Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non quận cầu giấy, hà nội ( Luận văn thạc sĩ)

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

CAO THỊ KIM THANH

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG CHUYÊN MÔN
CHO GIÁO VIÊN MẦM NON QUẬN CẦU GIẤY, HÀ NỘI

Chuyên ngành:

QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Mã số:

8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Khắc Bình

HÀ NỘI, 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của
riêng tôi. Các số liệu sử dụng phân tích trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng,
đã công bố theo đúng quy định. Các kết quả nghiên cứu trong luận văn do
tôi tự tìm hiểu, phân tích một cách trung thực, khách quan và phù hợp với
thực tiễn của Việt Nam. Các kết quả này chưa từng được công bố trong bất
kỳ nghiên cứu nào khác.

Tác giả
Cao Thị Kim Thanh


LỜI CẢM ƠN
Để có thể hoàn thành đề tài luận văn thạc sĩ một cách hoàn chỉnh, bên
cạnh sự nỗ lực cố gắng của bản thân còn có sự hướng dẫn nhiệt tình của quý
thầy cô, cũng như sự động viên ủng hộ của gia đình và bạn bè trong suốt thời
gian học tập nghiên cứu và thực hiện luận văn thạc sĩ.
Xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn đến thầy PGS. TS. Nguyễn Khắc
Bình, người đã hết lòng giúp đỡ và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho tôi hoàn
thành luận văn này. Xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn đến toàn thể quý thầy
cô trong khoa Tâm lý giáo dục, Học viện Khoa học xã hội đã tận tình truyền
đạt những kiến thức quý báu cũng như tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho
tôi trong suốt quá trình học tập nghiên cứu và cho đến khi thực hiện đề tài
luận văn.
Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn đến gia đình, các anh chị và các
bạn đồng nghiệp đã hỗ trợ cho tôi rất nhiều trong suốt quá trình học tập,
nghiên cứu và thực hiện đề tài luận văn thạc sĩ một cách hoàn chỉnh
Hà Nội, tháng 4 năm 2018
Học viên

Cao Thị Kim Thanh


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG
CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN MẦM NON ........................................ 8
1.1. Một số vấn đề lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên mầm

non ..................................................................................................................... 8
1.2. Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên của
các trường mầm non ........................................................................................ 16
1.3. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn
cho GVMN ...................................................................................................... 18
Tiểu kết chương 1 .......................................................................................... 20
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG
CHUYÊN MÔN GIÁO VIÊN GIÁO VIÊN MẦM NON QUẬN CẦU
GIẤY, HÀ NỘI .............................................................................................. 21
2.1 Tổng quan về tình hình kinh tế - xã hội và giáo dục quận Cầu Giấy ............. 21
2.2. Thực trạng về giáo dục mầm non quận Cầu Giấy ................................... 23
2.3. Thực trạng biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo
viên mầm non quận Cầu Giấy ......................................................................... 24
Tiểu kết chương 2 ......................................................................................... 38
CHƯƠNG 3: CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG
CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN MẦM NON QUẬN CẦU GIẤY, HÀ
NỘI ................................................................................................................. 40
3.1. Một số nguyên tắc để đề xuất các biện pháp ........................................... 40
3.2. Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm
non quận Cầu Giấy, Hà Nội ............................................................................ 42
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp quản lý đề xuất ..................................... 57
3.4. Thử nghiệm một số biện pháp đổi mới quản lý hoạt động bồi dưỡng
chuyên môn cho giáo viên mầm non .............................................................. 57
Tiểu kết chương 3............................................................................................ 65
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 66
TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 1


