SKKN Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường tiểu học

ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lí do chọn đề tài
Tiểu học là cấp học nền tảng của hệ thống giáo dục quốc dân với mục tiêu
nhằm hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về
đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học
bậc Trung học cơ sở. Trẻ tiểu học đặc biệt là trẻ đầu cấp, tư duy của các em
đang từ trực quan sinh động dần chuyển sang tư duy trừu tượng, khả năng tập
trung chú ý chưa cao, chưa bền vững. Chính vì vậy trong mọi hoạt động như học
tập, lao động và vui chơi, các em vẫn cần được quan tâm phát triển phù hợp với
đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (GDNGLL)
là một trong những mảng hoạt động giáo dục quan trọng ở nhà trường phổ thông
hiện nay, đặc biệt đối với cấp tiểu học. Hoạt động này có ý nghĩa rất lớn đối với
quá trình giáo dục, đó là quá trình kết hợp vai trò chủ đạo của giáo viên với sự
tự giác, tích cực của học sinh , hỗ trợ đắc lực cho hoạt động giảng dạy trên lớp.
Vì thời gian trên lớp có hạn nên giáo viên không có nhiều điều kiện mở rộng
kiến thức, rèn kĩ năng cho các em góp phần phát triển, hoàn thiện nhân cách,
bồi dưỡng năng khiếu và khả năng sáng tạo của trẻ. Nội dung của hoạt động
GDNGLL phong phú và đa dạng, thể hiện qua các buổi sinh hoạt tập thể theo
chủ đề hàng tháng, hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao, tham quan, lao động,
các hoạt động xã hội… Nhờ đó mà các kiến thức tiếp thu được ở trên lớp có cơ
hội được vận dụng, mở rộng thêm qua thực tế góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục toàn diện. Với các hình thức tổ chức phong phú, hoạt động GDNGLL
cũng góp phần không nhỏ trong việc tạo hứng thú cho học sinh. Nó còn là sự
tiếp nối hoạt động giáo dục trên lớp, là con đường gắn lý thuyết với thực tế, tạo
nên sự thống nhất giữa nhận thức và hành động.
Hơn nữa, hoạt động GDNGLL là một trong ba bộ phận hợp thành của quá
trình đào tạo. Là cầu nối tạo ra mối quan hệ hai chiều giữa nhà trường với xã
hội, giữa giờ dạy trên lớp và hoạt động GDNGLL, góp phần điều chỉnh và định
hướng quá trình giáo dục.
Để hoạt động giáo dục nói chung đạt hiệu quả đòi hỏi người quản lí giáo
dục phải quan tâm chỉ đạo các hoạt động GDNGLL. Chính vì những lí do này

mà tôi đã chọn và nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng
cao chất lượng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường tiểu học …..”
II. Mục đích nghiên cứu:
- Nghiên cứu thực trạng quản lí, tổ chức hoạt động GDNGLL ở trường
tiểu học … Từ đó đề xuất một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng
hoạt động GDNGLL góp phần nâng cao chất lượng toàn diện cho học sinh.
1


III. Đối tượng nghiên cứu:
Nghiên cứu công tác chỉ đạo của Ban giám hiệu, công tác tổ chức hoạt
động GDNGLL của tổng phụ trách, giáo viên và việc tham gia hoạt động
GDNGLL của học sinh.
IV. Phạm vi, kế hoạch nghiên cứu:
- Địa điểm nghiên cứu: Trường tiểu học ….., quận …..
- Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9 năm 2016 đến tháng 4 năm 2017.
V. Phương pháp nghiên cứu:
- Nghiên cứu tài liệu, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của ngành về việc tổ
chức hoạt động GDNGLL cho học sinh.
- Dự, tham gia các hoạt động GDNGLL, trò chuyện, trao đổi với tổng phụ
trách, giáo viên, học sinh, phụ huynh để nắm bắt thực trạng tổ chức hoạt động
GDNGLL của trường tiểu học … và các trường tiểu học trong Quận.

2


NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN:

1. Cơ sở lí luận chung:

- Nhà sư phạm nổi tiếng của nước Nga Makarenco đã từng nói: “Tôi kiên
trì nói rằng các vấn đề giáo dục, phương pháp giáo dục không thể hạn chế
trong các vấn đề giảng dạy, lại càng không thể để cho quá trình giáo dục chỉ
thực hiện trên lớp học mà đáng ra phải là trên mỗi mét vuông của đất nước
ta…Nghĩa là trong bất kì hoàn cảnh nào cũng không được quan niệm rằng
công tác giáo dục chỉ được tiến hành trong lớp”.
- Phương pháp học tập của cha ông ta từ xưa đến nay cũng luôn đề cao vai
trò giữa học và hành. Nếu như học để tiếp thu tri thức, nâng cao trình độ hiểu
biết thì hành là quá trình vận dụng những kiến thức đã tiếp thu được trong quá
trình học vào thực tế. Khi nói học đi đôi với hành có nghĩa là chúng ta đang đề
cập đến mối quan hệ giữa lí thuyết và thực tiễn. Học với hành giúp chúng ta vừa
chuyên sâu kiến thức lại vừa thông thạo, hoàn thiện kĩ năng làm việc.
- Học đi đôi với hành là ngọn đuốc dẫn đường cho mọi người trên con
đường chiếm lĩnh đỉnh cao tri thức. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan
tâm đến học và hành. Bác khẳng định: “Học để hành, học với hành phải đi đôi.
Học mà không hành thì học vô ích, hành mà không học thì hành không trôi
chảy”. Quan niệm này cho đến nay vẫn là phương châm đúng đắn cho ngành
giáo dục nói chung và cho mỗi con người nói riêng.
- Hoạt động GDNGLL củng cố và khắc sâu kiến thức các môn học, mở
rộng và nâng cao hiểu biết cho học sinh về các lĩnh vực của đời sống xã hội, làm
phong phú thêm vốn tri thức, kinh nghiệm hoạt động tập thể của học sinh. Rèn
luyện cho học sinh các kỹ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi như kỹ năng giao
tiếp, ứng xử, kỹ năng tự nhận thức, lao động, kỹ năng hòa nhập... Bồi dưỡng thái
độ tự giác, tích cực tham gia các hoạt động tập thể và hoạt động xã hội, hình
thành tình cảm chân thành, niềm tin trong sáng với cuộc sống, với quê hương,
đất nước, có thái độ đúng đắn với các hiện tượng tự nhiên và xã hội.
- Hoạt động GDNGLL là một hoạt động giáo dục cơ bản, được thực hiện
một cách có mục đích, có kế hoạch. Hoạt động này giúp học sinh có cơ hội vận
dụng kiến thức học được trong giờ học chính khóa, là môi trường để các em bộc
lộ nhân cách, nhằm nuôi dưỡng và phát triển tính chủ động, tích cực và sáng tạo

ở mỗi em. Hoạt động này do nhà trường quản lý, được thực hiện có mục đích, có
tổ chức, tiến hành ngoài giờ dạy học trên lớp, theo chương trình kế hoạch diễn ra
3


trong suốt năm học góp phần hình thành nhân cách học sinh theo mục tiêu giáo
dục, đáp ứng nhu cầu đa dạng của xã hội.
2. Một số nguyên tắc tổ chức hoạt động GDNGLL:
- Hoạt động GDNGLL cần đảm bảo tính mục đích và kế hoạch. Cần xác định
mục tiêu giáo dục cho cả năm học, từng học kì, từng hoạt động cụ thể hướng đến
mục tiêu chung là phát triển nhân cách cho học sinh. Trên cơ sở xác định được mục
tiêu, cần xây dựng kế hoạch hoạt động phù hợp. Kế hoạch cần đảm bảo tính ổn định,
hệ thống. Từ đó lựa chọn nội dung, hình thức tổ chức, phương tiện phù hợp.
- Tổ chức hoạt động cho đối tượng nào thì cần quan tâm đến đặc điểm tâm
sinh lí của lứa tuổi ấy. Nguyên tắc này luôn luôn đúng. Lúc sinh thời, Bác Hồ đã
từng dặn đội ngũ cán bộ phụ trách thiếu nhi: “… Phải giữ toàn vẹn cái tính vui
vẻ, hoạt bát, tự nhiên, tự động, trẻ trung của chúng… Trong lúc học, cũng
cần cho chúng vui, trong lúc vui cũng cần làm cho chúng học. Ở nhà, ở
trường học, ở xã hội, chúng đều vui, đều học”. Lời dặn của Bác cho đến nay
và mai sau vẫn còn nguyên giá trị. Đây cũng là cơ sở giúp các nhà giáo dục lựa
chọn nội dung, hình thức tổ chức hoạt động đạt hiệu quả.
- Việc thực hiện chương trình, kế hoạch HĐGDNGLL phải đảm bảo tính
năng động tuỳ thuộc vào điều kiện từng lớp, từng trường, từng địa phương; đồng
thời người cán bộ quản lý cũng cần vận dụng linh hoạt các chức năng quản lý,
đặc biệt chú trọng chức năng kiểm tra, đảm bảo nguyên tắc đánh giá: chính xác,
công bằng, động viên.
- Việc tổ chức các hoạt động cần chú ý nguyên tắc về tính tự nguyện, tự
giác tham gia hoạt động. Học sinh có quyền lựa chọn, tham gia các hoạt động
GDNGLL mà các em ưa thích, phù hợp với khả năng, hứng thú, sức khỏe và
điều kiện cụ thể của bản thân. Đó mới là điều kiện tiên quyết để tạo được sự tự

giác, tích cực của các em khi tham gia hoạt động. Vì vậy, các nhà giáo dục cần
tổ chức được nhiều hoạt động phong phú, đa dạng để thu hút học sinh như hoạt
động thể thao, văn nghệ, tham quan, từ thiện, lao động công ích,…
3. Nội dung hoạt động GDNGLL:
Hoạt động GDNGLL đối với cấp tiểu học được thể hiện ở các hình thức
hoạt động sau:
- Hoạt động văn hóa – nghệ thuật.
- Hoạt động vui chơi giải trí, thể dục thể thao.
- Hoạt động thực hành khoa học kĩ thuật.
- Hoạt động lao động công ích.
- Hoạt động của Đội TNTP Hồ Chí Minh.
- Các hoạt động mang tính xã hội như công tác từ thiện, giao lưu
4


