Phân tích thực trạng tuyển dụng tại tổng cong ty xây dựng HN

PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TUYỂN DỤNG TẠI TỔNG CONG TY XÂY
DỰNG HN
Tôi sinh năm 1973, cái tuổi cầm tinh con trâu, hiền lành, trung thực, chịu
khó kéo cầy, không dễ bị bắt nạt nhưng hay nhận phần thiệt về mình trong cuộc
sống. Bước sang năm 2011, tôi 38 tuổi, cái tuổi như mọi người thường nói là đang
độ sung sức của đời người. Với xã hội chưa có gì để nói nhưng với tôi-mình đã cố
gắng và đã đạt được một thành quả nào đó. Tôi hiện là Phó giám đốc Công ty cổ
phần đầu tư và xây dựng số 4.2- một công ty được tách ra và thuộc Tổng công ty
xây dựng Hà Nội, và tôi cũng hiện là Chủ tịch HĐQT của Công ty cổ phần tư vấn
kiểm định và giám định chất lượng.
Nhận bài tập hết môn Quản trị nguồn nhân lực, lựa chọn một trong các hoạt
động để phân tích, tôi đã ấn tượng ngay về “tuyển dụng”. Trong đầu tôi lại mường
tượng và nhớ lại những gì mà tôi đã trải, đã qua. Học thuyết Charles Robert
Darwin hay cuộc đời này đã tuyển dụng và lựa chọn tôi, chứ không phải là tôi
được lựa chọn cuộc đời này.
Tôi sinh ra và lớn lên trong một gia đình có ba anh chị em, tôi là cả. Bố tôi là
giáo viên, mẹ tôi là y tá, hai người thày trong xã hội nhưng trong giai đoạn khi đất
nước thoát ra khỏi bao cấp và bước vào thời kỳ đổi mới (năm 86 cũng là lúc tôi
bước vào cấp 3), xã hội nhìn chung là cũng khó khăn nhưng có lẽ cuộc sống gia
đình tôi thời điểm này là khó khăn lắm. Gia đình tôi phải chạy ăn từng ngày, lương
tâm đã không cho phép bố mẹ tôi làm những điều không phải với học sinh và
người bệnh, việc làm thêm thì thỉnh thoảng mới có. Biết thế, anh em trong gia đình
tôi đều không ai bảo ai mà đều tự cố gắng nỗ lực trong học tập. Với kết quả học tập
tốt, tôi và một bạn nữa cùng khóa đã được tuyển thẳng vào lớp 10B-lớp chọn Toán
của trường trong khi các bạn khác phải thi. Thế nhưng hàng ngày tôi vẫn phải đi bộ
cách nhà khoảng năm km để đi học, sau đó lại đi bộ về trong khi một số bạn có xe
đạp đi học, muốn có xe lắm nhưng biết sao được, hoàn cảnh gia đình mình thế mà.
Cuối năm lớp 11 - tháng 5 năm 1988, các bạn cùng lớp và cùng khóa được gia đình
cho đi học thêm để chuẩn bị thi tốt nghiệp cấp 3 và thi đại học. Tôi chẳng có tiền
để đi học thêm, nhưng may thay tôi được ông cậu (em ruột mẹ tôi) cho một cái xe
ăng

