Quản lý hoạt động học tập của sinh viên Học viện Quản lý Giáo dục trong đào tạo theo hệ thống tín chỉ (Luận văn thạc sĩ)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC
_____________

______________

PHẠM THỊ THÙY LINH

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP
CỦA SINH VIÊN HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC
TRONG ĐÀO TẠO THEO HỆ THỐNG TÍN CHỈ

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
MÃ SỐ: 60.14.01.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Minh Đức

HÀ NỘI - 2017


i
LỜI CẢM ƠN
Tác giả xin gửi lời cảm ơn trân trọng đến Học viện Quản lý Giáo dục, cảm
ơn các thầy cô giáo đã giảng dạy và giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình học tập và
thực hiện luận văn.
Đặc biệt, tác giả xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đến thầy
PGS.TS Nguyễn Minh Đức, người đã trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ tác giả trong
quá trình nghiên cứu, hoàn thành luận văn.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn đội ngũ cán bộ quản lý, giảng viên và sinh viên

tại Học viện Quản lý Giáo dục đã tạo điều kiện, cộng tác, giúp đỡ tác giả trong quá
trình thực hiện đề tài.
Tác giả mong nhận được sự chỉ dẫn, góp ý của các thầy cô giáo, bạn đồng
nghiệp và tất cả mọi người quan tâm đến nội dung đề tài.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày 26 tháng 06 năm 2017
Tác giả luận văn

Phạm Thị Thùy Linh


ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả trong luận văn là trung thực và chưa từng có ai công bố trong bất kì công trình
khoa học nào khác.
Tác giả luận văn

Phạm Thị Thùy Linh


iii
BẢNG KÝ HIỆU CÁC TỪ VÀ CỤM TỪ VIẾT TẮT
Từ viết tắt
CB

Giải thích
Cán bộ

CBQL

Cán bộ quản lý

CNTT

Công nghệ thông tin

CSVC

Cơ sở vật chất

CVHT

Cố vấn học tập

DH

Dạy học

ĐH

Đại học

GD

Giáo dục

GD&ĐT
GDĐH
GV

Giáo dục và đào tạo
Giáo dục đại học
Giảng viên

HĐHT

Hoạt động học tập

HSSV

Học sinh sinh viên

HTTC

Hệ thống tín chỉ

PPDH

Phương pháp dạy học

QL

Quản lý

QLGD

Quản lý giáo dục

TBDH

Thiết bị dạy học

VC

Viên chức


iv
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. i
LỜI CAM ĐOAN ......................................................................................................ii
BẢNG KÝ HIỆU CÁC TỪ VÀ CỤM TỪ VIẾT TẮT ........................................... iii
MỤC LỤC ................................................................................................................. iv
DANH MỤC CÁC BẢNG ..................................................................................... viii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ .............................................................................. ix
MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 1
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP
CỦA SINH VIÊN TRONG ĐÀO TẠO THEO HỆ THỐNG TÍN CHỈ Ở
TRƯỜNG ĐẠI HỌC ............................................................................................... 6
1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu .................................................................. 6
1.1.1. Các công trình nghiên cứu về hệ thống tín chỉ và đào tạo theo hệ
thống tín chỉ ........................................................................................................ 6
1.1.2. Các công trình nghiên cứu về quản lý hoạt động học tập của sinh
viên trong đào tạo theo hệ thống tín chỉ. ............................................................. 8
1.2. Một số khái niệm liên quan đến vấn đề nghiên cứu ................................. 11
1.2.1. Quản lý, quản lý giáo dục ........................................................................ 11
1.2.2. Quản lý nhà trường .................................................................................. 16
1.2.3. Tín chỉ, hệ thống tín chỉ........................................................................... 17
1.2.4. Quản lý hoạt động dạy học ...................................................................... 19

1.2.5. Quản lý hoạt động học tập ....................................................................... 21
1.3. Đặc điểm và yêu cầu của phương thức đào tạo theo hệ thống tín chỉ ..... 24
1.3.1. Đặc điểm của phương thức đào tạo theo tín chỉ ...................................... 24
1.3.2. Yêu cầu của phương thức đào tạo theo hệ thống tín chỉ ......................... 25
1.4. Hoạt động học tập của sinh viên trong đào tạo theo hệ thống tín chỉ
ở các trường đại học ........................................................................................... 30
1.4.1. Mục tiêu học tập ...................................................................................... 30
1.4.2. Kế hoạch học tập ..................................................................................... 30
1.4.3. Phương tiện học tập ................................................................................. 31
1.4.4. Phương pháp học tập ............................................................................... 32
1.4.5. Hình thức học tập .................................................................................... 33
1.5. Nội dung quản lý hoạt động học tập của sinh viên trong đào tạo
theo hệ thống tín chỉ ở các trường đại học ....................................................... 37
1.5.1. Quản lý thực hiện mục tiêu, chương trình đào tạo của sinh viên,
nhằm giúp sinh viên điều chỉnh quá trình học tập. ............................................ 37