II. CƠ SỞ THỰC TIỄN:

1. Thực trạng hoạt động GDNGLL ở trường Tiểu học …..
1.1. Thuận lợi:
- Trường Tiểu học …. nằm trên địa bàn phường …. trong khu Quân đội
nên được cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, nhân dân trên địa bàn phường,
phụ huynh hết sức quan tâm đến sự nghiệp giáo dục.
- Trường có cơ sở vật chất khang trang, được UBND Quận đầu tư trang
thiết dạy học hiện đại, ban giám hiệu thường xuyên quan tâm, chăm lo, tạo
khung cảnh sư phạm Sáng – Xanh – Sạch – Đẹp, chủ động bổ sung, sửa chữa
kịp thời thiết bị dạy học hỗ trợ tốt cho giáo viên trong việc giảng dạy và tổ chức
các hoạt động giáo dục trong nhà trường. Sân trường tuy không rộng nhưng
cũng tạo được không gian tập luyện một số môn TDTT như bóng đá, bóng rổ,
cầu lông. Năm học này, nhà trường tiếp tục được UBND Quận hỗ trợ 30% kinh
phí/1HS, lắp đặt hệ thống bể bơi thông minh trong trường để tổ chức dạy bơi

cho HS lớp 5, công tác tuyên truyền phòng chống đuối nước thực hiện tốt nên
nhiều phụ huynh đã tích cực phối hợp.
- Đội ngũ cán bộ, giáo viên được đào tạo cơ bản, có lòng yêu nghề mến
trẻ, có trách nhiệm đối với nhiệm vụ được giao. Đa số cán bộ, giáo viên, phụ
huynh và học sinh đã có nhận thức đúng đắn về vai trò của hoạt động GDNGLL.
Ban giám hiệu thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của ngành về hoạt
động GDNGLL, thực hiện phù hợp, linh hoạt với thực tế nhà trường. Giáo viên
được giao nhiệm vụ tổ chức giảng dạy hoạt động GDNGLL có chuyên môn phù
hợp, có năng lực trong giảng dạy.
- Chương trình hoạt động GDNGLL đã được thực hiện trong nhiều năm.
Trường đã tổ chức được nhiều các hoạt động GDNGLL cho học sinh bằng nhiều
hình thức phong phú, hấp dẫn, thu hút được đông đảo số học sinh tham gia.
Nhiều hoạt động có nề nếp, có tính ổn định, cán bộ quản lí đã tích lũy được
nhiều kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo, nhiều giáo viên có kinh nghiệm trong
việc tổ chức hoạt động GDNGLL.
1.2. Khó khăn:
- Trong công tác chỉ đạo hoạt động GDNGLL, ban giám hiệu còn chưa
phát huy hết vai trò của các tổ chức trong nhà trường, chỉ đạo công tác phối hợp
đôi lúc chưa hiệu quả, chưa sát sao một số hoạt động của tổng phụ trách, giáo
viên, một số hoạt động tổ chức còn bị động, chưa có kế hoạch chi tiết.
- Nhà trường chưa có điều kiện bố trí các phòng học chức năng riêng biệt
để hỗ trợ cho một số hoạt động, đặc biệt là phòng học năng khiếu với đầy đủ
trang thiết bị phù hợp với từng môn.
5


- Một số giáo viên chưa nhận thức được tầm quan trọng về vai trò của
hoạt động GDNGLL đối với học sinh. Nhiều giáo viên còn quá coi trọng rèn rũa
môn Toán, Tiếng Việt nên còn hiện tượng bớt thời gian các tiết sinh hoạt tập thể
để kèm cặp Toán, Tiếng Việt cho học sinh. Giáo viên tổng phụ trách chưa thực

sự chủ động, sáng tạo trong công việc, chưa biết phát huy tác dụng của công tác
phối hợp, khả năng bao quát còn hạn chế.
- Một số phụ huynh chưa nhận thức được vai trò của hoạt động
GDNGLL, chưa thực sự quan tâm đến việc học của con em gây không ít khó
khăn cho nhà trường trong quá trình giáo dục học sinh.
- Một số học sinh còn chưa mạnh dạn, có em còn ngại tham gia vì hình
thức tổ chức hoạt động chưa hấp dẫn, có em do ảnh hưởng từ gia đình chỉ chú
trọng vào các môn văn hóa. Gần đây nhất do sự phát triển của công nghệ thông
tin nên nhiều em có hiện tượng ham chơi game trên điện thoại, ipad, máy tính.
III. CÁC BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

1. Nâng cao nhận thức và bồi dưỡng giáo viên về công tác tổ chức hoạt động
GDNGLL
- Để nâng cao chất lượng hoạt động GDNGLL trước tiên mỗi nhà giáo
dục cần xác định rõ tầm quan trọng của hoạt động này. Đối với người làm công
tác quản lí, vai trò chỉ đạo có tính chất quyết định, ảnh hưởng lớn đến chất lượng
của hoạt động vì vậy bản thân người làm công tác quản lý trong chỉ đạo hoạt
động GDNGLL cần trau dồi kinh nghiệm, xây dựng kế hoạch tổ chức phù hợp
thực tế từng năm học và thực tế điều kiện nhà trường. Bên cạnh đó, người quản
lí cũng cần xác định vai trò của các tổ chức trong nhà trường tham gia tổ chức
hoạt động GDNGLL đặc biệt là đội ngũ giáo viên trực tiếp tổ chức hoạt động,
đó là Tổng phụ trách, giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn.
- Bồi dưỡng ý thức, thái độ cho giáo viên tổng phụ trách. Trong nhà trường,
hoạt động Đội và Sao nhi đồng có vai trò to lớn, góp phần đắc lực trong việc giáo
dục đạo đức và rèn luyện kĩ năng cho học sinh. Đối với các em học sinh, giáo viên
tổng phụ trách không những là người thầy mà còn là người chị, người anh thân yêu
của các em, luôn gần gũi, gắn bó với các hoạt động tập thể, các hoạt động ngoại
khóa. Đây cũng là lợi thế của giáo viên tổng phụ trách. Vì vậy mỗi giáo viên tổng
phụ trách khi đã xác định gắn bó với công việc này cần hiểu rõ tâm lí, sát sao, gần
gũi, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của học sinh để lựa chọn nội dung, hình thức tổ

chức hoạt động GDNGLL cho phù hợp. Trong quá trình tổ chức các hoạt động,
tổng phụ trách rất cần sự phối hợp của nhiều tổ chức trong nhà trường. Do đó,
người giáo viên tổng phụ trách cũng cần khéo léo, tranh thủ sự giúp đỡ của đồng
nghiệp để hoạt động được hiệu quả. Để đạt được những điều trên không phải dễ,
mỗi người giáo viên tổng phụ trách cần thường xuyên trau dồi kĩ năng nghiệp vụ,
6


rèn kĩ năng bao quát, quán xuyến công việc và đặc biệt là ham học hỏi, biết lắng
nghe, cầu thị để rút kinh nghiệm cho bản thân.
- Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục, bồi dưỡng nhận thức về vai
trò, nhiệm vụ, vị trí của hoạt động GDNGLL cho giáo viên, phụ huynh và học
sinh hàng năm. Tuyên truyền, làm thay đổi ở giáo viên quan niệm quá coi trọng
các môn học trong nhà trường. Từ đó xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên
môn, nghiệp vụ như lập kế hoạch, xây dựng nội dung, phương pháp tổ chức các
chương trình hoạt động GDNGLL cho giáo viên chủ nhiệm. Mỗi giáo viên chủ
nhiệm là người trực tiếp tổ chức các hoạt động GDNGLL, họ có nhiều thời gian
gần gũi các em nên sẽ nắm bắt được đặc điểm, tính cách, sở thích của từng học
sinh. Đó cũng là lợi thế của giáo viên chủ nhiệm trong việc tổ chức các hoạt
động GDNGLL góp phần giáo dục hiệu quả sát với từng đối tượng học sinh. Để
có được kết quả này, mỗi người giáo viên cần tích lũy cho mình vốn sống tốt,
tích cực học hỏi kĩ năng tổ chức, tranh thủ sự ủng hộ của phụ huynh, học sinh.
- Sát sao chỉ đạo giáo viên thực hiện nghiêm túc hướng dẫn của ngành về
hoạt động GDNGLL. Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp bồi dưỡng,
tham dự các buổi chuyên đề, hội thảo do Phòng GD&ĐT, Sở GD&ĐT tổ chức
và vận dụng sáng tạo, phù hợp thực tế nhà trường.
2. Xây dựng các điều kiện về cơ sở vật chất cho tổ chức các hoạt động.
Muốn tổ chức tốt các hoạt động, điều kiện đầu tiên là phải chăm lo đến
việc xây dựng cơ sở vật chất trường học và xây dựng môi trường sư phạm lành
mạnh. Hiện nay xã hội đều rất quan tâm đến sự nghiệp giáo dục nên nhà trường