1


đạp, khung làm bằng tuýp nước, tuyệt vời quá! (với tôi nó giá trị hơn cả chiếc xe
ôtô tiền tỷ tôi đang sử dụng bây giờ). Có phương tiện, tôi đã phóng thẳng xe đến
nhà ông bác, nhờ ông dẫn đến chỗ chuyên sản xuất kem và xin lấy cất kem đem đi
bán...Rông ruổi bán kem khắp các thôn, xã và sang cả huyện bên cạnh, mấy tháng
hè tôi cũng kiếm được chút tiền giúp đỡ gia đình và chuẩn bị bước vào năm học
mới, lớp mười hai. Vô hình chung tôi đã tham gia vào thị trường lao động mà tôi
không hề có sự chuẩn bị trước, không hề có một cuộc phỏng vấn, nhưng thị trường
lao động và xã hội đã chấp nhận tôi, tuyển dụng tôi...khi tôi chỉ mới 15 tuổi.
Bước vào đầu học kỳ II-năm cuối cấp của cuộc đời học sinh của tôi (đầu
năm 1989), một đơn vị không quân về tận trường cấp III nơi tôi đang học để tuyển
phi công. Sẵn có sức khỏe, trí nhớ và phản xạ tôi lại là người duy nhất của trường
cấp 3 có các chỉ tiêu vượt qua vòng sơ tuyển để lên Hà Nội khám vòng 2. Là người
duy nhất trong các bạn cùng khóa được vượt qua vòng khám sơ tuyển, hãnh diện
quá, lại được lên Hà Nội nữa chứ...nơi tôi sống Xuân Trường- Nam Định cách Hà
Nội khoảng 130 km, nhưng tôi đã bao giờ được ra Hà Nội đâu, tôi chỉ biết Hà Nội
qua câu hát, trang sách mà thôi. Được thày cô giáo, các bạn trong lớp động viên và
gia đình chuẩn bị tôi đã lên Hà Nội để tham dự vòng tuyển chính thức tại Bệnh
viện không quân, đi cùng là mẹ tôi. Trước ngày khám chính thức theo giấy hẹn một
ngày, tôi và mẹ đã lên Hà Nội và đến thăm, ở nhà bà cô ruột. Ngày thứ tư, ngày tôi
đang chuẩn bị khám ở phòng hạ áp thì bà cô ruột hớt hải đạp xe vào đòi gặp và nói:
“nếu cháu đi theo nghiệp không quân thì chỉ sướng mỗi bản thân thôi, gia đình
không được nhờ cậy gì đâu, thời gian họ quản chặt lắm, muốn về với vợ hay có
công việc gì cũng không thể về ngay được đâu”, không chút đắn đo tôi lên xin
phép bác sĩ phụ trách và theo xe bà cô về luôn, bởi khi lên trong đầu tôi đâu đó có
tiếng ai nói “anh chàng này sẵn sàng bay lên bảo vệ vùng trời của Tổ quốc còn
vùng nhà không cần biết đến”, tôi có ích kỷ quá không khi mà chỉ nghĩ về gia đình

của mình? Nhưng khi đó tôi cũng chỉ mới mười sáu tuổi thôi mà...Có những cơ hội
được tuyển dụng tự đến với mỗi người nhưng ai không biết chớp lấy nó có lẽ sẽ là
một sự đáng tiếc, có phải không ạ?

ăng

2


Tốt nghiệp cấp 3, tôi và 2 bạn nữa trong khóa (trong khoảng gần 300 bạn) đã
thi đỗ đại học, tôi đỗ vào trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhưng thuộc loại
không có học bổng. Tôi nghĩ gia đình mình khó khăn, bố mẹ còn phải lo cho các
em, tôi đã quyết định không đi học mà ở nhà đi làm để khi có điều kiện sẽ quay lại
học. Tôi xin làm công nhân tại Xí nghiệp ong Xuân Thủy-nơi trước đây tôi đã từng
lấy kem đi bán, các công việc lao động phổ thông từ rửa chai, nấu đường, bốc vác
tôi đều kinh qua. Thỉnh thoảng tôi còn đi chở thuê bằng xe đạp xi măng sắt thép
cho một số gia đình cần xây dựng, rồi mua xăng dầu từ Thái Bình chở về các chợ
(đại lý) để bán. Thế nhưng với những công việc đó cuộc sống cũng không khá giả
hơn. Nhân chuyện buồn trong gia đình-em ruột ông ngoại tôi mất ở Hà Nội, tôi
theo đoàn từ quê lên để viếng ông. Con rể em ông ngoại tôi là một chú đang công
tác trong quân đội, gặp và nói chuyện với chú, tôi ấn tượng ngay. Tôi đã nhờ chú
xin cho tôi được vào bộ đội, tháng 2 năm 1992 tôi nhập ngũ. Vào quân ngũ kết quả
huấn luyện của tôi đạt loại giỏi, được Giấy khen, được thay mặt cho hơn 500 đồng
đội cùng đợt lên tuyên thệ trước quân kỳ, rất vinh dự. Tôi được lựa chọn về phòng
Hành chính của Tổng cục hậu cần, năm nào tôi cũng được Giấy khen, nhưng khi
tôi đề đạt nguyện vọng xin được đi học các thủ trưởng đều từ chối và nói lấy tôi về
để công tác...(trước khi tôi về đây đã có một chiến sĩ để mất ngà voi tại buồng
khách, thủ trưởng phòng hành chính bị treo quân hàm...).
Cứ như thế tôi đã chấp nhận phục vụ trong quân ngũ, tháng 9/1994 tôi xin ra
quân với phần thưởng an ủi “Chứng nhận bồi dưỡng cảm tình Đảng, loại Giỏi”, bởi

