SKKN: PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY CÁC BÀI TẬP NHIỆT HỌC MÔN VẬT LÍ 8

Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học


CNG HềA X HI CH NGHA VIT NAM
c lp - T do - Hnh phỳc
*

*

*


TI SNG KIN KINH NGHIM
S YU L LCH

H tờn: Phựng Vn Ho
Ngy thỏng nm sinh: 09/10/1979
Nm vo ngnh: 2001
Nm vo ng: 2005.
Trỡnh chuyờn mụn: i hc S phm H Ni - H ti chc.
Chc v v n v trng cụng tỏc: Giỏo viờn trng THCS Phỳ Sn.
B mụn ging dy: Vt Lớ.
Trỡnh chớnh tr: S cp.
Trỡnh tin hc: Trỡnh A.

Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

1

Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

Tờn ti: PHNG PHP GING DY CC BI TP NHIT HC

A/ PHN M U
1/ Lớ do chn ti:
Hng ng cuc vn ng ca ngnh giỏo dc: "Trng hc thõn thin,
hc sinh tớch cc, Mi thy cụ l mt tm gng sỏng v t hc v rốn luyn,
Núi khụng vi tiờu cc v bnh thnh tớch trong giỏo dc, hn bao gi ht,
cht lng giỏo dc phi c t lờn hng u. Hc sinh phi hc tht, thi tht.
giỏo viờn phi kim tra, ỏnh giỏ v phn ỏnh tht. Nh vy s khụng trỏnh khi
nhng kt qu thc t cng rt tht nhng li khụng nh mong mun! Vy
lm th no cú c mt kt qu phn ỏnh ỳng thc t li va c xó hi
mong mun v chp nhn? Cú l ch cú con ng l nõng cao cht lng giỏo
dc mi lm tha món ũi hi ca xó hi cng nhu xu th chung ca thi i.
Mun vy, hc sinh phi tớch cc, khụng ngng hc tp, giỏo viờn phi khụng
ngng tỡm tũi, nghiờn cu trau di trỡnh chuyờn mụn nghip v.
Nhit hc l mt trong nhng ch tng i a dng, phong phỳ v
ht sc quan trng trong chng trỡnh vt lý lp 8. Tuy nhiờn, hin nay vi
chng trỡnh i mi, ni dung cỏc bi hc trong sỏch giỏo khoa ó tinh gim i
khỏ nhiu khin cho vic cung cp kin thc nõng cao cho cỏc i tng hc
sinh khỏ, gii v nht l vic bi dng kin thc nõng cao cho hc sinh gii
gp khụng ớt khú khn. Vy lm th no hc sinh cú th nm bt lý thuyt,
hiu rừ vn v vn dng linh hot, cú c thao tỏc, k nng trong vic gii
bi tp nhit hc v yờu thớch mụn hc ny. nõng cao cht lng ging dy,
giỳp hc sinh nm vng kin thc, k nng gii cỏc bi tp nhit hc thỡ giỏo
viờn phi cú phng phỏp ging dy phự hp, t hiu qu. Mun cú phng
phỏp phự hp, hiu qu cao thỡ cn phi cú nhiu ti nghiờn cu v vn
ny. Chớnh vỡ vy, tụi cng xin mnh dn úng gúp mt vi ý kin v
" phng phỏp ging dy cỏc bi tp nhit hc.

2/ Mc ớch nghiờn cu.
Sau khi nhn thy nhng tn ti v cỏch gii bi tp vt lý lp 8, tụi ó i
sõu nghiờn cu, kho sỏt thc trng gii bi tp phn nhit hc cỏc em. Thụng
qua ú tụi ó tỡm ra bin phỏp khc phc nhng tn ti hng ti cho hc
sinh cỏch gii bi tp cú hiu qu hn. Nhm hỡnh thnh cho hc sinh mt cỏch
tng quan v phng phỏp gii mt bi tp nhit hc, t ú cỏc em cú th vn
dng mt cỏch thnh tho v linh hot trong vic gii cỏc bi tp, nõng cao hiu
qu ca bi tp, giỳp cỏc em nm vng kin thc trong quỏ trỡnh hc tp.
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

2


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

3/ Nhim v nghiờn cu:
ti nờu v gii quyt mt s vn sau:
- Tỡm hiu c s lý lun v vic gii bi tp phn nhit hc.
- Tỡm hiu c s thc t v thc trng ging dy sao cho phự hp vi i
tng hc sinh .
- Phõn loi v hng dn hc sinh gii mt s bi tp Vt Lớ.
- Kt qu t c.

4/ i tng nghiờn cu:
Phng phỏp ging dy cỏc bi tp nhit hc ỏp dng cho hc sinh trng
THCS Phỳ Sn qua nm hc 2013-2014.

5/ Phng phỏp nghiờn cu:
Phng phỏp Nghiờn cu lớ lun: Nghiờn cu cỏc ti liu liờn quan ti

vic s dng bi tp trong dy hc Vt Lớ, cỏc ti liu núi v phng phỏp gii
bi tp Vt Lớ.
Phng phỏp thng kờ, tng hp, so sỏnh, kho sỏt thc t.
Phng phỏp giao tip: tỡm hiu hc sinh v cỏch gii cỏc loi bi tp
phn nhit hc.
Phng phỏp so sỏnh i chiu, son giỏo ỏn dy thc nghim so sỏnh
cht lng t hiu qu nh th no?
Phng phỏp iu tra S Phm.
Phng phỏp quan sỏt S Phm
Phng phỏp thc nghim S Phm: p dng ti vo dy hc thc t
t ú thu thp thụng tin iu chnh cho phự hp.

