Giải pháp tăng cường quản lý lao động tại công ty cổ phần đầu tư và thương mại TNG ( Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

BÙI THỊ THANH THỦY

GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG
ĐẦU TƢ VÀ THƢƠNG MẠI TNG
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS.TSKH Vũ Huy Từ

THÁI NGUYÊN - 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình do tôi thực hiện, tôi xin
hoàn toàn chịu trách nhiệm về những gì mình viết.
Thái Nguyên, ngày.......tháng.......năm 2014
Tác giả luận văn

Bùi Thị Thanh Thủy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

ii

LỜI CẢM ƠN
Trƣớc hết, tôi xin chân thành cảm ơn Trƣờng Đại Học Kinh tế và Quản
trị kinh doanh- Đại học Thái Nguyên, đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong
suốt thời gian học và làm luận văn cao học.
Tôi xin bày tỏ sự biết ơn sâu sắc, lời cảm ơn chân thành đến thầy giáo
GS.TSKH Vũ Huy Từ ngƣời đã tận tình hƣớng dẫn và động viên tôi trong
suốt thời gian hoàn thành luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy giáo, cô giáo đã quan tâm, góp ý và
nhận xét cho bản luận văn của tôi. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến các thầy
cô giáo đã giảng dạy cho tôi trong suốt thời gian qua.
Xin kính chúc các thầy giáo, cô giáo và gia đình mạnh khỏe hạnh phúc,
tiếp tục sự nghiệp đào tạo cho các thế hệ học sinh, sinh viên đạt đƣợc nhiều
thành công hơn nữa trên con đƣờng học tập và nghiên cứu khoa học.
Xin trân trọng cảm ơn.
Thái Nguyên, ngày.......tháng.......năm 2014
Tác giả luận văn

Bùi Thị Thanh Thủy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

iii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii
MỤC LỤC ....................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................... vi
DANH MỤC BẢNG ...................................................................................... vii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ ................................................................. viii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ..................................................................... 2
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 2
4. Phƣơng pháp nghiên cứu ............................................................................... 3
5. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 3
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ QUẢN LÝ LAO ĐỘNG ........ 4
1.1. Những vấn đề cơ bản về quản lý lao động ................................................. 4
1.1.1. Một số khái niệm ..................................................................................... 4
1.1.2. Phân loại lao động ................................................................................... 7
1.1.3. Nội dung quản lý lao động ...................................................................... 9
1.1.4. Đặc điểm về quản lý lao động ............................................................... 11
1.2. Nội dung cơ bản về tổ chức và quản lý lao động trong doanh nghiệp
công nghiệp .................................................................................................... 12
1.2.1. Hoàn thiện tuyển chọn và bố trí lao động ............................................. 12
1.2.2. Phân tích công việc ............................................................................... 12
1.2.3. Công tác tuyển dụng lao động............................................................... 21
1.2.4. Hoàn thiện hệ thống phân công và hiệp tác lao động ........................... 25
1.3. Những nhân tố ảnh hƣởng đến việc tổ chức quản lý lao động trong
doanh nghiệp .................................................................................................. 28
1.3.1. Các nhân tố môi trƣờng bên ngoài ........................................................ 29
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

