HÌNH THÀNH BIỂU TƯỢNG số LƯỢNG CHO TRẺ 5 6 TUỔI tại lớp lá 4 TRƯỜNG mầm NON

Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

UBND HUYỆN KRÔNG ANA
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

Tên đề tài: Một số biện pháp hình thành biểu tượng về số
lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường Mầm non Ea Na
Lĩnh vực: Phát triển nhận thức
Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Tuyết
Đơn vị: Trường mầm non Ea Na

Krông Ana, tháng 03 năm 2018

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

1


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: MỘT SỐ BIỆN PHÁP HÌNH THÀNH BIỂU
TƯỢNG SỐ LƯỢNG CHO TRẺ 5 - 6 TUỔI TẠI LỚP LÁ 4 TRƯỜNG
MẦM NON EA NA
I. Phần mở đầu:
1. Lý do chọn đề tài
Như chúng ta đã biết đối với trẻ em, việc hướng dẫn cho trẻ làm quen với
toán học ngay từ lứa tuổi mầm non là cơ hội tốt để sớm hình thành ở trẻ khả năng
tìm tòi, quan sát, so sánh... tăng cường khả năng ngôn ngữ và tư duy logic. Quá
trình hình thành các biểu tượng ban đầu về toán giữ một vai trò quan trọng, nó góp
phần hình thành và phát triển nhân cách trẻ ngay từ thủa ấu thơ. Những biểu tượng
này trẻ không thể tự hình thành cho mình được mà phải có sự giúp đỡ, hướng dẫn

của người lớn đặc biệt là cô giáo mầm non.
Dạy trẻ làm quen với toán là một trong những môn học rất quan trọng, mà
cũng là môn học trẻ yêu thích ở trường mầm non. Vì qua môn học này trẻ được
học tập vui chơi, trẻ được thực hành đếm số lượng bằng nhiều hình thức, không
những thế trẻ còn được làm quen với các khái niệm sơ đẳng về dài ngắn, rộng hẹp,
cao thấp, kích thước và định hướng trong không gian, trẻ được tiếp xúc, được sờ
vào các đồ vật, quan sát làm quen với các hình khối của các vật thể của môi trường
xung quanh rất đa dạng và phong phú. Trẻ biết xác định được phía phải, phía trái,
phía trước, phía sau, phía trên, phía dưới của bản thân và của đối tượng khác, cũng
như kỹ năng định hướng trong không gian giúp trẻ phát triển về các giác quan. Qua
môn học này giúp trẻ tích lũy số vốn kiến thức sơ đẳng về hình thành biểu tượng
toán học vận dụng trực tiếp vào cuộc sống hàng ngày của trẻ từ đó giúp trẻ có một
tâm thế vững vàng, có kiến thức nhất định tạo tiền đề tốt cho việc học tập và hoạt
động chính ở trường phổ thông sau này.
Nhận biết về tính toán là cơ sở ban đầu của nhận thức. Dạy trẻ làm quen với
biểu tượng tập hợp - số lượng - phép đếm là việc cần thiết để xây dựng nền tảng
trong việc cho trẻ làm quen với biểu tượng sơ đẳng ban đầu về toán. Vậy ngay từ
bậc Mầm non việc tổ chức hướng dẫn trẻ làm quen với toán đã giúp trẻ có khả
năng so sánh, tổng hợp, khái quát hóa, có tư duy nhất định. Từ đó trẻ thích khám
phá, tìm tòi, sáng tạo, là tiền đề trẻ lĩnh hội kiến thức, kinh nghiệm của người lớn,
khám phá thế giới xung quanh.
Hoạt động làm quen với toán của trẻ 5 - 6 tuổi đã được khá nhiều tác giả
trong nước nghiên cứu, ví dụ như:

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

2


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

Đỗ Thị Minh Liên với “Phương pháp cho trẻ mầm non làm quen với toán”
là cuốn sách nghiên cứu những quy luật của quá trình hình thành các biểu tượng
toán học sơ đẳng cho trẻ thông qua quá trình dạy học có mục đích trong các trường
mầm non dưới sự tổ chức, điều khiển của giáo viên, tức là nghiên cứu những quy
luật của mối quan hệ hữa cơ giữa mục đích, nội dung, phương pháp dạy học nhằm
nâng cao hiệu qủa việc hình thành biểu tượng toán học sơ đẳng.
Đỗ Thị Minh Liên với “Sử dụng trò chơi học tập nhằm hình thành biểu
tượng toán học sơ đẳng cho trẻ mẫu giáo” đề cập đến việc sử dụng trò chơi nhằm
nâng cao hiệu quả dạy và học toán ở trường Mầm non, trong đó có hình thành và
củng cố biểu tượng số lượng cho trẻ.
Lê Thị Thanh Nga với “Phương pháp hướng dẫn trẻ Mầm non làm quen với
biểu tượng toán ban đầu” và Đinh Thị Nhung với “Toán và phương pháp hình
thành các biểu tượng toán học cho trẻ mẫu giáo”… Những cuốn sách này có nội
dung trình bày những thông tin cập nhật về phương pháp hướng dẫn trẻ làm quen
với biểu tượng toán ban đầu và những hoạt động để giúp giáo viên từng bước tự
mình nắm bắt nội dung của bài học và còn rất nhiều những nghiên cứu của các tác
giả khác nữa.
Bản thân tôi là giáo viên mầm non, trực tiếp chăm sóc, giáo dục trẻ, rất tâm
huyết với nghề. Tôi luôn mong muốn truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp
trẻ phát triển hết khả năng vốn có của mình. Chính vì vậy tôi luôn trăn trở, tìm ra
những cách thức hay, đạt hiệu quả ca nhất trong phương pháp giảng dạy. Vì vậy, tôi
luôn mong muốn làm sao trẻ phải học tốt môn toán. Bằng tất cả sự nỗ lực và kinh
nghiệm của bản thân, tôi đã mạnh dạn thực hiện đề tài “Một số biện pháp hình
thành biểu tượng về số lượng cho trẻ 5- 6 tuổi tại lớp lá 4 trường Mầm non Ea Na”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
Mục tiêu: Áp dụng một số biện pháp sư phạm giúp trẻ học tốt môn Làm
quen với toán.
Trẻ biết cách đếm, thêm bớt, chia nhóm trong phạm vi 10. Qua các vật thể
quen thuộc mà trẻ thực nghiệm thông qua hoạt động chung. Có khả năng đếm

thành thạo, đếm liên tục không nhầm lẫn.
Tạo nhóm, đặt số, nhớ mặt số.
Trẻ hiểu biểu tượng về số lượng, tập hợp, con số, khả năng tư duy nhạy bén.
Qua hệ thống câu hỏi, trò chơi trẻ nhanh nhẹn, mạnh dạn, tự tin trong giao
tiếp, tham gia tốt các hoạt động khác.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

3


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

Giáo viên hiểu hơn về tâm sinh lý của trẻ, chọn lọc phương pháp dạy học để
đạt kết quả cao nhất.
Giáo viên xây dựng một số biện pháp cụ thể, phù hợp với đặc điểm phát
triển tâm sinh lí theo từng lứa tuổi để trẻ dễ dàng tiếp thu kiến thức vừa sức “Học
mà chơi, chơi mà học” theo hướng tích hợp đổi mới về phương pháp lấy trẻ làm
trung tâm, là hoạt động chủ đạo, còn cô giáo là người gợi ý hướng dẫn giúp trẻ tìm
tòi khám phá, phát huy được tính tích cực sáng tạo của trẻ .
Nhiệm vụ:
Khảo sát thực tiễn về nhận thức và khả năng tư duy của trẻ 5 - 6 tuổi về số
lượng.
Chuẩn bị đồ dùng trực quan cho cô và trẻ.
Nghiên cứu hình thức tổ chức, cách dẫn dắt xuyên suốt bài học, trò chơi phù
hợp để lồng ghép, tích hợp kiến thức về số lượng trong các hoạt động.
Ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình dạy học.
Phối kết hợp với cha mẹ trẻ rèn luyện cho trẻ kỹ năng về số lượng, con số,
phép đếm.
3. Đối tượng nghiên cứu.

- Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ.
4. Giới hạn của đề tài.
- Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5 – 6 tuổi của
trường Mầm non Ea Na
- Đối tượng khảo sát: trẻ 5 – 6 tuổi lớp lá 4 trường mầm non Ea Na
- Thời gian nghiên cứu: Thực hiện từ tháng 09 năm 2017 đến tháng 2 năm
2018 (năm học 2017 – 2018).
5. Phương pháp nghiên cứu.
Để áp dụng một số biện pháp sư phạm giúp trẻ hình thành biểu tượng về số
lượng tôi đã sử dụng:
a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận:
Nghiên cứu tài liệu trong chương trình giáo dục trẻ, sổ tay giáo viên mầm
non, bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi, các module mầm non.
b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

4


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

Phương pháp điều tra, thực nghiệm, quan sát, đàm thoại, thực hành trên trẻ,
điều tra khảo sát.
c) Phương pháp thống kê toán học
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lí luận
Bác hồ nói: “Vì lợi ích mười năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người”.
Giáo dục mầm non là khâu đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Đây

là khâu quan trọng đặt nền móng cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Trẻ em là
hạnh phúc của mọi gia đình, là tương lai của đất nước, việc bảo vệ, chăm sóc và
giáo dục trẻ không phải chỉ là trách nhiệm của mọi người mà của toàn xã hội và
của cả nhân loại. Vì vậy tạo cho trẻ em một nền tảng vững chắc ngay từ thủa nhỏ,
từ khi còn học tại trường mầm non là điều rất quan trọng. Việc hình thành những
biểu tượng là một trong số những yếu tố cần thiết đó.
Biểu tượng được coi là một sản phẩm vừa của quá trình trí nhớ vừa của quá
trình tưởng tượng. Đó là sự phản ánh thực tế khách quan dưới hình thức hình ảnh cụ
thể. Biểu tượng không hiện ra ở não người rõ nét bằng lưu ảnh tri giác, nó có thể lờ
mờ hay biến dạng. Biểu tượng thường là những phần, những đoạn nào đó của tri giác.
Đặc điểm chính của biểu tượng là vừa mang tính trực quan, vừa mang tính
khái quát nhờ có sự hỗ trợ lẫn nhau giữa hệ thống tín hiệu thứ nhất và hệ thống tín
hiệu thứ hai. Trong đó hệ thống tín hiệu thứ nhất là xuất phát điểm về những hình
ảnh của biểu tượng. Hệ thống tín hiệu thứ hai làm nảy sinh biểu tượng chung của
chủ thể, qua đó phản ánh những đặc trưng, những điểm có ý nghĩa cơ bản đối với
chủ thể hay những cái do bất thường gây nên ấn tượng.
Một số biện pháp hình thành biểu tượng toán học về số lượng mỗi vật ở môi
trường xung quanh đều mang những dấu hiệu nhất định như đếm nhận biết nhóm
đối tượng có số lượng nhất định, mối quan hệ hơn kém, cách chia nhóm đối tượng
thành 2 phần ở vị trí lắp đặt trong không gian không theo nguyên tắc. Số lượng là
một trong những dấu hiệu của vật cụ thể mà dựa vào chúng con người có thể tiến
hành nhận biết số lượng so sánh và tạo nhóm các vật khác nhau theo dấu hiệu hình
thành những biểu hiện đúng đắn về các hiện tượng xung quanh cung cấp những tri
thức đơn giản có hệ thống giúp trẻ hiểu biết sơ đẳng về cơ sở hình thành biểu
tượng toán học.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

5

Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

Các biểu tượng về số lượng vật thể xuất hiện rất sớm ở trẻ mầm non, nhờ có
sự tham gia tích cực của giác quan, đặc biệt là thị giác, xúc giác và thông qua hoạt
động thực tiễn mà trẻ nhận biết được các số lượng.
Khả năng tri giác nhận biết số lượng, đếm, thêm bớt, chia nhóm, nhận biết
chữ số phụ thuộc vào lứa tuổi, vốn kinh nghiệm sống và cảnh quan xung quanh
bản thân trẻ và sự tác động giáo dục của giáo viên.
Phương pháp dạy học với trẻ mầm non được coi là hệ thống các nguyên tắc
chủ yếu nêu lên những phương hướng xác định, mục đích yêu cầu, nội dung và
cách thức dạy học trong những điều kiện cụ thể để đạt mục đích đề ra. Với ý nghĩa
này phương pháp đồng nghĩa với chiến lược hành động chung nhất, phương hướng
để đạt được mục tiêu môn học ở cấp độ hai, phương pháp là cách thức tổ chức là
phương thức tổ chức phối hợp hoạt động chung giữa hoạt động của giáo viên và
hoạt động của trẻ nhằm thực hiện được mục đích và yêu cầu nội dung của môn
học. Ở cấp độ cuối cùng phương pháp là thủ pháp, đó chính là các hoạt động, các
thao tác cụ thể nối tiếp nhau để thực hiện nhiệm vụ học tập nào đó. Như vậy, chúng
ta có thể tiến hành nghiên cứu phương pháp dạy học ở cả 3 cấp độ này.
Trên cơ sở đó, phương pháp dạy học ở lứa tuổi mẫu giáo được xem như là
cách thức hướng dẫn của nhà giáo dục với trẻ mầm non nhằm mục đích lĩnh hội
những kiến thức kỹ năng, kỹ xảo, hình thành thế giới quan và phát triển các năng
lực khác. Các nhà nghiên cứu cho rằng, trong dạy học đôi khi hoạt động nhận biết
của trẻ gắn liền với hoạt động thực tiễn và đóng vai trò quan trọng trong giáo dục
dạy học.
Với định nghĩa, phương pháp dạy học mầm non không chỉ được xem dưới
góc độ nhà giáo dục đưa ra ý kiến thức đến trẻ theo cách thức nào, mà còn xem xét
cả hoạt động nhận thức của trẻ diễn ra như thế nào. Bởi những kiến thức mà trẻ
nắm được là sản phẩm của chính hoạt động của trẻ chứ không phải của nhà giáo
dục. Thông qua hoạt động có tính khác nhau mà trẻ nắm được những kiến thức. Vì

vậy, việc tổ chức các hoạt động cho trẻ đóng vai trò quyết định nhằm giúp trẻ lĩnh
hội kiến thức.
Nên khi xác định phương pháp dạy học không chỉ xuất phát từ hoạt động của
nhà giáo dục mà còn có tính chất nhận biết hoạt động thực tiễn của trẻ.
Số lượng là hình thể bên ngoài của các vật vì vậy giáo viên cần tiếp tục
luyện tập trẻ sử dụng chúng như đếm, thêm bớt, chia nhóm chuẩn để xác định số
lượng của những vật thể xung quanh trẻ và làm phong phú hơn biểu tượng về các
biểu tượng cho trẻ.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

