Chuong 5 huong dan cai dat thuc hanh oracle crystal ball fusion edition v11

CHƯƠNG TRÌNH PHÂN TÍCH RỦI RO & DỰ BÁO TRONG
VIỆC RA QUYẾT ĐỊNH
(Oracle Crystal Ball Fusion Edition v11.1.1.1.00)

Giới thiệu
Crystal Ball là một chương trình phân tích rủi ro và dự báo với giao diện người dùng rất thân
thiện và dễ sử dụng. Crystal Ball dử dụng các đồ thị trong phân tích và minh họa các báo cáo
nhằm giúp loại trừ các yếu tố bất định khi ra quyết định.
Thông qua sức mạnh mô phỏng, Crystal Ball đã trở thành công cụ hiệu quả trong tay của
những người ra quyết định. Crystal Ball có thể giúp bạn trả lời các câu hỏi như “Liệu chúng ta
có thiếu hụt ngân sách nếu chúng ta xây dựng công trình này?” hay “Khả năng của dự án này
kết thúc đúng thời hạn là bao nhiêu?” hoặc “Khả năng chúng ta đạt được mức lợi nhuận này
là bao nhiêu?”. Với công cụ Crystal Ball, bạn sẽ trở thành người ra quyết định chính xác, hiệu
quả và tự tin hơn.
Crystal Ball rất dễ học và sử dụng, để bắt đầu bạn chỉ cần tạo một bảng tính mới và lập mô
hình bài toán trên đó, sau đó thực hiện một số khai báo các thông số cho chương trình và bắt
đầu mô phỏng. Kỹ thuật mô phỏng này gọi là mô phỏng Monte Carlo, Crystal Ball sẽ dự báo
toàn bộ dãy kết quả có thể của một tình huống cho trước và đồng thời cung cấp thêm các
thông tin về mức tin cậy của dự báo đó, do đó ta có thể dự đoán được khả năng xuất hiện của
một sự kiện nào đó
2. Cài đặt Crystal Ball 11
Oracle Crystal Ball 11 được phát triển trên nền tảng Microsoft .NET Framework. Do vậy để cài
đặt chương trình, máy tính phải đáp ứng các yêu cầu sau:
 Microsoft Windows 2000 Professional với Service Pack 3, Windows XP Home Edition
với Service Pack 2, Windows XP với Service Pack 2 hoặc 3, Windows Vista, Windows
7.
 Microsoft Excel 2000, 2002 (XP), 2003, 2007 hoặc 2010
 Microsoft Internet Explorer 6.0 hoặc mới hơn
 Microsoft .NET Framework 2.0 (hoặc 3.0, 3.5)
 Máy tính dùng bộ xử lý từ 800 MHz trở lên
 Tối thiểu 512 MB bộ nhớ

Trang 1


 Dung lượng đĩa cứng còn trống dùng cho .NET Framework (280 MB cho bản 32-bit và
610 MB cho bản 64-bit) và thêm 80 MB cho chương trình Crystal Ball 11.
 Độ phân giải màn hình tối thiểu là 1024x768
 Adobe Acrobat Reader 6.0 hoặc mới hơn để đọc các hướng dẫn của chương trình
Các bước cài đặt Oracle Crystal Ball Fusion Edition v11.1.1.1.00:
Bước 1: Lưu ý phải đóng chương trình MS Excel trước khi tiến hành cài đặt. Sau khi tải file
trong link ở trên về và giải nén, bạn sẽ được thư mục có tên Oracle CrystalBall Fusion
Edition v11.1.1.1.00.In cl.Keygen-Lz0. Mở file setup.exe trong thư mục CrystalBall bên
trong để chạy chương trình cài đặt Crystal Ball 11. Nhấn nút Next để qua bước tiếp theo (có
thể sẽ phải chờ máy chạy Microsoft .NET Framework chán chê rồi mới tới bước sau đấy các
bạn ạ! :

Bước 2: Sau khi qua được bước 1 thì bạn sẽ thấy hiện ra thế này, click Next nhé:

