Phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên trường trung học cơ sở phù cừ phù cừ hưng yên theo yêu cầu đổi mới giáo dục

B GIO DC V O TO
HC VIN QUN Lí GIO DC

V HU HI

PHáT TRIểN NĂNG LựC NGHề NGHIệP CHO ĐộI NGũ GIáO VIÊN
TRƯờNG TRUNG HọC CƠ Sở PHù Cừ huyện PHù Cừ tỉnh HƯNG YÊN

THEO YÊU CầU ĐổI MớI GIáO DụC

CHUYấN NGNH: QUN Lí GIO DC
Mó s: 60.14.01.01

LUN VN THC S QUN Lí GIO DC

Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. NG TH THANH HUYN

H NI - 2016


i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa được công bố
trong bất kì luận văn nào khác.

Tác giả luận văn

Vũ Hữu Hải

ii

LỜI CẢM ƠN
Với những tình cảm chân thành, tôi xin trân trọng cảm ơn sâu sắc tới
trường Học viện quản lý giáo dục, tập thể các thầy giáo, cô giáo trường Học
viện quản lý giáo dục đã nhiệt tình giảng dạy, trang bị cho tôi hệ thống tri
thức quý báu về khoa học quản lý giáo dục, về phương pháp nghiên cứu khoa
học, giúp đỡ tôi hoàn thành chương trình học tập và có được những kiến thức,
kĩ năng cần thiết để nghiên cứu, thực hiện luận văn này.
Xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Đặng Thị Thanh Huyền người trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt quá trình nghiên cứu khoa học và
thực hiện đề tài luận văn.
Xin chân thành cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, Ban giám hiệu, các đồng
chí giáo viên Trường THCS Phù Cừ đã tạo điều kiện về thời gian, cung cấp số
liệu, đóng góp ý kiến để tôi hoàn thành luận văn.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề
tài, song luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Kính
mong được sự chỉ dẫn, góp ý của quý thầy cô, các nhà khoa học trong Hội
đồng khoa học cùng các bạn đồng nghiệp để luận văn hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày

tháng năm 2016

Tác giả luận văn

Vũ Hữu Hải

iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Chữ viết đầy đủ

BCH

Ban chấp hành

CBQL

Cán bộ quản lý

CNH - HĐH

Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa

CSVC

Cơ sở vật chất

ĐNGV

Đội ngũ giáo viên

GD&ĐT

Giáo dục và đào tạo

GV

Giáo viên

GV THCS

Giáo viên trung học cơ sở

HS

Học sinh

KT-XH

Kinh tế - Xã hội

QLGD

Quản lí giáo dục

SHCM

Sinh hoạt chuyên môn

TCM

Tổ chuyên môn

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

UBND

Ủy ban nhân dân

XHCN

Xã hội chủ nghĩa


iv

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... iii
MỤC LỤC ..................................................................................................................iv
DANH MỤC BẢNG ............................................................................................... viii
DANH MỤC BIỂU ĐỔ .............................................................................................ix
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGHỀ
GHIỆP CHO ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
THEO YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC ............................................................... 7
1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu ...................................................................... 7

1.1.1. Nghiên cứu phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên ở
nước ngoài ............................................................................................................... 7
1.1.2. Nghiên cứu phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên ở
Việt Nam ................................................................................................................. 9
1.2. Một số khái niệm cơ bản .................................................................................. 11
1.2.1. Phát triển ...................................................................................................... 11
1.2.2. Năng lực ...................................................................................................... 12
1.2.3. Năng lực nghề nghiệp giáo viên .................................................................. 12
1.2.4. Phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên ........................................... 12
1.2.5. Đội ngũ ........................................................................................................ 13
1.2.6. Đội ngũ giáo viên ........................................................................................ 13
1.2.7. Giáo viên THCS .......................................................................................... 13
1.3. Định hướng phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên
trường THCS ........................................................................................................... 13
1.3.1. Chủ trương của Đảng và nhà nước .............................................................. 13
1.3.2. Chuẩn nghề nghiệp giáo viên THCS ........................................................... 14
1.3.3. Năm vấn đề cốt lõi để phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên ....... 18
1.4. Các nguyên tắc, lợi ích, hiệu quả của phát triển năng lực nghề nghiệp
cho đội ngũ giáo viên ............................................................................................... 21
1.4.1. Nguyên tắc của phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên .................. 21
1.4.2. Các lợi ích của việc phát triển năng lực nghề nghiệp giáo viên .................. 21


v

1.4.3. Hiệu quả của việc phát triển năng lực nghề nghiệp giáo viên ..................... 22
1.5. Quản lý phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên trường
trung học cơ sở theo yêu cầu đổi mới giáo dục ..................................................... 23
1.5.1. Vai trò của Hiệu trưởng trong quản lý phát triển năng lực nghề nghiệp
cho đội ngũ giáo viên trong trường THCS ............................................................ 23