v
1.5.2. Quản lý việc xây dựng kế hoạch học tập của sinh viên .......................... 38
1.5.3. Quản lý phương pháp học tập của sinh viên ........................................... 39
1.5.4. Quản lý việc thực hiện nề nếp và nội quy học tập của sinh viên ............ 40
1.5.5. Hoạt động học của sinh viên ................................................................... 40
1.5.6. Huy động các nguồn lực phục vụ đảm bảo hỗ trợ cho hoạt động học
tập của sinh viên ................................................................................................ 41
1.5.7. Quản lý việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của sinh viên ............... 42
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng tới việc quản lý hoạt động học tập của sinh
viên trong đào tạo theo hệ thống tín chỉ ở các trường đại học ....................... 43
1.6.1. Yếu tố khách quan ................................................................................... 43
1.6.2. Yếu tố chủ quan ....................................................................................... 44
Kết luận chương 1 .................................................................................................. 46

Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP CỦA
SINH VIÊN HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC TRONG ĐÀO TẠO
THEO HỆ THỐNG TÍN CHỈ ............................................................................... 47
2.1. Khái quát chung về Học viện Quản lý Giáo dục ....................................... 47
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển .............................................................. 47
2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức, quy mô và lĩnh vực đào tạo ....... 48
2.1.3. Vài nét về công tác đào tạo sinh viên của Học viện Quản lý Giáo
dục ..................................................................................................................... 51
2.2. Tổ chức nghiên cứu thực trạng .................................................................. 52
2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 52
2.2.2. Đối tượng khảo sát .................................................................................. 52
2.2.3. Nội dung khảo sát .................................................................................... 52
2.2.4. Phương pháp khảo sát ............................................................................. 52
2.2.5. Địa bàn và khách thể khảo sát ................................................................. 53
2.3. Thực trạng hoạt động học tập của sinh viên Học viện Quản lý Giáo
dục trong đào tạo theo hệ thống tín chỉ ............................................................ 53
2.3.1. Nhận thức của sinh viên về vai trò của hoạt động học tập theo hệ
thống tín chỉ ...................................................................................................... 53
2.3.2. Việc thực hiện Quy chế học tín chỉ của sinh viên ................................... 57
2.3.3. Nhận thức của sinh viên về các hoạt động cần thiết cho việc học tập
theo HTTC ......................................................................................................... 59
2.3.4. Mục tiêu học tập của sinh viên Học viện Quản lý Giáo dục ................... 60
2.3.5. Kế hoạch học tập của sinh viên Học viện Quản lý Giáo dục .................. 61


vi
2.3.6. Phương tiện, hình thức học tập của sinh viên Học viện Quản lý Giáo
dục ..................................................................................................................... 63
2.3.7. Phương pháp học tập của sinh viên Học viện Quản lý Giáo dục ............ 67
2.3.8. Những nguyên nhân dẫn đến hạn chế trong hoạt động học tập .............. 69

2.4. Thực trạng quản lý hoạt động học tập của sinh viên Học viện Quản
lý Giáo dục trong đào tạo theo hệ thống tín chỉ ............................................... 71
2.4.1. Nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên về tầm quan trọng, mục
đích của việc quản lý hoạt động học tập của sinh viên ..................................... 71
2.4.2. Công tác hướng dẫn hoạt động học tập cho SV ...................................... 72
2.4.3. Quản lý việc hướng dẫn xây dựng kế hoạch học tập của sinh viên
theo hệ thống tín chỉ .......................................................................................... 75
2.4.4. Quản lý các hình thức học tập của sinh viên ........................................... 75
2.4.5. Thực trạng việc thực hiện nội dung, chương trình đào tạo của sinh
viên Học viện Quản lý Giáo dục ....................................................................... 79
2.4.6. Thực trạng việc quản lý, sử dụng thư viện, cơ sở vật chất, trang
thiết bị dạy học ................................................................................................. 80
2.4.7. Thực trạng về công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của sinh
viên Học viện Quản lý Giáo dục ....................................................................... 82
2.4.8. Quản lý sự phối hợp giữa các khoa và các phòng chức năng ................. 84
2.5. Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động pháp nào ?
a. ........................................................................................................................
b. ........................................................................................................................
c. ........................................................................................................................
d. ........................................................................................................................
e. ........................................................................................................................
g. ........................................................................................................................

