Toán 5-Trần Cao Soàn

A. Đặt vấn đề.
Trong chơng trình toán học ở trờng phổ thông hình học có vai trò rất
quan trọng, song có không ít học sinh học môn này yếu đẫn đến chất lợng
đại trà của học sinh không cao.
Hiện nay trong công cuộc đổi mới đề ra những yêu cầu mới đối với hệ
thống giáo dục. Để tạo ra những con ngời có tri thức, tự chủ năng động
sáng tạo thì phơng pháp giáo dục cũng phải hớng vào việc khơi dậy, rèn
luyện và phát triển khả năng t duy sáng tạo tự chủ trong học tập để tạo ra
những con ngời phù hợp với xu hớng hiện nay. Tôi thấy phơng pháp dạy
học lấy học sinh làm trung tâm để phát huy tính tích cực của học sinh là rất
phù hợp nó thể hiện ý nghĩa, ngời học phải độc lập, tự chủ, năng động,
sáng tạo ngay trên bài học.
Với bậc học THCS, môn hình học bớc đầu mới đợc làm quen nghiên cứu
với những kiến thức còn rất cơ bản. Từ những hình ảnh thực tế các em phải
mô tả đợc hình vẽ từ đó suy luận theo logic để chứng minh. Việc học tốt
môn hình học sẽ góp phần hình thành nhân cách của học sinh và là cơ sở
để học sinh học tập và lao động trong đời sống hàng ngày.
Trong việc giảng dạy môn hình học hiện nay tôi thấy học sinh còn tồn
tại nhợc điểm rất thực tế. Học sinh học xong lý thuyết thờng không biết
vận dụng vào việc vẽ hình cũng nh chứng minh. Nguyên nhân là do học
sinh cha hứng thú học tập bộ môn này, nhất là đối với học sinh lớp 6 các
em còn đang trong độ tuổi hiếu động mà bắt đầu các em làm quen với việc
học hình học. Vậy vấn đề đặt ra là phải làm nh thế nào để các em hiểu bài
ngay tại trên lớp và gây dựng lên ý thức tự học nhiều hơn. Đặc biệt trong
giờ dạy để các em nắm đợc kiến thức cơ bản nhất, nhanh nhất và nhớ đợc
lâu nhất ngời thầy cần phải sử dụng phơng pháp lấy học sinh làm trung tâm
để phát huy tính tích cực tự học tập của học sinh. Phơng pháp này học sinh
phải tự suy nghĩ sáng tạo đồng thời gây đợc hứng thú học và nghiên cứu
của học sinh. Vì vậy tôi đã chọn một chuyên đề nhỏ về tính tích cực của
học sinh trong một giờ hình học 6. Cụ thể là một số kinh nghiệm của bản
thân khi dạy bài tia phân giác của góc mà tôi đã thực hiện có kết quả đáng

kể.
B. Nội dung
I.Khái niệm tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh.
-Học sinh phải tìm tòi tự chủ sáng tạo ở ngay trên bài học.
-Khơi dậy và phát triển khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh.
-Rèn luyện năng lực vận dụng kiến thức toán học cụ thể là hình học
vào thực tiễn.
-Bồi dỡng các phẩm chất t duy cho học sinh làm cho học sinh hứng
thú học tập.
II.Cơ sở thực tiễn:
1.Đặc điểm:
Đối vơi môn hình học lớp 6 chủ yếu học sinh phải kết hợp giữa trực
quan và suy diễn. Bắt đầu bằng trực quan học sinh phải thực hành đi đến
nhận xét tạo thành kiến thức mới. Khi học môn hình học 6 học sinh chủ
yếu là hoạt động sử dụng dụng cụ vẽ hình dới dụng cụ cụ thể.
2.Hạn chế:
Học sinh lớp 6 mới đợc làm quen với môn hình học nên khả năng suy
diễn của các em còn nhiều hạn chế. Mặt khác trong giờ dạy còn cha đủ
điều kiện để có giờ học chất lợng nh còn thiếu đồ dùng học tập hay dụng
cụ thực hành cha đợc chính xác từ đó dẫn tới việc nhận xét tạo thành kiến
thức mới gặp nhiêu khó khăn.
III. Giải pháp.
Theo tôi giáo viên phải sử dụng phơng pháp hớng dẫn cách học của học
sinh theo tinh thần tìm tòi, phơng pháp tích cực hoá. Đối với bài tia phân
giác của góc hình học 6 tuy không phải một tiết học khó song cũng không
phải là một tiết học dễ vì kiến thức của bài học có liên quan nhiều đến kiến
thức bài cũ. Đòi hỏi học sinh phải có sự suy diễn, mặt khác tiết dạy phải
thực hành nếu không cẩn thận sẽ dẫn tới độ chính xác không cao. Từ đó rất
khó khăn cho việc nhận xét vào bài mới.
Giáo viên phải chú trọng không sẽ dẫn đến một tiết học rời rác, khô khan

