Quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh trung học cơ sở ở huyện thuận thành, tỉnh bắc ninh ( Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN HỮU HOÁN

QUẢN LÝ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ
HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ
Ở HUYỆN THUẬN THÀNH TỈNH BẮC NINH

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2014

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN HỮU HOÁN

QUẢN LÝ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ
HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ
Ở HUYỆN THUẬN THÀNH TỈNH BẮC NINH
Chuyên ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THÀNH KHẢI

THÁI NGUYÊN - 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

LỜI CAM ĐOAN
Tên tôi là: Nguyễn Hữu Hoán
Công tác tại: Phòng Giáo dục và Đào tạo Thuận Thành - Bắc Ninh.
Sau một thời gian học tập và thực hiện đề tài nghiên cứu, đến nay tôi đã
hoàn thành luận văn thạc sĩ với đề tài: "Quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học
tập của học sinh trung học cơ sở ở huyện Thuận Thành tỉnh Bắc Ninh".
Thuộc chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số chuyên ngành: 60.14.01.14
Tôi xin cam đoan đề tài luận văn này là do chính tôi nghiên cứu và
viết ra, dƣới sự hƣớng dẫn của TS. Nguyễn Thành Khải. Luận văn này chƣa
đƣợc bảo vệ ở Hội đồng và chƣa công bố trên bất kỳ phƣơng tiện thông tin
đại chúng nào.
Lời cam đoan này đảm bảo nếu sai tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm.
Thái Nguyên, ngày 11 tháng 4 năm 2014
Ngƣời viết cam đoan

Nguyễn Hữu Hoán

i

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

LỜI CẢM ƠN

Với tấm lòng chân thành, tôi xin cảm ơn các thầy giáo, cô giáo Trƣờng
Đại học sƣ phạm, Đại học Thái Nguyên đã giảng dạy, tƣ vấn giúp đỡ chúng tôi
trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Tôi xin trân trọng cảm ơn lãnh đạo, chuyên viên Phòng GD&ĐT Thuận
Thành, các cán bộ quản lý, giáo viên các trƣờng THCS của huyện Thuận Thành
đã tạo điều kiện giúp chúng tôi hoàn thành luận văn này.
Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn Thành Khải,
ngƣời đã định hƣớng cho tôi hƣớng nghiên cứu đề tài, cung cấp những kiến
thức lý luận và thực tiễn, cùng những kinh nghiệm nghiên cứu qúy báu. Đồng
thời Thầy đã nhiệt tình hƣớng dẫn động viên và khích lệ tôi trong suốt qúa trình
nghiên cứu để hoàn thành luận văn.
Luận văn chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong các
thầy giáo, cô giáo cùng các bạn đồng nghiệp góp ý để luận văn hoàn thiện hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, ngày 11 tháng 4 năm 2014
Ngƣời viết cam đoan

Nguyễn Hữu Hoán

ii

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................. iv

DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 2
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu ................................................................. 3
4. Giả thuyết khoa học của đề tài ........................................................................ 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3
6. Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................... 3
7. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................. 3
8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 4
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ KIỂM TRA ĐÁNH
GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ ......... 5
1.1. Sơ lƣợc lịch sử nghiên cứu ........................................................................... 5
1.2. Các khái niệm của đề tài ............................................................................... 6
1.2.1. Quản lý....................................................................................................... 6
1.2.2. Quản lý giáo dục ...................................................................................... 10
1.2.3. Kiểm tra ................................................................................................... 11
1.2.4. Đánh giá ................................................................................................... 12
1.2.5. Kết quả học tập ........................................................................................ 13
1.2.6. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh ...................................... 13
1.3. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh THCS .............................. 14
1.3.1. Vị trí, chức năng, vai trò và nguyên tắc của kiểm tra đánh giá ............... 14
1.3.2. Quy trình và quy chế kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS ............ 18
iii