Xin chân thành cám ơn sự hợp tác của quý thầy cô!


PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN
(Dành cho sinh viên)
Để có cơ sở khoa học cho việc đề xuất biện pháp quản lý hoạt động học tập
của sinh viên Học viện Quản lý Giáo dục nhằm làm cơ sở để đề xuất những biện

pháp quản lý nâng cao chất lượng học tập của sinh viên , xin bạn vui lòng cho biết ý
kiến của mình về một số vấn đề dưới đây bằng cách đánh dấu (X) vào ô, cột phù
hợp với ý của bạn.
Xin cảm ơn bạn!
Câu 1. Theo bạn hoạt động học tập có vai trò như thế nào đối với việc nâng cao
trình độ nhận thức của bản thân?
- Quan trọng



- Bình thường



- Không quan trọng



Câu 2. Nhận thức của bạn về vai trò hoạt động học tập như thế nào?
Ý kiến
Vai trò của hoạt động học tập

STT

1

2

3

Cần
thiết

Ít cần
thiết

Không
cần
thiết

Giúp SV củng cố, mở rộng, nắm vững tri
thức
Giúp SV rèn luyện tính tích cực, chủ động,
sáng tạo
Giúp SV rèn luyện thói quen học tập và năng
lực tự học suốt đời

4

Giúp SV đạt kết quả cao trong các kỳ thi

5

Giúp SV hình thành động cơ học tập tốt

6

Giúp SV hình thành phương pháp học tập tốt

7

Giúp SV rèn luyện khả năng tư duy

8

Giúp SV hình thành và phát triển nhân cách

9

Vai trò khác (ghi cụ thể): ……………………………………………


Câu 3. Tình hình nắm vững Qui chế học tập theo tín chỉ của bạn:
a/ Hiểu, nắm cụ thể



b/ Hiểu một cách mơ hồ



c/ Không quan tâm



Câu 4. Theo bạn, hoạt động nào dưới đây cần thiết cho việc học tập của bạn theo hệ
thống tín chỉ?
Mức độ
Hoạt động

STT

Rất cần
thiết

1

Tự học

2

Đọc sách

3

Chuẩn bị bài vở

4

Sắp xếp thời gian khoa học

5

Đi học thêm

6

Lắng nghe bài giảng, ghi chép đầy đủ

7

Thi cử

Cần thiết

Không
cần thiết

Câu 5. Theo bạn mục đích, động cơ học tập của sinh viên là gì?
Ý kiến
STT

1

Mục đích, động cơ học tập

Đồng ý

Trung

Không

bình

đồng ý

Học để trở thành người có ích cho
xã hội

2

Học để có một công việc tốt

3

Học để thi qua tất cả các môn học

4

Học để tự khẳng định mình

5

Học để vui lòng cha mẹ

6

Khác (ghi cụ thể): …………………………………………………


Câu 6. Mức độ lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch học tập của bạn như thế nào?
- Rất thường xuyên



- Thường xuyên



- Không thường xuyên



Câu 7. Bạn đã sử dụng kỹ năng xây dựng kế hoạch học tập như thế nào?
TT

Kỹ năng lập kế hoạch học tập

Thường
xuyên

Thỉnh
thoảng

Không sử
dụng

Liệt kê và ghi ra những công việc
cần làm
Tự xây dựng kế hoạch học tập theo
từng tuần, tháng, học kỳ, năm học.
Sắp xếp, phân phối thời gian hợp lý
cho những nhiệm vụ học tập, ưu
tiên cho những nhiệm vụ quan trọng
Xác định thời gian phải hoàn thành
công việc
Tự kiểm tra, đánh giá việc thực hiện
kế hoạch và rút kinh nghiệm
Kỹ năng khác (ghi cụ thể): ……………………………………………….

1
2

3

4
5
6

Câu 8. Theo bạn, hình thức tự đánh giá vào các hoạt động học tập ở trên lớp cần
thiết ở mức độ nào?
Mức độ
TT

Các hoạt động

1

Tham gia đầy đủ các buổi học trên lớp

2

Đi học đúng giờ

3

Trong lớp tập trung lắng nghe GV giảng
bài

4

Tích cực tham gia phát biểu, trao đổi học
tập với giảng viên, nêu ý kiến ...

5

Tham gia tích cực trong các hoạt động
nhóm ...

