TIet 96-97 TIeng noi cua van nghe

Giáo án hội thảo chuyên môn Tổ KHXH
Tiết 96, 97 Tiếng nói của văn nghệ
Nguyễn Đình Thi
(1924-2003)
A. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh:
1. Hiểu đợc nội dung của văn nghệ và sức mạnh kỳ diệu của nó đối với đời sống cuả
con ngời qua đoạn trích nghị luận ngắn, chặt chẽ, giàu hình ảnh của Nguyễn Đình
Thi
2. Tích hợp với phần Tiếng Việt ở bài các thành phần biệt lập, với phần TL văn ở bài
(nghị luận XH- Nghị luận về một sự việc, hiện tợng đời sống)- với phần văn ở bài ý
nghĩa văn chơng (lớp 7)
3. Rèn luyện kỹ năng đọc hiểu văn bản nghị luận
B. Tổ chức các hoạt động dạy và học:
1. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS
2. Bài mới:
Vào bài: cho HS nghe 1 đoạn nhạc : Ngời Hà Nội của Nguyễn Đình Thi.? Em có
cảm nhận nh thế nào về đoạn nhạc vừa nghe?
- HS cảm nhận tự do. GV chốt ý, nhấn mạnh đến nội dung và sức mạnh kì diệu của văn
nghệ. Dẫn dắt vào bài học.
3. Tổ chức học sinh tiếp nhận kiến thức mới:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Yêu cầu đạt
Gọi 1 HS đọc phần chú thích *
SGK
? Em hãy trình bày những nét
cơ bản về cuộc đời, sự nghiệp
I. Giới thiệu về tác giả,
tác phẩm
1. Tác giả:
Trờng THCS Liêm Hải Năm học 2008-2009
1
Giáo án hội thảo chuyên môn Tổ KHXH

của Nguyễn Đình Thi?
- Chiếu chân dung nhà văn
GV: hơn 30 năm làm tổng th ký
hội nhà văn Việt Nam, ông là
một nghệ sỹ đa tài: văn, thơ,
nhạc, soạn kịch, viết lý luận phê
bình và quản lý lãnh đạo văn
nghệ
- Ông viết bài này khi ông 24
tuổi, đại biểu quốc hội khóa đầu
tiên.
- Thời kì chúng ta đang xây
dựng một nền văn nghệ mới
đậm đà dân tộc và đại chúng
gắn bó với cuộc kháng chiến và
nhân dân.
HS dựa vào SGK trả lời
Nguyễn Đình Thi (1924-
2003) quê ở Hà Nội
- Tài năng đa dạng,
nhà thơ, nhà văn
- Sáng tác nhạc, soạn
kịch, viết lý luận
phê bình
- Giải thởng vă học
Hồ Chí Minh năm
1996
GV chiếu lên màn hình chi tiết
về tiểu sử của nhà văn, thuyết
minh minh hoạ.

HS quan sát ghi vở
? Em hãy cho thầy biết hoàn
cảnh ra đời của tác phẩm?
HS trả lời
2. Tác phẩm: viết năm
1948, in trong cuốn Mấy
vấn đề văn học (1956)
? Em hiểu văn nghệ là gì? Nó
bao gồm những lĩnh vực nào?
- Tìm hiểu một số chú giải trong
SGK
(Chiếu hình)
- Bổ sung: phật giáo diễn ca:
Bài thơ dài nôm na, dễ hiểu về
nội dung đao phật
- Phẫn khích: kích thích, căm
thù, phẫn nộ.
Văn: Văn học nghệ thuật
(Nói chung)
Nghệ: Nghề
(Văn nghệ: Bao gồm Văn
học, Sân khấu, điện ảnh, hội
hoạ, âm nhạc,)
HS theo dõi màn chiếu
3. Đọc và giải thích từ
khó:
? Phơng thức biểu đạt của văn
bản? Kiểu lập luận của văn bản
là gì?
Nghị luận văn học - Lập

luận giải thích và chứng
minh
4. Kiểu loại văn bản :
? Hãy chỉ ra bố cục và hệ thống
luận điểm. Nhận xét về bố cục?
a. (Từ đầu cách sống của
tâm hồn): Luận điểm 1
5. Bố cục đoạn trích
Trờng THCS Liêm Hải Năm học 2008-2009
2
Giáo án hội thảo chuyên môn Tổ KHXH

GV nhấn mạnh, chiếu trên màn
hình
b. Chúng ta trang
giấy : Luận điểm 2
c. (Đoạn còn lại):
Luận điểm 3
- HS quan sát
HS đọc đoạn: Tác phẩm
chung quanh
? Tác phẩm nghệ thuật lấy chất
liệu từ cuộc sống thực tại, vì sao
có thể khẳng định nh vậy?
HS trả lời theo ý hiểu
II. Tìm hiểu giá trị của
văn bản:
1. Nội dung và sứ mênh
của văn nghệ:
- GV nhấn mạnh, chiếu sơ đồ,

