skkn một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục “lấy trẻ làm trung tâm” tại trường mầm non

Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

I. Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm gần đây, ngành giáo dục luôn quan tâm đến cơng tác giáo
dục nói chung, giáo dục Mầm non nói riêng đã được các cấp các ngành quan tâm
đặc biệt chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ. Đây là một trong những vấn đề quan
tâm hàng đầu. Để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ mầm non cần rất
nhiều yếu tố khác nhau, nhưng một trong những yếu tố quan trọng là đổi mới tổ
chức hoạt động giáo dục xây dựng môi trường “Lấy trẻ làm trung tâm".
Để nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, cần thay đổi hoạt động của trẻ.
Nhưng yếu tố quan trọng nhất vẫn là đổi mới nâng cao hình thức tổ chức các hoạt
động lấy trẻ làm trung tâm.
Trong môi trường lấy trẻ làm trung tâm đội ngũ giáo viên không chỉ truyền
đạt kiến thức cho trẻ một cách thụ động mà các giáo viên phải tạo mọi điều kiện, để
trẻ lĩnh hội chủ động, sáng tạo, tích cực hoạt động, tự chiếm lĩnh kiến thức và kinh
nghiệm. Để đạt được điều này giáo viên cần nắm được môi trường hoạt động của
từng trẻ trong lớp, trên cơ sở đó lựa chọn được nội dung, phương pháp phù hợp với
từng nhóm, từng cá nhân trẻ. Trong quá trình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cần tạo
sự hứng thú cho trẻ về nhu cầu, kỹ năng, thế mạnh của mỗi trẻ. Để giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm được thực hiện một cách tốt nhất và có hiệu quả thì việc xây dựng
môi trường giáo dục trong các trường mầm non rất cần thiết, việc lập kế hoạch xây
dựng giáo dục, tổ chức các hoạt động vui chơi, hợp tác với cha mẹ học sinh trong
việc chăm sóc giáo dục trẻ là việc làm cần thiết.
Trong nhà trường cần tạo cảnh quan mơi trường lành mạnh, an tồn đối với
trẻ, hợp với độ tuổi, đồ dùng phải hấp dẫn, mới lạ có tính thu hút trẻ, trẻ được tự
lựa chọn hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm một cách tích cực, qua đó kiến thức và
kỹ năng ở trẻ dần được hình thành. Đặc biệt, từ khi Bộ Giáo dục và Đào tạo triển
1
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên

Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

khai Chương trình Giáo dục mầm non mới, thì vấn đề xây dựng môi trường giáo
dục cho trẻ mầm non được đặt ra ngày càng cấp thiết hơn. Bởi mơi trường giáo dục
được ví như người giáo viên thứ hai tổ chức và hướng dẫn trẻ chơi, trẻ hoạt động
để nhận thức và phát triển.
Trên thực tiễn hiện nay tiết học Khám phá khoa học lấy trẻ làm trung tâm
cho trẻ mầm non là quan trọng, bên cạnh đó việc thực hiện đổi mới phương pháp
dạy học giúp trẻ phát huy tính sáng tạo, tị mị ham học hỏi. Địi hỏi giáo viên phải
linh động, sáng tạo, khuyến khích trẻ khám phá thế giới xung quanh trẻ đã đặt ra
những yêu cầu mới, đối với giáo viên mầm non trong quá trình lựa chọn và tổ chức
các hoạt động khám phá khoa học cho trẻ. Để dạy trẻ mầm non đạt hiệu quả cao
trong môn khám phá khoa học lấy trẻ làm trung tâm thì giáo viên phải tăng cường
sử dụng các phương pháp xây dựng môi trường trong và ngồi lớp học là rất cần
thiết, chính vì vậy mà tôi đã chọn đề tài này “ Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên
nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Mục tiêu
Khảo sát khả năng nhận thức tư duy của trẻ đối với bộ môn khám phá khoa
học lấy trẻ làm trung tâm trên cơ sở đề ra một số giải pháp, biện pháp thích hợp
nhằm giúp giáo viên trong quá trình hướng dẫn trẻ mơn “Khám phá khoa học lấy
trẻ làm trung tâm” có hiệu quả như: Xây dựng mơi trường trong và ngồi lớp học,
kích thích tính tìm tịi, ham hiểu biết, thích khám phá và phát triển về trí tuệ và
ngơn ngữ cho trẻ. Thơng qua đó nhằm phát huy tính tích cực, sáng tạo ở trẻ.
Nhiệm vụ:
+ Tổ chức các hoạt động để trẻ khám phá, trả lời các câu hỏi và giải quyết

các vấn đề đặt ra như: Hoạt động tham quan môi trường, quan sát, thảo luận, trò
2
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

chuyện, phỏng vấn, tìm hiểu qua sách, tranh ảnh, khám phá trực tiếp thông qua
thực hành, lao động ...
+ Tạo cơ hội cung cấp, củng cố kinh nghiệm, làm tăng sự tò mò, hứng thú.
Qua thực hiện đề tài này nhằm giúp giáo viên trong tiết dạy tạo nhiều cơ hội học
tập và lĩnh hội được nhiều kiến thức mới nhằm phát huy tính sáng tạo, tính tị mị ở
trẻ thơng qua chương trình dạy lấy trẻ làm trung tâm.
+ Giúp giáo viên tìm ra các giải pháp, biện pháp để tạo được hứng thú cho
trẻ trong giờ hoạt động khám phá khoa học lấy trẻ làm trung tâm.
+ Cùng giáo viên giúp trẻ trải nghiệm, khám phá, tìm tịi, kích thích sự ham
học hỏi của trẻ, qua việc cho trẻ trải nghiệm trẻ thích tìm hiểu khám phá môi
trường xung quanh.
+ Sau khi vận dụng đề tài sẽ góp phần đắc lực đối với giáo viên trong q
trình hình thành nhân cách phát triển tư duy cho trẻ.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Một số biện pháp chỉ đạo giúp giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá
khoa học theo hướng xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm.
4. Giới hạn nghiên cứu.
Khuôn khổ nghiên cứu: Chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám
phá khoa học lấy trẻ làm trung tâm ở vùng đồng bào DTTS trường MN Cư Pang.
Đối tượng khảo sát học sinh trường mầm non Cư Pang.
Thời gian nghiên cứu từ tháng 8 năm 2017 đến tháng 3 năm 2018.
5. Phương pháp nghiên cứu.

