Đánh giá vai trò và hiệu quả hoạt động của Hợp Tác Xã môi trường trong quản lý và bảo vệ môi trường tại Xã Đức Hòa , Huyện Đức Thọ, Tỉnh Hà Tĩnh (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

-----

-----

THÁI TH THU QUANG

Tên

tài:

“ ánh giá vai trò và hi u qu ho t ng c a H p Tác
Xã môi tr ng trong qu n lý và b o v môi tr ng t i Xã
c Hòa , Huy n
c Th , T nh Hà T nh”.

KHÓA LU N T T NGHI P
H

ào t o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

: Khoa h c môi tr

Khoa

: Môi tr

Khóa h c

: 2013 – 2015

Gi ng viên h

ng d n

ng

ng

: TS. Tr n V n i n

Thái Nguyên, n m 2014


M CL C
PH N 1. M
U ....................................................................................... 1
1.1. V n chung c a tài. .......................................................................... 1
1.2. M c tiêu và yêu c u c a tài. ................................................................ 2

1.3. Ý ngh a c a tài. ................................................................................... 3
PH N 2. T NG QUAN TÀI LI U ............................................................. 5
2.1. C s khoa h c. ....................................................................................... 5
2.1.1. Khái ni m v môi tr ng. ..................................................................... 5
2.1.2. Khái ni m phát tri n b n v ng. ............................................................. 5
2.1.3. Ch c n ng c a môi tr ng.................................................................... 5
2.1.4. Khái ni m nông thôn. ........................................................................... 5
2.1.5. Khái ni m xây d ng nông thôn m i. ..................................................... 6
2.1.6. Khái ni m H p Tác Xã. ........................................................................ 6
2.2. C s pháp lý. ......................................................................................... 6
2.3. C s th c ti n. ....................................................................................... 7
2.3.1.Hi n tr ng môi tr ng nông thôn Vi t Nam. ......................................... 7
2.3.2. Hi u tr ng môi tr ng nông thôn xã
c Hòa. ..................................... 8
2.3.4. Công cu c xây d ng nông thôn m i Xã c Hòa. ............................. 9
PH N 3.
I T
NG, N I DUNG, VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN
C U ............................................................................................................ 13
3.1. i t ng, ph m vi nghiên c u. ............................................................ 13
3.1.1. i t ng. .......................................................................................... 13
3.1.2. Ph m vi nghiên c u. ........................................................................... 13
3.2. a i m, th i gian nghiên c u. ............................................................. 13
3.3. N i dung nghiên c u. ............................................................................ 13
3.3.1Th c tr ng ho t ng c a HTX môi tr ng xã
c Hòa. ..................... 13
3.4. Ph ng pháp nghiên c u. ...................................................................... 13
3.4.1. Ph ng pháp nghiên c u các v n b n pháp lu t và các v n b n d i
lu t, các quy nh có liên quan. .................................................................... 13

3.4.2. Ph ng pháp thu th p tài li u, s li u, thông tin th c p. .................... 13
3.4.3. Ph ng pháp k th a các tài li u, s li u có s n. ................................ 14
3.4.4. Ph ng pháp i u tra, ph ng v n, kh o sát th c a. .......................... 14
3.4.5. Ph ng pháp ánh giá t ng h p, phân tích. ........................................ 14
PH N 4. K T QU NGHIÊN C U. ........................................................ 15


4.1. i u ki n t nhiên, kinh t xã h i c a xã
c Hòa ................................ 15
4.2. Hi n tr ng s n xu t nông nghi p............................................................ 21
4.2.1. Ngành tr ng tr t ................................................................................. 21
4.2.2 Ngành ch n nuôi. ................................................................................. 22
4.2.3. ánh giá hi n tr ng t ng h p .............................................................. 22
4.2.4. Khái quát v mô hình H p tác xã môi tr ng trên a bàn xã
c Hòa.
..................................................................................................................... 24
4.2.5. Mô hình qu n lý và ho t ng c a HTX môi tr ng trên a bàn xã. .. 25
4.3. Th c tr ng HTX d ch v môi tr ng xã
c Hòa ................................. 34
4.4. Hi u qu ho t ng c a H p tác xã môi tr ng i v i ch t l ng môi
tr ng xã. ..................................................................................................... 36
4.5 Nh ng thu n l i, h n ch trong qu n lý và ho t ng c a HTX môi
tr ng........................................................................................................... 39
4.6 K t qu phi u i u tra hi n tr ng môi tr ng ......................................... 40
4.7.
xu t gi i pháp nâng cao hi u qu ho t ng c a HTX môi tr ng xã
c Hòa ....................................................................................................... 43
PH N 5. K T LU N VÀ KI N NGH . ................................................... 45
5.1. K t lu n. ................................................................................................ 45
5.2 Ki n ngh . ............................................................................................... 45

TÀI LI U THAM KH O


DANH M C CÁC B NG
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B
B

ng 4.1: T ng h p t c t ng gi m và c c u các ngành kinh t ............... 18
ng 4.2: Th ng kê hi n tr ng dân s xã
c Hòa n m 2011 ...................... 19
ng 4.3: C c u lao ng phân theo nghành ngh . ..................................... 20
ng 4.4: Th ng kê phân lo i h trên a bàn xã
c Hòa n m 2011 .......... 20
ng 4.5: Di n tích, n ng su t, s n l ng m t s cây tr ng chính n m 2011 22
ng 4.6: Hi n tr ng ch n nuôi n m 2011 c a xã ......................................... 22
ng 4.7: C c u t ch c và nhân l c HTX môi tr ng

c Hòa ................ 27
ng 4.8: Quy nh m c thu phí môi tr ng c a UBND t nh. ...................... 31
ng 4.9: Ngu n thu tài chính c a HTX....................................................... 32
ng 4.10: Các kho n chi cho nhân l c........................................................ 32
ng 4.11: Các kho n chi cho d ng c /công nhân thu rác/tháng. ................. 33
ng 4.12 D ki n doanh thu, chi phí, l i nhu n/ tháng ............................... 33
ng 4.13. Ngu n góc phát sinh rác ............................................................. 34
ng 4.14: Thành ph n c gi i c a rác th i sinh ho t nông thôn.[9] ............ 34
ng 4.15. T m quan tr ng c a môi tr ng. ................................................ 41
ng 4.16. V n môi a ph ng. ............................................................. 41


DANH M C CÁC T , C M T
BNNPTNT
BQL
BVMT
CN
VT
HCSN
HTXMT
KD
KHKT
NQ-H N
NTM
QD-TTg
RT
SXKD
TCCN
TTCN
THCS

Tr. g
UBND
VSMT

VI T T T

: B nông nghi p phát tri n nông
: Ban qu n lý.
: B o v môi tr ng.
: Công nghi p
:
n v tính
: Hành chính s nghi p
: H p tác xã môi tr ng
: Kinh doanh
: Khoa h c.
: Ngh quy t – H i ng nhân dân.
: Nông thôn m i.
: Quy t nh Trung ng.
: Rác th i.
: S n xu t kinh doanh
: Trung c p chuyên nghi p
: Ti u th công nghi p.
: Trung h c c s .
: Tri u ng.
: y ban nhân dân.
: V sinh môi tr ng.