cần tranh thủ sự hỗ trợ của các lực lượng xã hội đặc biệt là phụ huynh học sinh
để tăng cường cơ sở vật chất, tạo điều kiện tốt nhất huy động các lực lượng xã
hội cùng tham gia hoạt động, tham gia giáo dục học sinh.
Để có khung cảnh sư phạm lành mạnh, nhà trường cần quan tâm trang trí
băng zôn, khẩu hiệu. Nội dung, hình thức của băng zôn, khẩu hiệu cần phù hợp
thực tế, ngắn gọn, dễ hiểu với học sinh, chú ý thời gian, vị trí treo,… để đạt hiệu
quả cao nhất. Cải tạo hệ thống bồn hoa xung quanh gốc cây, sắp xếp gọn gàng
các ngóc ngách quanh trường, tận dụng tối đa diện tích đất tạo sân trường rộng
để học sinh tham gia sinh hoạt và vui chơi. Luôn quan tâm đến khung cảnh sư
phạm nói chung, sát sao hiệu quả làm việc của đội ngũ lao công, tích cực tuyên
truyền học sinh ý thức giữ gìn vệ sinh trường lớp, đảm bảo khung cảnh sư phạm
trường học luôn Sáng – Xanh – Sạch – Đẹp.
Quan tâm trang bị đầy đủ, chất lượng các thiết bị để tổ chức hoạt động
GDNGLL như cờ, trống, tăng âm, micro, nhạc cụ, dụng cụ TDTT, tủ sách, báo,
phòng truyền thống... Ngoài các trò chơi vận động tay chân, việc đọc sách cũng
là một nhu cầu rất cần thiết và hấp dẫn. Nhiều người nhầm tưởng học sinh tiểu
7


học không thích đọc sách nhưng hoàn toàn ngược lại. Vì thế ngoài việc mua sắm
bổ sung thường xuyên các đầu sách, truyện thiếu nhi, nhà trường có thể vận
động các em đóng góp truyện, sách cũ đã qua sử dụng làm phong phú thêm các
thể loại ở tủ sách dùng chung của thư viện.
Bên cạnh đó, nhà trường cần quan tâm bổ sung các loại sách về hướng
dẫn kĩ năng tổ chức hoạt động GDNGLL giúp giáo viên nâng cao chất lượng tổ
chức hoạt động.
Trong các hoạt động hàng ngày nói chung và hoạt động GDNGLL nói
riêng, cần tận dụng tất cả cơ sở vật chất sẵn có của nhà trường, khai thác tiềm
năng cơ sở vật chất có sẵn, sử dụng triệt để các thiết bị, tránh lãng phí để tổ chức
hoạt động cho học sinh. Phát huy vai trò của hệ thống âm thanh, ngoài thời gian

sử dụng trong tổ chức hoạt động GDNGLL theo chủ đề,… có thể phát thanh các
bài hát thiếu nhi vào thời gian phù hợp trong ngày như đầu giờ học, giờ ra chơi
hoặc cuối giờ. Âm nhạc có tác dụng rất tốt trong mọi giai đoạn phát triển của trẻ
vì vậy nên chọn các bài hát thiếu nhi phù hợp chủ đề giáo dục hàng tháng.
3. Lập kế hoạch tổ chức hoạt động GDNGLL và kiểm tra, đánh giá việc
thực hiện:
3.1. Lập kế hoạch tổ chức hoạt động GDNGLL:
- Một trong những yếu tố dẫn đến thành công là việc lập kế hoạch trước
khi tổ chức hoạt động. Đối với Ban giám hiệu, kế hoạch tổ chức các hoạt động
GDNGLL trong năm học được thông qua liên tịch nhà trường ngoài mục đích để
các thành viên cùng chung sức xây dựng cho kế hoạch phù hợp với thực tế thì
việc làm này cũng là một hình thức giúp cán bộ, giáo viên nắm bắt được nhiệm
vụ của mình từ đó dành nhiều thời gian, chủ động hơn trong việc xây dựng kế
hoạch tổ chức từng hoạt động cụ thể theo sự phân công trong kế hoạch năm học.
- Mỗi kế hoạch tổ chức hoạt động khi xây dựng cần cụ thể, căn cứ vào kết
quả đạt được trong năm học trước, vào các điều kiện về con người, cơ sở vật
chất và kinh phí,… để xác định mục tiêu, yêu cầu rõ ràng. Mục tiêu phải nằm
trong tổng thể mục tiêu chung của trường. Nội dung giáo dục phải gắn liền với
các nhiệm vụ, yêu cầu giáo dục đề ra và đặc biệt phải phù hợp với điều kiện,
hoàn cảnh thực tế. Trong kế hoạch cần lựa chọn các loại hình hoạt động phù hợp
cho từng chủ điểm. Mỗi bản kế hoạch cần thể hiện rõ công tác chuẩn bị, sự phân
công cho từng thành viên tham gia, nhiệm vụ được phân công phải phù hợp
năng lực, sở trường của mỗi người và điều quan trọng nhất là kế hoạch phải
được triển khai đầy đủ đến từng thành viên.
- Một bản kế hoạch chi tiết, đầy đủ, rõ ràng, khoa học cũng thể hiện trình
độ, tính cẩn thận của người lập. Vì vậy đối với tổng phụ trách, người trực tiếp tổ
chức rất nhiều hoạt động lớn trong trường, người quản lí cũng cần duyệt kế
8

hoạch một cách cụ thể, góp ý, xây dựng cho bản kế hoạch được hoàn chỉnh hơn.
Đối với giáo viên chủ nhiệm, hoạt động giáo dục thường được tiến hành qui mô
lớp và thường được thiết kế theo các hoạt động: Khám phá, Kết nối, Vận dụng.
Khi xây dựng kế hoạch cần yêu cầu giáo viên xác định rõ mục tiêu chính về kiến
thức, kĩ năng, thái độ sau đó xác định các mục tiêu nhỏ trong từng hoạt động.
Với mỗi hoạt động, giáo viên lựa chọn hình thức, phương pháp và dự kiến thời
gian tổ chức phù hợp.
3.2. Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện:
Kiểm tra, đánh giá là khâu quan trọng trong bất kì hoạt động nào.
- Trong công tác quản lí, để kết quả kiểm tra, đánh giá được chính xác đòi
hỏi người quản lí cần nắm vững nội dung kế hoạch, sát sao từng hoạt động, bao
quát công việc và đặc biệt phải gương mẫu, hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.
Xác định rõ vai trò của người trực tiếp tổ chức hoạt động GDNGLL như tổng phụ
trách, giáo viên,… nên người quản lí cần giám sát hoạt động của tổng phụ trách
và giáo viên. Trong quá trình kiểm tra, đánh giá phải nghiêm túc, công bằng,
khách quan, chỉ rõ những mặt còn tồn tại, chưa hiệu quả, xác định rõ nguyên
nhân, góp ý thẳng thắn cho thành viên chưa hoàn thành nhiệm vụ. Đối với những
hoạt động đạt hiệu quả cần động viên, khích lệ kịp thời, nhân rộng điển hình,…
- Để mỗi hoạt động GDNGLL ở trường tiểu học thực sự đạt hiệu quả,
người quản lí cũng cần quan tâm đến công tác bồi dưỡng cho đội ngũ trực tiếp tổ
chức hoạt động như giáo viên, tổng phụ trách,…kĩ năng kiểm tra, đánh giá:
+ Người quản lí giúp giáo viên thấy được tầm quan trọng, hiệu quả của
kiểm tra, đánh giá. Việc làm này không những đánh giá hoạt động, tinh thần,
thái độ của học sinh từ đó động viên, khuyến khích các em tích cực tham gia mà
nó còn giúp giáo viên tích lũy thêm được kinh nghiệm cho bản thân trong những
lần tổ chức hoạt động tiếp theo.
+ Khi kiểm tra, đánh giá cũng cần thực hiện đúng nguyên tắc, vận dụng
phù hợp, quan tâm đến tâm sinh lí lứa tuổi của các em học sinh tiểu học nói
chung và học sinh từng khối lớp nói riêng. Tuy tâm lí của học sinh tiểu học có
sự khác nhau về từng giai đoạn nhưng các em đều có điểm chung là thích được