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

1.3.3. Xu hƣớng kiểm tra đánh giá kết quả học tập hiện nay ............................ 24

1.4. Hiệu trƣởng với vấn đề quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập
của học sinh trung học cơ sở ............................................................................. 26
1.4.1. Nhiệm vụ của Hiệu trƣởng trƣờng THCS ............................................... 26
1.4.2. Nội dung quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh
trung học cơ sở................................................................................................... 29
1.4.3. Những yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý kiểm tra đánh giá kết quả
học tập của học sinh THCS ............................................................................... 32
Kết luận chƣơng 1.............................................................................................. 34
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ Ở
HUYỆN THUẬN THÀNH, TỈNH BẮC NINH ............................................ 35
2.1. Một số đặc điểm về địa bàn nghiên cứu ..................................................... 35
2.1.1. Đặc điểm tình hình địa phƣơng ............................................................... 35
2.1.2. Về sự nghiệp giáo dục và đào tạo ............................................................ 36
2.2. Tình hình giáo dục trung học cơ sở huyện Thuận Thành ........................... 37
2.2.1. Quy mô giáo dục THCS .......................................................................... 37
2.2.2. Tình hình đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên các trƣờng THCS .......... 37
2.2.3. Tình hình học tập của học sinh ................................................................ 39
2.2.4. Về cơ sở vật chất, thiết bị trƣờng học...................................................... 41
2.2.5. Về công tác xã hội hoá giáo dục .............................................................. 41
2.3. Thực trạng quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh
trung học cơ sở ở huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh ..................................... 42
2.3.1. Thực trạng quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh ....... 42
2.3.2. Đánh giá về thực trạng quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập
của học sinh THCS ở huyện Thuận Thành tỉnh Bắc Ninh. ............................... 55
Kết luận chƣơng 2.............................................................................................. 57
iv

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

Chƣơng 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT
QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN
THUẬN THÀNH TỈNH BẮC NINH ............................................................. 58
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp .................................................................... 58
3.1.1. Đảm bảo tính khoa học ............................................................................ 58
3.1.2. Đảm bảo tính hệ thống............................................................................. 58
3.1.3. Đảm bảo tính toàn diện ............................................................................ 58
3.1.4. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển ......................................................... 59
3.1.5. Đảm bảo tính khả thi ............................................................................... 59
3.2. Các biện pháp ............................................................................................. 59
3.2.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lí, giáo viên và
học sinh về tầm quan trọng của việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập
của HS ................................................................................................................ 59
3.2.2. Biện pháp 2: Xây dựng và sử dụng ngân hàng đề kiểm tra..................... 61
3.2.3. Biện pháp 3: Tổ chức xây dựng và thực hiện kế hoạch và quy trình
kiểm tra đánh giá ............................................................................................... 68
3.2.4. Biện pháp 4: Tăng cƣờng hoạt động kiểm tra giám sát việc thực
hiện kiểm tra đánh giá kết quả học tập cuả học sinh ......................................... 71
3.2.5. Biện pháp 5: Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lí
kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh ................................................. 73
3.2.6. Biện pháp 6: Đảm bảo các điều kiện cơ sở vật chất phục vụ kiểm
tra đánh giá kết quả học tập của học sinh .......................................................... 76
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................. 77
3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp. .................. 77
Kết luận chƣơng 3.............................................................................................. 80
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 81
1. Kết Luận ........................................................................................................ 81
2. Khuyến nghị................................................................................................... 82

v

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

2.1. Đối với Sở GD&ĐT Bắc Ninh ................................................................... 82
2.2. Đối với Huyện ủy, UBND huyện Thuận Thành......................................... 82
2.3. Đối với Phòng GD&ĐT Thuận Thành ....................................................... 82
2.4. Đối với cán bộ quản lý các trƣờng THCS trong huyện .............................. 82
2.5. Đối với giáo viên các trƣờng THCS trong huyện ...................................... 83
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 84
PHỤ LỤC

