bai giang thuc hanh tien

Tæng c«ng ty thÐp viÖt nam

Trêng cao ®¼ng nghÒ c¬ ®iÖn
luyÖn kim - tn

Gi¸o ¸n tÝch hîp

Khoa c¬ khÝ:tæ c¾t gät
GV: Bïi quang sù


Chóc
C¸c
Em
Häc


®­îc­sö­dông­
nhiÒu­trong­
l¾p­gi¸p­
m¸y,­kÕt­nèi­
c¸c­bé­phËn­
truyÒn­
chuyÓn­
®éng­nh­­
then,­b¸nh­
r¨ng,vßng­

Trô­bËc­ng¾n

Bài 9: Tiện trục bậc
I. Mục tiêu bài học.

Sau khi học xong bài, học sinh có khả
năng:
- Trình bày đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật
và phơng pháp điều chỉnh máy để
tiện trụ bậc ngắn gá trên mâm cặp.
- Tiện đợc trụ bậc gắn trên mâm cặp
đúng quy trình, yêu cầu kỹ thuật, thời
gian và an toàn
Gia công cắt gọt


II - Phơng pháp tiện trụ bậc:

Khi gia công trụ bậc trớc hết cần căn
cứ vào hình dáng, kích thớc của chi
tiết mà chọn cách gá lắp chi tiết và
chọn dao phù hợp.
1. Gá phôi:
Gá phôi tròn đều, phần nhô ra khỏi
chấu cặp có độ dài dài hơn chi tiết từ
5 - 10mm để cắt đứt chi tiết khi gia
công xong.
Gia công cắt gọt


Lắp phôi lên mâm cặp của máy tiện
Mâm

cặp

¶nh minh Ho¹­

Phô
i


2. Chọn dao và gá dao:
- Tuỳ thuộc vào sự chênh lệch về đ
ờng kính giữa các bậc mà chọn dao phù
hợp. Nếu độ chênh lệch giữa các bậc
nhỏ mài dao có góc = 90. Nếu sự
chênh lệch giữa các bậc lớn mài dao có
góc > 90 khi tiện hết chiều dài bậc
ta quay dao ra để cắt hết mặt bậc,
đồng thời mặt bậc sẽ vuông góc với
o
102
tâm của
trục.
90o
Dao có góc
= 90

Dao có góc
> 90


- Gá dao trên đài gá

dao. Đầu mũi dao
phần cắt gọt phải đ
ợc gá đúng tâm
máy, phơng của
thân dao vuông góc
với đờng tâm. Khi
kẹp chặt dao phải
kẹp ít nhất 2 vít
kẹp

Dao
tiện

Gia công cắt gọt

vít
kẹp


3. Phơng pháp tiện:
Đối với chi tiết là trục bậc ta có hai phơng pháp
tiện phân tầng và tiện phân đoạn.
a) Phơng pháp tiện phân đoạn(h.a):
Theo phơng pháp này kích thớc đợc thực hiện trên
từng đoạn chiều dài của mỗi bậc do đó hình thành
chạy dao ngắn hơn và có thể tận dụng chiều sâu
cắt. Hành trình chạy dao là L = l1 + l2 + l3 (mm) ( l1,
l2, l3 là chiều dài chạy dao của từng bậc )
Phơng pháp này cho năng suất cao vì hành trình
chạy dao ngắn nhng do kích thớc đợc hoàn thành theo

từng bậc nên chỉ sử dụng với những phôi có độ cứng
vững cao




L = l 1 + l2 + l 3

BËc 3­

BËc 2­

l3

s

BËc 1­

l2

s

l1

s

Hinh ¶nh minh Ho¹­

(h.a)

b) Phơng pháp phân tầng (h.b):
Phơng pháp này kích thớc đợc hình
thành từ bậc có đờng kính lớn nhất
đến bậc có đờng kính nhỏ nhất. Do
đó tổng chiều dài chạy dao sẽ lớn nhất
là khi tiện tinh L= ( l1 + l2 + l3) + ( l3 + l2
) + l3 L = 3l3 + 2l2 + l1 ( l1, l2, l3 là
chiều dài chạy dao của từng bậc).
Phơng pháp này cho năng suất thấp
chỉ áp dụng với chi tiết có độ cứng
vững kém.
Gia công cắt gọt


l1

l2

l3

¶nh
minh
Ho¹
(h.a)
s

s

s

L= ( l1 + l2 + l3) + ( l3 + l2 ) + l3  L = 3l3 + 2l2 + l1
Gia c«ng c¾t gät


4. Cách kiểm tra trục bậc:
+ Dùng thớc lá để đo chiều dài, nhng độ
chính xác thấp, thực tế chỉ dùng khi gá
phôi.
+ Dùng thớc cặp có đuôi sâu để đo cả
chiều dài các bậc và đờng kính ngoài
của trụ bậc độ chính xác tơng đối cao
(với thớc 1/20 độ chính xác đến
0.02mm) .


