Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường THCS

Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KRÔNG ANA
TRƯỜNG THCS LÊ ĐÌNH CHINH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:
“Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi
môn điền kinh tại trường THCS Lê Đình Chinh”

Họ và tên tác giả: Hoàng Văn Cường
Chức danh: giáo viên
Trình độ chuyên môn cao nhất: Đại học
Chuyên ngành đào tạo: Sư phạm Thể dục thể thao

Krông Ana, ngày 20 tháng 3 năm 2018
I. Phần mở đầu
Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

1


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục thể chất là một trong những nội dung giáo dục quan trọng của
nhà trường nhằm đào tạo thế hệ trẻ Việt Nam phát triển về trí tuệ, cường tráng
về thể chất phong phú về tinh thần và trong sáng về đạo đức theo tinh thần
Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ VIII. Mục tiêu giáo dục thể chất là phát

triển toàn diện tố chất thể lực, hình thể, nâng cao sức khoẻ, phát triển các thành
tích thể thao đồng thời góp phần hình thành nhân cách con người.
Ngày nay trong hệ thống giáo dục thể chất nước ta, điền kinh là một môn
thể thao có một vị trí rất quan trọng, nó là một trong những nội dung thi đấu tại
các kì thi cấp cụm, cấp huyện, cấp tỉnh, đại hội quốc gia và khu vực, quốc tế.
Chính vì vậy nội dung điền kinh được phổ biến giảng dạy trong các
trường phổ thông là nội dung chính nhằm phát triển tố chất thể lực chung.
Hơn nữa sức khỏe là vốn quí là tiền đề, là cơ sở để thúc đẩy sự phát triển
kinh tế xã hội, có sức khoẻ mới thực hiện được ước mơ, hoài bão của mình. Do
vậy tuyển chọn học sinh giỏi thể dục thể thao là bước đầu tiên của quá trình bồi
dưỡng nhân tài, năng khiếu. Muốn tuyển chọn học sinh có năng khiếu thể dục
thể thao, người giáo viên phải dầy công hướng dẫn, sát với đối tượng, thông
qua tiết học, thông qua kiểm tra, thi đấu. Dựa trên cơ sở đó, người giáo viên
phát hiện tuyển chọn qua từng môn, từng nội dung, nhằm phát huy tố chất của
các em, mới có thành tích cao. Trong việc bồi dưỡng đội tuyển, đòi hỏi người
giáo viên, nghiên cứu, đưa ra bài tập cho phù hợp. Với từng nội dung, từng
môn, tuỳ vào sức khoẻ, giới tính học sinh. Bài tập phải phù hợp về thời gian,
thời tiết, mới có hiệu quả. Trong tập luyện giáo viên phải thường xuyên động
viên khích lệ nhằm kích thích các em có tinh thần nhiệt tình, trách nhiệm. Qua
đó nhằm phát huy tố chất của các em, giúp cho việc thi đấu đạt kết quả tốt
nhất.
Qua nhiều năm được phân công bồi dưỡng tập luyện bộ môn điền kinh tại
trường THCS Lê Đình Chinh bản thân luôn trăn trở trước kết quả còn rất khiêm
Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

2


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

tốn so với tiềm năng thực tế của học sinh. Từ đây bản thân tôi mạnh dạn đưa ra
những nguyên nhân cơ bản dẫn tới kết quả chưa cao của bộ môn:
Thứ nhất: Nhiều em học sinh chưa quan tâm tới việc rèn luyện thân thể
nâng cao sức khỏe cho bản thân, bị cuốn hút bởi các trò chơi trên mạng
internet. Tham gia giờ học Thể dục chỉ mang tính đối phó không tích cực trong
tập luyện, không thể hiện hết tố chất của bản thân làm cho việc lựa chọn chưa
chính xác.
Thứ hai: Một số học sinh, khi được tuyển chọn bồi dưỡng học sinh
không muốn đi tập bởi vì các em chỉ chú trọng đến việc học tập môn văn hóa
(những môn chính ban, nhiều giờ) do vậy rất khó khăn trong tuyển chọn học
sinh tham gia.
Thứ ba: Cha mẹ học sinh chưa hiểu rõ tác dụng của bộ môn Thể dục khi
được đi tập luyện. Do vậy cũng không nhiệt tình ủng hộ, động viên con em tham
gia các môn giáo dục thể chất. Họ cho rằng các em tham gia sẽ mất thời gian,
ảnh hưởng đến việc học tập các môn văn hoá. Hơn nữa tâm lý chung của phụ
huynh sợ con tập luyện vất vả, quá sức.
Thứ tư: Điều kiện tập luyện và trang thiết bị phục vụ cho bộ môn còn rất
nghèo nàn. Cộng thêm đó là tâm lý nóng vội muốn có thành tích ngay, cho nên
sớm đi vào tập luyện chuyên môn, sử dụng nội dung huấn luyện thể lực chưa
chính xác.
Xuất phát từ những vấn đề nêu trên với thực tiễn học sinh của trường THCS
Lê Đình Chinh tôi mạnh dạn áp dụng và viết đề tài “Một số kinh nghiệm trong
công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường THCS Lê Đình
Chinh”
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
a) Mục tiêu

Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

3


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

- Nhằm nâng cao chất lượng trong công tác tuyển chọn và bồ dưỡng học
sinh giỏi môn điền kinh, giúp các em nắm vững kiến thức, hoàn thện kĩ năng,
mạnh dạn, tự giác trong tập luyện cũng như thi đấu.
- Tạo cho các em sự hứng thú, yêu thích môn học, hào hứng trong tập luyện.
- Rèn cho các em tính kỷ luật, tinh thần trách nhiệm trước tập thể, tác phong
nhanh nhẹn, sự cố gắng, tính thật thà…
b) Nhiệm vụ của đề tài
- Nhận thức thực trạng tuyển chọn và bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền
kinh tại đơn vị, từ đó thấy rõ những nhược điểm cần khắc phục.
- Trao đổi với đồng nghiệp về nội dung, phương pháp trang thiết bị tập
luyện khi tổ chức tập luyện, bồi dưỡng…
- Đánh giá sơ bộ ưu điểm của đề tài.
3. Đối tượng nghiên cứu
Giải pháp bồi dưỡng nâng cao chất lượng học sinh giỏi môn điền kinh tại
trường THCS Lê Đình Chinh
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
Đề tài này được thực hiện trong phạm vi các nội dung chạy và nhảy của
các em học sinh trong đội tuyển môn điền kinh năm học 2016 – 2017 và năm
học 2017 – 2018 tại trường THCS Lê Đình Chinh.
5. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp quan sát sư phạm: Quan sát hoạt động giảng dạy thể dục
của các đồng nghiệp, giờ huấn luyện các môn thể thao của trường bạn, theo dõi
cụ thể từng đối tượng học sinh của các đội tuyển, xem xét mức độ hứng thú tập
luyện TDTT nói chung.

- Phương pháp phỏng vấn tọa đàm: Tôi đã tiến hành phỏng vấn bằng
phiếu gửi cho các em HS, trao đổi và thảo luận với một số giáo viên giảng dạy
thể dục, một số đồng nghiệp các trường bạn và một số HS ham thích TDTT để
Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

4


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

xác định rõ thêm nguyên nhân cơ bản dẫn đến ham thích hoặc không ham thích
tập luyện TDTT nói chung và các môn thể thao trong chương trình Thể dục
THCS nói riêng.
- Phương pháp thử nghiệm, khảo nghiệm.
- Phương pháp thống kê: thống kê kết quả qua kiểm tra, thi đấu
I. Phần nội dung
1. Cơ sở lý lý luận
Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể đã được chuẩn bị và triển
khai từ rất sớm, ngay sau Đại hội Đảng lần thứ XI (năm 2011), Nghị quyết số
29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của hội nghị lần thứ 8 Ban chấp hành Trung
ương Đảng (khóa XI) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp
ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, tiếp theo là Nghị quyết số
88/2014/QH13 ngày 28/11/2014 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách
giáo khoa giáo dục phổ thông. Quyết định số 404/QĐ-TTg ngày 27/03/2015
của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án đổi mới chương trình, sách giáo
khoa giáo dục phổ thông. Trong đó, giáo dục thể chất là một trong 8 năng lực
chủ yếu, có tầm quan trọng đặc biệt góp phần phát triển toàn diện cho học
sinh.

Giáo dục thể chất là một loại hình dạy học, mà nội dung chuyên biệt là
dạy học vận động (động tác) và phát triển có chủ đích các tố chất vận động của
con người. Trong quá trình học thể chất giúp cho các em thiết lập mối quan hệ
với bạn bè, hình thành thói quen, tính kiên nhẫn và sự năng động trong luyện
tập, từ đó dần hình thành nhân cách, đồng thời hình thành những kĩ năng ứng
xử, giao tiếp, những hành vi đạo đức đúng đắn góp phần hình thành lối sống
lành mạnh.
2. Thực trạng
Tuy nhiên thực tế hiện nay, vấn đề giáo dục thể chất trong các cấp học nói
chung và THCS nói riêng còn tồn tại nhiều bất cập, việc giáo dục thể chất cho
Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

