cao-anh-duong-thuc-trang-nguyen-nhan-va-giai-phap-nang-cao-nang-suat-duong-o-viet-nam

Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

Báo cáo đề dẫn

THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN
VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO
NĂNG SUẤT ĐƯỜNG Ở VIỆT NAM

Người trình bày: TS. Cao Anh Đương


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí

mía”

Thực trạng và nguyên nhân
năng suất đường ở Viện Nam thấp


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

Tổng hợp so sánh một số chỉ tiêu sản xuất mía đường chủ yếu đến 7/2011

Đơn vị tính

Theo Quyết định
26/2007/QĐ-TTg

Đạt được
năm 2010

So sánh
(%)

ha

300.000

271.400

-9,5

tấn/ha

65

60,5

-6,9

CCS

11

9,8

-10,9

triệu tấn

19,5

16,4

-15,9

tấn mía/ngày

105.000

112.200

6,8

Sản lượng đường

tấn

1.500.000

1.150.460

-17,8

Năng suất đường

tấn/ha

5,00

4,24

-15,2

Chỉ tiêu
Diện tích mía
Năng suất mía bình quân
Chữ đường bình quân
Sản lượng mía
Tổng công suất NM


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

So sánh về năng suất đường của Việt Nam với Philipin và Thái Lan
8,00

Năng suất đường (tấn/ha)

7,00
6,00
5,00
4,00

3,00
2,00
1,00
0,00
2007-2008

2008-2009

2009-2010

Vụ mía

Việt Nam

Philipin

Thái Lan


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

NGUYÊN NHÂN NĂNG SUẤT ĐƯỜNG THẤP

 Năng suất mía THẤP
 Chất lượng mía THẤP
 Tỷ lệ tiêu hao mía/đường CAO


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

Đường cong năng suất mía và chữ đường tiềm năng


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề

đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

So sánh diễn biến năng suất mía của Việt Nam và thế giới từ
1990 - 2009
80,0
70,0

50,0
40,0
30,0
20,0
10,0
0,0

19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19

96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09

Năng suất mía (tấn/ha)

60,0

Năng suất mía Thế giới (tấn/ha)

Năng suất mía Việt Nam (tấn/ha)


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

So sánh năng suất mía ở một số tỉnh (vụ 2010/2011)
140

Năng suất mía (tấn/ha)

120

Năng suất mía
tiềm năng

100

80
60
40
20

Vi
nh
Tr
à

Ni
n
Lo h
ng
A
n

Tâ
y

Yê
Kh
n
án
h
Hò
a
G
ia
La

i

Ph
ú

Tu
yê
n

Q

ua
Hò ng
a
B
ìn
Th
h
an
h
H
óa

0


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ

nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

So sánh năng suất mía ở các vùng sinh thái (vụ 2010/2011)
140

Năng suất mía (tấn/ha)

120

Năng suất mía
tiềm năng

100
80
60
40
20
0
Miền núi phía Bắc Trung bộ DH Nam Trung
Bắc
bộ

Tây Nguyên

Đông Nam bộ

Đồng bằng
SCL


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

Nguyên nhân năng suất mía THẤP
 Diện tích mía được tưới nước đủ ẩm còn thấp
 Giống cũ còn chiếm tỷ lệ khá lớn (>60%), chưa có bộ giống
thích hợp cho từng vùng sinh thái
 Chưa có hệ thống nhân – cung ứng giống đạt tiêu chuẩn
chất lượng, chủ động và đáp ứng kịp thời nhu cầu giống
 Cây mía bị canh tranh gay gắt bởi các cây trồng có giá trị
cao hơn và dần dần bị đẩy vào những vùng đất khó khăn
 Chất lượng hom giống thấp và không được kiểm soát do
chưa có hệ thống nhân và cung ứng giống 3 cấp hoàn chỉnh
(cơ bản, xác nhận và thương phẩm)
 Chế độ canh tác chưa phù hợp