1.5.2. Nội dung quản lý phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo
viên trường THCS theo yêu cầu đổi mới giáo dục ................................................ 23
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng ...................................................................................... 29
1.6.1. Chính sách giáo dục..................................................................................... 29
1.6.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ............................................................................ 29
1.6.3. Đội ngũ giáo viên ........................................................................................ 30
1.6.4. Cán bộ quản lý ............................................................................................. 31
Kết luận chương 1 ................................................................................................... 32
Chương 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC
NGHỀ NGHIỆP CHO ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƯỜNG TRUNG HỌC
CƠ SỞ PHÙ CỪ - HUYỆN PHÙ CỪ - TỈNH HƯNG YÊN ............................... 33
2.1. Khái quát về tình hình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ảnh hưởng
đến phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên trường trung học cơ sở
Phù Cừ theo yêu cầu đổi mới giáo dục ................................................................. 33
2.2. Khái quát chung về Giáo dục và Đào tạo huyện Phù Cừ ............................. 34
2.3. Khái quát chung về trường trung học cơ sở Phù Cừ .................................... 35
2.3.1. Quá trình hình thành và phát triển ............................................................... 35
2.3.2. Số lượng, cơ cấu, trình độ chất lượng của đội ngũ giáo viên ...................... 37
2.3.3. Quy mô học sinh .......................................................................................... 40
2.3.4. Cơ sở vật chất phục vụ cho việc dạy học .................................................... 40
2.3.5.Chất lượng giáo dục ..................................................................................... 41
2.4. Thực trạng năng lực nghề nghiệp của đội ngũ giáo viên trường trung
học cơ sở Phù Cừ, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên............................................... 42
2.4.1. Phẩm chất chính trị, lối sống ....................................................................... 43
2.4.2. Năng lực tìm hiểu đối tượng và môi trường giáo dục ................................. 45
2.4.3. Năng lực dạy học. ........................................................................................ 47
2.4.4. Năng lực giáo dục ........................................................................................ 51
2.4.5. Năng lực hoạt động chính trị, xã hội ........................................................... 53
2.4.6. Năng lực phát triển nghề nghiệp. ................................................................ 55

vi

2.5. Thực trạng công tác phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo
viên của hiệu trưởng trường trung học cơ sở Phù Cừ, huyện Phù Cừ, tỉnh
Hưng Yên ................................................................................................................. 57
2.5.1. Thực trạng về vai trò của Hiệu trưởng trong quản lý phát triển năng lực
nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên ........................................................................ 58
2.5.2. Thực trạng về công tác lập kế hoạch phát triển năng lực nghề nghiệp
cho đội ngũ giáo viên trường trung học cơ sở Phù Cừ .......................................... 59
2.5.3. Thực trạng công tác chỉ đạo tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển năng
lực nghề nghiệp cho đội ngũ GV trường THCS Phù Cừ theo yêu cầu đổi mới
giáo dục .................................................................................................................. 63
2.5.4. Thực trạng công tác kiểm tra đánh giá năng lực nghề nghiệp cho đội
ngũ GV trường THCS Phù Cừ ............................................................................... 65
2.6. Đánh giá chung ................................................................................................. 66
2.6.1. Ưu điểm ....................................................................................................... 66
2.6.2. Hạn chế ........................................................................................................ 68
2.6.3. Nguyên nhân ................................................................................................ 69
Kết luận chương 2 ................................................................................................... 71
Chương 3. BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGHỀ NGHIỆP
CHO ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ PHÙ CỪ
PHÙ CỪ- HƯNG YÊN THEO YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC .................... 72
3.1. Nguyên tắc định hướng cho việc đề xuất các biện pháp ............................... 72
3.1.1. Đảm bảo tính khoa học ................................................................................ 72
3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn ................................................................................ 72
3.1.3. Đảm bảo tính kế thừa .................................................................................. 73
3.1.4. Đảm bảo tính hệ thống ................................................................................ 73
3.1.5. Đảm bảo tính hiệu quả ................................................................................. 73
3.2. Biện pháp phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên

trường trung học cơ sở Phù Cừ, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên theo yêu
cầu đổi mới giáo dục ............................................................................................... 73
3.2.1. Xây dựng kế hoạch phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo
viên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ................................................................. 73
3.2.2. Đổi mới hoạt động sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn, chú trọng công tác
bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ ......................................................................... 75


vii

3.2.3. Tăng cường hoạt động chuyên đề theo cụm trường nhằm nâng
cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ............................................................. 80
3.2.4. Bồi dưỡng thường xuyên liên tục tại nhà trường để nâng cao trình độ
chuyên môn, phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên .................. 82
3.2.5.Tăng cường công tác đánh giá đội ngũ theo hướng phát triển năng lực
nghề nghiệp giáo viên ............................................................................................ 85
3.2.6. Đảm bảo về cơ sở vật chất, thiết bị, tài chính nhằm phát triển năng lực
nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên. ....................................................................... 87
3.2.7. Thực hiện tốt chính sách đãi ngộ, đổi mới công tác thi đua, khen thưởng,
tạo điều kiện thuận lợi để giáo viên phát triển năng lực nghề nghiệp ....................... 88
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ..................................................................... 92
3.4. Khảo sát tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp được đề xuất ........ 93
3.4.1. Mục đích yêu cầu của khảo sát .................................................................... 93
3.4.2. Nội dung khảo sát ........................................................................................ 93
3.4.3. Phương pháp tiến hành ................................................................................ 93
3.4.4. Kết quả khảo sát tính cần thiết của các biện pháp ....................................... 94
3.4.5. Kết quả khảo sát tính khả thi của các biện pháp ......................................... 96
Kết luận chương 3 ................................................................................................... 99
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .......................................................................101
1. Kết luận ...............................................................................................................101

2. Khuyến nghị ........................................................................................................103
TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................107

PHỤ LỤC


viii

DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1.
Bảng 2.2.

Bảng thống kê số lượng giáo viên, chuyên ngành đào tạo ..................37
Trình độ của cán bộ quản lý, giáo viên trường THCS Phù Cừ ...........38

Bảng 2.3.

Số lượng học sinh của trường THCS Phù Cừ từ năm học 2013 2014 đến năm 2015 - 2016 ..................................................................40

Bảng 2.4.

Bảng tổng hợp kết quả hạnh kiểm của học sinh trường THCS
Phù Cừ .................................................................................................41

Bảng 2.5.
Bảng 2.6.
Bảng 2.7.

