Một số biện pháp phát triển tính tích cực vận động cho trẻ mẫu giáo nhỡ trường Mầm non Si Pa Phìn

PHỤ LỤC
STT

TÊN ĐỀ

TRANG

A

Mục đích sự cần thiết

2

B

Phạm vi triển khai thực hiện

3

C

Nội dung

3

1

Tình trạng giải pháp đã biết

2

Nội dung giải pháp

a

Tổ chức hoạt động thể dục sáng thường xuyên

5-8

b

Tổ chức tốt các tiết học vận động, trò chơi vận động

8-14

c

Tổ chức hoạt động dạo chơi ngoài trời

14-16

d

Tổ chức hoạt động dã ngoại, tham quan

16-17

e

Tích hợp lồng ghép các nội dung trong tiết học

18

f

Xây dựng khu vận động

19

g

Tuyên dương khen thưởng

20-21

h

Phối hợp với phụ huynh học sinh

21- 22

3

Khả năng áp dụng giải pháp

4

Hiệu quả thu được khi áp dụng các giải pháp

5

Phạm vi ảnh hưởng của giải pháp

23

6

Kiến nghị, đề xuất

24

3-5
5

22
22-23

MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN TÍCH CỰC VẬN ĐỘNG CHO TRẺ
LỚP MẪU GIÁO NHỠ TRƯỜNG MẦM NON SI PA PHÌN
A. Mục đích, sự cần thiết
Ngày 27/03/1946 Bác Hồ đã ra lời kêu gọi toàn dân tập thể dục: “Giữ gìn
dân chủ, xây dựng nhà nước, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khỏe
mới thành công. Một người dân yếu ớt tức làm cho cả nước yếu ớt, một người
1


dân khỏe mạnh tức làm cho cả nước khỏe mạnh. Vì thế: Luyện tập thể dục, bồi
bổ sức khỏe là bổn phận của người dân yêu nước”.
Trong quá trình phát triển của mỗi con người, đặc biệt ở trẻ em lứa tuổi
mầm non, sức khỏe có một vị trí đặc biệt quan trọng vì mọi nhận thức, ngôn
ngữ, tình cảm, hành vi, tính cách và các mặt khác đều được phát triển trên nền

sức khỏe của trẻ em. Hoạt động vận động một cách khoa học, phù hợp với trẻ
em lứa tuổi mầm non là một nhân tố tích cực, có hiệu quả tăng cường sức khỏe,
thúc đẩy sự phát triển hài hòa, lành mạnh cả thể chất và tâm hồn của các em.
Vận động có trong tất cả mọi hoạt động của trẻ mầm non như: Thể dục
sáng, các hoạt động học, hoạt động ngoài trời, chạy, nhảy, chơi đùa…Nó có tác
động tốt lên cơ thể nếu đúng tư thế và vừa sức. Sự phát triển thể lực bình thường
của trẻ em không thể tách rời sự vận động nào đều mang tính chất phức hợp, là
sự hoạt động tích cực của các cơ quan vận động của con người, là phương tiện
cơ bản, đặc biệt của quá trình giáo dục thể chất. Chính vì vậy giáo dục thể chất
là một trong những nội dung quan trọng của nhà trường nhằm đào tạo thế hệ trẻ
Việt Nam phát triển trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần và
trong sáng về đạo đức.
Với những lí do trên nên tôi đã băn khoăn, trăn trở làm thế nào để giúp các
em cảm thấy hứng thú, phát huy hết tính tích cực mỗi khi được vận động trong
các hoạt động ở nhà cũng như trong trường mầm non một cách khoa học và hợp
lí nhất. Trên cơ sở đó hướng dẫn các cháu cho các cháu được vui vẻ nảy nở về
mọi phương diện mà vẫn giữ được bản sắc và cá tính riêng. Mang trong mình
trách nhiệm và nghĩa vụ là một giáo viên mầm non nên tôi đã quyết định chọn
đề tài: “Một số biện pháp phát triển tính tích cực vận động cho trẻ mẫu giáo nhỡ
trường Mầm non Si Pa Phìn”.
B. Phạm vi triển khai thực hiện
Trẻ Mẫu giáo nhỡ - trường Mầm non Si Pa Phìn – huyện Nậm Pồ - tỉnh
Điện Biên
C. Nội dung
2


1. Tình trạng giải pháp đã biết
“Vận động” là một hoạt động phát triển thể chất. Là một quá trình hình
thành, thay đổi về hình thái và chức năng sinh học của cơ thể con người dưới