Để thực hiện đề tài ngiên cứu này thành công, tôi đã thực hiện các phương
pháp sau:
3
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

- Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Đọc và nghiên cứu, tổng hợp các
tài liệu, nghiên cứu các chun đề của Sở, phịng giáo dục, tìm tịi tài liệu trong
sách báo, tranh ảnh, chuyện tranh có liên quan đến đề tài nâng cao chất lượng giáo
dục môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp phân tích: Dựa trên những chứng cứ đã nghiên cứu, kết hợp
với luận chứng của đề tài, phân tích các yếu tố và đưa ra những lý giải của vấn đề.
Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Dựa trên các chuyên đề, các vấn đề
trọng tâm. Từ đó có cơ sở để đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng
giáo dục mầm non lấy trẻ làm trung tâm trường Mầm non Cư Pang. Ngồi ra tơi
cịn sử dụng thêm một số phương pháp khác để bổ sung cho quá trình nghiên cứu
của đề tài. Tiếp xúc trao đổi vận động các tổ chức, ban ngành đoàn thể và tuyên
truyền tới các bậc cha mẹ học sinh về việc xây dựng mơi trường trong và ngồi lớp
học là việc cần thiết.
- Phương pháp thống kê toán học: Điều tra và thu thập số liệu đưa ra kết
luận vấn đề nghiên cứu.
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lí luận
Mơ đun 4 nội dung: đặc điểm phát triển nhận thức, những mục tiêu và kết
quả mong đợi ở trẻ mầm non về nhận thức đó là: Kiểu tư duy chủ yếu của trẻ ấu nhi
là trực quan - hành động sự phát triển tư duy của trẻ gắn liền với hoạt động đồ vật

trong đó đặc biệt quan trọng là việc thực hiện hành động công cụ. Đến cuối tuổi ấu
nhi bắt đầu xuất hiện một số hành động tư duy thực hiện trong óc khơng cần phép
thử bên ngồi. Đó là kiểu tư duy trực quan - hình tượng, chỉ sử dụng trong khi giải
bài toán đơn giản nhất, còn chủ yếu vẫn sử dụng tư duy trực quan hành động.

4
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

Lúc đầu trí nhớ có chủ định của trẻ chưa hoàn thiện, trẻ nắm được yêu cầu
nhiệm vụ cần ghi nhớ, những trẻ chưa nắm được biện pháp ghi nhớ và chưa biết
làm gì để ghi nhớ tốt.
Ở trẻ mẫu giáo, trí nhớ trực quan hình tượng là chủ yếu. Những tài liệu trực
quan ( Sự vật và hình ảnh của nó ) được trẻ ghi nhớ tốt hơn nhiều so với tài liệu
ngơn ngữ.
Q trình tư duy của trẻ đã bắt đầu đưa vào sử dụng những hình ảnh của sự
vật và hiện tượng đã có trong đầu, cũng có nghĩa là chuyển từ kiểu tư duy trực
quan- hành động sang kiểu tư duy trực quan - hình tượng.
Theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm trong môi trường mầm non: Là một
quan điểm giáo dục tiến bộ về vị trí của trẻ em và vai trị của giáo viên. Quan điểm
này định hướng cho giáo viên mầm non trong việc xây dựng, sử dụng hiệu quả môi
trường giáo dục, lập kế hoạch giáo dục và tổ chức hoạt động giáo dục cho trẻ trong
trường mầm non.
Căn cứ theo chương trình chăm sóc giáo dục mầm non của Bộ GD Mầm non
đặc điểm của từng độ tuổi như sau:
* Trẻ độ tuổi lớp mầm (3-4 tuổi)
- Ở lứa tuổi mầm non bước đầu của trẻ là tư duy trực quan hình tượng, các

biểu tượng cịn gắn liền với hành động. Trẻ chưa biết phân tích tổng hợp nên nhìn
sự việc ở từng chi tiết
* Trẻ độ tuổi lớp chồi (4-5 tuổi)
- Trẻ có nhu cầu khám phá mối quan hệ giữa các sự vật hiện tượng. Tư duy
trực quan hình tượng của trẻ phát triển mạnh. Trẻ bước đầu có khả năng suy luận.
* Trẻ độ tuổi lớp lá (5-6 tuổi)

5
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

- Khả năng tư duy trực quan hình tượng của trẻ phát triển mạnh mẽ. Trẻ ghi
nhớ có chủ định và có khả năng tập trung tốt, bền vững.
- Ở tuổi này xuất hiện tư duy trực quan sơ đồ cụ thể như: Trẻ đi sâu tìm hiểu
mối quan hệ sự vật hiện tượng và có nhu cầu tìm hiểu bản chất chung. Trẻ bắt đầu
lĩnh hội được tri thức ở trình độ khái quát cao và một số khái niệm sơ đẳng. Trẻ
đang bước đầu của quá trình tư duy trừu tượng.
- Muốn hình thành nhân cách cho trẻ tất cả thuộc về cô giáo Mầm non tạo
nên nền tảng vững chắc cho trẻ phát triển. Đây là thời điểm quan trọng nhất, thời
điểm này tất cả mọi việc đều bắt đầu: bắt đầu ăn, bắt đầu nói, bắt đầu nghe, nhìn và
vận động bằng đơi chân, đơi tay của mình...tất cả những cử chỉ đó đều làm lên
nhưng thói quen, kể cả thói xấu.
2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu:
Vào đầu năm học, tôi đã chỉ đạo cho Phó Hiệu Trưởng phụ trách chun
mơn lên kế hoạch khảo sát đầu năm, bản thân đã thống kê về hoạt động khám phá
khoa học để nắm bắt khả năng nhận thức của từng cá nhân trẻ cụ thể:
Đạt

Tiêu chí

STT

Chưa đạt

Số lượng

Tỷ lệ

Số lượng

Tỷ lệ

84/262

32,1%

178/262 67,9%

77/262

29,4%

185/262 70,6%

91/262

34,7%

171/262 65,3%

Trẻ tích cực hoạt động khám phá
1

khoa học trong môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm

2

3

Có kỹ năng sử dụng, khai thác mơi
trường trong lớp
Có hứng thú tham gia hoạt động.
`