Bảng tổng hợp kết quả học lực của học sinh trường THCS Phù Cừ ........41
Bảng thống kê kết quả HS giỏi trường THCS Phù Cừ ......................41

Kết quả khảo sát giáo viên về thực trạng phẩm chất chính trị đạo

Bảng 2.8.
Bảng 2.9.
Bảng 2.10.
Bảng 2.11.
Bảng 2.12.
Bảng 2.13:
Bảng 2.14:

Bảng 2.15:

Bảng 2.16:
Bảng 3.1:
Bảng 3.2:

đức, lối sống của đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ .................43
Kết quả khảo sát giáo viên về thực trạng năng lực tìm hiểu đối tượng
và môi trường giáo dục của đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ......45
Kết quả khảo sát giáo viên về thực trạng năng lực dạy học của
đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ .............................................47
Kết quả khảo sát giáo viên về thực trạng năng lực giáo dục của
đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ .............................................51
Kết quả khảo sát giáo viên về thực trạng năng lực hoạt động
chính trị, xã hội của đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ ............53
Kết quả khảo sát giáo viên về thực trạng năng lực phát triển nghề
nghiệp của đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ ..........................55
Kết quả khảo sát giáo viên về vai trò của Hiệu trưởng trong quản
lý phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên ..................58
Kết quả khảo sát giáo viên về mức độ thực hiện công tác lập kế

hoạch phát triển năng lực nghề nghiệp cho ĐNGV trường THCS
Phù Cừ .................................................................................................60
Kết quả đánh giá thực trạng mức độ thực hiện về công tác chỉ
đạo tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển năng lực nghề nghiệp
cho đội ngũ GV trường THCS Phù Cừ. ...............................................63
Kết quả khảo sát giáo viên về công tác kiểm tra đánh giá năng
lực nghề nghiệp cho đội ngũ GV trường THCS Phù Cừ .....................65
Kết quả khảo sát tính cần thiết của các biện pháp...............................94
Kết quả khảo sát tính khả thi của các biện pháp .................................96


ix

DANH MỤC BIỂU ĐỔ
Biểu đồ 2.1: Biểu đồ khảo sát kết quả thực trạng phẩm chất chính, đạo đức,
lối sống của đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ ........................ 44
Biểu đồ 2.2: Biểu đồ khảo sát kết quả thực trạng lực tìm hiểu đối tượng và
môi trường giáo dục của đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ ..... 46
Biểu đồ 2.3: Biểu đồ khảo sát kết quả thực trạng năng lực dạy học của đội
ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ ................................................... 49
Biểu đồ 2.4: Biểu đồ khảo sát kết quả thực trạng năng lực giáo dục của đội
ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ ................................................... 52
Biểu đồ 2.5: Biểu đồ khảo sát kết quả thực trạng năng lực hoạt động chính trị,
xã hội của đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ ........................... 54
Biểu đồ 2.6: Biểu đồ khảo sát kết quả thực trạng năng lực phát triển nghề
nghiệp của đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ .......................... 56
Biểu đồ 3.1: Biểu đồ khảo sát tính cần thiết của các biện pháp ................................ 95
Biểu đồ 3.2: Biểu đồ khảo sát tính khả thi của các biện pháp ................................. 97

1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thế giới bước vào thế kỷ XXI đang đứng trước xu thế của thời đại: Hội
nhập, hợp tác, toàn cầu hóa trên tất cả các lĩnh vực để cùng phát triển. Tri
thức, tài năng và nguồn lực con người là con đường để đổi mới và phát triển.
Cả thế giới đang chuyển từ nền kinh tế công nghiệp sang nền kinh tế tri thức,
đó là quá trình chuyển đổi từ nền kinh tế chủ yếu dựa vào vốn và tài nguyên
thiên nhiên sang nền kinh tế chủ yếu dựa vào tri thức con người.
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã khẳng định: "Phát triển giáo dục
là quốc sách hàng đầu. Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam
theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá, dân chủ hoá và hội nhập quốc
tế, trong đó đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển ĐNGV và CBQL là
khâu then chốt"; đồng thời xác định đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nguồn
nhân lực chất lượng cao kết hợp với phát triển KH-CN là một trong ba khâu
đột phá của chiến lược phát triển KT - XH giai đoạn 2011-2020.
Trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục THCS có vị trí quan trọng
trong việc nâng cao dân trí, góp phần đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài
cho đất nước. Mục tiêu của giáo dục THCS nhằm giúp HS củng cố và phát
triển những kết quả của giáo dục tiểu học; có học vấn phổ thông ở trình độ cơ
sở và những hiểu biết ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học
THPT, trung cấp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động.
Yêu cầu về nội dung giáo dục THCS là phải củng cố, phát triển những
nội dung đã học ở tiểu học, bảo đảm cho HS có những hiểu biết phổ thông cơ
bản về tiếng Việt, toán, lịch sử dân tộc; kiến thức khác về khoa học xã hội,
khoa học tự nhiên, pháp luật, tin học, ngoại ngữ; có những hiểu biết cần thiết
tối thiểu về kỹ thuật và hướng nghiệp. Phương pháp giáo dục THCS phải phát
huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của HS; phù hợp với đặc
điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng

2

làm việc theo nhóm; rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác
động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho HS.
Trong mỗi nhà trường, ĐNGV luôn là một trong những nhân tố quan
trọng nhất góp phần quyết định chất lượng dạy học và giáo dục của nhà
trường, bởi lẽ chính họ là người tổ chức thực hiện có hiệu quả các khâu của
quá trình dạy học, giáo dục và phát triển chuyên môn, phát triển nhà trường.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”; …
“Công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. Nghị quyết
Hội nghị Ban chấp hành Trung ương lần thứ 4 khoá VIII đã xác định: “Giáo
viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục”. Chỉ thị 40-CT/TW ngày
15/6/2004 của Ban Bí thư TW Đảng đã nêu rõ: “… xây dựng đội ngũ nhà
giáo và cán bộ quản lý giáo dục được chuẩn hóa, bảo đảm về chất lượng, đủ
về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính
trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo”. Điều 15 của Luật
Giáo dục cũng đã ghi rõ: “Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong việc đảm bảo
chất lượng giáo dục”. Vì vậy, xây dựng, phát triển và nâng cao chất lượng
đội ngũ giáo viên là nhiệm vụ cấp thiết của Ngành giáo dục và tất cả các nhà
trường. Muốn thực hiện được trọng trách của mình, người giáo viên THCS
ngoài tri thức, kỹ năng đã được đào tạo, phải luôn được bồi dưỡng và tự bồi
dưỡng về mặt phẩm chất đạo đức, tri thức, kỹ năng sư phạm nhằm bổ sung,
cập nhật kiến thức, nắm bắt được phương pháp giảng dạy mới, không ngừng
nâng cao trình độ chuyên môn.
Trong những năm qua, công tác xây dựng, bồi dưỡng và phát triển năng
lực nghề nghiệp cho ĐNGV của các cấp quản lý giáo dục đã đạt được nhiều
kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên ở mỗi địa phương tùy thuộc vào điều kiện
thực tế đã có những cách thực hiện khác nhau. Thực trạng năng lực nghề

nghiệp của ĐNGV các trường THCS hiện nay so với yêu cầu dạy học và giáo


3

dục trong các trường THCS còn nhiều bất cập, chất lượng còn hạn chế…Vì
vậy, đội ngũ này chưa đáp ứng được một cách đầy đủ yêu cầu dạy học trong
nhà trường phổ thông. Một trong những nguyên nhân chính của tình trạng trên
là do công tác phát triển năng lực nghề nghiệp cho ĐNGV trường THCS còn
tồn tại.
Trong những năm qua, công tác phát triển năng lực nghề nghiệp cho
đội ngũ giáo viên trong trường THCS Phù Cừ theo yêu cầu đổi mới giáo dục
đã thu được những kết quả nhất định nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập.
Chất lượng dạy và học chưa cao, một số thầy cô còn lúng túng khi thực hiện
đổi mới nội dung và phương pháp giảng dạy, chưa phát huy được năng lực
nghề nghiệp. Còn một số GV vẫn chưa nhận thức rõ vai trò, vị trí công tác của
mình, chưa làm tốt công việc được giao, thiếu kĩ năng sư phạm, chưa biết
cách quản lý và tổ chức lớp học một cách khoa học và hiệu quả. Điều này đã
ảnh hưởng không nhỏ đến việc nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường,
chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay. Do
vậy, phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên trong trường
THCS Phù Cừ, huyện Phù Cừ theo yêu cầu đổi mới giáo dục là một vấn đề
được đặt ra rất cấp bách và cần được giải quyết để đáp ứng nhu cầu đổi mới.
Xuất phát từ những lý do trên tôi chọn đề tài: “Phát triển năng lực
nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ, huyện Phù Cừ ,
tỉnh Hưng Yên theo yêu cầu đổi mới giáo dục”.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Nghiên cứu lý luận, thực tiễn nhằm đề xuất biện pháp phát triển năng
lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ, huyện Phù Cừ ,
tỉnh Hưng yên theo yêu cầu đổi mới giáo dục.

3. Nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về công tác phát triển năng lực nghề

nghiệp cho đội ngũ giáo viên trường THCS theo yêu cầu đổi mới giáo dục.


4

3.2. Điều tra, khảo sát đánh giá thực trạng, phân tích nguyên nhân của
những ưu điểm, hạn chế trong phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ
giáo viên trường THCS Phù Cừ, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên theo yêu cầu
đổi mới giáo dục.
3.3. Đề xuất một số biện pháp phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội
ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên theo yêu
cầu đổi mới giáo dục.
4. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp phát triển năng lực nghề nghiệp
cho đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên
theo yêu cầu đổi mới giáo dục.
4.2. Khách thể nghiên cứu: Công tác phát triển năng lực nghề nghiệp
cho đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên.
5. Phạm vi nghiên cứu
- Đề tài nghiên cứu công tác phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội
ngũ giáo viên THCS theo yêu cầu đổi mới giáo dục nhưng do hạn chế về thời
gian và quy mô của một luận văn thạc sĩ, đề tài chỉ tập trung vào nghiên cứu
tại trường THCS Phù Cừ.
- Đề tài được nghiên cứu, khảo sát tại trường THCS Phù Cừ, huyện Phù
Cừ, Hưng Yên .
- Đề tài chỉ sử dụng các số liệu thống kê về giáo dục ở trường THCS
Phù Cừ trong 3 năm trở lại đây.

6. Giả thuyết khoa học
Nếu các biện pháp phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo
viên trường THCS Phù cừ, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên đề xuất có tính khả


5

thi sẽ nâng cao năng lực nghề nghiệp cho ĐNGV khi đó sẽ nâng cao chất
lượng giáo dục của nhà trường, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
- Nghiên cứu các tư liệu, các tài liệu, phân tích, khái quát hóa, so sánh,
tổng hợp các thông tin, tư liệu có liên quan đến nội dung nghiên cứu.
- Các văn bản pháp quy như các văn kiện, các chỉ thị, nghị quyết của
Đảng, các văn bản pháp quy về giáo dục và đào tạo của Nhà nước, các tài liệu
bồi dưỡng cán bộ quản lý công chức nhà nước.
- Kinh nghiệm thực tế của các nhà nghiên cứu khoa học, các nhà quản
lý giáo dục đề cập tới công tác phát triển năng lực nghề nghiệp cho ĐNGV
trường THCS.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
Bằng việc xây dựng hệ thống câu hỏi điều tra theo những nguyên tắc và
nội dung chủ định của người nghiên cứu, phương pháp này được sử dụng với
các mục đích chủ yếu là thu thập các số liệu nhằm minh chứng thực trạng năng
lực nghề nghiệp của ĐNGV của trường THCS Phù Cừ, huyện Phù Cừ, tỉnh
Hưng Yên.
7.2.1. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi
Điều tra bằng phiếu hỏi về thực trạng năng lực nghề nghiệp của đội ngũ
GV THCS Phù Cừ. Từ đó, xác định được các mặt mạnh, những mặt còn hạn
chế cần được khắc phục; điều tra bằng phiếu hỏi về tính cần thiết và khả thi
của các giải pháp.

