viên thành công trên con đường sự nghiệp của mình. Xuất phát
từ nguyện vọng của bản thân, được sự nhất trí của Ban chủ nhiệm khoa Môi
trường, Ban giám hiệu trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, tôi tiến hành
thực hiện đề tài: “Đánh giá thực trạng và đề xuất một số giải pháp nhằm
nâng cao chất lượng nước sinh hoạt tại Thị xã Bắc Kạn-Tỉnh Bắc Kạn”.
Trong quá trình thực tập được sự giúp đỡ, chỉ bảo, hướng dẫn tận tình
của cô giáo Nông Thu Huyền, các thầy cô giáo trong khoa Môi trường, các
cán bộ Chi cục bảo vệ Môi Trường thị xã Bắc Kạn, cùng với sự cố gắng của
bản thân đã giúp tôi hoàn thành đề tài này.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
Thái Nguyên, ngày 25 tháng 05 năm 2014
Sinh viên

Hoàng Huy Tuấn


71

NHỮNG CỤM TỪ VIẾT TẮT

BOD

Nhu cầu oxy sinh hóa

BTNMT

Bộ tài nguyên môi trường

COD

Nhu cầu oxy hóa học

CTR

Chất thải rắn

DO

Hàm lượng o xy hòa tan trong nước

GTVT

Giao thông vận tải

KLN

Kim loại nặng

KPHĐ

Không phát hiện được

LHQ

Liên hợp quốc

MCP

Mức cho phép

QCVN

Quy chuẩn Việt Nam

SV

Sinh vật

TCVN

Tiêu chuẩn Việt Nam

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

TNHH

Trách nhiệm hữu hạn

TNMT

Tài nguyên môi trường

TSS

Tổng chất rắn lơ lửng

VSV

Vi sinh vật


72

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1 Giá trị giới hạn các thông số chất lượng nước mặt........................... 7
Bảng 2.2 Giá trị giới hạn các thông số chất lượng nước ngầm........................ 9
Bảng 2.3. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước sinh hoạt .......... 10
Bảng 2.4. Các biện pháp xử lý nước sinh hoạt tại hộ gia đình (%)................ 16
Bảng 2.5: Nhu cầu sử dụng nước của thị xã Bắc Kạn trong những năm tiếp
theo .............................................................................................................. 23
Bảng 3.1. Vị trí, ký hiệu mẫu và mục tiêu quan trắc môi trường nước mặt ... 29

Bảng 3.3 các chỉ tiêu và phương pháp phân tích mẫu nước mặt.................... 31
Bảng 3.4 các chỉ tiêu và phương pháp phân tích mẫu nước ngầm................. 32
Bảng 4.1. Tài nguyên đất của thị xã Bắc Kạn ............................................... 36
Bảng 4.2: Tình hình dân số và lao động của thị xã Bắc Kạn năm 2013......... 37
Bảng 4.3: Diện tích và dân số thị xã Bắc Kạn năm 2013 .............................. 38
Bảng 4.4 Tình hình sử dụng nước của các hộ trên 4 phường ........................ 44
của thị xã Bắc Kạn ....................................................................................... 44
Bảng 4.5. Kết quả phân tích chất lượng nước mặt tại thị xã Bắc Kạn ........... 45
Bảng 4.6: Kết quả phân tích chất lượng nước ngầm tại thị xã Bắc Kạn ........ 50
Bảng 4.7. Chỉ số chất lượng nước (WQI) tại các vị trí quan trắc môi trường
nước mặt trên địa bàn thị xã Bắc Kạn đợt II năm 2013................................. 53
Bảng 4.8. Đánh giá cảm quan của người dân về độ sạch của nước sinh hoạt
mà gia đình hiện đang sử dụng ..................................................................... 54
Bảng 4.9.Kết quả mức độ tự kiểm tra chất lượng nước sinh hoạt của các hộ
gia đình hiện đang sử dụng tại 4 phường trong Thị xã Bắc Kạn ................... 55