6/ Phm vi v thi gian thc hiờn ti:
ti c thc hin mụn Vt Lớ ti trng THCS Phỳ Sn trong nm
hc 2013 - 2014
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
3
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

B/ NI DUNG TI
I/ C s lớ lun:
Phng phỏp dy hc l mt b phn hp thnh ca quỏ trỡnh S Phm
nhm o to th h tr cú tri thc khoa hc, v th gii quan v nhõn sinh quan,
thúi quen v k nng thc hnh, vn dng kin thc vo thc t.
Phng phỏp dy hc cú mi liờn h bin chng vi cỏc nhõn t ca quỏ
trỡnh dy hc. Nhng phng phỏp dy hc phi thng nht bin chng gia
ging dy ca giỏo viờn vi vic hc tp ca hc sinh. ng thi gúp phn cú

hiu qu vo vic thc hin tt cỏc khõu ca quỏ trỡnh dy hc. Xỏc nh k
hoch giỏo dc, giỏo dng, phỏt trin b mụn mt cỏch nhp nhng, c th húa
nhim v dy hc trờn c s c im hc sinh, iu chnh k hoch dy hc
cho sỏt vi din bin thc t, t chc v hng dn hc sinh hc tp trờn lp
cng nh nh phự hp vi d nh S Phm.
i vi mụn Vt Lớ trng THCS, bi tp vt lớ úng mt vai trũ ht
sc quan trng, Vic hng dn hc sinh lm bi tp Vt lớ l mt hot ng dy
hc, l mt cụng vic khú khn, ú bc l rừ nht trỡnh ca ngi giỏo viờn
Vt lớ trong vic hng dn hot ng trớ tu ca hc sinh. vỡ th ũi hi ngi
giỏo viờn v hc sinh phi hc tp v lao ng khụng ngng. Bi tp Vt lớ s
giỳp hc sinh hiu sõu hn nhng quy lut Vt lớ, nhng hin tng Vt lớ vỡ bi
tp Vt lớ l mt phng tin cng c, ụn tp kin thc sinh ng. Khi gii bi
tp Vt lớ hc sinh cn phi nh li cỏc kin thc ó hc, cú khi phi s dng cỏc
kin thc ca nhiu chng nhiu phn ca chng trỡnh. Cú nhiu bi tp Vt lớ
khụng ch dng li trong phm vi nhng kin thc ó hc m cũn giỳp bi
dng cho hc sinh t duy sỏng to. c bit l cỏc bi tp thc nghim. Thụng
qua cỏc bi tp dng khỏc nhau to iu kin cho hc sinh vn dng linh hot
nhng kin thc t lc gii quyt thnh cụng nhng tỡnh hung c th khỏc
nhau thỡ nhng kin thc ú mi tr nờn sõu sc hon thin v tr thnh vn
riờng ca hc sinh. Trong quỏ trỡnh gii quyt vn , tỡnh hung c th do bi
tp ra hc sinh phi vn dng cỏc thao tỏc t duy nh so sỏnh phõn tớch, tng
hp khỏi quỏt húa.... gii quyt vn , t ú s giỳp phỏt trin nng lc t
duy lm vic t lc c nõng cao, tớnh kiờn trỡ c phỏt trin.
Vic dy b mụn Vt Lý núi chung, dy bi tp núi riờng c xem l mt
hot ng cú hai mt quan h mt thit vi nhau, ú l vic s dng b mó gm
hai phng din: Mt mt ú l quỏ trỡnh t duy ca cỏc em, vn dng cỏc cụng
thc vo vic gii bi tp. Mt khỏc l s vn dng lý thuyt vo thc t, i
chiu kt qu lý thuyt tỡm c so vi kt qu kho sỏt thc t.
Bi tp vt lý phn nhit hc chng trỡnh vt lý lp 8 cú liờn quan n
quỏ trỡnh tỡm hiu thc t cỏc em. Cỏc em cng tỡm hiu nhiu, cng khỏm phỏ

nhiu thỡ vic hc tp cỏc em s t kt qu kh quan hn.
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

4


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

II/ C s thc tin:
1/ Thun li:
C s vt cht ngy cng c hon thin do ú ớt nhiu gỡ cng kớch
thớch tớnh ham hc hi v tỡm hiu cỏc em.
Trng THCS Phỳ sn cú c s vt cht phc v cho vic ging dy
tng i tt, cú phũng hc b mụn, phũng thit b sch s, kiờn c, cú dựng
v sỏch giỏo khoa tng i y
Cỏc em cú nhn thc tng i ng u, cỏc em thy rừ tm quan trng ca
nhit hc trong k thut, i sng...mt s bc ph huynh cng quan tõm n
vic hc tp ca con em, h to mi iu kin cho con em h n lp tip thu
mi tinh hoa vn hoỏ kin thc ca nhõn loi lm cho giỏo viờn ó yờu ngh
li cng yờu ngh hn dc ht mi tõm sc, kin thc nhm truyn th n vi
cỏc em mt cỏch ti u.
2/ Khú khn:
i ng giỏo viờn ging dy b mụn Vt lớ ca trng THCS Phỳ Sn ch
cú mt Giỏo viờn nờn ớt c giao lu, hc hi, ta m trao i kinh nghim
cng nh chuyờn mụn nghip v.
Vỡ c thự ca huyn nh kinh t cũn nhiu khú khn, tro lu ham hc
ca cỏc em cha tht mnh, mt s ph huynh cú t tng phú mc cho nh
trng v thy cụ giỏo.
Cỏc em nm bt kin thc mt cỏch th ng, lý thuyt cha vng, cụng

thc cha nm tht k. Nờn vic gii bi tp gp khụng ớt khú khn.
Vỡ vy, qua nhiu nm ging dy tụi trn tr, suy ngh l lm th no
cỏc em nm bt kin thc vt lý v c bit l bi tp cỏc dng bi tp vn
dng mt phn vo i sng thc t ng thi lm nn tng mai ny cỏc em
cú iu kin hc cao hn. Do ú:
+ Cụng vic ca giỏo viờn:
kớch thớch hc sinh hng thỳ hc tp, cỏc thy giỏo, cụ giỏo cn:
- Nờu phng phỏp gii bi tp ca tng dng c th.
- Chn lc mt s bi tp in hỡnh (cú c nh tớnh v nh lng) t d n
khú, t n gin n phc tp, chn nhng bi tp cú cha ng nhng mõu
thun, nhng iu mang tớnh cht nghch lý so vi nhn xột thụng thng ca
hc sinh, nhng bi tp cú liờn quan n thc t cuc sng...
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