động viên, khen ngợi. Với mỗi đối tượng học sinh, giáo viên cần có sự động
viên đúng lúc, kịp thời, phù hợp thì chắc chắn hoạt động lần sau sẽ có hiệu quả
hơn rất nhiều.
4. Chỉ đạo lựa chọn nội dung hoạt động GDNGLL
Theo điều lệ trường tiểu học, hoạt động GDNGLL ở trường tiểu học bao
gồm hoạt động ngoại khóa, hoạt động vui chơi, thể dục thể thao, tham quan,
giao lưu văn hóa, bảo vệ môi trường, lao động công ích và các hoạt động xã hội
khác. Hoạt động GDNGLL với phạm vi rộng nên việc lựa chọn nội dung giáo
9


dục cũng vô cùng phong phú, tạo thuận lợi cho các nhà giáo dục. Các hình thức
hoạt động GDNGLL ở trường tiểu học thường được phân làm hai nhóm lớn với
mục đích giáo dục cụ thể:
- Nhóm hoạt động do nhà trường tổ chức gồm:
+ Tiết sinh hoạt chào cờ đầu tuần là một hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp có tính chất tổng hợp nhằm giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức cho học
sinh, là một tiết bắt buộc có trong thời khoá biểu hằng tuần của học sinh tiểu
học. Qua đó học sinh thể hiện lòng yêu nước thông qua hành động nghiêm trang
chào lá Quốc kì, hát Quốc ca. Trong tiết chào cờ, học sinh toàn trường được tập
trung để thực hiện những công việc như sau : Chào cờ, hát Quốc ca, nhận xét
đánh giá các công việc hoạt động trong tuần về các mặt giáo dục, tổng kết, đánh
giá các đợt thi đua, nghe phổ biến nhiệm vụ công việc của các tuần, tháng kế
tiếp. Ngoài ra, ta cũng có thể sử dụng tiết chào cờ để xen kẽ thực hiện những
nội dung hoạt động chủ điểm như giáo dục phòng chống bệnh dịch, phòng
chống TNTT, phòng chống xâm hại, rèn kĩ năng sống,…
 Tiết chào cờ đầu tuần nhằm giáo dục cho học sinh lòng tự hào, biết ơn
các thế hệ cha anh đi trước đã hi sinh để có được độc lập, tự do hôm nay, lồng
ghép rèn cho các em những kĩ năng cần thiết trong cuộc sống.
+ Tham quan ngoại khóa: Tham quan các khu di tích lịch sử, làng nghề, tổ

chức tham gia các hoạt động trải nghiệm ở trang trại, các hoạt động hướng
nghiệp, xem biểu diễn nghệ thuật,…
 Giáo dục học sinh truyền thống lịch sử của cha ông, rèn các kĩ năng
cần thiết trong cuộc sống, phát huy năng lực cho các em.
+ Hoạt động thư viện: Tổ chức cho học sinh được nghe giới thiệu sách,
truyện; được đọc sách truyện theo chủ đề tại thư viện 1 tuần/1 lần hoặc mượn
sách truyện tại thư viện,…
 Rèn cho học sinh ý thức tự học qua sách, truyện. Thông qua đọc sách,
truyện, các em được bổ sung kiến thức một cách tự nhiên, tự chủ tiến tới rèn
phương pháp học tập, làm việc khoa học.
+ Tổ chức hoạt động thể dục thể thao: Rèn nề nếp tập thể dục buổi sáng,
tổ chức Hội khỏe Phù Đổng cấp trường, tham gia Hội khỏe Phù Đổng cấp Quận,
Thành phố (theo kế hoạch hoạt động của các cấp), duy trì và phát huy vai trò câu
lạc bộ các môn như bóng đá, bóng rổ,võ,…
 Mục đích của hoạt động này nhằm hình thành cho học sinh ý thức, thói
quen rèn luyện thân thể, tập luyện thể dục, thể thao, tích cực tham gia vào các
hoạt động vui chơi, giải trí để có một thể lực tốt.
+ Giao lưu văn hóa: Tổ chức thi văn nghệ cấp trường, tham gia thi, biểu
diễn văn nghệ cho các tổ chức, thi phụ trách sao giỏi, nhi đồng chăm ngoan,…
10


 Hoạt động này giúp tinh thần học sinh sảng khoái hơn bớt được những
căng thẳng trong học tập. Nó còn giúp học sinh biết cảm thụ nghệ thuật, cảm thụ
cái hay, cái đẹp của con người, của cuộc sống…góp phần tạo nên ở học sinh
những xúc cảm thẩm mỹ, những tình cảm đẹp, tâm hồn trong sáng.
+ Hoạt động lao động: Chăm sóc công trình măng non, tổng vệ sinh
trường lớp, chăm sóc cây cối, trực nhật lớp,…
Hình thành cho học sinh tình yêu lao động, phát triển thể chất cho các
em qua lao động chân tay, hình thành và phát triển một số năng lực cần thiết để

tham gia lao động hướng nghiệp trong tương lai
+ Các hoạt động xã hội khác: Thăm viếng tượng đài liệt sĩ Phòng khôngKhông quân, giao lưu làng trẻ em Hòa Bình, công tác từ thiện,…
 Giáo dục cho học sinh lòng biết ơn, nhân hậu, biết quan tâm, sẻ chia
với mọi người.
- Nhóm hoạt động do giáo viên tổ chức gồm:
+ Các buổi tổ chức sinh hoạt tập thể theo chủ đề như: Giáo dục hướng tới
kỉ niệm các ngày lễ lớn trong năm: Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10), Ngày Nhà
giáo Việt Nam (20/11), Ngày Thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12),
Ngày Thành lập Đảng (3/2), Ngày Quốc tế Phụ nữ (8/3), Ngày sinh nhật Bác Hồ
(19/5),…với các tên gọi chủ đề rất gần gũi với học sinh như: Em yêu Thủ đô Hà
Nội; Chúng em kính yêu thầy, cô giáo; Cháu yêu chú bộ đội; Yêu quý mẹ và cô;
Kính yêu Bác Hồ;…
 Giúp học sinh biết và hiểu ý nghĩa các ngày lễ trong năm, giáo dục các
em có thái độ tự hào, trân trọng, yêu quý, lễ phép, biết ơn,…từ đó rèn luyện cho
học sinh các kĩ năng cần thiết trong cuộc sống như: kĩ năng giao tiếp, ứng xử
phù hợp, tự tin, chủ động, … tiến tới rèn luyện những thói quen tốt như biết
quan tâm, chia sẻ, làm việc khoa học,…
+ Tổ chức tiết sinh hoạt lớp hàng tuần, thực chất đây cũng là một tiết sinh
hoạt tập thể. Ở tiểu học thì tiết này được xác định rõ ràng trong thời khoá biểu.
Tiết sinh hoạt lớp được tiến hành để đánh giá các hoạt động, các công việc của
lớp được diễn ra trong tuần, tháng, học kì. Các nhiệm vụ, yêu cầu của nhà
trường được phổ biến qua tiết học này. Vì thế, nó giữ một vị trí quan trọng trong
việc chuyển giao nhiệm vụ của nhà trường tới từng lớp một cách kịp thời và
chính xác. Trong giờ sinh hoạt lớp, các công việc được triển khai thường có:
Đánh giá các công việc thực hiện trong tuần một cách toàn diện về các mặt giáo
dục (đạo đức, học tập, thể chất, thẩm mĩ và lao động), tổng kết các đợt thi đua,
tổ chức vui chơi theo chủ đề.

11

+ Nội dung các hoạt động tự chọn:
Là một phần trong công tác hoạt động GDNGLL. Đây là hoạt động có tổ
chức, có chỉ đạo, không phải là hoạt động tự do, tự phát của học sinh. Hoạt động
này có sự định hướng tổ chức của nhà trường. Hoạt động tự chọn không bắt buộc
học sinh thực hiện mà do sự tự nguyện, tự giác của các em. Hoạt động tự chọn đối
với học sinh tiểu học thường gắn liền với sở thích và năng khiếu. Học sinh có
năng khiếu về một lĩnh vực nào đó nhưng không có điều kiện hoạt động để được
bộc lộ ra. Một số em có sở thích, nhu cầu hứng thú, năng khiếu về một lĩnh vực
nào đó mà chưa được đáp ứng. Cho nên có thể nói hoạt động tự chọn sẽ giúp cho
các em có điều kiện để thể hiện mình và phát triển năng khiếu. Hoạt động tự chọn
giúp cho học sinh nhỏ bước đầu định hướng được một số năng khiếu và một số kĩ
năng (chưa phải là định hướng nghề nghiệp). Nội dung hoạt động tự chọn nhằm
hướng học sinh tìm hiểu một nội dung học tập, một lĩnh vực kiến thức để góp
phần giúp các em rèn luyện kĩ năng và tạo hứng thú trong học tập. Những kĩ
năng, kiến thức được rèn luyện thông qua hoạt động tự chọn sẽ giúp học sinh
củng cố, phát triển thêm trong giờ học tập ở trên lớp, giờ sinh hoạt tập thể…
Nội dung của hoạt động tự chọn có trong lĩnh vực: Học tập, hoạt động văn
hoá - nghệ thuật, khoa học - kĩ thuật, có tính chất nghiên cứu, rèn luyện kĩ năng
tư duy sáng tạo, phát triển năng khiếu như : giải các bài toán vui, giải toán
nhanh, học tin học, lắp ráp các đồ vật hình khối... Trong lĩnh vực hoạt động xã
hội : tham gia bảo vệ môi trường xã hội, trồng cây xanh, giữ gìn di tích lịch sử,
văn hoá, tham gia các hoạt động từ thiện, phong trào kế hoạch nhỏ của thiếu nhi.
Thể dục thể thao và các hoạt động vui chơi giải trí: Trò chơi dân gian, đố vui, ca
hát, thể dục thể thao, võ thuật, cờ tướng, cờ vua, bóng đá, bóng bàn, bóng rổ…
Các hoạt động này học sinh có thể tham gia dưới các hình thức câu lạc bộ.
+ Giáo dục các chủ đề gắn với thực tế cuộc sống: Bảo vệ môi trường,
Giáo dục An toàn giao thông, tiết kiệm điện, nước, giáo dục nếp sống Thanh lịch
– Văn minh, phòng chống tai nạn thương tích, phòng chống đuối nước, chống
côn trùng đốt, phòng chống xâm hại, giáo dục giới tính,….