Trang 2


Bước 3: Điền đầy đủ vào 2 ô User Name và Organization, lưu ý là bạn phải nhớ User Name
đấy nhé (ví dụ: trong trường hợp này User Name là Nguyen Van Qui Nhon):

Trang 3


Trang 4

Bước 4: Chương trình sẽ hỏi bạn muốn cài kiểu nào, nên chọn Complete rồi tiếp tục Next:

Bước 5: Click Install để bắt đầu cài vào máy (lưu ý: thông thường bạn sẽ thấy Destination
Folder là C:\Program Files\Oracle\Crystal Ball chứ không phải D:\Program Files\Oracle\Crystal
Ball như trong hình đâu nhé!):

Trang 5


Bước 6: Sau khi installation chạy một hồi, bạn sẽ thấy hiện ra như bên dưới, click Finish:

Trang 6


Bước 7: Tới đây bạn sẽ thấy Excel được chạy, kèm theo bảng như bên dưới, click Activate
License:

Trang 7


Bước 8:
a. Bạn sẽ thấy hiện ra cái bảng như bên dưới, cứ để yên nó như vậy, đừng tắt đi:

b. Quay trở lại thư mục được giải nén ra, tìm và mở file keygen.exe trong thư mục Lz0, bạn
sẽ thấy hiện ra bảng như bên dưới, sau đó nhập chính xác User Name đã nhập ở bước 3 vào
(trong trường hợp này là Nguyen Van Qui Nhon), License code sẽ tự hiện ra:
Trang 8


c. Copy - paste User Name và License code trong cái bảng ở bước 8b vào cái bảng ở bước

8a rồi click OK.

Bước 9: Nếu bạn thấy hiện thông báo như sau tức là bạn đã cr@ck thành công rồi đó!:

Nếu bạn sử dụng Office 2007, sau khi cài xong bạn sẽ thấy trong Excel của mình xuất hiện
một ribbon mới như sau:

Trang 9


Còn nếu là Excel 2003 thì thanh lệnh sẽ như sau (hình lấy từ giaiphapexcel.com):

1.4. Làm việc với Crystal Ball Add-Ins trong Excel
Các loại Add-Ins trong Excel 2007
Vào hộp thoại quản lý các Add-in trong Excel theo các bước sau: chọn nút Office | chọn Excel
Options… | hộp thoại Excel Options xuất hiện. Bạn chọn nhóm Add-Ins trong danh sách
bên trái hộp thoại Excel Options. Các Add-Ins đã được cài đặt vào máy sẽ thể hiện trong
khung Add-Ins ở giữa hộp thoại:
Crystal Ball được Oracle mua lại kể từ phiên bản 7, do vậy mặc dù được đổi tên thành Oracle
Crystal Ball 11 nhưng tên Add-Ins vẫn còn là Crystal Ball 7 và tính năng không có nhiều thay
đổi.

Trang 10


•

Active Application Add-ins: chứadanhsách các add-in đã đăng ký vào hệ
thống và đang hoạt động.
Trang 11

•

Inactive Application Add-ins: chứa danh sách các add-in đang có trong máy
tính nhưng hiện chưa hoạt động

•

Document Related Add-ins: chứa danh sách các template (mẫu thiết kế) mà
các workbook đang mở có sử dụng mẫu này.

•

Disabled Application Add-ins: chứa danh sách các add-in mà chúng sẽ tự
động bị khóa không cho hoạt động do chúng làm treo chương trình Office.

Quản lý các Add-ins trong Excel 2007
•

Vào nút Office |chọn Excel Options… | sau đó chọnnhóm Add-Ins.

•

Trong hộp Add-ins ở giữabạn hãy xác định Add-Ins mà bạn muốn bật/ tắt đang
nằm trong nhóm nào tại cột Type.

•

Chọn loại Add-in trong hộp Manage và nhấn nút Go.

•

Chọn hoặc bỏ chọn Add-in mà bạn muốn bật hoặc tắt, sau đó nhấn nút OK.