5


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

- Gi ý nờu vn kớch thớch hc sinh suy ngh ỳng hng bi tp.
- Hỡnh thnh bi gii mu c th, ngn gn, chớnh xỏc.
+ Cụng vic ca hc sinh:
Tớch cc suy ngh vn dng cỏc kin thc cú liờn quan n vn , dựng li
vn din t thnh mt bi gii hon chnh (ch yu bng phng phỏp phõn
tớch).

III/ Quỏ trỡnh thc hin ti
1/ Kho sỏt thc t.
Nm hc 2012 - 2013, tụi c ban giỏm hiu trng THCS Phỳ Sn

phõn cụng ging dy b mụn Vt Lớ 8. Trong quỏ trỡnh ging dy, tụi phỏt hin
thy cỏc bi tp liờn quan n phn nhit hc tng chng nh n gin nhng
hc sinh li gp nhiu lỳng tỳng, khú khn. Khi cho hc sinh lm bi tp v ỏp
dng phng trỡnh cõn bng nhit thỡ cỏc em khụng nhng khụng bit lm m
ngay c túm tt, cỏc em cng lm khụng xong.
Mt tỡnh trng thc t na lm cho cỏc em nm bi cha sõu cng nh
khụng gii c cỏc bi tp nhit hc, ú l khi xỏc nh tng nhit t
ca cỏc vt cỏc em cng khụng bit xỏc nh ỳng.
Túm li, qua ging dy b mụn Vt lớ phn nhit hc tụi thy vic nh
hng gii bi tp ca cỏc em cũn yu cỏc mt sau:
- Cỏc em cha xỏc nh c cỏc quỏ trỡnh trao i nhit.
- Cỏc em cha xỏc nh c ỳng i tng trao i nhit.
- Cỏc em cha xỏc nh c cỏc bc gii bi tp.
Nh vy, cỏc em hc bi trờn lp v nhit hc cũn th ng nhiu, cũn
trụng tr nhiu vo s gi ý, ging gii ca giỏo viờn. iu ú dn n mt thc
trng l mụn Vt Lớ hc sinh thc s cha hng thỳ hc tp, cng nh cha tớch
cc tham gia xõy dng bi, trỏi ngc hn vi s hc tp sụi ni hc tp mụn
vt lớ ca cỏc em khi cũn ang hc lp 6, lp 7.

2/ S liu iu tra trc khi thc hin.
Khi iu tra v thnh tớch hc tp mụn vt lớ 8 ca 94 hc sinh thuc cỏc
lp 8A, 8B, 8C trng THCS Phỳ Sn nm 2012 2013, kt qu nh sau:
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
6
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

Lp

Gii

S s

Khỏ

Trung bỡnh

Yu

Kộm

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

8A

34

7

20,1

11

32,2

14

41,1

2

6,6

0

0

8B

30

2

6,7

6

20

18

60

4

13,3

0

0

8C

30

1

3,3

8

26,7

16

53,5

5

16,7

0

0

K8

94

10

10,6

25

26,6

48

51,1

11

11,7

0

0

3/ Nhng bin phỏp thc hin.
Trong quỏ trỡnh ging dy phn nhit hc tụi ó tp trung cho hc sinh
nm chc tun t nhng vn nh sau:
* Nm chc cỏc khỏi nim Ni nng, nhit lng
- Ni nng ca mt vt l tng ng nng v th nng ca cỏc phõn t cu
to nờn vt.
- Phn ni nng m vt nhn c hay mt i trong khi truyn nhit gi l
nhit lng.
* Nm vng cỏc kớ hiu v n v ca cỏc i lng:
- Nhit lng: Q (J)
- Khi lng: m (Kg)
- Nhit dung riờng: c (J/Kg.K)
- tng nhit : t ( 0 C)
* Cụng thc tớnh nhit lng thu vo (hoc ta ra) khi thay i nhit .
Q = m.c. t
Trong ú:
Q: Nhit lng

(j)

m: Khi lng

(kg)

c: Nhit dung riờng

(j/kg.k)

Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

7


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

t : tng nhit ca vt (0C)
* Nm vng nguyờn ba lớ truyn nhit
- Nhit truyn t vt cú nhit cao hn sang vt cú nhit thp hn.
- S truyn nhit xy ra cho ti khi nhit ca hai vt bng nhau thỡ
ngng li.
- Nhit lng do vt ny ta ra bng nhit lng do vt kia thu vo.
* Nm vng Phng trỡnh cõn bng nhit:
Qta = Qthu
* Cui cựng l hỡnh thnh cỏc bc gii mt bi tp nhit hc. ( 4 bc)

4/ Nhng bin phỏp c th.
Khi dy v bi Cụng thc tớnh nhit lng giỏo viờn cho hc sinh nm
vng cụng thc:
Q = m.c. t
Trong ú:

Q: Nhit lng

(j)

m: Khi lng

(kg)

c: Nhit dung riờng
t : tng nhit ca vt

(j/kg.k)
(0C)

Giỏo viờn lu ý hc sinh:
Nhit dung riờng c l nhit lng cn thit 1kg mt cht núng thờm 10C
tng nhit t ca vt c tớnh l: Ly nhit ca vt lỳc cao
hn tr i nhit ca vt lỳc thp hn.
Sau ú giỏo viờn cho hc sinh lm bi tp cng c cụng thc trờn

Bi tp 1: Tớnh nhit lng cn thit 4kg nhụm tng nhit t 35 0C lờn
500C. Cho nhit dung riờng ca nhụm l 880J/kg.K

Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

8


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

Giỏo viờn gi mt hc sinh yu lờn túm tt, cỏc hc sinh khỏc b sung .
Kt qu s c:
m = 4kg.
c = 880J/kg.K
t = 500C - 350C = 150C.