7.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Phỏng vấn CBQL và GV trường THCS Phù Cừ về thực trạng năng lực
nghề nghiệp đội ngũ GV trường THCS Phù Cừ, thực trạng hoạt động quản lý


6

phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ
từ đó làm căn cứ cho việc đề xuất các giải pháp.
7.2.3. Phương pháp quan sát
Quan sát: Dự giờ dạy của GV, dự sinh hoạt nhóm chuyên môn, sinh
hoạt tổ chuyên môn, họp hội đồng sư phạm.
7.3. Nhóm các phương pháp xử lí thông tin
Bằng việc sử dụng một số thuật toán thống kê toán học áp dụng trong
nghiên cứu giáo dục, phương pháp này được sử dụng với mục đích xử lí các
kết quả điều tra, phân tích các kết quả nghiên cứu, đồng thời để đánh giá mức
độ tin cậy của phương pháp điều tra.
8. Đóng góp mới của đề tài
- Đề tài đã chỉ ra được về thực tế hoạt động phát triển năng lực nghề
nghiệp cho đội ngũ giáo viên trong trường THCS.
- Đề xuất các biện pháp phát triển năng lực nghề nghiệp cho ĐNGV
trường THCS Phù Cừ theo yêu cầu đổi mới giáo dục.
9. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo, phụ
lục nghiên cứu, luận văn gồm có 3 chương:
- Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội
ngũ giáo viên trường THCS theo yêu cầu đổi mới giáo dục.
- Chương 2: Thực trạng hoạt động phát triển năng lực nghề nghiệp cho
ĐNGV trường THCS Phù Cừ, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên.
- Chương 3: Biện pháp phát triển năng lực nghề nghiệp cho ĐNGV

trường THCS Phù Cừ, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên theo yêu cầu đổi mới
giáo dục.


7

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGHỀ GHIỆP
CHO ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
THEO YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
1.1.1. Nghiên cứu phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên ở
nước ngoài
Phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên trong giáo dục
được các nước trên thế giới đặt lên hàng đầu, là một trong những nội dung đặt
ra trong các cuộc cải cách giáo dục, chấn hưng, phát triển đất nước.
Trong khu vực và trên thế giới, đến nay có khá nhiều công trình nghiên
cứu về quản lý và phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên. Có
thể kể một số công trình như của Eleonora Vilegas-Reiers (1998); Glatthorn
(1995); Ganser (2000); Felding và Schalock (1985); Cochran-Smith và Lytle
(2001); Walling và Levis (2000); Cobb (1999); Kettle và Sellars (1996);
Kalelestad và Olweus (1998); Youngs (2001); Grosso de Leon (2001);
Guzman (1995); Mc. Ginn và Borden (1995); Tattlo (1999); DarlingHammond (1999); Loucks-Horsely và Matsumoto (1999); Borko và
Putnam(1995). Ngoài ra còn gặp những kết quả nghiên cứu về giáo viên phổ
thông trong các báo cáo của Uỷ ban quốc gia về giáo dục và tương lai của
Hoa Kỳ các năm 1996, 1997... Trong báo cáo tại Hội thảo ASD Armidele
năm 1985, do UNESCO tổ chức đã đề cấp đến vai trò của giáo viên trong thời
đại mới, cụ thể là người thiết kế, tổ chức, cổ vũ, canh tân. Để giáo viên thực
hiện tốt các vai trò này, đòi hỏi phải chuẩn hóa công tác phát triển đội ngũ
giáo viên.

8

Hội nghị quốc tế về giáo dục lần thứ 45 tại Giơ-ne-vơ (Thụy Sĩ, 1996)
bàn về vấn đề giáo dục đã khẳng định: “Muốn một nền giáo dục tốt, cần phải
có những giáo viên tốt”; đến năm 2004, hội nghị quốc tế về giáo dục lần thứ
47 lại nhấn mạnh vai trò then chốt, chìa khóa của giáo viên trong sự nghiệp
giáo dục. Vấn đề phát triển năng lực nghề nghiệp cho ĐNGV được các nước
quan tâm, nhiều công trình nghiên cứu cho thấy xu hướng chính trong nghiên
cứu vấn đề này là:
- Nghiên cứu các mô hình và kinh nghiệm thực tiễn về phát triển năng
lực nghề nghiệp giáo viên.
- Nghiên cứu hỗ trợ cho các hoạt động thực tiễn để phát triển năng lực
nghề nghiệp giáo viên.
- Nghiên cứu cải tiến các kỹ năng và tăng cường hiểu biết nghề nghiệp
cho giáo viên.
- Nghiên cứu phát triển năng lực nghề nghiệp giáo viên như là một yêu
cầu của tiến trình thay đổi.
Nhiều nước sử dụng chuẩn giáo viên để phát triển các chuẩn đánh giá
giáo viên, thực hiện việc quản lý giáo viên theo chuẩn. Đã có rất nhiều nghiên
cứu do các tổ chức nước ngoài tài trợ với mục đích xác định hướng đi phù
hợp hiệu quả để hỗ trợ các chương trình, đề án, dự án phát triển nghề nghiệp
giáo viên. Các nước Châu Á khu vực Thái Bình Dương xem việc đào tạo, bồi
dưỡng giáo viên là một trong những vấn đề then chốt trong phát triển kinh tế
của đất nước; điều này cũng là chủ trương phát triển giáo dục và đào tạo của
các nước APEC, trong đó coi trọng việc cải thiện công tác đào tạo, bồi dưỡng
giáo viên. Trong xu thế đổi mới giáo dục theo hướng tiếp cận năng lực, các
nhà khoa học giáo dục thế giới đã rất quan tâm nghiên cứu chuyên sâu về một
số năng lực của giáo viên, trong đó chú ý là năng lực nghiên cứu khoa học sư

