Bio filtration n c s ch y u t thi t y u cho tr i nuôi cá

S KIẽN / BềNH LUấN

Nc sch - yu t thit yu cho tri nuụi cỏ
Cú rt nhiu yu t tỏc ng lờn hiu qu kinh t ca mt tri nuụi cỏ. Nu mun
cỏ luụn khe mnh, tng trng tt v tiờu tn ớt thc n thỡ mt trong nhng
yu t mu cht chớnh l m bo mụi trng nc nuụi sch v giu oxy.

N

c bn cha vụ s cỏc
ht nh l lng, trong
ú cú nhiu loi ht
hu c. Khi phõn hy, cỏc thnh
phn hu c ny s lm tiờu hao
ụxy hũa tan trong nc. Vỡ vy,
m bo ụxy cho cỏ hụ hp,
bc u tiờn l phi loi b cỏc
thnh phn hu c ú.
Cỏc ht hu c thõm nhp
vo nc ao nuụi theo 2 con
ng: cú sn trong nc cp
v do chớnh vt nuụi sn sinh ra
(thc n tha, phõn cỏ).

Trang tri nuụi cỏ truyn
thng

Trong trang tri nuụi cỏ
truyn thng, ngi ta cho nc
chy liờn tc qua ao nuụi, hoc
nh k thay nc cho ao theo

tn sut ph thuc vo kớch c
v mt ca cỏ trong ao.
Thng thỡ s khụng phi
s dng b lc nu trang tri cú

ngun nc cp cht lng tt.
Tuy nhiờn, nu ngun nc cp
cú cha nhiu vt cht hu c, s
rt khú kim soỏt hm lng ụxy
trong ao do quỏ trỡnh vi khun
phõn hy cỏc cht hu c ny.
Khi ú cn phi lc b cỏc ht cht
hu c trong ngun nc cp.

Loi b cỏc ht hu c
trong nc cp

Hỡnh thc lc nc n gin
nht l nc trong ao lng
mt thi gian cho cỏc ht hu c
t chỡm xung ỏy ri mi ly
nc vo ao nuụi. Nhng lng
ụxy trong nc lỳc ny ch cũn
li rt ớt, do ó b vi khun tiờu
hao phn ln trong quỏ trỡnh
phõn hy cht hu c.
Mt cỏch khỏc nhanh chúng
hn rt nhiu l dựng cỏc b lc
c hc loi b cỏc ht hu
c (vớ d dựng cỏc trng lc).

Cỏc b lc ny hot ng khỏ

hiu qu v cú th loi b bt
k loi ht hu c no tựy theo
kớch c mt lc - thng l t 30
n 80 micron. Tuy loi b c
ngay lp tc cỏc ht hu c v
khụng lm tiờu hao ụxy trong
nc, nhng cỏc b lc kiu ny
thng ngn khỏ nhiu nng
lng khi vn hnh.
Cỏch th ba loi b cỏc
phn t hu c trong nc l
s dng s dng b lc m
c nh (fixed-bed filter). Loi lc
ny cũn c gi l b lc cng
bc. Nc c a qua mt
thựng cha y cỏc vt liu lc
sinh hc (m) cú t l din tớch
b mt rt ln so vi th tớch ca
chỳng. Cỏc m (b lc) sinh hc
ny s lm gim vn tc chy
ca nc v cỏc ht hu c s
b kt li trờn b mt khng l
ca b lc ú. Ngoi vic gi li
hu ht cỏc ht hu c, b lc
sinh hc cũn cú tỏc dng x lý

Thc n

Phõn
(cỏc ht)
108Thỷỳng maồi Thuóy saón / sửở 164 / thaỏng 8/2013

Amoniac thi qua mang
(hũa tan)

Thc n tha
(cỏc ht)


S KIẽN / BềNH LUấN

Phõn
(cỏc ht)

nc bng vi sinh, bi vi khun
sinh sụi trờn m s chuyn húa
cht hu c thnh CO2 v bin
amoniac thnh nitrat. Mc dự x
lý vi sinh khụng phi l mc tiờu
chớnh ca b lc, nhng ú cng
l mt tỏc dng ph tớch cc ca
loi lc nc ny.
Cú th ra sch b lc m c
nh bng cỏch phun dũng nc
hoc khụng khớ ỏp sut cao vo
thựng lc theo chiu ngc li.
Phn bựn thu c (cha ton l
cỏc cht hu c) cú th a vo

ao cha bựn, b biogas hoc
lm phõn bún nụng nghip.

Amoniac thi qua mang
(hũa tan)

Thc n tha
(cỏc ht)

Ao cỏ

H thng lc nc
B lc sinh hc
m c nh

B lc sinh hc
m linh ng

B lc trng
loi b cỏc ht

Trang tri nuụi cỏ hin i

Cỏc trang tri nuụi cỏ mi
thng c thit k cú th
tỏi s dng mt phn hay ton
b nc nuụi. Tuy nhiờn, cú mt
thc t l sau khi n, cỏ s bi tit.
Cht thi m cỏ bi tit ra ch
yu l phn thc n khụng hp

th c trong ú a s l cht
hu c. Nhng cht thi ny d
dng tan ró thnh vụ s cỏc ht
hu c l lng trong nc.
Dự cú th mt s hoc gn ht
cỏc ht hu c ny s chỡm xung
thnh bựn ỏy ao, nhng cỏch
tt nht m bo cht lng
nc l ngay lp tc loi b
chỳng. Nu lõu, cỏc phn t
hu c cựng bựn ỏy ao s hp
thu ụxy v dn n lm cn kit
ụxy trong nc.
Nhiu ht hu c cú th gõy
kớch thớch i vi mang cỏ hoc
tr thnh vt trung gian phỏt tỏn
mm bnh v ký sinh trựng. Tt c
nhng yu t ny u nh hng
tiờu cc n sc khe, tc tng
trng, kh nng hp th thc n