và thiếu thời gian. Để tiết học đạt kết quả cao theo tôi cần phải giải quyết
tốt những vấn đề sau:
1. Sự chuẩn bị của giáo viên và học sinh.
a) Đối với giáo viên:
Trớc hết cần phải đọc kỹ bài trong SGK và sách hớng dẫn để hiểu
thấu đáo nội dung của bài dạy. từ đó xác định những kiến thức cơ bản,
trọng tâm tìm ra mối liên hệ giữa các bài học trớc để có những dẫn dắt
trong bài soạn. Tìm và chọn những câu hỏi tập trung vào những chỗ khó,
dễ mắc sai lầm.
Chuẩn bị tốt đồ dùng dạy học: Nếu việc chuẩn bị tốt đồ dùng dạy
học sẽ giúp học sinh nắm kiến thức nhẹ nhàng, thoả mái, tạo hứng thú và
niềm say mê học tập cho học sinh ở bài này theo tôi phải chuẩn bị: Thớc
thẳng, thớc đo góc, phấn màu, giấy để gấp, phiếu học tập, đèn chiếu và
giấy trong.
Chuẩn bị tốt bài soạn: tiết dạy thành công khi có bài soạn tốt, ở bài
soạn phải thể hiện đầy đủ nội dung, kiến thức trọng tâm của bài thông qua
hệ thống câu hỏi và bài tập.Việc ra câu hỏi phải lôi cuốn học sinh cùng làm
việc để nắm đợc kiến thức của bài học. Do đó câu hỏi giáo viên đa ra phải
gọn, phải rõ ý, câu hỏi diễn đạt chính xác không quá dễ, không quá khó.
Tôi sẽ cố gắng chọn và soạn ra một số câu hỏi ở nhiều loại có tính chất tái
hiện tính chất cũ, câu hỏi tập trung sự chú ý của học sinh, câu hỏi gợi mở.
Giữa các pgần trong bài tôi luôn dùng các câu hỏi chuyển tiếp. Có nh vậy
học sinh mới chủ động nắm kiến thức cũ và từ đó suy luận kiến thức mới đ-
ợc khắc sâu. Tôi sẽ chọn những kiến thức trọng tâm có tính chất quyết định
chất lợng tiết học sez đợc trình bày trên bảng.
b. Đối với học sinh.
Tôi hớng dẫn học sinh chuẩn bị:
Thớc thẳng, compa, thớc đo góc, giấy trong, bút dạ.
Hớng dẫn học sinh ôn lại những kiến thức sau:
-Vẽ góc cho biết số đo.