ảnh hưởng của điều kiện sống và môi trường giáo dục. Giáo dục thể chất cho trẻ
là quá trình tác động nhiều mặt vào cơ thể trẻ, tổ chức cho trẻ vận động và sinh
hoạt hợp lí nhằm làm cho cơ thể trẻ phát triển đều đặn, sức khỏe được tăng
cường tạo cơ sở cho sự phát triển toàn diện.
Đặc điểm, đặc trưng của trẻ mầm non là sự hoạt động vận động tích cực
của các cháu. Nếu trẻ không vận động, vung vẩy tay chân thì cơ, gân, khớp sẽ
kém phát triển và khó phối hợp động tác. Hơn nữa, trẻ em ít hoạt động thì quá
trình trao đổi chất chậm, dạ dày và ruột làm việc yếu hơn, tim và phổi kém phát
triển.
Vận động là một trong những nguồn cơ bản để trẻ nhỏ nhận thức thế giới
xung quanh. Trẻ càng nắm được nhiều động tác và hành vy phong phú thì tiếp
xúc của nó với thế giới càng rộng hơn.
Ở tuổi mầm non trẻ rất thích được vận động qua các trò chơi, những công
việc bắt chước người lớn nhưng không phải trẻ nào cũng biết cách chơi cho
đúng, chơi cho hợp lí mà mỗi trẻ phát triển theo một mức độ khác nhau có trẻ
chậm, có trẻ nhanh, có trẻ không đều lúc nhanh lúc chậm tuy cùng trải qua
những giai đoạn như nhau, cùng chịu những quy luật phát triển như nhau nhưng
mỗi trẻ lại là một cá nhân riêng biệt không giống một trẻ nào khác.
Các giải pháp cũ tôi đã thực hiện trong nhưng năm học trước đó là tổ chức
cho trẻ tham gia các hoạt động: Thể dục sáng, trò chơi vận động, vận động cơ
bản, vận động tinh mà mỗi cá thể trẻ có một đặc điểm, tính cách và sự phát triển
không giống nhau, không tuân theo một trình tự nào hết mà phụ thuộc vào rất
nhiều yếu tố như: Di truyền, môi trường sống, đặc biệt là phương pháp nuôi
dưỡng, điều kiện xã hội...

3


Lớp tôi có 22 cháu trong đó có 11 cháu gái và 11 cháu trai, trẻ dân tộc là
11, nữ dân tộc là 5

Trước khi bắt tay vào thực hiện các giải pháp tôi đã tiến hành thực trạng
của lớp và kết quả khảo sát chất lượng vận động của trẻ mẫu giáo nhỡ đầu năm
học như sau:
Kết quả đầu năm học.
Tốt
STT

Khá

Trung

Nội dung
khảo sát

Yếu

Bình
Số

%

lượng

Số

%

lượng

Số

%

lượng

Số

%

lượng

1

Thể dục sáng

6

27

6

27

4

18

6

27

2

Vận động cơ

5

22

6

27

6

27

5

22

7

31

5

22

3

29

7

31

Vận động tinh

5

22

6

27

4

18

7

31

Dạo chơi,

4

18

5

22

6

27

7

31

bản.
3

Trò chơi vận
động

4

5

thăm quan, dã
ngoại

Từ kết quả khảo sát trên tội nhận thấy trong những năm học trước chúng tôi
cũng đã thực hiện giáo dục trẻ mầm non theo đúng chương trình và phương
pháp bộ giáo dục quy định, đặc biệt là lĩnh vực phát triển thể chất chúng tôi đã
nghiêm túc thực hiện theo hướng dẫn, tuy nhiên trong quá trình thực hiện tôi

nhận thấy một số ưu và khuyết điểm như sau:
Ưu điểm:

4


Trẻ được tham gia học tập, vui chơi chuẩn theo phương pháp, biện pháp,
được tham gia đầy đủ các vận động: Thể dục sáng, vận động cơ bản, vận động
tinh, trò chơi vận động
Trẻ được hoạt động theo mức độ phù hợp với từng độ tuổi
Nhược điểm
Bên cạnh những ưu điểm mà các giải pháp đã thực hiện tôi còn nhận thấy
một số điiẻm hạn chế của các giải pháp đó như: Trẻ chưa tích cực trong các hoạt
động vận động do cô chưa tạo được hứng thú đối với trẻ
Cô chưa thực sự nhận rõ tầm quan trong của lĩnh vực phát triển thể chất
nên chưa liên hệ mật thiết với gia đình trẻ nên còn một số gia đình chưa hiểu hết
về tầm quan trọng của môn học này và do chiều chuộng con nên không muốn
con phải vận động trong bất cứ công việc gì khiến trẻ có cảm giác lười vận
động.
Đồ dùng cho trẻ học tập còn chưa bắt mắt, chưa gây được hứng thú cho trẻ
2. Nội dung giải pháp
Từ những ưu và nhược điểm của các giải pháp đã thực hiện tôi đã nghiên
cứu và đưa ra những cải tiến mới và thực hiện một số giải pháp sau:
a. Tổ chức hoạt động thể dục sáng thường xuyên
Thể dục sáng là một bộ phận không thể thiếu được trong sinh hoạt hàng
ngày đối với trẻ lứa tuổi mầm non. Nó có tác dụng rất quan trọng đối với sự phát
triển thể chất, đẩy mạnh các quá trình sinh lí trong cơ thể và củng cố sức khỏe
cho trẻ, việc luyện tập thể dục sáng hàng ngày phù hợp với lứa tuổi giúp các em
ham thích vận động, cảm xúc tốt, nâng cao nhịp sống của trẻ.
Thể dục sáng thường xuyên giúp trẻ tập hít thở sâu, điều hòa nhịp thở,

tăng cường quá trình trao đổi chất và tuần hoàn trong cơ thể, giúp các khớp dây
chằng được mềm dẻo, linh hoạt, đồng thời nó hỗ trợ cho những hoạt động trong
5


