Tiểu luận môn PPNCKH tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng ở đảng bộ huyện phú xuyên trong tình hình hiện nay

A.PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong xã hội có giai cấp, mỗi giai cấp đều có tư tưởng chủ đạo của mình.
Tư tưởng đó phản ánh điều kiện sinh hoạt, địa vị kinh tế của một giai cấp. Giai
cấp nào giữ địa vị thống trị trong xã hội, thì tư tưởng của giai cấp đó sẽ thống trị
trong xã hội. Chừng nào trong xã hội còn giai cấp và đấu tranh giai cấp thì
không thể có hệ tư tưởng siêu giai cấp hoặc phi giai cấp. Vì vậy, tăng cường
công tác tư tưởng nói chung, tăng cường công tác giáo dục chính trị - tư tưởng là
tất yếu đối với mỗi đảng chính trị nói chung và đảng chính trị cầm quyền nói
riêng nhằm xây dựng, củng cố, hoàn thiện hệ tư tưởng, đáp ứng vai trò thống trị
xã hội của đảng cầm quyền.
Xem xét dưới góc độ chính trị học thì công tác giáo dục chính trị - tư tưởng
là một trong những chức năng vô cùng quan trọng, giữ vị trí hàng đầu trong hoạt
động chính trị của Đảng. Các đảng chính trị - dù là đảng của giai cấp vô sản hay
là của giai cấp tư sản, dù cầm quyền hay chưa cầm quyền - đều phải thông qua
công tác này nhằm xác lập, hình thành và phát triển hệ tư tưởng giai cấp cho mọi
đảng viên của đảng mình, đồng thời qua đó mở rộng phạm vi ảnh hưởng trong
toàn xã hội, tạo ra uy tín lớn cho Đảng để trở thành một đảng cầm quyền.
Chính vì vậy, cần phải khẳng định rằng, công tác giáo dục chính trị - tư
tưởng là một bộ phận quan trọng trong công tác xây dựng Đảng đối với các
Đảng Cộng sản nói chung và Đảng Cộng sản Việt Nam nói riêng. Cùng với công
tác tổ chức, công tác giáo dục chính trị - tư tưởng góp phần xây dựng Đảng
thành đội tiên phong, bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp công nhân và nhân
dân lao động.
Sự sụp đổ chế độ xã hội chủ nghĩa ở các nước Đông Âu và Liên Xô ở thập
niên cuối thế kỷ XX kéo theo sự tan rã và phân tán các đảng cộng sản. Có nhiều
nguyên nhân, nhưng trong đó nguyên nhân quan trọng là công tác giáo dục
chính trị - tư tưởng của Đảng chưa được chú trọng đúng mức. Bài học kinh
nghiệm lịch sử đó càng khẳng định rằng muốn giữ vai trò của Đảng cộng sản

1

Việt Nam không thể không thường xuyên coi trọng công tác giáo dục chính trị tư tưởng.
Sau sự sụp đổ của Đông Âu và Liên Xô, các nhà hoạch định chiến lược,
các tổng thống Mỹ đều nhất quán chủ trương “thừa thắng, làm tới, tiếp cận,
chuyển hoá” coi Việt Nam là trọng điểm để tiếp tục thanh toán chế độ xã hội chủ
nghĩa. Thế nhưng, trước cơn bão táp của sự sụp đổ theo hiệu ứng “đôminô” và
sự điên cuồng chống phá của các thế lực thù địch, chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt
Nam vẫn tồn tại, Đảng Cộng sản Việt Nam vẫn giữ vững vai trò cầm quyền.
Thực tế của hơn 20 năm đổi mới vừa qua tại Việt Nam, do Đảng Cộng sản Việt
Nam khởi xướng và lãnh đạo, đã đưa đất nước Việt Nam thoát ra khỏi khủng
hoảng kinh tế - xã hội, ngày càng được khẳng định trên trường quốc tế, giữ vững
được an ninh-quốc phòng, quan hệ đối ngoại được mở rộng..., đã tạo tiền đề cơ
bản cho bước phát triển toàn diện đất nước trong thời gian tiếp theo. Thành tựu
to lớn đó, có sự đóng góp không nhỏ và vô cùng quan trọng của công tác giáo
dục chính trị - tư tưởng của Đảng.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, chúng ta vẫn đang đối mặt
với những nguy cơ và thách thức mà Nghị quyết Trung ương 4 (khoá XI) của
Đảng đã chỉ ra, đó là: “Cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện, giảm sút

ý chí chiến đấu, quên đi trách nhiệm, bổn phận trước Đảng, trước nhân dân.
Việc tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, các
nghị quyết, chỉ thị, quy định về xây dựng, chỉnh đốn Đảng ở một số nơi chưa
đến nơi đến chốn, kỷ cương, kỷ luật không nghiêm, nói không đi đôi với làm,
hoặc làm chiếu lệ.
Công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống
nhiều khi còn hình thức, chưa đủ sức động viên và thường xuyên nâng cao ý
chí cách mạng của cán bộ, đảng viên; một số nơi có tình trạng những việc
làm đúng, gương người tốt không được đề cao, bảo vệ; những sai sót, vi
phạm không được phê phán, xử lý nghiêm minh. Công tác kiểm tra, giám sát,

giữ gìn kỷ cương, kỷ luật ở nhiều nơi, nhiều cấp chưa thường xuyên, ráo riết;
đấu tranh với những vi phạm còn nể nang, không nghiêm túc. Vai trò giám
2


sát của nhân dân thông qua Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã
hội chưa được phát huy, hiệu quả chưa cao”.
Trong bối cảnh chung của đất nước, công tác giáo dục chính trị - tư tưởng
của Đảng bộ Huyện Phú Xuyên trong những năm qua cũng đã thu được những
thành tựu quan trọng, góp phần tích cực vào sự nghiệp phát triển của địa
phương. Tuy vậy, so với yêu cầu của nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới,
công tác giáo dục chính trị - tư tưởng vẫn còn nhiều bất cập, nếu không nhanh
chóng đổi mới và nâng cao chất lượng của công tác này thì khoảng cách giữa
yêu cầu và khả năng đáp ứng nhu cầu ngày càng dãn ra.
Chính vì vậy, việc tăng cường công tác giáo dục chính trị - tư tưởng là một
yêu cầu cấp bách trong giai đoạn hiện nay ở Đảng bộ Huyện Phú Xuyên. Xuất
phát từ tầm quan trọng của công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, cũng như
những vấn đề đặt ra của địa phương, tôi xin chọn đề tài: “Tăng cường công tác
giáo dục chính trị - tư tưởng ở Đảng bộ Huyện Phú Xuyên trong tình hình
hiện nay”, làm tiệu luận môn học Nguyên lý công tác tư tưởng.
2. Lịch sử nghiên cứu đề tài. Nghiên cứu trực tiếp hay gián tiếp đến vấn
đề trên, từ trước đến nay đã có một số tác giả với các công trình đã được công
bố. Trong vài năm trở lại đây đã có rất nhiều cuộc hội thảo, hội nghị bàn về vấn
đề tăng cường công tác giáo dục chính trị - tư tưởng trong tình hình hiện nay
được tổ chức liên tục tại những trung tâm của đất nước như: Hà Nội, Thành phố
Hồ Chí Minh, Huế... Trong các hội thảo, hội nghị, vấn đề tăng cường công tác
giáo dục chính trị - tư tưởng đã được một số nhà nghiên cứu đề cập ở nhiều góc
độ, đánh giá khác nhau và tuy ở mức độ sơ khởi... Từ những vấn đề trên đã tạo
tiền đề và những điều kiện quan trọng để tôi lựa chọn vấn đề để thực hiện đề tài
tiểu luận này.

3. Mục đích và nhiệm vụ
3.1. Mục đích: Trên cơ sở làm sáng tỏ lý luận và thực tiễn về công tác giáo
dục chính trị - tư tưởng đối với việc xây dựng Đảng vững mạnh. Từ đó vận dụng
để xem xét, đánh giá thực trạng và qua đó đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm
hiện thực hoá những quan điểm, đường lối chính sách của Đảng, góp phần nâng
3


cao chất lượng giáo dục chính trị - tư tưởng nhằm hoàn thành nhiệm vụ chính trị
của Huyện Phú Xuyên cũng như của Thành Phố Hà Nội trong giai đoạn hiện
nay.
3.2. Để thực hiện mục tiêu trên, đề tài có nhiệm vụ:
- Phân tích những vấn đề lý luận chung về công tác giáo dục chính trị - tư
tưởng trong hoạt động của Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Đánh giá tình hình tư tưởng và thực trạng công tác giáo dục chính trị - tư
tưởng của Đảng bộ Huyện Phú Xuyên trong thời gian qua.
- Trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường công tác giáo
dục chính trị - tư tưởng ở Đảng bộ Huyện Phú Xuyên trong thời gian tới.
4. Giới hạn nghiên cứu:
Phạm vi đề tài tập trung làm rõ thêm về cơ sở lý luận và khảo sát công tác
giáo dục chính trị - tư tưởng ở Đảng bộ Huyện Phú Xuyên từ năm 2001 cho đến
nay.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu:
5.1. Cơ sở lý luận: Trong đề tài này, tôi dựa vào những nguyên lý lý luận
của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng Cộng
sản Việt Nam, đồng thời kế thừa một số kết quả nghiên cứu của các công trình
nghiên cứu đã được công bố.
5.2. Phương pháp nghiên cứu: Đề tài được tiếp cận từ phương diện chính
trị học mà trực tiếp là lý luận về Đảng chính trị, Đảng chính trị cầm quyền.
Đồng thời, trong quá trình thực hiện đề tài tôi sử dụng hệ thống phương pháp

luận duy vật biện chứng, duy vật lịch sử và các phương pháp khoa học khác
như: phân tích, tổng hợp...
6. Ý nghĩa của đề tài: Qua quá trình nghiên cứu đề tài này, bàn thân tôi
muốn kiểm tra, đánh giá lại trình độ hiểu biết và việc ứng dụng các kiến thức đã
được học để làm sáng tỏ thêm một số vấn đề về công tác giáo dục chính trị - tư
tưởng, đồng thời muốn đóng góp một phần nào đó vào việc làm tài liệu tham
khảo cho một số bạn sinh viên và một số người quan tâm đến vấn đề này.

4


7. Kết cấu:
Ngoài phần mở bài, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn có 3
chương chính:
- Chương I: Những vấn đề lý luận về công tác giáo dục chính trị - tư
tưởng.
- Chương II: Thực trạng và một số giải pháp cơ bản nhằm tăng cường
công tác giáo dục chính trị - tư tưởng của Đảng bộ Huyện Phú Xuyên.
- Chương III: Phương hướng, nhiệm vụ và những giải pháp nhằm tăng
cường công tác giáo dục lý luận – chính trị ở Đảng bộ Huyện Phú Xuyên trong
tình hình hiện nay.

5


B. NỘI DUNG
Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ
CÔNG TÁC GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ - TƯ TƯỞNG
1.1. CÔNG TÁC GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ TƯ TƯỞNG - MỘT TẤT

YẾU ĐỂ THỰC THI VAI TRÒ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN
1.1.1. Một số khái niệm
1.1.1.1. Chính trị
1.1.1.2. Tư tưởng
1.1.1.3. Công tác giáo dục chính trị - tư tưởng
1.2. SỰ CẦN THIẾT PHẢI TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC GIÁO DỤC
CHÍNH TRỊ - TƯ TƯỞNG Ở NƯỚC TA HIỆN NAY
1.2.1 Yêu cầu khách quan của sự nghiệp đổi mới và vai trò của chính
trị - tư tưởng trong quá trình lãnh đạo của Đảng.
1.2.1.1. Tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục chính trị - tư
tưởng xuất phát từ yêu cầu làm thất bại âm mưu “diễn biến hoà bình”.
1.2.1.2. Xuất phát từ yêu cầu của công tác lý luận trước những biến đổi
của thực tiễn cần khái quát tổng kết, bổ sung và phát triển.
1.2.1.3. Tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục chính trị - tư
tưởng đáp ứng yêu cầu cao về nhận thức đối với sự nghiệp công nghiệp hoáhiện đại hoá.
1.2.1.4. Đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục chính trị - tư tưởng
nhằm để đáp ứng yêu cầu nâng cao văn hoá chính trị cho các chủ thể chính
trị hiện nay.
1.2.2. Tầm quan trọng của công tác giáo dục chính trị - tư tưởng.

6


CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CƠ BẢN NHẰM TĂNG
CƯỜNG CÔNG TÁC GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ, TƯ TƯỞNG CỦA ĐẢNG
BỘ HUYỆN PHÚ XUYÊN
2.1 Thực trạng tình hình tư tưởng và công tác giáo dục chính trị, tư
tưởng của đảng bộ huyện phú xuyên thời gian qua
2.1.1 Vài nét về đặc điểm tình hình của huyện Phú xuyên

* Về kinh tế:
* Về chính trị:
* Về văn hoá - xã hội:
* Về an ninh quốc phòng:
2.1.2 Tình hình tư tưởng và công tác giáo dục chính trị - tư tưởng của
Đảng bộ Huyện Phú Xuyên.
2.1.2.1. Đặc điểm tình hình tư tưởng trong Đảng bộ và nhân dân
2.1.2.2. Thực trạng công tác giáo dục chính trị - tư tưởng của Đảng bộ
Huyện Phú Xuyên trong thời gian qua.
2.1.2.2.1. Thành tựu đã đạt được trong công tác giáo dục chính trị - tư
tưởng
2.1.2.2.2 Một số hạn chế.
2.3. Nguyên nhân và bài học kinh nghiệm
* Nguyên nhân của những thành tựu:
* Nguyên nhân của hạn chế:
* Những bài học kinh nghiệm:

7


Chương 3.
PHƯƠNG HƯỚNG, NHIỆM VỤ VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM
TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC GIÁO DỤC LÝ LUẬN – CHÍNH TRỊ Ở
ĐẢNG BỘ HUYỆN PHÚ XUYÊN TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY.
3.1. Phương hướng, nhiệm vụ:
3.2. Những giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường công tác giáo dục
chính trị - tư tưởng ở Đảng bộ Huyện Phú Xuyên.
3.2.1 Kết hợp chặt chẽ và phát huy vai trò của các tổ chức trong hệ thống
chính trị tham gia làm công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, tạo nên sức
mạnh tổng hợp của cả hệ thống.

3.2.2 Tăng cường và nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng
kiến thức, năng lực, kinh nghiệm làm công tác giáo dục chính trị - tư tưởng
cho các cấp ủy cơ sở.
3.2.3 Xây dựng kế hoạch đào tạo bồi dưỡng lý luận chính trị tại chổ gắn
với nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị của
Huyên Ủy Phú Xuyên.
3.2.4. Cải tiến và nâng cao chất lượng hoạt động của đội ngũ báo cáo
viên.
3.2.5. Củng cố, phát huy sức mạnh của các phương tiện thông tin đại
chúng trên địa bàn Huyện gắn với việc đẩy mạnh hoạt động văn hoá - văn
nghệ, thể dục thể thao.
3.2.6. Tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật cho công tác giáo dục chính trị
- tư tưởng.
3.2.7. Tổ chức xây dựng đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác giáo dục
chính trị - tư tưởng.

8


C. KẾT LUẬN
Như vậy, chúng ta thấy rằng sức mạnh của một Đảng chính trị trước hết bắt
nguồn từ đường lối chính trị đúng đắn, sự nhất trí của toàn Đảng và sự ủng hộ
của toàn xã hội. Chính công tác giáo dục chính trị - tư tưởng đã góp phần quan
trọng trong việc tạo ra sức mạnh đó. Thông qua công tác này, các đảng chính trị
xác lập, hình thành và phát triển hệ tư tưởng của giai cấp mình, đồng thời truyền
bá hệ tư tưởng đó nhằm biến hệ tư tưởng của giai cấp mình thành hệ tư tưởng
thống trị trong đời sống tinh thần của xã hội, để lôi cuốn, thúc đẩy quần chúng
hành động theo mình, tạo nên uy tín và sức mạnh cho Đảng. Do đó, công tác
giáo dục chính trị - tư tưởng là một chức năng tất yếu không thể thiếu được của
mọi đảng chính trị.

Đảng Cộng sản Việt Nam, ngay từ khi mới ra đời cũng như trong suốt quá
trình lãnh đạo Cách mạng Việt Nam luôn khẳng định: công tác giáo dục chính trị
- tư tưởng là một trong những lĩnh vực trọng yếu của Đảng, là một vũ khí sắc
bén trong tiến trình cách mạng, từ cách mạng giải phóng dân tộc đến cách mạng
xã hội chủ nghĩa. Đảng ta đã thường xuyên chú trọng tuyên truyền, giáo dục làm
cho đường lối đúng đắn của Đảng lan toả, thấm sâu vào quần chúng nhân dân.
Thành công của sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta hơn 80 năm qua luôn luôn
có sự đóng góp trực tiếp và hiệu quả của công tác giáo dục chính trị - tư tưởng.
Thông qua công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, Đảng đã rèn luyện, bồi dưỡng
các thế hệ cán bộ, đảng viên trung kiên, anh dũng và mưu trí, kế tục sự nghiệp
cách mạng của Đảng, đồng thời giáo dục thuyết phục, lôi cuốn quần chúng nhân
dân đi theo Đảng, khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, khẳng định sự
lãnh đạo đúng đắn của Đảng. Trên cơ sở đó, nâng cao lòng tin của cán bộ, đảng
viên và nhân dân đối với sự nghiệp đổi mới, đối với con đường đi lên chủ nghĩa
xã hội ở nước ta.
Tuy nhiên, bên cạnh những việc đã đạt được, công tác tư tưởng nói chung
và công tác giáo dục chính trị - tư tưởng nói riêng của Đảng trong những năm
qua vẫn còn nhiều yếu kém và hạn chế mà Nghị quyết Trung ương 4 (khoá XI)
đã chỉ ra. Thêm vào đó, chúng ta đang tiến hành đẩy mạnh công nghiệp hoá,
9


hiện đại hoá đất nước. Vì vậy, nhiệm vụ đặt ra cho công tác giáo dục chính trị tư tưởng rất nặng nề trong quá trình tổng kết thực tiễn cũng như làm rõ các vấn
đề mới nảy sinh. Do đó, đòi hỏi Đảng ta phải quan tâm hơn nữa đến công tác
giáo dục chính trị - tư tưởng.
Tình hình tư tưởng và công tác giáo dục chính trị - tư tưởng ở Đảng bộ
Huyện Phú Xuyên cũng không nằm ngoài nhận định trên. Vì vậy, yêu cầu cấp
bách của công tác giáo dục chính trị - tư tưởng là phải có một định hướng phục
vụ cho giai đoạn trước mắt, vừa đón đầu cho tình hình nhiệm vụ của những giai
đoạn tiếp theo. Trong đó cần chú trọng đến việc xây dựng một đội ngũ cán bộ

làm công tác giáo dục chính trị - tư tưởng của Đảng ngang tầm nhiệm vụ. Đồng
thời xây dựng những giải pháp đồng bộ, có sức mạnh tập thể để chiến thắng
trong cuộc đấu tranh tư tưởng, đẩy lùi nguy cơ, tranh thủ thời cơ, nhằm củng cố
và phát triển hệ tư tưởng của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan
điểm, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, xây dựng Đảng
Cộng sản Việt Nam trong sạch vững mạnh.
Chính vì vậy, tăng cường công tác giáo dục chính trị - tư tưởng trong giai
đoạn hiện nay là một yêu cầu, nhiệm vụ quan trọng góp phần xây dựng Đảng bộ
Huyện Phú xuyên vững mạnh, đủ sức chiến đấu và ngang tầm đòi hỏi của cách
mạng, để Thủ đô Hà Nội xứng đáng với vị trí, vai trò và chức năng của mình.

10


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình Nguyên lý công tác tư tưởng-Tập 1-Học viện Báo chí – Tuyên
Truyền.
2. Lịch sử Đảng bộ Huyện Phú Xuyên (1975-2010).
3. Tài liệu Nâng cao công tác giáo dục - lý luận chính trị cho cán bộ Đảng
viên Huyện Phú Xuyên trong tình hình hiện nay.
4. ĐcsVN: Văn kiện hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành TW khóa XI về một
số vấn đề cấp bách trong công tác xây dựng Đảng hiện nay.
5. Nguyễn Đức Bình: Một số vấn đề về công tác lý luận tư tưởng và văn
hóa, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội 2004.
6. Đẳng Cộng sản Việt Nam: Báo cáo tổng kết một số vấn đề lý luận - thực
tiễn qua 20 năm đổi mới (1986-2006), lưu hành nội bộ, Hà Nội, 2005.
7. Tô Huy Rứa: Nhìn lại quá trình đổi mới tư duy lý luận của Đảng 19862005, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005, t. 1.
8. Tô Huy Rứa: Công tác tư tưởng trước yêu cầu và nhiệm vụ mới, Thông
tin công tác tư tưởng, lý luận, số 9-2007.
9. Lê Hữu Nghĩa: Toàn cầu hóa – những vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb.

Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2004.
10. Trần Ngoc Linh: Quan điểm của V.I. Lênin về công tác tư tưởng, lý luận
với công cuộc đổi mới của chúng ta, Tạp chí Cộng sản, số 11-2003.

11


MỤC LỤC
A.PHẦN MỞ ĐẦU.....................................................................................................................1
B. NỘI DUNG............................................................................................................................6
Chương 1.....................................................................................................................................6
C. KẾT LUẬN............................................................................................................................9

12