Bật/ tắt Crystal Ball trong Excel 2007
Do Crystal Ball là add-in thuộc nhóm COM Add-Ins, bạn làm theo các bước sau để bật hoặc
tắt add-in này:
Cách 1: Bạn khởi động Crystal Ball bằng cách vào Start | All Programs | Crystal Ball | Crystal
Ball và khi đó nó sẽ tự động gọi chương trình Excel (mặc định) kèm theo. Mặc định ở đây có

Trang 12


nghĩa là khi máy có cài đặt nhiều phiên bản Excel thì phiên bản nào đang được thiết lập mặc
định sẽ được Crystal Ball gọi lên.
Cách 2: Bạn khởi động Excel 2007 trước, sau đó vào Office | Excel Options… | Add-Ins | tại
hộp Manage, bạn chọn COM Add-ins | nhấn nút Go… hộp thoại COM Add-Ins xuất hiện:

Từ hộp thoại COM Add-Ins bạn có thể chọn (hoặc bỏ chọn) add-in Crystal Ball 7 theo nhu cầu
của mình sau đó nhấn OK.
Sử dụng CB Application Manager
Trong Excel 2003 trở về trước, bạn sẽ không tìm thấy biểu tượng Crystal Ball trong hộp thoại
Add-Ins như các phiên bản Crystal cũ. Thay vào đó, bạn có thể thiết lập tùy chọn cho phép
Crystal Ball tự động được nạp vào mỗi khi Excel khởi động.
Vào Start | All Programs | Crystal Ball | chọn Application Manager, hộp thoại CB Application
Manager xuất hiện như hình sau:

Trang 13

•

Bạn chọn hộp When staring Microsoft Excel, automatically launch Crystal Ball và
chọn phiên bản Excel sẽ được khởi động kèm theo nếu máy bạn có cài đặt
nhiều phiên bản Excel.

•

Chọn Use Microsoft .Net Framework 2.0, 3.0, or 3.5

1.5. Tổng quan về xây dựng mô hình và phân tích rủi ro
Crystal Ball là một công cụ phân tích bằng cách thực hiện việc mô phỏng trên mô hình bảng
tính và từ đó cung cấp các thông tin cần thiết để hỗ trợ cho người ra quyết định một cách
chính xác hơn, hiệu quả hơn và tin cậy hơn. Trong phần này sẽ trình bày sơ lược về các khái
niệm phân tích rủi ro và lập mô hình.
Rủi ro và phân tích rủi ro
Sự không chắc chắc thường liên quan đến rủi ro, mà ở đó bao gồm khả năng xuất hiện các
sự kiện không mong muốn rất lớn. Ví dụ như doanh số kỳ vọng tháng tới sẽ cao hơn tổng giá
trị tháng hiện hành (sự kiện kỳ vọng), khi đó sẽ có nhiều đơn hàng hơn và sẽ làm giảm lượng
hàng tồn kho. Nếu lượng hàng tồn kho giảm quá nhiều thì sẽ làm chậm trễ việc chuyển giao
các đơn hàng (sự kiện không chắc chắn). Sự trì hoãn này có thể dẫn đến việc đánh mất các
Trang 14


đơn đặt hàng và điều này có khả năng gây nên một sự rủi ro. Khi sự không chắc chắn và rủi
ro tăng lên, việc ra quyết định sẽ trở nên khó khăn hơn rất nhiều.
Có hai điểm phải nhớ khi phân tích rủi ro đó là:
•

Rủi ro ở đâu?

•

Mức độ mà rủi ro gây nên như thế nào?

Hầu hết các sự thay đổi tốt hoặc xấu đều tiềm ẩn các rủi ro. Sự phân tích chúng thông thường
sẽ giúp phát hiện các vùng mà rủi ro tiềm ẩn như là: các chi phí ngoài giờ, sự thiếu hụt hàng
tồn kho, doanh số tương lai, các kết quả khảo sát địa chất, sự thay đổi bất thường về nhân
sự, nhu cầu không thể dự báo, sự thay đổi trong chi phí lao động, các quyết định của chính
phủ, những sự liên doanh liên kết tiềm ẩn, các luật mới sắp ban hành,…
Khi bạn đã xác định được các rủi ro của mình, một mô hình phù hợp có thể giúp bạn định
lượng được chúng. Sự định lượng rủi ro có nghĩa là sự xác định các thay đổi mà rủi ro có thể
xảy ra và tổn thất mà nó có thể gây ra. Điều này sẽ giúp bạn quyết định xem có đáng phải
chấp nhận rủi ro đó hay không nhằm đạt được mục tiêu mong muốn. Ví dụ như, nếu bạn có
5% khả năng bị trễ tiến độ và nếu trễ thì bạn phải trả khoản tiền phạt tới $10.000 thì khi đó
bạn có chấp nhận rủi rỏ này hay không.
Việc tìm kiếm một sự chắc chắn để đạt được một kết quả xác định nào đó thông thường chính
là mục tiêu của mô hình phân tích. Phân tích rủi ro sử dụng một mô hình và xem xét các biến
nào ảnh hưởng đến mục tiêu cần phân tích. Phân tích rủi ro có thể:
•