6


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

Dạy trẻ biện pháp đếm, thêm bớt, chia nhóm nhằm giúp trẻ nắm được các
dấu hiệu đặc trưng của số lượng. Như số lượng của đối tượng, đối tượng nhiều hay
ít, so sánh hai nhóm đối tượng với nhau.
Luyện tập cho trẻ xác định số lượng của các đối tượng, trẻ biết đếm, thêm
bớt, chia nhóm.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu.
Như chúng ta đã biết Toán học là một môn học rất trừu tượng và khó, đặc
biệt với trẻ mẫu giáo. Nhận thức của trẻ mang tính chất là tư duy trực quan hành
động, trẻ tiếp thu kiến thức một cách thụ động máy móc. Dạy trẻ thế nào? Làm thế
nào để tiếp thu bài có hiệu quả?
Vậy để hình thành biểu tượng Toán cho trẻ thì chúng ta cần phải biết xây
dựng cho trẻ một hệ thống các khái niệm về kiến thức toán học cơ bản, ban đầu từ
dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, từ trực quan đến hình tượng,... Đồng thời chỉ
ra mối quan hệ tương ứng kiến thức giúp trẻ hiểu và có khả năng vận dụng kiến

thức của trẻ thông qua các hoạt động học, hoạt động chơi để góp phần phát triển
toàn diện cho trẻ.
Tình hình của lớp: tổng số trẻ trong lớp: 26 trẻ; nữ: 10 trẻ; dân tộc: 1 trẻ; nữ
dân tộc: 1 trẻ.
Bảng khảo sát chất lượng về biểu tượng số lượng của trẻ lớp lá 4
trước thực nghiệm năm học 2017 – 2018 như sau:

STT

Khảo sát về thực hành về số lượng,

Đạt

Chưa đạt

con số, phép đếm

Số trẻ

Tỉ lệ

Số trẻ

Tỉ lệ

1

Đếm đúng số lượng

11/26

42%

15/26

58%

2

So sánh thêm, bớt

9/26

35%

17/26

65%

3

Chia nhóm đối tượng

9/26

35%

17/26

65%

- Ưu điểm:
Một số trẻ đã biết sử dụng được một số kỹ năng cơ bản về máy tính, có các
kỹ năng xác định số lượng, đếm, thêm bớt, chia nhóm...
Được sự quan tâm của BGH nhà trường, các cấp lãnh đạo, ban ngành và hội
cha mẹ học sinh. Trong lớp bố trí đủ 2 giáo viên trên một lớp, sự giúp đỡ của
chuyên môn, đồng nghiệp đã tạo điều kiện cho tôi tham dự các buổi tập huấn, bồi
dưỡng chuyên môn và đi dự giờ chuyên đề do phòng GD&ĐT huyện, cụm chuyên
môn tổ chức.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

7


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

Lãnh đạo trường thường xuyên thăm lớp, dự giờ giáo viên trong trường để
góp ý, rút kinh nghiệm.
Có nhận thức sâu sắc về môn làm quen với toán, luôn nhiệt tình, linh hoạt,
tìm tòi sáng tạo, lắng nghe góp ý của chuyên môn đồng nghiệp trên thực tế và lý
thuyết.
Nghiêm túc thực hiện chuyên đề, nắm vững phương pháp bộ môn, yêu cầu
các tiết, từng độ tuổi.
Trẻ cùng dộ tuổi, yêu thích đến trường, gần gũi với giáo viên.
Một số cha mẹ trẻ đã quan tâm đến giáo dục con ngay từ lứa tuổi mầm non
đặc biệt là cho trẻ làm quen với toán.
- Hạn chế:
Đồ dùng trong việc dạy trẻ chưa có sự sáng tạo.
Việc hiểu và tự làm theo yêu cầu của trẻ trong việc thêm bớt, chia tách đối

tượng còn hạn chế.
Sự quan tâm, kiểm tra của cha mẹ trẻ đến trẻ còn chưa nhiều nên việc học ở
nhà của trẻ bị sao nhãng gây khó khăn cho việc phối hợp.
Về bản thân còn lung túng trong việc xử lý tình huống, lựa chọn hình thức tổ
chức phù hợp với trẻ.
- Nguyên nhân thành công của thực trạng:
Giáo viên nắm vững phương pháp của môn làm quen với toán.
Được sự quan tâm ủng hộ của ban giám hiệu, đồng nghiệp, sự nhiệt tình của
bản thân, lựa chọn được các biện pháp phù hợp với trẻ.
Trẻ đến lớp đều được tham gia các hoạt động làm quen với toán do giáo viên
tổ chức.
- Nguyên nhân hạn chế:
Cơ sở vật chất còn thiếu, đồ dùng chưa sáng tạo, giáo viên còn hạn chế trong
công nghệ thông tin.
Chưa sáng tạo trong hình thức tổ chức các hoạt động làm quen với toán.
Một số trẻ ở xa bố mẹ, ở với ông bà từ nhỏ ít được quan tâm và tiếp xúc
nhiều với thế giới xung quanh nên trẻ còn nhút nhát, chưa quan tâm đến việc học
của trẻ.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp:

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

8


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

a) Mục tiêu của giải pháp
Lên kế hoạch, xác định loại tiết phù hợp, lấy trẻ làm trug tâm làm kích thích
trẻ phát triển về tư duy lôgic, số lượng, con số đòi hỏi trẻ phải tập trung suy nghĩ,

giúp trẻ nhanh nhạy, có tư duy tốt, khả năng tập trung cao.
Tổ chức các hoạt động làm quen với toán giúp trẻ có khả năng ghi nhớ, nhận
biết con số, số lượng, khả năng đếm tốt, đếm liên tục.
Lồng ghép vào các tiết học, trò chơi tạo cho trẻ hứng thú trong các hoạt
động, có thể suy nghĩ, giải quyết các tình huống trong hoạt động khác, trẻ được
củng cố kiến thức mọi lúc, mọi nơi, hình thành biểu tượng toán học vào cuộc sống.
Sử dụng đồ dùng trực quan, hệ thống câu hỏi tạo hứng thú, gây sự chú ý của
trẻ giúp trẻ lĩnh hội kiến thức chính xác, trọn vẹn, phấn khởi.
b) Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.
Biện pháp 1: Lên kế hoạch, xác định loại tiết để chọn phương pháp thích
hợp, lấy trẻ làm trung tâm.
Thực hiện trên kế hoạch, trên tiết học là hoạt động chủ đạo của trẻ, giáo
viên là người hướng dẫn, gợi ý, kích thích trẻ họat động, sáng tạo tích cực.
Ví dụ: Trẻ đếm đến 8, nhận biết các nhóm có 8 đối tượng. Nhận biết số 8.
Chủ đề “Thế giới động vật” chủ đề nhánh “Con vật đáng yêu quanh bé” giáo viên
phải chuẩn bị cho mỗi trẻ 8 con vật đẹp, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ
để tạo sự phát triển trí lực cho trẻ nhận biết các dấu hiệu trong bản chất của cách
đếm, cách thêm bớt nhằm giúp trẻ nhấn mạnh tính bất biến của môn học thì giáo
viên phải dùng lời nói dễ hiểu, gần gũi với trẻ để khơi ngợi trẻ chú ý và suy nghĩ.