ngày của trẻ thêm nhịp nhàng, nhanh nhẹn, giảm động tác thừa và tạo cho trẻ
tâm trạng sảng khoái, vui tươi đón ngày hoạt động mới.
Thể dục sáng còn giúp các em sự chú ý, tính kiên định, có khả năng nâng
cao hoạt động về trí lực, làm nảy nở hứng thú và tình cảm. Như vậy, thể dục
sáng là một biện pháp tốt để rèn luyện cơ thể, tăng cường thể chất cho trẻ, có thể
giúp cho cơ thể bước vào trạng thái làm việc tốt hơn, xây dựng thói quen tích
cực rèn luyện thân thể cho trẻ.
Thể dục sáng được tiến hành sau giờ đón trẻ, tốt nhất nên cho trẻ tập
ngoài trời để trẻ được hít thở không khí trong lành và tắm nắng. (Nếu trời mưa,
rét có thể tiến hành thể dục trong lớp, lớp học phải sạch sẽ, sáng sủa, thoáng
mát.
Để nâng cao tính tích cực và hiệu quả của bài tập thể dục sáng người
giáo viên cần linh hoạt, sáng tạo rất nhiều trong hình thức tổ chức bài tập thể
dục sáng. Trong mỗi chủ đề người giáo viên cần thay đổi một số động tác trong
bài thể dục sáng để tạo cảm giác mới mẻ, hứng thú và thay đổi các dạng hoạt
động của cơ bắp.
Trước khi tổ chức buổi tập thể dục sáng giáo viên cần làm thật tốt khâu
chuẩn bị tâm thế, đồ dùng, dụng cụ cho trẻ vì có chuẩn bị tốt thì trẻ mới đạt kết
quả tốt.
Tôi luôn lựa chọn các động tác từ đơn giản dễ tập đến các động tác phức
tạp yêu cầu đến sự khéo léo, dẻo dai, đảm bảo là vừa sức tập của trẻ.
Tôi đưa âm nhạc vào trong quá trình trẻ tập, tạo sự hứng thú, làm tươi mát
tâm hồn trẻ, tôi cũng lựa chọn âm nhạc phải phù hợp, nhịp điệu bài hát ăn khớp
với các động tác, mỗi chủ đề tôi lại thay đổi bài hát cho phù hợp, tạo sự mới mẻ
đối với trẻ

Tôi còn chuẩn bị đồ dùng, dụng cụ cho trẻ (hoa, cờ, nơ, gậy thể dục,
vòng…) Đồ dùng, dụng cụ tập cho trẻ phải đẹp, bắt mắt, dễ cầm.
6


Quan sát thời tiết tôi cũng cho trẻ mặc trang phục phải thoải mái, thuận tiện
cử động.
Trước khi trẻ ra sân tôi cũng chuẩn bị sân tập phải sạch sẽ, rộng rãi, thoáng
mát, an toàn cho trẻ
Mỗi sáng đến lớp tôi luôn trò chuyện với trẻ, tạo cho trẻ tâm trạng vui tươi,
thoải mái.
Trong mỗi chủ đề tôi luôn thay đổi một số động tác trong bài thể dục sáng
để tạo cảm giác mới mẻ, hứng thú và thay đổi các dạng hoạt động của cơ bắp.
Bài thể dục sáng gồm có 3 phần như sau: Khởi động, trọng động và hồi tĩnh.
* Khởi động
Để bắt đầu cho bài thể dục sáng giáo viên phải cho trẻ khởi động bằng
cách cho trẻ đi thành vòng tròn kết hợp các kiểu đi: đi bình thường, đi bằng gót
chân, đi bằng mũi bàn chân, đi nghiêng bàn chân, chạy với tốc độ khác nhau.
Sau đó dàn hàng về các tổ, nếu tập kết hợp với các dụng cụ thì giáo viên nên sắp
xếp để các dụng cụ ở nơi thuận tiện, dễ lấy để trẻ không bị gián đoạn, tranh dành
nhau trong khi tập.
* Trọng động
Ở phần trọng động này người giáo viên nhất thiết phải cho trẻ tập thứ tự
các động tác có tác động đến các bộ phận trên cơ thể như sau:
Hô hấp: Gà gáy sáng, thổi bóng bay, máy bay kêu… tập 4-6 lần.
Tay: Đưa 2 tay sang ngang rồi đưa ra phía trước tập 4 lần – 4 nhịp.
Bụng: Đưa 2 tay lên cao, cúi gập người về phía trước, 2 tay chạm mũi bàn
chân và trở về. Tập 4 lần 4 nhịp.
Chân: 2 tay chống hông, đưa chân ra trước khuỵu gối và trở về tập 4 lần 4
nhịp.

7


* Hồi tĩnh
Cho trẻ múa một bài chậm dãi kết hợp với các động tác nhẹ nhàng làm như
vậy sẽ giúp cho mạch đập của trẻ trở lại bình thường.