Tốt

Trung
bình

Chưa tốt


Câu 9. Vai trò của việc tự học đối với bạn như thế nào?
a/ Rất quan trọng



b/ Quan trọng



c/ Không quan trọng



Câu 10. Mỗi ngày, bạn dành thời gian cho việc tự học như thế nào?
- Dưới 2 giờ



- Từ 2 - 4 giờ



- Trên 4 giờ



Câu 11. Bạn thường sử dụng những phương pháp học tập nào sau đây?
Thường

Thỉnh

Không sử

xuyên

thoảng

dụng

STT

Phương pháp học tập

1

Học những gì thầy (cô) đã
truyền thụ

2

Học thuộc lòng theo vở ghi

3

Học theo cách hiểu của mình

4

Kết hợp bài thầy (cô) giảng với
tự nghiên cứu

5

Phương pháp khác:………………………………………………………

Câu 12. Theo bạn, các nguyên nhân dẫn đến hạn chế trong việc học tập của SV và
mức độ ảnh hưởng của các nguyên nhân đó đến việc học tập như thế nào?
STT

1
2
3
4

5

Các nguyên nhân

Do SV chưa xác định đúng đắn động cơ học tập
và chưa nhận thức đúng ý nghĩa của việc học
tập.
Do SV thiếu tính tích cực trong học tập
Do SV thiếu tính năng động, tự giác trong học
tập
Do SV chưa biết phương pháp học tập hiệu quả
Do SV chưa biết cách xác định nội dung tự học
hợp lý, khoa học

Mức độ ảnh hưởng
Không
Ảnh
Ít ảnh
ảnh
hưởng hưởng
hưởng


STT

6
7
8
9

Các nguyên nhân

Mức độ ảnh hưởng
Không
Ảnh
Ít ảnh
ảnh
hưởng hưởng
hưởng

Do SV chưa biết cách xây dựng kế hoạch học
tập.
Do công tác tổ chức, hướng dẫn và quản lý hoạt
động học tập của Học viện chưa tốt
Do thiếu giáo trình, tài liệu tham khảo, thiếu
phòng thực hành, trang thiết bị kỹ thuật phục vụ
học tập
Do ảnh hưởng của các nguyên nhân khác (ghi cụ thể):....................................

Câu 13. Theo bạn, mức độ thường xuyên, kết quả thực hiện về công tác hướng dẫn
hoạt động học tập của Học viện hiện nay:
Mức độ
STT

1

2

3
4

5

6
7

Nội dung giáo dục

Phổ biến và hướng dẫn SV thực hiện các nội
quy, quy chế về học tập ngay từ đầu khóa học.
Phổ biến và hướng dẫn SV về mục tiêu đào
tạo, chương trình đào tạo của ngành học ngay
từ đầu khóa học
Phổ biến và hướng dẫn thực hiện chương trình
chi tiết từng môn học cho SV
Phổ biến các yêu cầu về kiểm tra, đánh giá
môn học và khóa học.
Tổ chức lớp học, hội thảo hướng dẫn SV về
phương pháp học tập ở bậc đại học, cao đẳng,
phương pháp tự học, học nhóm
Hướng dẫn SV xác định nội dung tự học cần
thiết, hợp lý, khoa học.
Hướng dẫn SV kỹ năng xây dựng kế hoạch
học tập cho riêng mình

Thường
xuyên

Thỉnh
thoảng

Không
thực
hiện


STT
1
2
3
4
5
6
7

Nội dung giáo dục

Tốt

Kết quả
Trung
bình

Chưa
tốt

Phổ biến và hướng dẫn SV thực hiện các nội
quy, quy chế về học tập từ đầu khóa học.
Phổ biến và hướng dẫn SV về mục tiêu đào
tạo, chương trình đào tạo của ngành học ngay

từ đầu khóa học
Phổ biến và hướng dẫn thực hiện chương
trình chi tiết từng môn học cho SV
Phổ biến các yêu cầu về kiểm tra, đánh giá
môn học và khóa học.
Tổ chức lớp học, hội thảo hướng dẫn SV về
phương pháp học tập ở bậc đại học, cao
đẳng, phương pháp tự học, học nhóm
Hướng dẫn SV xác định nội dung tự học cần
thiết, hợp lý, khoa học.
Hướng dẫn SV kỹ năng xây dựng kế hoạch
học tập cho riêng mình

Câu 14. Bạn đánh giá mức độ thực hiện công tác quản lý các hình thức học tập của
sinh viên.
STT