6
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

Dạy trẻ khám phá khoa học trong môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
là cơng việc địi hỏi giáo viên phải tổ chức để trẻ hứng thú bước vào hoạt động phát
triển nhận thức một cách tự nhiên. Để trẻ trở thành một chủ thể hoạt động tích cực,
sáng tạo trong các giờ học.
Bản chất nhanh nhẹn, ham học hỏi, tìm hiểu khám phá thế giới xung quanh
là những nét tâm lý nổi bật của trẻ thơ khiến trẻ nhanh chóng tìm ra các đặc điểm

nổi bật của sự vật, hiện tượng, nhờ đó cơ giáo và trẻ càng có thêm hứng thú để mỗi
giờ học khám phá khoa học là mỗi giờ chơi vui vẻ và ý nghĩa.
Nguyên nhân chủ quan:
Ưu điểm: Là một người quản lý lâu năm, tơi ln tìm tịi vận dụng các biện
pháp, hình thức, đổi mới phương pháp giảng dạy; tiếp thu những chuyên đề đã
được tập huấn vận dụng vào đơn vị mình. Thường xuyên tổ chức các đợt sinh hoạt
chuyên đề, hội thi đồ dùng, đồ chơi để rút kinh nghiệm áp dụng cho giáo viên
trường mình.
Hạn chế: Đối với mơn khám phá khoa học địi hỏi phải có tranh ảnh thật sinh
động hoặc vật thật để cho trẻ khám phá điều này rất khó khăn bởi hầu hết các lớp
về thời gian rất hạn chế như thời gian cô đứng lớp từ sáng đến tối vậy việc làm đồ
dùng cũng như tìm kiếm hình ảnh cho trẻ khám phá rất khó khăn.
Một số giáo viên lớn tuổi, mới ra trường việc tiếp cận chương trình lấy trẻ
làm trung tâm còn hạn chế.
Nguyên nhân khách quan:
Ưu điểm: Được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương,
hội cha mẹ học sinh và đặc biệt là sự quan tâm chỉ đạo của bộ phận chun mơn
Phịng giáo dục và đào tạo, nhà trường làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục về
cơng tác xây dựng cơ sở vật chất trường học. Hiện nay cơ sở vật chất trường học đã

7
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

Hạn chế: Trường Mầm non Cư Pang là một trường quốc lập mới được thành
lập từ tháng 6/2014 với nhiệm vụ là thực hiện công tác giáo dục chất lượng ở cấp
mầm non, được tách ra từ trường Mẫu giáo Hoa Sen tại địa bàn xã Ea Bông. Đây là

một điểm xã nghèo của huyện Krơng Ana, trình độ dân trí thấp, chưa đảm bảo được
mức sống cho người dân. Một số bộ phận không nhỏ người dân chưa có nhận thức
đúng mức về vị trí vai trị, tầm quan trọng của việc cung cấp vốn kiến thức khoa
học cho trẻ mầm non. Coi vấn đề đó khơng quan trọng bằng việc cho con em mình
ăn ngủ đúng giờ, tăng cân và được vui chơi. Do đó chưa có sự quan tâm đến con
em mình, sự phối hợp với nhà trường còn hạn chế. Hầu hết các cháu chưa đến
trường, các cháu còn rất bỡ ngỡ với tất cả các hoạt động, đặt biệt là hoạt động
khám phá khoa học. Nhận thức của trẻ chưa có sự tập trung, chú ý.
Trường có 3 điểm, các điểm trường khơng tập trung nên quản lý và chỉ đạo
các hoạt động gặp nhiều khó khăn. Cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi của trẻ mặc dù
đã được đầu tư, mua sắm nhưng vẫn còn thiếu so quy định.
Hầu hết trẻ em thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số, con hộ nghèo và cận
nghèo nhiều, nên việc chăm sóc ni dưỡng giáo dục trẻ còn hạn chế chưa được
quan tâm.
Với thực trạng nghiên cứu đề tài nêu trên ảnh hưởng đến định hướng của bản
thân về việc giúp trẻ học tốt khám phá khoa học trong môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm. Chính vì vậy để đề tài nghiên cứu đạt hiệu quả cao bản thân tôi tiếp
tục vận dụng các biện pháp cũ để phát huy những mặt mạnh, những thành công, tận
dụng những thuận lợi của thực trạng và bổ sung những cái mới linh hoạt hơn, ứng
dụng thực tế, áp dụng mọi lúc mọi nơi.

8
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

3. Nội dung và hình thức của giải pháp:
a. Mục tiêu của giải pháp.

Từ những nguyên nhân, các yếu tố thực trạng nêu trên tôi lựa chọn các giải
pháp biện pháp phù hợp. Những giải pháp biện pháp đó nhằm mục đích giúp giáo
làm tốt cơng tác chủ nhiệm từ đó thu hút trẻ thích đến trường.
- Lựa chọn các biện pháp, giải pháp phù hợp sẽ giải quyết được vấn đề từ
lịng tin đến thay đổi cách nhìn của các bạc cha mẹ khi đưa con em đi học ở trường
lơp mầm non, từ đó giáo viên biết cách thu hút trẻ đến trường và tăng tỷ lệ trẻ đi
học chuyên cần.
- Khi áp dụng những biện pháp này thành công sẽ mang lại kết quả sau:
Giáo viên có định hướng rõ ràng trong việc trang trí mơi trường trong và
ngồi lớp cũng như cơng tác tự làm đồ dùng dạy học…dạy trẻ hàng ngày, tạo được
mối liên hệ phối hợp giữa giáo viên và cộng đồng.
Trẻ phát triển đồng đều các lĩnh vực, phát huy tính tích cực của trẻ, giúp trẻ
hứng thú hơn trong mọi hoạt động.
Trẻ mạnh dạn, tự tin, phản ứng tốt với mọi tình huống hàng ngày của trẻ.
Cha mẹ học sinh thấy được sự thay đổi của con em mình, từ đó có sự phối
hợp tốt hơn giữa nhà trường, giáo viên và cha mẹ học sinh để cơng tác chăm sóc
giáo dục trẻ đặc biệt là môn khám phá khoa học.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp
Biện pháp 1: Các hình thức tổ chức bồi dưỡng chun mơn cho giáo viên:
Từ đầu năm học tôi bám vào kế hoạch của phòng giáo dục để lên kế hoạch
cụ thể cho từng tháng... Thực hiện được việc bồi dưỡng và tự bồi dưỡng, giúp giáo
viên có thêm kiến thức, kỹ năng mới trong thực hiện giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Đồng thời qua đó cũng giúp Ban giám hiệu chúng tơi có những định hướng đúng để
9
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn trong suốt cả năm học thiết thực và hiệu
quả hơn.
Tổ chức bồi dưỡng dưới nhiều hình thức chỉ đạo giáo viên tự nghiên cứu kỹ
các nội dung chương trình, sách hướng dẫn thực hiện chương trình, các tài liệu có
liên quan đến giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Tổ chức cho giáo viên thảo luận nêu
được những vướng mắc trong quá trình nghiên cứu tài liệu và thực hiện chương
trình. Bồi dưỡng chun mơn theo kế hoạch định kì đầu năm, hàng tháng là một
việc làm không thể thiếu của cán bộ quản lý. Việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là
mục tiêu hàng đầu để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ.
Tổ chức thao giảng cho giáo viên cũng là một biện pháp bồi dưỡng chuyên
môn cho giáo viên có hiệu quả. Chuẩn bị về đồ dùng, giáo cụ trực quan, về nội
dung kiến thức, về kỹ năng, thái độ, phù hợp khả năng, nhu cầu, hứng thú, vốn kinh
nghiệm của trẻ. Phương pháp dạy học phải phù hợp với khả năng của trẻ, giúp trẻ
đạt được mục tiêu cần thiết. Cách tổ chức lớp của giáo viên phát huy được tính tích
cực của trẻ... từ đó rút ra những ưu, khuyết điểm và nguyên nhân cho bản thân giáo
viên được dự giờ học hỏi kinh nghiệm.
Một trong những yếu tố có hiệu quả nhất là cần phải thay đổi cách dự giờ từ
việc hướng tập trung vào giáo viên sang hướng tập trung vào trẻ. Một hoạt động có
thành cơng hay khơng khơng phải chỉ quan sát đánh giá quá trình lên lớp, tác phong
của giáo viên mà lấy trẻ làm trung tâm, lấy kết quả trong quá trình hoạt động của
trẻ làm thước đo năng lực của giáo viên.
Trong quá trình giáo viên thực hiện, tôi đã chú ý kiểm tra đánh giá kịp thời
từng chuyên đề theo tháng, nắm bắt được khả năng tiếp cận kiến thức và vận dụng
thực tế của mỗi giáo viên. Tơi thấy hình thức bồi dưỡng chun mơn nghiệp vụ
hàng tháng rất có hiệu quả trong việc nâng cao năng lực cũng như khả năng vận
dụng linh hoạt môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm vào thực tế của mỗi giáo viên.
10
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên

Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

Nghiên cứu kỹ bài trước khi dạy và học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp:
Muốn dạy trẻ nhận thức tốt có hiệu quả về hoạt động “Khám phá khoa học”
thì giáo viên phải nghiên cứu kỹ bài dạy trước khi lên lớp và tìm hiểu từng nội
dung đặc biệt trọng tâm của từng đề tài, xác định đúng từng nhóm đối tượng để từ
đó đưa trẻ đến vùng phát triển gần nhất. Đặt hệ thống câu hỏi ngắn gọn, dễ hiểu,
phù hợp với trẻ bên cạnh đó thường xuyên đặt những câu hỏi mở, các câu hỏi nhằm
kích thích tính tìm tịi ở trẻ phát triển về trí tuệ và ngơn ngữ cho trẻ. Ví dụ: cái bình
đựng nước có vịi có quai để cầm, nhưng nếu sử dụng khơng tốt sẽ bị bể nắp bình
thì điều gì sẽ xảy ra ...
Trong giờ hoạt động cho trẻ tiếp cận nhiều ở mọi lúc mọi nơi với bất kỳ
những trường hợp nào thông qua các giờ học như “Thể dục buổi sáng, hoạt động
ngồi trời, hoạt động góc và cả hoạt động chung”...
Giáo viên thường xuyên học hỏi trau dồi kinh nghiệm từ đồng nghiệp, luyện
tập giọng nói sao cho thật truyền cảm, sao cho nhẹ nhàng, linh hoạt.
Nắm vững kiến thức phương pháp dạy học, đảm bảo tính chính xác theo các
hoạt động.
Tận dụng mọi thời gian để tự rèn luyện mình, dù ở lớp hay ở nhà.
- Giáo viên phải biết lắng nghe, tiếp thu ý kiến nhận xét, của lãnh đạo nhà
trường, bạn bè đồng nghiệp sau mỗi tiết dạy đúc rút kinh nghiệm, hạn chế những
khuyết điểm mắc phải.
Biện pháp 2: Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm
trung tâm” qua môn khám phá khoa học:
Việc xây dựng môi trường học tập và vui chơi đối với trẻ là vô cùng quan
trọng nó khơng thể thiếu được. Chính vì hiểu được điều đó với cương vị là Hiệu
Trưởng nhà trường ngay từ cuối năm học trước bước và tháng sáu trước khi tuyển
sinh cho năm học mới tôi họp hội đồng mổ rộng cho ý kiến xây dựng cơ sở vật chất

11
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

tạo cảnh quan môi trường cho năm học kế tiếp... từ đó tơi đã có kế hoạch xây dựng
mơi trường có tác dụng mạnh mẽ đối với trẻ, tạo cho trẻ hứng thú trong giờ học tập
trẻ thích thú, khám phá được thế giới xung quanh.
Tôi chỉ đạo hai mảng rõ ràng môi trường bên trong và môi trường bên ngồi
lớp học. Đối với lớp tơi xây dựng mơi trường học tập cho trẻ. Cả hai môi trường
này đều rất quan trọng đến việc dạy và học của cô và trẻ. Trẻ tham gia vào các hoạt
động một cách hứng thú tùy thuộc vào môi trường mà trẻ đang ở đó, phù hợp với
thực tế giáo viên đang dạy.
* Môi trường trong lớp học:
Ngay từ đầu năm học tôi đã xây dựng các lớp điểm về các lĩnh vực khác
nhau như lớp điểm về xây dựng môi trường học tập, lớp điểm về chuyên đề phát
triển vận động, lớp điểm về các tiết dạy mẫu. Phân cơng cho phó hiệu trưởng phụ
trách chuyên môn, phân công giáo viên đứng các điểm trường ở các thôn, buôn sao
cho phù hợp với tình hình thức tế của đơn vị. Giáo viên phải có năng lực chun
mơn giỏi, có uy tín với cha mẹ học sinh. Chọn lớp điểm để dự giờ đúc rút kinh
nghiệm, trước khi chỉ đạo đại trà.
Thông qua hình thức xây dựng lớp điểm, xây dựng tiết học khám phá khoa
học trong môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, tạo môi trường học tập cho
trẻ. Trẻ tự biết cách trang trí sắp xếp đồ dùng đồ chơi các góc, giáo viên biết thiết
kế hoạt động theo hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm...
Môi trường giáo dục cho trẻ mầm non đề cập ở đây là hoàn cảnh sinh hoạt
của trẻ - toàn bộ điều kiện tự nhiên và xã hội nằm trong khuôn viên của trường
mầm non, gồm hai bộ phận không thể tách rời, liên quan chặt chẽ và bổ sung lẫn

nhau, đó là:
Mơi trường vật chất: phịng nhóm/ lớp học, hành lang, sân vườn và trang
thiết bị, đồ dùng dạy học.
12
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

Ví dụ: Trong tiết dạy Khám phá khoa học, đề tài Thế giới động vật, hướng
dẫn giáo viên làm các đồ dùng dạy học bằng vật liệu thiên nhiên sinh động, mang
tính mở để trẻ khám phá về đề tài.