ở phòng Hành chính chưa bao giờ có suất kết nạp chiến sĩ vào Đảng, còn nhiều cô
chú anh chị công nhân viên mà... Tự ôn thi, không đủ điểm đỗ đại học lần một, hạ
điểm lần hai tôi đã đỗ đại học vào 9/1995, tôi tốt nghiệp đại học năm 2000.
Tốt nghiệp đại học với điểm trung bình 7,45 chỉ được loại khá không được
loại giỏi (dân kỹ thuật hiếm lắm). Nhưng tôi là người duy nhất của ngành học và
khoảng gần chục bạn xuất sắc nhất các ngành khác trong khóa K36 được nhận
bằng đại học tượng trưng do đích thân thày Hiệu trưởng trao trong lễ tổng kết năm
học, các bạn khác phải nhận bằng sau gần 2 tháng. Hiển nhiên cơ hội đến với tôi
cũng dễ dàng hơn các bạn khác, tôi đã về công tác ngay sau ngày ra trường tại
ăng

3


Công ty tư vấn công nghệ thiết bị và kiểm định xây dựng (CONINCO-Bộ xây
dựng) qua sự giới thiệu của một người quen. Thời gian trôi qua với sự phấn đấu và
tự học hỏi tôi đã trưởng thành từ kỹ sư tập sự đến phó phòng, trưởng phòng và rồi
đến năm 2009 tôi được mời về làm giám đốc công ty CP tư vấn công nghệ-xây
dựng PETROLIMEX.
Trong phạm vi bài này tôi xin được phân tích sâu về thực trạng tuyển dụng
tại Công ty CP tư vấn công nghệ xây dựng PETROLIMEX, nơi tôi đã làm giám
đốc.
Chức giám đốc công ty đến với tôi như một sự tình cờ, sau một số cuộc gặp
gỡ ngồi nói chuyện, không nộp CV hay qua tuyển dụng bài bản nào, một cuộc điện
thoại tôi đã nhận lời làm giám đốc.
Thời gian tôi còn làm ở Công ty cổ phần tư vấn công nghệ thiết bị và kiểm
định xây dựng (CONINCO-Bộ Xây dựng), tôi làm kiểm định viên. Tôi đã vào nhà
máy xi măng Nghi Sơn-Thanh Hóa để siêu âm chất lượng mối hàn cho công trình
kết cấu thép của một anh bạn VINACONEX 9, anh này đã giới thiệu tôi với một
đơn vị khác-Công ty TNHH Hải Long (trụ sở tại thành phố Hồ Chí Minh) cũng thi

công cho nhà máy. Một lần anh Giám đốc công ty TNHH Hải Long-Thành bạn tôi
bây giờ xuống kiểm tra, cùng tuổi với tôi, ngồi nói chuyện cho nhau số điện thoại,
qua công việc dần dần tôi và Thành trở thành bạn thân. Thành ra Hà Nội, tôi đi
cùng gặp đối tác của Thành-anh Cao Tùng Lâm-Tổng giám đốc Constrexim Phục
Hưng, một doanh nghiệp mạnh về xây lắp. Gặp nhau vài lần anh Lâm trao đổi điện
thoại với tôi, và trong một cuộc điện thoại anh Lâm đã đề nghị tôi về làm giám đốc
một công ty tư vấn xây dựng, công ty này chuẩn bị thành lập, tôi đã nhận lời.
Sau khi lo thủ tục đăng ký kinh doanh tại Sở kế hoạch đầu tư Hà nội, tôi bắt
tay vào công việc, bắt đầu từ con số không. Tự biết mình không phải là người hoàn
hảo, phải dựa vào các thủ lĩnh là các phó giám đốc và các trưởng phòng, tôi đã
thiết lập ngay mô hình và chức năng nhiệm vụ các phòng ban trong công ty, lên
phương án tuyển dụng nhân sự cần thiết cho các phòng ban và số lao động định
biên của công ty để trình hội đồng quản trị. Hội đồng quản trị đã phê duyệt theo tờ
trình của tôi: cấu trúc công ty gồm hai phó giám đốc và bốn phòng: Tổng hợp, Kế
ăng