vi

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Viết tắt

Viết đầy đủ

CBQL

Cán bộ quản lý

CNH

Công nghiệp hóa

CNTT

Công nghệ thông tin

CSVC

Cơ sở vật chất

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

GV

Giáo viên

HĐH

Hiện đại hóa

HS

Học sinh

SL

Số lƣợng

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

TL

Tự luận

TNKH

Trắc nghiệm khách quan

UBND

Ủy ban nhân dân

%

Phần trăm

iv

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Thống kê số lớp, số học sinh THCS từ năm học 2010-2011 đến
năm học 2012-2013 ........................................................................... 37
Bảng 2.2. Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên THCS năm học 2012- 2013 ....... 37
Bảng 2.3: Thống kê về học lực HS THCS huyện Thuận Thành ....................... 40
Bảng 2.4: Đánh giá của CBQL, GV về việc xác định mục đích đề kiểm tra
và áp dụng các hình thức đề kiểm tra ................................................ 45
Bảng 2.5: Đánh giá của CBQL, GV về ngân hàng đề kiểm tra ........................ 46
Bảng 2.6: Đánh giá của CBQL, GV về nội dung đề kiểm tra ........................... 47
Bảng 2.7: Đánh giá của CBQL, GV về mức độ thực hiện việc tổ chức
kiểm tra kết quả học tập của HS THCS ............................................ 48
Bảng 2.8. Đánh giá của HS về thái độ của GV trong khi coi kiểm tra ............. 50
Bảng 2.9: Đánh giá của CBQL, HS về mức độ nghiêm túc trong khi GV
coi kiểm tra và HS làm bài kiểm tra .................................................. 50
Bảng 2.10: Đánh giá của CBQL, HS về mức độ phản ánh chất lƣợng của
học sinh qua kết quả kiểm tra ............................................................ 51
Bảng 2.11: Đánh giá của CBQL, GV về hiệu quả khâu tổ chức kiểm tra ........ 51
Bảng 2.12: Đánh giá của CBQL, GV về về việc giao bài cho giáo viên chấm .... 52
Bảng 2.13: Đánh giá của CBQL, GV về mức độ thực hiện khâu chấm, trả
bài kiểm tra ........................................................................................ 53
Bảng 2.14: Đánh giá của học sinh về khâu trả bài kiểm tra .............................. 54
Bảng 2.15: Đánh giá của CBQL, GV về khâu ghi điểm và quản lý hồ sơ
kiểm tra đánh giá ............................................................................... 54
Bảng 3.1.a. Đánh giá của CBQL về tính cần thiết và khả thi của các biện pháp .... 78
Bảng 3.1.b. Đánh giá của GV về tính cần thiết và khả thi của các biện pháp ...... 79

v

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trên cơ sở phân tích một cách sâu sắc những cơ hội và thách thức trong
bối cảnh phát triển mạnh mẽ về kinh tế - xã hội, khoa học - công nghệ và xu thế
toàn cầu hoá, Đại hội lần thứ X của Đảng khẳng định: “Giáo dục và đào tạo
cùng với khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, là nền tảng và động lực
thúc đẩy công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc” [13].
Văn kiện Đại hội XI của Đảng đã khẳng định: “Thực hiện đồng bộ các
giải pháp phát triển và nâng cao chất lƣợng giáo dục, đào tạo. Đổi mới chƣơng
trình, nội dung, phƣơng pháp dạy và học, phƣơng pháp thi, kiểm tra theo hƣớng
hiện đại” [14]; Chiến lƣợc phát triển giáo dục 2011 - 2020 cũng chỉ rõ: “Tiếp
tục đổi mới phƣơng pháp dạy học và đánh giá kết quả học tập, rèn luyện theo
hƣớng phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo và năng lực tự học
của ngƣời học” [8].
Chất lƣợng dạy học chịu ảnh hƣởng của rất nhiều yếu tố, nhƣ: Mục tiêu
dạy học, nội dung dạy học, phƣơng pháp dạy học, đội ngũ giáo viên, đội ngũ
cán bộ quản lý, ngƣời học, kiểm tra đánh giá kết quả học tập, cơ sở vật chất
trang thiết bị, nguồn tài chính…
Nhƣ vậy muốn nâng cao chất lƣợng dạy học phải tiến hành đổi mới
phƣơng pháp dạy học; cùng với việc đổi mới phƣơng pháp dạy học cần đổi mới
kiểm tra đánh giá. Bởi lẽ, kết quả học tập của học sinh đƣợc đánh giá chính xác
sẽ giúp cho học sinh điều chỉnh hoạt động học, giúp giáo viên điều chỉnh hoạt
động dạy và nhà quản lý giáo dục có những chỉ đạo kịp thời, quyết định phù
hợp để điều chỉnh hoạt động dạy học. Ngƣợc lại, nếu kiểm tra đánh giá sai dẫn
đến nhận định sai về chất lƣợng dạy học sẽ không nâng cao đƣợc chất lƣợng
dạy học, thậm chí còn gây tác hại to lớn trong giáo dục, đào tạo.
Để có thể giúp cho kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh diễn ra