Hình ảnh: Đồ dùng đồ chơi tự tạo
Mơi trường tinh thần: bầu khơng khí, quan hệ xã hội, giao tiếp giữa trẻ với
người lớn giáo viên, cha mẹ học sinh, giữa trẻ với nhau và giữa người lớn với nhau.
Môi trường trong lớp học khơng thể thiếu những góc chơi của trẻ, do đó để
lớp học thêm lơi cuốn trẻ, tôi đã chỉ đạo giáo viên cần tạo nên một môi trường
trong lớp học với những màu sắc sinh động và ngộ nghĩnh. Mơi trường có khơng
gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của
trẻ; Khi thiết kế các góc hoạt động trong lớp cần chú ý bố trí các góc hoạt động hợp
lí. Góc hoạt động cần n tĩnh bố trí xa góc hoạt động ồn ào. Các góc hoạt động có
“ranh giới” rõ ràng, có lối đi cho trẻ di chuyển thuận tiện khi liên kết giữa các góc
chơi. Sắp xếp các góc để giáo viên có thể dễ dàng quan sát, giám sát được toàn bộ
13
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục

“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

hoạt động của trẻ. Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu được thay đổi và bổ sung phù
hợp với mục tiêu chủ đề, hoạt động và hứng thú của trẻ. Có ngun vật liệu mang
tính mở (lá cây, hột hạt…), sản phẩm hồn thiện, sản phẩm chưa hồn thiện…Có
sản phẩm mua sẵn, sản phẩm cô và trẻ tự làm, sản phẩm của địa phương đặc trưng
văn hóa vùng miền.
Ví dụ: Làm sách tranh: Cô nên yêu cầu để trẻ chọn tranh và cắt sau đó cơ
giúp trẻ đóng các tờ tranh lại thành quyển hoặc sau khi trẻ vẽ tranh cơ có thể giúp
trẻ viết lại những ý tưởng của trẻ vào bức tranh mà trẻ vừa vẽ.
Trẻ tự làm: Một số tranh ảnh, đồ dùng đồ chơi quen thuộc cơ có thể giao
nhiệm vụ cho trẻ tự làm, khuyến khích trẻ có hứng thú làm và hiểu được ý nghĩa
của cơng việc được giao.
Ví dụ: Làm đồ chơi các con vật tặng bạn, làm bưu thiếp tặng bạn, tặng mẹ...
* Mơi trường bên ngồi lớp học:
Thực tế ở trường tôi việc xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm, cơ sở
vật chất chưa được hoàn thiện do trường mới thành lập, đồ dùng đồ chơi chưa
phong phú. Sân chơi mới được tạo, cảnh quan mơi trường cịn nghèo nàn, chưa có
đồ dùng phong phú. Sân thực hành cịn chật hẹp. Vì vậy tơi đã tiến hành cho xây
dựng môi trường trồng cây xanh, tạo vườn hoa cây cảnh, làm đồ dùng tự tạo bằng
nguyên vật liệu đã qua sử dụng như lốp xe, thùng nhựa, vỏ chai các loại ...Để tạo
cảnh quan môi trường sử dụng trong giờ học.
Xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non khơng chỉ ở trong
nhóm, lớp mà phải được tiến hành ngồi khn viên trường học.
Xây dựng mơi trường chung trong trường mầm non bao gồm có: sân vườn,
khối phịng phục vụ nhóm trẻ, lớp mẫu giáo (phịng sinh hoạt chung, phòng ngủ,
phòng vệ sinh, hiên chơi)…sân, vườn: vườn hoa, vườn cây, luống rau, các con vật;
hệ thống cung cấp nước sạch và thoát nước.
14
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên

Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

Môi trường vườn hoa cây cảnh các hệ thống đã được trang bị trong sân
trường thực hiện theo từng chủ đề giáo viên phải biết tận dụng, khai thác, bổ sung
các thiết bị, đồ dùng để tổ chức hoạt động ngồi trời cho trẻ.
Vi dụ: Cổng trường trang trí các cảnh đẹp mắt, như nàng Bạch Tuyết và bảy
chú lùn, các cây , con vật các cây xanh có biển tên. Vào đến cửa lớp trang trí bảng
tuyên truyên những nội dung bé học ở trong tuần, những thông tin cần thiết và thiết
thực đang xảy ra: ví dụ: dịch mắt đỏ, cảm cúm, tiêu chảy ....
Sắp xếp, bố trí tạo khoảng khơng gian phù hợp cho các khu vực hoạt động
ngồi trời dựa vào diện tích sân chơi dựa trên tổng diện tích của trường, giáo viên
có thể quy định khoảng không gian hoạt động trong mỗi chủ đề cho trẻ ở các độ
tuổi.
15
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

Tận dụng các loại cây xanh tạo bóng mát phổ biến có thực ở địa phương để
trẻ dể nhận biết, màu sắc đa dạng và gần gũi với cuốc sống thực của trẻ.
Đồ chơi trong sân trường đa dạng: đu quay, cầu trượt, bập bênh, xích
đu…phù hợp với độ tuổi, vị trí. Ví dụ: trẻ nhà trẻ nên có đồ chơi riêng: cầu trượt đa
năng, bập bênh, thú nhún, xe đạp …đồ chơi được sắp xếp hợp lý, đảm bảo an tồn
khi trẻ chơi.
Sân chơi nên bố trí đồ chơi hợp lý các hoạt động phát triển về thể chất, khám

phá khoa học, làm những thí nghiệm đơn giản ( khu vực chơi với nước, với cát.),
khu vực trồng rau, trồng cây hoa…trẻ được tham gia lao động chăm sóc cây…
* Biện pháp 3: Chỉ đạo giáo viên làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt
động khám phá khoa học:
Để tạo cho tiết học sinh động trong giờ hoạt động khám phá khoa học lấy trẻ
làm trung tâm tơi chỉ đạo giáo viên thường xun tìm tịi từ những tạp chí, hoạ
báo, vật thật ... những hình ảnh có màu sắc đẹp, hấp dẫn nhằm kích thích trẻ hoạt
động tích cực hơn.
Hướng dẫn giáo viên cho trẻ được tiếp cận với vật thật nhiều hơn để trẻ được
sờ, nếm, ngửi… Đặc biệt thường xuyên dạy trẻ tiếp cận vật thật nhiều hơn để phát
triển trí thơng minh cho trẻ.
Tổ chức cho giáo viên tự làm đồ dùng, đồ chơi đơn giản từ những phế liệu,
phế thải dễ kiếm để trẻ tìm hiểu và biết thêm một số cơng việc xung quanh mình.
Ví dụ: Từ những vật liệu phế thải như vỏ chai nước các loại, hộp nhựa, vỏ
hộp diêm … Sau đó tổ chức và hướng dẫn cho trẻ làm đồn tàu, làm phích đựng
nước ...
Thơng qua những lúc làm đồ chơi trẻ biết u q cơng việc và biết yêu quý
những sản phẩm tự tay mình làm ra.
16
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