Giúp thoát khỏi tình trạng “không điều khiển” và giúp việc ra quyết định tốt hơn
bằng cách khảo sát nhanh tất cả các tình huống có thể xảy ra.

•

Nhận dạng được yếu tố hoặc biến nào ảnh hưởng nhiều nhất lên mục tiêu dự
báo.

•

Làm sáng tỏ các yếu tố không chắc chắn trong mô hình giúp cho thông tin về
các rủi ro được nắm bắt tốt hơn.

Mô hình là gì?
Crystal Ball làm việc với mô hình trên bảng tính, đặc biệt là mô hình bảng tính Excel. Bảng
tính của bạn có thể có sẵn một mô hình tùy thuộc vào loại thông tin mà bạn có trên bảng tính
và cách mà bạn sử dụng nó.
Trang 15


•

Dữ liệu đối lập với sự phân tích:

Nếu bạn chỉ sử dụng bảng tính để lưu trữ dữ liệu: dữ liệu về doanh thu, dữ liệu hàng tồn kho,
dữ liệu kế toán, … thì bạn chưa có một mô hình trên bảng tính. Thậm chí khi bạn có sử dụng
các công thức tính toán trên dữ liệu thì có thể bạn vẫn chưa có một mô hình phù hợp cho việc
mô phỏng.
Một mô hình là một bảng tính mà ở đó có tổ chức về dữ liệu phù hợp cho một công cụ phân
tích. Một mô hình phải biểu diễn được sự quan hệ giữa các biến đầu vào và đầu ra bằng cách
sử dụng phối hợp các công thức, các hàm và dữ liệu.
•

Các phân tích truyền thống trên bảng tính

Khi tạo một mô hình bạn phải xác định được các biến biến đổi của mô hình bằng cách tự đặt
câu hỏi cho mình “Tôi cảm thấy giá trị của nó (biên) chắc chắn như thế nào? Nó có biến đổi
hay không? Nó có được ước lượng tốt nhất hay chưa hay nó là một sự việc đã được biết

rồi?”. Từ đó, bạn có thể thấy được trong mô hình của mình có một vài yếu tố biến đổi mà bạn
không xác định được một cách chắc chắn. Điều đó, có thể là do bạn vẫn chưa có dữ liệu thực
tế (số liệu về doanh số tháng này) hoặc là do sự biến đổi không thể dự báo được (chi phí đơn
vị

sản

phẩm).

Phân tích truyền thống trên bảng tính cố gắng kiểm soát sự không chắn chắn này bằng 3
cách:
•

Ước lượng điểm: Là cách ước lượng các giá trị mà bạn cho là đại diện tốt
nhất cho các biến không chắc chắn. Ước lượng này thì dễ thực hiện
nhưng có thể dẫn đến các kết quả sai lầm.

•

Ước lượng khoảng: Là việc phân chia thành 3 tình huống phân tích – tình
huống tốt nhất, tình huống xấu nhất và tình huống kỳ vọng. Các kết quả
phân tích cũng thể hiện giá trị dạng khoảng nhưng không biết được xác
suất xuất hiện của các kết quả này.