5


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

các em chưa nhận được sự quan tâm đúng mức từ phía gia đình, nhà trường và
xã hội. Điều kiện cơ sở vật chất phục vụ cho việc dạy và học còn rất thiếu thốn,
khó khăn. Nhà trường chưa có khu tập luyện thể chất phải sử dụng khuôn viên
chung của trường làm nơi tập luyện. Bên cạnh đó vẫn còn tư tưởng xem nhẹ
giáo dục thể chất, coi thể dục là môn phụ. Không ít người cho rằng học sinh đến
trường mục đích là chỉ “lo cái đầu” là học văn hóa, còn thể dục thể thao chỉ là
phần hỗ trợ. Thể thao học đường chưa chở thành sân chơi đích thực cho học sinh
trong việc đem lại giá trị phát triển thể lực góp phần hoàn thiện toàn diện nhân
cách cho học sinh. Một số phụ huynh không nhận thức được tầm quan trọng của
giáo dục thể chất, sợ con mệt khi vận động nhiều nên tìm mọi cách cho con
mình được miễn học Thể dục, thay vì khuyến khích con vận động. Nhiều học
sinh tham gia học Thể dục chỉ mang tính chất đối phó. Vậy phải làm thể nào để

thay đổi cách nhìn nhận của mọi người về tác dụng to lớn của giáo dục thể chất?
theo tôi thiết nghĩ, chừng nào xã hội chúng ta thực sự coi thể thao là một nghề
nghiệp ngang bằng với các nghề nghiệp khác, có thể sống được bằng nghề thì xã
hội mới có cái nhìn đúng đắn hơn.
Các gia đình và học sinh mới quan tâm hơn trong việc đầu tư nâng cao chất
lượng thể chất, tầm vóc. Sự khổ luyện vất vả của các em được quan tâm, động
viên nhiều hơn cả về vật chất và tinh thần cũng sẽ là động lực to lớn để các em
có niềm tin để cố gắng rèn luyện đạt được những thành tích cao hơn.
3. Nội dung và và hình thức của giải pháp
a) Mục tiêu của giải pháp
Muốn có được thành tích thì phải có nhân tố con người, chúng ta phải chú
ý đến tuyển chọn các em ở đội tuyển khối dưới và các em có thành tích năng
khiếu nổi trội, tố chất tốt. Chúng tôi phát hiện các nhân tố này thông qua tập
luyện, kiểm tra và đặc biệt là thông qua hội khỏe hàng năm tại đơn vị. Xây dựng
kế hoạch tập luyện sớm, kết hợp với quan tâm động viên kịp thời cả về tinh thần
lẫn vật chất mới có thành tích tốt . Bồi dưỡng cho các em chuẩn bị tốt về thể lực
chung và thể lực chuyên môn là vô cùng quan trọng bởi các tố chất thể lực nó
Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

6


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

có mối quan hệ chặt chẽ, hỗ trợ thúc đẩy lẫn nhau. Do vậy tuyển chọn và bồi
dưỡng học sinh giỏi thể dục thể thao trong trường THCS dự thi cấp huyện, cũng
như dự thi cấp tỉnh có được kết quả thành tích tốt nhất, không phải là công việc
đơn giản, đòi hỏi người tuyển chọn và huấn luyện tìm ra những biện pháp tối ưu
nhất để gây hứng thú cho học sinh tập luyện, giúp các em nắm vững kiến thức,

hoàn thiện kỹ năng nâng cao thành tích đạt kết quả tốt nhất. Đặc biệt ở trường
THCS Lê Đình Chinh bản thân tôi luôn chú ý quan sát uốn nắn các em và phát
hiện các em có tố chất tốt, nên chú trọng đối tượng các em từ khối dưới vì các
em khối dưới, cụ thể khối 6, 7. Ở khối này các em thường nhạy cảm, thích tập
luyện, muốn thể hiện mình. Vì thế chúng ta dễ phát hiện bởi các em hăng say
luyện tập và dễ bộc lộ năng khiếu, nhất là đối với môn điền kinh.
b) Nội dung và cách thực hiện giải pháp
Giải pháp 1: Làm tốt công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho mọi
người về Thể dục thể thao. Chúng ta thường nghĩ rằng, luyện tập thể dục thể
thao đơn giản chỉ là để thư giãn và rèn luyện cơ bắp. Tuy nhiên thực tế cho thấy
luyện tập thể dục thể thao còn có nhiều lợi ích khác nữa. Vì chưa biết đến tác
dụng của tập luyện TDTT nên nhiều người chưa coi trọng hoạt động này. Cũng
tồn tại ở một bộ phận không nhỏ học sinh và phụ huynh nhận thức vấn đề này
chưa rõ nên nhiều em chưa tham gia hoặc tập luyện không tích cực. Ngay từ đầu
năm học, hoặc trong các buổi tập, tôi tuyên truyền đến các em học sinh, phụ
huynh hiểu được rằng: Cái quý nhất của mỗi con người là sức khỏe và trí tuệ.
Có sức khỏe tốt sẽ tạo điều kiện cho trí tuệ được phát triển tốt hơn. Không chỉ
thế TDTT giúp cho học sinh có được sức khỏe tốt từ đó có thể học tập và tham
gia các hoạt động của nhà trường đạt hiệu quả cao hơn. TDTT góp phần nâng
cao chất lượng giáo dục toàn diện giúp các em trở thành con người có ích cho xã
hội.
Khi tham gia các hoạt động TDTT đòi hỏi học sinh phải có tính kỷ luật cao,
tinh thần và trách nhiệm trước tập thể, tác phong nhanh nhẹn, sự cố gắng, tính

Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

7


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường

THCS Lê Đình Chinh

thật thà trung thực... chính vì vậy, TDTT góp phần giáo dục đạo đức và hình
thành nhân cách cho học sinh.
Tập luyện TDTT thường xuyên có kế hoạch giúp các em có một lối sống
lành mạnh vui tươi, học tập và làm việc khoa học.
Tập luyện TDTT thường xuyên, đúng phương pháp khoa học sẽ làm cho cơ
thể phát triển thể hiện ở sức nhanh, sức mạnh, sức bền linh hoạt của cơ thể tăng
lên.
Sức khỏe có vai trò vô cùng quan trọng đối với chúng ta. Để có được một
sức khỏe tốt không phải là điều khó khăn mà nó nằm trong sự lựa chọn của mỗi
người. Hãy tập luyện TDTT ngay từ bây giờ em sẽ thấy thay đổi từng ngày, sẽ
có sức khỏe tốt một tinh thần thoải mái hơn và khi có sức khỏe sẽ làm được
nhiều điều mà mình mong muốn.
Trong giai đoạn đổi mới, giáo dục phát triển thì môn giáo dục thể chất
càng được coi trọng đặc biệt là tuyển chọn và bồi dưỡng đội tuyển thể dục, thể
thao. Vì thế ngay từ đầu năm học sau khi làm tốt công tác tuyên truyền, tôi đã
tuyển chọn và bồi dưỡng đội tuyển thể dục, thể thao nhằm chuẩn bị tốt cho tập
luyện và thi đấu đạt hiệu quả tốt nhất được phụ huynh và học sinh đồng lòng
ủng hộ hơn so với những năm học trước.
Giải pháp 2: Tuyển chọn những hạt nhân tiêu biểu vào đội tuyển.
Khi giảng dạy bộ môn thể dục, giáo viên phải nhiệt tình cũng như gần
gũi, động viên học sinh kịp thời. Tạo cho các em sự hứng thú, yêu thích môn
học, hào hứng trong tập luyện. Từ đó các em nhiệt tình tập luyện. Vì môn Thể
dục, thể thao có rất nhiều môn thi, do vậy việc tuyển chọn phải tập trung vào
các tiết học ở các nội dung khác nhau, sao cho phù hợp, đúng đối tượng, sát kết
quả.
Hội khỏe cấp trường hàng năm (ngày 15/10) là cơ hội tốt để phát hiện các
tài năng ở những nội dung khác nhau. Ngoài ra có thể tuyển chọn thông qua bạn
bè, vì các em thường xuyên chơi với nhau dễ phát hiện cũng như phát huy được

Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

8


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

tố chất. Bên cạnh đó, do ở THCS nội dung thể dục thường do nhiều giáo viên
phụ trách, mỗi người phụ trách một khối lớp nhất định cho nên việc chọn thông
qua đồng nghiệp là rất cần thiết.
Giải pháp 3: Tham mưu với nhà trường xây dựng kế hoạch tập luyện:
+ Thời gian: tiết 5 các buổi chiều thứ tư hàng tuần, !5h – 17h thứ 7 hàng
tuần từ 04/11/2017 đến 28/02/2018.
+ Địa điểm: Khu vực sân thể dục, Đường chạy (Đường lên đài tưởng
niệm Liệt sĩ).
+ Kinh phí: Nhà trường hỗ trợ kinh phí mua nước uống, vôi kẻ sân.
Giải pháp 4: Tiến hành tập luyện
Dù bất kỳ giai đoạn nào của quá trình huấn luyện thì công tác huấn luyện
thể lực chung được coi là then chốt. Bởi vì thể lực chung cùng với thể lực
chuyên môn được coi là nền tảng của việc phát triển thành tích. Công việc này
đòi hỏi người huấn luyện nghiên cứu, đưa ra các bài tập phù hợp từng đối tượng
học sinh, cũng như sức khoẻ giới tính đạt hiệu quả nhất. Xét thực tế huấn luyện
cho thấy việc phát triển tố chất thể lực đồng thời phát triển kỹ thuật cho các em
trong quá trình huấn luyện. Quan sát các buổi tập của đội tuyển để đánh giá
nhận xét việc tập luyện về khả năng phối hợp vận động, việc thực hiện kỹ thuật
động tác, việc sử dụng nội dung huấn luyện thể lực nhằm nâng cao thành tích
cho phù hợp, tìm hiểu hiệu quả trong quá trình thực nghiệm đưa ra các bài tập và
nội dung huấn luyện các bài tập vào thực tế. Sau khi tiến hành nghiên cứu, lựa
chọn và xác định các bài tập thể lực nhằm phát triển thành tích cá nhân cũng như