1

PH N 1
M
U
1. 1. V n chung c a
tài.
1.1.1. t v n .
Xã h i ngày càng phát tri n, i s ng ng i dân ngày càng
c nâng
cao cùng theo ó là hàng lo t v n
c n
c gi i quy t. Cùng v i s phát
tri n c a n n kinh t th tr ng thì áp l c i v i môi tr ng ngày càng
nghiêm tr ng. V n
môi tr ng không nh ng ch di n ra các n c phát
tri n, mà các n c ang phát tri n c ng ang ph i i m t v i v n
ô
nhi m môi tr ng trong ó có Vi t Nam chúng ta.
N c ta ang b c vào th i k
y m nh công nghi p hóa, hi n i hóa,
công cu c phát tri n kinh t ó ã t o
cho s gia t ng không ng ng trên
m i l nh v c c a i s ng, t khoa h c công ngh , các ngành công nghi p,
i s ng, d ch v , nhu c u xã h i.
Th i k
i m i kinh t n c ta ã có nh ng b c phát tri n quan tr ng,
c bi t trong ó ph i nói n vai trò to l n c a nông nghi p, nông thôn. Cho
n nay n c ta b c vào th i k công nghi p hóa- hi n i hóa nông nghi p
nông thôn, nông dân càng có v trí quan tr ng. Tinh th n Ngh quy t H i ngh
l n th IV Ban ch p hàng Trung ng
ng khóa VIII ã ch rõ: Phát tri n

nông nghi p, nông thôn là m t trong các ch tr ng và gi i pháp l n thúc y
s nghi p i m i ti n lên.
Trong quá trình th c hi n quan i m ó chúng ta c ng t
c nhi u
thành t u quan tr ng v kinh t , chính tr xã h i, nông thôn, t ng b c c i
thi n v
i s ng v t ch t l n tinh th n.[3]
N c ta có 77% dân s sinh s ng nông thôn, v i c c u ngành ngh
ch y u là s n xu t nông- lâm- ng nghi p, ti u th công nghi p và d ch v .
Trong t ng th n n kinh t qu c dân, khu v c nông thôn mang tính chi n l c
tr c m t, lâu dài. Vì v y nông thôn chi ph i và tác ng nhi u m t n môi
tr ng và b o v môi tr ng qu c gia. Hi n nay nông thôn ang trong quá
trình i m i và phát tri n. Cùng v i quá trình ó c ng phát sinh không ít v n
v môi tr ng và tình tr ng ô nhi m môi tr ng. Ô nhi m môi tr ng nông
thôn Vi t Nam hi n nay hi n ang c p bách òi h i chúng ta ph i th c s


2
quan tâm sâu h n v n

này ch không ph i d ng l i

s quan tâm hô hào

m t cách chung chung. Môi tr ng nông thôn ngày càng b ô nhi m nghiêm
tr ng h n, song chúng ta ch a có gi i pháp kh c ph c h u qu .
S ô nhi m môi tr ng gia t ng ã b t u h n ch tính n ng c a môi
tr ng, gi m n ng xu t cây tr ng v t nuôi, là tr ng i cho s phát tri n b n
v ng. Càng ngày nh ng v n ô nhi m môi tr ng càng ph bi n và r ng rãi
h n trong ho t ng s n xu t và sinh ho t c a ng i dân nông thôn. Nguy c p

h n là ã tác ng x u n s c kh e dân c nông thôn, và m quan thôn xóm.
b o v môi tr ng nói chung và môi tr ng nông thôn nói riêng
ng, Ch nh Ph và Nhà N c ã a tiêu chí môi tr ng là tiêu chí th 17
trong 19 tiêu chí xây d ng nông thôn m i theo:
- Quy t nh s 491/Q -TTg ngày 16 tháng 4 n m 2009 c a Th t ng
Chính ph v vi c ban hành B tiêu chí qu c gia nông thôn m i;
- Quy t nh s 800/Q -TTg ngày 04 tháng 6 n m 2010 c a Th t ng
Chính ph phê duy t th c hi n Ch ng trình m c tiêu qu c gia xây d ng
nông thôn m i giai o n 2010 – 2020;
- Thông t liên t ch s 26/2011/TTLT-BNNPTNT-BKH T-BTC ngày
13 tháng 4 n m 2011 c a B nông nghi p và phát tri n nông thôn, B k
ho ch và u t , B tài chính v vi c H ng d n m t s n i dung th c hi n
quy t nh s 800/Q -TTG ngày 4 tháng 6 n m 2010 c a Th t ng chính
ph v phê duy t Ch ng trình m c tiêu qu c gia xây d ng nông thôn m i
giai o n 2010-2020.
th c hi n t t tiêu chí v môi tr

ng, các b và ng

i dân ã có nh ng

ho t ng, nh ng ch ng trình hành ng v môi tr ng, và không th nói
n hi u qu ho t ng c a H p Tác Xã môi tr ng mang l i di n m o m i
cho môi tr ng a ph ng.
Xu t phát t s c n thi t và th c ti n trên. Em xin ti n hành th c hi n tài:
“ ánh giá vai trò và hi u qu ho t ng c a H p Tác Xã môi tr ng
trong qu n lý và b o v môi tr ng t i Xã
c Hòa , Huy n
c Th , T nh
Hà T nh”.