iv
1.3.2. Các nhân tố thuộc về tổ chức ................................................................ 31
1.3.3. Các nhân tố thuộc về ngƣời lao động và ban lãnh đạo ......................... 32
Chƣơng 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................. 35
2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 35
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu .......................................................................... 36
2.2.1. Thu thập số liệu ..................................................................................... 36
2.2.2. Phƣơng pháp phân tích .......................................................................... 38
2.2.3. Các chỉ tiêu phân tích ............................................................................ 39
Chƣơng 3. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ LAO ĐỘNG TẠI
CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ THƢƠNG MẠI TNG ..................... 42
3.1. Một số nét khái quát về Công ty CP đầu tƣ và thƣơng mại TNG ............ 42
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ........................................................ 42
3.1.2. Đặc điểm tổ chức và quản lý ................................................................. 46
3.2. Đặc điểm tổ chức quản lý, tổ chức sản xuất và quy trình công nghệ của
Công ty Cổ phần Đầu tƣ và Thƣơng mại TNG ............................................... 58
3.2.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty ........................................ 58
3.2.2. Cơ cấu tổ chức sản xuất ........................................................................ 60
3.2.3. Đặc điểm quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm .............................. 60
3.3. Tình hình lao động và tổ chức lao động tại Công ty cổ phần đầu tƣ và
thƣơng mại TNG ............................................................................................. 62
3.3.1 Tổng hợp nghiên cứu điều tra về lao động tại Công ty cổ phần đầu tƣ và
thƣơng mại TNG ............................................................................................. 62
3.3.2. Đặc điểm về lao động ............................................................................ 63
3.3.3. Tình hình phân công và tổ chức lao động ............................................. 66
3.3.4. Tình hình tổ chức nơi làm việc ............................................................. 67
3.3.5. Tình hình trả lƣơng, trả thƣởng cho lao động ....................................... 68
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

v
3.3.6. Thực trạng công tác đào tạo và phát triển nguồn lực tại Công ty ......... 76
3.4. Đánh giá chung tình trạng công tác quản lý lao động tại Công ty cổ phần
Đầu tƣ và thƣơng mại TNG ............................................................................ 85
3.4.1. Ƣu điểm ................................................................................................. 85
3.4.2. Những mặt còn tồn tại ........................................................................... 86
3.4.3. Nguyên nhân của những tồn tại ............................................................ 89
Chƣơng 4. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ LAO
ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ THƢƠNG MẠI TNG 91
4.1. Định hƣớng phát triển và những yêu cầu hoàn thiện quản lý lao động của
Công ty trong thời gian tới .............................................................................. 91
4.1.1. Định hƣớng phát triển của Công ty trong thời gian tới ......................... 91
4.1.2. Sự cần thiết và yêu cầu đặt ra đối với công tác hoàn thiện quản lý lao
động của Công ty............................................................................................. 92
4.2. Một số biện pháp hoàn thiện công tác quản trị nguồn nhân lực tại Công ty
cổ phần đầu tƣ và thƣơng mại TNG ................................................................ 94
4.2.1. Hoàn thiện công tác định mức lao động và hoạch định nguồn nhân lực .....94
4.2.2. Hoàn thiện công tác tuyển chọn nguồn nhân lực .................................. 94
4.2.3. Xây dựng quy trình đánh giá thực hiện công việc và tổ chức đánh giá
thực hiện công việc theo định kỳ .................................................................... 98
4.2.4. Thực hiện công tác đào tạo, phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu
của sản xuất kinh doanh .................................................................................. 99
4.2.5. Đảm bảo các chế độ đãi ngộ và phúc lợi cho ngƣời lao động ............ 101
4.2.6. Xây dựng văn hóa Doanh nghiệp ........................................................ 104
4.3. Kiến nghị ................................................................................................ 106
4.3.1. Kiến nghị với Nhà nƣớc ...................................................................... 106
4.3.2. Kiến nghị với Hiệp hội Dệt may Việt Nam ........................................ 108
KẾT LUẬN .................................................................................................. 109
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 111

PHỤ LỤC ..................................................................................................... 112

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CBCNV

: Cán bộ công nhân viên

HĐQT

: Hội đồng quản trị

KTT

: Kế Toán Trƣởng

PTGĐ

: Phó tổng giám đốc

PX

: Phân xƣởng

TSCĐ

: Tài sản cố định

UBND

: Uỷ ban nhân dân

VCĐ

: Vốn cố định

VLĐ

: Vốn lƣu động

XNK

: Xuất nhập khẩu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

vii

DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Đánh giá hiệu quả của công tác tuyển chọn ................................... 24
Bảng 2.2. Số lao động ở các địa điểm nghiên cứu .......................................... 37
Bảng 3.1. Phân loại lao động theo giới tính và trình độ của Công ty TNG năm
2011-2013 ....................................................................................... 64

