Giải pháp tài chính thực hiện xã hội hóa dịch vụ viễn thông công ích tại việt nam

B

GIÁO D C VÀ ðÀO T O

TRƯ NG ð I H C KINH T QU C DÂN
**********

BÙI XUÂN CHUNG

GI I PHÁP TÀI CHÍNH
TH!C HI"N XÃ H I HÓA D&CH V
VI'N THÔNG CÔNG ÍCH T I VI"T NAM

LU+N ÁN TI N S- KINH T

HÀ N I . 2009


B

GIÁO D C VÀ ðÀO T O

TRƯ NG ð I H C KINH T QU C DÂN
**********

BÙI XUÂN CHUNG

GI I PHÁP TÀI CHÍNH
TH!C HI"N XÃ H I HÓA D&CH V
VI'N THÔNG CÔNG ÍCH T I VI"T NAM

Chuyên ngành: Kinh t6 tài chính Ngân hàng
Mã s : 62.31.12.01

LU+N ÁN TI N S- KINH T
Ngư i hư ng d n khoa h c:
PGS.TS ðÀM VĂN HU"

Hà N>i . 2009


i

L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a riêng b n thân
tôi. Các s! li"u s# d%ng phân tích trong lu(n án có ngu*n g!c rõ ràng, ñã
ñư/c công b! theo ñúng quy ñ3nh. Các k5t qu nghiên c u trong lu(n án là
do tác gi t6 tìm hi7u, phân tích m8t cách trung th6c, khách quan và phù
h/p v;i th6c t5.
Tác gi@

Bùi Xuân Chung


ii

L I C M ƠN
Tôi xin chân thành c m ơn s6 giúp ñ= c a Th>y giáo ? PGS. TS ðàm
Văn Hu" và t(p th7 Gi ng viên khoa Ngân hàng Tài chính và Vi"n ñào tHo
sau ðHi hIc ? ðHi hIc Kinh t5 Qu!c dân ñã ñóng góp ý ki5n quý báu và
giúp ñ= tôi hoàn thành b n lu(n án này.

Tôi xin g#i lMi c m ơn ñ5n toàn th7 thành viên gia ñình tôi ñã ñ8ng
viên tôi hoàn thành b n lu(n án này. Tôi xin g#i lMi c m ơn ñ5n Lãnh ñHo
và cán b8 c a QuO D3ch v% ViQn thông công ích Vi"t Nam ñã tHo ñiRu ki"n
và ñóng góp ý ki5n ñ7 tôi hoàn thành b n lu(n án này.
Tôi cũng xin ñTc bi"t g#i lMi c m ơn ñ5n s6 giúp ñ= c a:
GS. Mai Siêu – ðHi hIc Kinh t5 Qu!c dân;
Ông Tr>n MHnh Dũng ? Giám ñ!c QuO D3ch v% ViQn thông công ích
Vi"t Nam;
Ông PhHm Văn Dũng – Phó Ch t3ch H8i ñ*ng qu n lý ? QuO D3ch
v% ViQn thông công ích Vi"t Nam;
TS. NguyQn Ái Vi"t (làm vi"c [ Hoa Kỳ ? ngưMi có công trình vR
quan h" công tư trong lĩnh v6c nghiên c u phát tri7n ñã ñăng tHi Th%y Sĩ ?
APPP) ñã giúp ñ= tôi trong ñ3nh hư;ng và gi i quy5t các v`n ñR kinh
nghi"m qu!c t5 trong h/p tác công tư;
GS. TS Tô Xuân Dân – ðHi hIc Kinh t5 Qu!c dân;
TS. NguyQn H*ng Minh – ðHi hIc Kinh t5 Qu!c dân;
Ông ðào MHnh Hùng – B8 Thông tin và TruyRn thông.
Tác gi@

Bùi Xuân Chung


iii

M CL C
TRANG PH BÌA
L I CAM ðOAN............................................................................................................. i
L I C M ƠN..................................................................................................................ii
M C L C ......................................................................................................................iii
DANH M C B NG BIEU............................................................................................ ix

DANH M C HÌNH VG VÀ ðH TH&............................................................................ x
DANH M C CÁC TI VI T TJT............................................................................... xi
L I MK ðLU.................................................................................................................. 1
Chương 1 . TPNG QUAN VQN ðR NGHIÊN CTU VÀ CƠ SK LÝ LU+N ........... 6
1.1. TÌNH HÌNH NGHIÊN CgU VÀ ðIjM MkI ClA LUmN ÁN.......................... 6
1.1.1. Tình hình nghiên cYu ................................................................................... 6
1.1.2. ðiZm m\i c]a lu`n án................................................................................... 8
1.2. ðpNH HƯkNG NGHIÊN CgU............................................................................ 9
1.2.1. Câu hbi ñdt ra trong nghiên cYu ............................................................... 10
1.2.2. ðgi tưhng nghiên cYu ci thZ ...................................................................... 11
1.2.3. Yêu clu c]a phương pháp lu`n ................................................................. 12
1.2.4.Mô hình phân tích trong lu`n án................................................................ 14
1.2.4.1. Mô hình phân tích trên cơ s* t+ng c,u................................................ 14
1.2.4.2. Mô hình phân tích khe h* tài chính gi.a nhu c,u và kh0 năng........ 15
1.2.4.3. Mô hình tài chính d3 án xã h6i hóa (D3 án công tư) ........................ 16
1.3. DpCH Vt VIuN THÔNG CÔNG ÍCH, XÃ HxI HÓA, QUAN Hz CÔNG TƯ17
1.3.1. Vai trò c]a virc phs c`p duch vi vivn thông công ích.............................. 17
1.3.2. Xã h>i hóa và quan hr công tư trong lĩnh v|c vivn thông công ích ....... 19
1.3.2.1. Vai trò c=a Nhà nư c trong phát tri>n cung ?ng d@ch vA viBn thông
công ích .............................................................................................................. 19
1.3.2.2. D@ch vA ViBn thông công ích và các phương th?c ph+ cDp d@ch vA
ViBn thông công ích ........................................................................................... 20
1.3.2.3. Xã h6i hóa và quan hG công tư ............................................................ 21
1.4. L}I ÍCH CÁC BÊN TRONG D€ ÁN XÃ HxI HÓA DpCH Vt VTCI............ 24
1.4.1. D| án xã h>i hóa trong lĩnh v|c vivn thông công ích .............................. 24
1.4.2. Th}m ñunh tài chính d| án[6].................................................................... 27
1.4.2.1. Khái niGm thJm ñ@nh d3 án.................................................................. 27
1.4.2.2. ThJm ñ@nh tài chính d3 án................................................................... 27
1.4.2.3. S3 kOt hPp các quan ñi>m khác nhau trong d3 án xã h6i hóa........... 28