•

Phân tích nhân quả: Là dạng phân tích nhằm trả lời câu hỏi “điều gì sẽ xảy
ra … nếu như … ” (what – if). Phân tích này xem xét yếu tố đầu vào nào là
quan trọng nhất (yếu tố mang tính chất rủi ro) ảnh hưởng đến kết quả bài
toán (lợi nhuận hoặc chi phí). Trong Excel hỗ trợ phân tích độ nhạy 1 chiều

Trang 16


và hai chiều, nghĩa là chỉ đánh giá được tối đa 2 yếu tố rủi ro. Phân tích độ
nhạy không xét đến mối quan hệ tương quan giữa các biến.
Tuy nhiên các phương pháp phân tích trên có hai điểm hạn chế chính:
•

Một lần bạn chỉ có thể thay đổi một ô bảng tính. Như thế, bạn gần như
không thể khảo sát tỉ mỉ toàn bộ dãy kết quả có thể có. Thực tế, bạn không
thể xác định được lượng rủi ro đang tác động vào kết quả phân tích.

•

Phép phân tích nhân quả luôn luôn dẫn đến những ước lượng điểm đơn,
không cho biết khả năng đạt được một kết quả cụ thể nào đó. Trong khi
những ước lượng điểm đơn cho bạn biết cái gì có thể xảy ra thì chúng lại
không cho bạn biết cái gì có lẽ đúng.

Mô phỏng bằng Crystal Ball khắc phục được các giới hạn này:
•

Bạn có thể mô tả một phạm vi các giá trị có thể có cho mỗi ô không chắc
chắn trong bảng tính của bạn. Các ô này gọi là ô giả thuyết và khi mô
phỏng thì chúng biến đổi một cách đồng thời và cũng đồng thời tác động
đến kết quả phân tích.

•

Mô phỏng Monte Carlo bằng Crystal Ball mô tả các kết quả trong đồ thị dự

báo và trình bày toàn bộ kết quả có thể có kèm theo khả năng (xác suất )
xuất hiện của mỗi kết quả.

Mô phỏng Monte Carlo
Phân tích rủi ro trên bảng tính sử dụng cả mô hình bảng tính và mô phỏng để phân tích tác
động của các đại lượng biến đổi ở đầu vào lên các đại lượng ở đầu ra của mô hình hệ thống.
Mô phỏng Monte Carlo cũng là một loại của mô phỏng trên bảng tính, nó tạo ra các giá trị
ngẫu nhiên cho các yếu tố (biến) không chắc chắn dùng để mô phỏng một mô hình.

Trang 17


Mô phỏng Monte Carlo về cơ bản chỉ là một thử nghiệm lấy mẫu với mục đích ước tính sự
phân phối của một biến kết quả mà biến này lại phụ thuộc vào một số biến biến đổi ở đầu vào.
Thuật ngữ mô phỏng Monte Carlo đầu tiên được dùng trong suốt thời kỳ phát triển bom
nguyên tử dưới tên gọi mô phỏng máy tính của quá trình phân chia hạt nhân. Các nhà nghiên
cứu đặt tên thuật ngữ này cho mô phỏng vì nó tương tự như việc lấy mẫu ngẫu nhiên trong
các trò chơi ở sòng bạc nổi tiếng của thành phố Monte Carlo.
1.6. Một số thuật ngữ
•

Mô hình bảng tính (Spreadsheet model): Là bảng tính biểu diễn một hệ thống
thực tế hoặc giả thuyết hay tập các quan hệ.

•

Giả thuyết (Assumption): Là giá trị ước lượng hoặc giá trị đầu vào được ước
lượng cho một mô hình bảng tính.

•

Mô phỏng Monte Carlo (Monte Carlo simulation): Hệ thống sử dụng các số ngẫu
nhiên để đo lường ảnh hưởng của sự không chắc chắn trong mô hình bảng tính.

•

Dự đoán (Forecast): Tóm tắt thống kê của những giả thuyết trong một mô hình
bảng tính, trình bày dưới dạng đồ thị và các thông số.

•

Xác suất (Probability): Khả năng sự việc xảy ra.

•

Số ngẫu nhiên (Random number): Giá trị được chọn một cách toán học, được
phát sinh (theo công thức) hoặc được chọn (từ bảng) tuân theo một phân phối
xác suất.