đúng định hƣớng, đạt đƣợc mục đích thì trong suốt quá trình kiểm tra đánh giá
1

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

cần phải đƣợc quản lý chặt chẽ, các biện pháp quản lý phải luôn đƣợc điều
chỉnh, bổ sung.
Hiện nay, chất lƣợng giáo dục ở nƣớc ta nói chung và chất lƣợng ở cấp
THCS nói riêng đã có những chuyển biến tích cực, song còn bất cập, chƣa đáp
ứng đƣợc sự phát triển của kinh tế - xã hội của đất nƣớc. Đặc biệt việc bỏ kỳ thi
tốt nghiệp, thay bằng việc xét công nhận tốt nghiệp THCS đã dễ xảy ra tình
trạng buông lỏng quản lí chất lƣợng giáo dục THCS; bên cạnh đó bệnh thành
tích trong kiểm tra, đánh giá là một trong các nguyên nhân làm sai lệch kết quả
học tập trong nhiều năm qua ở không ít trƣờng học. Chính vì vậy Thủ tƣớng
Chính phủ đã ra Chỉ thị số 33/2006/CT-TTg về chống tiêu cực và khắc phục
bệnh thành tích trong giáo dục [7].
Trong những năm qua, chất lƣợng dạy học ở các trƣờng THCS huyện
Thuận Thành tuy từng bƣớc đƣợc nâng lên và đi vào ổn định, song còn chậm,
thiếu vững chắc và chƣa đồng đều ở các trƣờng trong toàn huyện. Đặc biệt
trong công tác quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh THCS có
nhiều vấn đề bất cập cần đƣợc quan tâm nhiên cứu giải quyết.
Từ cơ sở lí luận và thực tiễn, là cán bộ đang công tác tại Phòng Giáo dục
và Đào tạo huyện Thuận Thành tỉnh Bắc Ninh, nhận thức đƣợc tầm quan trọng
của công tác kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh, góp phần nâng cao
chất lƣợng dạy học, chất lƣợng nguồn nhân lực, tôi đã lựa chọn đề tài: “Quản
lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh trung học cơ sở ở huyện
Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh”.
2. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở khái quát hóa một số vấn đề lý luận, đánh giá thực trạng, từ
đó đề ra một số biện pháp quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học
sinh trung học cơ sở huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh góp phần nâng cao
chất lƣợng dạy học.
2

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
- Khách thể nghiên cứu: Quản lý quá trình dạy học của các trƣờng THCS
ở huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.
- Đối tƣợng nghiên cứu: Biện pháp quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học
tập của học sinh THCS ở huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.
4. Giả thuyết khoa học của đề tài
Quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh THCS ở huyện
Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh bên cạnh những ƣu điểm, vẫn còn tồn tại những
bất cập so với yêu cầu giáo dục- đào tạo trong giai đoạn hiện nay. Nếu xác định
và áp dụng các biện pháp quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học
sinh THCS đƣợc đề xuất trong luận văn sẽ nâng cao đƣợc hiệu quả của hoạt
động kiểm tra đánh giá, góp phần nâng cao chất lƣợng dạy học ở các trƣờng
THCS huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống và khái quát hóa một số vấn đề lí luận cơ bản về quản lý kiểm
tra đánh giá kết quả học tập của học sinh THCS.
- Khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập
của học sinh trung học cơ sở huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.
- Đề xuất một số biện pháp quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của
học sinh THCS ở huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.

6. Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung tập trung vào công tác quản lý kiểm tra đánh giá kết quả
học tập của học sinh nhƣ một phần của quản lí trƣờng học của Hiệu trƣởng (đối
với kiểm tra viết 1 tiết trở lên, kiểm tra học kỳ và kiểm tra khảo sát chất lƣợng).
- Về địa bàn: Nghiên cứu thực trạng tại 19 trƣờng THCS huyện Thuận
Thành tỉnh Bắc Ninh.
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Phƣơng pháp nghiên cứu lý luận, bao gồm: Phƣơng pháp phân tích,
tổng hợp, xử lý tài liệu.
3