Ví dụ: Giáo viên soạn trên giáo án điện tử, ở trong mỗi chuồng có 5 hoặc 7
và 8 con chó, con gà, con vịt, con mèo… Ôn gợi nhớ giáo viên cho trẻ lên tìm “con
vật bé yêu” có số lượng là 7 và chọn số tương ứng, nếu trẻ chọn đúng con vật có số
lượng 7 thì có tiếng vỗ tay và khen trẻ chọn đúng rồi còn trẻ chọn sai thì hiện lên
hình mặt người khóc và nói “tiếc quá bé chọn nhầm rồi”. Ngoài ra ở mọi hoạt động
trong ngày giáo viên luôn lồng ghép để trẻ đếm, tổ chức cho trẻ chơi hoạt động góc
ở mỗi góc có 8 trẻ, giờ ăn một bàn có 8 trẻ, tổ chức trò chơi một nhóm 8 bạn chơi.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

9


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

→

→

* Quá trình thực hiện cần chú ý đến những yêu cầu sau:
Theo phương pháp đổi mới lấy trẻ làm trung tâm, trẻ là chủ thể tích cực nên
tôi đã áp dụng phương pháp này.
Ví dụ: Khi vào tiết học “Đếm 8 nhận biết các nhóm có 8 đối tượng. Nhận
biết số 8”. Giáo viên cho trẻ ôn số lượng 7, chuẩn bị tiết mục văn nghệ chọn 7 trẻ
lên biểu diễn, cho trẻ chọn số quà tương ứng với bạn mang tặng, cho trẻ tìm chữ số
tương ứng ở góc “bé học chữ số” trong lớp.
Bài mới: Tổ chức cho trẻ luyện tập cả lớp thực hiện cùng bài hướng dẫn của
cô để thời gian trẻ chơi trò chơi luyện tập nhiều hơn.
Luyện tập cá nhân: Cho 2 - 4 trẻ thi đua nhau chọn mua con vật bé yêu có số
lượng 8 đem nó về đúng nơi ở của nó.
Tổ chức trò chơi để cũng cố kiến thức số trẻ trong lớp cùng tham gia chơi:
Trò chơi về đúng chuồng, chia lớp thành 4 đội, mỗi đội chọn một con vật yêu
thích, cùng con vật đi kiếm ăn khi nào có hiệu lệnh của giáo viên trẻ chạy về
chuồng có con vật đó có số lượng 8, nếu trẻ nào chạy sai thì con vật trẻ yêu không
có chuồng.
* Phát huy tính tích cực cho trẻ
Giáo viên cần tạo điều kiện cho trẻ suy nghĩ và tự hành động, thậm chí còn
để trẻ tự suy nghĩ cả bài mới là biện pháp kích thích gợi mở hướng dẫn để trẻ hoạt
động tích cực (dựa vào sự nhận thức của học sinh).
Ví dụ: Khi trẻ bắt đầu hoạt động đếm đến 6 nhận biết các nhóm có 6 đối

tượng, nhận biết số 6 thì giáo viên cần dạy trẻ tự tìm, tự đếm, tự xếp theo yêu cầu
của giáo viên, trẻ biết tự nhận xét nhóm đồ dùng đồ chơi đó có số lượng là 6 và để
tương ứng với nhóm đồ dùng đó trẻ tự tìm số 6 gắn vào, cô cho trẻ chọn đối tượng
để tương ứng với số 6. Nhưng trên các tiết học tiếp theo sau khi trẻ đếm đến 6 nhận
biết các nhóm có 6 đối tượng, nhận biết số 6, trẻ được học thêm bớt trong phạm vi
6 và chia nhóm 6 đối tượng thành 6 phần. Giáo viên có thể thiết kế tiết dạy thông
qua các trò chơi để gây hứng thú ở trẻ và giúp trẻ nhớ lâu và quan trọng trẻ tích

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

10


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

cực tham gia vào các hoạt động. Ví dụ: Thiết kế bài dạy của giáo viên trên giáo án
điện tử, nếu sử dụng đồ dùng trực quan thì đồ dùng cần đẹp ngộ nghĩnh, gần gũi
với trẻ và phù hợp với chủ đề, còn phần thực hành của trẻ nên sử dụng thông qua
trò chơi, luyện tập cá nhân cho trẻ chơi “ai nhanh hơn”, “ai tinh mắt” cô gọi 2 trẻ
lên chơi cho trẻ tìm thêm con vật và đem nó về đúng với môi trường sống của
chúng như cá sống dưới nước, voi sống trong rừng, gà sống trong nhà (giáo viên
chuẩn bị ngôi nhà, rừng cây, hồ nước). Còn tổ chức trò chơi để luyện tập cả lớp
như trò chơi “Ai nhanh tay” giáo viên chia lớp thành 3 tổ cho tổ 1 tìm con vật nuôi
trong gia đình, tổ tìm con vật sống trong rừng, tổ 3 tìm con vật sống dưới nước và
mỗi trẻ tìm đủ 6 con không cùng một loại (động vật nuôi trong nhà có gà, vịt, chó,
mèo…) có số lượng 6, cô cho trẻ thêm vào và bớt ra theo yêu cầu tổ chức cho 3 tổ
thi đua nhau để trẻ hứng thú.
* Dạy học vừa sức
Trên cở sở giáo viên phải cân nhắc lựa chon nội dung sao cho phù hợp, hợp
lí giữa nội dung các kiến thức lí tính và cảm tính. Để đảm bảo tình vừa sức cho trẻ

những kiến mới truyền đạt cho trẻ cần được phức tạp dần, được củng cố dần qua
các bài tập luyện phong phú và được ứng dụng vào các dạng hoạt động khác nhau
của trẻ như vậy sẽ giúp trẻ dễ dàng lĩnh hội kiến thức và kỹ năng tạo cho trẻ hứng
thú học toán.
Ví dụ: Dạy trẻ thêm bớt trong phạm vi 6, dạy trẻ dạy trẻ đếm 6 đối tượng,
cho trẻ thêm bớt tự do và trẻ nhận xét kết quả thêm bớt, cho trẻ bớt theo yêu cầu
bớt 1, 2, 3... thêm vào 1, 2, 3... cho trẻ thêm bớt nhanh dần không theo thứ tự 6 bớt
2 còn mấy, 4 thêm 2 là mấy?
* Đảm bảo tính khoa học
Trên cơ sở của những khoa học toán học, tâm lí học và giáo dục học mầm
non trong qua trình dạy toán cho trẻ cần đảm bảo sự thống nhất giữa các thao tác,
kiến thức kỹ năng và thái độ thông qua các hoạt động giúp trẻ phổ thông ngôn ngữ
về số lượng trong thực tế. Trong quá trình hình thành biểu tượng toán học về các
hình dạng cần phải đảm bảo tính chính xác khoa học và tất cả mọi mặt như ngôn
ngữ kí hiệu, hình vẽ. Kiến thức suy luận thông qua hoạt động mà tư duy và ý thức
phát triển tốt.
Biện pháp nhằm đảo bảo tính ý thức và phát huy tính tích cực của trẻ.
Để đảm bảo tính ý thức và phát huy tính tích cực của trẻ trong quá trình lĩnh
hội kiến thức cần dạy trẻ nhận biết những dấu hiệu nhận biết của đối tượng bằng
cách thay đổi các dấu hiệu trong bản chất và giữ nguyên bản chất của đối tượng.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

