Thiết kế chương trình phát âm tiếng anh cho sinh viên dân tộc thiểu số các trường đại học trực thuộc đại học thái nguyên

MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ ......................................................................................................... 5
Phân I SO SANH ÂM TIÊNG TAY –THÁI VÀ ÂM TIẾNG VIỆT ................ 10
1.

Phụ âm đầu................................................................................................... 10

2

Âm đệm (phụ âm đệm) ............................................................................... 11

3

Nguyên âm giữa vần................................................................................... 11
Phụ âm và bán âm cuối...............................................................................

12

4

Bán nguyên âm cuối...................................................................................

12

5

Thanh điệu..................................................................................................

13

Phân II

PHÂN TICH CÂU HỎI ĐIÊU TRA VA CAC DƯ LIÊU NGHIÊN CƯU

13

I.

Phân tch câu hỏi điêu tra âm têng Anh ...................................................... 13

1

Phân tch câu hỏi điêu tra nguyên âm têng Anh ......................................... 13

2

Phân tch câu hỏi điêu tra âm phụ âm têng Anh......................................... 14

II

Phân tch kêt quả các lỗi âm têng Anh qua thu âm..................................... 15

1

Nguyên âm: ................................................................................................. 15

2

Phụ âm: ....................................................................................................... 16

3

Trọng âm trong từ và trong câu................................................................... 16

4

Ngữ điệu...................................................................................................... 17
Kêt luân chung ........................................................................................... 17
Phân III. THIÊT KÊ CHƯƠNG TRINH LUYÊN ÂM TIÊNG ANH .............. 18
A

Nguyên âm .................................................................................................. 18

B

Phụ âm.......................................................................................................... 87

KÊT LUÂN..............................................................................................................191
TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................193
CÁC PHU LỤC........................................................................................................ 195

1
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
KHOA NGOAI NGƯ
THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
1. Thông tin chung:

- Tên đề tài: Thiết kế chương trình phát âm tiếng Anh cho sinh viên dân tộc thiểu số các
trường đại học trực thuộc Đại học Thái Nguyên.
- Mã số: ĐH2011-09-02
- Chủ nhiệm: Nguyễn Thị Thu Hoài
- Cơ quan chủ trì: Khoa Ngoại Ngữ- Đại học Thái Nguyên
- Thời gian thực hiện: 24 tháng
2. Mục tiêu:
Thông qua đề tài nghiên cứu để tìm hiểu thực trạng khó khăn trong luyện phát âm
tiếng Anh của sinh viên dân tộc thiểu số ở một số trường đại học của ĐH Thái Nguyên, từ
đó xây dựng chương trình tự học luyện âm cho sinh viên phù hợp với đặc điểm người học và
đặc điểm vùng miền nhằm nâng cao hiệu quả rèn luyện kỹ năng nói tếng Anh qua việc học
luyện âm.
3. Kết quả nghiên cứu:
- Nghiên cứu hiện trạng phát âm tếng Anh của nhóm sinh viên dân tộc Tày,
Nùng đang học tập tại một số trường của Đại học Thái Nguyên.
- Tổng hợp, phân tích các lỗi trong phát âm, trong khi nói tếng Anh.
- Xây dựng chương trình luyện âm chi tết cho người học
4. Sản phẩm:
- Hai bài báo nghiên cứu vê luyện âm tếng và phương pháp dạy âm tiếng Anh.
- Hướng dẫn một đề tài về lĩnh vực nghiên cứu lỗi phát âm tếng Anh của sinh viên
trong khoa Ngoại ngữ, đề tài khóa luận tốt nghiệp.
2
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




- Một giáo trình tham khảo cho sinh viên trong quá trình tự học luyện âm tếng
Anh.

5. Hiệu quả, khả năng áp dụng và phương thức chuyển giao kết quả nghiên cứu:
- Kết quả nghiên cứu này có khả năng vận dụng trong quá trình học tập tiếng Anh, tập
trung vào luyện âm, nâng cao khả năng phát âm đúng, chuẩn nhằm đạt hiệu quả cao trong
quá trình giao tếp tiếng Anh với người nước ngoài.
- Kết quả này còn có thể áp dụng cho việc biên soạn các chương trình chuyên biệt cho
sinh viên dân tộc.
Ngày
Cơ quan chủ trì
(ký, họ và tên, đóng dấu)

tháng

năm

Chủ nhiệm đề tài
(ký, họ và tên)

Nguyễn Thị Thu Hoài

3
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




THAI NGUYEN UNIVERSITY
SCHOOL OF FOREIGN LANGUAGES

INFORMATION ON RESEARCH RESULTS

1. General information:
Project ttle: Design English pronunciaton cirriculum for ethnic students of
selected colleges, Thai Nguyen University
Code number: ĐH2011-09-02
Coordinator: Nguyen Thi Thu Hoai
Implementing instituton: School of Foreign Languages, Thai Nguyen University
Duraton: from 2011 to 2012
2. Objective(s):
- Finding the real situaton, dificultes in English pronunciaton practce of ethnic
students of selected colleges, Thai Nguyen University.
- Designing self study plan of English pronunciaton which is appropriate to students
and regional characteristcs in order to improve English speaking skill through
pronunciation practce.
3. Research results:
- Study English pronunciaton situaton of ethnic students including Tay, Nung ethnic
who are learning at some colleges of Thai Nguyen University.
- Synthesize, analyse pronunciaton errors when speaking English.
- Planning pronunciaton curriculum.
4. Products:
- Two papers are published in professional journals
- Supervise one pronunciaton study about English errors of Barchelor of
English student.
- One reference of English pronunciaton for students in self learning.