(H1: Hình ảnh học sinh tham gia thể dục sáng)

b. Tổ chức tốt các tiết học vận động, trò chơi vận động.
Tiết học thể dục là hình thức cơ bản trong các hình thức giáo dục thể chất
cho trẻ mầm non. Trên tiết học thể dục với trẻ mầm non, giáo viên cung cấp và
rèn luyện cho trẻ những kỹ năng, kỹ xảo vận động có mục đích, tổ chức, hệ
thống và có kế hoạch. Nhiệm vụ chuyên biệt của tiết học thể dục là dạy trẻ
những kỹ năng vận động đúng, hình thành và phát triển các tố chất thể lực cho
trẻ tùy theo mức độ phù hợp với từng lứa tuổi.
Tiết học thể dục là việc thực hiện có hệ thống các mối quan hệ qua lại
giữa nhiệm vụ giáo dục và giáo dưỡng đối với sức khỏe. Khi hoàn thành những
quan hệ đó sẽ đảm bảo cho việc phát triển thể lực, củng cố sức khỏe của trẻ,
8


đồng thời hình thành ở trẻ những kỹ năng, kỹ xảo vận động chính xác và giáo
dục trẻ những tình cảm tốt đẹp với thể dục nói riêng và phát triển nhân cách nói
chung.
Nội dung của tiết học thể dục gồm có các phần như sau: Tập hợp đội hình
(gây hứng thú), bài tập phát triển chung, bài tập vận động cơ bản, trò chơi vận
động.
*Khởi động: (Tập hợp đội hình - Gây hứng thú)
Cô có thể cho trẻ đọc đồng dao, hát các bài hát theo chủ đề rồi cho trẻ đi

vòng tròn, cô đi ngược chiều với trẻ kết hợp các động tác khởi động như: xoay
cổ tay, kiễng chân, xoay cổ, bả vai, hông… rồi cho trẻ chơi trò chơi nhẹ nhàng:
“Tiếng kêu của con vật gì?”… (Phù hợp với chủ đề) tạo cho trẻ cảm giác phấn
khởi, thích thú trước khi chuyển sang bài tập phát triển chung, phần khởi động
này có thể diễn ra trong khoảng thời gian từ 2-3 phút.
Trọng động
* Bài tập phát triển chung
Ở bài tập phát triển chung này trẻ có thể tập tay không hoặc có dụng cụ,
Nội dung của bài tập phát triển chung có thể được thực hiện như sau:
Động tác tay: Đưa 2 sang ngang rồi lên cao tập 4 lần 4 nhịp.
Động tác lườn: Giang 2 tay sang ngang, 1 tay chống hông tay kia nghiêng
sang 1 bên tập 4 lần 4 nhịp.
Động tác chân: Co 1 chân ra sau rồi đá về phía trước tập 4 lần 4 nhịp.

9


(H2: Hình ảnh học sinh tham gia tập bài tập phát triển chung)

* Bài tập vận động cơ bản
Đây là phần trọng tâm của tiết học, nó có tác dụng đến sự phát triển cơ thể
của trẻ nhiều nhất vì nhiệm vụ của nó là thực hiện mục đích chủ yếu của tiết
học.
Bài tập vận động cơ bản được giáo viên lựa chọn cho phù hợp với thời
khóa biểu từng chủ đề của năm học.Vào đầu năm học thì có thể cho trẻ tập
những vận động đơn giản dần dần khi trẻ đã thành thạo các vận động đó thì giáo
viên nên tăng độ khó của bài tập lên hoặc có thể đưa 1 vận động cũ vào bài tập
vận động cơ bản để ôn luyện.Vận động mới sẽ thực hiện trước, vận động cũ thực
hiện sau.
Với bài tập: “Bò theo đường zíc zắc” này giáo viên sẽ phải làm mẫu 2-3

lần.
10


Lần 1: Làm mẫu không giải thích.
Lần 2: Làm mẫu có phân tích động tác.
Nếu trẻ chưa rõ cô có thể tập lại một lần nữa, có phân tích.
Cô cho trẻ tập dưới sự hướng dẫn của cô, cô bao quát sửa sai cho trẻ (nếu
có). Sau đó cho các tổ thi đua với nhau.

(H3: Hình ảnh học sinh tham gia tập vận động cơ bản)

* Trò chơi vận động
Trò chơi vận động là hoạt động cơ bản của trẻ mầm non. Nó được sử dụng
trong các tiết học thể dục, đón trẻ buổi sáng, giữa 2 tiết học, đi dạo, giờ chơi,
hoạt động buổi chiều, trả trẻ. Mỗi hoạt động lại tổ chức các trò chơi khác nhau

11


sao cho phù hợp với thể lực của trẻ và làm cho trẻ hứng thú mỗi khi được vận
động.
Để lựa chọn các trò chơi vận động từng ngày, từng chủ đề cho trẻ mẫu
giáo nhỡ 4-5 tuổi hợp lý thì tôi đã phải căn cứ vào rất nhiều các yếu tố như: Điều
kiện của trường, lớp, địa phương; thời gian trong ngày; thời tiết, địa điểm chơi;
đặc biệt là phải hiểu tính nết, khả năng, tình hình sức khỏe và sự hứng thú của
trẻ.
Khâu chuẩn bị sân chơi, dụng cụ để trẻ chơi trò chơi cũng là một công việc
không kém phần quan trọng. Chuẩn bị tốt cơ sở vật chất và sân bãi cho buổi
chơi bao nhiêu thì kết quả tổ chức trò chơi càng hiệu quả bấy nhiêu. Sân chơi

của trẻ phải rộng rãi, thoáng mát, không khí trong lành và tuyệt đối là phải đảm
bảo an toàn cho trẻ. Đồ dùng, dụng cụ đẹp, dễ chơi.
Tổ chức trò chơi vận động:
* Giới thiệu tên trò chơi, cách chơi và luật chơi.
Ở phần này yêu cầu người giáo viên phải giới thiệu tên trò chơi, giải thích
cách chơi và luật chơi rõ ràng, ngắn gọn, dễ hiểu. Dẫn dắt trẻ vào trò chơi một
cách thích thú, tạo tình huống bất ngờ, tâm trạng tươi vui, thoải mái.
* Tổ chức cho trẻ chơi.