Q=?
Sau ú giỏo viờn t cõu hi: tớnh nhit lng cn thit cung cp cho
nhụm ta ỏp dng cụng thc no?
Sau ú li gi mt hc sinh (yờu, kộm) tr li.
Hc sinh s tr li c: Q = m.c. t
Sau ú gi mt hc sinh lờn bng lm bi, cỏc hc sinh khỏc lm vo v
v giỏo viờn chm im.
Kt qu s c:
Li gii
Nhit lng cn thit 4kg nhụm tng nhit t 350C lờn 500C l:
Q = m.c. t = 4.880.15 = 52800 (J)
S: 52800 J
Bi tp 2: Mt m nhụm cú khi lng 400g cha 3kg nc 25 0C. Mun un
m nc ny lờn n 600c cn mt nhit lng l bao nhiờu?
Cho nhit dung riờng ca nhụm v ca nc ln lt l: v 4200J/kg.K.
Giỏo viờn cng t cỏc cõu hi hc sinh t duy.
- Cú bao nhiờu vt thu nhit?
- Thu nhit lm gỡ?
- Hóy túm tt bi toỏn.
- Cụng thc tớnh?
Khi túm tt giỏo viờn lu ý hc sinh nờn ghi ht cỏc d liu m, c, t ln lt ca
tng cht, nh vy s khụng b ri.
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS

Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

9


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

Kt qu s c
Túm tt
m1 = 400g = 0,4kg
c1 = 880J/kg.K

m nhụm:
1

Nc
Tớnh Q = ?

2

= 600C - 250C = 350C
m2 = 3kg = 0,4kg
c2 = 4200J/kg.K
= 600C - 250C = 350C
Bi gii:

Nhit lng cn thit un m nhụm tng nhit t 250c lờn n 600c l:
Q1=m1.c1. t = 0,4. 880. 35 = 12320 (J)
Nhit lng cn thit nc trong m tng nhit t 250C lờn n 600c l:
Q2=m2.c2. t = 3.4200.35 = 441000 (J)

Tng Nhit lng cn thit l:
Q = Q1 + Q2 = 12320 + 441000 = 453320 (J)
Thc t thỡ hai bi tp trờn l quỏ d, nhng nú cú vai trũ rt quan trng
trong vic cng c cụng thc tớnh nhit lng i vi nhng hc sinh khỏ gii,
ng thi kớch thớch phong tro hc tp mụn lớ i vi cỏc em hc sinh yu. Cỏc
em vn thng ch bit nghe hng dn, ri chộp vo v cỏc li gii, hc mt
cỏch rt th ng. Nay cỏc em c c lp lm ( Vỡ va vi kh nng ca cỏc
em), c gi lờn bng, c chm im nờn tụi thy cỏc em rt ho hng, em
no cng chm chỳ v lm vic nghiờm tỳc.
Khi dy n bi Phng trỡnh cõn bng nhit giỏo viờn tp trung nhn
mnh cỏc kin thc sau:
* Ba nguyờn lớ truyn nhit c th:
- Nhit truyn t vt cú nhit cao hn sang vt cú nhit thp hn.
- S truyn nhit xy ra cho ti khi nhit ca hai vt bng nhau thỡ
ngng li.
- Nhit lng do vt ny ta ra bng nhit lng do vt kia thu vo.
* Nm vng Phng trỡnh cõn bng nhit:
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

10


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

Qta = Qthu
Cú mt vn l dự tớnh nhit lng ta ra hay nhit lng thu vo thỡ
vn tớnh theo cụng thc Q = m.c. t . Ch cú iu l t khỏc nhau. Sỏch giỏo
khoa núi nu tớnh Qta thỡ t = t1 - t2 cũn tớnh Qthu thỡ t = t2 - t1. Vn ny lm
cho cỏc em hc sinh chung bỡnh tr xung vn ó chm hiu nờn gp lỳng tỳng,

hay nhm ln, thm chớ khụng hiu. cho n gin tụi lu ý hc sinh: t l
tng nhit , tc l em c ly nhit ca vt lỳc cao hn tr i nhit
ca vt lỳc thp hn l c ( t = tcao - tthp).
Khi giỳp hc sinh bit xỏc nh t khi tớnh Qta , Qthu ri, tụi hng dn
hc sinh lm bi tp theo cu trỳc 4 bc sau:
Bc 1: Túm tt v i n v.
Bc 2: Xỏc nh cht ta nhit v tớnh Qta.
Bc 3: Xỏc nh cht thu nhit v tớnh Qthu
Bc 4: p dng phng trỡnh cõn bng nhit. T ú tớnh c i lng
cn tỡm.
Khi túm tt giỏo viờn lu ý hc sinh nờn ghi ht cỏc d liu m, c, t ln
lt ca tng cht, nh vy s khụng b ri.
Sau ú giỏo viờn cho hc sinh lm mt vi bi tp.
Bi 1: Ngi ta th mt ming ng cú khi lng 500g nhit 900C
vo mt cc nc 250C. Khi cú cõn bng nhit xy ra nhit ca ming ng
v nc l 400C. Tớnh khi lng ca nc, coi nh ch cú ming ng v nc
trao i nhit vi nhau. Ly nhit dung riờng ca ng, ca nc ln lt l
380J/kg.K; 4200J/kg.K.
Giỏo viờn nh hng cho hc sinh cỏc gii
? Cú my cht trao i nhit, l nhng cht no?
? Cht no ta nhit? Cht no thu nhit?
? Cht ta nhit thỡ h t nhit no xung nhit no? Cht thu nhit
thỡ tng t nhit no lờn nhit no? T ú tớnh t ca tng cht.
Sau ú Giỏo viờn hng dn hc sinh gii bi tp theo 4 bc:
Bc 1: Túm tt

m1 = 500g = 0,5kg
c1 = 380J/kg.K

Ming ng ( Ta nhit)