iv
1.4.3. Ph€m vi th}m ñunh tài chính trong các d| án xã h>i hóa ....................... 30
1.4.3.1. LPi ích c=a các ph,n tham gia d3 án xã h6i hóa................................ 31
1.4.3.2. LPi ích c=a d3 án theo k@ch b0n thay ñ+i ............................................ 32
1.4.4. Các ch• sg tài chính cơ b@n c]a d| án....................................................... 32
1.4.4.1. Giá tr@ hiGn tUi ròng .............................................................................. 32
1.4.4.2. Tiêu chuJn tV s lPi ích trên chi phí .................................................... 34
1.4.4.3. Th i gian hoàn v n............................................................................... 34
1.4.4.4. SuXt sinh lPi bình quân trên giá tr@ s+ sách......................................... 35
1.4.4.5. ChY s lPi nhuDn (PI) ............................................................................ 36
1.4.4.6. TV lG hoàn v n n6i b6............................................................................ 36
1.4.4.7. HG s năng l3c tr0 nP hàng năm (DSCRn ^Debt Service Cover Ratio)
............................................................................................................................ 38
1.4.4.8. HG s năng l3c tr0 nP trong th i gian vay (Loan Life Cover Ratio ^
LLCR)................................................................................................................. 38
1.4.4.9. TV lG lPi t?c trên v n ch= (Return on equite –ROE) ........................... 38
3.2.3.10. Giá tr@ hiGn tUi ròng gi.a thuO và m?c trP cXp.................................. 39
1.4.5.1. Xác ñ@nh dòng ticn c=a d3 án .............................................................. 39
1.4.5.2. Các yOu t 0nh hư*ng ñOn dòng ticn c=a d3 án.................................. 42
1.5. NxI DUNG TÀI CHÍNH CƠ BƒN TRONG QUAN Hz CÔNG TƯ VÀ D€ ÁN
XÃ HxI HÓA............................................................................................................. 43
1.5.1. Khái nirm..................................................................................................... 43
1.5.2. Quan ñiZm c]a tác gi@ ................................................................................ 44
1.6. KHUNG CHI„N LƯ}C ð…U TƯ TRONG M†I QUAN Hz TÀI CHÍNH TƯ
VÀ CÔNG .................................................................................................................. 45
1.6.1. Khái nirm..................................................................................................... 45
1.6.2. Vai trò .......................................................................................................... 45
1.7. MÔ HÌNH ðÁNH GIÁ TÁC ðxNG ClA GIƒI PHÁP TÀI CHÍNH ð„N
HIzU QUƒ XÃ HxI HÓA DpCH Vt CÔNG ÍCH................................................... 46

1.7.1. Xây d|ng mô hình....................................................................................... 46
1.7.2. Các sg liru s† ding trong mô hình ............................................................ 47
1.7.3. S† ding k6t qu@ thgng kê........................................................................... 47
1.8. KINH NGHIzM QU†C T„ Vˆ S‰ DtNG GIƒI PHÁP TÀI CHÍNH TH€C
HIzN XÃ HxI HÓA TRONG LĨNH V€C VIuN THÔNG CÔNG ÍCH.................. 48
1.8.1. Kinh nghirm tˆ các ts chYc qu@n lý vivn thông công ích........................ 48


v
1.8.2. Kinh nghirm tˆ trưŠng hhp Ngân Hàng Grameen (Ngân hàng nghèo
Bangladesh). .......................................................................................................... 48
Chương 2 . TH!C TR NG GI I PHÁP TÀI CHÍNH TH!C HI"N XÃ H I
HÓA D&CH V VI'N THÔNG CÔNG ÍCH T I VI"T NAM ............................... 56
2.1. T‹NG QUAN Vˆ THp TRƯŒNG VIuN THÔNG VÀ VIuN THÔNG CÔNG
ÍCH T•I VIzT NAM ................................................................................................. 56
2.1.1. Tsng quan thu trưŠng vivn thông Virt Nam ............................................. 56
2.1.1.1. Thành t3u c=a th@ trư ng viBn thông ViGt Nam.................................. 56
2.1.1.2. HUn chO c=a th@ trư ng viBn thông ViGt Nam ..................................... 60
2.1.2. Duch vi vivn thông công ích ....................................................................... 61
2.1.2.1. Giai ñoUn bao cXp chéo......................................................................... 61
2.1.2.2. Giai ñoUn ph+ cDp thông qua Quf D@ch vA viBn thông công ích ViGt
Nam .................................................................................................................... 62
2.1.2.3.Chính sách trong viBn thông công ích .................................................. 64
2.1.2.4.HUn chO và nguyên nhân....................................................................... 68
2.1.3. Phương thYc và lo€i hình duch vi vivn thông ñang ñưhc cung c•p ....... 69
2.1.3.1. LoUi hình d@ch vA viBn thông công ích ñang ñưPc cung cXp.............. 69
2.1.3.2. Phương th?c ph+ cDp d@ch vA viBn thông công ích............................. 69
2.2. TH€C TR•NG XÃ HxI HÓA VÀ QUAN Hz CÔNG TƯ TRONG LĨNH V€C
VIuN THÔNG CÔNG ÍCH........................................................................................ 70
2.2.1. Các n>i dung tài chính và lo€i hình cung c•p duch vi vivn thông công ích

................................................................................................................................ 70
2.2.1.1. Xã h6i hóa tg giác ñ6 nguhn l3c tài chính ñ> ph+ cDp ....................... 70
2.2.1.2. Xã h6i hóa tg giác ñ6 si dAng nguhn v n........................................... 71
2.2.1.3. Xã h6i hóa viGc qu0n lý ñicu hành....................................................... 72
2.2.2. Các duch vi vivn thông công ích ñưhc cung c•p ...................................... 72
2.2.2.1. Duy trì thuê bao ñiGn thoUi c ñ@nh và Internet .................................. 73
2.2.2.2. Duy trì hG th ng VSAT^IP tUi vùng ñưPc cung cXp d@ch vA viBn thông
công ích .............................................................................................................. 73
2.2.2.3. Duy trì ñi>m truy nhDp ñiGn thoUi công c6ng, Internet....................... 73
2.2.2.4. Hn trP lop ñpt, hòa mUng thuê bao m i si dAng ñiGn thoUi c ñ@nh,
Internet ............................................................................................................... 74
2.2.2.5. Hn trP d@ch vA viBn thông bot bu6c...................................................... 75
2.3. QUAN Hz TÀI CHÍNH CƠ BƒN ClA XÃ HxI HÓA VÀ QUAN Hz CÔNG
TƯ TRONG LĨNH V€C VIuN THÔNG CÔNG ÍCH .............................................. 76


vi
2.3.1. N>i dung tài chính trong xã h>i hóa duch vi vivn thông công ích .......... 76
2.3.1.1. Xã h6i hóa nguhn tài chính th3c hiGn ph+ cDp d@ch vA viBn thông
công ích tUi ViGt Nam ........................................................................................ 76
2.3.1.2. Xã h6i hóa viGc si dAng nguhn tài chính trong ph+ cDp d@ch vA viBn
thông công ích tUi ViGt Nam.............................................................................. 77
2.3.2. Th|c tr€ng gi@i pháp tài chính th|c hirn xã h>i hóa duch vi vivn thông
công ích .................................................................................................................. 78
2.3.2.1. KO hoUch hóa nguhn tài trP.................................................................. 78
2.3.2.2. KO hoUch dài hUn trong giao kO hoUch và ñpt hàng cung cXp d@ch vA
viBn thông công ích............................................................................................ 78
2.3.3. H€n ch6 và nguyên nhân ............................................................................ 79
2.3.3.1. Nh.ng hUn chO ..................................................................................... 79
2.3.3.2. Nguyên nhân......................................................................................... 80