4


toán-Tài chính, Tư vấn xây dựng và Thí nghiệm-kiểm định với số lao động định
biên năm đầu tiên là 20 người.
Ngay hôm sau ngày tôi trình, chủ tịch HĐQT gọi tôi lên và giao cho tôi 2 bộ
hồ sơ kèm theo lời nhắn nhủ “đây là là hai đứa cháu, chúng nó ngoan, một đứa đã
làm kế toán tổng hợp có thể làm kế toán trưởng, còn một đứa học quản trị kinh
doanh ra-chú sắp xếp việc cho nó.”
Trong đầu tôi vừa mới định hình xong cơ cấu tổ chức và phương án tuyển
dụng của công ty vậy mà đã phải nhận hai trường hợp này ư? Nhận hay không
nhận đây? Đánh giá về năng lực chuyên môn của một con người không chỉ thông
qua hồ sơ hay lời giới thiệu. Đây là bước giới thiệu và còn có thể là “giao nhiệm
vụ” nữa, tôi đã quyết định “hợp tác với cấp trên”. Tôi chấp nhận tuyển dụng cả hai,

nhưng thầm nghĩ: qua một thời gian giao việc, kiểm tra nếu không đáp ứng được
mình sẽ cho “out”... Tôi tạm giao công việc cho hai trường hợp mà Chủ tịch hội
đồng quản trị công ty “gửi”: C phụ trách phòng Tổng hợp, H phụ trách phòng Tài
chính-Kế toán, các vị trí còn lại tôi sẽ tuyển sau.
Muốn công ty phát triển, mà lại phát triển bền vững nhất định phải có đội
ngũ lãnh đạo và nhân viên có chuyên môn cao gắn bó với công ty, để được như thế
thì phải tạo cho họ môi trường làm việc có thể phát huy hết khả năng và chế độ đãi
ngộ tương xứng. Điều này quả là khó đối với một công ty mới thành lập chưa có
đầu việc và doanh thu. Yếu tố con người là quyết định đối với doanh nghiệp, mà
doanh nghiệp tư vấn thì đây là yếu tố quan trọng nhất. Vậy để chọn được những
người có các phẩm chất trên thì mình sẽ lựa chọn như thế nào? Doanh nghiệp tư
vấn rất cần lao động có trình độ chuyên môn cao? Nếu tuyển cộng tác viên theo
công việc thì có thể linh hoạt, có thể lựa chọn được người có trình độ chuyên môn
cao, đảm bảo chất lượng và chi phí thấp hơn, nhưng độ gắn bó lâu dài, cùng kham
chịu khổ với công ty của họ là rất khó...Tôi đã quyết định lựa chọn phương án vừa
sử dụng cộng tác viên vừa sử dụng nhân viên của mình. Một mặt tôi yêu cầu C–
phụ trách phòng Tổng hợp chuẩn bị nội dung đăng thông báo tuyển mộ, một mặt
tôi liên hệ với một số người ở công ty cũ nơi tôi đã làm công tác tư vấn để “lôi
kéo” họ- những người mà tôi đã biết tố chất của họ qua công việc và thời gian đã
ăng

5


cùng làm việc về. Tôi cũng gửi kèm theo họ thông tin nếu họ không về được thì
giới thiệu cho tôi người nào có thể về được, anh em cùng hợp tác. Tôi tự nhủ: công
tác nhân sự của công ty vô cùng quan trọng, phải được chuẩn bị và thực hiện đầu
tiên.
Và rồi trên Tổng công ty cũng đã bổ nhiệm cho tôi một Phó giám đốc công
ty-anh Q-đại tá- kỹ sư xây dựng, anh nguyên là Giám đốc một Trung tâm thuộc