12


(H4: Hình ảnh học sinh tham gia chơi trò chơi vận động)

Tùy vào từng đặc điểm của mỗi tiết học, mỗi trò chơi. Có trò chơi thì chơi
theo nhóm, có trò thì cá nhân trẻ chơi nhưng trong quá trình tổ chức cho trẻ chơi
thì đòi hỏi người giáo viên phải có óc quan sát, bao quát giúp trẻ thực hiện trò
chơi cho tốt. Xem trẻ đã chơi đúng luật chưa? Chơi có đúng yêu cầu của cô đề ra
không? Trẻ có hứng thú không? Vì nếu trẻ thực hiện tốt và hứng thú với trò chơi
đó tức là giáo viên đã thành công trong khâu tổ chức trò chơi, còn nếu trẻ làm
chưa tốt, không biết cách chơi thì giáo viên nên nghiên cứu lại xem mình đã lựa
chọn trò chơi đã phù hợp với tuổi chưa? Cách tổ chức chơi đã gây được hứng
thú đối với trẻ chưa? Nói tóm lại, khi trẻ thực hiện trò chơi vận động là đã thể
hiện rằng người giáo viên có thành công trong khâu tổ chức trò chơi vận động
cho trẻ hay không.
13


* Nhận xét.
Sau mỗi lần chơi giáo viên nhận xét, đánh giá kết quả chơi của trẻ. Tuyên dương

những tổ, nhóm, cá nhân chơi tốt còn những trẻ chơi chưa tốt thì cô nên động
viên, khuyến khích tránh tạo cho trẻ cảm giác tự ti khi thua cuộc cũng như tự
kiêu khi thắng cuộc.
Hồi tĩnh
Cuối buổi giáo dục thể chất có thể cho trẻ đi nhẹ nhàng xung quanh sân tập
hoặc hát, đọc đồng dao kết thúc tiết học.
c. Tổ chức hoạt động dạo chơi ngoài trời.

(H5: Hình ảnh học sinh tham gia dạo chơi ngoài trời)

Tổ chức hoạt động dạo chơi ngoài trời là giáo viên đã giúp trẻ được nghỉ
ngơi tích cực, củng cố kỹ năng vận động, phát triển các tố chất vận động trong
những điều kiện tự nhiên. Hơn nữa còn giáo dục ở trẻ tính tập thể, lòng dũng
cảm, chấp hành tổ chức, kỷ luật…Dạo chơi được tiến hành sau các tiết học buổi

14


sáng, với lứa tuổi mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi có thể tổ chức cho trẻ dạo chơi trong
trường và ngoài trường.
Tổ chức hoạt động dạo chơi ngoài trời có thể diễn ra ở trong trường và
ngoài trường.
Hoạt động dạo chơi trong trường là hoạt động chỉ được diễn ra xung
quanh trong phạm vi nhà trường giúp trẻ được quan sát, tìm hiểu các đồ dùng,
đồ đồ chơi, công việc của các cô bác, … tùy vào chủ đề mà giáo viên lên kế
hoạch dạy trẻ cho phù hợp. Ví dụ: một buổi dạo chơi trong trường có thể tổ chức
như sau: Cho trẻ quan sát vườn rau, vườn hoa của trường, sau đó cho trẻ chơi trò
chơi vận động: “Gieo hạt nảy mầm” và cuối cùng là cho trẻ chơi tự do theo ý
thích.
Hoạt động dạo chơi ngoài trường cũng giống như hoạt động trong trường

chỉ khác ở chỗ giáo viên có thể tổ chức cho trẻ đi dạo bên ngoài phạm vi nhà
trường nhằm mục đích thay đổi điều kiện môi trường tự nhiên mà trẻ tiếp xúc,
giáo dục trẻ định hướng địa lí, tính dũng cảm, hoàn thiện kỹ năng vận động
trong các điều kiện khác nhau.
Dạo chơi ngoài trường đòi hỏi người giáo viên phải chuẩn bị chu đáo,
giáo viên phải lập kế hoạch về dạo chơi.Phải chuẩn bị như địa điểm đi dạo, trang
phục gọn gàng, thoải mái, đồ dùng, đồ chơi mang theo và phải phụ thuộc thời
tiết.Thời tiết tốt nhất để đi dạo là vào mùa hè, còn về mùa đông tuy lạnh nhưng
cũng nên cho trẻ đi dạo thường xuyên để giảm bớt số trẻ mắc bệnh truyền nhiễm
và cảm lạnh.
Buổi dạo chơi ngoài trời có thể diễn ra như sau: cô tập trung trẻ đi thành 2
hàng dọc, dặn dò trẻ những điều cần phải chấp hành tuân theo trước khi đi, một
cô đi đầu dẫn trẻ, một cô đi sau cuối, cần chú ý đảm bảo an toàn cho trẻ.Khi đến
nơi cô cho trẻ nghỉ giải lao sau đó cho trẻ quan sát các sự vật, hiện tương…mà
cô đã lên kế hoach trước, chơi trò chơi vận động rồi chơi tự do theo ý thích.Cuối
buổi dạo chơi cô cho trẻ chơi một trò chơi nhẹ nhàng để tập trung trẻ ra về.Thời
15


gian mỗi buổi đi dạo ngoài trời diễn ra trong vòng 60 phút, nên cho trẻ về trước
khi chuẩn bị bữa ăn trưa và làm vệ sinh.