73

DANH MỤC CÁC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ
Biểu Đồ 4.1. Diễn biến nồng độ BOD5 trong nước mặt ................................ 46
trên địa bàn thị xã Bắc Kạn .......................................................................... 46
Biểu Đồ 4.2. Diễn biến nồng độ COD trong nước mặt ................................. 47
trên địa bàn thị xã Bắc Kạn .......................................................................... 47
Hình 4.2. Nước suối Nông Thượng chảy qua khu dân cư Quang Sơn - Đội Kỳ 47
Hình 4.3. Rác thải tại suối Nông Thượng chảy qua khu dân cư Quang Sơn
Đội Kỳ ......................................................................................................... 48
Biểu đồ 4.3. Diễn biến hàm lượng Coliform trong nước mặt trên địa bàn thị
xã Bắc Kạn................................................................................................... 48
Hình 4.4. Rác thải tại suối Pá Danh(Cầu Trắng)........................................... 49

Biểu đồ 4.4. Diễn biến nồng độ COD trong nước ngầm ............................... 51
trên địa bàn thị xã Bắc Kạn .......................................................................... 51
Biểu đồ 4.5. Diễn biến hàm lượng Coliform trong nước ngầm ...................... 52
trên địa bàn thị xã Bắc Kạn .......................................................................... 52
Hình 4.5. Mô hình sơ đồ quy trình công nghệ xử lý nước ngầm có chứa sắt....... 60


74

MỤC LỤC

PHẦN 1. MỞ ĐẦU........................................................................................ 1
1.1.Đặt vấn đề ................................................................................................ 1
1.2. Mục đích và yêu cầu nghiên cứu ............................................................. 3
1.2.1. Mục đích của chuyên đề ....................................................................... 3
1.2.2. Yêu cầu của đề tài ................................................................................ 3
1.2.3. Ý nghĩa của đề tài ................................................................................. 3
PHẦN 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................... 5
2.1. Cơ sở pháp lý .......................................................................................... 5
2.1.1. Các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến tài nguyên nước của
Việt Nam........................................................................................................ 5
2.1.2. Tiêu chuẩn về chất lượng nước Việt Nam............................................. 7
2.2. Cơ sở khoa học...................................................................................... 11
2.2.1. Một số khái niệm chung ..................................................................... 11
2.2.2. Một số bệnh liên quan đến nguồn nước sinh hoạt ............................... 14
2.2.3. Các thông số về chất lượng nước ........................................................ 15
2.2.4. Các giải pháp xử lý nước và nâng cao nước sinh hoạt......................... 16
2.3. Cơ sở thực tiễn của đề tài ...................................................................... 19
2.3.1. Tài nguyên nước Việt Nam................................................................. 19
2.3.2 .Thực trạng tài nguyên nước Tỉnh Bắc Kạn ......................................... 21

2.3.3. Một số loại hình công nghệ, mô hình bể lọc nước sinh hoạt được áp
dụng trên địa bàn thị xã Bắc Kạn.................................................................. 24
PHẦN 3. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU............................................................................................. 28
3.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................ 28
3.2. Địa Điểm và thời gian nghiên cứu ......................................................... 28
3.3 Nội dung nghiên cứu .............................................................................. 28
3.3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội Thị xã Bắc Kạn............................. 28
3.3. Thực trạng nguồn nước sinh hoạt tại Thị xã Bắc Kạn ............................ 28
3.3.3.Đánh giá thực trạng chất lượng nước sinh hoạt tại Thị xã Bắc Kạn. .... 28