•

Bộ phát số ngẫu nhiên (Random number generator): Là phương pháp theo đó
chương trình máy tính thực thi để sinh ra một chuỗi số ngẫu nhiên độc lập.

•

Phân phối xác suất (Probability Distribution): Tập hợp tất cả các sự kiện có thể
có và xác suất của chúng

•

Độ lệch chuẩn (Standard Deviation): căn bậc hai của bình phương của phương
sai đối với một phân phối. Đại lượng đo độ phân tán của các giá trị nằm xung
quanh trị trung bình.

•

Giá trị trung bình (Mean): trung bình số học của một tập các giá trị quan sát (tổng
của các giá trị quan sát chia cho số quan sát).
Trang 18


•

Phương sai (Variance): bình phương của độ lệch chuẩn, tức là trung bình của
bình phương độ lệch của giá trị quan sát so với giá trị trung bình.

2. Sử dụng Crystal Ball chạy mô phỏng trên bảng tính Excel
•

Một sự mở rộng tự nhiên của phân tích độ nhạy và phân tích tình huống

•

Đồng thời có tính tới các phân phối xác suất khác nhau và các miền giá trị tiềm
năng khác nhau đối với các biến chính của vấn đề cần phân tích (ví dụ dự án).

•

Cho phép xét đến sự tương quan giữa các biến (đồng biến/ nghịch biến)

•

Tạo ra một phân phối xác suất cho các kết quả cần phân tích của dự án (các
ngân lưu, NPV, IRR) thay vì chỉ ước tính một giá trị đơn lẻ.

•

Phân phối xác suất của các kết quả phân tích dự án hỗ trợ cho các nhà ra quyết
định trong việc lựa chọn các phương án.
Qui trình thiết lập và chạy mô phỏng:

1. Lập mô hình bài toán trên Excel
2. Xác định các biến nhạy cảm và không chắc chắn: Định phân phối xác suất, các
phân phối xác suất thông thường nhất là: Phân phối xác xuất chuẩn, phân phối
xác suất tam giác, phân phối xác suất đều, phân phối xác suất bậc thang
3. Xác định và định nghĩa các biến có tương quan: Tương quan đồng biến hoặc
nghịch biến, Độ mạnh của tương quan
4. Định nghĩa các dự báo: các chỉ tiêu cần phân tích trong bài toán
5. Thiết lập các thông số chạy mô phỏng: số lần thử, chọn phương pháp lấy mẫu,
tuỳ chọn chạy phân tích độ nhạy, tùy chọn chạy Macro của người dùng trong khi
mô phỏng,...
6. Tạo các báo cáo: đồ thị, bảng thống kê mô tả, ...
7. Phân tích các kết quả:Các trị thống kê,Các phân phối xác suất

Cách Crystal Ball sử dụng mô phỏng Monte Carlo

Trang 19

Crystal Ball triển khai mô phỏng Monte Carlo theo quy trình lặp 3 bước:
1. Đối với mỗi ô giả thuyết, Crystal Ball phát ra một số theo phân phối xác suất bạn
đã định nghĩa và đặt nó vào bảng tính.
2. Crystal Ball tính lại mô hình bài toán trên bảng tính
3. Sau đó Crystal Ball rút ra một giá trị từ mỗi ô dự báo và thêm nó vào đồ thị trong
các cửa sổ dự báo.
Mặc dù mô phỏng Monte Carlo là một phương tiện để vẽ lại một tình huống thực tế, xin lưu ý
rằng mô hình bảng tính chỉ có thể xấp xỉ các thành phần của thực tiễn. Khi bạn khảo sát bài
toán, bạn có thể loại một số biến nào đó và thêm các biến khác vào mô hình bảng tính. Hãy
tiếp tục điều chỉnh mô hình cho đến khi bạn cảm thấy nó mô tả tình huống thực tế càng chính
xác càng tốt.
2.1. Lập mô hình bài toán trên Excel
Phần này chúng ta sẽ khảo sát tình huống “Vision Research” nhằm tìm hiểu các đặc tính của
Crystal Ball sâu hơn. Bảng tính Vision Research mô hình hóa một tình huống thương mại có
đầy đủ tính không chắc chắn (rủi ro). Vision Research đang phát triển một loại thuốc mới có
tên mã là ClearView dùng để trị tật cận thị. Sản phẩm mới này có thể phát triển hoàn chỉnh và
kiểm nghiệm để kịp đưa ra thị trường trong năm tới nếu được FDA công nhận. Mặc dù thuốc
có tác dụng tốt trên một vài bệnh nhân nhưng tổng tỷ lệ thành công chung lại rất hạn chế và
Vision Research không chắc FDA có công nhận sản phẩm này hay không?