(H6: Hình ảnh học sinh tham gia dạo chơi khu vực ngoài trường)

d. Tổ chức hoạt động dã ngoại, đi thăm quan.
Tổ chức cho trẻ đi dã ngoại, thăm quan là một hoạt động có tác động làm
cho trẻ cảm thấy hào hứng và thích thú nhất. Vì đơn giản như suy nghĩ của trẻ là
được đi chơi mà đi chơi lại là sở thích của bất cứ trẻ nào cũng muốn tham gia.
Dã ngoại, thăm quan cũng là một trong những hoạt động vui chơi dành cho
trẻ mầm non.Theo nghiên cứu của các chuyên gia vui chơi giúp tạo ra sự cân

bằng giữa học tập và thư giãn để trẻ em phát triển tốt cả về tinh thần và thể chất,
giữa hoạt động trí óc và vận động cơ thể.
Dã ngoại - thăm quan giúp trẻ được trực tiếp nhìn thấy những hình ảnh, sự
vật, hiện tượng, nhân vật, con vật…mà trẻ đã được học qua lí thuyết, được thể
hiện những kỹ năng ít ỏi trong cuộc sống, được hòa mình vào các hoạt động vui
chơi của cộng đồng và xã hội. Chình vì vậy, việc tổ chức cho trẻ đi thăm quan,
dã ngoại là một trong những biện pháp giúp trẻ được trải nghiệm cuộc sống tốt nhất.
16


Mỗi một năm học nhà trường nên tổ chức cho trẻ đi dã ngoại, thăm quan ít
nhất 2 lần. Để có được một chuyến thăm quan, dã ngoại vừa học, vừa chơi cho
trẻ giáo viên cần phải chuẩn bị rất chu đáo, phải có kế hoạch cụ thể cho mỗi
chuyến đi. Địa điểm thăm quan như: Đài tưởng niệm, nhà văn hóa, trang trại
chăn nuôi, trường tiểu học…giáo viên cần liên hệ trước những nơi sẽ đưa trẻ đến
thăm quan, có kế hoạch cụ thể về số lượng, thời gian, người phụ trách trẻ, dự
tính phương tiện đi lại, trang phục, đồ ăn uống và phải tuyệt đối đảm bảo an toàn
cho trẻ vì ở lứa tuổi này trẻ vẫn chưa ý thức được tính kỷ luật như trẻ tiểu học,

(H6: Hình ảnh học sinh tham quan đài tưởng niệm)

trung học.
Trước khi đi thăm quan giáo viên giới thiệu sơ qua về đối tượng mà trẻ
được quan sát tạo sự hào hứng cho trẻ. Trong quá trình tham quan giáo viên cần
định hướng cho trẻ, chỉ dẫn cho trẻ cách quan sát, sử dụng hệ thống câu hỏi gợi
mở.Sau buổi dã ngoại – thăm quan tổ chức đàm thoại với trẻ, đưa ra những câu
hỏi kích thích sự tò mò và củng cố những hình ảnh đã có ở trẻ.
17

e. Tích hợp lồng ghép các nội dung trong tiết học.
Trong chương trình nội dung dạy học của trường mầm non có các môn học
như: Âm nhạc, tạo hình, thể dục, văn học, môi trường xung quanh và toán.
Những môn học này có các mối liên hệ chặt chẽ với nhau, hỗ trợ cho nhau làm
nên một tiết học có hiệu quả tốt đối với trẻ và tiết học đó hiệu quả tốt đến đâu là
do sự sắp xếp, sáng tạo, linh hoạt của người giáo viên. Không dừng lại ở các
môn học như vậy, người giáo viên còn có thể lồng ghép các kỹ năng sống, các
thói quen tốt về ăn uống, vệ sinh thân thể, bảo vệ môi trường, tính chấp hành kỷ
luật trong học tập…Và nó được gọi là tích hợp – lồng ghép các nội dung trong
một tiết học.
Trong tiết học vận động cho trẻ thì có thể tích hợp-lồng ghép rất nhiều nội
dung khác nhau tùy vào từng thời gian, chủ đề, chủ điểm, tính nết của trẻ sao
cho phù hợp với tiết học và đạt kết quả cao.
Ví dụ: Trong tiết học thể dục có thể lồng ghép âm nhạc vào các nội dung
chơi trò chơi vận động, chuyển đội hình đội ngũ. Lồng ghép môn tạo hình, toán
vào trò chơi tĩnh. Ngoài ra có thể lồng ghép các hoạt động khác.

(H7: Hình ảnh học sinh tham gia các bài múa nhẹ nhàng)

18


f. Xây dựng khu vận động
“Học mà chơi, chơi mà học” là phương pháp giáo dục phù hợp cho các bé
mầm non vì sự phát triển tâm lý của trẻ đang ở trong thế giới của các trò chơi.
Thời gian vui chơi có thể là cơ hội để trẻ học cách tập trung sự chú ý, xây dựng
sự tự tin và long tự trọng. xây dựng khu vận động riêng biệt, cho trẻ được vận
động trãi nghiệm với dồ chơi ngoài trời như: đu quay, câu trượt, bập bênh, con
nhún… Trẻ được vui chơi khiến cho trẻ trở nên nhanh nhẹn mạnh dạn hơn.