Viện thiết kế Bộ Quốc phòng, vừa nghỉ ở tuổi 54 chờ nhận sổ. Có anh tôi như trút
được gánh nặng, vì đã có người để cùng chia xẻ giải quyết công việc của công ty.
Dù sao anh cũng là người có kinh nghiệm chuyên môn hơn còn tôi có sức trẻ và
lòng nhiệt huyết, tôi nghĩ mình còn thiếu nhiều kiến thức lắm...hai anh em chúng
tôi phải chung sức cùng nhau gánh vác công ty.
C chuyển cho tôi nội dung chuẩn bị đăng thông báo tuyển dụng, một câu
trong nội dung nội dung đăng tuyển làm tôi không hài lòng. Đến bây giờ tôi vẫn
còn nhớ cái câu tôi cho là không phù hợp, phản cảm trong nội dung đăng tuyển:
“...chúng tôi là doanh nghiệp vốn nhà nước, không bắt bạn phải làm cả thứ bảy và
chủ nhật”. Nếu như thời điểm đó tôi đã được học môn Quản trị nguồn nhân lực thì
chắc trong nội dung đăng tuyển tôi sẽ chỉ đạo sao cho có nhiều ấn tượng hơn.
Nhưng dù sao tôi vẫn còn lưu lại được cái nội dung tuyển dụng mà tôi đã duyệt cho
đăng trên báo Hà nội mới và trên mạng www.24h.com.vn, một trong những nội
dung này vẫn còn lưu trên mạng internet tại địa chỉ xin trích dẫn nguyên văn:
“CÔNG TY CỔ PHẦN TƯ VẤN CÔNG NGHỆ - XÂY DỰNG PETROLIMEX
Số 1 Khâm Thiên - Đống Đa - Hà Nội
Cần tuyển lao động làm việc tại Hà Nội
- 01 Phó trưởng phòng thí nghiệm kiểm định: tốt nghiệp Đại học ngành xây dựng, địa
chất có chứng chỉ quản lý phòng thí nghiệm, ưu tiên đã làm cán bộ quản lý tại các
phòng LAS, VILAS từ 02 năm trở lên
- 02 Thí nghiệm viên: tốt nghiệp Trung cấp trở lên cách ngành xây dựng, địa chất có
chứng chỉ thí nghiệm viên có kinh nghiệm trong lĩnh vực thí nghiệm vật liệu xây dựng,
đánh giá sự phù hợp chất lượng công trình xây dựng đã từng làm việc tại các phòng
LAS, VILAS (chấp nhận làm nửa ngày hoặc cộng tác viên)

ăng

6

Chế độ:
- Lương thỏa thuận
- Bảo hiểm xã hội, y tế theo quy định Nhà nước
1. Hồ sơ dự tuyển gồm có:
- Sơ yếu lý lịch, bản sao bằng tốt nghiệp
- Các chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ
- Đơn xin việc viết tay
2. Thời gian nộp hồ sơ và sơ tuyển: từ ngày 20/11 hết ngày 30/11/2009
3. Địa điểm nộp hồ sơ: Công ty Cổ phần Tư vấn Công nghệ - Xây dựng Petrolimex
Địa chỉ: Số 01 Khâm Thiên - Đống Đa - Hà Nội
Tel: 04.3516 1410 gặp A.Chính (Phòng tổng hợp)
Lưu ý: Nếu không trúng tuyển, hồ sơ không được hoàn lại.”