Vision Research sử dụng Crystal Ball để hỗ trợ ra quyết định hủy bỏ dự án hoặc tiếp tục phát
triển và tiếp thị loại thuốc mới này. Dự án ClearView là một sự mạo hiểm nhiều triệu đô la.
Crystal Ball là một chương trình hỗ trợ ra quyết định tiềm năng được thiết kế để loại bỏ những
phân vân khỏi các quyết định như vậy.
Bảng tính Vision Research chúng ta có thể tìm thấy trong phần Crystal Ball | Resources |
Examples Guide của chương trình.

Trang 20

Nhấp chuột lên liên kết Vision Research để mở mô hình bảng tính

Trang 21


Mở trực tiếp các tập tin ví dụ kèm theo phần mền tại thư mục Examples trong thư mục cài đặt
chương trình.

Trang 22


Mô hình bài toán đã lập sẵn trên Excel.

Trang 23


Chúng ta đã có mô hình bài toán trên bảng tính, bước tiếp theo là khai báo cho Crystal Ball
biết đâu là các biến rủi ro của dự án.
Ghi chú: Crystal Ball được ứng dụng rất rộng trong nhiều lĩnh vực, do vậy tùy vấn đề mà
chúng ta sẽ lập mô hình trên bảng tính khác nhau. Tài liệu này tập trung vào việc hướng dẫn
sử dụng các tính năng của phần mềm.
2.2. Khai báo các biến giả thuyết của dự án
Các biến giả thuyết hay còn gọi là các biến rủi ro biến đổi trong suốt quá trình thực hiện dự án
và ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến kết quả của dự án. Khi khai báo các biến giả thuyết
này, chúng phải thuộc vào một kiểu phân phối nào đó trong danh mục các phân phối mà
Crystal Ball hỗ trợ.
Trong thực tế, tùy theo tập số liệu thu thập được của các biến giả thuyết mà chúng có thể có
các kiểu phân phối khác nhau, chúng ta sẽ thực hành phần xác định kiểu phân phối của một
tập số liệu quá khứ cho trước ở phần sau.

Trang 24


Trong dự án ClearView, có tất cả 5 biến rủi ro đó là: chi phí kiểm nghiệm (Testing costs), chi
phí tiếp thị (Marketing costs), bệnh nhân được điều trị (Patients Cured), tỷ lệ gia tăng của tật
cận thị (Growth Rate of Nearsightedness) và mức thâm nhập thị trường (Market Penetration).
Chúng ta sẽ lần lượt khai báo các biến rủi ro của dự án này cho chương trình Crystal Ball.
2.2.1 Khai báo cho biến giả thuyết “Chi phí kiểm nghiệm”
Vision Research đã chi ra tổng cộng 10 triệu USD để phát triển dự án ClearView và ước tính
phải chi thêm từ 3-5 triệu USD nữa để kiểm nghiệm nó dựa trên những chi phí kiểm nghiệm
trước đây. Vision Research cho rằng, khả năng xuất hiện “chi phí kiểm nghiệm” chỉ có thể dao
động trong khoảng 3-5 triệu mà thôi và xác xuất suất hiện của mỗi giá trị nằm trong khoảng
này là như nhau. Do vậy, Vision Research quyết định biến “chi phí kiểm nghiệm” sẽ tuân theo
phân phối đều (Uniform distribution) với giá trị nhỏ nhất là 3 triệu USD và lớn nhất là 5 triệu
USD.
Các bước khai báo biến “chi phí kiểm nghiệm” thuộc phân phối đều như sau:
Bước 1. Mở mô hình bảng tính Vision Research, chọn ô C5

Trang 25