- Khi nào tia 0y nằm giữa hai tia 0x và 0z.
- Khi nào góc x0y + góc y0z = góc x0z.
- Xem trớc bài mới.
2. Giáo viên hớng dẫn học sinh trên lớp
Đây là vấn đề trong tâm có tính chất quyết định cho chất lợng tiết học
với tiết 20 bài: Tia phân giác của góc tôi tiến hành các hoạt động sau:
Hoạt động 1: Kiểm tra học sinh dẫn dắt tới bài học.
Kiến thức kiểm tra phải liên quan đến kiến thức sắp đợc học, phải làm cơ
sở, chỗ dựa cho sự phát triền kiến thức, tiếp thu kiến thức bài mới. ở đây
tôi cho học sinh làm bài trên phiếu học tập theo 4 nhóm.
Phiếu học tập
Họ tên: ....
Lớp: ...
Câu 1: Cho tia 0x, trên cùng một nửa mặt phẳng bờ chứa tia 0x vẽ tia
0y, tia 0z sao cho góc x0y = 70
0
, góc x0z = 35
0
.
Câu 2: Vị trí của tia 0z nh thế nào đối với 2 tia 0x và 0y? tính góc y0z?
So sánh góc x0z với góc y0z?.
Học sinh làm:
Câu 1:
Câu 2

x0y = 70
0
=>

x0y >

x0z


x0z = 35
0
nên ta có tia 0z nằm giữa 2 tia 0x và 0y.

=>

x0z +

z0y =

x0y =>

y0z =

x0y -

x0z = 70
0
- 35
0
= 35
0
.
Vậy

y0z =

x0z = 35
0
.
GV: Thu phiếu học tập đa 1 phiếu lên đèn chiếu kiểm tra.
HS: Dới lớp nhận xét.
GV: Cho điểm.
*Đặt vấn đề vào bài mới: Là việc làm GV cần phải lu ý, phải tạo ra đợc
những tình huống gây sự chú ý của học sinh, cuốn hút học sinh. ở bài này
tôi đặt vấn đề nh sau:
GV: -Tia 0z nằm giũa 2 tia 0x và 0y. Tia 0z tạo với tia 0x và 0y hai góc
bằng nhau ta nói tia 0z là tia phân giác của

x0y.
- Qua bài tập trên em hãy cho biết tia phân giác của một góc là một
tia nh thế nào?
HS: Tia phân giác của một góc là tia nằm giữa hai cạnh của góc và tạo
với hai cạnh ấy hai góc bằng nhau.
GV: Để hiểu đợc tia phân giác của 1 góc và cách vẽ tia phân giác của
góc.
Bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu:
Tiết 20: Bài 4: Tia phân giác của góc.
ở bài này tôi chia nội dung thành 5 hoạt động và trọng tâm là hoạt động
2 và 3.
Hoạt động 2: Tia phân giác của 1 góc là gì?
Từ phần đặt vấn đề giáo viên đa định nghĩa tia phân giác lên đèn chiếu.
HS: Nhắc lại định nghĩa tia phân giác.
GV: Khi nào tia 0z là tia phân giác của góc x0y?.
HS: 0z là tia phân giác <=> tia 0z nằm giữa 2 tia 0x và 0y.

Góc x0z = góc z0y.
GV: Cần nhấn mạnh tia phân giác phải thoả mãn đồng thời cả 2 điều
kiện.
GV: Quan sát các hình vẽ, dựa vào định nghĩa cho biết tia nào là tia
phân giác của góc trên hình?
HS: Quan sát trả lời.
Hình 1: Tia 0t là tia phân giác của góc x0y vì tia 0t nằm giữa 2 tia 0x và
0y và có góc x0t = góc t0y = 45
0
.
Hình 2: Tia 0n không phải là tia phân giác của góc m0p vì góc m0n


góc n0p.
Hình 3: Tia 0b là tia phân giác của góc a0c (theo định nghĩa).
Hoạt động 3: Cách vẽ tia phân giác của một góc.
ở phần này tôi không yêu cầu học sinh làm ví dụ trong sách giáo khoa.
Vì vẽ tia phân giác của góc có số đo 64
0
mà dụng cụ đo không tốt sẽ thiếu
chính xác.Tôi cho học sinh làm ví dự sau:
-Vẽ tia phân giác 0z của góc x0y có số đo bằng 120
0
.
GV: Tia 0z phải thoả mãn điều kiện gì?
HS: Tia 0z phải nằm giữa 2 tia 0x và 0y.