Bảng 3.2. Bảng thống kê độ tuổi lao động Công ty Cổ phần đầu tƣ và thƣơng
mại TNG năm 2011-2013 ............................................................... 66
Bảng 3.3. Báo cáo lƣơng bình quân các năm 2011-2013 của Công ty Cổ phần
Đầu tƣ và thƣơng mại TNG ............................................................ 71
03 năm 2013 ........................... 72
Bảng 3.5: Bảng thanh toán tiền lƣơng tháng 12 năm 2013............................. 75
Bảng 3.6. Nhu cầu tuyển dụng và thực tế công tác tuyển dụng nhân sự hàng
năm của Công ty ............................................................................. 79
Bảng 3.7. Kết quả đào tạo của các học viên ................................................... 82
........................................................................ 83
Bảng 4.1: Bảng kế hoạch sản xuất kinh doanh giai đoạn 2014-2016 Công ty
Cổ phần Đầu tƣ và thƣơng mại TNG.............................................. 92

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

viii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1: Ý nghĩa của mô tả phân tích công việc .................................. 13
Sơ đồ 3.1: Mô hình tổ chức quản lý hiện tại của Công ty........................ 48
Sơ đồ 3.2: Mô hình tổ chức, Quản lý Công ty Cổ phần Đầu tƣ & Thƣơng
mại TNG .................................................................................. 59
Sơ đồ 3.3: Cơ cấu tổ chức Cty Cổ phần Đầu tƣ và Thƣơng mại TNG .... 60
Sơ đồ 3.4: Khái quát quy trình gia công.................................................. 61
Sơ đồ 3.5: Quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm ................................. 61
BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1: Biểu đồ lƣơng bình quân năm 2011 ........................................... 73
Biểu đồ 3.2: Biểu đồ lƣơng bình quân năm 2012 ........................................... 74

Biểu đồ 3.3: Biểu đồ lƣơng bình quân năm 2013 ........................................... 74

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm gần đây nền kinh tế Việt Nam có tốc độ tăng trƣởng
cao, từ 7-8% năm. Khi nền kinh tế phát triển, vai trò vị trí của lao động càng
quan trọng, vì chỉ có lực lƣợng lao động có chất lƣợng cao mới có khả năng
tiếp thu và áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật công nghệ mới, công nghệ cao,
sử dụng hiệu quả các nguồn lực vật chất khác trong sản xuất hàng hoá. Đối
với các doanh nghiệp, để nâng cao năng lực cạnh tranh thì một trong những
yếu tố quan trọng là cần phải nâng cao chất lƣợng lao động.
Chính vì vậy, hoàn thiện công tác quản lý lao động trong doanh nghiệp
để tạo ra lợi thế cạnh tranh đang là những nỗ lực mang tính chiến lƣợc của các
doanh nghiệp và các quốc gia nói chung. Lực lƣợng lao động có chất lƣợng sẽ
là nguồn nội lực, là yếu tố nội sinh, động lực to lớn để phát triển cả ở các cấp
cơ sở (doanh nghiệp), địa phƣơng và quốc gia; đảm bảo đi tắt, đón đầu, rút
ngắn đƣợc khoảng cách về trình độ phát triển.
Công ty cổ phần đầu tƣ và thƣơng mại TNG là một công ty về lĩnh vực
may mặc, đặc biệt là xuất khẩu sang các thị trƣờng lớn nhƣ Mỹ và Châu Âu.
Trong những năm gần đây, công ty TNG đã góp một phần rất lớn trong việc
tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn lao động trong và ngoài tỉnh Thái
Nguyên. Tuy nhiên, công tác quản lý lao động của Công ty vẫn còn bộc lộ
một số bất cập sau:
- Công tác quản lý lao động chƣa đƣợc quan tâm đúng mức; công tác

hoạch định nhân sự đã thực hiện nhƣng chƣa chuyên nghiệp; hoạt động tuyển
dụng lao động còn nhiều bất cập.
- Hoạt động phân tích công việc, xây dựng hệ thống định mức và đánh
giá thực hiện công việc đối với ngƣời lao động chƣa đƣợc quan tâm.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