3
1.2. M c tiêu và yêu c u c a
tài.
1.2.1. M c ích c a tài.
- ánh giá th c tr ng môi tr ng nông thôn.
- Nguyên nhân gây ra ô nhi m môi tr ng nông thôn.
- ánh giá vai trò và trách nhi m c a cán b môi tr ng a ph ng.
- ánh giá vai trò và quy mô ho t ng c a H p Tác Xã môi tr ng.
1.2.2. Yêu c u c a tài.
- Ph n ánh
c y
chính xác hi n tr ng môi tr ng nông thôn trên
a bàn xã
c Hòa.
- Tìm hi u rõ ho t ng c a HTX môi tr ng.
- Hi u qu c a HTX môi tr ng mang l i có góp ph n trong ho t ng
b o v môi tr ng.
1.3. Ý ngh a c a tài.
1.3.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c.
- Giúp cho sinh viên n m
c th c tr ng v môi tr ng t i n v mình
th c hi n tài.
- Sinh viên
c tr i nghi m qua các ho t ng b o v môi tr ng t i a
ph ng.
- Giúp cho sinh viên có i u ki n áp d ng lý thuy t ã h c vào th c t ,
ng th i h c h i và nâng cao ki n th c, k n ng, kinh nghi m trong quá
trình th c t p và th c hi n tài.

1.3.2. Ý ngh a trong th c ti n.
-T o
c s chuy n bi n m nh m v nh n th c, thái , hành vi thu
gom, x lý ch t th i, rác th i trên a bàn; h n ch m c
gia t ng ô nhi m
môi tr ng. Nhanh chóng kh c ph c nh ng t n t i, y u kém, ng n ch n tình
tr ng m t v sinh trong thu gom, v n chuy n, x lý ch t th i r n, c i thi n và
nâng cao ch t l ng môi tr ng. Ph n u
m i ng i dân u
c s ng
trong môi tr ng trong s ch, có ch t l ng tiêu chu n do Nhà n c quy nh,
góp ph n xây d ng i s ng m i v n minh, hi n i; m b o m t môi
tr ng ngày càng Xanh - S ch - p;
- Th c hi n nghiêm túc các quy nh pháp lu t liên quan n ho t ng
thu gom, v n chuy n, x lý ch t th i, rác th i; áp d ng ti n b khoa h c và


4
công ngh
nâng cao ch t l ng, hi u qu trong thu gom, v n chuy n x lý
ch t th i, rác th i;
- Trong l trình th c hi n Nông thôn m i, nh m m b o v sinh môi tr ng
c ng ng dân c và xã h i b t bu c m i xã ph i có m t HTX môi tr ng;
- Ti n trình ho t ng c a HTX
- Xác nh vai c a HTX môi tr ng
- Công tác qu n lý c a cán b môi tr ng c p c s .


5
PH N 2

T NG QUAN TÀI LI U
2.1. C s khoa h c
2.1.1. Khái ni m v môi tr ng
Môi tr ng bao g m các y u t t nhiên và v t ch t nhân t o bao quanh
con ng i có nh h ng n i s ng, s n xu t s t n t i, phát tri n c a con
ng i và sinh v t. ( i u 3, Lu t BVMT 2005).[8]
2.1.2. Khái ni m phát tri n b n v ng.
Phát tri n b n v ng là phát tri n áp ng nhu c u c a th h hi n t i mà
không làm t n h i n kh n ng áp ng nhu c u ó c a các th h t ng lai
trên s k t h p ch t ch , hài hòa gi a t ng tr ng kinh t , m b o ti n
xã
h i và b o v môi tr ng.[6]
2.1.3. Ch c n ng c a môi tr ng.
- Môi tr ng là không gian s ng cho con ng i và th gi i sinh v t.
- Môi tr ng là n i cung c p ngu n tài nguyên c n thi t cho i s ng và
s n xu t c a con ng i.
- Môi tr ng là n i ch a ng các ph th i do con ng i th i ra trong
cu c s ng và ho t ng s n xu t.
- Ch c n ng gi m nh các tác ng có h i c a thiên nhiên t i con ng i
và sinh v t trên Trái t.
- Ch c n ng l u gi và cung c p thông tin cho con ng i.[6]
2.1.4. Khái ni m nông thôn.
Nông thôn là n i t p h p dân c , trong ó có nhi u nông dân. T p h p
này tham gia vào các ho t ng v n hóa- kinh t - xã h i và môi tr ng trong
m t th ch chính tr nh t nh và ch u nh h ng c a các t ch c khác.
Khái ni m “nông thôn” th ng ng ngh a v i làng, xóm, thôn…Trong
tâm th c ng i Vi t, ó là m t môi tr ng kinh t s n xu t v i ngh tr ng lúa
n c c truy n, không gian sinh t n, không gian xã h i và c nh quan v n hoá
xây p nên n n t ng tinh th n, t o thành l i s ng, c t cách và b n l nh c a
ng i Vi t.

Nông thôn
c xác nh là t ng h p c a các làng, nói cách khác, Làng


6
Vi t là

n v c b n c a nông thôn Vi t Nam. Làng - xã ã t ng óng vai trò

r t quan tr ng i v i s phát tri n t n c, là n i l u gi nh ng giá tr v n
hoá, nuôi d ng nguyên khí c a dân t c tr c các nguy c
ng hoá, nô d ch.
2.1.5. Khái ni m xây d ng nông thôn m i.
Xây d ng nông thôn m i là là m t chính sách v m t mô hình phát tri n
v c nông nghi p và nông thôn nên v a mang tính t ng h p bao quát nhi u
l nh v c, v a i sâu gi i quy t nhi u v n
c th , ng th i các m i quan
h v i các chính sách khác, các l nh v c khác trong s tính toán, cân i
mang tính t ng th , kh c ph c tình tr ng r i r c, ho c duy ý chí.
2.1.6. Khái ni m H p Tác Xã.
H p tác xã là t ch c kinh t t ch do nh ng ng i lao ng có nhu
c u, l i ích chung, t nguy n cùng góp v n, góp s c l p ra theo quy nh c a
pháp lu t
phát huy s c m nh c a t p th và c a t ng xã viên nh m giúp
nhau th c hi n có hi u qu h n các ho t ng s n xu t kinh doanh, d ch v và
c i thi n i s ng góp ph n phát tri n kinh t - xã h i t n c.[7]
2.2. C s pháp lý.
C n c vào Lu t b o v môi tr ng Vi t Nam 2005
c Qu c h i n c
C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam khóa 11 k h p th VIII thông qua ngày