Nội dung

1

Quản lý học tập trên lớp của SV
Kiểm tra việc GV tổ chức cho SV tự học
ngoài giờ lên lớp: cung cấp giáo trình, tài liệu
tham khảo, tạo điều kiện thuận lợi cho SV tự
học.
Phối hợp với GV bộ môn để quản lý việc giáo
dục thái độ, nề nếp học tập, tu dưỡng đạo đức
nghề nghiệp cho SV.
Tổ chức tốt cho SV tự rèn luyện kỹ năng tay

nghề, thông qua các hoạt động ngoại khóa, tạo
môi trường giáo dục thân thiện trong Học
viện.
Quản lý việc phối hợp với Đoàn thanh niên và
các lực lượng xã hội để quản lý, giáo dục SV
tự giác, tích cực.
Quản lý việc chuẩn bị và tổ chức cho SV đi
thực tế, thực tập

2

3

4

5
6

Mức độ thực hiện
Trung Chưa
Tốt
bình
tốt


Câu 15. Theo bạn, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ học tập mà Học viện hiện
có đã đáp ứng nhu cầu học tập của SV ở mức độ nào?
Cơ sở vật chất, trang thiết bị

TT

1
2
3
4
5
6
7

Tốt

Mức độ
Trung
Chưa tốt
bình

Hệ thống giảng đường, hành lang
Hệ thống phòng tự học
Thư viện
Trang thiết bị kỹ thuật Projector, màn
chiếu, máy vi tính, âm thanh, ánh sáng
Giáo trình, sách học và tài liệu tham khảo
Hệ thống phòng phòng máy, máy tính
Ý kiến khác (ghi cụ thể): ................................................................................

Câu 16. Theo bạn, nội dung, hình thức kiểm tra đánh giá của Học viện đã phát huy
tính tính tích cực, tự học của sinh viên ở mức độ nào?
Phát huy tốt

Trung bình


Chưa phát huy

Câu 17. Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý hoạt động học tập theo hệ thống tín
chỉ, bạn có đề nghị gì với Học viện?
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
* Bạn vui lòng cho biết một số thông tin về bản thân:
- Sinh viên Khóa:

Khóa 8 

Khóa 9 

- Khoa:

Quản lý 

Tâm lý giáo dục 

Xin chân thành cám ơn sự hợp tác của các bạn!

CNTT 


PHIỀU TRƯNG CẦU Ý KIẾN
(Dành cho Cán bộ quản lý, giảng viên)
Trên cơ sở thực trạng về quản lý hoạt động học tập của sinh viên Học viện

Quản lý Giáo dục trong đào tạo theo hệ thống tín chỉ, đề tài nghiên cứu đề xuất một
số biện pháp quản lý sau đây. Xin quý thầy cô cho biết ý kiến của mình về mức độ
cần thiết và mức độ khả thi của các biện pháp (đánh dấu (x) vào các ô trống mà thầy
cô lựa chọn):
1. Xin thầy cô cho biết ý kiến của mình về các biện pháp trong đề tài “Quản lý
hoạt động học tập của sinh viên Học viện Quản lý Giáo dục trong đào tạo theo hệ
thống tín chỉ”
T
T

1

2

3

4

5

6

Tên biện pháp

Nâng cao nhận thức của SV về vai
trò của công tác hoạt động học tập
trong đào tạo theo HTTC.
Hướng dẫn sinh viên xây dựng kế
hoạch học tập và quản lý kế hoạch
hoạt động học tập của sinh viên bám

sát vào sự đổi mới quy trình ĐT theo
HTTC.
Chỉ đạo cải tiến hình thức học tập
của sinh viên kết hợp bồi dưỡng
phương pháp học tập cho sinh viên.
Khuyến khích CBQL, GV đổi mới
hình thức kiểm tra đánh giá kết quả
học tập nhằm phát huy khả năng
sáng tạo, thúc đẩy tính tích cực, chủ
động của sinh viên trong học tập.
Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất,
trang thiết bị dạy học phục vụ hoạt
động học tập của sinh viên đào tạo
theo hệ thống tín chỉ.
Tăng cường sự phối hợp chặt chẽ
giữa các Khoa và các Phòng ban
trong Học viện.

Tính cần thiết
Rất Cần
Ít
cần thiết cần
thiết
thiết

Tính khả thi
Rất Khả
Ít
khả
thi

khả
thi
thi


2. Theo thầy cô để quản lý hoạt động học tập của sinh viên Học viện Quản lý
Giáo dục trong đào tạo theo hệ thống tín chỉ thì cần những biện pháp, những
thay đổi gì ngoài các biện pháp đã đề xuất ở trên?
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Xin chân thành cám ơn sự hợp tác của quý thầy cô!