đồng đội cho học sinh nắm vững để áp dụng vào thực hành.
Trong quá trình huấn luyện bồi dưỡng đội tuyển thể dục, thể thao trường
THCS Lê Đình Chinh. Tôi xin trao đổi một số bài tập đạt hiệu quả đạt thành tích
cao:


Bài tập phát triển chung và chuyên môn:

Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

9


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

Khác với các môn học khác, Thể dục là môn học thực hành là chủ yếu, cho
nên người học phải có sự chuẩn bị để cơ thể có thể thích nghi được với hoạt
động luyện tập, hình thành động tác mới bằng các động tác khởi động chung là
xoay các khớp, làm nóng cơ thể và kéo giãn các cơ, tiến hành khởi động chuyên
môn các động tác bổ trợ cho chạy, tại chỗ và di động, bổ trợ chuyên sâu của
từng nội dung sao cho phù hợp như:
Nội dung nhảy cao cho các em đứng tại chỗ đá mở hông từ 5 đến 10 lần
của từng chân rồi chuyển sang đá lăng trước sau khoảng 10 lần, đá lăng ngang
khoảng 10 lần, đứng tại chỗ bật cao co gối hoặc tại chỗ chạy nâng cao đùi 15 –
20 lần.
Nội dung nhảy xa ngoài động tác bổ trợ chạy cho các em đà 1-3 bước giậm
nhảy bước bộ, bật xa tại chỗ, bật nhảy đổi chân trên bậc thềm cao 20 – 30cm
20 – 25 lần hoặc chạy lên cầu thang.
Nội dung chạy bền cho các em thực hiện tốt bổ trợ chạy bước nhỏ, chạy

gót chạm mông, chạy nâng cao đùi, chạy lên dốc, chạy tăng dần tốc độ hoặc
giảm dần tốc độ theo hiệu lệnh còi, ngoài ra giáo viên nên sử dụng các bài tập
dưới dạng trò chơi, nhằm kích thích hưng phấn các em tập luyện. Một số trò
chơi: chạy theo địa hình qui định, chạy vượt chướng ngại vật, chạy thoi tiếp sức,
lò cò tiếp sức, nhảy dây cá nhân... thi đua giữa tổ với nhau hoặc cá nhân với
nhau tăng cường vận động linh hoạt khéo léo tăng các tố chất nhanh, mạnh, bền


Bài tập bổ trợ chạy ngắn

Đặc điểm nổi bật của chạy ngắn là cường độ hoạt động có thể đạt tới mức
cao nhất. Cần thực hiện tốt các động tác bổ trợ cho chạy: chạy bước nhỏ, chạy
nâng cao đùi, chạy đạ sau (thực hiện tại chỗ thực hiện di chuyển).
Thực hiện tốt các động tác bổ trợ xuất phát như: Xuất phát từ một số tư thế
khác nhau( đứng mặt, vai, lưng hướng chạy), tư thế sẵn sàng – xuất phát, ngồi
mặt hướng chạy - xuất phát, xuất phát cao – chạy nhanh. Mục đích là rèn luyện
phản xạ, phát triển tố chất nhanh, giúp các em xuất phát được tốt, nên sử dụng
Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

10


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

tốt trong giờ học chính khoá sau đó áp dụng tập luyện vào buổi huấn luyện mới
đạt hiệu quả cao.
Cho nên khi tập luyện môn chạy ngắn, cần nâng cao cường độ hưng phấn
và tính linh hoạt, phát triển sức nhanh. Nên sử dụng các bài tập tốc độ chạy đoạn
ngắn 10 – 20 và 20-60m và tăng dần cự ly ở các lần sau nhưng phải phù hợp độ

tuổi giới tính, không nên áp dụng cùng một cự ly cho các đối tượng khác nhau.
Cụ thể dưới hình thức: Các bài tập xoạc, ép dẻo, chạy đuổi, chạy biến tốc, chạy
tốc độ cao. Để có hiệu quả cao các bài tập trên đều thực hiện với thời gian ngắn,
lưu ý thời gian nghỉ giữa các lần tập phải đủ để hồi phục trở lại gần mức ban
đầu mới cho chạy lặp lại. Ngoài ra còn sử dụng các dạng bài tập phản xạ, trò
chơi vận động.


Bài tập nhằm phát triển sức mạnh tốc độ.