 Mức độ đầu tư chưa tương xứng với yêu cầu
 Sâu bệnh hại tràn lan và có xu hướng gia tăng


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

Vi
nh
Tr
à

Ni
n
Lo h
ng
A
n

Tâ
y

Y
Kh
ên
án
h
Hò
a
G
ia
La
i

Tu
yê
n

CCS tiềm năng

Ph
ú

ua
n
H
òa g
B
ìn
Th
h

an
h
H
óa

18
17
16
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0

Q

Chữ đường (CCS)

So sánh chữ đường ở một số tỉnh (vụ 2010/2011)

Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

Nguyên nhân chữ đường THẤP
 Giống cũ, chữ đường thấp còn chiếm tỷ lệ lớn (vd: My55-14)
 Cơ cấu giống chưa phù hợp, thiếu các giống rải vụ (chín
sớm, chín muộn)
 Thời gian thu hoạch, chế biến chưa phù hợp (quá sớm hoặc
quá muộn)
 Phương pháp thu hoạch chưa đúng cách (chặt gốc cao, róc lá
không sạch, vuốt ngọn cao), tỷ lệ tạp chất trong mía cao (mía
dơ), đặc biệt là các tỉnh phía Nam
 Sâu bệnh hại gia tăng, đặc biệt là trên mía sắp thu hoạch
 Chính sách thu mua mía nguyên liệu giữa các NMĐ không
thống nhất (mua mía xô, mua bao chữ đường) và chưa minh
bạch (không có cơ quan độc lập để xác định chữ đường)
 Do biến đổi khí hậu

Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

Tỷ lệ tiêu hao mía/đường

So sánh tỷ lệ tiêu hao mía/đường vụ 2010/2011
14
12
10
8
6
4
2
0
Miền Bắc

Miền
Trung và
Tây
Nguyên

Miền
Nam

Cả nước

Các
nước lân
cận


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

Nguyên nhân tỷ lệ tiêu hao mía/đường CAO
 Chất lượng mía nguyên liệu khi thu mua thấp
 Công nghệ chế biến của một số nhà máy đường còn lạc
hậu, hiệu suất thu hồi chưa cao
 Thời gian ép chưa phù hợp (ép mía quá non hoặc quá
già, quá khô)
 Thời gian từ lúc thu hoạch đến chế biến còn kéo dài do
cơ sở hạ tầng thấp kém, cự ly vận chuyển xa (vùng

nguyên liệu bị đẩy ra quá xa nhà máy, quy hoạch vùng
nguyên liệu không hợp lý hoặc bị phá vỡ), biện pháp bốc
xếp lạc hậu (bằng tay), quản lý thu hoạch không hợp lý
hoặc yếu kém (chưa ứng dụng GIS, CNTT), việc áp
dụng luật ATGT còn cứng nhắc (rơ móc sau xe tải),…
 Mía bị đốt trước thu hoạch


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

Đề xuất một số
giải pháp nâng cao
năng suất đường
ở Việt Nam


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ

nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

Biện pháp nâng cao năng suất mía
 Tăng cường đầu tư XD hệ thống thủy lợi và thiết bị tưới nước cho
mía, dần dần nâng cao diện tích mía được tưới nước.
 Nhà nước cần tiếp tục quan tâm, thường xuyên đầu tư kinh phí cho
công tác nghiên cứu, chọn tạo, khảo nghiệm các giống mía mới,
đặc biệt là công tác lai tạo và phát triển các dòng, giống mía lai Việt
Nam, từng bước thay thế và nâng cao tỷ lệ dùng giống mới trong
sản xuất.
 Các công ty mía đường phải tự đầu tư xây dựng trại giống và chủ
động nhân các giống đã được các cơ quan nghiên cứu kết luận và
cung cấp đủ giống đạt chất lượng cho nhu cầu trồng mới hàng
năm, dần hình thành hệ thống nhân giống 3 cấp
 Các địa phương phải sà soát lại quy hoạch PT mía đường nhằm
khai thác tối đa tiềm năng của đất và của cây mía
 Thường xuyên và tăng cường công tác khuyến nông, phổ biến và
chuyển giao các TBKT về giống, BVTV, KTCT cho người trồng mía