Mu b lc sinh hc m c nh trc khi lp t

ca cỏ v cui cựng l hiu qu
kinh t ca vic nuụi cỏ.
Vỡ th, ngoi vic lc nc
cp, cỏc tri nuụi kiu mi ny
cng s phi liờn tc lc nc
trong quỏ trỡnh nuụi.

Loi b cỏc ht hu c v
cht hũa tan trong nc

Ngi nuụi cỏ ai cng bit
rng nuụi vi mt cao cn
phi cõn bng cỏc nhu cu sinh
lý ca cỏ vi cht lng nc v
thc n mt cỏch rt khộo lộo,
thụng minh.
Khi cho cỏ n khụng th trỏnh

khi vic lm ri vói thc n. Cỏ
cú tiờu húa c thc n thỡ mi
ln c, nhng cng nh mi
loi ng vt khỏc, chỳng phi
bi tit ra cht thi. Cỏ thi ra
amoniac qua mang (v qua da
nhng mc thp hn) v thi
phõn qua hu mụn.
Vi cỏ, amoniac l c t - v
nu tri nuụi cỏ mun s dng
li mt phn hay ton b nc
nuụi thỡ trc ht phi loi b
amoniac (Khỏc vi tri nuụi
truyn thng, ammonia s mc
nhiờn c x thng ra ngoi khi
thay nc).
109

Thỷỳng maồi Thuóy saón / sửở 164 / thaỏng 8/2013

S KIẽN / BềNH LUấN

Nh ó nờu trờn, cht hu c
trong cht thi cỏ lm tiờu hao
ụxy v gõy ra nhng tỏc ng
tiờu cc khỏc.
Amoniac cú th c chuyn
húa thnh nitrat mt cht vụ
hi i vi cỏ, k c nng
cao. Phng trỡnh chuyn húa
nh vi khun v khớ ụxy ny cú
dng sau:
NH4 + 2O2 = NO3 + H2O + 2H
Quỏ trỡnh ny din ra t nhiờn
trong ao, nhng nu c a
vo b lc sinh hc thỡ s hiu
qu hn v d kim soỏt hn.
B lc sinh hc l ni cho vi
khun phỏt trin. Mt thựng
cha y vt liu lc vi tit din
ln cho vi khun sinh trng
v hm lng ụxy cao
vi khun chuyn húa amoniac
thnh nitrat.
Tuy nhiờn, nu cú quỏ nhiu
ht hu c lt vo b lc sinh
lc thỡ cú kh nng nhng loi vi
khun khỏc sinh sụi trong ú v

ln ỏt vi khun chuyn húa nitrat.

Vt liu lc sinh hc RK Bio-Elements

110Thỷỳng maồi Thuóy saón / sửở 164 / thaỏng 8/2013

Do ú, vic loi b cỏc ht hu
c trc khi a nc qua b lc
sinh hc l rt quan trng. Quỏ
trỡnh tin x lý ny thng c
thc hin bng b lc c hc.
Bc tin mi trong cụng
ngh lc nc l s dng b
lc sinh hc m linh ng vi
cỏc viờn lc sinh hc liờn tc di
chuyn xoay vũng trong mụi
trng nc. ú s l ni chuyn
húa amonniac thnh nitrat ng
thi hp th cỏc cht hu c v
do ú cn cú ụxy. Vi khun s
phỏt trin nhanh chúng trờn mt
cht nn gi l mng lc sinh hc
(bio-film).
Cỏc mnh mng lc sinh hc
v ht hu c cú th lt qua c
b lc c hc s b b lc tip theo
b lc sinh hc m c nh chn li. B lc sinh hc c nh
s loi b nt nhng ht hu c
nh nht v lm cho nc tr
thnh toi mi. Cỏc cht hu

c cng b hp thu b lc ny.

Vt liu lc sinh hc

Trc kia, ngi ta s dng
cỏc vt liu lc sinh hc l si,
ỏ, cỏt Tuy nhiờn, ngy nay,
loi vt liu lm t nha t ra cú
hiu qu vt tri trong vic lm
sch nc.
RK Bio-Elements l mt loi
vt liu lc sinh hc nha cú t l
din tớch b mt tip xỳc so vi
th tớch cc ln, lờn ti 750 m2/
m3, rt ớt thm nc v d lm
sch.
Tc chuyn húa: 530 gam
Nit Amoniac Tng (TAN)/m3/
ngy.
Rt ớt thm nc, ch khong
15 mm ct nc.
Thit k c ỏo to nhiu
khụng gian thu hỳt c
nhiu cht bn v cỏc ht hu
c bỏm vo trc khi phi lm
sch.
Vic lm sch cng c thc
hin rt d dng.
VIDATEC