Các bài tập khắc phục trọng lượng cơ thể như: Đứng lên ngồi xuống bằng
một chân, bật xa tại chỗ, bất cao co gối, bật nhảy bằng một chân hoặc hai chân
tay chạm vật trên cao… Muốn có được thành tích, yêu cầu huấn luyện phải nắm
chắc tố chất sức bật của từng em mà đưa ra kỹ thuật bài tập cho phù hợp.
Tăng cường tần số động tác tham gia vào hoạt động, tăng cường trọng tải lớn
để gây hưng phấn mạnh đối với các đơn vị vận động nhanh có hưng phấn thấp.


Bài tập bổ trợ kỹ thuật nhảy xa kiểu ngồi.

+ Nhảy qua ghế thể dục bằng các hình thức khác nhau.
+ Nhảy dây cá nhân.
+ Bật nhảy tại chỗ.
+ Tập đứng lên ngồi xuống nhiều lần bằng một chân.
+ Đà 1 – 3 bước đá lăng
+ Chạy đà 3 – 5 bước giậm nhảy bước bộ.
+ Chạy đà tự do giậm nhảy tay với vào vật ở trên cao.
+ Phối hợp chạy đà giậm nhảy bước bộ trên không nhảy xa kiểu “ngồi”.
Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

11


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

+ Giáo viên phân tích, làm mẫu động tác, cả nhóm thực hiện.
+ Chạy đà số bước tăng dần 13, 15, 17. Ở các bước chạy đà lẻ, đặt chân
giậm nhảy phía sau số bước chạy đà.


Bài tập bổ trợ nhảy cao kiểu bước qua

+ Trong các kĩ thuật nhảy cao, nhảy cao kiểu bước qua là kiểu nhảy đơn
giản nhất, được sử dụng trong các tiết học chính khóa đối với học sinh THCS.
+ Đà 1 – 3 bước đá lăng
+ Đà 3 bước giậm nhảy đá lăng.
+ Bật nhảy bằng một chân hoặc hai chân tay với vào vật trên cao.
+ Chạy đà chính diện giậm nhảy chân qua xà.
+ Tập các động tác rèn luyện độ linh hoạt của khớp hông và phát triển sức
mạnh chân, sức bật cao (tại chỗ đá lăng, chạy đà đá lăng, đá lăng vào vật
treo trên cao, trò chơi rèn luyện sức mạnh chân...)
+ Tập đánh tay kết hợp giậm nhảy
+ Tập mô phỏng giậm nhảy qua xà
+ Tập hoàn chỉnh kỹ thuật nhảy cao kiểu bước qua
+ Tập nhảy từ trên cao xuống (từ ghế băng, bục, bậc thang...) đệm hoặc hố
cát thực hiện chùng gối để giảm chấn động;


Các bài tập phát triển sức bền (chạy cự ly trung bình)

Bài tập sức bền ngoài thực hiện tốt các giai đoạn và tập luyện thường
xuyên. Giáo viên cần chú trọng các động tác bổ trợ cho chạy nhất là động
tác đạp thẳng chân sau.
Sức bền thường sử dụng các bài tập và khối lượng lớn đến rất lớn, có
cường độ từ 40% đến 85% sức, quãng nghỉ ngơi không có hoặc rất ngắn,
nghỉ ngơi tích cực bằng đi bộ hoặc chạy nhẹ nhàng, các dạng bài tập

Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

12


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

Tập sức bền bằng các trò chơi vận động hoặc một số bài tập: tập chạy
phối hợp với thở “hai lần hít vào, hai lần thở ra”, chạy vượt chướng ngại vật,
nhảy dây bền, tâng cầu tối đa…
Tập sức bền bằng đi bộ hoặc chạy trên địa hình tự nhiên có tính thời
gian hoặc không tính thời gian. Cự ly tăng dần nữ từ 500m lên là 800m, nam
từ 1000m lên 1500m, Qua thời gian tập luyện quên dần, cho các em chạy cự
ly dài hơn nữ từ 800m lên đến 1500m, nam từ 1500m lên 2500m để các em
chịu đựng sức bền khi thi đấu mới đạt hiệu quả.
Khi thực hiện chạy bền giáo viên cần phân tích hít thở sâu khi chạy, cứ hai
bước chạy hít sâu vào bằng mũi, hai bước chạy thở ra bằng miệng chú ý đến
phân phối sức phù hợp và tận dụng cự ly ngắn nhất đặc biệt khi chạy cự ly
đường vòng.
Giáo viên giao bài tập về nhà, vì môn chạy bền yêu cầu phải tập
thường xuyên, liên tục mới đạt hiệu quả cao. Các em giành thời gian tập vào

buổi sáng.

4. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Các biện pháp và giải pháp đã nêu trong đề tài có mối quan hệ chặt
chẽ thức đẩy lẫn nhau để đath được kết quả vao nhất. Với một môn học
chưa thực sự được coi trọng thì sự tuyên truyền tốt, tạo được sự đồng tình
của phụ huynh và yêu thích môn học của học sinh là thành quả đầu tiên
chuẩn bị tốt nhân lực cho quá trình tập luyện và dự thi. Chính sự quan tâm,
động viên của phụ huynh là động lực để các em cố gắng trong tập luyện.
Đây là yếu tố quan trọng giúp cho việc lựa chọn những hạt nhân tiêu biểu
vào đội tuyển. Bởi chỉ khi phụ huynh đòng tình, học sinh yêu thích môn
học lúc này học sinh mới nỗ lực tập luyện bộc lộ hết tố chất, lúc này việc
lựa chọn mới thực sự chính xác.

Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

13


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

Sau qua trình chọn lựa đổi tuyển, việc tham mưu tốt với nhà trường
là cơ sở để thầy và trò được hỗ trợ tốt nhất về sở vật chất, thời gian tập
luyện. Sự chuẩn bị tốt bài dạy của giáo viên sẽ quyết định đế kết quả tập
luyện của học sinh. Vì vậy, đòi hỏi giáo viên phải chuẩn bị bài soạn, dụng
cụ tập luyện, cách bố trí và tổ chức học sinh tập luyện khoa học, các bài
tập phải phù hợp với trình độ của học sinh, truyền đạt ngắn gọn dễ hiểu,
học sinh dễ tiếp thu và luyện tập hình thành kĩ năng một cách dễ dàng.
Trong quá trình tập luyện, giáo viên phải thường xuyên gần gũi,

động viên, khích lệ, kết hợp với các phương pháp trò chơi tạo cho các em
sự hứng thú, yêu thích môn học hào hứng trong tập luyện.
Cũng như các bộ môn thể dục thể thao khác, để nâng cao chất lượng
cần phải tổ chức cho các em thi đấu, qua thi đấu có sự cạnh tranh hơn thua
lẫn nhau, giúp các em có hướng phấn đấu, tập luyện nhiều hơn. Đặc biệt,
khi được thi đấu giao lưu với các trường ban, học sinh có cơ hội để thể
hiện sở trường của bản thân, qua đó kích lệ nhiều học sinh cùng tham gia
tập luyện hơn.
5. Kết quả khảo nghiệm
Qua thực tế nghiên cứu và áp dụng một số bài tập bồi dưỡng đội tuyển
học sinh giỏi thể dục, thể thao trường THCS Lê Đình Chinh, bản thân đã thu
được kết quả đáng phấn khởi, chất lượng dạy học được nâng lên rõ rệt. Nhưng
điều đáng nói hơn là học sinh đã biết thực hiện bài tập một cách dễ dàng, tự
tin, nắm được kỹ thuật một cách chắc chắn, khó quên, các em hào hứng luyện
tập.
Tại Hội thi HSG TDTT năm học 2016-1017 đội tuyển điền kinh đã đạt
được một số giải:
TT
1
2
3
4

Họ và tên
Nguyễn Đình Vương Nguyên
Nguyễn Đình Vương Nguyên
Nguyễn Anh Vũ
Phan Thị Thanh Tuyền

Lớp Nội dung thi

9A1
Nhảy cao
9A1
Nhảy xa
8A2 Chạy 1500m
8A4 Chạy 800m

Giải
Nhất
Ba
Ba
Ba

Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

Ghi chú

14


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

Tại hội khỏe phù đổng năm học 2017-2018 vừa qua cả đội cũng đã gặt
hái được những thành công đáng khích lệ:
TT
1
2
3
4

5
6
7

Họ và tên
Nguyễn Đăng Hiếu
Nguyễn Đăng Hiếu
Dương Thanh Long
Dương Thanh Long
Phan Thị Thanh Tuyền
Phan Thị Thanh Tuyền
Nguyễn Chí Thanh

Lớp Nội dung thi
9A3
Nhảy cao
9A3
Nhảy xa
9A3
Nhảy xa
9A3
Nhảy cao
9A4 Chạy 800m
9A4
Nhảy xa
8a3 Chạy 1500m

Giải
Đồng giải Ba
Nhất

Nhì
Đồng giải Ba
Đồng giải Ba
Nhất
Đồng giải Ba

Ghi chú

Đặc biệt, thầy và trò còn vui mừng hơn khi Em Nguyễn Đăng Hiếu học
sinh lớp 9a3 đã được chọn bồi dưỡng và thi đấu tại Hội khỏe Phù Đổng cấp
tỉnh năm 2018, đạt giải nhất nội dung nhảy xa nam.