2
- Chƣa sử dụng và phát huy tốt khả năng chuyên môn của lực lƣợng lao
động, bố trí, phân công lao động chƣa thật sự hợp lý.
- Hệ thống tiền lƣơng, kích thích vật chất, tinh thần đối với lao động
chƣa thực sự hiệu quả.
- Công tác đào tạo, phát triển nhân sự chƣa đƣợc quan tâm đầu tƣ thích
đáng, hiệu quả đào tạo thấp.
Xuất phát từ những lý do trên, em chọn đề tài nghiên cứu “Giải pháp
tăng cường quản lý lao động tại công ty cổ phần đầu tư và thương mại
TNG” làm luận văn tốt nghiệp thạc sỹ của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
2.1. Mục tiêu chung
- Xây dựng các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý lao động tại
Công ty Cổ phần đầu tƣ và thƣơng mại TNG nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới
doanh nghiệp.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hoá những vấn đề lý luận về lao động và quản lý lao động
trong doanh nghiệp.
- Phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý lao động tại Công ty
Cổ phần đầu tƣ và thƣơng mại TNG trong những năm qua.
- Đề xuất định hƣớng và một số giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện công

tác quản lý lao động tại Công ty Cổ phần đầu tƣ và thƣơng mại TNG trong
thời gian tới.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tƣợng nghiên cứu của luận văn là những vấn đề về hoạch
định, tuyển dụng, bố trí và sử dụng, tạo động lực, khuyến khích, đào tạo
và nâng cao hiệu quả đội ngũ lao động tại Công ty Cổ phần đầu tƣ và
thƣơng mại TNG.
- Phạm vi nghiên cứu:
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

3
+ Về không gian: Công ty Cổ phần đầu tƣ và thƣơng mại TNG
+ Về thời gian: Trong 3 năm 2010 - 2013
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng các phƣơng pháp nghiên cứu sau:
- Phƣơng pháp duy vật biện chứng.
- Phƣơng pháp thống kê.
- Phƣơng pháp điều tra.
- Phƣơng pháp tổng hợp và phân tích tài liệu kết hợp phƣơng pháp so
sánh để làm sáng tỏ các quan điểm và giải pháp nhằm hoàn thiện công tác
quản lý lao động của Công ty.
5. Kết cấu của luận văn
Với đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu nhƣ vậy, ngoài các phần mở
đầu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn đƣợc chia
thành 4 chƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận chung về công tác quản lý lao động
Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu
Chƣơng 3: Thực trạng công tác quản lý lao động tại Công ty Cổ phần

đầu tƣ và thƣơng mại TNG
Chƣơng 4: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý lao
động tại Công ty Cổ phần đầu tƣ và thƣơng mại TNG