29/11/2005 và có hi u l c thi hành t ngày 01/07/2006.
+ Quy t nh s 491/Q -TTg ngày 16 tháng 4 n m 2009 c a Th t ng
Chính ph v vi c ban hành B tiêu chí qu c gia nông thôn m i;
+ Quy t nh s 800/Q -TTg ngày 04 tháng 6 n m 2010 c a Th t ng
Chính ph phê duy t th c hi n Ch ng trình m c tiêu qu c gia xây d ng
nông thôn m i giai o n 2010 – 2020;
+ Thông t liên t ch s 26/2011/TTLT-BNNPTNT-BKH T-BTC ngày
13 tháng 4 n m 2011 c a B nông nghi p và phát tri n nông thôn, B k
ho ch và u t , B tài chính v vi c H ng d n m t s n i dung th c hi n
quy t nh s 800/Q -TTG ngày 4 tháng 6 n m 2010 c a Th t ng chính
ph v phê duy t Ch ng trình m c tiêu qu c gia xây d ng nông thôn m i
giai o n 2010-2020.
+ Lu t h p tác xã n m 2003.


7
2.3. C s th c ti n.
2.3.1.Hi n tr ng môi tr ng nông thôn Vi t Nam.
Hi n nay, tình tr ng ô nhi m môi tr ng nhi u vùng nông thôn ang
m c báo ng. Nhi u n i, v n
ô nhi m môi tr ng ã và ang tr thành
n i b c xúc c a ng i dân. c bi t nh ng vùng nông thôn có m t
dân
c ông úc và t i khu v c có các làng ngh , khu v c phát tri n m nh v
ch n nuôi gia súc, gia c m. Ô nhi m môi tr ng không khí, n c th i, rác,
b i… nông thôn th c s ang là v n c n
c quan tâm.
nhi u a ph ng nh t là vùng ng b ng, do t ai ch t h p nên
ang i m t ô nhi m môi tr ng n ng n . Ch a bao gi l ng rác th i sinh
ho t l i nhi u nh bây gi . Rác th i do ng i dân v t ra kh p n i, t ven nhà,

ng làng, ngõ xóm, n kênh m ng, ao h …ch nào c ng có rác.
Ngoài m t l ng rác th i sinh ho t t gia ình, các ch nông thôn c ng là
n i s n sinh ra
các lo i rác mà ch a có bi n pháp x lý, ch y u là quét d n
l i m t ch r i
phân h y t nhiên. ó là ch a k l ng rác th i trong ch n
nuôi, do nh c u phát tri n kinh t , ng i dân ang m r ng quy mô chu ng tr i,
nh ng l i không thay i ph ng th c ch n nuôi, a ph n v n là theo ki u
“chu ng l n c nh nhà, chu ng gà c nh b p” phân và n c th i gia s c ch a
qua x lý v n th i ra rãnh n c
ng làng. Không nh ng th , ây còn là môi
tr ng thu n l i cho ru i, mu i, các ký sinh trùng gây b nh phát sinh. N c th i
ó còn ng m vào ngu n n c ng m, do v y nguy c phát sinh các lo i d ch b nh
là r t cao. Môi tr ng nông thôn còn b e d a b i s l m d ng hóa ch t trong
nông nghi p, nh phân bón hóa h c, thu c b o v th c v t và vi c s d ng phân
t i nh t là trong s n xu t các lo i rau qu , i u này v a có h i cho môi tr ng,
v a nh h ng nghiêm tr ng n s c kh e con ng i. Nông thôn n c ta ang
trong quá trình chuy n i và phát tri n, theo ó phát sinh không ít v n
v
môi tr ng mà b c xúc nh t là ô nhi m môi tr ng.[12]
Nhi u nguyên nhân d n n ô nhi m môi tr ng nông thôn, nh ng áng
nói là ý th c c a m i ng i v cách ng n ng a v n ch a
c coi tr ng và
ch a
c quan tâm m t cách úng m c.
N c sinh ho t và i u ki n v sinh nông thôn v n ch a
c c i thi n
áng k , hi n c n c m i có kho ng 60% s h
nông thôn
c s d ng

8
n

c s ch, t l s h có nhà v sinh h p v sinh ch t 28%- 30%.
Môi tr ng không khí ã x y ra t ng i nhi u t i các n i và gây ra
nhi u v n
c n gi i quy t do trong quá trình s n xu t ã th i ra vô vàn các
ch t khí c h i, ngoài ra còn nh h ng n i s ng c a ng i dân s ng
trong vùng b ô nhi m th ng m c các b nh v hô h p, b nh ngoài da, m t.
M tv n
áng chú ý ó là ô nhi m do tác nhân sinh h c, do t p quán dùng
phân b c và phân chu ng t i theo các hình th c ( bón lót, pha loãng
t i…) trong canh tác v n ang r t ph bi n. Ngoài ra còn do ch t th i c
h i th m xu ng t do quá trình s n xu t hay sinh ho t c ng ã làm t b ô
nhi m. Ví d nh : t i vùng trông rau Mai D ch, T Liêm, Hà N i m t
tr ng giun a là 27,4 tr ng/100g t, tr ng giun tóc 3,2 tr ng/100g t
(ngu n Tr n Kh c Thi 1999)
Nhìn chung hi n nay tình tr ng ô nhi m môi tr ng không ch di n ra t i
các thành ph , khu công nghi p mà còn di n ra t i các nông thôn ngày càng
nghiêm tr ng. Ô nhi m môi tr ng không ch nh h ng n môi tr ng sinh
thái, c nh quan thiên nhiên mà còn nh h ng tr c ti p n i s ng, s c
kh e c a ng i dân sinh s ng trên a ph ng ó.
2.3.2. Hi u tr ng môi tr ng nông thôn xã
c Hòa
- S l ng, t l h dân s d ng n c sinh ho t h p v sinh 674 h
t 70%
- H có 3 công trình ( nhà t m, nhà v sinh, gi ng n c ) 655 h , t 68%
- S l ng, t l c s SXKD t tiêu chí môi tr ng t 65%

- Tình tr ng quy ho ch và qu n lý ngh a trang trên a bàn xã. Hi n t i có
8,10ha, trong k quy ho ch d ki n m r ng ngh a trang Tràng Nh t v phía
ông B c di n tích 4ha.
Hi n xã ch a có h th ng thoát n c th i, các h gia ình t thu gom và
x lý t o ch ch t th i. C ng gi ng nh nhi u vùng nông thôn khác Hà T nh
nói chung do ý th c c a ng i dân ch a cao nên tình tr ng x rác th i sinh
ho t và rác th i t s n xu t nông nghi p x y ra khá ph bi n, i u ó d n n
môi tr ng s ng ngày càng b ô nhi m. Bên c nh ó xã ch a có i m thu gom
và x lý ch t th i, mà các h t thu gom và x lý t i ch b ng các hình th c
chôn l p và t t ó làm nh h ng n môi tr ng t, n c và môi tr ng
không khí.