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
CBQL

Cán bộ quản lý

CĐSP

Cao đẳng sư phạm

CNH - HĐH

Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa

CNTT

Công nghệ thông tin

CSGD

Chăm sóc giáo dục

CSVC

Cơ sở vật chất

ĐHSP

Đại học sư phạm

GDMN

Giáo dục mầm non

GD&ĐT

Giáo dục và đào tạo

GV

Giáo viên

GVMN

Giáo viên mầm non

HĐND

Hội đồng nhân dân

QLGD

Quản lý giáo dục

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

UBND

Ủy ban nhân dân


DANH MỤC CÁC BIỂU BẢNG
TRANG
Bảng 2.1: Ý kiến nhận thức về tính cần thiết của hoạt động bồi dưỡng chuyên
môn cho GVMN ............................................................................. 25
Bảng 2.2: Đánh giá nhận thức về các mục tiêu của hoạt động bồi dưỡng
chuyên môn cho GVMN................................................................. 26
Bảng 2.3: Đánh giá mức độ thực hiện và mức độ phù hợp của các nội dung
bồi dưỡng chuyên môn cho GVMN ................................................ 27
Bảng 2.4. Mức độ phủ hợp của các hình thức bồi dưỡng GV ....................... 29
Bảng 2.5. Mức độ thực hiện và hiệu quả của các phương pháp bồi dưỡng
chuyên môn cho GVMN ............................................................... 31
Bảng 2.6. Hình thức kiếm tra, đánh gia sau các đợi bồi dưỡng chuyên môn
cho GVMN .................................................................................... 32
Bảng 2.7. Công tác quản lý việc kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng
chuyên môn GVMN ....................................................................... 34
Bảng 2.8. Thực trạng việc quản lý những phương tiện thực hiện bồi dưỡng
chuyên môn cho giáo viên .............................................................. 36
Bảng 3.1. Bảng đánh giá kết quả hoạt động bồi dưỡng giờ (bài) dạy thử
nghiệm ứng dụng dạy học tích hợp ................................................. 60
Bảng 3.2. Đánh giá của CBQL và giáo viên về mức độ đạt được của các biện
pháp đổi mới quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho GVMN
của hiệu trưởng trường mầm non. ................................................... 62
Bảng 3.3. Đánh giá tính khả thi của biện pháp đổi mới quản lý hoạt động bồi
dưỡng chuyên môn cho GVMN ....................................................... 63
Bảng 3.4. Mức độ tán thành biện pháp đổi mới quản lý hoạt động bồi dưỡng
chuyên môn cho GVMN................................................................. 63

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Quan điểm của Đảng ta về giáo dục đã thể hiện trong Nghị quyết
Trung ương XI với mục tiêu chủ yếu là phát triển nguồn nhân lực chất lượng
cao, đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo; nâng cao chất lượng nền giáo
dục Việt Nam. Để đáp ứng mục tiêu trên, Đảng đã đề ra những nhiệm vụ và
giải pháp lớn nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đổi mới đồng bộ
theo hướng “chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá”, đào tạo liên tục, liên
thông giữa các bậc học... Phương hướng nhiệm vụ của Quận Cầu Giấy từ
nay đến năm 2020 cũng xác định rõ: “Tiếp tục đầu tư đổi mới, nâng cao toàn
diện chất lượng giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, nhất là
nguồn nhân lực chất lượng cao; làm nền tảng thúc đẩy Quận cầu Giấy phát
triển nhanh và bền vững”. Do đó, việc quản lý công tác bồi dưỡng, phát triển
giáo viên để đáp ứng yêu cầu xã hội hiện nay cả về số lượng và chất lượng là
một trong những yêu cầu cấp bách, thường xuyên có ý nghĩa với nhà trường.
Giáo dục mầm non có vị trí quan trọng trong hệ thống giáo dục của đất
nước. Đây là khâu đầu tiên đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển nhân
cách cho trẻ để chuẩn bị bước vào lớp Một. Đội ngũ giáo viên chính là lực
lượng nòng cốt, quyết định đến chất lượng của giáo dục trong trường mầm
non. Vì họ chính là những người trực tiếp CSGD trẻ, thực hiện các mục tiêu
của nhà trường. Chính vì vậy, để đáp ứng được nhu cầu xã hội hiện nay,
GVMN cần luôn rèn luyện đạo đức, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, nâng
cao khả năng chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm. Chứng tỏ rằng bồi dưỡng để
nâng cao chuyên môn cho giáo viên trong trường mầm non là nhiệm vụ hết
sức cần thiết mà người cán bộ quản lý phải có trách nhiệm hoàn thành tốt
nhiệm vụ này. Hơn nữa, loại hình giáo dục mầm non là loại hình giáo dục tự
nguyện không bắt buộc nên để thu hút trẻ đi học nên trường mầm non thực sự