phạm ứng dụng và năng lực sử dụng các phương pháp giảng dạy tích cực.


9

Bằng cách nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng, giáo viên sẽ lĩnh hội các
kỹ năng mới về tìm hiểu thông tin, giải quyết vấn đề, nhìn lại quá trình, giao
tiếp và hợp tác.
1.1.2. Nghiên cứu phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên ở
Việt Nam
Lịch sử nghiên cứu vấn đề phát triển năng lực nghề nghiệp cho ĐNGV
gắn liền với lịch sử phát triển của nền giáo dục Việt Nam. Gần sáu mươi năm
phát triển giáo dục là hơn năm mươi năm không ngừng xây dựng và phát triển
năng lực nghề nghiệp cho ĐNGV trong hệ thống giáo dục Việt Nam.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Các thầy giáo có nhiệm vụ
nặng nề và vẻ vang là đào tạo cán bộ cho dân tộc.....”, “Các cô, các chú đã
thấy trách nhiệm to lớn của mình, đồng thời cũng thấy khả năng của mình cần
được nâng cao lên mãi mới làm tròn nhiệm vụ”. Người còn chỉ rõ vai trò và
ý nghĩa của nghề dạy học “…nếu không có thầy giáo thì không có giáo
dục…”[29].
Việc phát triển năng lực nghề nghiệp cho ĐNGV nói chung, giáo viên
THCS nói riêng đã được nhiều công trình nghiên cứu, đề cập. Tại Hội thảo
Khoa học Chất lượng giáo dục và vấn đề đào tạo giáo viên do Khoa sư phạm Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức tháng 4/2004, nhiều báo cáo tham luận của
các tác giả như Trần Bá Hoành, Mai Trọng Nhuận, Nguyễn Thị Mỹ Lộc,
Đặng Bá Lãm, Đặng Xuân Hải…đã đề cập đến việc đào tạo, bồi dưỡng đội
ngũ giáo viên trước yêu cầu mới.
Trong bài viết “Chất lượng giáo viên” được đăng trên tạp chí Giáo dục
tháng 11/2001, tác giả Trần Bá Hoành đã đưa ra cách tiếp cận chất lượng giáo
viên từ các khía cạnh như đặc điểm lao động của người giáo viên, sự thay đổi
chức năng của người giáo viên trước yêu cầu đổi mới giáo dục, mục tiêu sử

dụng giáo viên, chất lượng từng giáo viên và đội ngũ giáo viên. Theo tác giả


10

thì có 3 yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng giáo viên, đó là: quá trình đào tạo sử dụng - bồi dưỡng giáo viên, hoàn cảnh, điều kiện lao động sư phạm của
giáo viên, ý chí thói quen và năng lực tự học của giáo viên; đồng thời tác giả
cũng đưa ra 3 giải pháp cho vấn đề giáo viên: phải đổi mới công tác đào tạo,
công tác bồi dưỡng và đổi mới việc sử dụng giáo viên [19].
Khi bàn về chất lượng giáo dục, tác giả Trần Kiều đã coi chất lượng đội
ngũ giáo viên là yếu tố hàng đầu và đặt ra vấn đề nâng cao chất lượng giáo
dục thì không thể không chú ý trước hết về chất lượng đội ngũ giáo viên đủ
về số lượng, đồng bộ về cơ cấu và tay nghề ngày càng được nâng cao [24].
Trong bài “Nghề và Nghiệp của người giáo viên” đăng trong Kỷ yếu
Hội thảo nâng cao chất lượng đào tạo toàn quốc lần thứ 2, PGS.TS Nguyễn
Thị Mỹ Lộc đã nhấn mạnh đến vấn đề “lý tưởng sư phạm”, cái tạo nên động
cơ cho việc giảng dạy của giáo viên, khuyến khích giáo viên sáng tạo, không
ngừng tự học, học hỏi, nâng cao trình độ. Tác giả đề xuất cần phải xây dựng
tập thể sư phạm theo mô hình “đồng thuận” để trong quan hệ giữa giáo viên
với nhau có sự chia sẻ “bí quyết nhà nghề”. Theo đó, năng lực chuyên môn
của giáo viên là nền tảng của mô hình đào tạo giáo viên thế kỷ 21: sáng tạo và
hiệu quả [26].
Trong bài viết “Chất lượng giáo viên và những chính sách cải thiện
chất lượng giáo viên” đăng trên Tạp chí phát triển giáo dục số 2 năm 2003,
tác giả Nguyễn Thanh Hoàn đã đưa ra khái niệm chất lượng giáo viên bằng
cách phân tích kết quả nghiên cứu về chất lượng của các nước thành viên
OECD. Theo đó, đặc điểm và năng lực đặc trưng của giáo viên có năng lực
qua sự phân tích 22 năng lực cụ thể trên góc độ tiếp cận năng lực giảng dạy
và giáo dục. Đồng thời, tác giả cũng đã đề cập những chính sách cải thiện và
duy trì chất lượng giáo viên ở cấp vĩ mô và vi mô; nhấn mạnh 3 yếu tố quyết

định chất lượng giáo viên là bản thân người giáo viên, nhà trường và môi
trường chính sách bên ngoài [18].