75

3.3.4. Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nước sinh hoạt tại Thị xã
Bắc Kạn ....................................................................................................... 28
3.4 . Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 28
3.4.1 Phương pháp kế thừa ........................................................................... 28
3.4.2 phương pháp thu thập tài liệu .............................................................. 28
3.4.3. Phương Pháp,vị trí lấy mẫu nước........................................................ 28
3.4.4. Phương pháp điều tra, khảo sát thực địa ............................................ 30
3.4.6. Phương pháp phân tích nước sinh hoạt trong phòng thí nghiệm......... 30
PHẦN 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ............................. 33
4.1. Điều kiện tự nhiên - kinh tế - xã hội Thị xã Bắc Kạn............................. 33
4.1.1. Điều kiện tự nhiên4 ............................................................................ 33
4.1.2. Điều kiện kinh tế, xã hội của thị xã Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn................ 37
4.1.3. Đánh giá chung điều kiện tự nhiên., kinh tế - xã hội. .......................... 42
4.2. Thực trạng sử dụng nước sinh hoạt tại Thị xã Bắc Kạn ......................... 43
4.2.1. Hệ thống cấp nước của thị xã Bắc Kạn ............................................... 43
4.2.2. Kết quả điều tra nguồn nước dùng cho sinh hoạt tại thị xã Bắc Kạn ... 44

4.3. Đánh giá chất lượng nước sinh hoạt tại Thị Xã Bắc Kạn ....................... 45
4.3.1. Đánh giá chất lượng nước mặt tại thị xã Bắc Kạn............................... 45
4.3.2. Đánh giá chất lượng nước ngầm tại thị xã Bắc Kạn ............................ 49
4.3.3. Đánh giá kết quả quan trắc môi trường nước mặt so với chỉ số chất
lượng nước WQI .......................................................................................... 52
4.4. Đánh giá của người dân về chất lượng nước sinh hoạt tại thị xã Bắc Kạn .... 54
4.4.1. Đánh giá của người dân về chất lượng nước sinh hoạt ........................ 54
4.4.2. Mức độ tự kiểm tra chất lượng nước của các hộ gia đình hiện đang
sử dụng......................................................................................................... 55
4.5. Nguyên nhân gây ảnh hưởng tới chất lượng nước sinh hoạt .................. 56
4.5.1.Ô nhiễm từ chất thải sinh hoạt của các hộ gia đình .............................. 56
4.5.2.Ô nhiễm do chất thải từ hoạt dộng sản xuất nông nghiệp. .................... 57
4.5.3.Ô nhiễm do hoạt động công nghiệp ..................................................... 57
4.5.4. Ô nhiễm do nước thải sinh hoạt. ......................................................... 58
4.5.5. Ô nhiễm do ý thức người dân .............................................................. 58
4.6. Các đề xuất và giải pháp và khắc phục .................................................. 59


76

4.6.1. Biện pháp công nghệ, kỹ thật.............................................................. 59
Bảng 4.10. Thời gian tối ưu của quá trình keo tụ .......................................... 63
4.6.2. Biện pháp luật pháp, chính sách và giáo dục tuyên truyền .................. 64
4.6.3. Biện pháp kinh tế................................................................................ 64
PHẦN 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ....................................................... 65
5.1. Kết luận................................................................................................. 65
5.2. Kiến nghị............................................................................................... 66