1


cần phải có chất lượng toàn diện, vì thế đội ngũ giáo viên mầm non cần không
ngừng được nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.
Tuy nhiên, chất lượng GDMN của các trường trên địa bàn quận vẫn
còn rất nhiều bất cập. So với các địa bàn khác trong thành phố Hà Nội, giáo
dục mầm non của quận Cầu Giấy chỉ ở mức khá. Qua nghiên cứu thấy những
bất cập đó chủ yếu là do bộ máy quản lý nhà trường chưa xây dựng biện pháp
chỉ đạo hoạt động chuyên môn đạt hiệu quả. Quá trình bồi dưỡng chuyên môn
còn thụ động về nhiều mặt như: xây dựng kế hoạch, nội dung, thời gian, kinh
phí,... Nội dung bồi dưỡng còn sơ sài, chưa đa dạng phong phú. Hình thức và
những phương pháp mới chưa được cập nhật thường xuyên. Giáo viên chưa
hứng thú tham gia vì các lớp bồi dưỡng còn mang tính giảng giải lý thuyết,
thiếu thực tế. Bên cạnh đó việc chỉ đạo công tác bồi dưỡng chuyên môn trong
các nhà trường còn mang tính hình thức, chiến lược và mục tiêu không rõ
ràng, nội dung sơ sài thiếu đổi mới, các biện pháp chỉ đạo chưa đồng bộ,
không nêu bật được tầm quan trọng của việc nâng cao chuyên môn trong cá
trường mầm non.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi đã chọn nghiên cứu đề tài: “Quản lý
hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non Quận Cầu Giấy,
Hà Nội”.
2. Tình hình nghiên cứu của đề tài
Theo những nghiên cứu về giáo dục mầm non đã khẳng định lứa tuổi
mầm non là giai đoạn đầu của cuộc sống, các nhà nghiên cứu rằng: "Phi giáo
dục mầm non thì bất thành nhân cách". Việc quản lý công tác bồi dưỡng, phát
triển giáo viên để đáp ứng yêu cầu xã hội hiện nay cả về số lượng và chất
lượng là một trong những yêu cầu cấp bách, thường xuyên có ý nghĩa trong
các nhà trường.
Trong lĩnh vực giáo dục mầm non nói chung, Bộ Giáo dục và Đào tạo,

2


các cơ sở giáo dục đại học (đào tạo và bồi dưỡng CBQLGD), các nhà nghiên
cứu, nhà giáo dục, nhà quản lý đã có nhiều nghiên cứu thiết thực như:
Năm 1980, lần đầu tiên Nhà xuất bản Giáo dục cho phát hành cuốn "Sổ tay
người hiệu trưởng mẫu giáo". Tiếp đó, Uỷ ban bảo vệ bà mẹ trẻ em Trung Ương
xây dựng Chương trình bồi dưỡng nghiệp vụ chủ nhiệm nhà trẻ (năm 1988);
cuốn "Tài liệu bồi dưỡng hiệu trưởng" được xuất bản năm 1989.
Năm 1994, một số sách về MN được xuất bản như "Quản lý giáo dục
mầm non" của tác giả Phạm Thị Châu; [8]. "Tổ chức quản lý nhóm - lớp" của
Nhà xuất bản Giáo dục; "Một số vấn đề quản lý trường MN" của tác giả Đinh
Văn Vang; [25]. Tài liệu tập huấn triển khai chuẩn Hiệu trưởng trường mầm
non (Tác giả Phan Thị Lan Anh và Trần Ngọc Giao) [1]; Cẩm nang nghiệp
vụ quản lý giáo dục mầm non (Nguyễn Thị Bích Hạnh) [14].
Các tác giả đã luận bàn về nguyên tắc, phương pháp quản lý trường mầm
non, cơ cấu, tổ chức, chức năng, quyền hạn của Hiệu trưởng. Các tác giả luận
bàn về năng lực, phẩm chất của cán bộ quản lý, đặc biệt về người Hiệu trưởng
mầm non. Bàn đến các nội dung chỉ đạo chuyên đề; Hướng dẫn thanh tra,
cách viết báo cáo; QLGD và quản lý trường mầm non và một số vấn đề tâm lý
giáo dục học và chuyên đề chuyên biệt cho giáo dục mầm non [23, tr.34]. Đây
cũng chính là nội dung mà các tác giả cho rằng cần phải bồi dưỡng cho người
cán bộ quản lý như: Các văn bản pháp quy, các kĩ năng quản lý cụ thể trong
từng mảng nội dung công việc; các vấn đề về dinh dưỡng cho trẻ em, công tác
phổ cập cho trẻ em năm tuổi, đánh giá tổ chức hoạt động vui chơi, công tác
quản lý, chỉ đạo chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ trẻ em
tại các cơ sở giáo dục mầm non...vv . Tài liệu bồi dưỡng cho Hiệu trưởng
trường mầm non do Bộ Giáo dục và Cục nhà giáo và cán bộ quản lý cơ sở
giáo dục do tác giả Phan Thị Lan Anh và Trần Ngọc Giao...phối hợp đã triển

khai và hướng dẫn nội dung bồi dưỡng của từng nội dung Chuẩn Hiệu trưởng
trường mầm non [4].