11


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

Đồ dùng đa dạng màu sắc tươi sáng, sắp xếp đồ dùng trực quan ở nhiều vị trí khác
nhau để trẻ đếm. Qua hiều cách đếm trẻ nắm bắt được các dấu hiệu đặc trưng của

số lượng và có biểu tượng chính xác về chúng. Cần xác định mục đích yêu cầu để
cung cấp đứng kiến thức của tiết đó, không dạy thêm bớt hay chia nhóm. Đồ dùng
trực quan chính xác.
Biện pháp 2: Sử dụng đồ dùng trực quan
Tăng cường làm đồ dùng và chú trọng sử dụng đồ dùng trực quan hợp lý,
phù hợp với nội dung bài dạy, đồ dùng đa dạng màu sắc kích thước phong phú.
Biện pháp hữu hiệu giúp tiết học đạt kết quả là gây sự chú ý của trẻ bằng
cách sử dụng đồ dùng trực quan đẹp kết hợp với sự khéo léo của giáo viên khi sử
dụng đồ dùng trực quan giúp trẻ lĩnh hội kiến thức một cách trọn vẹn, chính xác,
phấn khởi.
Ví dụ: Giáo viên cùng trẻ tổ chức làm đồ dùng học tập vào buổi chiều cuối
tuần, qua buổi làm đồ dùng giúp cô nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý và năng khiếu của
trẻ hơn.
Đầu tuần giáo viên cho trẻ biết tuần này trẻ đang học chủ đề gì của tuần
“Chú bộ đội” giáo viên hỏi trẻ thích tặng chú bộ đội món quà gì nhân ngày thành
lập quân đội nhân dân việt nam 22/12. Sau đó cô định hướng nguyên vật liệu như
hộp sữa chua, hộp bánh… đến cuối tuần giáo viên cùng trẻ thực hiện sử dụng
nguyên vật liệu trẻ đem đến cùng làm, giáo viên cho trẻ chọn 5 bạn một nhóm,
nhóm 1 rửa hộp sữa chua cho sạch, nhóm 2 lau hộp sữa chua cho khô, nhóm 3
chọn giấy màu giáo viên yêu cầu, nhóm 4 cùng giáo viên dán lá cờ và ngôi sao vào
cây, nhóm 5 đổ cát và xi măng vào nước giáo viên chuẩn bị sẵn và cho trẻ trộn
đều, nhóm 6 cho trẻ đổ hồ đã trộn vào trong hộp sữa chua rồi cắm cột cờ vào. Sau
khi trẻ hoàn thành cho cho trẻ đếm xem trẻ làm được mấy cột cờ (7 cột cờ). Cho
trẻ tham gia làm đồ chơi trẻ phấn khởi vui vẻ tích cực hoạt động gúp trẻ nhớ lâu
hơn về nhà trẻ tự khoe với ba mẹ hôm nay con làm được gì. Qua đó nhằm giúp trẻ
củng cố kiến thức kỹ năng đếm chính xác và nhớ lâu hơn.
* Sử dụng vật mẫu
Vật mẫu phải có màu sắc đẹp kích thước to, rõ về màu sắc, hình dạng.
Ví dụ: Dạy trẻ thêm bớt trong phạm vi 6 giáo viên nên sử dụng vật mẫu một
số loại hoa, rõ về đặc điểm bên ngoài, màu sắc. Qua đó ngoài học toán cung cấp

cho trẻ biết tên hoa, màu sắc của hoa, nhận dạng được một số loại hoa (Khuyến
khích sử dụng hoa thật).
Biện pháp 3: Lồng ghép vào các tiết học khác và các trò chơi .
Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

12


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

Thông qua các môn học khác lồng ghép đan cài các hoạt động. Thiết kế hình
thức “Học mà chơi, chơi mà học” thông qua hình ảnh chơi nhẹ nhàng để trẻ hứng
thú và tích cực hoạt động thì hiệu quả học đếm tốt hơn.
Ví dụ: Trong tiết dạy trẻ mối quan hệ hơn kém trong phạm vi 6. Giáo viên
lồng ghép vào hoạt động ngoài trời thông qua trò chơi dân gian và trò chơi tự do
giáo viên chia lớp thành nhóm có 5 trẻ chơi trò chơi “Bẫy chuột” giáo viên hỏi có 6
bạn mà có 2 bạn làm bẫy còn mấy bạn làm chuột, nhóm có 3 bạn làm bẫy có mấy
bạn làm chuột. Giáo viên lồng ghép vào hoạt động góc để trẻ nắm số 6 giáo viên
cho trẻ chọn hoa theo màu và trong mỗi bông hoa giáo viên gắn số 6 cho trẻ nhận
dạng, Ở mỗi góc chơi giáo viên cho 6 bạn một góc, ở góc nghệ thuật giáo viên cho
trẻ tô vẽ nặn động vật nuôi trong gia đình có số lượng 6, ở góc học tập giáo viên
cho trẻ đồ lại theo nét chấm mờ những nhóm con vật thêm vào cho đủ số lượng 6.
Trong giờ làm quen văn học dạy thơ, khi gọi trẻ đọc thơ theo nhóm giáo viên có
thể gọi 6 trẻ đọc một lần, đếm cuối buổi học giáo viên chuẩn bị chọn 6 trẻ đọc thơ
hay, cho trẻ vỗ tay khen 6 bạn, mỗi bạn vỗ một tiếng (Trẻ biết vỗ 6 tiếng) trong quá
trình trẻ vỗ tay trẻ đếm, nếu trẻ nào vỗ sai giáo viên chú ý và bồi dưỡng cho trẻ đó
để trẻ học đếm tốt hơn.
* Sử dụng trò chơi
Tôi lồng ghép sử dụng các trò chơi, câu đố thơ ca để kích thích trẻ hoạt
động. Ví dụ: Hoạt động góc ở góc nghệ thuật cho trẻ tô màu những con vật có số

lượng 6, góc học tập cho trẻ tô theo nét chấm mờ những nhóm có con vật có số
lượng 6. Cho trẻ cắt con vật hay tìm các con vật… Trong đó có số lượng đúng với
tiết học để dán và đóng thành album, có thể thực hiện vào giờ chơi tự do hay hoạt
động góc hay các trò chơi như:
Trò chơi: Thỏ tìm chuồng
- Mục đích: Củng cố biểu tượng số lượng từ 1 - 10, củng cố kỹ năng đếm cho
trẻ. Phát triển khả năng quan sát, so sánh, tính nhanh nhẹn, hoạt bát của trẻ.
- Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 4 chuồng, mỗi chuồng gắn các thẻ có chấm
tròn khác nhau. Mỗi trẻ có 1 thẻ số tương ứng với số chấm tròn của 1 trong 4
chuồng. Khuôn viên chỗ chơi rộng.
- Cách tiến hành: Cho trẻ đi xung quanh như những chú thỏ đang đi tìm đồ ăn.
Trên tay mỗi trẻ cầm một thẻ số tương ứng với số chấm tròn trên các chuồng thỏ.
“bầy thỏ” vừa chạy nhảy trong vườn vừa hát bài “Trời nắng trời mưa”. Khi hát tới câu
“Mưa to rồi! Nhanh nhanh đi về thôi!”, trẻ phải tìm được chuồng có số chấm tròn
tương ứng với thẻ số của mình, nếu tìm sai hoặc chậm sẽ thua cuộc, phải nhảy lò cò.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