9
Hi n t i ch a có các ô nhi m l n, nh ng có các ngu n có kh n ng gây ô
nhi m nh rác th i và n c th i sinh ho t t các h gia ình, phân và ch t th i
t ch n nuôi, t n d thu c b o v th c v t, phân hóa h c, ô nhi m không khí,
b i t. c bi t bãi rác t p trung t i Ph ng Thành xã
c Long ang làm
nh h ng nghiêm tr ng n môi tr ng và sinh ho t c a ng i dân thôn S n
Hà xã
c Hòa.
H th ng h t ng trong khu dân c ch a m b o, b trí ki n trúc ch a
hài hòa, h th ng c p thoát n c ch a có, ch t l ng n c ph c v cho sinh
ho t ch a m b o, tình tr ng ô nhi m trong khu dân c ã b t u xu t hi n.
Ngh a trang, ngh a a ch a có quy ho ch chi ti t, ang x y ra tình tr ng
chôn c t t do d n n gây l ng phí t ai và làm nh h ng n m quan
môi tr ng.
- Ô nhi m do s d ng phân bón hoá h c: S d ng phân bón không úng
k thu t trong canh tác nông nghi p nên hi u qu phân bón th p, có trên 50%

hàm l ng m; 50% l ng Kali và x p x 80% lân d th a tr c ti p hay gián
ti p gây ô nhi m môi tr ng t. Các lo i phân vô c thu c nhóm chua sinh
lý nh : K2SO4, (NH4)2SO4, KCl, Super phôtphat còn t n d axit ã làm chua
t, nghèo ki t các cation ki m và xu t hi n nhi u c t trong môi tr ng t
nh Al3+, Fe3+, Mn2+, gi m ho t tính sinh h c c a t và n ng su t cây tr ng.
- Ô nhi m hóa ch t b o v th c v t: Hóa ch t b o v th c v t có c
i m r t c i v i m i sinh v t, t n d lâu dài trong môi tr ng t - n c,
tác d ng gây c không phân bi t, ngh a là gây ch t t t c nh ng sinh v t có
h i và có l i trong môi tr ng t.
Nhìn chung ch t l ng môi tr ng t, c bi t là t nông nghi p trên
a bàn xã còn t ng i n nh. Ch a có bi u hi n ô nhi m do phân bón hóa
h c, hóa ch t b o v th c v t và kim lo i n ng. Tuy nhiên, trong s n xu t
nông nghi p c a chúng ta hi n nay luôn ti m n nh ng nguy c cao gây ô
nhi m môi tr ng t nh trên.[4]
2.3.3. Công cu c xây d ng nông thôn m i Xã
c Hòa
Tiêu chí xây d ng mô hình nông thôn m i nói chung c a n c ta:
M t là, n v c b n c a mô hình nông thôn m i là làng - xã. Làng - xã
th c s là m t c ng ng, trong ó qu n lý c a Nhà n c không can thi p sâu


10
vào i s ng nông thôn trên tinh th n tôn tr ng tính t qu n c a ng i dân
thông qua h ng c, l làng (không trái v i pháp lu t c a Nhà n c). Qu n
lý c a Nhà n c và t qu n c a nông dân
c k t h p hài hoà nh m hình
thành môi tr ng thu n l i cho s phát tri n kinh t nông thôn.
Hai là, áp ng yêu c u th tr ng hoá, ô th hoá, công nghi p hóa, hi n
i hóa, chu n b nh ng i u ki n v t ch t và tinh th n giúp nông dân làm n
sinh s ng và tr nên th nh v ng ngay trên m nh t mà h ã g n bó lâu i.

Ba là, có kh n ng khai thác h p lý và nuôi d ng các ngu n l c, t
t ng tr ng kinh t cao và b n v ng; môi tr ng sinh thái
c gi gìn; ti m
n ng du l ch
c khai thác; làng ngh truy n th ng, làng ngh ti u th công
nghi p
c khôi ph c; ng d ng công ngh cao v qu n lý, v sinh h c...; c
c u kinh t nông thôn phát tri n hài hoà, h i nh p a ph ng, vùng, c n c
và qu c t .
B n là, dân ch nông thôn m r ng và i vào th c ch t. Các ch th
nông thôn (lao ng nông thôn, ch trang tr i, h nông dân, các t ch c phi
chính ph , nhà n c, t nhân…) có kh n ng, i u ki n và trình
tham
gia tích c c vào các quá trình ra quy t nh v chính sách phát tri n nông
thôn; thông tin minh b ch, thông su t và hi u qu gi a các tác nhân có liên
quan; phân ph i công b ng. Ng i nông dân th c s “
c t do và quy t
nh trên lu ng cày và th a ru ng c a mình”, l a ch n ph ng án s n xu t
kinh doanh làm giàu cho mình, cho quê h ng theo úng ch tr ng
ng
l i c a ng và chính sách, pháp lu t c a Nhà n c.
N m là, nông dân, nông thôn có v n hoá phát tri n, dân trí
c nâng
lên, s c lao ng
c gi i phóng, nhi t tình cách m ng
c phát huy. ó
chính là s c m nh n i sinh c a làng xã trong công cu c xây d ng nông thôn
m i, v a t hoàn thi n b n thân, nâng cao ch t l ng cu c s ng c a mình,
v a góp ph n xây d ng quê h ng v n minh giàu p.
Sau g n 3 n m th c hi n ch ng trình xây d ng nông thôn m i Xã

c
Hòa nói riêng ã có nh ng thành công b c u và t
c m t s thành qu
nh t nh. Mô hình nông thôn m i theo 19 tiêu chí ã
c hình thành, kh ng
nh vi c l y xã làm a bàn t ch c xây d ng mô hình theo B tiêu chí nông
thôn m i. Ch ng trình xây d ng nông thôn m i
c tri n khai th c hi n và