Không thể để mọi người trong công ty không hiểu chức năng nhiệm vụ của
mình và các phòng khác. Bằng kiến thức thực tế và tham khảo, tự tôi đã viết các
chức năng nhiệm vụ của các phòng ban trong công ty, qui định rõ chức năng,
nhiệm vụ yêu cầu công việc và tiêu chí yêu cầu cần phải có của từng thành viên
trong phòng và các mối liên quan trong công ty. Dẫu biết rằng công việc này để các
trưởng phòng tự viết và tôi sẽ là người soát xét-phê duyệt thì sẽ tốt hơn, nhưng thời
điểm này lấy đâu ra ai để viết. Cho đến bây giờ tôi vẫn không cho đây là việc “ôm
đồm” của tôi.
Bên cạnh việc tiếp cận thị trường và khai thác công việc, thời gian này tôi rất
cần sự hỗ trợ về mặt chuyên môn cũng như thời gian và tinh thần. Thật hạnh phúc
cho tôi, những buổi đi sớm về muộn của tôi, vợ tôi đã không hề có một điều tiếng
gì mà còn chia xẻ những tâm sự rằng người lao động muốn gì ở công ty và tôi nên
làm gì.
Thế rồi công ty chúng tôi tiếp nhận được một số hồ sơ xin việc. Phòng Tổng
hợp đã loại đi một số hồ sơ được sản xuất theo công nghệ hàng loạt dưới hình thức
photo, cũng có lẽ do cái nội dung đăng tuyển có từ “Nếu không trúng tuyển, hồ sơ
không được hoàn lại” đã gây “xót tiền cho khổ chủ” nếu không trúng tuyển. Làm

như vậy có thể công ty tôi đã để mất một số ứng cử viên nếu vì một lý do nào đó
họ không chuẩn bị được đầy đủ sơ. Rút kinh nghiệm cho các lần đăng thông tin
tuyển mộ lần sau tôi đã cho đăng “chấp nhận hồ sơ photocopy”.
ăng

7


Trên bàn tôi đã có một số hồ sơ, có những hồ sơ rất dày và “nhiều phụ tùng
kèm theo”. Tôi yêu cầu lựa chọn một số hồ sơ và lên lịch phỏng vấn.
Tôi và anh Phó giám đốc trực tiếp phỏng vấn, yếu tố kinh nghiệm và lĩnh
vực công tác tương tự đã được chúng tôi ưu tiên hàng đầu theo đúng nội dung đã
đăng tuyển. Có những hồ sơ dày nhưng ứng viên này chạy quá nhiều công ty trong
một thời gian ngắn, những nhân viên này tính “trung thành với công ty” là quá ít
cũng không được chấp nhận.
Rồi có ứng viên yêu cầu mức lương quá cao cũng không được chúng tôi
chấp nhận, nó vượt quá khả năng chi trả của công ty chúng tôi.
Chúng tôi đã chọn được hai phụ trách phòng còn lại với một số tiêu chí và
mức lương công ty tôi có thể trả (quĩ lương công ty tôi bị khống chế từ HĐQT).
Một người là chị X-kỹ sư cơ khí đã từng công tác tại phòng thí nghiệm nơi tôi đã
công tác và một là H-kỹ sư xây dựng do chúng tôi tuyển dụng.
Ngay sau đó tôi yêu cầu đăng tuyển nhân viên cho các phòng luôn, ưu tiên
số lượng nhân sự nhiều cho phòng trực tiếp sản xuất là phòng Tư vấn xây dựng và
Thí nghiệm-Kiểm định. Quá trình phỏng vấn lựa chọn sơ tuyển, tôi giao cho phụ
trách các phòng trực tiếp lựa chọn trước và sau đó trình tôi. Tôi đã ký hợp đồng lao
động một số nhân viên làm việc đáp ứng được một số tiêu chí, tất cả đều trải qua
thời gian thử việc với mức lương bằng 80% của mức lương chính thức-mức lương
theo công việc. Trong đợt tuyển dụng này, chúng tôi đã tuyển một số nhân viên
trong đó có D- một sinh viên mới ra trường. Chúng tôi đánh giá cao khả năng của
D, tuy mới ra trường nhưng D đã từng tham gia thiết kế cho một số công trình hồi

D còn là sinh viên. Khi phỏng vấn D không đặt quá cao về lương, D đặt khả năng
được học hỏi và hoàn thành công việc được giao lên trước (tất nhiên sau một thời
gian ngắn tôi đã điều chỉnh tăng lương cho D). Tôi đã giao nhiệm vụ cho anh Q
phó giám đốc kỹ thuật đào tạo bồi dưỡng thêm, làm “sư phụ” cho D.
Tôi về quê giỗ ông nội, một ông bác họ đến bắt tay và vỗ vai: “Nghe bảo
mày làm to lắm hả, bác có thằng cháu đang ở nhà rỗi việc, trăm sự nhờ giám đốc
nhé, về công ty mày bố trí nó việc gì chả được!”, kèm theo câu nói chêm vào của
bố tôi: “có khó bác ấy mới nhờ đến!”. Trời ơi, có ai hiểu cho tôi được không, tôi
ăng