13


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

Giáo viên cho trẻ chơi khoảng 4 – 5 lần. Sau mỗi lần cô thay đổi số chấm ở
mỗi chuồng hoặc cho các trẻ thay đổi thẻ số cho nhau.
Trò chơi: Chiếc nón kì diệu
- Mục đích: Củng cố biểu tượng số lượng từ 1- 10, củng cố kỹ năng đếm cho
trẻ. Phát triển khả năng quan sát, so sánh, tính nhanh nhẹn, hoạt bát của trẻ.
- Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị vòng xoay chiếc nón kì diệu. Mỗi ngăn của
vòng xoay gắn một số từ 1 đến 10. Các thẻ có chấm tròn từ 1 đến 10. Mỗi trẻ có 1

thẻ số.
- Cách tiến hành: Cho trẻ đứng thành hình vòng cung quay mặt về chiếc nón.
Cô phổ biến cách chơi và luật chơi. Trên tay mỗi trẻ có một thẻ số tương ứng với
các số có trên chiếc nón kỳ diệu. Khi cô xoay chiếc nón kỳ diệu. Chiếc nón xoay
vào ô số nào thì trẻ có thẻ số tương ứng với ô số đó lên và chọn thẻ có chấm tròn
tương ứng với thẻ số trẻ cầm trên tay. Nếu chọn sai là người thua cuộc sẽ bị phạt.
Trò chơi: Ô cửa bí mật
- Mục đích: Củng cố biểu tượng số lượng từ 1 - 10, củng cố kỹ năng đếm
cho trẻ. Phát triển khả năng quan sát, so sánh, tính nhanh nhẹn, hoạt bát của trẻ.
- Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị một quả bóng và một ô khung gỗ chia làm
nhiều ngăn, mỗi ngăn là một ô cửa có gắn số từ 1 đến 10. Một số tranh có vẽ đồ vật
tương ứng với số gắn ở mỗi ngăn.
- Cách tiến hành: Cho trẻ ngồi thành hình vòng cung quay mặt về ô cửa.
Giáo viên phổ biến cách chơi và luật chơi. Giáo viên thả quả bóng vào ô phía trên
khung cửa. Khi bóng rơi trúng vào ô cửa có số nào thì trẻ đồng thanh đọc to số đó
lên. Đồng thời, ô cửa rơi ra một tranh có vẽ đồ vật. Trẻ đếm xem đồ vật trong tranh
có trùng với số ở ô cửa không.
Giáo viên tiến hành chơi khoảng 2 – 3 lần. Sau đó cho một số trẻ lên thả
bóng để các bạn ở dưới nhận biết số.
Sử dụng lồng ghép vào các tiết học như trên tiết dạy tôi sử dụng các trò chơi,
câu đố, thơ ca để kích thích trẻ hoạt động, lồng ghép một số môn học phù hợp như
văn học, thể dục, tạo hình nhất là tổ chức các trò chơi mới lạ ở hoạt động chung.
Biện pháp 4: Củng cố và làm quen kiến thức mọi lúc mọi nơi, dạy trẻ kiến
thức hình thành biểu tượng toán học vào cuộc sống.
Ví dụ: Đồ dùng đồ chơi của trẻ tôi đều gắn ký hiệu là số: Ly uống nước của
trẻ tổ có hoa màu xanh, tổ có hoa màu đỏ, tổ có hoa vàng mỗi bông hoa có số từ 1
đến 10 trẻ có một số làm ký hiệu, đến giờ uống sữa trẻ tự tìm ly của mình sau khi
Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

14

Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

uống xong tôi quy định cho trẻ úp ly vào đúng nơi quy định. Khăn mặt của trẻ
cũng treo theo tổ, khăn được thêu ký hiệu riêng của từng trẻ, khi trẻ treo khăn cũng
treo theo số của mình, bạn A số 1 thì treo khăn ở móc số 1 và thứ tự đến bạn số 10
tất cả đồ dùng đồ chơi của trẻ đều có ký hiệu bằng số và khi cất cũng phải thứ tự.
Qua đó để giúp trẻ nhận mặt số dễ dàng, ngoài ra trẻ biết học đếm trong khi trẻ lấy
và cất đồ dùng. 5 trẻ trong tổ thay nhau kiểm tra sau khi bạn cất đồ dùng đồ chơi,
cho trẻ đếm xem đủ đồ dùng đồ chơi không và bạn đã cất thứ tự đúng số của mình
chưa, trẻ tự phát hiện những sai sót của bạn và cùng bạn sửa sai. Qua đó trẻ biết tự
phục vụ bản thân tự rèn cho mình thói quen nề nếp và quan trọng nhất trẻ tự rèn kỹ
năng đếm để biết cách thêm bớt trong phạm vi 10 một cách thành thạo nhanh nhẹn.
Biện pháp 5: Sử dụng hệ thống câu hỏi.
Hệ thống câu hỏi giúp trẻ phát huy được tính tích cực sáng tạo, giúp trẻ nắm
được kiến thức một cách lôgic, câu hỏi đi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp.
Mỗi ngày dành 5 đến 10 phút trước và sau giờ đón trẻ để ôn tập bằng nhiều
hình thức như đếm, thêm bớt, chia nhóm trong phạm vi 10. Khi thấy trẻ đạt yêu
cầu nâng cao dần, cho cháu giỏi kèm cháu yếu để cùng đếm, nhận biết mối quan hệ
hơn kém và cách chia thành 2 nhóm.

Kết hợp bài tập nhằm kích thích trẻ phát triển về trí lực của trẻ một cách
hưng phấn dẫn dắt trẻ tự tìm ra kết quả, tự đưa ra kết luận khái quát bằng lời giáo
viên cần đặt ra cho trẻ vào các tình huống có vần đề buộc trẻ phải suy nghĩ.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

15

Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

Ví dụ: Cho trẻ so sánh hai nhóm đồ vật để trẻ tự nhận xét về 2 nhóm đồ vật
cô sử dụng một số câu hỏi gợi mở để trẻ suy nghĩ. Giáo viên hỏi 2 nhóm như thế
nào với nhau? (Trẻ có thể trả lời 2 nhóm không bằng nhau, gợi ý cho trẻ khác trẻ
lời nhóm nhiều hơn nhóm thì ít hơn) tại sao con biết 2 nhóm không bằng nhau?
(Trẻ trả lời vì nhóm có 5, nhóm có 4 đối tượng, nhóm dư 1 nhóm thiếu 1…). Trẻ tự
suy nghĩ và tìm ra câu trả lời, và giáo viên là người động viên khuyến khích trẻ để
trẻ được trình bày ý kiến của mình.