5. Effects, transfer alternatives of reserach results andapplic ability:
- The study results can be applied in learning English pronunciation and the result
also enhances pronounced ability and right pronunciation. It can help students gain higher
outcomes in communicatng with foreigners.
- The results might be used in designing specialized curricula for ethnic

students.
Implementing instituton

Coordinator

Nguyen Thi Thu Hoai


ĐẶT VẤN ĐỀ
Quá trình giao tiếp một ngôn ngữ có thành công hay không tùy thuộc tới rất nhiều nhân
tố trong đó phát âm đúng, chuẩn như người bản ngữ giữ một vai trò quan trọng. Với mỗi
một ngôn ngữ khác nhau thì yêu cầu cũng khác nhau. Trong tiếng Anh phát âm đúng âm của
từ và các âm nguyên âm, phụ âm trong từ là khó khăn rất lớn với người học ngôn ngữ thứ
hai hay ngôn ngữ nước ngoài. Vì vậy đã có rất nhiều nghiên cứu về phát âm tếng Anh đúng
để giúp người dạy và học đạt kết quả cao hơn trong quá trình giao tiếp. Một số nghiên
cứu tập trung vào ảnh hưởng độ tuổi người học trong quá trình học phát âm tiếng Anh
[12]. Thời gian định cư các quốc gia, vùng miền trong một nước cũng là một trong những
nguyên nhân ảnh hướng đến học phát âm [11]. Ảnh hưởng chính đó là ngôn ngữ mẹ đẻ
(ngôn ngữ thứ nhất) tới học phát âm ngôn ngữ thứ 2.
Trong rất nhiều nghiên cứu đề cập độ tuổi xem như là nhân tố không thể thiếu được
và cần thiết. Hầu hết các nghiên cứu của Moyer (1999) [14] và Piske Mackey & Flege (2001)
[12] đã đưa ra các bằng chứng làm rõ quan điểm trên. Đa số người học bắt đầu học ngoại
ngữ khi còn trẻ thì sẽ học dễ hơn và nhanh hơn nhiều so với đối tượng đã có tuổi. Tuy nhiên
hầu hết các nghiên cứu chỉ lại tập chung vào cộng đồng người di cư. Qua đó đưa ra sự ảnh
hưởng nhân tố tâm lí trong học ngôn ngữ thứ hai (Noort, Bosch, & Hugdahl, 2006). Một
vài nghiên cứu khác chú ý tới những điểm khác nhau của đối tượng người học về khả
năng âm vị hoc của ngôn ngữ thứ hai (Moye, 2004; Scovel, 1988) và các nhân tố này
không đưa ra kết luận liên quan đến nghiên cứu về phát âm ngôn ngữ thứ hai.
Nghiên cứu gần đây tiến hành tập trung vào sự tếp nhận văn hóa giữ vị trí quan trọng
trong tiếp nhận ngôn ngữ thứ hai (Hamers, 1994; Toohey, 2001; He, 2006). Trong số các

nghiên cứu này, có một số nhà nghiên cứu đề cập tới thái độ học tâp đối với mục têu ngôn
ngữ và mục têu của cộng đồng người học có thể ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu ngôn
ngữ (Hamers, 1994; Toohey, 2001) trong khi đó lại có ý kiến khác cho rằng thái độ người
học không có ảnh hưởng gì. Theo Norton & Toohey (2001) cho rằng nhân tố xã hộ có thể
không ảnh hưởng tới tếp nhận ngôn ngữ thứ hai nhưng các nhà nghiên cứu vẫn chưa chỉ ra
các nhân tố cụ thể ảnh hưởng tới phát âm chính xác khi học ngoại ngữ và có các giải pháp
hợp lý cho người học đặc biệt là sinh viên dân tộc thiểu số.