III. Phần kết luận, kiến nghị
1. Kết luận
Tóm lại, việc học môn thể dục trong nhà trường phổ thông là một động
lực quan trọng để góp phần hoàn thiện về mặt thể chất ngoài ra còn có tác dụng
tích cực thúc đẩy các mặt giáo dục khác phát triển. Vì vậy, mỗi giáo viên chúng
ta phải trau dồi kiến thức, tự hoàn thiện mình, luôn trăn trở tìm ra những phương
pháp soạn giảng, tập luyện phù hợp khắc phục những khó khăn để đưa chất
lượng GDTC ngày càng phát triển. Đào tạo cho xã hội thế hệ tương lai là những
con người toàn diện có sức khoẻ dồi dào, có thể lực cường tráng, dũng khí kiên
cường để tiếp tục sự nghiệp cách mạng của Đảng và sống cuộc sống vui tươi
lành mạnh.
2. Kiến nghị
Chúng ta đều biết TDTT là một lĩnh vực khoa học, không có kiến thức
khoa học về TDTT thì không có niềm tin mãnh liệt vào lợi ích, tác dụng kỳ diệu
của TDTT đối với sức khoẻ con người và không thể xây dựng cho mình nếp
Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

15

Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

sống văn minh khoa học, nếp sống hằng ngày rèn luyện thân thể đều đặn. Cho
nên việc GDTC là con dao hai lưỡi, người giáo viên hướng dẫn học sinh tập
luyện mà không nắm được tình hình sức khoẻ, đặc điểm sinh lý của học sinh thì
dễ đưa đến hậu quả khó lường, gây nguy hại đến sức khoẻ, tác động xấu đến sự
phát triển tố chất của học sinh.
Để thực hiện được chương trình và giảng dạy cho học sinh tập luyện có
hiệu quả, điều quan trọng có tính quyết định là phải có giáo viên thể dục có trình
độ vững vàng, yêu thích TDTT, có sức khoẻ tốt. Xuất phát từ những yêu cầu đó,
tôi đưa ra một số kiến nghị sau:
* Đối với giáo viên Thể dục:
- Giáo viên thể dục phải thường xuyên học tập, tự bồi dưỡng nâng cao
trình độ nghiệp vụ để đáp ứng yêu cầu của tiến trình giảng dạy, nâng cao chất
lượng dạy học của bộ môn, phải dự giờ trao đổi kinh nghiệm, tham khảo các bài
giảng mẫu để rút kinh nghiệm nâng cao nghiệp vụ sư phạm. Giáo viên luôn tìm
tòi những phương pháp dạy học phù hợp với điều kiện thực tiễn, không áp đặt,
không máy móc.
- Nhà trường thường xuyên tạo điều kiện cho giáo viên đi học các lớp bồi
dưỡng chuyên môn để nâng cao nghiệp vụ giảng dạy, phục vụ tốt cho công tác
chăm lo sức khoẻ học sinh.
* Đối với các cấp chính quyền, Phòng giáo dục và đào tạo, Nhà trường:
Để đảm bảo công tác GDTC cho học sinh đòi hỏi phải tăng cường các
thiết bị dụng cụ phục vụ cho việc giảng dạy của thầy cô và của việc tập luyện
của trò theo hướng:
- Các cấp chính quyền địa phương: Quan tâm tạo điều kiện về quĩ đất xây
dụng khu tập luyện, giáo dục thể chất.

- Phòng Giáo dục và Đào tạo: Cấp thêm một số trang thiết bị phục phụ
dạy học giáo dục thể chất, xây dựng phòng học các môn có sự ghi chép cũng

Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

16


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

như các môn học có tính đối kháng như môn cờ vua, bóng bàn. Tiến tới xây
dựng nhà tập đa năng để đảm bảo tập luyện khi thời tiết không thuận lợi.
- Đối với Nhà trường: Thường xuyên cải tạo và nâng cấp các sân tập,
Học sinh và Giáo viên tự làm thêm một số thiết bị dụng cụ như: cờ, hố cát, sân
bóng, xà nhảy...góp phần làm giàu thêm cơ sở vật chất của nhà trường phục vụ
tốt cho công tác GDTC cho học sinh.
- Đề tài này không thể tránh khỏi hạn chế thiếu sót, mong các bạn đồng
nghiệp và Ban giám khảo đóng góp ý kiến, bổ sung để tôi có thêm các biện pháp
mới hay hơn, sát thực hơn với thực tiễn địa phương và từng đối tượng học sinh,
để góp phần xây dựng con người phát triển một cách toàn diện./.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách giáo viên thể dục 8,9 của Nhà xuất phản giáo dục
2. Giáo trình lí luận và phương pháp giáo dục thể chất của tác giả Nguyễn
Toán, Nguyễn Sĩ Hà.
3. Giáo trình điền kinh của nhà xuất bản TDTT.
Quảng Điền, ngày 20 tháng 3 năm 2018
Người viết
Hoàng Văn Cường

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CẤP TRƯỜNG
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
Chủ tịch hội đồng

Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

17


Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn điền kinh tại trường
THCS Lê Đình Chinh

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CẤP HUYỆN
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………

Hoàng Văn Cường – Giáo viên Trường THCS Lê Đình Chinh

18