 Đây là những nội dung giáo dục giáo viên tự chọn. Những nội dung
này vô cùng phong phú, tuy nhiên khi lựa chọn giáo viên cũng cần quan tâm đến
“tính thời sự” có nghĩa là phải phù hợp thực tế, có tác dụng đối với học sinh.
Khi lựa chọn nội dung giáo dục, các nhà giáo dục cũng cần chú ý nội
dung phải cụ thể, rõ ràng, ngắn gọn, dễ hiểu, phù hợp, tránh nói chung chung
khó hiểu, không đem lại tác dụng giáo dục. Với các tiết sinh hoạt tập thể theo
chủ đề tháng, số lượng tiết sinh hoạt của mỗi khối tuy khác nhau, nhưng ít nhất
cũng có 4 tiết/tháng, giáo viên cần lựa chọn nội dung hoạt động khác nhau tránh
gây nhàm chán cho học sinh.
12


5. Chỉ đạo lựa chọn phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động nhằm nâng
cao năng lực cho học sinh
Hoạt động GDNGLL ở trường tiểu học rất phong phú, đa dạng, mỗi nội
dung giáo dục có mục đích riêng. Vì vậy, để thu hút học sinh tham gia đầy đủ,
hứng thú, các hoạt động cần được thường xuyên đổi mới hình thức. Tùy thuộc
vào nội dung giáo dục và thời lượng của hoạt động, người tổ chức lựa chọn hình
thức, phương pháp giáo dục nhằm phát huy năng lực của học sinh như:
5.1. Phương pháp gợi mở và giải quyết vấn đề:
Một trong những năng lực cần hình thành và phát triển cho học sinh là
phát hiện và giải quyết vấn đề. Giáo viên tạo ra những tình huống có vấn đề,
hướng dẫn học sinh phát hiện vấn đề, hoạt động tự giác, tích cực, chủ động, sáng
tạo để giải quyết vấn đề thông qua đó chiếm lĩnh tri thức, rèn luyện kĩ năng và
tiến tới đạt được những mục đích học tập khác nhau. Để hình thành năng lực này
cho các em, giáo viên cần thường xuyên sử dụng phương pháp gợi mở, những
tình huống có vấn đề phải gây được sự chú ý, kích thích trí tò mò của học sinh,
phù hợp với tâm lí của trẻ. Dưới sự dẫn dắt của giáo viên, học sinh phát hiện,
tìm ra con đường, lập kế hoạch, thực hiện kế hoạch để giải quyết vấn đề. Trong
quá trình tổ chức hoạt động, giáo viên cần căn cứ vào trình độ học sinh để lựa

chọn các các tình huống phù hợp với chủ đề, phù hợp với trình độ nhận thức và
thực tế cuộc sống của các em. Giáo viên cũng có thể phát huy vai trò cá nhân
hoặc hợp tác nhóm để gợi mở giúp học sinh giải quyết vấn đề hướng tới mục
tiêu các em tự phát hiện vấn đề và tự đề xuất được cách giải quyết.
5.2. Phương pháp thảo luận nhóm:
Thảo luận là một dạng hoạt động mà trong đó các thành viên đều giải
quyết một vấn đề cùng quan tâm nhằm đạt tới một sự hiểu biết chung. Thảo luận
giúp học sinh kiểm chứng ý kiến của mình, có cơ hội để làm quen với nhau, để
hiểu nhau hơn, các em trao đổi ý kiến với nhau về một chủ đề, một tình huống
nảy sinh trong hoạt động hay một nhiệm vụ được giao. Tuỳ từng hoạt động cụ
thể, có thể tổ chức cho học sinh thực hiện thảo luận theo nhóm lớn (cả tổ) hoặc
nhóm nhỏ hơn (nhóm 6, nhóm 4, nhóm 2). Thảo luận nhóm nhỏ được sử dụng
khi cần khuyến khích sự tham gia suy nghĩ và phát biểu tích cực của mọi thành
viên. Trong nhóm nhỏ, mỗi học sinh có cơ hội tham gia nhiều hơn. Các thành
viên cũng tự nhiên và tự tin hơn khi tham gia bàn luận trong nhóm nhỏ so với
trong nhóm lớn. Nhóm nhỏ được sử dụng khi vấn đề đưa ra cần được bàn luận
sâu sắc và kỹ lưỡng, sử dụng nhiều kiến thức và kinh nghiệm để đánh giá, kết
luận về một vấn đề, hay sáng tạo ý tưởng mới. Điều hành hoạt động của các
nhóm nhỏ là đảm bảo: mỗi học sinh đều được tham gia bàn luận, phát biểu, lắng
nghe và tôn trọng, những băn khoăn về ý nghĩa, kết quả của vấn đề đặt ra được
13


giải đáp kịp thời, thời gian thảo luận được điều chỉnh phù hợp, mỗi học sinh đều
tích cực làm việc. Trong quá trình các nhóm làm việc, giáo viên cần quan sát
thường xuyên diễn biến làm việc của các nhóm để có những tác động phù hợp.
5.3. Phương pháp đóng vai:
Phương pháp đóng vai được sử dụng nhiều để đạt mục tiêu thay đổi thái
độ của học sinh đối với một vấn đề hay đối tượng nào đó. Phương pháp đóng vai
cũng rất có tác dụng trong việc rèn luyện về kỹ năng giao tiếp ứng xử của học

sinh. Đóng vai là phương pháp giúp học sinh thực hành những cách ứng xử, bày
tỏ thái độ trong những tình huống giả định hoặc trên cơ sở óc tưởng tượng và ý
nghĩ sáng tạo của các em. Đóng vai thường không có kịch bản cho trước, mà
học sinh tự xây dựng trong quá trình hoạt động. Khi sử dụng phương pháp đóng
vai giáo viên cần chú ý: Lựa chọn tình huống đóng vai phù hợp với chủ đề hoạt
động, phù hợp với trình độ học sinh và phải là tình huống mở. Giáo viên cũng
cần qui định thời gian cho mỗi tình huống, dành thời gian đủ để các em chuẩn
bị, thực hành sắm vai,... Sau khi thể hiện, giáo viên cần hướng dẫn các em thảo
luận, phỏng vấn người đóng vai, tìm hiểu cảm xúc, động cơ….
5.4. Phương pháp giao nhiệm vụ
Đây là phương pháp thường được dùng trong nhóm các phương pháp giáo
dục. Giao nhiệm vụ là đặt học sinh vào vị trí nhất định buộc các em phải thực
hiện trách nhiệm cá nhân. Giao nhiệm vụ cũng là tạo cơ hội để học sinh thể hiện
khả năng của mình là dịp để các em được rèn luyện nhằm tích luỹ kinh nghiệm
cho bản thân. Trong việc tổ chức HĐGD NGLL, giao nhiệm vụ cho đội ngũ cán
bộ lớp sẽ tạo nên thế chủ động cho các em khi điều hành hoạt động. Điều đó sẽ
giúp phát triển tính chủ động, sáng tạo, khả năng ứng đáp trong mọi tình huống
của học sinh. Cán bộ lớp sẽ chủ động hơn trong việc phân công nhiệm vụ cho
từng tổ, nhóm, cá nhân với phương châm “lôi cuốn tất cả mọi thành viên trong
lớp” vào việc tổ chức thực hiện hoạt động. Vì thế, muốn giao nhiệm vụ có kết
quả, giáo viên cần hình dung được những việc phải làm, gợi ý cho học sinh và
yêu cầu các em phải hoàn thành tốt. Khi giao nhiệm vụ, cố gắng đảm bảo phù
hợp với đặc điểm lứa tuổi, với khả năng của các em. Không yêu cầu quá mức
gây lo lắng, hoang mang trong học sinh.
5.5. Phương pháp trò chơi
Phương pháp trò chơi có thể sử dụng trong nhiều tình huống khác nhau
của hoạt động GD NGLL như làm quen, cung cấp và tiếp nhận tri thức, đánh giá
kết quả, rèn luyện các kỹ năng và củng cố những tri thức đã được tiếp nhận.
Phương pháp trò chơi có những thuận lợi như: phát huy tính sáng tạo; hấp dẫn
và gây hứng thú cho học sinh; giúp cho học sinh dễ tiếp thu kiến thức mới; giúp