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ

nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

Biện pháp nâng cao chữ đường cho mía nguyên liệu
 Thay các giống cũ chữ đường thấp bằng giống mới chữ đường
cao, kết hợp với việc bố trí cơ cấu giống phù hợp, có khả năng
rải vụ chế biến tối đa và hiệu quả cao nhất.
 Cần căn cứ vào đường cong tích lũy đường của từng giống mía,
trên cơ sở cơ cấu giống, loại mía, thời gian trồng,… để xây dựng
lịch thu hoạch và xác định thời điểm chế biến thích hợp. Nên ứng
dụng các phần mềm tin học và GIS trong quản lý thu hoạch.
 Tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn nông dân thu hoạch cho

đúng cách (chặt sát gốc, róc lá sạch, vuốt ngọn đến mặt trăng).
Đồng thời các NM cũng cần phải có chích sách khuyến khích đối
với người bán mía sạch.
 Nhanh chóng ban hành và nghiêm chỉnh áp dụng tiêu chuẩn mía
nguyên liệu. Thống nhất và minh bạch chính sách thu mua mía
nguyên liệu theo chữ đường
 Phổ biến và từng bước triển khai áp dụng IPM cho cây mía để
hạn chế thiệt hại về chữ đường
 Ứng dụng hóa chất gây chín cho mía đầu vụ ép


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

THU HOẠCH MÍA THEO “ĐƯỜNG CONG TÍCH LŨY ĐƯỜNG” CỦA GIỐNG

VN84-4137
K88-65

K88-92

Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

PHUN HÓA CHẤT GÂY CHÍN ĐẦU VỤ ÉP


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

Chặt sát gốc khi thu hoạch






Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”





Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và

và tiêu thu mí
mía”

Biện pháp hạ thấp tỷ lệ tiêu hao mía/đường
 Cải thiện chất lượng mía khi thu mua
 Cải tiến công nghệ chế biến, hiện đại hóa trang thiết bị, nâng
cao hiệu suất thu hồi đường của các nhà máy cũ, còn lạc hậu
 XD lịch thu hoạch và chế biến phù hợp, tránh ép mía quá non
hoặc quá già, quá khô
 Áp dụng đồng bộ các giải pháp kỹ thuật và tổ chức quản lý
nhằm từng bước rút ngắn thời gian từ khi mía được thu hoạch
đến khi mía được đưa vào chế biến
 Tuyên truyền về tác hại của việc đốt mía trước thu hoạch


Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

BỐC XẾP VÀ VẬN CHUYỂN MÍA VỀ NHÀ MÁY

Diễ
Diễn đà
đàn Khuyế
Khuyến nông @ Nông nghiệ
nghiệp, Hậ
Hậu Giang, 19/08/2011
Chuyên đề
đề: “Sản xuấ
xuất và
và tiêu thu mí
mía”

Câu hỏi thảo luận
1. Năng suất đường quá thấp như hiện nay đã thực sự là
vấn đề nghiêm trọng và cần phải khắc phục ngay chưa?
Nếu chưa thì theo anh (chị) vấn đề nào là nghiêm trọng
nhất hiện nay? Giải pháp khắc phục là gì?
2. Các nguyên nhân và giải pháp trình bày như trên đã đúng
và hợp lý chưa? Cần bổ sung thêm điểm gì? Và cần nhấn
mạnh điểm nào? Hay cần ưu tiên thực hiện giải pháp nào
trước tiên?
3. Phân công thực hiện các giải pháp trên như thế nào?: Ai,
đơn vị nào cần phải làm gì? và làm như thế nào?
4. Các kiến nghị, đề xuất thêm đối với Chính phủ, Bộ, Hiệp
hội, các nhà máy đường, Trung tâm NC & PT Mía Đường,
nông dân trồng mía,…?