(H8: Hình ảnh học sinh chơi khu vận động)

Ngoài những thiết bị đồ chơi giúp trẻ luyện tập những kỹ năng vận động cơ
bản và phát triển tố chất vận động theo chương trình giáo dục mầm non, giáo
viên còn kết hợp với phụ huynh tạo dựng các khu vui chơi, giải trí ngoài trời với
nguyên liệu thiên nhiên (Những mẫu gỗ, cành tre, sỏi, cát, đá…) hoặc những
phế liệu an toàn (nệm mút, lốp xe, vỏ chai, vỏ hộp cát tông…) sẵn có của địa
phương, làm phong phú them nguồn đồ dùng, đồ chơi cho trẻ thu hút trẻ đến
lớp, thu hút trẻ tham gia vận động. Dành phần đất trống để trồng cỏ, tạo sân cát,
đường đi đa dạng; dành những khu vực để trẻ tắm nắng, cảm nhận và thích nghi
với khí hậu.
19


(H8: Hình ảnh học sinh trãi nghiệm trên đồ dùng tự tạo)

g. Tuyên dương khen thưởng.
Tuyên dương khen thưởng là một hình thức nhằm khích lệ những thành quả
mà trẻ đã đạt được trong học tập. Trẻ con là đối tượng rất thích được nịnh, được
khen chính vì vậy đòi hỏi người giáo viên phải chú ý vào lời nói của mình khi
nhận xét, nếu giáo viên xử lí sư phạm không khéo léo sẽ làm cho những trẻ yếu
kém cảm thấy tự ti, xấu hổ khi không làm được như bạn và dẫn đến việc trẻ chán
học, sợ học không hứng thú với tiết học vận động cũng như những môn học
khác, đối với những trẻ này tôi đấp dụng biên pháp bằng cách động viên, khuyến
khích, ân cần chỉ cho trẻ những chỗ trẻ làm chưa được và sẽ cố gắng ở lần
sau.Còn những trẻ chơi tốt cô khen ngợi, nêu thành quả để hướng các trẻ khác
cố gắng hơn để làm tốt như bạn tránh tình trạng khiến trẻ quá tự cao.
Tuyên dương khen thưởng cho trẻ có 2 hình thức đó là: tinh thần và vật
chất.
Hình thức tuyên dương khen thưởng bằng tinh thần có thể đơn giản là những

chàng vỗ tay, những lời tuyên dương về thành tích mà trẻ đã đạt được trước lớp.

20


Hình thức tuyên dương khen thưởng bằng vật chất có thể là cờ, nơ, hoa,
kẹo, đồ chơi…Phần thưởng này không lớn nhưng nó lại là cái sở thích của trẻ
làm cho trẻ phải cố gắng phấn đấu để nhận được nó.
h. Phối hợp với phụ huynh học sinh.
Làm cha, làm mẹ ai cũng muốn con em mình thông minh, ngoan ngoãn,
khỏe mạnh vì khi có sức khỏe tốt trẻ mới có thể học tập, rèn luyện bản thân trở
thành người có ích cho xã hội. Bản thân tôi cũng đang giữ chức vụ làm mẹ nên
hơn hết tôi hiểu tâm tư, suy nghĩ của các bậc cha mẹ học sinh.Hơn nữa tôi còn là
một giáo viên chủ nhiệm lớp mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi mang trong mình trách
nhiệm chăm sóc giáo dục trẻ nên tôi nhận thấy mình cần phải phối hợp chặt chẽ
với phụ huynh tạo mọi điều kiện thuận lợi có thể để giúp trẻ hứng thú, phát huy
tính tích cực trong mọi vận động đạt được hiệu quả tốt nhất.
Tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh vào giờ đưa đón trẻ hàng ngày để
hiểu hơn về tính cách, chế độ sinh hoạt, học tập của trẻ để cùng nhau đưa ra
những phương pháp giúp trẻ được vận động một cách hợp lí có lợi cho sức khỏe
nhất. Ví dụ: Trao đổi về vấn đề cho trẻ ăn uống đủ chất dinh dưỡng. Chế độ ngủ
- nghỉ điều độ, đúng giờ của trẻ. Đưa trẻ đi lớp đầy đủ, đúng giờ giúp trẻ được
vui chơi, học tập có nề nếp. Tạo mọi điều kện cho trẻ tham gia các hoạt động
của trường cũng như của địa phương…
Đối với những phụ huynh người dân tộc chưa có điều kiện trực tiếp đưa
đón con đi học, các con thường theo các anh chị lớn tới lớp thì tôi cũng sắp xếp
thời gian vào ngày nghỉ hay khi hết giờ làm việc đến gia đình trẻ gặp gỡ, trao
đổi thông tin và tuyên truyền tới các bậc phụ huynh về việc chăm sóc giáo dục
trẻ ở nhà đặc biệt là chăm sóc về thể chất cho trẻ tại nhà

21


(H10: Hình ảnh trao đổi với phụ huynh ở lớp)

(H10: Hình ảnh trao đổi với phụ huynh
Gia đình trẻ)