chuyển tải nhiều tri thức của nhiều lĩnh vực khác nhau; tạo được bầu không khí
14


thân thiện; tạo cho học sinh tác phong nhanh nhẹn ... Vì vậy, tổ chức cho học
sinh vui chơi là một loại hình hoạt động GDNGLL phổ biến và có ý nghĩa tích
cực. Trò chơi giúp các em nâng cao thể lực, rèn luyện sự nhanh nhẹn, phát triển
tốt các giác quan, các chức năng vận động, các phẩm chất và năng lực tư duy
sáng tạo, linh hoạt. Trò chơi còn phát triển tốt các phẩm chất nhân cách cho học
sinh như tính tập thể, tính hợp tác, tính kỷ luật, tính sáng tạo, tính tự chủ, tính
tích cực, sự nỗ lực ý chí, lòng dũng cảm, tính linh hoạt, tính tự tin, sự thân thiện,
lòng bao dung, những tình cảm đạo đức, tình cảm thẩm mĩ lành mạnh...
Trò chơi là một phương tiện để giúp học sinh nâng cao hiểu biết về tự nhiên,
xã hội, về khoa học - kỹ thuật, văn hóa văn nghệ, phát triển tốt các năng lực tư duy,
trí nhớ, ngôn ngữ, tưởng tượng (đặc biệt là các trò chơi trí tuệ và trò chơi sáng tạo).
Chơi cũng đòi hỏi học sinh tư duy, ứng dụng tri thức vào hành động, phát triển
năng lực thực hành. Chơi cũng là một con đường học tập tích cực. Trò chơi là một
phương thức giải trí tích cực và hiệu quả, giúp học sinh tái tạo năng lực thần kinh
và cơ bắp sau những thời gian học tập, lao động căng thẳng.
Trò chơi giúp học sinh thư giãn, thay đổi tâm trạng, giải toả những buồn
phiền, những mệt mỏi về trí tuệ và cơ bắp, tạo niềm vui, hứng khởi, sự hồn
nhiên, yêu đời...để học sinh tiếp tục học tập và rèn luyện tốt hơn. Những trò chơi
vui nhộn và hào hứng không chỉ thoả mãn nhu cầu của các em mà nó còn mang
lại những giá trị tinh thần hết sức to lớn, hữu ích. Với những chức năng ấy, trò
chơi trở thành một hình thức tổ chức hoạt động GDNGLL đặc trưng, có tác dụng
hết sức tích cực và toàn diện. Trò chơi là một hình thức, một phương pháp giáo
dục được dễ dàng thực hiện trong mọi hoàn cảnh của nhà trường và có khả năng
mang lại những hiệu quả giáo dục cao. Những điều cần chú ý khi sử dụng
phương pháp trò chơi: Giáo viên cần lựa chọn các trò chơi cho phù hợp với lứa
tuổi và nội dung hoạt động, quan tâm đến thời gian mỗi trò chơi, chú ý tới điều

kiện cơ sở vật chất, hoàn cảnh tổ chức. Trò chơi phải đa dạng, phong phú, dễ
chơi, hấp dẫn, mang tính giáo dục và phải có mục đích rõ ràng. Và quan trọng
hơn cả khi tổ chức trò chơi là người chủ trò phải có khả năng lôi cuốn được mọi
người, tự tin, mạnh dạn, linh hoạt ...
5.6. Sử dụng đồ dùng, phương tiện hỗ trợ trong quá trình tổ chức hoạt động
GDNGLL
Đồ dùng dạy học nói chung hay phương tiện tổ chức hoạt động GDNGLL
là những thiết bị rất cần thiết tạo nên thành công của bất kì một tiết dạy hoặc
một hoạt động nào. Giáo viên có thể tận dụng đồ dùng có sẵn được trang bị, tự
thiết kế đồ dùng hoặc huy động từ sự chuẩn bị của học sinh. Việc chuẩn bị đồ
dùng phải thể hiện rõ trong kế hoạch hoạt động, đáp ứng được các câu hỏi: Cần
chuẩn bị đồ dùng gì? Ai chuẩn bị? Sử dụng khi nào? Sử dụng ra sao? Tùy từng
15


mục đích hoạt động mà lựa chọn loại đồ dùng phù hợp có thể là tranh ảnh, bản
đồ, vật thật hay các dụng cụ hóa trang,…Giáo viên cũng cần chú ý phát huy vai
trò của công nghệ thông tin, sưu tầm, sử dụng hình ảnh, tư liệu, bài hát,
phim,…trên mạng Internet. Tuy nhiên trong quá trình sử dụng đồ dùng cần đảm
bảo nguyên tắc: sử dụng triệt để, không lạm dụng, tránh lãng phí. Việc sử dụng
các thiết bị, phương tiện vào hoạt động giáo dục hiệu quả thể hiện sự sáng tạo và
linh hoạt của các nhà giáo dục.
6. Chỉ đạo và thực hiện tốt công tác phối hợp giữa các tổ chức trong nhà trường:
Một trong những yếu tố để tạo nên thành công khi tổ chức các hoạt động là
sự phối hợp nhịp nhàng giữa các tổ chức trong nhà trường. Hoạt động GDNGLL
cũng vậy, mỗi hoạt động đều có đặc trưng riêng, phạm vi, qui mô, hình thức tổ
chức khác nhau nên công tác phối hợp cũng khác nhau. Trong nhà trường, khi tổ
chức hoạt động GDNGLL thường có sự phối hợp giữa các tổ chức sau:
+ Nhà trường phối hợp với Công đoàn, Chi Đoàn, Đội TNTPHCM, phụ
huynh học sinh.

+ Tổng phụ trách phối hợp với Đoàn TNCSHCM, giáo viên chủ nhiệm,
giáo viên bộ môn.
Việc chỉ đạo và thực hiện công tác phối hợp các tổ chức trong nhà trường
trước tiên thể hiện sự chủ động, tích cực của ban giám hiệu. Để công tác phối hợp
có hiệu quả, người phụ trách chính mỗi hoạt động cần xác định được những lĩnh
vực hoạt động chung, xác định nội dung phối hợp, nhiệm vụ của từng thành viên.
Về phía nhà trường, người quản lý cần xác định vai trò chủ động trong
công tác phối hợp từ đó xây dựng, thống nhất kế hoạch tổ chức hoạt động
GDNGLL, triển khai kế hoạch cho các bộ phận liên quan thông qua các buổi
họp liện tịch, họp hội đồng sư phạm, triển khai công tác tháng, tuần,… sát sao
việc thực hiện và đặc biệt quan tâm khâu kiểm tra, đánh giá.
Trong công tác phối hợp, mỗi bên cần nắm vững đặc điểm, vai trò và
phương pháp làm việc của nhau để hiểu và cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ.
- Đối với phụ huynh học sinh: Luôn xác định giáo dục gia đình là một bộ
phận của sự nghiệp giáo dục. Vì vậy, nhà trường cần làm tốt công tác tuyên truyền,
giúp phụ huynh nhận thấy rõ vai trò, trách nhiệm của gia đình trong công tác giáo
dục đặc biệt xác định rõ môi trường gia đình là cái nôi để các con phát triển toàn
diện. Với ban đại diện phụ huynh nhà trường hay ban đại diện phụ huynh các lớp,
cần giúp giáo viên xác định đây là lực lượng gắn bó, giúp đỡ nhà trường, giáo viên
chủ nhiệm về nhiều mặt, phối hợp thường xuyên, cầu nối giữa nhà trường với phụ
huynh, tăng tinh thần trách nhiệm của phụ huynh nói chung. Muốn đem lại hiệu
quả từ công tác phối hợp với ban phụ huynh, nhà trường cần tạo được niềm tin
trong phụ huynh đặc biệt cần duy trì nề nếp trong mọi hoạt động, phát huy dân chủ,
16


tôn trọng, lấy ý kiến phụ huynh. Một nhiệm vụ cũng rất quan trọng là nhà trường
cần nâng cao năng lực công tác chủ nhiệm cho giáo viên trong công tác vận động,
thuyết phục phụ huynh và định hướng cho ban phụ huynh lớp.
- ĐoànTNCSHCM, Đội TNTPHCM là những tổ chức trẻ, năng động