Hướng đẫn giáo viên xây dựng nhiều mơ hình cho trẻ hoạt động đẹp mắt,
hấp dẫn như mơ hình trang trại có vườn, ao, chuồng hay mơ hình vườn hoa của bé
... và đúng với thực tế. Bên cạnh đó cơ giáo thường xun dạy và hướng trẻ nhập
vai vào các môn học chủ yếu lấy trẻ làm trung tâm
Để chuẩn bị tốt cho hoạt động “Khám phá khoa học” trước hết giáo viên cần

phải chuẩn bị đồ dùng dạy học đầy đủ, phong phú, hấp dẫn, sinh động và có liên
quan đến nội dung của bài học như vật thật để cho trẻ được thấy, trẻ được sờ, mó,
nếm, ngửi … và một số tranh ảnh có màu sắc đẹp, rõ, hấp dẫn gây được hứng thú
cho trẻ.
Đồ dùng của trẻ cũng phải đẹp, hấp dẫn, phong phú sinh động nhằm kích
thích hứng thú, tị mị lịng ham hiểu biết của trẻ, tơi thường xun khuyến khích
giáo viên sử dụng đồ thật, vật thật hoặc hình ảnh động cho tiết học.
Dựa vào yêu cầu thực tế dạy trẻ, tơi xây dựng kế hoạch phân cơng cho phó
hiệu trưởng phụ trách chuyên môn hướng dẫn cho giáo viên trang bị đồ dùng dạy
học cho các lớp như: Bảng, tranh ảnh, áp pít có hình ảnh sinh động và xây dựng
mơi trường trong và ngồi lớp để trẻ có thể khám phá mọi lúc mọi nơi
Giáo viên thường xuyên sưu tầm bài thơ, câu chuyện nói về hình ảnh minh
họa xung quanh trẻ, những hình đó cho trẻ luyện đọc trao đổi với nhau và có chữ
viết đi cùng. Vừa giúp trẻ củng cố hình ảnh vừa rèn luyện ngơn ngữ. Từ đó tư duy
của trẻ cũng phát triển.
Trong giờ hoạt động “Khám phá khoa học” tôi chỉ đạo giáo viên thường
xun tìm tịi từ những tạp chí, hoạ báo, vật thật ... những hình ảnh có màu sắc đẹp,
hấp dẫn để tổ chức tốt trong giờ học nhằm giúp trẻ hoạt động tích cực hơn.
Giáo viên hướng dẫn cho trẻ được tiếp cận với vật thật nhiều hơn để trẻ được
sờ, nếm, ngửi… Đặc biệt thường xuyên cho trẻ tiếp cận nhiều hình ảnh trên thơng
tin hiện đại chúng.
17
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

Giáo viên hướng dẫn cho trẻ tự làm những đồ dùng, đồ chơi đơn giản từ
những phế liệu, phế thải dễ kiếm để trẻ tìm hiểu và biết thêm một số cơng việc

xung quanh mình.
Ví dụ: Từ chủ đề “Thế giới thực vật” chuyển sang chủ đề “Thế giới động
vật” có thể lưu thành tranh mảng tường tranh chủ đề với một số cây xanh, hàng rào,
thảm cỏ… có thể bổ sung thêm: mơ hình chuồng các con vật, các con vật bằng chất
liệu khác nhau: nhựa, vải, bông… hoặc có thể kết hợp với gia đình để huy động cha
mẹ học sinh đóng góp ủng hộ một số thức ăn cho con vật, sưu tầm một số tranh ảnh
về các loài động vật hoặc mang đến lớp cho mượn một vài con vật thật như mèo,
gà, thỏ…Tân dụng các nguồn nguyên liệu, phế liệu.
Thông qua những hoạt động làm đồ chơi trẻ biết u q cơng việc và biết
yêu quý những sản phẩm tự tay mình làm ra.
Hướng đẫn giáo viên cho trẻ xây dựng nhiều mơ hình hoạt động đẹp mắt,
hấp dẫn như mơ hình trang trại có vườn, ao, chuồng hay mơ hình vườn hoa, rau của
bé ... và đúng với thực tế. Bên cạnh đó cô giáo dạy lồng ghép nhiều hoạt động khác
để giúp trẻ đỡ nhàm chán hơn.
Để chuẩn bị tốt cho hoạt động “Khám phá khoa học” trước hết giáo viên cần
phải chuẩn bị đồ dùng dạy học đầy đủ, phong phú, hấp dẫn, sinh động và có liên
quan đến nội dung của bài học như vật thật để cho trẻ được thấy, trẻ được sờ, mó,
nếm, ngửi… và một số tranh ảnh có màu sắc đẹp, rõ, hấp dẫn gây được hứng thú
cho trẻ.
Đồ dùng của trẻ phải đa dạng phong phú, đẹp mắt nhằm lơi cuốn trẻ, kích
thích vốn ham hiểu biết, thể hiện trí thơng minh của trẻ, Thường xuyên khuyến
khích giáo viên sử dụng đồ thật, vật thật hoặc hình ảnh động cho tiết học.
Tình hình thực tế ở từng điểm trường, đồ dùng trang thiết bị còn hạn hẹp, tôi
lên kế hoạch mua sắm trang bị thiết bị phục vụ cho tiết học như: Bảng, tranh ảnh,
18
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

lôtô ... và xây dựng môi trường trong và ngồi lớp để trẻ có thể khám phá mọi lúc
mọi nơi trồng cây xanh phát triển thêm vườn hoa cây cảnh.
Đối với cha mẹ học sinh vận động sưu tầm tranh, truyện, đặc biệt là tranh,
sách, ảnh về các con vật, cây cối, hoa lá, quả, ...
Đối với mỗi giáo viên phải biết tận dụng những nguyên vật liệu đã qua sử
dụng như: vải vụn, cọng rơm khô, lá khô, hoa ép khô, vỏ cây khô để làm tranh ảnh
cho tiết dạy. Sưu tầm các loại hạt keo, các loại vỏ nghêu, ốc,... để bổ sung giá đồ
chơi của trẻ.
- Giáo viên sưu tầm nhiều bài thơ về môi trường xung quanh, sau đó dùng
hình ảnh minh hoạ và có chữ viết đi cùng. Vừa giúp trẻ củng cố hình ảnh vừa để trẻ
rèn luyện ngơn ngữ. Từ đó tư duy của trẻ cũng phát triển.
Biện pháp 4: Một số biện pháp giúp giáo viên hướng dẫn trẻ đạt kết quả tốt
trong hoạt động khám phá khoa học và lồng ghép các hoạt động khác.
* Làm giàu vốn hiểu biết về môi trường xung quanh:
Cho trẻ biết các biểu tượng về thế giới xung quanh đến với trẻ bằng nhiều
hình thức như: Câu đố, bài hát, ca dao, tục ngữ, đồng dao, tranh ảnh, đồ vật, vật
thật … giúp trẻ không bị nhàm chán, lại dễ tiếp thu để trẻ ghi nhớ và chính xác hố
thành biểu tượng của mình.
Ví dụ: Cho trẻ làm quen với con gà
“Con gì có mào đỏ, có dáng cao cao, đi dài, ức đỏ
gáy ị ó o? đố bé là con gì?
- Trẻ đốn ngay được đó là con gà trống. Nhưng trong đầu trẻ biểu tượng về
con gà trống được hiểu chính xác là con gà mào đỏ, đuuoi dài ,gáy ị ó o.
Ví dụ: Chiếc xe bt
“Mình tơi dài rộng, có nhiều chỗ ngồi.
19
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên

Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

Muốn đi cùng tôi, phải vào đúng bến ”? đố bé là xe gì?
Trẻ đốn ngay được đó là xe buýt. Nhưng trẻ lại biết thêm xe buýt dài rộng,
biết thêm luật muốn đi xe buýt là phải đúng bến…
Từ đó trẻ có thể so sánh xem con gà và con các con khác hay các loại xe
khác ... có đặc điểm gì giống nhau, có đặc điểm gì khác nhau? Sau đó trẻ có thể
phân nhóm ... tùy vào từng độ tuổi đặc điểm nhận thức của trẻ.
Ngoài ra giáo viên dùng nhiều cách khác để cung cấp biểu tượng thế giới
xung quanh cho trẻ, qua hình ảnh mơ hình, vật thật …
* Giúp trẻ thích học, sáng tạo, ghi nhớ lâu trong tiết dạy:
Muốn cho tiết dạy “Khám phá khoa học” thì giáo viên phải nghiên cứu kỹ
bài dạy, đồ dùng trực quan sinh động liên quan đến đề tài khám phá khoa học.
Chuẩn bị đồ dùng cho ngày mai.
Ví dụ: Khám phá một số loại hoa giáo viên dặn trẻ quan sát ở nhà một số loại
hoa có sẵn mang đến lớp để cả lớp cùng quan sát. Trong mỗi tiết dạy với mỗi tranh
ảnh hay vật thật giáo viên cho trẻ quan sát kỹ, cho trẻ đưa ra nhiều ý kiến nhận xét
để tìm ra đầy đủ và chính xác đặc điểm của vật quan sát.
Ví dụ: Làm quen với con mèo, trẻ đã tìm được đặc điểm của con mèo có hai
mắt rất tinh, chân có móng vuốt… Sau đó đặt câu hỏi gợi mở “đố các con biết vì
sao con mèo lại trèo được cây?...
Như vậy khơng những trẻ biết được mèo có những đặc điểm gì mà trẻ cịn
biết mơi trường sống của chúng, cách vận động, “Đi như thế nào ?” các bộ phận cơ
thể ra sao. Nắm rõ đặc điểm trẻ quan sát dễ hơn, từ đó so sánh rất rõ ràng và phân
loại cũng rất tốt.
Trong tiết dạy môi trường xung quanh tôi thường xuyên nhắc nhở giáo viên
lồng ghép thích hợp các mơn khác một cách nhẹ nhàng, lơ rích như âm nhạc, tạo
20
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên

Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

hình, văn học, tốn… để trẻ thêm hứng thú, ghi nhớ tốt hơn, hiểu vấn đề sâu và
rộng hơn.
Ví dụ: Trong tiết dạy làm quen với những con vật đáng yêu quanh bé...
Tôi cho trẻ thi “đố vui” hai đội ra câu đố cho nhau và giải câu đố đội bạn.
“Con gì chân ngắn, mỏ lại có màng.
Mỏ bẹt màu vàng, hay kêu cạp cạp”?
Như vậy trẻ được câu đố rất vui vẻ hào hứng, kích thích tư duy, làm phong
phú vốn từ và ngôn ngữ mạch lạc ...
Giáo viên đưa âm nhạc xen kẽ giữa các phần chuyển tiếp trong tiết dạy hoặc
trò chơi để tiết dạy thêm hào hứng, sơi động.
Trong tiết dạy giáo viên cũng kích thích khả năng sáng tạo nghệ thuật của trẻ
bằng cách gắn hoặc dán, hay tơ màu để hồn thiện bức tranh.
Giáo viên thường tổ chức các trò chơi trong tiết học, các trò chơi động, trò
chơi tĩnh đan xen nhau để tạo hứng thú, tiết dạy vui tươi, trẻ thêm phần hoạt bát
nhanh nhẹn.
Với mỗi hình ảnh cho trẻ làm quen đều có từ tương ứng ở dưới để ln được
tắm mình trong mơi trường chữ viết.
* Nâng cao kỹ năng quan sát, so sánh và phân loại ở trẻ
Với mỗi bài tuỳ thuộc vào đối tượng cho trẻ làm quen, giáo viên tìm những
cách vào bài khác nhau để gây sự chú ý, tị mị của trẻ, có thể dùng câu đố, bài hát
… để trẻ nhận biết đối tượng bằng tranh ảnh và đồ vật, vật thật và mơ hình.
Với mỗi đối tượng trẻ được làm quen, trẻ được quan sát thật kỹ, trẻ biết đưa
ra ý kiến nhận xét của mình, cùng với đó là câu hỏi gợi mở của cô, cứ mỗi lần làm
quen như vậy giáo viên lồng ghép nội dung giáo dục vào bài. Trẻ khơng những
hiểu về vật đó mà cịn có cách ứng xử, hành động với chúng.