2.4. KHOƒNG CÁCH S† VÀ NHU C…U DpCH Vt VIuN THÔNG CÔNG ÍCH. 81
2.4.1. Kho@ng cách sg............................................................................................ 81
2.4.2. Kho@ng cách sg và nhu clu tài chính tăng thêm...................................... 81
Chương 3 . XÂY D!NG MÔ HÌNH ðÁNH GIÁ CÁC GI I PHÁP TÀI CHÍNH
TH!C HI"N XÃ H I HÓA DVVTCI ....................................................................... 83
3.1. TH•M ðpNH NH•NG GIAI ðO•N NGHIÊN CgU ....................................... 83
3.2. THI„T K„ NGHIÊN CgU ClA LUmN ÁN ..................................................... 84
3.2.1. Mô hình d| báo kho@ng cách sg và khe h‘ tài chính .............................. 84
3.2.2. Mô hình ñánh giá tác ñ>ng c]a ñlu tư vivn thông .................................. 85
3.2.3. Mô hình tài chính d| án theo các quan ñiZm khác nhau ........................ 85
3.3. XÁC ðpNH BI„N, PHI„U ðIˆU TRA VÀ MÔ HÌNH PHÂN TÍCH............... 87
3.3.1. Bi6n ño lưŠng và thu th`p sg liru .............................................................. 87
3.3.1.1. BiOn trong mô hình d3 báo kho0ng cách s và khe h* tài chính....... 87
3.3.1.2. BiOn trong mô hình ñánh giá tác ñ6ng c=a ñ,u tư viBn thông ........... 88
3.3.1.3. BiOn trong mô hình tài chính d3 án theo các quan ñi>m khác nhau. 88
3.3.2. Mô hình phân tích....................................................................................... 88
3.3.2.1. Mô hình d3 báo kho0ng cách s và khe h* tài chính ......................... 88
3.3.2.2. Mô hình ñánh gía tác ñ6ng c=a ñ,u tư viBn thông ............................. 89
3.3.2.3. Mô hình tài chính d3 án theo các quan ñi>m khác nhau................... 89
3.3.2.4. Mô hình phân tích chính sách ............................................................. 95
3.3.3. Các gi@ thuy6t cln kiZm chYng trong Lu`n án ........................................ 96


vii
3.4. THU THmP S† LIzU.......................................................................................... 97
3.4.1. Sg liru s’n có ............................................................................................... 97
3.4.1.1. S liGu vc GDP và nguhn tài liGu. ........................................................ 97
3.4.1.2. S liGu vc dân s và nguhn tài liGu....................................................... 97
3.4.1.3. S liGu vc doanh thu và ñ,u tư cho viBn thông ................................... 98
3.4.1.4. S liGu vc thuê bao viBn thông.............................................................. 98

3.4.1.5. S liGu vc d3 án mô phrng ................................................................. 100
3.4.2. Sg liru không có trong niêm giám thgng kê............................................ 100
3.4.2.1. S liGu ñicu tra vc th3c trUng thuê bao viBn thông và kho0ng cách s
c=a Quf D@ch vA viBn thông công ích ViGt Nam giai ñoUn 2005 – 2006:...... 100
3.4.2.2. S liGu tg quyOt toán kinh phí hn trP giai ñoUn 2005 – 2008............ 100
3.5. PHÂN TÍCH S† LIzU ...................................................................................... 100
3.5.1. Nh`n xét chung.......................................................................................... 100
3.5.2. Thgng kê mô t@.......................................................................................... 101
3.5.3. Phân tích hai bi6n ..................................................................................... 101
3.5.4. H”i quy b>i ................................................................................................ 102
3.5.5. Mô hình tài chính ñưhc s† ding.............................................................. 102
Chương 4 . PHÂN TÍCH GI I PHÁP TÀI CHÍNH TH!C HI"N XÃ H I HÓA
DVVTCI T I VI"T NAM ......................................................................................... 103
4.1. QUAN Hz GI•A PHÂN TÍCH S† LIzU VkI ð†I TƯ}NG NGHIÊN CgU,
CÂU H’I NGHIÊN CgU VÀ GIƒ THUY„T NGHIÊN CgU .............................. 103
4.1.1. Phân tích trên cơ s‘ tsng clu (mô hình 1).............................................. 103
4.1.2. Phân tích mô hình qu@n tru khe h‘ tài chính (mô hình 2)..................... 103
4.1.3. Phân tích tài chính d| án công tư (mô hình 3)....................................... 104
4.1.4. Mgi quan hr gi•a các mô hình phân tích................................................ 105
4.1.5. Mgi quan hr k6t qu@ phân tích v\i câu hbi, ñgi tưhng nghiên cYu và gi@
thuy6t.................................................................................................................... 105
4.1.5.1. KOt qu0 phân tích mô hình 1 .............................................................. 106
4.1.5.2. KOt qu0 phân tích mô hình 2 .............................................................. 106
4.1.5.3. KOt qu0 phân tích mô hình 3 .............................................................. 106
4.1.5.4. KOt qu0 phân tích mô hình 4 .............................................................. 107
4.2. PHÁC H”A GIƒI PHÁP ClA LUmN ÁN ...................................................... 107
4.3. NHÓM GIƒI PHÁP CƠ BƒN ClA LUmN ÁN VÀ QUAN Hz VkI PHÂN
TÍCH D• LIzU ........................................................................................................ 108
4.3.1.Gi@i pháp tài chính công ........................................................................... 108

viii
4.3.3.1. Nâng cao hiGu qu0 chương trình 74/2005/Qð^CP ñOn năm 2010. .. 108
4.3.1.2.Xác ñ@nh nguhn tài trP cho viBn thông công ích ñOn 2020 ................ 116
4.3.1.3. Xác ñ@nh m?c v n ñ,u tư xã h6i phù hPp ......................................... 121
4.3.2.Gi@i pháp tài chính tư................................................................................ 124
4.3.2.2.ð0m b0o tV lG lPi nhuDn trên v n ch= cho doanh nghiGp cung cXp
DVVTCI............................................................................................................ 124
4.3.2.2.Xác ñ@nh m?c tính ñ+i gi.a m?c hn trP và thuO suXt thuO thu nhDp 131
4.3.2.3.KhuyOn khích các ñ@nh chO tài chính trung gian tham gia tài trP d3 án
ViBn thông công ích ......................................................................................... 131
4.4. NHÓM GI I PHÁP BP TR— .................................................................... 132
4.4.1. Lu`t thu6 thu nh`p doanh nghirp và chính sách h˜ trh vivn thông công
ích ......................................................................................................................... 132
4.4.2. Lu`t liên quan ñ6n PPP và xã h>i hóa .................................................... 132
4.4.3. Phát triZn ngu”n nhân l|c........................................................................ 134
4.4.4. Qu@n tru ñi™u hành.................................................................................... 135
Chương 5 . K T LU+N VÀ KHUY N NGH& ........................................................ 136
5.1. CÁC K„T LUmN T• VIzC S‰ DtNG K„T QUƒ MÔ HÌNH...................... 136
5.1.1. K6t lu`n liên quan ñ6n các gi@i pháp tài chính công ............................. 136
5.1.2. K6t lu`n liên quan ñ6n các gi@i pháp tài chính tư ................................. 136
5.1.3. K6t lu`n tˆ hiru qu@ xã h>i hóa duch vi Vivn thông công ích .............. 137
5.1.4. K6t qu@ tˆ virc tr@ lŠi các câu hbi nghiên cYu ....................................... 138
5.2. TRIjN KHAI K„T QUƒ ClA LUmN ÁN...................................................... 140
5.2.1. Tng ding các gi@i pháp tài chính tư ....................................................... 140
5.2.2. V`n ding k6t qu@ nghiên cYu c]a Lu`n án vào th|c hirn xã h>i hóa . 141
5.3. H•N CH„ ClA LUmN ÁN ............................................................................. 141
5.4. HƯkNG NGHIÊN CgU TI„P THEO.............................................................. 142
DANH M C CÔNG TRÌNH CÔNG B CšA TÁC GI ...................................... 143
TÀI LI"U THAM KH O.......................................................................................... 144