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

- Phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn, bao gồm: Phƣơng pháp điều tra
bằng bảng hỏi, phƣơng pháp phỏng vấn, phƣơng pháp quan sát, phƣơng pháp
tổng kết kinh nghiệm giáo dục.
- Phƣơng pháp thống kê toán học: Sử dụng để xử lý các số liệu thu đƣợc
từ khảo sát thực tế.
8. Cấu trúc luận văn
Phần mở đầu: Đề cập đến một số vấn đề chung của đề tài.
Kết quả nghiên cứu bố trí thành 3 chƣơng:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập
của học sinh THCS.
Chương 2: Thực trạng quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học
sinh THCS ở huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.
Chương 3: Biện pháp quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học
sinh THCS ở huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.
Kết luận - Khuyến nghị.

4

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ
1.1. Sơ lƣợc lịch sử nghiên cứu
Ngay từ khi xuất hiện mô hình nhà trƣờng, các hình thức kiểm tra đánh
giá mức độ nhận thức của ngƣời học cũng ra đời. Tuy nhiên ở mỗi giai đoạn
lịch sử, mỗi quốc gia khác nhau có những hình thức kiểm tra đánh giá khác
nhau nhƣng đều đƣa ra những quy định chuẩn, phù hợp với yêu cầu của xã hội
hiện tại. Vấn đề kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh là một phạm trù
lý luận dạy học, kiểm tra đánh giá là mắt xích không thể tách rời trong quá
trình dạy học.
Đầu thế kỉ XVI, nhà giáo dục J.A Comenxki (1592- 1670) đã đƣa ra mô
hình nhà trƣờng và đƣợc nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng. Đó là nhà trƣờng
đƣợc phân theo cấp học, bậc học ở những lứa tuổi nhất định; các môn học trong
nhà trƣờng đƣợc quy định chặt chẽ có chƣơng trình, có nội dung cụ thể thống
nhất; thời gian đào tạo cũng đƣợc ấn định, cách kiểm tra đánh giá kết quả học
tập của học sinh cũng đƣợc quy định rõ ràng [10].
Đến thế kỉ XVIII thì hệ đánh giá chất lƣợng giáo dục đầu tiên đƣợc áp
dụng phổ biến trong các nhà trƣờng. Lúc đầu hệ đánh giá có 3 bậc chính: TốtTrung bình - Kém; Sau đó chia nhỏ thành 5 bậc: Tốt - Khá - Trung bình -Yếu Kém. Tuy nhiên để có thể đánh giá đƣợc theo 5 bậc chất lƣợng học sinh thì
kiểm tra phải nhƣ thế nào để đánh giá đƣợc chính xác, phù hợp với đối tƣợng
học sinh nhằm không ngừng nâng cao chất lƣợng dạy học mới là vấn đề đƣợc
các nhà giáo dục quan tâm.
Từ những năm 1970 trở đây rất nhiều công trình nghiên cứu từng vấn đề

cụ thể, trong đó xác định một cách khoa học nội dung đánh giá kết quả học tập
của học sinh nhƣ: Những vấn đề Lý luận dạy học của việc đánh giá thức
(V.M.palomxki); Con đƣờng hoàn thiện việc kiểm tra tri thức kỹ năng
5
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

(X.V.Uxova). Cũng trong giai đoạn này nhiều tác giả cũng đã nghiên cứu các
nguyên tắc của việc kiểm tra đánh giá nhằm đảm bảo tính khách quan nhƣ: Các
hƣớng nâng cao tính khách quan trong việc đánh giá tri thức học sinh
(A.M.Levitor) [11].
Đặc bệt trong những năm gần đây ở Việt Nam cùng với sự phát triển
giáo dục đào tạo việc nghiên cứu công tác kiểm tra đánh giá có những phát
triển mới, nhiều nhà nghiên cứu giáo dục đã chỉ ra những yêu cầu về quản lí
nhằm nâng cao chất lƣợng kiểm tra đánh giá góp phần nâng cao chất lƣợng dạy
học đáp ứng mục tiêu nâng cao dân trí đào tạo nhân lực bôì dƣỡng nhân tài
trong thời kì công nghiệp hoá hiện dại hoá đất nƣớc. Nhiều nhà sƣ phạm đã đi
sâu nghiên cứu về kiểm tra đánh giá kết quả học tập nhƣ: Nguyễn Phục HoàngVũ Ngọc Lan, Trần Kiều, Dƣơng Thiệu Tống, Trần Thị Tuyết Oanh…
Các luận văn thạc sĩ chuyên ngành quản lý giáo dục cũng có một số tác
giả viết về đề tài nhƣ:
- Điêu Bình Dƣơng (2009), Biện pháp chỉ đạo việc kiểm tra- đánh giá
kết quả học tập ở trường trung học cơ sở của Phòng Giáo dục và Đào tạo
huyện Mường Chà tỉnh Điện Biên, Luận văn thạc sỹ quản lý giáo dục, Trƣờng
Đại học sƣ phạm Hà Nội [12].
- Đoàn thị Nguyên (2012), Biện pháp quản lý kiểm tra đánh giá kết quả
học tập của sinh viên trường Đại học Tây Bắc, Luận văn thạc sỹ quản lý giáo
dục, Trƣờng Đại học sƣ phạm Hà Nội [19].
Tuy nhiên, chƣa có luận văn nào nghiên cứu và đề xuất các biện pháp
quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh THCS ở huyện Thuận