1

= 900C - 400C = 500C

Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

11


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

m2 = ?
c2 = 4200J/kg.K

Nc ( Thu nhit)
2

= 400C - 250C = 150C

Tớnh Khi lng ca nc m2.
Bc 2: Tớnh nhit lng do ming ng ta ra
Qta = m1.c1. t 1 = 0,5.380.50 = 9500(J)
Bc 3: Tớnh nhit lng do nc thu vo.
Qthu = m2.c2. t 2 = m2.4200.15 = 63000.m2 (J)
Bc 4: p dng phng trỡnh cõn bng nhit ta cú:
Qta = Qthu
=> 9500 = 63000.m2
=> m2 =

9500
= 0,15 (kg)
63000

Vy khi lng nc l 0,15kg.
Giỏo viờn phỏt trin lờn bng cỏch cho cỏc em lm bi tp sau:
Bi 2: Th mt ming nhụm cú khi lng 400g ang nhit 800C vo
500g nc nhit 300C. Tớnh nhit khi cú cõn bng nhit xy ra. Ly
nhit dung riờng ca nhụm l 880J/kg.K; ca nc l 4200J/kg.K.
Bi toỏn ny hc sinh vn xỏc nh c cỏc vn sau:
- Cú hai cht trao i nhit.
- Ming nhụm ta nhit, nc thu nhit.
Nhng cỏc em gp khú khn, lỳng tỳng ngay t Bc 1 : ú l khụng bit
xỏc nh t ca tng cht nh th no.
Lỳc ny Giỏo viờn cú th hng dn hc sinh l gi nhit khi cú cõn
bng nhit xy ra l t.
Khi ú ming nhụm ta nhit thỡ h nhit t bao nhiờu xung bao
nhiờu? Nc thu nhit thỡ tng nhit t bao nhiờu lờn bao nhiờu?
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

12


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

Sau khi hng dn xong tụi thy hc sinh tớnh c ngay t ca tng cht v
túm tt c bi toỏn d dng.
Bc 1: Túm tt
Gi nhit khi cú cõn bng xy ra l t.

m1 = 400g = 0,4kg
Ming nhụm (Ta nhit)
c1 = 880J/kg.K
= 80 - t
1
m2 = 500g = 0,5kg
Nc (Thu nhit)
c2 = 4200J/kg.K
= t - 30
2
Bc 2: Tớnh nhit lng do ming nhụm ta ra
Qta = m1.c1. t 1 = 0,4.880.(80 - t)
Bc 3: Tớnh nhit lng do nc thu vo.
Qthu = m2.c2. t 2 = 0,5.4200.(t-30)
Bc 4: p dng phng trỡnh cõn bng nhit ta cú:
Qta = Qthu
0,4.880.(80 - t) = 0,5.4200.(t-30)
352.(80-t) = 2100.(t-30)
2816 - 352.t = 2100.t - 63000
1748.t = 65816
t = 37,70C

Vy nhit khi cú cõn bng xy ra l 37,70C
Vi cỏch dy nh trờn c bit cú hiu qu i vi cỏc em hc sinh hc
lc yu, kộm. Cỏc em dự cú tip thu chm nhng vn cú th hiu bi, ho hng
hc tp, tụi thy khi hc sang phn nhit hc ny nhiu em cũn rt mong n gi
vt lớ c hc. Dự tụi bit kh nng ca cỏc em cũn rt hn ch, xong vi
tinh thn hc tp nh vy thỡ ú l mt nim vui ca ngi giỏo viờn.
S l rt thiu xút nu chỳng ta ch quan tõm chỳ ý n cỏc i tng hc
sinh yu! Cũn cỏc hc sinh gii thỡ sao? Phng phỏp trờn cú giỳp cỏc em lm

c cỏc bi tp khú, cỏc bi tp nõng cao, cỏc thi hc sinh gii v phn nhit
hc khụng? Hon ton cú th.
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
13
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

Khi bi dng hc sinh gii tụi cng yờu cu cỏc em t duy nh trờn ch
cú iu mt s bi cỏc em cú th b qua bc túm tt hoc nờn túm tt ra giy
nhỏp cho d lm. Tụi thy cỏc em hc sinh gii lm cỏc bi tp v nhit hc gn
nh khụng phi suy ngh quỏ nhiu v hu nh cỏc em lm c ht cỏc bi tp
cú khú tng ng vi thi hc sinh gii, rt ớt khi thy cỏc em gp khú
khn, hoc khụng lm c.
Vớ d 1: Ngi ta th 300g hn hp bt nhụm v thic c nung ti t 1 =
100 C vo mt bỡnh nhit lng k cú cha 1kg nc nhit t 2 = 150C. Nhit
khi cú cõn bng nhit xy ra l t = 17 0C. Hóy tớnh khi lng nhụm v thic
cú trong hn hp núi trờn. Cho bit khi lng ca nhit lng k l 200g. Nhit
dung riờng c1 ca nhụm, c2 ca thic, c3 ca cht lm nhit lng k v c 4 ca
nc ln lt l
0

c1 = 900J/kg.K;

c2 = 230J/kg.K;

c3 = 460J/kg.K;

c4 = 4200J/kg.K

( Trớch thi hc sinh gii huyn Ba Vỡ)