giải thích
Văn chơng không cần những
ngời thợ khéo tay.khám phá
những gì cha có (Nam Cao)
- DC minh hoạ.
Theo dõi, chú ý nghe giảng
? Nh vậy việc sáng tác thành
công một tác phẩm nghệ thuật
có ý nghĩa gì với đời sống?
Góp một tiếng nói mới, bài
học mới vào kho tàng văn
hoá nhân loại, làm phong
phú thêm đời sống thực tại.
? Em hiểu gì về sự ra đời của
một tác phẩm nghệ thuật?
Văn nghệ không chỉ phản
ánh cái khách quan mà
còn biểu hiện cái chủ
quan của ngời sáng tạo.
? Để làm sáng tỏ luận cứ trên.
Tác giả đã đa ra phân tích các
dẫn chứng nào? Vì sao?
- Tác giả chọn nêu hai dẫn
chứng rất tiêu biểu: Truyện
Kiều và An-na Ca-rê-nhi-na.
Gọi HS đọc: Nguyễn Du
viếtTôn xtôi
- GV chiếu 2 câu thơ
Quan sát, tởng tợng.
? Không những chúng ta cảm

nhận đợc đây là một bức tranh
xuân có hồn, sống động mà còn
làm cho ngời đọc cảm nhận đợc
điều gì khác nữa? Mùa xuân nh tái sinh, tơi trẻ
mãi, trong lòng mỗi ngời
luôn có sự tơi trẻ, tái sinh ấy
Trờng THCS Liêm Hải Năm học 2008-2009
3
Giáo án hội thảo chuyên môn Tổ KHXH
? An-na Ca-rê-nhi-na còn gợi
lên trong lòng ngời đọc điều gì?
Sự bâng khuâng, vấn vơng,
suy nghĩ, và những cảm xúc
vui, buồn lẫn lộn
GV dẫn, chiếu sơ đồ:
?Nh vậy ngoài sự sáng tạo của
ngời nghệ sỹ thì ngời đọc có vai
trò nh thế nào?
Ngời đọc tiếp nhận tác
phẩm là quá trình đồng
sáng tạo làm cho tác
phẩm luôn tái sinh, tơi trẻ
mãi.
HS đọc tiếp đoạn: Lời gửi
tâm hồn
Chiếu câu hỏi thảo luận nhóm Chia HS thành 2 nhóm tìm
dẫn chứng
GV chốt ý, phân tích đoạn còn
lạiTruyện kiều sẽ thành một
thứ phật giáo diễn ca An-na

Ca-rê-nhi-na sẽ thành Bác ái
giáo diễn thuyết
Đại diện nhóm trả lời
? Quá trình đồng sáng tạo giữa
ngời nghệ sỹ và ngời tiếp nhận
có ý nghĩa gì đối với cuộc sống
của mỗi ngời nói riêng, và xã
hội nói chung?
* Văn nghệ làm thay đổi
mắt ta nhìn, óc ta nghĩ.
Văn nghệ đem lại cho cả
thời đại một cách sống
của tâm hồn.
GV chốt ý: Khẳng định lại nội
dung phản ánh và cách tiếp
nhận văn nghệ trong nhận thức
của học sinh nói riêng và mọi
ngời nói chung
Cho học sinh cảm nhận một tác
phẩm văn học (hoặc chỉ một vài
chi tiết) đã đọc, đã học để lại ấn
tợng sâu sắc nhất, để lại suy
ngẫm, nhiều cảm xúc trong lòng
bạn đọc.
- GV định hớng, gợi ý, sửa
chữa.
HS cảm nhận tự do
- GV gợi mở để HS chuẩn bị
tâm thế học tiết 2 (Mục 2,3)
Tiết 2 2. Sức mạnh kỳ diệu của

văn nghệ đối với đời
sống Xh và với mỗi con
Trờng THCS Liêm Hải Năm học 2008-2009
4
Giáo án hội thảo chuyên môn Tổ KHXH
ng ời tiếp nhận văn nghệ.
3. Con đ ờng riêng của
văn nghệ đối với ng ời
tiếp nhận:
? Cảm nhận của em về nghệ
thuật viết văn nghị luận của
Nguyễn Đình Thi là gì?
? Với những đặc sắc về nghệ
thuật ở trên NĐT đã thể hiện rõ
đợc những nội dung gì?
III. Tổng kết:
1. Đặc sắc nghệ thuật
cuả bài văn nghị luận:
- Bố cục hợp lý chặt chẽ,
tự nhiên
- Giàu hình ảnh, cảm
xúc, dẫn chứng thực tế.
- Giọng văn chân thành
say sa nhiệt tâm
* ND: Văn nghệ, bằng
rung động mãnh liệt của
tâm hồn nối sợi dây đồng
cảm giữa nghệ sỹ và bạn
đọc
- Văn nghệ giúp con ngời

sống phong phú hơn và tự
hoàn thiện nhân cách, tâm
hồn.
C. Củng cố, luyện tập, dặn dò:
1. Thảo luận:
- Thử hình dung trong thế kỷ XXI không còn tồn tại văn nghệ, các nghệ sỹ không còn sáng
tác và biểu diễn, các th viện biến mất 1 năm, thế giới và mỗi ngời sẽ ra sao?
- Một ngày không đợc tiếp cận với tác phẩm văn nghệ.
2. Vai trò và sứ mệnh của văn nghệ là gì? Con đờng riêng độc đáo của văn nghệ là gì?
3. Học kỹ nội dung và nghệ thuật
4. Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới

Trờng THCS Liêm Hải Năm học 2008-2009
5