Hiện nay học ngoại ngữ đa va đang được coi tro ng và đánh giá cao tầm quan trọng của
ngoại ngữ trong học tập va công tác. Ngoại ngữ l à phương tện giúp cho người học, người
lao động, các nhà nghiên cứu đáp ứng nhu cầu, mục đích cần thiết và khám phá nguồn tri
thức vô tận của nhân loại. Ở Việt Nam tiếng Anh là ngoại ngữ đươc ưu tên hang đầu đưa
vào chương trình giảng dạy ở bậc tểu học. Tuy nhiên theo nghiên cứu của TS. Vũ Thị
Phương Anh học sinh Viêt Nam sau 10 năm học tếng Anh mà vâ n không sử dung được [18].
Nguyên nhân chủ yếu là do sự hiểu biết không đầy đủ về toàn bộ quá trình dạy và học,
dẫn đến sự thiếu thống nhất về mục tiêu giữa các bên có liên quan, khiến cho các nỗ lực cải
cách vừa trùng lắp, vừa thiếu hụt, lại vừa cản trở lẫn nhau.Bên cạnh những đánh giá chung
về hiện trạng học ngoại ngữ, các nhà nghiên cứu đi tìm hiểu nguyên nhân cụ thể dẫn tới
người học không thể sử dụng tếng anh theo mục đích bản thân cũng như đáp ứng nhu cầu
của xã hội. Nghiên cứu chủ yếu tập trung vào phương pháp giảng dạy, so sách phương pháp
dạy học giao tiếp với phương pháp truyền thống thường dung khi dạy ngôn ngữ thứ hai.
Cũng có một số nghiên cứu bàn tới động lực học tếng Anh và ảnh hưởng của nó tới quá
trình học ngoại ngữ. Trong những năm gần đây, nhiều nghiên cứu tập trung đến phương
pháp dạy các kĩ năng cơ bản như nghe, nói đọc viết nhằm tìm ra giải pháp phù hơp
nâng cao chất lượng học ngoại ngữ. Tuy nhiên về lĩnh vực phát âm tiếng Anh còn nhiều hạn
chế. Các nhà nghiên cứu chưa tập chung chú ý tới đề tài này.
Nâng cao hiệu quả giảng dạy tếng Anh đã và đang là vấn đề quan tâm của Bộ Giáo dục và
đào tạo. Từ thập kỉ 80, Bộ giáo dục và đào tạo chọn tếng anh là một trong ba môn cơ bản
của hệ thống giáo dục quốc dân từ bậc THPT trở lên. Đến nay chất lượng dạy và học môn

ngoai ngữ - tếng Anh vẫn còn hạn chế về chất lượng . Mặc dù trong nhưng năm gần đây việc
dạy và học tếng Anh đã có những thay đổi tích cực tuy nhiên vẫn còn nhiều tồn tại dẫn đến
tình trạng kém chất lượng. Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến kết quả trên là
do lựa chọn nội dung, chương trình chưa phù hợp với đối tượng người học; phương pháp
giảng dạy truyền thống không mang tính hiệu quả tập trung vào luyên ngư phap , tư vưng dẫn
đến thiếu sự phát triển đồng bộ bốn kỹ năng cơ bản: nghe, nói, đọc, viết; thiếu khâu kiểm
tra, đánh giá chất lượng dạy và học cũng như phân loại người học theo trình độ. Từ những
nguyên nhân trên đã ảnh hưởng mãnh mẽ tới chất lượng giảng dạy môn ngoại ngữ nói chung
và tếng Anh nói riêng.
Giảng dạy phát âm tếng Anh là một trong những yếu tố cơ bản góp phần rèn luyện kỹ
năng nói. Người học nói đúng âm, ngữ điệu, trôi chảy hay không phụ thuộc chủ yếu vào quá
trình học phát âm và rèn luyện âm. Do vậy quá trình này cần được quan

7
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




tâm,chú trọng ngay từ khi mới bắt đầu học tiếng Anh. Dựa vào tình hình thực tế hiện nay,
đa số sinh viên trong các trường ĐH thuộc ĐHTN đều gặp nhiều khó khăn trong khi thực
hành nói tếng Anh, đặc biệt họ thường mắc lỗi phát âm sai trong khi giao tếp. Do đặc thù
của ngôn ngữ tếng Việt và tếng Anh có nhiều điểm khác biệt trong khi phát âm đã là một
trong những nguyên nhân chính dẫn đến khó khăn trên. Đối với sinh viên dân tộc thiểu số
đang học tập tại các trường đại học trong tỉnh Thái Nguyên lại là một trở ngại lớn. Bản thân
họ để nói chuẩn ngôn ngữ tếng Việt còn trải qua cả quá trình và mất nhiều thời gian để
thực hành, luyện tập những âm khó. Cho nên khi bắt đầu học thêm một ngôn ngữ nước
ngoài các sinh viên này cần đầu tư nhiều thời gian hơn trong việc luyện âm và thực hành
giao tếp như người bản ngữ.

Đây là trở ngại lớn ảnh hưởng tới quá trình giao tếp với giáo viên trực tếp giảng dạy và
khi giao tếp với người nước ngoài. Một số sinh viên đã tự ý thức được viêc luyện âm
tếng Anh nhằm nâng cao kỹ năng nói nhưng hiệu quả vẫn chưa cao do người học chưa
tìm ra nguyên nhân và giải pháp phù hợp. Xuất phát từ tình hình thực tế dạy và học phát
âm hiện nay của sinh viên tại ĐHTN, s ô l ư ơ ng s i nh vi ên l à ngư ờ i
dân t ôc t hi êu s ô chi êm 18% t rong t ông s ô s i nh vi ên của năm t hứ nhất và t
hứ 2, đề tài tến hành nghiên cứu xây dựng chương trình phát âm tếng Anh nhằm nâng
cao hiệu quả luyện phát âm cũng như góp phần nâng cao hiệu quả khả năng g iao têp cua
sinh viên dân tộc thiểu số tại các trường đại học trong tỉnh Thái Nguyên. Đề tài chú trọng
đến lựa chọn nội dung, thiết kế chương trình và phương pháp giảng dạy phù hợp với đối
tượng người học.
Mục tiêu của đề tài
Căn cư thực trạng phát âm của sinh viên tại ĐH Thái Nguyên; kêt qua p hân tích thực
trạng, nguyên nhân dẫn đến phát âm không chuẩn của sinh viên mặc dù đã có một thời gian
dài học tiếng Anh tại bậc THPT và PTTH.
- Thiết kế chương trình chi tết, phù hơp với từng trình độ nhóm, đối tượng người học.
- Áp dụng phương pháp dạy học giao tếp và lựa chọn phương pháp giảng dạy hiệu quả với
đối tượng người học.
- Đưa ra những đề xuất góp phần nâng cao dạy và học phát âm cho giáo viên và sinh viên từ
đó góp phần nâng cao chất lượng dạy học tếng Anh ở khoa Ngoại Ngữ và các cơ sở giáo dục
trong địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
Đối tượng nghiên cứu