Hc sinh vn cú th dựng 4 bc nh trờn gii quyt bi toỏn.
Bc 1: Túm tt
Gi khi lng ca nhụm l m => Khi lng ca thic l (0,3 - m)
m
c1 = 900J/kg.K
Nhụm (Ta nhit)

= 100 - 17 = 830C

1

0,3 - m
c2 = 230J/kg.K

Thic (Ta nhit)
2

Nhit lng k
(Thu nhit)

Nc (Thu nhit)

= 100 - 17 = 830C

m3 = 200g = 0,2kg
c3 = 460J/kg.K
= 17 - 15 = 2
3

m4 = 1kg
c4= 4200J/kg.K
= 17 - 15 = 2
4

Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

14


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

Bc 2:
Tớnh nhit lng do nhụm ta ra
Qta1 = m1.c1. t 1 = m.900.83
Tớnh nhit lng do thic ta ra
Qta2 = m2.c2. t 2 = (0,3 - m).230.83
=> Nhit lng do nhụm v thic ta ra l
Qta = Qta1 + Qta2 = m1.c1. t 1 + m2.c2. t 2 = m.900.83 + (0,3 - m).230.83
Bc 3:
Tớnh nhit lng do nhit lng k thu vo.
Qthu1 = m3.c3. t 3 = 0,2.460.2
Tớnh nhit lng do nc thu vo.
Qthu2 = m4.c4. t 4 = 1.4200.2
=> Nhit lng do nhit lng k v nc thu vo l
Qthu = Qthu1 + Qthu2 = m3.c3. t 3 + m4.c4. t 4 = 0,2.460.2 + 1.4200.2
Bc 4: p dng phng trỡnh cõn bng nhit ta cú:
Qta = Qthu
m.900.83 + (0,3 - m).230.83 = 0,2.460.2 + 1.4200.2

T ú d dng tỡm c m => Khi lng nhụm v km ln lt l 250g v 50g.
Vớ d 2: Cú hai bỡnh cỏch nhit, bỡnh 1 cha m1 = 4kg nc nhit
t1 = 200C; bỡnh 2 cha m2 = 8kg nc t2 = 400C. Ngi ta trỳt mt lng nc
m t bỡnh 2 sang bỡnh 1. Sau khi nhit bỡnh 1 ó n nh, ngi ta li trỳt
lng nc m t bỡnh 1 sang bỡnh 2. Nhit bỡnh 2 khi cõn bng nhit l:
t 2' =380C.

Hóy tớnh lng nc m ó trỳt trong mi ln v nhit n inh t1' bỡnh 1.
(Trớch thi hc sinh gii huyn Ba Vỡ)

Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

15


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

Hc sinh vn cú th dựng 4 bc nh trờn gii quyt bi toỏn. Tuy
nhiờn ó l hc sinh gii nờn cú th lng bc mt cựng vi bc 2, thm chớ b
qua bc 1!
Gii
* Ln trỳt 1: Trỳt m kg nc t bỡnh 2 ang cú nhit ban u l 40 0C
vo bỡnh 1 ang cú nhit l 200C, nhit khi cú cõn bng l t1' .
Bc 1: Túm tt:
Gi nhit dung riờng ca nc l c.
m
m kg nc (Ta nhit)
c

= 40 1

Bỡnh 1 (Thu nhit)

m1 = 4kg
c
= - 20

Bc 2:
Tớnh nhit lng do m nc ta ra
Qta1 = m.c. t 1 = mc.(40 - t1' )
Bc 3:
Tớnh nhit lng do nc bỡnh 1 thu vo
Qthu1 = m1.c. t1' = 4.c.( t1' - 20)
Bc 4:
p dng phng trỡnh cõn bng nhit ta cú:
Qta1 = Qthu1
mc.(40 - t1' ) = 4.c.( t1' - 20)
m.(40 - t1' ) = 4 .( t1' - 20)

(1)

* Ln trỳt 2: Trỳt m kg nc t bỡnh 1 ang nhit t1' vo bỡnh 2
ang 400C, nhit khi cú cõn bng l 380C.
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

16

Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

Bc 1: Túm tt:

m kg nc (Thu nhit)

m
c
= 38 2
= (8 - m)
c
= 40 - 38 = 2

Bỡnh 2(Ta nhit)

Bc 2:
Tớnh nhit lng do nc bỡnh 2 ta ra
Qta2 = m2' .c. t 2' = (8-m).c.2
Bc 3:
Tớnh nhit lng do m kg nc bỡnh 1 thu vo
Qthu2 = m.c. t 2 = m.c. (38 - t1' )
Bc 4:
p dng phng trỡnh cõn bng nhit ta cú:
Qta2 = Qthu2
(8-m).c.2 = m.c. (38 - t1' )
(8-m).2 = m. (38 - t1' )

Kt hp (1) v (2) ta cú

(2)

m.(40 - t1' ) = 4 .( t1' - 20)
(8-m).2 = m. (38 - t1' )

T ú d dng tớnh c m = 1kg;

t1' = 240C.