21
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

Sau khi trẻ được làm quen 3 - 4 đối tượng (trong 1bài) giáo viên cho trẻ so
sánh 2 đối tượng một ..., để trẻ có thể dễ dàng hồn thành nhiệm vụ phân loại trong
các trị chơi.
Tổ chức các trò chơi trong mỗi tiết dạy, giáo viên thường tổ chức đan xen trò
chơi động với trò chơi tĩnh, làm cho khơng khí tiết dạy vui tươi hào hứng và hiệu
quả.
Trong các tiết học khác giáo viên cũng lồng ghép kiến thức môi trường xung
quanh để củng cố vốn hiểu biết về biểu tượng đã có của trẻ. Trong hoạt động ngồi
trời của trẻ giáo viên có thể cung cấp kiến thức cũ, làm quen kiến thức mới tận
dụng mọi lúc, mọi nơi để giáo dục trẻ.
Trong hoạt động góc, trẻ được chơi ở góc thiên nhiên, trẻ tưới cây, nhặt lá,
bắt sâu, xem sách về môi trường xung quanh, đặc biệt trẻ được chơi nhiều đồ vật
thật, khi được hoạt động nhiều với đồ vật thật, trẻ được nhìn, sờ, nắn, ngửi … Từ
đó có hình ảnh trọn vẹn về những gì xung quanh trẻ, khơng thế mà tơi cịn hướng
dẫn giáo viên phát huy tính sáng tạo của trẻ bằng cách cho trẻ làm tranh từ nguyên
liệu thiên nhiên như: Hoa, lá ép khô, vỏ cây, cọng rơm, vỏ ốc, hến,sò …
Qua các buổi dạo chơi, tham quan, hoạt động ngoài trời, dã nngoại … khi trẻ
quan sát thường hướng trẻ quan sát có chủ đích, hướng dẫn trẻ sử dụng mọi giác
quan để trẻ có thể chỉ ra trọn vẹn đối tượng đó.
Ví dụ: Cơ và trẻ quan sát các loại hoa, hướng trẻ nhận biết màu sắc cánh hoa
. cho trẻ sờ cánh hoa, ngửi mùi thơm các loại hoa.
Trẻ được quan sát kỹ, trải nghiêm thực tế từ đó trẻ có được đầy đủ các đặc
điểm của đối tượng nên trẻ so sánh rất tốt và phân loại rất nhanh.

Dạo chơi tham quan hoạt động ngồi trời, khơng những để trẻ khám phá thế
giới xung quanh mình mà giáo viên cịn giáo dục tình yêu thiên nhiên ... ý thức bảo
vệ môi trường ...
22
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

* Biện pháp 5: Công tác tuyên truyền, phối hợp cộng đồng và cha mẹ học
sinh:
Bản thân là Hiệu Trưởng nhà trường nên việc xây dựng Cơ sở vật chất cảnh
quan môi trường tối luôn đặt lên hàng đầu vì tơi nghĩ trong cơng tác chăm sóc, ni
dưỡng, giáo dục trẻ, cơ sở vật chất đầy đủ khang trang sẽ tạo điều kiện thuận lợi
cho các hoạt động của trẻ, các bậc cha mẹ trẻ sẽ tin tưởng hơn khi cho con em tới
trường vì vậy hằng năm, vào đầu năm học tôi đều xây dựng kế hoạch đề xuất với
các cấp lãnh đạo cùng các đoàn thể trong đơn vị đầu tư, tu sửa cơ sở vật chất và
mua sắm trang thiết bị phù hợp với địa phương và tình hình thực tế của nhà trường.
là một xã thuộc vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số nên trường được
công ty Đăk Man đầu tư xây dựng cơ sở vật chất khang trang tại Buôn Knul, tuy
nhiên bên cạnh mơi trường trong và ngồi lớp chưa thực sự đầy đủ.
Huy động mọi nguồn lực hợp lý của nhân dân trồng thêm cây xanh, vườn
hoa, đồ dùng phục cho hoạt động học và chơi cho trẻ.
Cha mẹ học sinh và giáo viên là hai thành phần giáo dục có mối liên hệ chặt
chẽ nhằm góp phần vào sự phát triển toàn diện của trẻ trong các hoạt động nói
chung và hoạt động “Khám phá khoa học” nói riêng, gia đình là một động lực rất
lớn thúc đẩy và rèn luyện ý thức hoạt động của trẻ, gia đình cịn là nguồn lực khi
tạo mơi trường học tập cho trẻ cần sự hợp tác về cơ sở vật chất cho mơn học được
phong phú hơn.

Ví dụ: Hàng năm tổ chức đại hội cha mẹ học sinh để trao đổi thơng tin, tun
truyền những chủ trương, chính sách, quyền lợi của trẻ khi đến trường để cha mẹ
học sinh phối hợp với nhà trường trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ.

23
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

Hình ảnh: Đại hội đại biểu cha mẹ học sinh năm học 2017-2018.
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp.
Các giải pháp, biện pháp khi thực hiện đề tài có mối quan hệ liên quan mật
thiết với nhau, biện pháp này nó sẽ hỗ trợ cho biện pháp kia nhằm hòa quyện các
nội dung lại với nhau để đi đến một thể thống nhất là tìm ra các giải pháp tối ưu
nhất nhưng vẫn đảm bảo được tính chính xác, khoa hoc và lơ gíc giữa các giải pháp
và biện pháp.
24
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn khám phá khoa học trong môi trường giáo dục
“Lấy trẻ làm trung tâm” tại trường Mầm non Cư Pang

d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu phạm vi và
hiệu quả ứng dụng.
Qua thời gian thực hiện tôi rất phấn khởi khi kết quả đạt được rất cao:
a. Đới với giáo viên
Có nhiều kinh nghiệm trong việc hướng dẫn trẻ khám phá khoa học và cuối

năm đạt kết quả tốt. Nâng cao tay nghề.
Giáo viên đã tạo được môi trường học tập và vui chơi cho trẻ trong và ngồi
lớp có khoa học. Bổ sung được nhiều đồ dùng,đồ chơi cho các hoạt động học và
chơi đặc biệt là môn khám phá khoa học. Giáo viên biết cách phối hợp với cộng
đồng và cha mẹ trẻ trong công tác huy động mọi ngn lực săn có ở địa phương.
b. Đới với trẻ
Trẻ ttự tin thể hiện mình một cách thoải mái thơng qua các hoạt động nhóm,
tập thể ...Trẻ hứng thú say mê, tích cực tham gia vào các hoạt động cùng cô để nắm
được một số kiến thức về môi trường xung quanh, đồng thời giúp trẻ phát triển về
mọi mặt.
Trẻ biết nhận biết phân biệt được đặc điểm của một số con vật như tiếng kêu,
thức ăn, đẻ con, đẻ trứng, hai chân, bốn chân … và biết được một số hiện tượng
trong thiên nhiên như mưa, nắng, nóng … biết thêm được các hoạt động trong đời
sống xung quanh và mạnh dạn trả lời các câu hỏi của cô đầy đủ, rõ ràng, trọn câu,
phát âm chuẩn chính xác cụ thể như sau.
Về cha mẹ học sinh.
Đa số cha mẹ học sinh đã hiểu rõ tầm quan trọng của việc đưa con em mình
đến trường mầm non, nên 100% các bậc phụ huynh đồng tình ủng hộ rất tích cực cả
tinh thần, lẫn vật chất tạo điều kiện cho trường Màm non Cư Pang hoàn thành tốt

25
Người thực hiện : Lê Thị Hạnh Viên