5. Các dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện
pháp phòng ngừa:
Các dạng sai
hỏng

- Kích thớc sai.

- Mặt bậc
không vuông
góc với đờng
tâm chi tiết.
- Độ nhám không
đạt.
- Trục bị côn

Nguyên nhân

Biện pháp phòng ngừa

- Do đo kiểm không
chính xác, thực hiện
chiều
sâusai,
cắt
sai.bị
- Lấy dấu
dấu
mất, không kiểm tra th
ờng xuyên.
- Khi cắt hết chiều dài
không tiến dao theo h
ớng
kính.
- Mài
dao sai góc độ, gá
dao sai.

- Đo kiểm chính xác, sử
dụng phơng pháp cắt
thử.
- Kiểm tra thờng xuyên
để đảm bảo độ chính
xác.
- Tiến dao theo hớng

kính khi cắt hết chiều
dài.
- Mài dao đúng góc độ,
gá dao chính xác.

- Chế độ cắt không hợp - Chọn chế độ cắt hợp
lý.
- Dao mòn, góc độ dao lý.
- Mài sửa lại dao, kiểm
không đúng.
tra đúng góc độ trớc khi
làm.
- Dao mòn, dao kém cứng - Mài lại dao, tăng độ
vững bị đẩy dao, lợng d cứng vững cho dao, để
lợng d hợp lý.
quá ít.
- Cổ trục chính bị rơ.
- Khử hết độ rơ của
trục chính.


III. Bài tập ứng dụng
Tiện trụ bậc ngắn gá trên mâm
cặp 3 chấu tự định tâm
1. Nghiên cứu bản
vẽ.


50 0,1
20 0,1

ỉ16 -0,1

ỉ20 0,1

4

2x450

Yêu cầu kỹ thuật:

- Đảm bảo kích thớc đờng kính, chiều dài bậc trục
ác bậc trục phải vuông góc với bề mặt trục và đảm bảo phẳ
Chi tiết đảm bảo độ đồng tâm giữa các bậc trục
Ngời vẽ

Bùi Quang Sự

Ngời KT

Vũ Anh Tuấn

Trờng CĐ cơ điện luyện kim TN

Trục Bậc ngắn
Thép CT3

TL:


2. Kiến thức chuyên môn:

- Tiện trục bậc ngắn theo phơng pháp
phân đoạn
3. Thiết bị, vật t, dụng cụ :
a ) Thiết bị :
- Máy tiện T18A, máy mài 2 đá
- Vật t : Thép cán CT3, 22.


Dụng cụ
cắt

Dao vai

Dao đầu cong

Dao cắt rãnh, đứt


Dụng cụ đo
kiểm

Thước l¸

Thước cặp 1/20


4. Tr×nh tù gia c«ng :
Bước 1: Gá phôi. Tiện mặt đầu
Chế độ cắt: n = 450 vg/ph, S = tay, t = 1mm.
60

n

Ph«i thÐp c¸n CT3 24
Yêu cầu đạt được: Mặt đầu phẳng

S


Bước 2: Lấy dấu kÝch thước chiÒu dµi bËc L=20,
L=50mm
Chế độ cắt: n = 450 vg/ph, S = tay, t = 0.1mm.

n

s

s


Bước 3:TiÖn th« ®¹t kÝch thíc 19, L = 20
Chế độ cắt: n = 450 vg/ph, S = 0,15 mm/vg, t = 1,5 mm.
20

 19

n

S

Yêu cầu đạt được:
Mặt bậc vuông góc với đường sinh.


Bước 4:TiÖn th« ®¹t kÝch thíc 16,3
Chế độ cắt: n = 450 vg/ph, S = 0,15 mm/vg, t = 1,5 mm.
20

 16,3

n

S

Yêu cầu đạt được:
Mặt bậc vuông góc với đường sinh.


Bước 5:TiÖn tinh 16±0.1, L=20
Chế độ cắt: n = 750 vg/ph, S = 0,07 mm/vg, t = 1,5 mm.

 16±0.1

20

n

S

Yªu cÇu tiÖn song mÆt bËc

®o kiÓm b»ng thíc cÆp cã
®u«i s©u


Bước 6:TiÖn th« 20,3, L = 50
Chế độ cắt: n = 450 vg/ph, S = 0,15 mm/vg, t = 1.5mm.
50

20,3

n

S

Mặt bậc vuông góc với đường sinh.