Cỏc bi tp trờn ta u bit chc chn l cht no ta nhit, cht no thu
nhit, vy cú nhng bi m khụng bit rừ mt cht l thu nhit hay ta nhit thỡ
lm th no, ging nh vớ d sau õy.
Vớ d 3: Mt hn hp gm ba cht lng khụng cú tỏc dng húa hc vi
nhau cú khi lng ln lt l m 1 = 1kg; m2 = 2kg; m3 = 3kg. Bit nhit dng
riờng v nhit ca chỳng ln lt l c1 = 2000J/kg.K ; t1 = 100C; c2 =
3000J/kg.K ; t2 = 200C; c3 = 4000J/kg.K; t3 = 500C. Tớnh nhit ca hn
hp khi cú cõn bng nhit xy ra.
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
17
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

bi tp dng ny giỏo viờn nh hng cho hc sinh cỏch gii l:
cht m1 cú nhit thp nht vy theo nguyờn lớ truyn nhit(nguyờn lớ 2) thỡ nú
s ta nhit hay thu nhit?
Tng t, cht m3 cú nhit cao nht vy nú s thu nhit hay ta nhit?
Hc sinh s d dng tr li c l Cht m1 thu nhit, cht m3 ta nhit.
Vn l ch cht m 2 khụng bit l ta nhit hay thu nhit. Khi ú giỏo
viờn hng dn hc sinh l khụng mt tớnh tng quỏt, ta cú th gi s nú ta

nhit hay thu nhit cng c. Tht vy xột phng trỡnh cõn bng nhit:
Qta = Qthu
Nu mt cht l ta nhit thỡ nhit lng ca nú nm v trỏi v t = t1 t2 nhng ta gi s l nú thu nhit thỡ nhit lng ca nú nm v phi ng thi
t ca nú cng b i ngc li: t = t2 - t1. Hai ln i du lm kt qu khụng
thay i. T ú ta cú cỏch gii bi trờn nh sau:
Gii
Gi nhit ca hn hp khi cú s cõn bng nhit xy ra l t.
Khụng mt tớnh tng quỏt gi s cht lng cú khi lng m2 ta nhit.
Khi ú:
Cht lng cú khi lng m1 thu nhit:
Qthu = m1.c1. t1 = 1.2000.(t-10)
Cht lng cú khi lng m2 v m3 ta nhit.
Qta = m2.c2. t 2 + m3.c3. t 3 = 2.3000.(20 - t) + 3.4000.(50-t)
p dng phng trỡnh cõn bng nhit ta cú:
Qta = Qthu
2.3000.(20 - t) + 3.4000.(50-t) = 1.2000.(t-10)
6.(20 - t) + 12(50 - t) = 2(t - 10)

T ú d dng tỡm c t bng t = 340C.
Ta thy t = 340C > 200C ( t > t2) iu ú chng t cht cú khi lng m2
l thu nhit ch khụng phi ta nhit.
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

18


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

Nh vy tụi quỏn trit hc sinh phng phỏp gii cỏc bi tp nhit hc l:

Xỏc nh cht ta nhit v ghi cỏc d liu: m, c, ca cht ta nhit.
=> Tớnh: Qta = mta.cta.. tta.
Xỏc nh cht thu nhit v ghi cỏc d liu m, c, t ca cht thu nhit.
=> Tớnh: Qthu = mthu.cthu. tthu.
p dng phng trỡnh cõn bng nhit.
Hng dn hc sinh lm theo phng phỏp nh vy tụi thy hc cú th
gii quyt hu nh tt c cỏc bi tp nhit, k c khi gp cỏc bi tp khú, cỏc bi
tp rc ri, cỏc bi tp cho quỏ nhiu d liu nhng cỏc em cng khụng b ri.

IV/ KT QU THC HIN Cể SO SNH I CHNG.
Sau khi ỏp dng cỏc gii phỏp ó nờu tụi thy kt qu HS gii bi toỏn
"Nhit hc " kh quan hn. a s cỏc HS yu ó bit túm tt, tr li c mt
s cõu hi nh tớnh, nh lng.
Tt c cỏc HS ó ch ng khi gii loi toỏn ny, tt c cỏc em u cm
thy thớch thỳ hn khi gii mt bi toỏn nhit hc lp 8
Qua kt qu trờn õy, hy vng lờn cp III cỏc em s cú mt s k nng c
bn gii loi toỏn dng ny.
- Bng kt qu hc tp mụn vt lớ 8 nm 2013 - 2014

Lp

Gii

S s

Khỏ

Trung
bỡnh

Yu

Kộm

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

8A

38

20

52,6

15

39,5

3

7,9

0

0

0

0

8B

34

5

14,7

12

35,3

15

44,1

2

5,9

0

0

8C

36

4

11,1

15

41,6

15

41,7

2

5,6

0

0

K8

108

29

26,9

42

38,9

33

30,5

4

3,7

0

0

Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

19


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

- Bng so sỏnh kt qu hc tp mụn vt lớ.
Nm hc

Nm 2012 - 2013

Nm 2013 - 2014

Tng s HS

94 Hc sinh

108 Hc sinh

S lng T l %

S lng

T l %

Gii

10

10,6

29

26,9

Khỏ

25

26,6

42

38,9

Trung bỡnh

48

51,1

33

30,5

Yu

11

11,7

4

3,7

Kộm

0

0

0

0

Nhỡn vo bng kt qu cú th thy s lng hc sinh khỏ gii tng lờn rừ
rt, s lng hc sinh trung bỡnh, yờu gim i ỏng k.
c bit nm hc 2013 2014 ó cú 1 em hc sinh lp 9A t gii nhỡ
cp huyn, gii khuyn khớch cp thnh ph. Trong ú khi bi dng phn
nhit hc tụi cng ging dy theo phng phỏp nh vy, v khi i thi em u
lm c cỏc cõu v nhit hc mt cỏc d dng.
VI/ Những kiến nghị và đề xuất sau quá trình thực hiện đề tài.