trong nhà trường. Phần lớn các hoạt động GDNGLL cấp trường đều được Tổng
phụ trách tổ chức trực tiếp dưới sự chỉ đạo của ban giám hiệu và sự hỗ trợ của
Đoàn. Để công tác phối hợp đem lại hiệu quả cao nhất, tổng phụ trách cần chủ
động, bao quát, quán xuyến từ những hoạt động nhỏ, đề xuất sự giúp đỡ, hỗ trợ
của Đoàn. Trong tổ chức hoạt động, tổng phụ trách cần phổ biến kĩ nội dung,
cách thức hoạt động, giúp giáo viên nắm vững công việc để chủ động phối hợp.
Tổng phụ trách cũng cần tranh thủ sự giúp đỡ của giáo viên chủ nhiệm và giáo
viên bộ môn đặc biệt trong việc bồi dưỡng năng lực hoạt động cho các em.
Trong bất kì một hoạt động nào, đối tượng tham gia có vai trò quan trọng. Nếu
các em nhận thức không đầy đủ, không hứng thú, thiếu tự giác, chủ động, sáng
tạo thì các hoạt động giáo dục khó đạt hiệu quả. Giáo viên chủ nhiệm chính là
người cung cấp kiến thức, rèn luyện kĩ năng, hình thành thái độ, hành vi cho học
sinh bên cạnh đó còn tạo điều kiện cho các em tham gia bàn bạc nội dung, hình
thức, phương pháp tổ chức trước khi tham gia hoạt động, điều này giúp các em
phát huy tính tích cực, độc lập, sáng tạo, tự giác và quan trọng là có hứng thú
khi tham gia các hoạt động.
- Đối với giáo viên chủ nhiệm:
+ Cần nắm vững vai trò, nhiệm vụ, mối liên hệ giữa Đoàn, Đội với hoạt
động chung của trường, thấy được vai trò người bạn đồng minh của mình trong
công tác giáo dục. Từ đó chủ động trong việc phối hợp với tổ chức Đoàn, Đội
tạo điều kiện cho học sinh tham gia các hoạt động của Đoàn, Đội phù hợp với
thực tế của lớp góp phần nâng cao chất lượng giáo dục cho các em.
+ Tiếp cận và tập hợp càng đông đảo các lực lượng xã hội càng thuận lợi cho
việc tổ chức hoạt động GDNGLL. Giáo viên phải nắm chắc được thành phần nghề
nghiệp của cha mẹ học sinh trong những ngày đầu năm học. Khéo léo tiếp cận để
khai thác sâu hơn về tiềm năng của họ bằng những cuộc trao đổi trò chuyện, tiếp xúc
tại trường học, ở nơi sinh sống hoặc làm việc của họ. Giáo viên sẽ trình bày những
dự định của mình về việc tổ chức các hoạt động GDNGLL và khéo léo thu hút, lôi
cuốn họ vào việc bàn bạc, đề xuất góp ý bổ sung và tham gia hỗ trợ về nhân lực, tài
lực, tạo điều kiện nhằm thực hiện các hoạt động giáo dục tốt hơn. Động viên, khích

lệ và ghi nhận công lao của các lực lượng xã hội khi họ tham gia vào hoạt động
GDNGLL bằng cách thông báo cho ban giám hiệu, hội phụ huynh học sinh biết
được những đóng góp của họ nhằm tạo không khí thân thiết cởi mở giữa nhà trường
và các lực lượng xã hội, giữa giáo viên và phụ huynh.
17


Muốn tiếp cận, huy động và phối hợp hoạt động với các lực lượng xã hội
trong việc tổ chức các hoạt động GDNGLL, người giáo viên phải rèn luyện kĩ
năng giao tiếp mềm dẻo và linh hoạt, phải có khả năng nắm bắt nhanh nhạy các
thông tin, hiểu được những đặc điểm, nhu cầu, nguyện vọng, khả năng của các
lực lượng xã hội. Bên cạnh đó còn phải là người có uy tín đối với học sinh, phụ
huynh, có lòng nhiệt tình, có tính công bằng và có khả năng thuyết phục.
- Công đoàn là tổ chức đông đảo nhất trong nhà trường với vai trò đại
diện, bảo vệ quyền lợi hợp pháp chính đáng, chăm lo đời sống cán bộ, giáo
viên, nhân viên, xây dựng mối quan hệ trong trường hài hoà, ổn định. Cùng với
các phong trào thi đua, hoạt động có nề nếp của công đoàn,… đã góp phần
không nhỏ trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo nói
chung. Vì vậy cán bộ quản lý, tổng phụ trách hay giáo viên cũng cần tranh thủ
sự giúp đỡ của công đoàn, phối hợp chặt chẽ, thường xuyên để gặt hái được
những thành công qua các buổi hoạt động GDNGLL.
IV. KẾT QUẢ

Sau một thời gian áp dụng các biện pháp chỉ đạo và qua thực tế tổ chức,
hoạt động GDNGLL ở trường Tiểu học ….. bước đầu đã có những kết quả đáng
trân trọng. Từ ban giám hiệu đến các đoàn thể trong trường, Tổng phụ trách,
giáo viên, phụ huynh, học sinh đã có sự thay đổi về nhận thức rõ rệt. Đội ngũ
cán bộ, giáo viên đã xác định vai trò, nhiệm vụ của mình để chủ động, sáng tạo,
đề xuất ý kiến trong việc xây dựng và thực hiện kế hoạch tổ chức hoạt động
GDNGLL. Học sinh được lôi cuốn vào các hoạt động, chủ động, nhiệt tình hơn

khi tham gia. Phụ huynh không chỉ đồng tình, ủng hộ nhà trường trong hoạt
động GDNGLL cho các con mà còn ủng hộ nhiều hoạt động khác của nhà
trường đặc biệt trong việc duy trì mọi nề nếp. Thông qua các hoạt động, phẩm
chất, năng lực của học sinh được hình thành, rèn luyện và phát triển. Nhiều
phẩm chất tốt của cá nhân góp phần hình thành những ý thức tập thể, giúp học
sinh củng cố kết quả hoạt động học tập trên lớp, thực hiện được mục tiêu đào tạo
cấp tiểu học. Một số kết quả cụ thể như:
- Hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thực hành khoa học kĩ thuật.
100% học sinh duy trì tốt nếp múa hát tập thể đầu giờ. Tổ chức thành công
Hội thi “Giai điệu Tuổi hồng”, 32/32 lớp tham gia tích cực, các tiết mục dự thi với
hình thức phong phú, nhiều tiết mục có chất lượng. Các tiết mục còn được sắp xếp
biểu diễn trước toàn trường vào sáng thứ hai chào cờ hàng tuần. 2 tiết mục cấp
trường đạt giải cao nhất tham gia thi cấp Quận đạt giải Nhì, được lựa chọn biểu
diễn trong nhiều Hội nghị các cấp. Học sinh tích cực tham gia hoạt động văn nghệ.
Hiệu quả và thành công nhất trong quá trình tổ chức giáo dục hoạt động này là giáo
18


viên huy động được nhiều học sinh tham gia, nhiều cô giáo còn quan tâm phát triển
hoạt động này cho các bạn học sinh nam và các bạn học sinh nhút nhát.
Học sinh tích cực tham gia các phong trào vẽ tranh theo chủ đề kết quả như
sau: 850 tranh tuyên truyền về ATGT, 750 tranh Hà Nội trong trái tim em, 1248
tranh vẽ về mẹ và cô giáo của em, 480 tranh về Chiếc ô tô mơ ước, 390 tranh Chúng
em cất cánh cùng Việt Nam Airline trong đó có 1 học sinh đạt giải cấp Thành phố.
- Hoạt động vui chơi, giải trí, thể dục thể thao:
Thông qua các tiết hoạt động GDNGLL học sinh được tham gia nhiều hoạt
động vui chơi bổ ích, các trò chơi dân gian, nhảy dây, đá cầu, kéo co,… được
nhiều học sinh yêu thích. 100% học sinh duy trì tốt nếp tập thể dục buổi sáng.
Học sinh toàn trường hưởng ứng nhiệt tình Hội khỏe Phù Đổng cấp trường, học
sinh đăng kí tham gia thi đấu nhiều nội dung, lựa chọn được nhiều học sinh tiêu

biểu tham gia thi đấu TDTT cấp Quận, Thành phố, kết quả như sau:
+ Cấp Quận:
Giải
Cá nhân

Đồng đội

Cờ vua

3 Nhất, 1 Nhì, 4 Ba

4 Nhất, 1 Nhì, 1 Ba

Cờ tướng

3 Nhất, 2 Nhì, 5 Ba

2 Nhất, 1 Nhì

Đá cầu

1 Nhất, 1 Ba

Bóng bàn

1 Nhì

Taekwondo

1 Nhất, 2 Nhì

Môn

Cầu lông
Điền kinh

2 Nhất
1 Nhì

2 Nhất, 1 Nhì, 1 Ba

Bóng rổ

Nhì

Bóng đá

Vô địch

+ Cấp Thành phố:
Cờ vua: 1 huy chương vàng, 2 huy chương đồng.
Một số môn thi đấu: Chưa có kết quả.
Các câu lạc bộ bóng đá, bóng rổ, võ Teakowondo duy trì tốt nề nếp, thu
hút được nhiều học sinh.
- Hoạt động Đội:
Hoạt động đội duy trì nề nếp thường xuyên. 100% học sinh duy trì tốt nếp
chào cờ đầu tuần. Qua buổi Lễ chào cờ vào sáng thứ hai hàng tuần, học sinh luôn
19

được nhắc nhở, ghi nhớ công ơn những lớp người đi trước đã hi sinh cho độc lập
dân tộc hôm nay. Các em được ôn lại những truyền thống hào hùng của dân tộc,
từ đó nói lên suy nghĩ, việc làm của bản thân bằng những hành động cụ thể hàng
ngày ở lớp, ở trường. Triển khai đầy đủ kế hoạch công tác Đội của Quận đoàn,
vận dụng linh hoạt vào thực tế nhà trường. Các Chi đội phát huy được vai trò của
Ban chỉ huy Chi đội, thực hiện tốt mọi hoạt động Đội đặc biệt tuyên truyền, vận
động các bạn trong lớp thực hiện hiệu quả công tác từ thiện, phong trào “Chúng
em làm kế hoạch nhỏ”. Từ đầu năm học, toàn Liên đội thu gom được 8070 kg
giấy vụn, mua 8000 gói tăm ủng hộ Hội người mù Quận,…các hoạt động đều
vượt chỉ tiêu đề ra. Công tác Sao nhi đồng có hiệu quả, tiết cuối ngày thứ sáu
hàng tuần, các em nhi đồng luôn mong được sinh hoạt cùng các anh, chị phụ trách
sao. Các em được hướng dẫn thực hiện tốt “Năm điều Bác Hồ dạy”, được vui
chơi, múa hát sôi nổi.
- Hoạt động lao động:
Học sinh được giáo dục ý thức lao động thường xuyên, nhiều học sinh có ý
thức tự phục vụ như biết giữ vệ sinh cá nhân, tự phục vụ trong giờ bán trú. Các lớp
duy trì nếp trực nhật phù hợp với lứa tuổi, các em tham gia chăm sóc công trình măng
non với những hành động, việc làm cụ thể như: Giữ vệ sinh lớp học, hành lang; chăm
sóc chậu hoa, cây cối; chăm sóc tượng đài Liệt sĩ Phòng không – Không quân,…
- Các hoạt động mang tính xã hội:
Trong công tác từ thiện: nhà trường làm tốt công tác tuyên truyền, vận
động trong cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh và phụ huynh; huy động được
sự vào cuộc của các tổ chức như Công đoàn, Chi đoàn, Đội TNTPHCM đặc biệt
phát huy vai trò giáo viên chủ nhiệm. Dưới sự chỉ đạo sáng tạo của đồng chí
Hiệu trưởng nên hoạt động đã đi vào nề nếp. 100% học sinh có ý thức tham gia
đầy đủ, tích cực công tác ủng hộ từ thiện. Từ đầu năm, nhà trường đã tham gia
ủng hộ nhiều tổ chức: Hội người mù, hội Chữ thập đỏ Quận, chương trình tình
nguyện mùa đông, nạn nhân HIV, học sinh tỉnh Lai Châu, giáo dục miền núi,
thăm, tặng quà một số hộ nghèo, trường tiểu học xã Bắc Sơn, Tân Lạc, Hòa
Bình và đặc biệt quan tâm học sinh có hoàn cảnh khó khăn trong trường, học

sinh khuyết tật, con thương binh, con Liệt sĩ,… được tổng số tiền là 124.424.000
đồng. Món quà lớn nhất mà giáo viên mang lại cho học sinh qua hoạt động này
là giáo dục các em lòng nhân hậu, biết quan tâm, chia sẻ đến mọi người.
Từ khi thành lập trường đến nay, các thế hệ học sinh đã được giáo dục
truyền thống uống nước nhớ nguồn qua rất nhiều hoạt động, đặc biệt hơn cả các
em còn được thể hiện tình cảm đó bằng hành động thiết thực là chăm sóc khu
tượng đài Liệt sĩ Phòng không – Không quân. Các em được tự tay thắp những
20


nén hương tưởng nhớ những Liệt sĩ đã anh dũng hi sinh, được tự tay chăm sóc
cây cối, quét dọn vệ sinh khu tượng đài,… Đó là một trong những hoạt động
GDNGLL mà các thế hệ cán bộ, giáo viên nhà trường luôn nhắc nhau phải gìn
giữ và phát huy.
Hoạt động GDNGLL đã góp phần nâng cao chất lượng hoạt động giáo
dục trong nhà trường nói chung. Kết quả đánh giá chất lượng về năng lực và
phẩm chất của học sinh toàn trường so với đầu năm học cũng được nâng lên rõ
rệt, cụ thể như sau:
ND đánh
giá

Năng lực
Tốt

Phẩm chất

Đạt

Cần

Tốt

Đạt

Cần

cố gắng
Giai đoạn

SL

%

SL

%

SL

%

cố gắng

SL

%

SL

%

SL

%

Giữa HKI

1041 54,2 870 45,4

8

0,4 1128 58,7 783 40,9

8

0,4

Cuối HKI

1136 59,2 779 40,6

4

0,2 1214 63,3 699 36,4

6

0,3

Giữa HKII 1635 85,2 282 14,7

2

0,1 1709

2

0,1

21

89

208 10,9


KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận.
- Sau một thời gian phối hợp trong ban giám hiệu tổ chức chỉ đạo hoạt
động GDNGLL ở trường tiểu học ….. tôi nhận thấy: Hoạt động GDNGLL là
một hoạt động giáo dục có ý nghĩa quan trọng ở trường tiểu học. Hoạt động này
phong phú, đa dạng cùng với hoạt động dạy học trên lớp và các hoạt động khác
gắn bó chặt chẽ, bổ sung cho nhau để đạt mục đích cuối cùng là đào tạo thế hệ
học sinh phát triển toàn diện về: Đức, Trí, Thể, Mỹ.
- Từ thực tế về công tác tổ chức hoạt động GDNGLL ở trường tiểu học…
nói riêng, các trường tiểu học trong trong quận, thành phố nói chung, có thể thấy
việc tổ chức các hoạt động GDNGLL đã thực hiện được nguyện vọng của đa số
học sinh, phụ huynh và giáo viên. Hiệu quả đầu tiên là nhờ có các hoạt động này
mà không khí học tập của học sinh trong trường nhộn nhịp hẳn lên, các em ham
học hơn, thân thiện hơn … dành được nhiều thời gian cho các hoạt động lành

mạnh. Các em hiểu, gắn bó với nhà trường, với lớp, bạn bè. Mặt khác các em
được trang bị thêm nhiều kiến thức, kỹ năng cần thiết. Khả năng vận dụng giải
quyết các vấn đề nảy sinh trong cuộc sống của mỗi em được phát triển giúp cho
chất lượng học tập và rèn luyện của học sinh được nâng lên rõ rệt.
- Xã hội ngày càng phát triển, sự đòi hỏi về chất lượng giáo dục ngày càng
cao nên các nhà giáo dục cần phải thường xuyên quan tâm, suy nghĩ, tìm tòi các
hình thức hoạt động giáo dục phù hợp mục tiêu, đối tượng, thời gian, phát huy
hết vai trò của đội ngũ, tận dụng tối đa cơ sở vật chất,…Nội dung và hình thức
tổ chức phải mang tính giáo dục toàn diện. Bất kì hoạt động nào cũng phải có kế
hoạch, có sự chuẩn bị chu đáo, hạn chế thấp nhất những rủi ro không đáng có.
Trong quá trình tổ chức hoạt động, các cá nhân, tổ chức phải nêu tinh thần trách
nhiệm, phối hợp nhịp nhàng để hiệu quả giáo dục được cao nhất.
2. Khuyến nghị.
Từ thực tế tổ chức các hoạt động GDNGLL và công tác giảng dạy của giáo
viên, học tập của học sinh, nhằm nâng cao chất lượng dạy học đáp ứng yêu cầu
giáo dục, tôi xin đề xuất với Sở GD&ĐT, Phòng GD& ĐT một số vấn đề sau:
+ Tiếp tục quan tâm chỉ đạo cụ thể công tác tổ chức hoạt động GDNGLL
cho các trường tiểu học.

22


+ Tổ chức thêm các lớp bồi dưỡng về công tác quản lý, kiến thức, kỹ
năng, phương pháp giảng dạy, tổ chức các hoạt động GDNGLL cho đội ngũ cán
bộ, giáo viên.
+ Tổ chức nhiều chuyên đề hoạt động GDNGLL với các hình thức phong
phú. Mỗi nhà trường tiểu học đều có một phong cách riêng vì vậy việc tổ chức
các buổi giao lưu, tọa đàm nhằm trao đổi kinh nghiệm về tổ chức hoạt động
GDNGLL cũng rất cần thiết, bổ ích.
Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi trong công tác quản lý ở trường

tiểu học. Trong một thời gian ngắn áp dụng, sáng kiến không tránh khỏi những
hạn chế. Tôi rất mong nhận được những ý kiến quý báu của các cấp lãnh đạo
cùng bạn bè đồng nghiệp để tích lũy thêm kinh nghiệm cho bản thân góp phần
phát triển sự nghiệp giáo dục.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày 12 tháng 4 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép của người khác.

23


24


Em yêu Đội TNTP Hồ Chí Minh!

25