8
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

- Nghiên cứu lý luận về dạy phát âm tiếng Anh và những ảnh hưởng của tếng Việt đến
phát âm và luyện âm tiếng Anh. Những thuận lợi của âm trong tiếng Việt với việc
học ngoại ngữ -Tiếng Anh. Tìm ra những khó khăn mà người học thường xuyên gặp khi học
luyện phát âm tiếng Anh và khi giao tiếp bằng tếng Anh.
- Thu thập, phân tích, tổng hợp các nghiên cứu trong nước và ngoài nước trước đây về
luyện âm tếng Anh.
- Điều tra khảo sát ban đầu nhằm đánh giá thực trạng của việc dạy và học phát âm hiện
nay trong các trường đại học , đồng thời đánh trình độ của người học để lựa chọn phương
phap nghiên cưu hiêu qua.
- Thiết kế chương trình phat âm cho đôi tương sinh viên dân tộc thiểu số cac trương ĐH
thuôc ĐHTN . Đề xuất kê hoach giang day , học tập cho giáo viên và học sinh tại trường và
quá trình tự học tập . Gợi ý ap dung phương phap day hoc phù hợp với đối tượng, phương
tên ky thuât hiên đai vao day phat âm têng Anh .
Phạm vi nghiên cứu
- Nghiên cứu được tến hành tai môt sô trương đại học , Khoa trong ĐHTN như Khoa
CNTT, ĐH Khoa học, ĐH Sư phạm va mơ rông mô hinh tơi toan ĐHTN .
- Trong thời gian một năm đầu, đề tài tập trung nghiên cứu lí luận, thu thập kết quả điều
tra thực trạng của vấn đề đưa ra trong đề tài về phát âm tếng Anh của sinh viên dân tộc
thiểu số để từ đó trong năm thứ 2 lựa chọn tài liệu xây dựng chương trình phát âm phù hợp
với người học trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.

9
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




Cách tiếp cận va phương pháp nghiên cứu
1. Cách tếp cận

- Nghiên cứu kĩ đề tài đã lựa chọn.
- Tiến hành tìm tài liệu, nghiên cứu tài liệu
- Lựa chọn tài liệu phù hợp cho quá trình làm đề tài.
- Phân loại tài liệu và chia mục tài liệu tham khảo.
- Xây dựng đề cương của đề tài
- Viết đề tài
2. Phương pháp nghiên cứu
Các phương pháp nghiên cứu sử dụng trong đề tài gồm có một số phương pháp như
sau:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp trưng cầu ý kiến bằng bảng hỏi.
- Phương pháp phỏng vấn sâu.
- Phương pháp thống kê toán học.
- Phương pháp chuyên gia.
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp trắc nghiệm.
Mô tả nh ó m người họ c tha m gia vào n ghiên cứu
Nhóm người học tham gia vào nghiên cứu bao gồm sinh viên là người dân tộc Tày,
Nùng đang theo học năm thứ nhất, năm thứ hai của các trường đại học Công nghệ thông tn
và truyền thông, đại học Khoa học, đai hoc sư pham - ĐH Thái Nguyên. Đối tượng tham gia
bao gôm sinh viên là ngươi dân tôc chiếm 18% trong tông sô sinh viên của 2 năm đâu, chủ
yếu đến từ tỉnh Thái Nguyên . Vơi 80% người học thuộc các huyện xa trung tâm thành phố và
thuộc các huyện, xã nghèo, số còn lại thuộc trung tâm thành phố và các tỉnh lân cận.
Nhóm sinh viên có một thời gian học tếng Anh khá dài tại cấp trung học cơ sở và
trung học phổ thông tuy nhiên năng lực tiếng Anh thì còn rất kém do nhiều nguyên nhân
khách quan và chủ quan đem lại. Thực trạng dạy và học tếng Anh ở các huyện, xã trong tinh
Thái Nguyên nói riêng và tình hình trong cả nước nói chung vẫn còn gặp