11
ph bi n n t n thôn xóm, ng i dân.
D a vào B tiêu chí qu c gia t i quy t nh 491/Q /TTg ngày 16/4/2009
c a Th T ng Chính Ph và Thông s 54/2009/TT-BNN PTNT ngày
21/8/2009 và các tiêu chu n c a các b ngành Trung ng ánh giá m c c
th c a t ng tiêu chí nông thôn m i xã
c Hòa, xã m i hoàn thành
c 6/19
ch tiêu theo b tiêu chí qu c gia ban hành, còn 13 tiêu chí ch a t nh ng tiêu
chí này c n t p trung xây d ng hoàn thi n vào n m 2020.
Các tiêu chí t tiêu chí nông thôn m i :[4]
+ i n (tiêu chí s 4):
t h th ng i n m b o yêu c u k thu t c a ngành i n.
- T l h s d ng th ng xuyên an toàn t 98%
+Tr ng h c ( tiêu chí s 5):
- T l tr ng h c các c p: m m non, m u giáo, ti u h c, THCS có c
s v t ch t t tiêu chu n qu c gia: t 85%.
+ B u i n ( tiêu chí s 8):
- Có i m ph c v b u chính vi n thông
- Có internet n thôn.

+ Nhà ( tiêu chí s 9):
- Không có nhà t m, nhà d t nát.
- T l h có nhà
t tiêu chu n b xây d ng. t 80%
+ Môi tr ng ( tiêu chí s 17):
-T l h dân
c s d ng n c s ch h p v sinh theo quy chu n
Qu c gia, t 85%
- Các c s s n xu n kinh doanh t tiêu chu n v môi tr ng
- Ch t th i, rác th i
c thu gom và x lý theo quy nh.
+ An ninh tr t t xã h i( tiêu chí s 19):
- An ninh tr t t
c gi v ng.
Nh ng t n t i h n ch .
c Hòa là m t xã n m ngoài ê vùng th ng c a Huy n
c Th
th ng xuyên b luc l t e d a. Là xã thu n nông s n xu t nông nghi p nh
l , hàng n m ch y u s n xu t
cv
ông Xuân nên thu nh p c a ng i
dân th p.


12
Ngành ngh nông thôn ch m phát tri n nên huy ng óng góp c a dân
xây d ng c s v t ch t, h t ng c s xã thôn còn h n ch .
C s h t ng tuy ã có xây d ng nh ng m t s h ng m c ch a áp ng
c yêu c u nhi m v
ra.

Các công trình ch y u nh vào s
u t c a nhà n c, vi c óng góp
c a dân không áng k .
i m xu t phát th p, ngu n l c c a xã còn h n ch , ng i dân còn th
ng, lung túng trong quá trình h i nh p vì v y g p nhi u khó kh n trong
nh h ng s n xu t.
C n t o ra ngành ngh m i và d ch v nông thôn
nhanh ch ng thúc
y thu nh p xã h i, i s ng nhân dân ngày càng phát tri n.


13

IT

PH N 3
NG, N I DUNG, VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U

3.1. i t ng, ph m vi nghiên c u.
3.1.1. i t ng.
Vai trò và ho t ng c a H p tác xã môi tr ng i v i ch t l ng môi
tr ng t i Xã c Hòa.
3.1.2. Ph m vi nghiên c u.
a bàn xã
c Hòa, huy n
c Th , t nh Hà T nh.
3.2. a i m, th i gian nghiên c u.
+ a i m.
UBND xã

c Hòa, huy n
c Th , t nh Hà T nh.
+ Th i gian.
T ngày 5/5/2014 n ngày 5/8/2014.
3.3. N i dung nghiên c u.
3.3.1Th c tr ng ho t ng c a HTX môi tr ng xã
c Hòa.
- Ngu n g c phát sinh rác
- Thành ph n c gi i c a rác th i nông thôn
- a i m thu gom rác
- Ph ng pháp thu gom rác
- Các ho t ng thu gom rác c p thôn
- Hi u qu ho t ng c a HTX môi tr ng xã
c Hòa
3.4. Ph ng pháp nghiên c u.
3.4.1. Ph ng pháp nghiên c u các v n b n pháp lu t và các v n b n d i
lu t, các quy nh có liên quan.
- Quá trình nghiên c u các lu t, ngh nh, các v n b n lu t và d i lu t
có liên quan là c s pháp lý, t o ti n cho quá trình làm khóa lu n.
3.4.2. Ph ng pháp thu th p tài li u, s li u, thông tin th c p.
Tài li u v i u ki n t nhiên, kinh t , xã h i c a xã
c Hòa.
Tài li u báo cáo hi n tr ng môi tr ng c a hàng n m c a xã
c Hòa
Ti n hành phát phi u i u tra hi n tr ng ch t l ng môi tr ng trên 2 a
ph ng có i u ki n kinh t , xã h i, t nhiên t ng
ng nhau, m i a


14

ph ng 20 phi u = 20 h dân.
3.4.3. Ph ng pháp k th a các tài li u, s li u có s n.
K th a nh ng thông tin, tài li u, d li u ã
c công b và áp d ng
r ng rãi mang tinh khách quan và chính xác.
K th a nh ng thông tin mang tính ch n l c, sáng t o trong áp d ng vào
tài, ngu n t các c quan ban ngành thu c UBND xã
c Hòa, phòng Tài
nguyên và Môi tr ng huy n
c Th .
3.4.4. Ph ng pháp i u tra, ph ng v n, kh o sát th c a.
- Quan sát t i th c a ho t ng c a các xã viên trong HTX môi tr ng.
- Xây d ng b câu h i , i u tra t i các h gia ình và ng i dân s ng
trên a bàn xã.
3.4.5. Ph ng pháp ánh giá t ng h p, phân tích.
T nh ng k t qu qua công tác thu th p, i u tra, k th a ti n hành ánh
giá t ng h p, ph c v cho vi c làm báo cáo. T ng h p k t qu phi u i u tra
th c a có k t qu .