PH L C..................................................................................................................... 147


ix

DANH M C B NG BIEU
B ng 1.1. M!i quan h" gi—a ch th7 và quan ñi7m th˜m ñ3nh............................. 29
B ng 1.2. Quan ñi7m th˜m ñ3nh d6 án cơ b n..................................................... 31
B ng 1.3 T™ng h/p kinh nghi"m Qu!c t5 vR gi i pháp tài chính th6c hi"n xã h8i
hóa d3ch v% viQn thông công ích .......................................................................... 49
B ng 2. 1: Danh m%c d3ch v% và các nhà khai thác viQn thông tHi Vi"t Nam ..... 59
B ng 2.2: Tình hình ph™ c(p d3ch v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam giai ñoHn
2005 ? 2007 .......................................................................................................... 64
B ng 2.3: T™ng h/p các văn b n lu(t liên quan ñ5n xã h8i hóa DVVTCI .......... 67
B ng 2.4: T™ng h/p ngu*n tài chính th6c hi"n ph™ c(p d3ch v% viQn thông công
ích giai ñoHn 2005 ? 2010..................................................................................... 76
B ng 2.5: T™ng h/p k5t qu phát tri7n d3ch v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam
giai ñoHn 2005?2010............................................................................................. 77
B ng 2. 6: T™ng h/p k5t qu phát tri7n d3ch v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam
giai ñoHn 2005?2010............................................................................................. 77
B ng 2.7: Kho ng cách s! trong viQn thông công ích ......................................... 81
B ng 2.8: Nhu c>u thuê bao viQn thông công ích tăng thêm giai ñoHn 2005 ? 2010
.............................................................................................................................. 82
B ng 3.1 S! li"u vR t™ng s n ph˜m trong nư;c (GDP)........................................ 97
B ng 3.2 S! li"u vR dân s! trung bình giai ñoHn 1995?2007 ............................... 98
B ng 3.3 S! li"u vR doanh thu và ñ>u tư viQn thông giai ñoHn 1995?2007 ......... 99
B ng 3.4 S! li"u vR thuê bao ñi"n thoHi giai ñoHn 1995?2007 ............................ 99
B ng 4. 1: B ng s! li"u mô phšng chương trình 74/2005/Qð?TTg .................. 109
B ng 4. 2: B ng k5 hoHch tr n/ vay ................................................................. 116
B ng 4. 3: K5t qu mô hình 2 tœ SPSS .............................................................. 117

B ng 4.4. S! li"u d6 báo vR thuê bao ñi"n thoHi................................................ 118
B ng 4.5. S! li"u d6 báo nhu c>u v!n cho viQn thông công ích ........................ 120
B ng 4.6. K5t qu mô hình 1 tœ SPSS ............................................................... 121
B ng 4.7. K5t qu mô hình 3 tœ SPSS ............................................................... 122
B ng 4.9. Tác ñ8ng ñ>u tư ViQn thông công ích................................................ 124
B ng 4.10: S! li"u vR chương trình công ích ñ5n 2015 ..................................... 125
B ng 4.11: Phân tích chính sách liên quan ñ5n xã h8i hóa DVVTCI................ 133
B ng 5. 1: Tóm t•t gi i pháp c a lu(n án........................................................... 138


DANH M C HÌNH VG VÀ ðH TH&
Hình 1.1: V`n ñR nghiên c u trong xã h8i hóa DVVTCI .................................... 10
Hình 1.2: Mô hình phân tích c a lu(n án ............................................................. 14
Hình 1. 3: Kho ng h[ gi—a nhu c>u và k5 hoHch cung c`p.................................. 16
Hình 1. 4: Mô hình tài chính d6 án công tư trong viQn thông công ích............... 16
Hình 1. 5: Qu n tr3 khe h[ tài chính tư ñ!i v;i d6 án xã h8i hóa ........................ 17
Hình 2.1: Bi7u ñ* s! lư/ng thuê bao ñi"n thoHi theo năm................................... 56
Hình 2.2: Bi7u ñ* s! lư/ng thuê bao ñi"n thoHi theo tháng năm 2008 (ngu n
mic.gov.vn) ........................................................................................................... 57
Hình 2.3: Bi7u ñ* tăng trư[ng thuê bao Internet ? theo s! thuê bao quy ñ™i
(ngu n mic.gov.vn) .............................................................................................. 57
Hình 2.4: Bi7u ñ* tăng trư[ng thuê bao Internet ? theo s! ngưMi s# d%ng (ngu n
mic.gov.vn) ........................................................................................................... 58
Hình 2.5: Bi7u ñ* m(t ñ8 ñi"n thoHi tính trên 100 dân theo tháng năm 2008 ..... 60
Hình 3.1: Mô hình tài chính tư............................................................................. 86
Hình 3. 2: Mô hình phân tích d6 án theo m%c tiêu chính sách ............................ 87
Hình 3. 3: Mô hình phân tích chính sách xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích
.............................................................................................................................. 95
Hình 4.1. ð* th3 so sánh k5t qu d6 báo v;i s! li"u quá kh . ........................... 117
Hình 4.2. Bi7u ñ* d6 báo s! lư/ng thuê bao ViQn thông................................... 119

Hình 4.3. ð* th3 nhu c>u viQn thông công ích tăng thêm .................................. 120


xi

DANH M C CÁC TI VI T TJT
Ký hiru
ANOVA
ASEAN
CF
EBT
EBIT
FDI

N>i dung ti6ng Virt

N>i dung ti6ng Anh

Phân tích phương sai
Hi"p h8i các nư;c ðông Nam Á
Dòng tiRn
L/i nhu(n trư;c thu5
L/i nhu(n trư;c thu5 và lãi vay
ð>u tư tr6c ti5p nư;c ngoài

Analysis of variance
Association of South East Asian Nations
Cash flows
Earning before tax
Earning before interest and taxes

Foreign direct investment

GDP

T™ng s n ph˜m trong nư;c ?
Theo T™ng c%c Th!ng kê Vi"t
Nam

Gross domestic products

GSO

T™ng c%c Th!ng kê

General Statistical Office

IFC

T™ ch c H/p tác Tài chính Qu!c
International Financial Corporation
t5

IRR

T¢ l" hoàn v!n n8i b8

Internal rate of return

MIRR

T¢ l" hoàn v!n n8i hoàn ñiRu
ch£nh

Modified internal rate of return

NOI
NPV
PRO
RE
ROA

Thu nh(p hoHt ñ8ng
Giá tr3 hi"n tHi ròng
Kh năng sinh l/i
L/i nhu(n không chia
T¢ l" hoàn v!n trên tài s n

Net?operating?income
Net present value
Profitability
Retained earnings
Return on assets