11

Tổng quan các nghiên cứu nêu trên, có thể rút ra một số nhận xét như sau:
Nghiên cứu về phát triển năng lực nghề nghiệp cho ĐNGV được triển
khai ở nhiều bình diện khác nhau và đặc biệt được quan tâm trên bình diện
quản lý giáo dục. Dưới các mức độ phạm vi nghiên cứu khác nhau, các đề tài
khoa học, dự án trên đã đề cập đến phát triển năng lực nghề nghiệp cho
ĐNGV. Tuy nhiên các công trình đó chủ yếu đi sâu vào những nội dung nhất
định, chưa đề cập các biện pháp đồng bộ phát triển năng lực nghề nghiệp cho
đội ngũ giáo viên trong trường THCS theo yêu cầu đổi mới giáo dục. Ở huyện
Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên đến nay chưa có đề tài nghiên cứu khoa học nào đề
cập đến vấn đề phát triển năng lực nghề nghiệp cho ĐNGV trong trường
THCS theo yêu cầu đổi mới giáo dục.Vì vậy,việc nghiên cứu “Phát triển
năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên trường THCS Phù Cừ, huyện
Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên theo yêu cầu đổi mới giáo dục” là rất cần thiết.
1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Phát triển
Trong luận văn này khái niệm phát triển được hiểu như sau: Theo tác giả
Đặng Bá Lãm, phát triển là một quá trình vận động từ thấp đến cao, từ đơn giản
đến phức tạp, theo đó cái cũ chuyển biến mất và cái mới ra đời...v.v. Phát triển là
một quá trình nội tại: bước chuyển từ thấp lên cao xảy ra bởi vì trong cái thấp đã
chứa đựng dưới dạng tiềm tàng những khuynh hướng dẫn đến cái cao. Còn cái
cao là cái thấp đã phát triển [25].
Như vậy, phát triển là quá trình biến đổi từ ít đến nhiều, từ hẹp đến
rộng, từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp. Theo quan điểm này thì tất cả
sự vật, hiện tượng, con người và xã hội hoặc tự bản thân biến đổi hoặc do bên

ngoài làm cho biến đổi tăng lên cả về số lượng và chất lượng. Như vậy, “Phát
triển” là một khái niệm rất rộng, nói đến “Phát triển” là người ta nghĩ ngay đến
sự đi lên của sự đi lên đó thể hiện việc tăng lên về số lượng và chất lượng,
thay đổi về nội dung và hình thức.


12

1.2.2. Năng lực
Theo Bernd Meier, Nguyễn Văn Cường: “ Năng lực là khả năng thực
hiện có trách nhiệm và hiệu quả các hành động giải quyết các nhiệm vụ, vấn
đề trong những tình huống thay đổi thuộc các lĩnh vực nghề nghiệp, xã hội
hay cá nhân trên cơ sở hiểu biết, kỹ năng, kĩ xảo và kinh nghiệm cũng như sự
sẵn sàng hành động” [8].
Theo Howard Gardner (1999): “Năng lực phải được thể hiện thông qua
hoạt động có kết quả và có thể đánh giá hoặc đo đạc được”
1.2.3. Năng lực nghề nghiệp giáo viên
Năng lực nghề nghiệp giáo viên là các tổ hợp của ba thành tố kiến thức,
kỹ năng và thái độ nghề nghiệp mà giáo viên cần có để hoàn thành những
nhiệm vụ và công việc của nhà trường đạt chuẩn quy định trong những điều
kiện nhất định
1.2.4. Phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên
- Phát triển nghề nghiệp của một cá nhân hiểu theo nghĩa rộng có liên
quan đến việc phát triển con người trong vai trò nghề nghiệp của người đó.
Villegass-Reimers (2003) & Gladthorn (1995) cho rằng phát triển nghề
nghiệp giáo viên là sự phát triển nghề nghiệp mà một giáo viên đạt được do
có các kỹ năng nâng cao (qua quá trình học tập, nghiên cứu và tích lũy kinh
nghiệm nghề nghiệp) đáp ứng các yêu cầu sát hạch việc giảng dạy, giáo dục
một cách hệ thống [16]. Đây là quá trình tạo sự thay đổi trong lao động nghề
nghiệp của mỗi giáo viên nhằm gia tăng mức độ thích ứng của bản thân với

yêu cầu của nghề dạy học.
- Trong luận văn này khái niệm về phát triển năng lực nghề nghiệp cho
giáo viên được hiểu là việc bồi dưỡng các phẩm chất, cung cấp kiến thức,
phát triển kỹ năng nghề nghiệp cần thiết cho việc nâng cao chất lượng dạy
học, giáo dục học sinh [21,tr.5].