15
PH N 4
K T QU NGHIÊN C U
4.1. i u ki n t nhiên, kinh t xã h i c a xã
c Hòa
* T nhiên
V trí a lý:
Xã
c Hòa n m phía Tây c a huy n
c Th , t nh Hà T nh cách th

tr n
c Th 7km v phía ông B c.
Ranh gi i chính c a xã nh sau:
- Phía B c giáp xã Tùng nh.
- Phía Nam giáp xã
c L c.
- Phía ông giáp xã
c Long.
- Phía Tây giáp huy n V Quang và huy n H ng S n.[4]
a hình:
a hình xã
c Hòa b chia c t t ng i nhi u t o ra các vùng rõ r t:
i Hòa; Trung Hòa và ông Hòa, trong ó Trung Hòa t ng i b ng
ph ng, i Hòa và ông Hòa có a hình d c, bán s n a nhìn chung xã có
hình theo h ng d c t ông sang Tây.[4]
t ai th nh ng:
Theo tài li u và s li u thu th p
c t trung tâm l u tr
a chính Hà
T nh cho th y
c t ai
c Hòa
c phân ra các lo i sau:
- t phù sa
c b i chua hàng n m v i thành ph n c gi i cát pha nh .
Di n tích kho ng 146,5ha
c phân b phía Tây c a xã.
t phù sa
c b i hàng n m v i thành ph n c gi i cát nh trung
bình. Di n tích kho ng 416,05ha

c phân b trung tâm c a xã.[4]
- t Feralit xói mòn tr s i á. Di n tích kho ng 153.01ha phân b v
ông B c c a xã.
Khí h u:
Xã
c Hòa n m trong khu v c nhi t i gió mùa, th i ti t trong n m
c chia thành 2 mùa rõ r t. Mùa nóng t tháng 4 n tháng 9 và mùa l nh
t tháng 10 n tháng 3 n m sau.


16
Nhi t :
Nhi t
trung bình hàng n m kho ng 23,90C.
Mùa nóng kéo dài t tháng 4 n tháng 9 nhi t trung bình kho ng 34oC.
Mùa l nh kéo dài t tháng 10 n tháng 3 n m sau nhi t
trung bình
0
kho ng 18 C.
L ng m a:
M a có nhi u bi u hi n khác v i quy lu t thông th ng nhi u n m, trong
mùa khô ít m a nh ng có ngày m a trên 100 mm x y ra c c b . Trong nh ng
tháng cao i m c a mùa m a bão, nh ng l ng m a thi t h t so v i trung
bình nhi u n m r t nhi u, i n hình là n m 2006, 2008 và 2009.
Mùa m a n mu n và k t thúc s m, c bi t là m t s n m g n ây
mùa m a n mu n k t thúc s m h n bình th ng t 15 ngày n 1 tháng.
Các t m a l n ít h n c v s
t l n c ng
so v i nhi u n m tr c
ây c bi t là m a l n trên di n r ng, là do bão và áp th p nhi t i nh

h ng n a ph ng.[4]
L ng m a trung bình hàng n m kho ng 210mm, s ngày m a trong
n m kho ng 155 – 165 ngày có khi lên t i 195 – 205 ngày.
L ng m a phân b không ng u t p trung vào gi a và cu i mùa hè
và u mùa thu. T ng l ng m a 5 tháng mùa ông ch chi m 27% l ng
m a c n m.
m và không khí:
m không khí hàng n m trên a bàn x khá cao, trong nh ng tháng
khô h n c a mùa hè
m hàng tháng v n th ng trên 75%, th i k có
m
cao nh t là th ng vào nh ng tháng cu i mùa ông, th i k
m không khí
th p nh t vào tháng 6 và tháng 7.
N ng:
N ng nóng có xu th xu t hi n s m và k t thúc mu n, s
t nhi u h n,
x y ra c c b và và di n bi n ph c t p, s ngày n ng nóng gay g t nhi u h n,
i n hình là t n ng n ng kéo dài g n 30 ngày trong mùa hè n m 2008 nhi u
ngày n ng nóng gay g t, nhi t
t i cao tuy t i t 39 – 41 oC;
mùa
hè n m 2010, nhi u t n ng nóng gay g t, nhi t
t i cao tuy t i dao
o
ng t 40–43 C nhi u n i, gió nam n Tây Nam liên t c c ngày.


17
N ng

a bàn xã
c Hòa có c ng
t ng i cao trung bình các
tháng mùa ông có t 85 – 90 gi n ng/tháng, các tháng mùa Hè có trung
bình 185 -190 gi n ng/ tháng. S gi n ng trung bình hàng n m t 15751720 gi .
Bão l t:
N m trong khu v c mi n trung nên
c Hòa ch u nh h ng nhi u c a
bão l t. Trung bình hàng n m có t 1-2 c n bão i qua, th i gian xu t hi n
bão l t t tháng 9 n tháng 11 hàng n m.
Gió:
Gió mùa ông B c xu t hi n t tháng 10 n tháng 3 n m sau th ng
gây h u qu x u n th i k phát tri n c a cây m và cây lúa.
Gió Tây Nam ( gió Lào) xu t hi n vào tháng 4, k t thúc vào tháng 9, cao
i m vào tháng 7. Th i gian gió Tây Nam th i bình quân hàng n m vào
kho ng 45-55 ngày, th ng gây khô h n kéo dài không ch làm cho cây tr ng
thi u n c mà còn tích l y ch t s t gây thoái hóa t.
Th y v n:
Sông Ngàn Sâu ch y d c theo ranh gi i c a xã v i xã Ân Phú, huy n V
Quang và xã S n Long huy n H ng S n v i chi u dài 6km. Ngoài ra trong
các khu dân c còn có nhi u ao, h nó ã nh h ng tích c c n vi c i u
hòa vi khí h u và môi tr ng sinh thái
ây.
Nh n xét ánh giá chung:
Thu n l i:
Xã
c Hòa n m trong khu v c nhi t i gió mùa, có
m cao ây là
i u ki n thu n l i phát tri n m t n n nông nghi p a d ng.
Có tr c

ng qu c l 8A i qua, có 2 tr c huy n ch y qua bên c nh ó
có sông Ngàn Sâu ch y ven phía Tây, có di tích l ch s v n hóa Chùa Am,
môi tr ng trong s ch, ngu n lao ng d i dào, con ng i n i ây c ng có
b n tính c n cù, ch u khó, ham h c h i.
c Hòa có i u ki n thu n l i
chuy n d ch c c u kinh t phát tri n
giao l u v i a ph ng khác.
Khó kh n, h n ch :
i u ki n biên
nhi t gi a các mùa l n, m a t p trung gây nh h ng