10

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




nhiều khó khăn và nhiều hạn chế dẫn đến kém chất lượng đào tạo. Trong nhiều năm học
sinh được học tếng Anh theo phương pháp truyền thống tại Việt Nam, phương pháp này
chỉ chú trong đến một hoặc hai kĩ năng cơ bản để làm bài viết, tập trung luyện ngữ
pháp, từ vựng mà lãng quên các kĩ năng thực hành giao tếp như nghe, nói.
Theo các nghiên cứu về hiện trạng năng lực tiếng Anh của sinh viên sau khi tốt nghiệp
đại học tại các trường của Việt Nam hầu như khả năng giao tếp bằng tếng Anh rất kém,
ngay cả đối tượng là các sinh viên chuyên ngữ hai kĩ năng nghe và nói
cũng không đạt yêu cầu [18].
Với hiện trạng chung dạy và học tếng Anh hiện nay, nhóm sinh viên tham gia thực
hiện các điều tra của nghiên cứu này còn gặp rất nhiều khó khăn trong điều kiện học tập,
môi trường học tâp, phương pháp dạy và học đã góp phần không nhỏ đến kết quả và các kĩ
năng hình thành trong quá trình học tập. Một trong những nguyên nhân chính làm ảnh
hưởng quá trình nghe nói tếng Anh đó là cách phát âm tếng Anh không đúng của đa
phần người học. Nhóm sinh viên này cũng có cùng một hạn chế như các sinh viên nói
chung. Thời gian học tại các bậc học phổ thông, với thời lượng chương trình quá tải, thời gian
học ở trên lớp không đủ để giáo viên dạy luyện âm cho học sinh, hơn nữa trong khung
chương trình không có phần luyện âm nên học sinh chỉ được học phát âm thông qua phần
từ vựng. Như vậy các kiến thức cơ bản về âm nguyên âm, phụ âm, các âm khó, các âm
không có trong tếng mẹ đẻ đều không được giới thiệu trong chương trình học ở bậc phổ
thông. Đây là một phần khuyết thiếu trong chương trinh liên tếp giữa phổ thông và các bậc
học tếp theo như cao đẳng, đại học hoặc học nghề.
Phân I SO SANH ÂM TIÊNG TAY –THÁI VÀ ÂM TIẾNG VIỆT
Tiếng Tày là một ngôn ngữ thuộc nhóm Tày- Thái la ngôn ngư cua cac dân tôc
Tày , Thái, Nùng, Sán Chay, Giáy, Lào, Lự, Bố Y.

Hê thông ngư âm tiêng Tay
Tiếng Tày phát âm rời theo âm tết (tếng). Cấu tạo âm tết tếng Tày theo năm thành
tố: phụ âm đầu, phụ âm đệm, nguyên âm, âm cuối, và thanh điệu

11
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




2. Phụ âm đầu
TT

Phụ âm

Phụ âm tiếng Việt

Ví dụ

tương ứng
1.

P

p

Pi (năm), Pút (phổi)

2.

ph

3.

B

b

Bó (mỏ)

4.

F

ph

Phon (vôi)

5.

pj

P đọc mềm hóa

Pjai (ngọn), Pjàng (nói dối)

6.

phj

Ph đọc mềm hóa

Phjải (đi bộ)

7.

bj

B đọc mềm hóa

Bjóc (hoa)

8.

M

m

9.

mj

m đọc mềm hóa

10.

T

t

ta tái (ông bà ngoại)

11.

th

th

Thả (đợi), thiêng (cái lều)

12.

Đ

đ

Đảy (được), Đán (vách đá)

13.

D

d

Da (thuốc), Rên (rét)

14.

N

n

Nòn (nằm ngủ)

15.

X

x

Xăm (bèo dâu)

16.

L

l

Lao (sợ), Lả (muộn)

17.

ch

ch

Chạn (lười)

18.

nh

nh

Nháng (to)

19.

C

c

Càm(bước)

20.

G

g

(chỉ có trong từ mượn tiếng Việt)

21.

H

h

Hả (năm)

22.

sl

23.

ng

Pha (vách), Phan (gọt)

Mà (về)
Mjầu (trầu không)

Slon slư (học chữ)
ng

Ngám (vừa)

Hai chữ W và Z dùng để ghi âm địa phương.
12
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




3. Âm đệm (phụ âm đệm)
Tiếng Tày có một âm đệm w trên chữ viết thành u hoặc o.
Ví dụ: quang (con nai); khoen (treo)

4. Nguyên âm giữa vần:
TT

Nguyên

Nguyên âm tiếng

âm

Việt tương ứng

Ví dụ

1.

I

I

Y căn (bắt chước), Mi (gấu)

2.

Ê

Ê

Đế (đã từ lâu)

3.

E

E

Te(nó)

4.

iê(ya,

Iê

Tía (địu), khiêng (cái thớt)

ia, yê)
5.

Ư

Ư

Mử (mợ), Tứn (mọc)

6.

Ơ

Ơ

Nớ (nhé)

7.

Â

Â

Phân (mưa)

8.

ươ

Ươ

Đửa (mệt), Lương (vàng)

9.

U

U

Tu (cửa), Mu (lợn)

10.

Ô

Ô

Thông (túi)

11.

uô

Uô

Lua (đóm)

12.

A

A

Ta(sông)

13.

Ă

Ă

Ăn (cái, chiếc)

14.

O

O

Co (cây)

 Phụ âm và bán âm cuối

TT

Phụ âm

Phụ âm tiếng Việt

Ví dụ

cuối

tương ứng

1.

P

P

Háp (gánh)

2.

T

T

Thiết (tếc)

3.

c (ch)

c ; ch

Bác (chặt, chém)

13
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




4.

M

M

Ám (miếng)

5.

N

N

Án (đếm)

6.

ng

ng; nh

Tàng (đường), Tịnh (nghe)

5. Bán nguyên âm cuối:
TT

Bán

Bán nguyên âm

Ví dụ

nguyên

tiếng Việt tương

âm

ứng

1.

i/y

I

Thỏi (dãy), Đây (tốt)

2.

u/o

U

Xoán (chui, rúc); Khúy (cưỡi)

3.