13

1.2.5. Đội ngũ
Đội ngũ là tập hợp gồm số đông người cùng chức năng hoặc nghề
nghiệp tạo thành một lực lượng. Khái niệm đội ngũ không chỉ được sử dụng
trong lĩnh vực quân sự mà còn được sử dụng một cách phổ biến trong lĩnh vực
tổ chức thuộc nhiều lĩnh vực hoạt động khác nhau như: đội ngũ tri thức, đội
ngũ công nhân viên chức; đội ngũ y bác sĩ v.v… Trong lĩnh vực giáo dục,
thuật ngữ đội ngũ cũng được sử dụng để chỉ những tập hợp người được phân
biệt với nhau về chức năng trong hệ thống giáo dục. Ví dụ đội ngũ giáo viên,
đội ngũ cán bộ quản lý trường học...
1.2.6. Đội ngũ giáo viên
Đội ngũ giáo viên là một tập hợp những người làm nghề dạy học - giáo
dục được tổ chức thành một lực lượng (có tổ chức) cùng chung một nhiệm vụ là
thực hiện các mục tiêu giáo dục đã đề ra cho tập hợp đó, tổ chức đó. Họ làm việc
có kế hoạch và gắn bó với nhau thông qua lợi ích về vật chất và tinh thần trong
khuôn khổ quy định của pháp luật, thể chế xã hội. Họ chính là nguồn lực quan
trọng trong lĩnh vực giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục nghề nghiệp.
1.2.7. Giáo viên THCS
Theo Luật Giáo dục Nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam: “Nhà
giáo là người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong nhà trường, cơ sở giáo
dục khác”, “Nhà giáo ở các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông,
giáo dục nghề nghiệp gọi là GV” [28]. Như vậy, GV là tên gọi chỉ nhà giáo

thực hiện hoạt động dạy học và giáo dục tại các cơ sở giáo dục mầm non, giáo
dục phổ thông, giáo dục chuyên nghiệp và dạy nghề. Theo đó, GV thực hiện
lao động nghề nghiệp của mình tại các trường THCS được gọi là GV THCS.
1.3. Định hướng phát triển năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên
trường THCS
1.3.1. Chủ trương của Đảng và nhà nước
Nghị quyết số 29 của BCH trung ương khóa 8, khóa 11 về đổi mới căn
bản, toàn diện giáo dục và đào tạo có nội dung. “Thay đổi giáo dục từ truyền


14

thụ nội dung sang phát triển năng lực người học”, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ
và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát
triển phẩm chất, năng lực của người học và “Phát triển đội ngũ nhà giáo và
cán bộ quản lý, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo”. Đổi mới mạnh
mẽ mục tiêu, nội dung, phương pháp đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng và đánh
giá kết quả học tập, rèn luyện của nhà giáo theo yêu cầu nâng cao chất lượng,
trách nhiệm, đạo đức và năng lực nghề nghiệp.
Xây dựng nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp, dạy tốt, học tốt,
quản lý tốt; có cơ cấu và phương thức giáo dục hợp lý, gắn với xây dựng xã
hội học tập; bảo đảm các điều kiện nâng cao chất lượng; chuẩn hóa, hiện đại
hóa, dân chủ hóa, xã hội hóa và hội nhập quốc tế hệ thống giáo dục và đào
tạo; giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa và bản sắc dân tộc. Phấn đấu đến
năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực [15].
Trong chiến lược phát triển giáo dục 2011-2020 thì mục tiêu tổng quát
thể giáo dục là: Đến năm 2020, nền giáo dục nước ta được đổi mới căn bản và
toàn diện theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá, dân chủ hóa và hội
nhập quốc tế; chất lượng giáo dục được nâng cao một cách toàn diện, gồm:
giáo dục đạo đức, kỹ năng sống, năng lực sáng tạo, năng lực thực hành, năng

lực ngoại ngữ và tin học; đáp ứng nhu cầu nhân lực, nhất là nhân lực chất
lượng cao phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và xây
dựng nền kinh tế tri thức; đảm bảo công bằng xã hội trong giáo dục và cơ hội
học tập suốt đời cho mỗi người dân, từng bước hình thành xã hội học tập [12].
1.3.2. Chuẩn nghề nghiệp giáo viên THCS
Quy định Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học (ban hành kèm theo
Thông tư số 30/2009/TT-BGDĐT ngày 22/10/2009) và Công văn số
660/BGDĐT-NGCBQLGD ngày 09/2/2010 của Bộ Giáo dục và Đào tạo
hướng dẫn đánh giá, xếp loại giáo viên trung học theo Thông tư số
30/2009/TT-BGDĐT [4].


15

Chuẩn nghề nghiệp giáo viên THCS bao gồm
- Tiêu chuẩn 1: Phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống
1. Tiêu chí 1. Phẩm chất chính trị
Yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội; chấp hành đường lối, chủ trương của
Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tham gia các hoạt động chính trị xã hội; thực hiện nghĩa vụ công dân.
2. Tiêu chí 2. Đạo đức nghề nghiệp
Yêu nghề, gắn bó với nghề dạy học; chấp hành Luật Giáo dục, điều lệ,
quy chế, quy định của ngành; có ý thức tổ chức kỉ luật và tinh thần trách
nhiệm; giữ gìn phẩm chất, danh dự, uy tín của nhà giáo; sống trung thực, lành
mạnh, là tấm gương tốt cho học sinh.
3. Tiêu chí 3. Ứng xử với học sinh
Thương yêu, tôn trọng, đối xử công bằng với học sinh, giúp học sinh
khắc phục khó khăn để học tập và rèn luyện tốt.
4. Tiêu chí 4. Ứng xử với đồng nghiệp
Đoàn kết, hợp tác, cộng tác với đồng nghiệp; có ý thức xây dựng tập
thể tốt để cùng thực hiện mục tiêu giáo dục.

5. Tiêu chí 5. Lối sống, tác phong
Có lối sống lành mạnh, văn minh, phù hợp với bản sắc dân tộc và môi
trường giáo dục; có tác phong mẫu mực, làm việc khoa học.
- Tiêu chuẩn 2: Năng lực tìm hiểu đối tượng và môi trường giáo dục
1. Tiêu chí 6. Tìm hiểu đối tượng giáo dục
Có phương pháp thu thập và xử lý thông tin thường xuyên về nhu cầu và
đặc điểm của học sinh, sử dụng các thông tin thu được vào dạy học, giáo dục.
2. Tiêu chí 7. Tìm hiểu môi trường giáo dục