8


làm giám đốc, nhưng là giám đốc công ty tư vấn “còm”, tư vấn là phải hơn người,
vậy mà “thằng cháu” mà ông bác nói mới chỉ học hết lớp chín xong rồi ở nhà, bố
trí công việc gì bây giờ. Biết làm sao đây? Tôi không thể từ chối được vì ở quê từ
chối không giúp đỡ tức là gạt bỏ tình cảm, tôi đành phải vui vẻ nhận lời “ để cháu
thu xếp, nhưng ra đó nhà cửa và sinh hoạt là khó khăn lắm đó” với điều kiện “làm
trước cho cháu bộ hồ sơ!”, kèm theo hướng dẫn phải có sơ yếu lý lịch, giấy khám
sức khỏe, bằng tốt nghiệp lớp chín và 4 ảnh 4x6. (Bằng quan hệ quen biết tôi cũng
xin cho “cháu của ông bác” được vào làm công nhân ở công ty khác, không phải là
công ty của tôi, với mức sống vừa phải).
Tôi đã tuyển dụng được một số vị trí, nhưng vấn đề là làm thế nào để giữ
chân những người làm được việc? Là người quản lý vốn không chỉ bảo toàn mà
còn phải phát triển, lại còn là đại diện trước pháp luật nữa, tôi lo lắm. Tôi phải đảm
bảo lợi ích cho người góp vốn, cho người lao động, làm đầy đủ nghĩa vụ cho nhà
nước theo luật định và cả cho gia đình tôi nữa chứ? Phải khai thác nhiều việc và
giảm chi phí. Rồi các tổ chức Đảng, Đoàn thanh niên và công đoàn trong công ty
cũng ra đời, một chỗ dựa cho người lao động không chỉ về tinh thần...Tự hiểu đã
làm nghề tư vấn cần phải biết rất nhiều, tôi đã tổ chức cho anh em tham gia các

khóa tập huấn, đào tạo với mong muốn anh em được có thêm kiến thức không chỉ
phục vụ công ty mà còn cho bản thân họ nữa. Sau một năm tổng kết lại tôi nhận ra:
có mỗi mình giám đốc và lái xe trong công ty là chưa tham dự khóa đào tạo nào do
công ty đài thọ.
Tôi đã chấp nhận mức lương giám đốc tại đây vừa phải, bởi vì tôi còn thu
nhập tại nơi tôi nắm giữ cổ phần chi phối của một công ty khác nữa. Có tháng tôi
đã để T-kỹ sư thiết kế, một nhân viên phòng Tư vấn xây dựng mức lương bằng tôi
để khuyến khích động viên anh em. Hàng tháng tôi tổ chức cho anh em giao lưu tại
một quán ăn nào đó và hát Karaoke để giảm stress. Tôi cũng đã bỏ cả tiền túi để
cho anh em cùng gia đình đi dã ngoại tại Hòa Bình với mong muốn mọi người gắn
kết với nhau hơn...
Chúng tôi đã lựa chọn được một số nhân viên đáp ứng các yêu cầu của công
việc đề ra theo định hướng từ hội đồng quản trị.
ăng

9


Theo thời gian, có nhân viên công tác tại công ty có nguyện vọng xin chuyển
vì lý do cần gần gia đình, rồi có người được tuyển dụng rồi lại bị sa thải khi không
đáp ứng được công việc và rồi công ty tôi lại tuyển dụng người khác thay
thế...Guồng máy của công ty vẫn chạy đều, nếu như không có chuyện liên quan
đến H-người nhà của chủ tịch HĐQT. Qua công việc tôi nhận thấy H- phụ trách kế
toán đã không đáp ứng được yêu cầu công việc. Các chứng từ kế toán H đã không
quản lý theo hợp đồng, mặc dù ban giám đốc chúng tôi đã họp yêu cầu nhắc nhở.
Nhiệm vụ của phụ trách kế toán đã được viết trong chức năng nhiệm vụ công ty:
không chỉ tuân thủ chuẩn mực kế toán và luật thuế mà còn phải là tối đa hóa lợi ích
cho doanh nghiệp. Tôi biết rằng H rất khó làm được việc ấy, H đã không làm được
cái công việc công ty cần. Vì lợi ích của công ty, tôi đã kiến nghị với chủ tịch
HĐQT được tuyển nhân viên khác thay thế,...nhưng tôi đã không được chấp thuận.

Nhớ tới chuyện anh bạn hừng hực khí thế, khi mới về công ty tiềp thân là
một doanh nghiệp vốn nhà nước được cổ phần hóa. Công ty này lượng nhân sự
thuộc ”hạng khủng”, số người làm được việc rất ít toàn “con cháu các cụ”, số ngồi
chơi xơi nước, đến tháng nhận lương thì nhiều. Khi đó tâm sự với tôi, anh nói ”đổi
mới hay là chết, tao quyết định rồi ”đuổi hết hay là chết”. Tôi tin và ủng hộ ý
tưởng của anh, mong anh thành công. Xong sau khi sắp xếp lại cơ cấu một số
phòng ban, ngay sau khi cho hai trường hợp nghỉ việc và chuyển công tác, anh đã
là người thứ ba ra đi khỏi công ty. Không cần hỏi anh lý do anh là người ra đi hay
là bị ra đi, tôi cũng biết câu trả lời của anh-đó là môi trường không phù hợp.
Cho dù tôi rất tâm huyết với công ty đó nhưng với tính cách tương tự anh
bạn mình, tôi đã chuyển sang công ty khác- Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng số
4.2 nơi tôi hiện nay đang là Phó giám đốc.
Một doanh nghiệp bao giờ cũng hoạt động với mong muốn đạt năng suất,
chất lượng, hiệu quả và với mục đích tối đa hóa lợi nhuận cho người sở hữu theo
Luật. Các tiêu chí tuyển dụng hay sa thải dù đặt ra hay không đặt ra đều mong
muốn tuyển dụng được các lao động chất lượng cao, nhưng không phải lúc nào
cũng có thể tuyển dụng được; Hoặc ngược lại, những người vì một lý do nào đó
không đủ điều kiện đáp ứng các tiêu chí do người tuyển dụng đặt ra thì sẽ mãi mãi
ăng

10


không bao giờ được tuyển dụng? Một video clip của Trung Quốc đã gây xôn xao
dư luận cư dân trên mạng về câu chuyện một anh chàng sinh viên sau khi ra trường
không xin được việc đã tự đốt bằng tốt nghiệp. Hoặc có những người như tôi được
biết đã tự thất nghiệp khi sẵn sàng rời bỏ cơ quan để làm công việc họ cho là tự do
hơn....Bài toán giải quyết các vấn đề liên quan đến công việc với những người
không được tuyển dụng đã thất nghiệp đặt ra và đòi hỏi phải có sự phối hợp, chung
tay của các cấp các ngành trong toàn xã hội cùng giải quyết.

Những câu chuyện tôi dẫn ra và phân tích không phải mục đích tự sự. Tôi
cho rằng dù công việc đơn giản phổ thông (bán kem) hay là công việc đặc thù
(tuyển phi công), hay là nghe theo tiếng gọi của con tim và lý trí để chung sống với
người bạn đời của tôi hiện nay, phải chăng cũng là một cuộc tuyển dụng và tôi là
người được tuyển dụng?
Cuối bài này tôi chỉ mạo muội đưa ra ý kiến của mình: một cá nhân, cho dù
là người tuyển dụng hay là người được tuyển dụng, thì không những chỉ cần có sức
khỏe, tri thức mà cần có một cái tâm nhân văn, một ý chí (bởi cuộc đời này có phải
ai sinh ra cũng được lành lặn, đầy đủ đâu), một nghị lực và một tầm nhìn cho
tương lai. Có như vậy và biết đâu sau khóa học MBA này, tôi lại tiếp tục bước vào
một công việc mà chính tôi sẽ là người tuyển dụng hay là người được tuyển dụng
trong một lĩnh vực nào đó...

ăng

11