Sau khi ging dy v thc hin ti tụi xin cú mt vi kin ngh v
xut sau, mong cỏc cp thm quyn xem xột:
- Thng xuyờn t chc cỏc bui to m theo chuyờn vt lớ giỏo viờn trao
i kinh nghim t ú tớch lu, nõng cao trỡnh chuyờn mụn nghip v.
- Cung cp cho trng nhiu sỏch tham kho, c bit l cỏc sỏch chuyờn , cỏc

sỏch vit cho trng chuyờn lp chn.

KT LUN CHUNG
Kớnh tha quý v v cỏc bn!
Kin thc phn nhit hc cp 2 cũn cú mt s ni dung nh:
- Nhit núng chy: Q = .m
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

20


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

- Nhit húa hi: Q = L.m
- Nng sut ta nhit ca nhiờn liu: Q = q.m
Trong ú :
: Nhit núng chy: L nhit lng cn thit 1kg mt cht núng chy

hon ton nhit núng chy (kg)
m: L khi lng(kg)
L: Nhit húa hi: Nhit lng cn thit 1kg mt cht húa hi hon ton
nhit sụi (J/kg)
q: Nng sut ta nhit ca nhiờn liu: L Nhit lng do 1kg mt cht b
t chỏy hon ton ta ra (J/kg)
Q: L nhit lng (J)
Nhng hin nay do chng trỡnh gim ti ca b giỏo dc v o to, cỏc
kin thc trờn cỏc em hc sinh khụng c hc nờn tụi khụng trỡnh by phng
phỏp ti ny c ỏp dng vi cỏc bi tp cú ni dung v nhit núng chy,
nhit húa hi, nng sut ta nhit ca nhiờn liu nh th no.

Kt qu t c ca hc sinh trong quỏ trỡnh ging dy, trong quỏ trỡnh
bi dng hc sinh gii l nim vinh d v hnh phỳc ca ngi thy trc tip
ging dy. Ai ai cng mong mun hc sinh ca mỡnh t c nhng k nng tt
nht v nm bt kin thc mt cỏch sõu sc nht. Vỡ vy, vi mt vi gii phỏp
nh ó trỡnh by trờn mong sao gúp phn vo cụng vic to ngun hc sinh
gii ca trng, ca huyn nh.
giỳp HS hng thỳ v t kt qu tt trong vic gii toỏn nhit hc lp
8, iu c bn nht mi tit dy giỏo viờn phi tớch cc, nhit tỡnh, truyn t
chớnh xỏc, ngn gn nhng y ni dung, khoa hc v lụgớc nhm ng nóo
cho HS phỏt trin t duy, bn kin thc tt.
Nhng tit lý thuyt, thc hnh cng nh tit bi tp GV phi chun b
chu ỏo bi dy, hng dn HS chun b bi theo ý nh ca GV, cú nh vy GV
mi cm thy thoi mỏi trong gi gii v sa cỏc bi tp nhit hc t ú khc
sõu c kin thc v phng phỏp gii bi tp ca HS.
Thng xuyờn nhc nh cỏc em yu, ng viờn, biu dng cỏc em khỏ
gii, cp nht vo s theo dừi v kt hp vi GV ch nhim cú bin phỏp
giỳp kp thi, kim tra thng xuyờn v bi tp vo u gi trong mi tit
hc, lm nh vy cho cỏc em cú mt thỏi ỳng n, mt n np tt trong
hc tp.
Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
21
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

i vi mt s HS chm tin b thỡ phi thụng qua GVCN kt hp vi gia
ỡnh giỳp cỏc em hc tt hn, hoc qua GV b mụn toỏn giỳp mt s
HS yu toỏn cú th gii c mt vi bi toỏn n gin v nhit hc. T ú gõy
s am mờ, hng thỳ hc tp b mụn vt lý.

Qua nm hc 2013 - 2014 ỏp dng phng phỏp gii bi tp nhit hc
trờn tụi nhn thy HS say mờ, hng thỳ v ó t hiu qu cao trong gii bi tp
nht l bi tp nhit hc 8. Hc sinh ó phỏt huy tớnh ch ng, tớch cc khi nm
c phng phỏp gii loi bi toỏn ny bn thõn tụi thc hin thy cú hiu qu
v d thc hin; cỏc em hc sinh d tip thu v nh lõu. vỡ vy tụi mnh dn a
ra cỏc ng chớ giỏo viờn tham kho v úng gúp. vi mong mun cỏc em
hc sinh hc tp vt v hn nhng vn nm c bn cht ca vn v cú
th gii c rt nhiu bi tp nhit hc. hi vng nú cng gúp phn nh bộ trong
vic nõng cao cht lng giỏo dc hc sinh thcs.
Mc dự ó rt c gng ginh nhiu thi gian v tõm huyt thc hin
ti ny xong cng khụng trỏnh khi nhng thiu xút v hn ch, rt mong c
s úng gúp ý kin ca quý v v cỏc bn!
Tụi cam oan ti trờn l ca tụi, khụng phi do sao chộp õu m cú!
Xin chõn thnh cm n!

Phỳ Sn, ngy 25 thỏng 5 nm 2014
Tỏc gi

Phựng Vn Ho

Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

22


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học

ý kiến nhận xét, đánh giá và xếp loại của
hội đồng khoa học cơ sở

.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
....................................................................

Ngày.......... tháng 5 năm 2014
Chủ tịch hội đồng

(Kí và đóng dấu)

Đánh giá và xếp loại của hội đồng khoa hoc
Ngành giáo dục đào tạo huyện
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................
....................................................................

Ngày..........
tháng......... năm 2014
Chủ tich Hội
đồng
(Kí và đóng dấu)

Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS

Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

23


Phơng pháp giảng dạy các bài tập nhiệt học


Đề tài sáng kiến kinh nghiêm Vật Lí 9 bậc THCS
Tác giả: Phùng Văn Hoạ - Đơn vị Trờng THCS Phú Sơn - Ba Vì - Hà Nội

24