Ư

Bâư (lá, bức)

5. Thanh điệu:
1.

Thanh cao ngang

khoang

không dấu- ví dụ: ma (con chó)

2.

Thanh huyền

pàn

dấu huyền- mà (về, lại)

3.

Thanh sắc

pắc

dấu sắc – má (ngâm)

4.

Thanh hỏi

thỏi

dấu hỏi – mả (lớn)

5.

Thanh nặng

lộm

dấu nặng – mạ (ngựa)

6.

Thanh lửng

lương

dấu_ để dưới nguyên âm – ma (ảo giác)

7.

Thanh ngã

dấu ngã

Thanh này không có trong tếng Tày, khi
cần thiết dùng để ghi các từ vay mượn
của tếng Việt.
Ví dụ: nghĩa

Phân II
14
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

PHÂN TICH CÂU HỎI ĐIÊU TRA VA CAC DƯ LIÊU NGHIÊN CƯU
I. Phân tich câu hỏi điêu tra âm tiêng Anh
1. Phân tich câu hỏi điêu tra nguyên âm tiêng Anh
Tông hơp tư 200 phiêu điêu tra sinh viên là người dân tộc thiểu số bao gồm dân tôc
Tay, Nùng, Thái tại các trường ĐH CNTT, ĐHKH, ĐHSP.

80
60

Âm đúng
Âm sai

40
20
0

Category 1 Category 2 Category 3 Category 4

Category 1: /ɪ e ʌ æ ɒ ʊ ə/
Category 2: / ɪ-i:/,/e-æ/, /ɒɔ:/,
/ʊ-u:/, /ə-ɜ:/,/ʌɑ:/

Category 3: / eɪ aɪ ɔɪ ʊə aʊ /
Category 4: /ɪə eə əʊ/

Trên 70% sinh viên nhầm lẫn các âm tếng Anh thông qua phiêu điêu tra
nguyên âm dan trai trong toan bô

. Các lôi

19 âm nguyên âm . Sinh viên không nhân diên , phân

biêt đươc đăc điêm âm tên g Anh cho nên khi cần nhận diện, phân biệt chính xác
âm cơ bản /ɪ e ʌ æ ɒ ʊ ə/đã gặp nhiều khó khăn và đa phần sinh viên không chắc chắn khi lựa
chọn phương án trả lời. Đặc biệt với các âm, cặp âm gần giống nhau bao gồm
các cặp âm ngắn và dài / ɪ-i:/,/e-æ/,/ɒ-ɔ:/,/ʊ-u:/, /ə-ɜ:/,/ʌ- ɑ:/ lại là trở ngại và khó khăn rất
lớn. Sinh viên sẽ không thể khẳng định đâu là âm đúng, âm sai, có nhiều trường hợp thì cho
rằng cả hai âm gần giống nhau đều đọc đúng,
15 phát âm theo cách
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN


nào cũng được. Thông thường người học phát âm được các âm ngắn như /ɪ e ʌ æ ɒ ʊ ə/ nhưng
phát âm theo âm chuẩn của người bản xứ thì rất khó thực hiện được. Đối với
8 nguyên âm đôi sinh viên chỉ trả lời đúng được khoảng 40% với các âm / eɪ aɪ ɔɪ ʊə
aʊ /, 20% với các âm /ɪə eə əʊ/. Sự nhầm lẫn các nguyên âm đôi với nhau xảy ra trong tất
cả 8 âm đôi, để người học phân biệt các âm, phát âm theo âm chuẩn của người bản xứ
thì cần có chiến lược học lại âm và thực hành thường xuyên.
2. Phân tich câu hỏi điêu tra âm phụ âm tiêng Anh
Phiếu điều tra về 24 phụ âm cũng có kết quả tương tụ như âm nguyên âm, độ sai về
nhận diện âm phụ âm dao động trong khoảng 30-40%. Người trả lời có sự nhầm lẫn khi lựa
chọn phương án trả lời, đặc biệt các âm phụ âm không có trong ngôn ngữ mẹ đẻ và nếu có
âm có thể giống về âm nhưng thực chất cách phát âm hoàn toàn khác biệt. Các cặp âm cũng
thường xuyên bị nhầm lẫn khi nhận diện mặt âm và phân biệt
trong các từ gần giống nhau như / p –b/, /t-d/, /k-g/, /f-v/, /s-z/. Các âm khó thì người tham
gia điều tra mắc lỗi cơ bản khi lựa chọn /s/ thay thế cho âm /ʃ/, hoặc là không thể nào phận
biệt các âm /z, ʒ, ʤ/; và các âm /θ, ð, ŋ, k, p, r, t, x / mặc dù có trong âm
tếng Việt nhưng khi phát âm thì hoàn toàn khác tếng Việt và tếng dân tộc thiểu số

của Việt Nam.
II. Phân tich kêt quả các lỗi âm tiêng Anh qua thu âm
Thu âm:
Số lượng: 50 sinh viên
Sinh viên sẽ đọc một đoạn văn hoặc nói theo đoạn văn gợi ý về chủ đề bản thân và gia
đình với số lượng khoảng 10-15 câu. Trong khi thu âm, sinh viên được yêu cầu sử dụng một
số từ đa âm tết để nhóm nghiên cứu có thể kiểm tra được hầu hết các âm, đặc biệt là các âm
không có trong ngôn ngữ mẹ đẻ, các âm khó.
Dựa trên kết quả thu âm của 50 sinh viên kết quả thu được cụ thể như sau:
1. Nguyên âm:

16
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




70% người nói phát âm không đung các âm nguyên âm như / ɪ e ʌ æ ɒ ʊ ə i: ɔ: u: ɜ:
ɑ: eɪ aɪ ɔɪ ɪə eə ʊə əʊ aʊ/ và nhầm lẫn các âm với nhau. Sự nhầm lẫn các âm được thể
hiện rõ điển hình trong các cặp âm ngắn và dài ví dụ như các cặp âm / ʌ - ɑ:/, / ɒ- ɔ:/, / ɪi:/,đây là lỗi rất phổ biến và điển hình với người học tếng Anh ở Việt Nam. Khi nói từ ‘father,
are’ người học đã chuyển từ âm /ɑ:/ sang âm /ʌ/. Tương tự như vây khi nói từ ‘tall’, âm /ɔ:/ là
âm nguyên âm dài thi lại bị rút ngắn lại thành âm
/ɒ/. Tiếp theo là từ ‘free’ /fri:/ có âm nguyên âm dài /i:/ cũng được chuyên thành âm
ngắn. Bên cạnh các cặp âm ngắn và dài, người nói còn nói sai âm khi phát âm từ
‘guitar’- /gɪ’tɑ:r/ thành /‘gɪtər/; ‘hope’- /həʊp/ chuyển thành /hôp/ trong âm tếng
Việt.
Nguyên nhân người nói nhầm lẫn âm dẫn đến phát âm sai trong bài thu âm trên do
người học đã không nắm được kiến thức phát âm từng âm riêng lẻ cũng như đọc các từ
chưa chuẩn nên khi nói tếng Anh sẽ nhầm lẫn và phát âm sai.

2. Phụ âm:
Âm phụ âm

Có phát âm

Âm đúng

Âm sai

s

√

√

z

√

√

t

√

√

Không phát
âm

k

√

l

√

ð

√

√

ʃ

√

ʤ

√

n

√

17
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

√




- Các phụ âm nằm ở vị trí cuối của từ bao gồm /s, z, t, k, st ,l, ʃ, ʤ,n, ð/ đều bị lược bỏ
và không được phát âm trong khi nói. Đối với các từ là danh từ thi người nói không phân biệt
được giữa số ít và số nhiều bằng cách làm rõ âm đuôi /s/ hay là /z/ như các từ ‘years’,
‘Maths’, ‘friends’, ‘subjects’. Còn với các loại từ còn lại như ‘tall’,
‘help’, ‘English’, ‘college’, ‘like’, ‘last’, ‘black’, ‘best’, ‘thin’, father, mother, brother’
âm cuối cũng rất quan trọng góp phần giúp cho người nghe hiểu được đúng ý của người
nói đang trình bày tránh việc hiểu sai ý định của người nói.
3. Trọng âm trong từ và trong câu
Trọng âm trong từ và trong câu của các thành viên tham gia thu âm đều có kết
quả gần giống nhau. Kết quả điều tra cho thấy trọng âm của các từ ‘father’, ‘brother’,
‘English’, ‘University’, ‘Mathemetcs’ ‘favourite’ đều sai trọng âm giữa âm tết 1 và 2,
1 và 3. Các từ ‘father’, ‘brother’, ‘English’ được đánh trọng âm vào âm tết thứ hai
thực tế trọng âm đúng nằm ở âm tết thứ nhất. Còn các từ ‘University’, ‘Mathemetics’
‘favourite’ trọng âm đúng nằm ở âm tết thứ 3 nhưng người nói lại đánh trọng âm vào âm
tết đầu tên.
Ngữ điệu không được thể hiện rõ trong quá trình nói. Người nói nắm ít kiến thức về
ngữ điệu của câu cho nên lúc nói, trình bày không theo một quy tắc nhất định. Vì đây là thu
âm phần trình bày của cá nhân không phải là phỏng vấn , ngư điêu trong khi noi đươc thê
hiên ơ dang câu trân thuât . Tuy nhiên trong khi noi người nói trình bày một cách tự phát,
ngư điêu lên va xuông theo y kiên chu quan cua minh và không
chính xác theo âm tiếng Anh của ngôn ngữ Anh.
Kêt luân chung:
Căn cư vao kêt qua điêu tra vê âm nguyên âm , âm phu âm v à kết quả thu âm đã cho
thây nhom ngươi hoc la sinh viên dân tôc cua cac trương đai hoc đươc lưa chon nghiên cưu co

kiên thưc rât han chê vê âm cơ ban têng anh . Đây la môt trong nhưng nguyên nhân chinh
dân tơi tnh tran g phat âm têng Anh sai , không theo môt nguyên tăc nao . Bên canh đo
con co cac yêu tô khach quan , chủ quan ảnh hưởng chung quá trình học , thưc hanh luyên
âm cung như thưc hanh ky năng giao têp têng Anh
18
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

. Dưa




vào các kết quả phân tch trên , chương trinh luyên âm têng Anh phu hơp vơi nhom sinh
viên trong đê tai nghiên cưu nay đa nghiên cưu lưa chon nhưng nôi dung phu hơ p
vơi đôi tương ngươi hoc.