Thành, tỉnh Bắc Ninh. Vì vậy tôi đã chọn đề tài này để nghiên cứu.
1.2. Các khái niệm của đề tài
1.2.1. Quản lý
1.2.1.1. Khái niệm quản lý
Quản lý là sự tác động liên tục có tổ chức, có định hƣớng của chủ thể
(ngƣời quản lý, tổ chức quản lý) lên khách thể (đối tƣợng quản lý) về các mặt
6
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

chính trị, văn hóa, xã hội, kinh tế…bằng một hệ thống các luât lệ, các chính
sách, các nguyên tắc, các phƣơng pháp và các biện pháp cụ thể nhằm tạo ra môi
trƣờng và điều kiện cho sự phát triển của đối tƣợng. Đối tƣợng quản lý có thể
trên quy mô toàn cầu, khu vực, quốc gia, ngành, đơn vị, có thể là một con
ngƣời, sự vật cụ thể.
Mác viết: “Tất cả mọi lao động xã hội trực tiếp hay lao động chung nào
tiến hành trên quy mô tƣơng đối lớn, thì ít nhiều cũng cần đến một sự chỉ đạo
để điều hòa những hoạt động cá nhân và thực hiện những chức năng chung phát
sinh từ sự vận động của toàn bộ cơ thể khác với sự vận động của những khí
quan độc lập của nó. Một ngƣời độc tấu vĩ cầm tự mình điều khiển lấy mình,
còn một dàn nhạc thì cần phải có nhạc trƣởng”.
Các nhà lý luận quản lý quốc tế nhƣ: Frederich Wiliam Taylor (18561915), Mỹ; Henri Fayol (1841-1925), Pháp; Max Weber (1864-1920), Đức đều
đã khẳng định: Quản lý là khoa học và đồng thời là nghệ thuật thúc đẩy sự phát
triển xã hội.
Về khái niệm quản lý có nhiều cách định nghĩa khác nhau:
Quản lý là các hoạt động đƣợc thực hiện nhằm đảm bảo sự hoàn thành
công việc qua những nỗ lực của ngƣời khác.
Quản lý là công tác phối hợp có hiệu quả các hoạt động của những ngƣời
cộng sự khác cùng chung một tổ chức.

Koontz và O Donnell: “Có lẽ không có lĩnh vực hoạt động nào của con
ngƣời quan trọng hơn là công việc quản lý, bởi vì mọi nhà quản lý ở mọi cấp
độ và trong mọi cơ sở đều có một nhiệm vụ cơ bản là thiết kế duy trì một môi
trƣờng mà trong đó các cá nhân làm việc với nhau trong các nhóm có thể hoàn
thành các nhiệm vụ và các mục tiêu đã định”.
Một định nghĩa giải thích tƣơng đối rõ nét về quản lý đƣợc James Stiner và
Stephen Robbins trình bày nhƣ sau: “Quản lý là tiến trình hoạch định, tổ chức, lãnh
đạo và kiểm soát những hoạt động của các thành viên trong tổ chức và sử dụng tất
cả các nguồn lực khác của tổ chức nhằm đạt đƣợc mục tiêu đã đề ra” [22].
7

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên

/>

Luận án đầy đủ ở file: Luận án Full