18
l n n s n xu t, c bi t là s n xu t nông nghi p, nuôi tr ng th y s n. Xã
n m cách xa các Trung tâm kinh t - xã h i nên vi c giao l u trao i hàng
hóa g p nhi u khó kh n.
*Kinh t
Trong giai o n 2005 – 2011 t c
t ng tr ng c a các ngành kinh t xã
c Hòa t 7% n m 2005 lên 10% n m 2011.
B ng 4.1: T ng h p t c t ng gi m và c c u các ngành kinh t
t n m 2005 - 2011
tt Ch tiêu
A
1
2
3

C c u kinh t theo ngành
Nông nghi p – Th y s n

Ti u th CN
Th ng m i – D ch v
Giá tr bình quân u
ng i (theo giá hi n hành)
Bình quân l ng
th c/ng i/n m

VT
%
%
%
%
Tr. g/
n m
kg

N m 2005 N m 2011
=100
67,5
20
12,5
4,08
400

=100
39,7
33,55
26,57
14,87
429

So sánh
27.8 %
13,55%
14,25%
10,79%
29,0%

M t s ch tiêu kinh t n m 2011 c a xã
c Hòa ã t
c nh sau:
-T c
t ng tr ng kinh t : 10%.
- S n l ng l ng th c c n m t: 1449,5 t n.
- Bình quân l ng th c u ng i t 429kg/ng i/n m.
- Giá tr thu nh p bình quân u ng i là: 14,7 tri u ng/ng i/n m.
C c u kinh t .
- Nông – lâm nghi p: chi m 40,4% t ng s n ph m c a xã.
- Ti u th công nghi p: chi m 33,1%
- Th ng m i – d ch v và công nghi p chi m 26,5%.[4]
Nh ng h n ch trong chuy n d ch c c u kinh t :
- Chuy n d ch c c u ngành nông nghi p úng h ng, song ch ng lo i
s n ph m còn t ng i n i u, ch t l ng ch a cao, s c c nh tranh c a
s n ph m còn h n ch .
- Công tác khuy n nông, khuy n lâm, khuy n ng
n v i ng i dân
ch a k p th i, công tác thanh tra, ki m tra thu c thú y, thu c b o v th c v t,


19

phân bón, gi ng cây tr ng ch a th c hi n th ng xuyên và còn nhi u b t c p.
- C s h t ng k thu t ph c v nông lâm nghi p tuy ã
c c i thi n,
song nhìn chung v n còn thi u và y u ch a áp ng
c nhu c u s n xu t.
H th ng th y l i m i m b o t i cho lúa, ch a áp ng
c nhu c u t i
cho màu và cây công nghi p; t l kiên c hoá kênh m ng th p.
*Xã h i.
Dân s :
Theo s li u th ng kê t ng dân s toàn xã 3382 kh u, 970 h , 100% là
dân t c Kinh. Quy mô trung bình 3,51 ng i/h . T l t ng dân s t nhiên
hàng n m là 1%.
V ch t l ng dân s :
c Hòa có c c u dân s t ng i tr , s c kh e
t t. ây là ngu n nhân l c ch y u s
c huy ng vào công cu c phát tri n
kinh t - xã h i c a t nh, huy n nói chung và xã
c Hòa nói riêng trong 10 15 n m t i. Trình
h c v n c a ng i dân c ng ngày càng
c nâng cao.
n nay, xã ã hoàn thành ph c p giáo d c THCS úng tu i
B ng 4.2: Th ng kê hi n tr ng dân s xã
c Hòa n m 2011
Stt

Tên thôn

1
2

3
4
5
6
7
T ng

Tân s n
Tr i Tr n
ông oài
Làng H
Phúc Xá
Th ng L nh
S n Hà

N m 2011
S h
101
173
172
104
123
143
147
963

S kh u
322
609
618

343
451
529
517
3382

Bình quân
kh u/ h
3,2
3,5
3,6
3,3
3,7
3,7
3,5
3,5

Lao ng:
T ng s lao ng trong
tu i toàn xã là 1914 ng i, chi m 56,6% dân
s . C c u lao ng theo ngành ngh c a xã nh sau:
+ Lao ng nông nghi p là 714 ng i, chi m 37,3% t ng s lao ng.
+ Lao ng th ng m i, d ch v là 203 ng i, chi m 10,6% t ng s lao ng.
+ Lao

ng trong ngành công nghi p, ti u th công nghi p và xây d ng


20
là 703 ng

i, chi m 36,7% t ng s lao

+ Lao

ng trong

tu i lao

chi m 15,4% t ng lao

ng.

ng ( là h c sinh, sinh viên ) 294 ng

ng.[7]

B ng 4.3: C c u lao

ng phân theo nghành ngh .

H ng m c

N m 2011
Lao

ng

T l %

Nông nghi p và th y s n

714

373

Th

203

10,6

Công nghi p – Ti u th CN và ngành khác

703

36,7

Lao

294

15,4

1914

100

ng m i – d ch v
ng trong

T ng s lao

tu i là h c sinh, sinh viên
ng toàn xã
( Ngu n UBND xã

ánh giá chung: Ngu n nhân l c lao
dân s toàn xã. Lao
trong

tu i lao

i

c Hòa c p n m 2011)

ng trên

a bàn xã chi m 56,6%,

ng qua ào t o 391 chi m 20,4%. C c u lao

ng trong

tu i lao

ng

ng trong l nh v c nông nghi p còn

cao chi m t l 37,3%.
M c s ng:
N m 2011 giá tr thu nh p bình quân trên kh u

t 14,870 tri u

ng/ n m.

- T l h giàu và khá trung bình n m 2011 chi m 79,26%
- S h c n nghèo chi m 5,34%
- S h nghèo chi m 15,4%
B ng 4.4: Th ng kê phân lo i h trên
H ng m c

a bàn xã

c Hòa n m 2011

H

T l %

Giàu, khá, trung bình

770

79,26

C n nghèo

50

5,34

Nghèo

143

15,4

T ng

963

100

( Ngu n UBND xã

c Hòa c p n m 2011 )