3. Khả năng áp dụng của giải pháp
Trong năm học 2014 – 2015 tôi đã nghiên cứu và áp dụng các giải pháp
trên vào việc giáo dục phát triển vận động trẻ tại lớp Mẫu giáo nhỡ trường Mầm
non Si Pa Phìn, tổng số trẻ được áp dụng các giải pháp là 22 cháu. Qua nghiên
cứu và thực hiện tôi thấy một số giải pháp tôi đưa ra có thể áp dụng đối với trẻ
mẫu giáo nhỡ trường Mầm non Si Pa Phìn nói riêng và áp dụng với trẻ mẫu giáo
trên địa bàn nói chung.
4. Hiệu quả thu được khi áp dụng các giải pháp
Sau khi áp dụng một số biện pháp dạy học giúp trẻ phát huy tính tích cực
cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi tôi nhận thấy đó là một việc làm rất đúng đắn,
nhận được sự phản hồi rất tốt và kết quả khá rõ rệt trong quá trình vận động của
trẻ. Trẻ đã thấy hứng thú hơn mỗi khi được tham gia các vận động, biết ăn hết
uống hết suất đầy đủ các chất dinh dưỡng, Biết ngủ nghỉ đúng giờ giấc để giúp
cơ thể khỏe mạnh. Trẻ đã tự tin hơn khi được tham gia các hoạt động của lớp,

22


trường và địa phương. Hơn nữa, phụ huynh học sinh còn nhận ra sự cần thiết về
môn học này nên đã tạo cho con em họ những thói quen tốt cho cơ thể.

STT

Nội dung
khảo sát

Tốt
Số
%
lượng

1
2
3
4
5

Thể dục
sáng
Vận động
cơ bản.
Trò chơi
vận động
Vận động
tinh
Thăm quan,
dã ngoại.

Kết quả cuối năm học.
Khá
Trung Bình
Số

%
Số
%
lượng

lượng

Yếu
Số
%
lượng

19

42

16

36

6

13

4

8

21

47

15

33

5

11

4

8

22

49

14

31

4

8

5

11

21

47

15

33

5

11

4

8

18

40

19

42

5

11

3

6

5. Phạm vi ảnh hưởng của giải pháp
Qua các hoạt động vận động của trẻ mẫu giáo nhỡ, tôi nhận thấy rằng đây
là nội dung học có vai trò cực kì quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe cho
trẻ và rèn luyện trí thông minh, nhanh nhẹn, hoạt bát giúp trẻ phát triển một cách
toàn diện. Và để thực hiện được điều đó thì cả cô và trẻ sẽ phải cố gắng rất
nhiều. Giáo viên là người hướng dẫn truyền thụ những kiến thức, trẻ là người
được lĩnh hội tri kiến thức đó sau đó thực hiện lại trên tiết học.
Trong quá trình giáo dục trẻ tôi đã hiểu thêm một điều đó là muốn làm
một việc gì đó đạt kết quả tốt thì cần phải rèn luyện rất nhiều. Chính vì vậy bản
thân tôi đã luôn cố gắng nghiên cứu, tìm tòi, học hỏi để có những sáng kiến thu
hút, lôi cuốn trẻ vào các hoạt động một cách tự nhiên thoải mái, góp phần nho
nhỏ của mình vào kế hoạch giáo dục trẻ ngày một tốt hơn.
6. Kiến nghị, đề xuất

23


Tăng cường tính tích cực vận động cho trẻ chính là một trong những mục
tiêu mà nhà trường luôn chú trọng. Kiến nghị các cấp thường xuyên phát động
các phong trào như thi sáng tác, sưu tầm các trò chơi vận động cho trẻ, tổ chức
các cuộc thi như: “Bé khỏe – bé thông minh”; “Bé vui khỏe nhanh trí”; “Bé
khỏe măng non”… Tạo điều kiện cho trẻ tham gia giao lưu học hỏi và mạnh dạn
thể hiện bản thân.
Để việc chăm sóc giáo dục trẻ mầm non nói chung và giáo dục thể chất cho
trẻ mầm non nói riêng ngày một có kết quả tốt hơn tôi xin kiến nghị với các cấp
lãnh đạo mong các cấp lãnh đạo quan tâm, đầu tư hơn nữa về trang thiết bị dạy
và học, xây dựng sân chơi, phòng tập đa năng để trẻ mầm non có không gian
hoạt động tốt hơn

Qua thời gian được làm việc tại trường Mầm non Si Pa Phìntôi đã mạnh
dạn đưa ra sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp giúp trẻ phát triển tính tích
cực vận động cho trẻ mẫu giáo nhỡ trường Mầm non Si Pa Phìn”. Với vốn kinh
nghiệm còn hạn chế, nên tôi mong các cấp lãnh đạo, các bạn bè đồng nghiệp cho
ý kiến đóng góp để giúp sáng kiến của tôi được hoàn thiện và sáng tạo hơn.

Si Pa Phìn, ngày 10 tháng 4 năm 2015
Người viết sáng kiến

Lê Thị Hằng

PHÒNG GD&ĐT HUYỆN NẬM PỒ

TRƯỜNG MẦM NON SI PA PHÌN

24


SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Một số biện pháp phát triển tích cực vận động cho
trẻ mẫu giáo nhỡ trường Mầm non Si Pa Phìn

Tác giả : Lê Thị Hằng
Đơn vị công tác : Trường Mầm non Si Pa Phìn

Nậm Pồ, tháng 4 năm 2015

25