3


Các vấn đề về tâm sinh lý trẻ em đã được nhiều nhà khoa học trong nước
nghiên cứu, đề cập tới ở các góc độ, tiếp cận khác nhau như: Tác giả Trịnh
Trúc Lâm và Nguyễn Văn Hộ với ứng xử trong sư phạm và các tình huống;
Tác giả Nguyễn Thị Bảy – Nguyễn Thị Linh với Một số biện pháp phát huy
tính tích cực nhận thức cho trẻ 5 – 6 tuổi trong hoạt động định hướng trong
không gian.
Năm 2009, tác giả Tào Thị Hồng Vân đã bảo vệ thành công Đề tài Luận
án Tiến sĩ chuyên ngành Vệ sinh xã hội học và tổ chức y tế “Chăm sóc sức
khỏe trẻ mẫu giáo trong trường mầm non - đề xuất giải pháp can thiệp”[27].
Luận án đã tiếp cận tổng thể, toàn diện về mục tiêu chăm sóc sức khỏe, chỉ ra
thực trạng chăm sóc sức khoẻ cho trẻ mẫu giáo trong trường mầm non nông
thôn hiện nay còn nhiều bất cập; Nghiên cứu về hoạt động chăm sóc, nuôi
dưỡng trẻ mầm non và công tác quản lý hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ
trong trường mầm non đã được một số tác giả, nhà giáo dục, nhà QLGD nghiên
cứu, tìm hiểu, đề cập đến ở các khía cạnh khác nhau.
Trên đây là các nghiên cứu về việc quản lý công tác bồi dưỡng, phát
triển giáo viên trong các trường mầm non, để đáp ứng yêu cầu xã hội hiện
nay cả về số lượng và chất lượng là một trong những yêu cầu cấp bách,
thường xuyên có ý nghĩa với nhà trường. Các nghiên cứu cũng chỉ ra những
bất cập trong công tác quản lý các hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ, đã
nêu lên một số giải pháp, kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền nhằm nâng
cao chất lượng chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ ở các trường mầm non trong giai
đoạn hiện nay.
Qua kết quả nghiên cứu trên và dựa vào thực tế đang diễn ra tôi mạnh

dạn đi sâu nghiên cứu về hoạt động “Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên
môn cho giáo viên mầm non Quận Cầu Giấy, Hà Nội”, góp phần nâng cao
chất lượng quản lý, cũng như khắc phục những hạn chế trong các trường mầm

4


non nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục mầm non trên địa bàn quận
Cầu Giấy trong những năm tới.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo
viên mầm non và đánh giá thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên
môn cho giáo viên mầm non của Quận Cầu Giấy để đề xuất các biện pháp
quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên mầm non tại các
trường mầm non trên địa bàn Quận Cầu Giấy - Hà Nội.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Xác lập cơ sở lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho
giáo viên mầm non.
- Khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên
môn cho giáo viên trong trường mầm non Quận Cầu Giấy - Hà Nội.
- Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho
giáo viên trong trường mầm non Quận Cầu Giấy – Hà Nội.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trong các trường
mầm non quận Cầu Giấy - Hà Nội.
4.2. Khách thể nghiên cứu
Quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn giáo viên trong các trường
mầm non quận Cầu Giấy.

4.3. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng
chuyên môn cho giáo viên ở các trường mầm non công lập trên địa bàn quận
Cầu Giấy, Hà Nội trong thời gian 3 năm trở lại đây.

5


5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu:
5.1. Phương pháp luận nghiên cứu
- Luận văn tiếp cận quan điểm chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ

nghĩa duy vật lịch sử
- Luận văn cũng tiếp cận hệ thống quản lí giáo dục MN tiếp cận theo hệ
thống đó là hoạt động quản lí này từ chủ thể quản lí, đối tượng quản lí và các
điều kiện thực hiện quản lí bồi dưỡng chuyên môn cho GVMN theo chủ đề
khác nhau ở các trường MN công lập.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
5.2.1. Phương pháp nghiên cứu văn bản tài liệu
Thu thập thông tin khoa học qua đọc sách, báo, tài liệu về quản GDMN,
trên cơ sở phân tích, tổng hợp,... nhằm mục đích tìm chọn những khái niệm,
những tư tưởng cơ bản làm cơ sở lý luận và thực tiễn cho đề tài.
5.2.2. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
Trưng cầu ý kiến của CBQL, GVMN bằng các phiếu hỏi để thu thập các
thông tin thực tiễn có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
5.2.3. Phương pháp phỏng vấn sâu
Phỏng vấn, trưng cầu ý kiến của đội ngũ chuyên gia có trình độ cao
trong quá trình nghiên cứu đề tài như xây dựng đề cương, xây dựng bộ công
cụ nghiên cứu, lựa chọn phương pháp nghiên cứu....
5.2.4. Phương pháp toán thống kê

Đề tài đã sử dụng toán thống kê để phân tích, số liệu điều tra được xử lý
theo phương pháp SPSS, phần mềm 16.0 để rút ra các kết luận khoa học.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
6.1. Về mặt lý luận
Luận văn góp phần làm sáng tỏ về mặt lý luận quản lý hoạt động bồi
dưỡng chuyên môn cho giáo viên ở các trường mầm non.
6.2. Về mặt thực tiễn

6


Luận văn đầy đủ ở file:Luận văn Full