K ÊT L UÂN
Đê tai tâp trung nghiê n cưu thưc trang phát âm tếng Anh của sin h viên dân tôc trong
môt sô trương Đai hoc cua Đai hoc Thai Nguyên , tìm hiểu nguyên n hân khach quan, chủ
quan của hiện trạng trên , thiêt kê chương trinh luyên âm danh cho nhom sinh viên là người
dân tộc Tày , Nùng. Chương trinh luyên âm chia thanh hai phân chính, luyên âm nguyên âm
va luyên âm phu âm . Trong môi bai hoc ngươi hoc đươc học cách phát âm các âm cơ bản ,
thưc hanh luyên tâp nhiêu hoat đông khac nhau, mưc đô hoat đông tư tăng dân tư dê đên
kho giup ngươi hoc co điêu kiên

, thơi gian thich nghi, tích lũy kiến thức , thưc hanh hiêu

qua. Trên cơ sơ nôi dung nghiên cưu cua đê tai môt sô kêt luân cơ ban đươc đưa ra như sau:

19
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




1. Thưc hanh luyên âm la môt hoat đông giư vi tri quan trong trong th ực hành kỹ năng
noi têng Anh , cũng như trong hoạt động giao tếp . Luyên âm tôt se la công cu hô trơ cho
viêc hinh thanh phat triên các kỹ năng kh ác như nghe , nói, thuyêt trinh , giao
têp.
2. Phương phap day hoc giao

têp, lây ngươi hoc lam trung tâm

phương phap hiêu qua đươc ap dung phô biên trong day

đang la môt

, học ngoại ngữ . Trong hoc luyên

âm , ngươi hoc đươc khu yên khich sư dung phương phap hiêu qua nay đê biên quá trình đào
tạo thành quá trình tự đào tạo , nâng cao chât lương hoc tâp cua ban thân . Tô chưc cac hoat
đông hoc tâp ngoai ngư noi chung và luyện âm nói riêng nhăm phát huy tnh tch cưc, chủ
động, nâng cao hơn nưa vai tro chủ thể của người học. Mục đính chính của quá trình học
ngoại ngữ đó là hình thành năng lưc giao têp.
3. Đê đat hiêu qua cao trong qua trinh hoc luyên âm

, viêc lưa chon giao trinh ,

chương trinh phu hơp kha năng c ủa mỗi người học là rất quan trọng . Thiêt kê chương trình
luyện âm phải được tến hành dựa trên các cơ sở khoa học bao gôm cơ sơ ly luân , cơ sơ thưc
tên nhăm đam bao chương trinh thiêt kê phù hợp với đối tượng , điêu kiên, hoàn cảnh và
thực tễn.
4. Thưc tê day luyên âm cho hoc sinh , sinh viên hiên nay chưa thưc sư coi trong do thơi
lương chương trinh học ngoại ngữ ở bậc phổ thông , các trương chuyên nghiêp không đu đê
thưc hanh cac ky năng cũng như luyện âm . Do vây cac hoat đông luyên âm hâu như không
thưc hiên đươc , tình trang sinh viên , hoc sinh phat âm sai rât phô biên. Hạn chế nà y đa
anh hương lơn đên kêt qua học tập ngoại ngữ . Đê khăc phuc kho khăn cân co sư đôi mơi
trong giang day ngoai ngư , kêt hơp giưa thơi gian hoc trên lơp và thời gian tự học của sinh
viên cũng như lựa chọn các chương trình phù hợp.
5. Môt điêm chung cua nhom sinh viên dân tôc đa sô đên tư cac vung miên co điêu
kiên sông va điêu kiên học tập còn khó khăn đa anh hươ ng đên qua trinh hoc tâp ngoại ngữ
. Bên canh đo anh hương têng dân tôc , têng Viêt cang mang lại nhiều hạn chê vơi nhom
sinh viên này khi bắt đầu học tếng nước ngoài với hệ thống ngữ âm hoàn toàn khác. Vì vậy
người học rất cần có sự tư vấn , hương dân vê phương phap hoc

20
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




tâp hiêu qua , lưa chon giao trinh phu hơp để người học có phát huy khả năng học ngoại
ngữ và đáp ứng mặt bằng chung của xã hội .
6. Mục đích chính của quá tình luyện âm đó là hình thành cho người học khả
năng phat âm đung , tên tơi phat âm chuân theo âm của Anh hay của Mỹ , hình thành kỹ
năng kỹ xảo để có thể áp dụng trong khi thưc hanh ky năng noi , đăc biêt ngươi hoc có thể
vận dụng vào thực tế giao tếp các tình huống.

7. Nhăm nâng cao tnh tch cưc thưc hanh hoc p hát âm , luyên âm têng anh cua sinh
viên, viêc cung câp hê thông cac dang bài tập thực hành ngoài giờ lên lơp là rất cân thiêt .
Sư dung hiêu qua thơi gian tư đê cung cô , nâng cao ky năng , kỹ xảo và kêt hơp vơi cac
phươn g tên day va hoc bao gôm phương tên trên lơp va phương tên cua ngươi hoc kêt hơp
phương tên giao viên đưa ra.

21
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN