Đề thi thpt quốc gia môn ngữ văn (6)

SỞ GD VÀ ĐT QUẢNG NAM
TRƯỜNG THPT NGUYỄN HIỀN

ĐỀ THAM KHẢOTHI TỐT NGHIỆP THPT
NĂM HỌC 2010 - 2011
MÔN : NGỮ VĂN
( Thời gian : 150 phút, không kể thời gian giao đề )

I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ CÁC THÍ SINH ( 5 điểm )
Câu 1 ( 2 điểm ) :
Trong đoạn trích “ Ông già và biển cả ”- trích tác phẩm cùng tên của Hê-minhuê, ông lão Xan-ti-a-go đã hướng tới đối thoại với đối tượng nào ? Điều đó có ý
nghĩa gì ?
Câu 2 ( 3 điểm ) :
Viết bài văn ngắn ( khoảng 400 từ) trình bày suy nghĩ của anh ( chị ) về thực
trạng môi trường hiện nay
II. PHẦN RIÊNG ( 5 điểm )
Thí sinh chỉ chọn làm một trong hai câu : 3.a hoặc 3.b
Câu 3.a. Theo chương trình Chuẩn ( 5 điểm ) :
Sự cảm nhận mới mẻ về Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm qua đoạn thơ :
“ Trong anh và em hôm nay
Đều có một phần Đất Nước
Khi hai đứa cầm tay
Đất Nước trong chúng ta hài hòa nồng thắm
Khi chúng ta cầm tay mọi người
Đất Nước vẹn tròn, to lớn
Mai này con ta lớn lên
Con sẽ mang Đất Nước đi xa
Đến những tháng ngày mơ mộng
Em ơi em Đất nước là máu xương của mình
Phải biết gắn bó và san sẻ
Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở

Làm nên đất Nước muôn đời…”
(Đoạn trích Đất Nước - Trích trường ca Mặt đường khát vọng của Nguyễn
Khoa Điềm, tr 119 và 120, Ngữ văn tập 1, NXB Gdục)
Câu 3.b. Theo chương trình Nâng cao ( 5 điểm ) :
Phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài trong truyện ngắn “Chiếc thuyền
ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu .
( Ngữ văn 12 nâng cao,Tr 80-89, Tập II, NXB Giáo dục năm 2008 )
-----------------------Hết--------------------------


Hướng dẫn chấm thi
Câu
Đáp án
hỏi
I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ CÁC THÍ SINH
Câu 1

Câu 2

Điểm

Trong đoạn trích “ Ông già và biển cả ”- trích tác phẩm
cùng tên của Hê-minh-uê, ông lão Xan-ti-a-go đã hướng tới
đối thoại với đối tượng nào ? Điều đó có ý nghĩa gì ?
- Đối tượng : con cá kiếm
1,00
- Ý nghĩa : Con cá kiếm thực sự trở thành một nhân vật sống 1,00
động, bình đẳng, một đối thủ ngang sức ngang tài với ông lão
đánh cá bởi nó có đủ suy nghĩ, tính cách, hành động.
Viết bài văn ngắn ( khoảng 400 từ) trình bày suy nghĩ của

anh ( chị ) về thực trạng môi trường hiện nay
a. Yêu cầu kĩ năng :
Biết làm bài nghị luận xã hội về một hiện tượng đời sống. Kết
cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ,
ngữ pháp .
b. Yêu cầu kiến thức :
Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng phải đảm bảo
các ý sau :
- Nêu được vấn đề nghị luận
0,25
- Nêu hiện tượng :
+ Môi trường sống của chúng ta đang bị tàn phá dữ dội
+ Thiên nhiên đang “ nổi giận” với con người : dẫn chứng…
nhất là thảm họa kép ở Nhật Bản .
- Nguyên nhân :
+ Bản thân con người thiếu ý thức bảo vệ môi trường
+ Vấn đề tuyên truyền về bảo vệ môi trường tuy phong phú
nhưng phần lớn còn mang tính hình thức, chưa tác động sâu vào
nếp nghĩ, nếp sống của mọi người .
+ Dân số tăng nhanh, nhu cầu sinh tồn tự nhiên khiến môi
trường trở nên “ quá tải”
-Hậu quả : Con người trở thành nạn nhân của chính mình khi
không biết bảo vệ môi trường
- Giải pháp :
+ Nâng cao hiểu biết về môi trường
+ Có cách ứng xử đúng đắn với môi trường xung quanh bằng
những việc làm đơn giản và thiết thực nhất
+ Giải quyết bài toán dân số
- Đánh giá chung

0,5

0,75

0,5
0,75

0,25


*Lưu Chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt được yêu cầu cả kĩ năng và
ý
kiến thức
II. PHẦN RIÊNG
Câu
3.a

*Lưu
ý
Câu
3.b

Sự cảm nhận mới mẻ về Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm
a. Yêu cầu kĩ năng : Biết cách làm bài nghị luận về một bài
thơ, đoạn thơ, phân tích được những hình ảnh, hình tượng tho
trong tác phẩm văn học. Biết vận dụng thao tác phân tích, chứng
minh …đặc biệt là so sánh . Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát,
không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp .
b. Yêu cầu về kiến thức : Thí sinh có thể trình bày theo nhiều
cách nhưng cần làm rõ các ý sau :

- Nêu được vấn đề nghị luận
- Giới thiệu khái quát sự cảm nhận mới mẻ, độc đáo của
Nguyễn Khoa Điềm về Đất Nước trong cả đoạn thơ đầu
- Đất Nước không phải là cái gì xa lạ mà có ngay trong sự
sống, trong máu thịt của mỗi con người.
- Đất Nước là sự hài hòa, thống nhất giữa riêng và chung, giữa
cnhân và cđồng. Đó là sự gắn bó giữa số phận cá nhân và vận
mệnh chung của cộng đồng, dân tộc .
- Đất Nước được gìn giữ, lưu truyền và phát huy qua nhiều thế
hệ
- Suy ngẫm về trách nhiệm mỗi người đối với Đất Nước : Đất
Nước là máu xương, là sinh mệnh nên trách nhiệm với Đất
Nước trước tiên là trách nhiệm với bản thân. Đồng thời mỗi
người phải biết gắn bó, san sẻ và hi sinh để làm nên Đất Nước
bền vững muôn đời
- Đánh giá chung : Đoạn thơ thể hiện quan niệm cụ thể, gần
gũi, mới mẻ và độc đáo về Đất Nước cùng lối thơ tự do nhẹ
nhàng, dễ đi vào lòng người
Chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt được yêu cầu cả kĩ năng và
kiến thức
Phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài trong truyện
ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu .
( Ngữ văn 12 nâng cao, Tập II, NXB Giáo dục năm 2008 )
a. Yêu cầu kĩ năng : Biết cách làm bài nghị luận về một tác
phẩm, đoạn trích văn xuôi, phân tích được hình tượng nghệ
thuật trong tác phẩm văn học. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu
loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp .
b. Yêu cầu về kiến thức : Thí sinh có thể trình bày theo nhiều
cách nhưng cần làm rõ các ý sau :
- Nêu được vấn đề nghị luận

0,5
0,5
1,00
1,00
0,5
1,00

0,5

0,25


- Lai lịch, ngoại hình, sự lựa chọn của nhân vật

0,5

- Nhìn bên ngoài là một người đàn bà đáng thương
- Bản chất bên trong là một người đàn bà đáng trọng
+ Có lòng tự trọng
+ Là người mẹ nhân hậu, có tình yêu thương con vô bờ
+ Là người vợ bao dung, vị tha, đầy cảm thông, trong đau khổ
vẫn luôn chắc lọc niềm hạnh phúc dù nhỏ nhoi
- Bài học nhận thức :
+ Bà là biểu tượng của tình mẫu tử, người vợ hiểu chồng, là
con người hiểu lẽ đời. Là hình ảnh của người phụ nữ Việt
Nam giàu đức hy sinh
+ Câu chuyện về người đàn bà hàng chài là câu chuyện về sự
thật cuộc đời không hề đơn giản. Vì vậy không thể nhìn nhận sự
việc, hiện tượng của cuộc sống một cách dễ dãi, đơn chiều .

- Đánh giá chung

1,00
2,00

1,00

0,25