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

4

Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ QUẢN LÝ LAO ĐỘNG
1.1. Những vấn đề cơ bản về quản lý lao động
1.1.1. Một số khái niệm
- Tổ chức lao động
Lao động, trong kinh tế học, đƣợc hiểu là một yếu tố sản xuất do
con ngƣời tạo ra và là một dịch vụ hay hàng hóa. Ngƣời có nhu cầu về hàng
hóa này là ngƣời sản xuất hay ngƣời chủ, ngƣời thuê mƣớn lao động. Còn
ngƣời cung cấp hàng hóa này là ngƣời lao động. Cũng nhƣ mọi hàng hóa và
dịch vụ khác, lao động đƣợc trao đổi trên thị trƣờng, gọi là thị trƣờng lao
động. Giá cả của lao động là tiền công thực tế mà ngƣời sản xuất trả cho
ngƣời lao động. Mức tiền công chính là mức giá của lao động.
Quá trình lao động là một hiện tƣợng kinh tế xã hội và vì thế, nó luôn
luôn đƣợc xem xét trên hai mặt: mặt vật chất và mặt xã hội. Về mặt vật chất,
quá trình lao động dƣới bất kỳ hình thái kinh tế -xã hội nào muốn tiến hành
đƣợc đều phải bao gồm ba yếu tố: bản thân lao động, đối tƣợng lao động và
công cụ lao động. Quá trình lao động chính là sự kết hợp qua lại lẫn nhau
giữa ba yếu tố đó, trong đó con ngƣời sử dụng công cụ lao động để tác động
lên đối tƣợng lao động nhằm mục đích làm cho chúng thích ứng với những
nhu cầu của mình. Còn mặt xã hội của quá trình lao động đƣợc thể hiện ở sự

phát sinh các mối quan hệ qua lại giữa những ngƣời lao động với nhau trong
quá trình lao động. Các mối quan hệ đó hình thành tính chất tập thể, tính
chất xã hội của lao động.1
Dù quá trình lao động đƣợc diễn ra dƣới những điều kiện kinh tế xã hội
nhƣ thế nào thì cũng phải tổ chức sự kết hợp tác động giữa các yếu tố cơ bản của

1

Giáo trình quản lý nhân lực trong Doanh nghiệp, Nhà xuất bản Khoa học và kỹ thuật

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

5
quá trình lao động và các mối quan hệ qua lại giữa những ngƣời lao động với
nhau vào việc thực hiện mục đích của quá trình đó, tức là phải tổ chức lao động.
Nhƣ vậy: Tổ chức lao động là một phạm trù gắn liền với lao động sống,
với việc đảm bảo sự hoạt động của sức lao động. Thực chất, tổ chức lao động
trong phạm vi một tập thể lao động nhất định là một hệ thống các biện pháp
đảm bảo sự hoạt động lao động của con ngƣời nhằm mục đích nâng cao năng
suất lao động và sử dụng hợp lý và có hiệu quả nhất các tƣ liệu sản xuất.
Nghiên cứu tổ chức lao động cần phải tránh đồng nhất nó với tổ chức
sản xuất. Xét về mặt bản chất, khi phân biệt giữa tổ chức lao động và tổ chức
sản xuất chúng khác nhau ở chỗ: tổ chức lao động là một hệ thống các biện
pháp để đảm bảo sự hoạt động có hiệu quả của lao động sống. Còn tổ chức
sản xuất là tổng thể các biện pháp nhằm sử dụng đầy đủ nhất toàn bộ nguồn
lao động và các điều kiện vật chất kỹ thuật của doanh nghiệp, đảm bảo cho
quá trình sản xuất đƣợc liên tục ổn định, nhịp nhàng và kinh tế. Đối tƣợng của
tổ chức sản xuất là cả ba yếu tố của quá trình sản xuất, còn đối tƣợng của tổ

chức lao động chỉ bao gồm lao động sống - yếu tố cơ bản nhất của quá trình
sản xuất mà thôi.2
Trong doanh nghiệp, tổ chức lao động là một bộ phận cấu thành không
thể tách rời của tổ chức sản xuất. Tổ chức lao động giữ vị trí quan trọng trong
tổ chức sản xuất là do vai trò quan trọng của con ngƣời trong quá trình sản
xuất quyết định. Cơ sở kỹ thuật của sản xuất dù hoàn thiện nhƣ thế nào thì
quá trình sản xuất cũng không thể tiến hành đƣợc nếu không sử dụng sức lao
động, không có sự hoạt động có mục đích của con ngƣời đƣa cơ sở kỹ thuật
đó vào hoạt động.

2

Giáo trình quản lý nhân lực trong Doanh nghiệp, Nhà xuất bản Khoa học và kỹ thuật

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

Luận vận đậy đu ở file:Luận vận Full