ROE

T¢ l" hoàn v!n trên v!n ch s[
h—u

Return on equity

ROI
ROS
SPSS
UA
USA
USO
VTCI

T¢ l" hoàn v!n trên v!n ñ>u tư
T¢ l" hoàn v!n trên doanh thu
Ph>n mRm th!ng kê SPSS
Truy nh(p ph™ c(p
Liên bang Hoa Kỳ
Nghĩa v% d3ch v% ph™ c(p
ViQn thông công ích

VTF

QuO D3ch v% VTCI Vi"t Nam

VN
VND
WTO

Vi"t Nam
ð*ng Vi"t Nam
T™ ch c Thương mHi Th5 gi;i

Return on investment
Return on sales

The Statistical Package for Social Science
Universal access
United States of America
Universal service Obligation
Universal service
Vietnam Public?utility
Telecommunication service Fund
Vietnam
Vietnam dong
World Trade Organization

WCSP

Qu n lý v!n lưu ñ8ng ròng và
k5 hoHch ng•n hHn

Working capital management and short?
term planning practices


1

L I MK ðLU
1. Tính c•p thi6t c]a ñ™ tài
V`n ñR xã h8i hóa cung c`p d3ch v% công [ Vi"t Nam và phát tri7n
quan h" công tư trong cung c`p d3ch v% công có nhiRu ñi7m tương ñ*ng.
Các mô hình công tư trong cung c`p d3ch v% công và hH t>ng Kinh t5 ? Xã
h8i hi"n ñã tr[ nên ph™ bi5n trong khu v6c và các qu!c gia trên Th5 gi;i.
Vi"c xã h8i hóa [ Vi"t Nam vR cơ b n v¦n ñang [ m c ch trương c a
Chính ph , có th7 minh ch ng lu(n ñi7m này tHi Ngh3 quy5t s!

05/2005/NQ?CP c a Chính ph vR ch trương xã h8i hóa trong các d3ch v%
công, y t5, giáo d%c.
Trong th6c t5, các chính sách xã h8i hóa giáo d%c, xã h8i hóa d3ch
v% công và xã h8i hóa cơ s[ hH t>ng kinh t5 như Giao thông, ði"n l6c ...vv
ñã ñư/c ñR c(p ñ5n trong các ch trương c a Chính ph , nhưng vi"c th6c
thi chính sách này g>n như chưa có thay ñ™i. ðiRu ñó d¦n ñ5n s6 ch(m trQ
trong phát tri7n Kinh t5 ? Xã h8i, m8t nguyên nhân quan trIng xu`t phát tœ
các gi i pháp tài chính trong th6c hi"n chính sách xã h8i hóa. M8t ví d%
ñi7n hình trong lĩnh v6c giáo d%c, chúng ta c>n thêm v!n, công ngh" qu n
lý và ñào tHo ngu*n nhân l6c cho phát tri7n Kinh t5 ? Xã h8i, do v(y ch
trương xã h8i hóa giáo d%c là c>n thi5t và c`p bách. Nhưng th6c t5 vi"c xã
h8i hóa giáo d%c v¦n còn là m8t thách th c.
ð7 vi"c xã h8i hóa d3ch v% công ñi vào cu8c s!ng, c>n gi i quy5t hai
nhóm nhi"m v% cơ b n sau: th nh t, h" th!ng chính sách c>n ph i c% th7
hơn ñ7 tHo tiRn ñR th6c thi xã h8i hóa d3ch v% công; th hai, là s6 tham gia
góp v!n, qu n lý và v(n hành c a các thành ph>n kinh t5 vào phát tri7n xã
h8i hóa d3ch v% công.
ð!i v;i chính sách phát tri7n viQn thông công ích c a Vi"t Nam ñã
có bư;c thay ñ™i quan trIng, b•t ñ>u tœ tháng 12 năm 2004, Chính ph
chính th c thành l(p QuO D3ch v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam. ðiRu


2

này ñã tHo l(p cơ s[ cho s6 tách bHch gi—a hoHt ñ8ng kinh doanh và hoHt
ñ8ng công ích trong lĩnh v6c viQn thông. ðây là tiRn ñR ñ7 các doanh
nghi"p viQn thông bình ñ§ng trong cHnh tranh và ñem lHi cơ h8i phát tri7n
c a th3 trưMng viQn thông. Tuy nhiên, m8t câu hši ñTt ra là v!n, công ngh"
ñ7 phát tri7n viQn thông công ích s¨ ñư/c ai cung c`p. ðây là m8t v`n ñR
quan trIng và khó khăn. Gi i pháp tài chính th6c hi"n xã h8i hóa d3ch v%

viQn thông công ích có th7 là m8t gi i pháp ñ7 thúc ñ˜y phát tri7n d3ch v%
viQn thông công ích tHi Vi"t Nam. Chúng ta có th7 nhìn nh(n các khuynh
hư;ng này trong vi"c phát tri7n chính ph ñi"n t#, d3ch v% công ñi"n t# và
cơ s[ hH t>ng Kinh t5 ? Xã h8i tHi h>u h5t các nư;c như Hoa kỳ, Anh, Nh(t
b n, Hàn qu!c và Trung Qu!c. Như v(y, vi"c nghiên c u vR gi i pháp tài
chính th6c hi"n xã h8i hóa d3ch v% ViQn thông công ích là v`n ñR có ñòi hši
tœ th6c tiQn và yêu c>u vR lý lu(n trong xây d6ng các chính sách phát tri7n
d3ch v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam.
N8i dung gi i pháp tài chính th6c hi"n xã h8i hóa d3ch v% viQn thông
công ích c>n ñư/c ñư/c nghiên c u do các lý do sau: th nh t, các gi i
pháp tài chính th6c hi"n xã h8i hóa ph%c v% vi"c hoHch ñ3nh chính sách
viQn thông công ích và các gi i pháp can thi"p c a Nhà nư;c vào th3 trưMng
viQn thông; th hai, vi"c chuy7n giao nghĩa v% cung c`p d3ch v% ViQn
thông công ích tœ doanh nghi"p sang QuO D3ch v% viQn thông công ích Vi"t
Nam trong thMi gian ng•n cũng ñòi hši vi"c xã h8i hóa và các nghĩa v% tài
chính ñ7 cung c`p d3ch v% viQn thông công ích; th ba, vR mTt lý lu(n gi—a
xã h8i hóa d3ch v% công, hH t>ng và quan h" công tư (PPPs) c a qu!c t5
trong các lĩnh v6c này v¦n còn nh—ng ñi7m tương ñ*ng c>n ñư/c bàn lu(n
c% th7.
Vi"t Nam ñã h8i nh(p kinh t5 qu!c t5, các nghiên c u này s¨ góp
ph>n quan trIng ñ7 h8i nh(p trong quan ñi7m xã h8i hóa d3ch v% viQn thông
công ích c a Vi"t Nam v;i qu!c t5.


3

2. Mic ñích nghiên cYu
H" th!ng hóa nh—ng lý lu(n cơ b n vR n8i dung gi i pháp tài chính
th6c hi"n xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích, phân tích tìm ra kho ng
h[ trong nghiên c u và xác ñ3nh ñư/c câu hši nghiên c u c>n ph i tr lMi

trong lu(n án.
Trên cơ s[ các câu hši nghiên c u ñư/c ñTt ra, lu(n án s¨ ñi sâu và
gi i quy5t các câu hši nghiên c u ñ7 tìm ra gi i pháp tài chính nh©m th6c
hi"n xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam.
3. ðgi tưhng và ph€m vi nghiên cYu
3.1. N>i dung nghiên cYu
Lu(n án s¨ ti5p c(n các lý lu(n tài chính trong xã h8i hóa và quan h"
công tư ñ7 xác l(p m!i quan h" cân b©ng t™ng th7 trong dài hHn gi—a nhu
c>u, kh năng tài chính và khung chi5n lư/c ñ>u tư trong lĩnh v6c viQn
thông công ích. Thông qua ñó “phln t†” cơ b n c a chi5n lư/c ñ>u tư, và
xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích ñư/c xác ñ3nh là các d6 án xã h8i
hóa d3ch v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam.
ð7 nghiên c u tính kh thi c a các “phln t†” ñó, tác gi th6c hi"n
nghiên c u các n8i dung tài chính liên quan ñ5n xã h8i hóa ñ7 tHo l(p ñiRu
ki"n tham gia c a các thành ph>n trong xã h8i vào vi"c qu n lý, ñ>u tư và
v(n hành các d6 án xã h8i hóa tHi Vi"t Nam. Qua ñó, tính hi"u qu c a
chính sách ph™ c(p s¨ ñư/c xác ñ3nh.
3.2. Không gian nghiên cYu
ð7 tránh các thi5u sót và thi5u tính toàn di"n trong nghiên c u, lu(n
án s¨ th6c hi"n nghiên c u trên 55 t£nh thu8c vùng công ích trên ñ3a bàn
Vi"t Nam.
3.3. ThŠi gian nghiên cYu
ð7 ñ m b o tính ™n ñ3nh, nh—ng n8i dung tài chính công ñư/c
nghiên c u trong giai ñoHn tœ năm 2004 ñ5n năm 2007 và ñ3nh hư;ng ñ5n


4

2020. Các s! li"u ph%c v% n8i dung d6 báo s# d%ng trong ñánh giá tác ñ8ng
ñư/c nghiên c u tœ năm 1995 ñ5n năm 2007 tœ s! li"u c a niên giám th!ng

kê và s! li"u khác tœ các Nhà khai thác viQn thông.
3.4. Ph€m vi và gi\i h€n c]a nghiên cYu
M%c tiêu c a lu(n án là tìm ra nh—ng ñi7m m;i vR lý lu(n và th6c
tiQn trong lĩnh v6c qu n lý và phát tri7n d3ch v% viQn thông công ích. ð7
th6c hi"n ñư/c m%c tiêu này, lu(n án s¨ th6c hi"n nghiên c u s! li"u trong
quá kh vR các gi i pháp tài chính th6c hi"n xã h8i hóa d3ch v% viQn thông
công ích trong quá kh ñ7 d6 báo và ñR xu`t gi i pháp tài chính th6c hi"n
xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích hi"u qu . Ngoài ra, thông qua vi"c
phân tích s! li"u c a ngành viQn thông Vi"t Nam ñ7 ñR xu`t các chính sách
và gi i pháp phát tri7n d3ch v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam.
Thông qua vi"c phân tích s! li"u ki7m ñ3nh và ki7m ch ng các gi i
pháp tài chính trong th6c hi"n xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích tHi
Vi"t Nam ñ7 xác ñ3nh và m[ r8ng mô hình vào ng d%ng trong th6c t5.
Trong th6c thi chính sách viQn thông công ích, nh—ng nghiên c u
c a lu(n án là cơ s[ cho vi"c quán lý và phát tri7n d3ch v% viQn thông công
ích tHi Vi"t Nam. Lu(n án s¨ lư/ng hóa các m!i quan h" tài chính v;i vi"c
th6c hi"n xã h8i hóa và qu n lý d3ch v% viQn thông công ích, qua ñó tHo l(p
cơ s[ cho vi"c phát tri7n d3ch v% viQn thông công ích m8t cách hi"u qu .
4. Phương pháp nghiên cYu
Trong quá trình nghiên c u c a lu(n án, tác gi l`y phương pháp duy
v(t bi"n ch ng làm cơ s[. Trong lu(n án, tác gi ñã s# d%ng phương pháp
th!ng kê ñ7 d6 báo và xây d6ng các cơ s[ ñ3nh lư/ng trong vi"c lu(n gi i
các v`n ñR nghiên c u.
5. K6t c•u c]a lu`n án
Ngoài ph>n m[ ñ>u, ph% l%c, danh m%c tài li"u tham kh o, b ng vi5t
t•t, lu(n án ñư/c chia làm 5 chương, c% th7 như sau:


5
Chương 1 – T™ng quan v`n ñR nghiên c u và cơ s[ lý lu(n

Chương 2 . Th6c trHng gi i pháp tài chính th6c hi"n xã h8i hóa d3ch
v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam
Chương 3 – Xây d6ng mô hình ñánh giá gi i pháp tài chính th6c
hi"n xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích
Chương 4 . Phân tích gi i pháp tài chính th6c hi"n xã h8i hóa d3ch
v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam
Chương 5 . K5t lu(n và khuy5n ngh3


6

Chương 1
TPNG QUAN VQN ðR NGHIÊN CTU VÀ CƠ SK LÝ LU+N
1.1. TÌNH HÌNH NGHIÊN CgU VÀ ðIjM MkI ClA LUmN ÁN
1.1.1. Tình hình nghiên cYu
Trong nghiên c u, vi"c tìm ra khe h[ trong nghiên c u và tr lMi
ñư/c m8t ph>n hoTc toàn b8 các v`n ñR vR kho ng h[ nghiên c u chính là
vi"c kh§ng ñ3nh các ñi7m m;i c a lu(n án. Thông qua ñó, tác gi ñR xu`t
các gi i pháp tài chính th6c hi"n xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích.
ðR c(p ñ5n viQn thông công ích, các tác gi trong ngành viQn thông
còn gi;i hHn trong vi"c nghiên c u ñiRu ki"n không phân bi"t ñ!i x# và
nghĩa v% ph™ c(p trong trong lĩnh v6c viQn thông và h8i nh(p trong lĩnh
v6c viQn thông [20].
Trên giác ñ8 d3ch v% công và tài chính công, các nghiên c u vR xã
h8i hóa ñư/c các tác gi khác như PGS.TS NguyQn Chi Mai ñR c(p ñ5n xã
h8i hóa d3ch v% công như m8t ñ!i tư/ng c a tài chính công và chính sách
công [13];
M8t s! nghiên c u vR xã h8i hóa d3ch v% công như m8t ch trương
và thưMng ñư/c g•n v;i ñ™i m;i t™ ch c b8 máy qu n lý Nhà nư;c như
nghiên c u c a Chu Văn Thành[21];

M8t s! nghiên c u vR xã h8i hóa d3ch v% công ti5p c(n theo hư;ng lý
lu(n và th6c tiQn c a Chu Văn Thành [22].
Nh—ng v`n ñR liên quan ñ5n ngu*n tài tr/, qu n tr3 tài chính c a cơ
quan qu n lý và các n8i dung tài chính c a các d6 án xã h8i hóa d3ch v%
ViQn thông công ích, d6 án công tư trong lĩnh v6c viQn thông công ích v¦n
còn chưa ñư/c nghiên c u ñ>y ñ . Giai ñoHn trư;c khi hình thành QuO
D3ch v% viQn thông công ích Vi"t Nam, các d6 án viQn thông nông thôn có
m c sinh l/i th`p nên các d6 án viQn thông công ích thưMng ñư/c nhìn


7

nh(n như các d6 án s# d%ng ngu*n tài tr/ gián ti5p (ODA). Các doanh
nghi"p s# d%ng ngu*n tài tr/ Qu!c t5 hoTc ngu*n v!n c a doanh nghi"p ñ7
th6c hi"n nghĩa v% b•t bu8c trong viQn thông công ích. Nh—ng cách ti5p
c(n này d¦n ñ5n cách nhìn nh(n d6 án công thi5u tính xã h8i trong th6c
hi"n ñ>u tư, qu n lý và tài tr/ c a xã h8i và m c ñ8 h- tr/ cho d3ch v% viQn
thông công ích.
Các nghiên c u vR tài chính liên quan ñ5n xã h8i hóa tHi các nư;c
công nghi"p phát tri7n (OECD) ñư/c th6c hi"n r8ng rãi trong lĩnh v6c hàng
hóa công c8ng như quan h" công tư (PPP?Public Private partnership), trong
phát tri7n cơ s[ hH t>ng giao thông, y t5, giáo d%c, viQn thông, cung c`p
d3ch v% công và xây d6ng chính ph ñi"n t# tHi các nư;c như MO, Anh,
Trung Qu!c, Hàn Qu!c và Nh(t b n, c% th7 như sau:
Nghiên c u c a Ron Kopicky & Louis.S.Thomson (1995) – Best
methods of railway restructering and privitation –N111 World bank ñưa ra
mô hình h/p tác công tư trong phát tri7n hH t>ng ñưMng s•t công c8ng.
Nghiên c u World bank (2005)

Financing information and

communication infrastructure needs in developing world Public and
Private Role – World bank bàn lu(n vR nhu c>u tài chính phát tri7n hH t>ng
thông tin và truyRn thông g•n v;i vai trò c a chính ph và khu v6c phi
chính ph .
Trong cu!n sách Canada government (1999)

Public pvivate

partnership – A guide for local Government ñã c% th7 hóa như m8t khuôn
kh™ lu(t pháp trong vi"c áp d%ng gi i pháp PPPs trong ñ>u tư công và qu n
lý ñ>u tư công c8ng.
Nghiên c u c a Mona Hammami (2006) Determinants of PPPs in
infrastructure IMF ñưa ra hình m¦u chu˜n c a gi i pháp PPPs trong phát
tri7n hH t>ng.


8

Nghiên c u c a Antonio Estache (2007)

PPPs in transport – WB

kh§ng ñ3nh gi i pháp PPPs là gi i pháp trIng y5u trong phát tri7n hH t>ng
giao thông.
ðicu này cho thXy khe h* trong lĩnh v3c nghiên c?u mà luDn án
c,n gi0i quyOt ñ> xã h6i hóa và tăng cư ng quan hG công tư trong d@ch
vA viBn thông công ích ghm:
? Kho ng h[ trong khung lu(t pháp liên quan ñ5n thúc ñ˜y vi"c xã h8i
hóa d3ch v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam.

? Kho ng h[ trong lý lu(n vR xã h8i hóa c a Vi"t Nam và quan h"
công tư c a qu!c t5 trong vi"c phát tri7n d3ch v% viQn thông công ích.
? Kho ng h[ trong các gi i pháp qu n tr3 tài chính c a QuO D3ch v%
viQn thông công ích và chính sách tài chính nh©m huy ñ8ng ngu*n
l6c xã h8i ñ7 ñ>u tư, qu n lý, tài tr/ và cu!i cùng th6c hi"n xã h8i
hóa d3ch v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam.
1.1.2. ðiZm m\i c]a lu`n án
Th? nhXt, lu(n án s¨ lu(n gi i các gi i pháp tài chính th6c hi"n xã
h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích trên hai giác ñ8 công và tư m8t cách h"
th!ng trong m!i quan h" nhân qu 1. Các tác gi trư;c th6c hi"n nghiên c u
tách ñoHn: giác ñ8 công hoTc giác ñ8 tư, giác ñ8 ch trương chính sách….
Trong lu(n án, tác gi xây d6ng và lien k5t các mô hình d6 báo, mô hình tài
chính trong m8t chu-i các công vi"c kiên hoàn ñ7 ñ3nh lư/ng l/i ích và s6
thay ñ™i l/i ích các bên trong m!i quan h" ñ8ng và linh hoHt ñ7 tHo l(p các
s[ c quan trIng ñ7 xây d6ng chính sách th6c hi"n xã h8i hóa d3ch v% viQn
thông công ích bRn v—ng. NhM vi"c phân tích theo chu-i các l/i ích ñ>y ñ
c a các bên tham gia cào chu-i cung c`p d3ch v% viQn thông công ích s¨
ñ m b o ñư/c s6u hài hòa l/i ích các bên.
1

Trong ba mô hình phân tích c a chương 3 và 4


9
Th? hai, tác gi s# d%ng các mô hình phân tích ñ3nh tính h" th!ng
lu(t pháp2 ñ7 tHo ra m!i quan h" hài hòa gi—a gi i pháp tài chính và lu(t
pháp v;i quan ñi7m lu(t pháp là ñ>u vào quan trIng tHo l(p các căn c cho
mô hình phân tích.
Th? ba, ñ7 tHo l(p các tiRn ñR cho các gi i pháp tài chính th6c hi"n
xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam, tác gi ñã ñưa ra các

khuy5n ngh3 vR nhân l6c3 trong qu n lý và v(n hành ñ7 tăng tính phù h/p
c a nhân s6 v;i yêu c>u công vi"c xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích.
Th? tư, tœ các n8i dung cơ b n c a gi i pháp tài chính th6c hi"n xã
h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích, tác gi ki5n ngh3 vR mô hình và gi i
pháp qu n tr3 ñiRu hành c a QuO D3ch v% viQn thông công ích Vi"t Nam4.
Th? năm, vR mTt lý lu(n và hIc thu(t, tác gi ñã ch£ ra m!i tương
ñ*ng và c% th7 hóa m!i quan h" gi—a n8i dung lý lu(n quan h" công tư c a
Qu!c t5 v;i ch trương xã h8i hóa c a Vi"t Nam5.
1.2. ðpNH HƯkNG NGHIÊN CgU
V`n ñR xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích tHi Vi"t Nam là n8i
dung m;i, do v(y khó tránh khši nh—ng hHn ch5 trong qu n lý và th6c thi.
V`n ñR nghiên c u và các m!i quan h" trong nghiên c u ñư/c tóm t•t trong
hình 1.1.
Th? nhXt, v`n ñR xã h8i hóa ñang ñư/c ñR c(p ñ5n như m8t ch
trương thì s¨ chưa ñ . B[i l¨, các ngu*n l6c tài chính th6c hi"n xã h8i hóa
d3ch v% viQn thông công ích ch£ gi;i hHn [ phHm vi ph>n v!n và tài chính
c a Chính ph s¨ hHn ch5 kh năng cung c`p d3ch v% viQn thông công ích
trong khi Vi"t Nam ñã h8i nh(p kinh t5 Th5 gi;i.
2

Trong ph>n phân tích h" th!ng khung lu(t pháp chương 3
Trong ph>n phân tích và gi i pháp vR ngu*n nhân l6c chương 4
4
Trong ph>n phân tích và gi i pháp qu n tr3 ñiRu hành chương 4
5
Trong ph>n lý lu(n cơ b n vR xã h8i hóa và quan h" công tư ? chương 1
3


10

Th? hai, ñ7 tHo ra các ñiRu ki"n cho các thành ph>n kinh t5 tham gia
vào cung c`p d3ch v% viQn thông công ích thì c>n có “sân chơi” bình ñ§ng
và h/p pháp cho các thành ph>n này tham gia ñiRu hành và cung c`p d3ch
v% viQn thông công ích. ðây là tiRn ñR quan trIng cho s6 hình thành d6 án
xã h8i hóa hoTc hi7u theo cách khác là d6 án công tư ñ7 các thành ph>n
kinh t5 có th7 tham gia cung c`p d3ch v% viQn thông công ích. Khi các d6
án này v(n hành hi"u qu , t c là ñã th6c hi"n ñư/c vi"c xã h8i hóa d3ch v%
viQn thông công ích. Vi"c nghiên c u gi i pháp tài chính th6c hi"n xã h8i
hóa d3ch v% viQn thông công ích s¨ th7 trên hai giác ñ8 c% th7: Qu n tr3 tài
chính d6 án trong các d6 án xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích (Tài
chính tư) và Qu n tr3 tài chính công, qu n tr3 tài chính trong chi5n lư/c ñ>u
tư và quy hoHch phát tri7n viQn thông công ích (Tài chính công).
Chính ph
Nhu c>u v!n
và hHn ch5 QL

H" th!ng
lu(t pháp

Xã h8i hoá
DVVTCI

D6 án
XHH

Ngu*n tài
chính và
HQ xã
h8i và
HQ tài

Gi i pháp tài
chính th6c
hi"n XHH
DVVTCI

chính
ð>u tư cùng
& năng l6c QL

Phi chính ph

Hình 1.1: V•n ñ™ nghiên cYu trong xã h>i hóa DVVTCI
1.2.1. Câu hbi ñdt ra trong nghiên cYu
Nh—ng câu hši nghiên c u ñư/c ñTt ra nh©m xác ñ3nh nh—ng hHn ch5
trong th6c t5, ñ7 xác ñ3nh nhi"m v% c a lu(n án. Khi các câu hši này ñư/c
tr lMi, t c là tác gi xác ñ3nh ñư/c các k5t lu(n và gi i pháp c a lu(n án.
Các câu hši trong lu(n án chi ti5t như sau:


11

1) Xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích và hi"u qu c a xã h8i hóa
d3ch v% viQn thông công ích có t>m quan trIng như th5 nào? (Câu
h;i này s= ñư@c trA lBi trong Chương 3 và chương 4)
2) N8i dung cơ b n c a gi i pháp tài chính th6c hi"n xã h8i hóa d3ch v%
viQn thông công ích là gì; Các gi i pháp này có nh hư[ng gì t;i s6
phát tri7n c a d3ch v% viQn thông công ích? (Câu h;i này s= ñư@c trA
lBi trong Chương 1 và 2)
3) N8i dung xã h8i hóa c a Vi"t Nam và lý lu(n vR quan h" công tư c a

Qu!c t5 có m!i quan h" như th5 nào? (Câu h;i này ñư@c trA lBi
trong Chương 1)
4) Gi—a gi i pháp tài chính công và tài chính tư trong th6c hi"n xã h8i
hóa d3ch v% viQn thông công ích có m!i quan h" như th5 nào? (Câu
h;i này ñư@c trA lBi trong Chương 3 và Chương 4)
5) Gi i pháp tài chính công và tài chính tư ñ!i v;i vi"c xã h8i hóa d3ch
v% viQn thông công ích có vai trò như th5 nào? (Câu h;i s= ñư@c trA
lBi trong chương 4)
6) Gi i pháp tài chính có nâng cao ñư/c hi"u qu c a vi"c xã h8i hóa
d3ch v% viQn thông công ích không ?(Câu h;i ñư@c trA lBi trong
Chương 3 và Chương 4)
7) Nh—ng gi i pháp tài chính nào s¨ góp ph>n nâng cao hi"u qu vi"c xã
h8i hóa d3ch v% ViQn thông công ích tHi Vi"t Nam? (Câu h;i s= ñư@c
trA lBi trong Chương 4 và Chương 5)
8) Xã h8i hóa và gi i pháp tài chính có thúc ñ˜y vi"c hình thành th3
trưMng công trong lĩnh v6c viQn thông công ích không? (Câu h;i s=
ñư@c trA lBi trong Chương 5)
1.2.2. ðgi tưhng nghiên cYu ci thZ
ð!i tư/ng c a lu(n án ñư/c chia thành hai nhóm cơ b n như sau:


12
Th? nhXt, nh—ng ñ!i tư/ng có tính ch`t vĩ mô như: h" th!ng lu(t
pháp liên quan ñ5n d3ch v% viQn thông công ích; nh—ng n8i dung tài chính
công liên quan ñ5n xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích;
Th? hai, mô hình ñánh giá tác ñ8ng c a chính sách ph™ c(p d3ch v%
viQn thông công ích tœ giác ñ8 tài chính công. Trong quá trình nghiên c u,
vi"c nghiên c u vR ñ!i tư/ng s¨ ñư/c th7 hi"n qua các n8i dung sau:
• Thu th(p thông tin liên quan ñ5n các gi i pháp tài chính tư và gi i
pháp tài chính công th6c hi"n xã h8i hóa tài chính m8t cách hi"u qu .

• Phát tri7n các mô hình ñánh giá và th6c hi"n gi i pháp tài chính liên
quan ñ5n xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích.
• Liên k5t m!i quan h" gi—a các gi i pháp tài chính và chính sách xã
h8i hóa d3ch v% viQn thông công ích.
1.2.3. Yêu clu c]a phương pháp lu`n
Trong vi"c l6a chIn và thi5t k5 c`u trúc nghiên c u c a lu(n án s¨
th o lu(n ba loHi nghiên c u trong qu n tr3 tài chính, qu n tr3 ngu*n tài tr/
và chi5n lư/c ñ>u tư cho viQn thông công ích nh©m m%c tiêu xã h8i hóa
d3ch v% viQn thông công ích. Các n8i dung c% th7 bao g*m:
• Các nghiên c u c>n làm ch và làm rõ, xác ñ3nh ñư/c b n ch`t c a
v`n ñR trên cơ s[ phương pháp duy v(t bi"n ch ng;
• Phác hIa trong nghiên c u nh©m tái hi"n và mô phšng nh—ng thu8c
tính c a các ñ!i tư/ng nghiên c u;
• K5t qu c a nghiên c u c>n làm rõ và xác ñ3nh nguyên nhân và tác
ñ8ng c a m!i liên h" gi—a các y5u t! ñ8c l(p ñư/c c% th7 và xác ñ3nh
trong nghiên c u.
Vi"c l6a chIn phương pháp lu(n s¨ ph% thu8c vào các câu hši c>n
ñư/c tr lMi trong nghiên c u. Lu(n án s¨ thi5t k5 và mô t các nh hư[ng
c a gi i pháp tài chính trong th6c hi"n xã h8i hóa d3ch v% viQn thông công