1

PHẦN 1
MỞ ĐẦU

1.1.Đặt vấn đề
Cuộc sống trên trái đất đều bắt nguồn từ trong nước.Tất cả sự sống trên
Trái đất đều phụ thuộc vào nước và vòng tuần hoàn của nước.Nhưng hiện nay
chúng ta đang sống trong một thời kì mà nguồn nước ngày càng khan
hiếm,môi trường nước bị ô nhiễm nặng nề.cũng như không khí và ánh sáng
nước là một thành phần không thể thiếu cho sự duy trì sự sống của toàn nhân
loại trên hành tinh của chúng ta.trong quá trình hình thành nên sự sống trên
Trái đất, nước và môi trường nước đóng vai trò rất quan trọng.nước tham gia
vào vai trò tái sinh thế giới hữu cơ.trong quá trình trao đổi chất nước đóng vai
trò trung tâm.Nước có ảnh hưởng đến khí hậu và là nguyên nhân gay ra thời
tiết.Là thành phần quan trọng của các tế bào sinh học và là môi trường của các
quá trình sinh hóa cơ bản như quang hợp.
Trong khu dân cư,những hộ gia đình nước phục vụ cho nhiều mục đích
khác nhau.Như nước sinh hoạt,nâng cao đời sống tinh thần cho cộng đồng dân
cư.Trong sản xuất công nghiệp,nước được sử dụng như là nguồn nhiên
liệu,như là chất trao đổi nhiệt,nước đóng vai trò quan trọng tham gia vào quá
trình sản xuất sản phẩm phục vụ cho nhu cầu của con người.Trong nông
nghiệp,không có nước cây không thể sống được,không có nước là không có
nông nghiệp.Đối với cây trồng nước là nhu cầu thiết yếu,đồng thời còn có vai
trò điều tiết các chế độ nhiệt,ánh sáng,chất dinh dưỡng,vi sinh vật,độ thoáng
khí trong đất...
Vậy,nước là cội nguồn của sự tồn tại.Vai trò của nước là muôn
màu,muôn vẻ và nước quyết định mọi sự sống trên trái đất.Nước là một nhu
cầu cơ bản trong đời sống hằng ngày của mọi người và đang trở thành đòi hỏi

2

bức bách trong việc bảo vệ sức khỏe và cải thiện điều kiện sinh hoạt cho nhân
dân, cũng như trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Với sự phát triển nhanh chóng của đất nước đã giúp cho Bắc Kạn ngày
càng một phát triển hơn hơn vươn lên thành đô thị loại 3 trong năm 2013; Một
năm sẽ tạo ra nhiều thay đổi về mặt kinh tế,tạo ra công ăn việc làm,nâng cao chất
lượng sống của người dân mặt khác cũng là nguy cơ suy giảm chất lượng môi
trường.Ô nhiễm môi trường nước là vấn đề không còn là xa lạ đối với chúng ta
và nó đã trở thành vấn đề gây bức xúc của toàn cầu.Vì thế mà chúng ta không có
các biện phảm nhằm giảm thiểu,ngăn chặn kịp thời và phòng ngừa mức độ ô
nhiễm môi trường thì sự suy thoái môi trường trên trái đât là không thể tránh
khỏi. Một trong những vấn đề môi trường cấp bách hiện nay đó là nước sinh
hoạt – một thách thực lớn được toàn xã hội quan tâm.
Thị xã Bắc Kạn,với mật độ dân số đông nhu cầu nước sinh hoạt lên tới
hàng nghìn m3.Các hộ dân trong khu vực thị xã hầu hết đều đã có nước sạch
để sử dụng do nhà máy nước cung cấp,bên cạnh đó nhiều hộ dân vẫn sử dụng
nguồn nước từ giếng khoan và giếng đào để phục vụ cho sinh hoạt hằng ngày.
Do đặc điểm là miền núi, nên vấn đề về nước sinh hoạt còn gặp nhiều khó
nước khăn.Do đó, việc cung cấp nước sạch cho người dân là điều đặc biệt
quan trọng góp phần nâng cao điều kiện sống, sức khỏe của người dân, đẩy
mạnh phát triển kinh tế - xã hội.
Hiện nay tình trạng nước sạch tại Thị xã Bắc Kạn chưa có đánh giá
một cách đầy đủ dẫn đến việc đánh giá và quản lý nước sạch gặp nhiều hạn
chế và chưa có các biện pháp xử lý phù hợp. Vì vậy việc đánh giá hiện
trạng môi trường nước sạch là vấn đề cấp thiết hiện nay
Xuất phát từ thực trạng sử dụng nước sinh hoạt của người dân trên
địa bàn Thị xã Bắc Kạn,được sự đồng ý của ban giám hiệu nhà trường,ban
chủ nhiệm khoa tài nguyên môi trường,dưới sự hướng dẫn của cô giáo:

Khóa luận đủ ở file: Khóa luận full