Hệ thống câu hỏi bài tập giáo viên đặt ra câu hỏi dựa trên tri giác và trí nhớ
tái tạo của trẻ nhằm ghi nhận những kiến thức của đối tượng yêu cầu trẻ miêu tả
những kiến thức mà trẻ vừa quan sát hay nhắc lại nhiệm vụ của giáo viên.
Ví dụ: Có bao nhiêu con? Hai nhóm như thế nào với nhau? Tại sao không
bằng nhau? Muốn bằng nhau làm thế nào?
Câu hỏi tái tạo có nhận thức nhằm giúp trẻ nắm vững và củng cố những kiến
thức một cách sâu sắc hơn.
Ví dụ: Tìm và chọn thêm con vật, bông hoa…cho đủ số lượng 5 (Số lượng
của tiết học và phù hợp với chủ đề)
Câu hỏi sáng tạo có nhận thức nhằm giúp trẻ sử dụng những kiến thức đã
nắm được để giải quyết tình huống hay nhiệm vụ khác nhau.
Ví dụ: Trong bình hoa của con có bao nhiêu bông hoa, có bao nhiêu cành
hoa? Muốn mỗi cành đều có bông hoa các con làm thế nào? Dùng đồ dùng gì thực
hiện thêm bông hoa? (Dùng kéo và giấy màu cắt hoa, dùng bút chì đen và màu sáp
vẽ tô thêm hoa, dùng giấy màu xé dán bông hoa, dùng kéo cắt hình ảnh bông
hoa…)

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

16


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

Khi sử dụng câu hỏi giáo viên cần chú ý đặt câu hỏi phải ngắn gọn cụ thể đủ
ý, nội dung câu hỏi phải vừa sức trẻ, các khái niệm trong câu hỏi phải quen thuộc
với trẻ nên đặt nhiều dạng câu hỏi cho một vấn đề các câu hỏi phải có hệ thống,
phải kích thích sự suy nghĩ của giáo viên, phải đặt câu hỏi mang tính đa dạng để
mở rộng vốn từ cho trẻ, tập cho trẻ hiểu và sử dụng nhiều cách đặt câu hỏi để cho
trẻ ứng dụng vào các tình huống khác nhau của cuộc sống.
Biện pháp 6: Phối hợp với cha mẹ trẻ để rèn luyện các kỹ năng về số lượng,
con số và phép đếm cho trẻ.
Bước đầu phối hợp với cha mẹ trẻ tuyên truyền về nội dung, phương pháp
dạy trẻ làm quen với toán, về nội dung chương trình học của trẻ qua việc trao đổi
với cha mẹ trẻ.
Tôi đã phối hợp sưu tầm nghiên cứu và làm dồ dùng, đồ chơi, học liệu cho
trẻ học tập được tốt hơn.
Trao đổi với cha mẹ trẻ về tầm quan trọng của toán học, giúp cha mẹ trẻ hiểu
về toán và trao đổi cách dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi khi ở nhà.
Ví dụ: Khi ở nhà mẹ thường gần gũi trò chuyện với trẻ như:
+ Nhà mình có mấy người ?
+ Khi ăn cơm cần bao nhiêu cái bát? Bao nhiêu đôi đũa?
+ Nhà mình có bao nhiêu cái ghế?
+ Mẹ có mấy quả cam? Mấy quả chuối? Mấy quả na?
Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

17

Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

+ Nhà mình có bao nhiêu người? Mấy nam? Mấy nữ?
+ Nhà mình có mấy phòng?
Trao đổi với cha mẹ trẻ về tình hình học tập của trẻ ở trường, những trẻ tiếp
thu chậm, chưa nắm được các kiến thức kỹ năng về số, số lượng ở trên lớp để về
nhà cha mẹ trẻ tạo điều kiện kèm cặp thêm cho trẻ.
c) Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Các biện pháp có mối quan hệ chặt chẽ, bổ sung cho nhau, thì cần có những
biện pháp then chốt và hỗ trợ. Biện pháp xây dựng kế hoạch phù hợp với tình hình
của lớp, của trẻ là biện pháp cốt lõi của đề tài cùng với những biện pháp hỗ trợ như
tích hợp toán học vào trong các hoạt động hàng ngày, tạo môi trường toán học, sử
dụng các phương tiện trực quan, tổ chức tiết học nhẹ nhàng lôi cuốn trẻ, phối hợp
với cha mẹ trẻ. Mỗi một biên pháp đều có tác dụng riêng và giải quyết từng vấn đề
của thực trạng nhưng đều có một nhiệm vụ là cung cấp biểu tượng toán học cho
trẻ. Trẻ mạnh dạn, hứng thú, phát triển về ngôn ngữ, điều đó làm nên thành công
của sáng kiến kinh nghiệm cùng hướng tới mục tiêu hình thành cho trẻ biểu tượng
số lượng.
Trình tự nhất định khi thực hiện của các giải pháp biện pháp:
Biện pháp 1: Lên kế hoạch, xác định loại tiết để chọn phương pháp thích
hợp, lấy trẻ làm trung tâm.
Biện pháp 3: Lồng ghép vào các tiết học khác và các trò chơi.
Biện pháp 4: Củng cố và làm quen kiến thức mọi lúc mọi nơi, dạy trẻ kiến
thức hình thành biểu tượng toán học vào cuộc sống.
Biện pháp 5: Sử dụng hệ thống câu hỏi.
Biện pháp 6: Phối hợp với cha mẹ trẻ để rèn luyện các kỹ năng về số lượng,
con số, phép đếm cho trẻ.
Biện pháp 2: Sử dụng đồ dùng trực quan.
d) Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
*Kết quả khảo nghiệm:

Sau một thời gian đưa biện pháp đã xây dựng đưa vào thực tế tại trường
Mầm non Ea Na. Cùng với sự nỗ lực của bản thân, sự giúp đỡ của Ban giám hiệu,
của đồng nghiệp kết quả đạt được của lớp tôi có nhiều tiến bộ rõ rệt:
Trẻ tích cực hoạt động giữa giáo viên và trẻ, giữa trẻ với trẻ.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

18


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

Thông qua trò chơi giúp trẻ phát triển óc sáng tạo, trí nhớ, tư duy và các giác
quan nhanh nhẹn, qua vui chơi tạo cho trẻ tinh thần thoải mái tiếp thu kiến thức
nhẹ nhàng.
Đồ dùng trực quan đẹp, đa dạng, hấp dẫn phong phú, trẻ rất hứng thú học tập
không bị nhàm chán và ghi nhớ tái tạo phát triển, giúp trẻ hoạt động sáng tạo.
Trong biện pháp hệ thống câu hỏi rất quan trọng tạo điều kiện phát triển trí
tuệ cho trẻ từ câu hỏi đã kích thích trẻ hoạt động sáng tạo.
Dạy trẻ học vừa sức đã tạo sự thống nhất hài hòa cho từng độ tuổi và đặc
biệt là nhận thức của trẻ.
Trong biện pháp giáo dục trẻ ở hoạt động chung cũng như hoạt động mọi lúc
mọi nơi phải có hệ thống khoa học, thống nhất tạo sự tiếp thu cho trẻ một cách
logic. Từ đó trẻ phát huy tính tích cực trong mọi hoạt động.
Môn làm quen với toán cung cấp kiến thức nhất định, đảm bảo sự thống nhất
giữa các thao tác kiến thức, kỹ năng và thái độ thông qua các hoạt động, rèn luyện
ngôn ngữ chính xác ở trẻ. Ngoài ra trẻ tích cực tham gia vào mọi hoạt động vui vẻ
thoải mái, thích trình bày ý kiến của mình.
Trẻ nắm được các kỹ năng cơ bản của môn làm quen với toán về số lượng,
biết cách đếm, thêm bớt, chia nhóm trong phạm vi 10 thành thạo, tự tin, hứng thú

khi học môn toán.
* Giá trị khoa học:
Qua đề tài tôi nhận thấy phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ và thực tế
tại lớp mình. Những biện pháp có tính khả thi sau 6 tháng áp dụng tại lớp lá 4
trường Mầm non Ea Na. Chất lượng trẻ được nâng lên, qua khảo sát, dự giờ lớp
100% trẻ hứng thú và có những biểu tượng về số lượng nhất định, tích cực, hứng
thú tham gia vào các hoạt động, tự tin, mạnh dạn thể hiện mình.
Mong rằng từ những kinh nghiệm trên giúp ích cho giáo viên trong trường
có được cách truyền thụ kiến thức cho trẻ ngày càng đạt hiệu quả cao, hấp dẫn lôi
cuốn trẻ.
Kết quả điều tra trước thực nghiệm và sau thực nghiệm: Tổng số : 26 trẻ, nữ:
10 trẻ, dân tộc: 01 trẻ, nữ dân tộc: 01trẻ.

Kết quả khảo sát

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

19


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

STT

Khảo sát về thực
hành về số lượng,
con số, phép đếm

Trước thực nghiệm

Sau thực nghiệm

Đạt

Đạt

Số trẻ
1

Đếm đúng số

Chưa đạt
Tỉ

Số

lệ

trẻ

Tỉ lệ

Số

Tỉ lệ

trẻ

Chưa đạt
Số

Tỉ lệ

trẻ

11/26 42% 15/26 58% 23/26

88%

3/26 12%

9/26

84%

4/26 16%

84%

4/26 16%

lượng
2

So sánh thêm, bớt

35% 17/26 65% 22/26
trẻ

3

Chia nhóm đối

9/26

35% 17/26 65% 22/26

tượng
4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên
cứu.
* Đối với trẻ:
Những biện pháp trên đã có tính khả thi sau thời gian áp dụng tại lớp lá 4.
Chất lượng cho trẻ nhìn vào bảng khảo sát ta thấy trẻ có khả năng đếm đúng số
lượng cao.Trẻ có khả năng so sánh thêm bớt, chia hình thành biểu tượng số lượng
được nâng lên rõ rệt, nhóm đối tượng.
* Đối với giáo viên:
Đã có nhiều kinh nghiệm cho bản thân khi thực hiện đề tài, lựa chọn các
hoạt động các tiết dạy phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ, các kỹ năng, tác
phong sư phạm linh hoạt, có sự sáng tạo trong các hoạt động dạy học cho trẻ.
* Đối với cha mẹ trẻ:
Cha mẹ trẻ đã có sự phối hợp với nhà trường, có sự thay đổi về suy nghĩ,
tầm quan trọng của giáo dục mầm non, quan tâm đến việc học tập của trẻ, vui vẻ,
phấn khởi ủng hộ nhiệt tình đồ dùng đồ chơi cho trẻ học toán.
III. Phần kết luận, kiến nghị.
1. Kết luận:
Học tốt môn toán đã có phần được nâng cao tại lớp lá 4 trường Mầm non
EaNa. Tôi nhận thấy khả năng nhận thức về biểu tượng số lượng của trẻ được tăng
lên rõ rệt so với đầu năm học. Các giải pháp trên đã giúp giáo viên rất nhiều trong

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

20


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

việc bồi dưỡng chuyên môn, nhất là trong lĩnh vực phát triển nhận thức cho trẻ.
Quan trọng hơn cả là các biện pháp có tính khả thi đã thúc đẩy để giáo dục biểu
tượng toán trong trường Mầm non thật sự là hoạt động giúp trẻ phát triển toàn
diện.
Thực hiện các biện pháp giúp giáo viên có một lớp học luôn sinh động. Trẻ
có khả năng đếm đúng đối tượng, so sánh thêm bớt nhóm đối tượng. Hơn nữa trẻ
đã hình thành khả năng diễn đạt, thể hiện suy nghĩ, tư duy logic của mình thông
qua các bài học, các hoạt động. Đây là thành công lớn tôi mong đợi trên trẻ. Một
điều thành công nữa đó là việc phối hợp giữa cô và cha mẹ trẻ được cải thiện, cha
mẹ đã hiểu được tầm quan trọng của của việc học toán đối với trẻ. Làm nền tảng
cho trẻ khi lên lớp 1.
Như vậy, qua quá trình thực hiện cái biện pháp, giải pháp vào các hoạt động
làm quen với toán và khảo sát trên trẻ. Ta thấy rằng kết quả đạt được rất khả quan.
Điều đó cần sự nỗ lực cố gắng của giáo viên và trẻ. Giáo viên cần học hỏi để có
nhiều kinh nghiệm, nhiều sự sáng tạo tổ chức để có thể phát triển và mở rộng thêm
cho các năm sau.
2. Kiến nghị:
* Đối với nhà trường
Hướng dẫn, động viên giáo viên tích cực tìm tòi, sáng tạo, học hỏi kinh
nghiệm qua mạng, từ bạn bè đồng nghiệp, tham gia các lớp nâng cao trình độ
chuyên môn. Có sáng tạo trong lời dẫn dắt bài dạy để gây hứng thú cho trẻ, thường
xuyên nghiên cứu, sưu tầm các bài thơ, câu chuyện, trò chơi phù hợp để lồng ghép
tích hợp vào bài dạy.
Trang bị đồ dùng phù hợp, gây hứng thú cho trẻ.

Tuyên truyền cho cha mẹ trẻ kết hợp cùng giáo viên trong công tác chăm
sóc, giáo dục trẻ.
Ea Na, ngày 10 tháng 3 năm 2018
Người viết

Nguyễn Thị Tuyết
TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Tâm lý học đại cương (Của trường ĐHSP Hà Nội)

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

21


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

2. Tâm lý học mầm non (Của trường ĐHSP Hà Nội)
3. Sách chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 5 - 6 tuổi
4. Sách phương pháp hình thành biểu tượng toán học sơ đẳng cho trẻ mầm
non.

5. Sách báo, internet.

MỤC LỤC
I. Phần mở đầu...................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài.............................................................................................1

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

22


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.........................................................................2
3. Đối tượng ghiên cứu........................................................................................3
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu .........................................................................4
5. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................4
II. Phần nội dung .............................................................................................4
1. Cơ sở lý luận ................................................................................................4
2. Thực trạng ......................................................................................... ............7
3. Nội dung và hình thức của giải pháp ..............................................................9
a) Mục tiêu của giải pháp................................................................... ….............9
b) Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp……………............. ...................9
- Biện pháp 1 .......................................................................................................9
- Biện pháp 2 ......................................................................................................13
- Biện pháp 3 ......................................................................................................14
- Biện pháp 4 ......................................................................................................16
- Biện pháp 5 ......................................................................................................16
- Biện pháp 6 ......................................................................................................19
c) Mối quan hệ giữa giải pháp và biện pháp.................................... .................20
d) Kết quả khảo nghiệm, giá trị KH của vấn đề nghiên cứu..............................21
4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học .....................................22
III. Kết luận, kiến nghị .....................................................................................23
1.Kết luận............................................................................................................23
2. Kiến nghị....................................................................................... .................24

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

23


Một số biện pháp hình thành biểu tượng số lượng cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 4 trường mầm non Ea Na

.............................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
.............................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................

Người thực hiện: Nguyễn Thị Tuyết

24