ĐIỀU TRỊ BẢO TỒN
GÃY ĐẦU DƯỚI XƯƠNG QUAY
ĐẠI CƯƠNG
Gãy đầu dưới xương quay (GĐDXQ ) :
Chấn thương thường gặp.BVTCH:
# 2.300 th/ năm ( 8% gãy xương cấp cứu )
Chức năng bình thường cổ tay không đươc tốt
nếu gãy không được sửa tốt.
Biến dạng ,giới hạn úp ngữa ,
giảm lực nắm bàn tay,
đau do tổn thương khớp quay trụ dưới(QTD)
là những điều người bịnh hay phàn nàn.
Với hoàn cảnh chung ,chúng ta đặt nặng
vào khả năng điều trò bảo tồn .
- Chúng ta sẽ giải qút tớt trường hợp nào ?ø
- Trường hợp nào cần đến các điều trò khác
phẫu thuật kết hợp xương tối thiểu,
kết hợp xương bên trong
hay bất động ngoài ?
DỊCH TỂ HỌC
GĐDXQ chiếm 7% - 10% các loại gãy cấp cứu .
BV.CTCH:
- Năm 2000 : 2793 trường hợp (th) ( 232 th./tháng )
- Năm 2001 : 2916 th ( 243 th./tháng ),
- 5 tháng đầu 2002 : 1252 th ( 250 t.h./tháng).
Tuổi thường xảy ra : 40 – 60 tuổi (30%),
Nữ nhiều hơn nam ( 55,2% / 44,8% ) ,
Trẻ em từ 5-15 tuổi ít hơn ( 14%) .
GĐDXQ chiếm số lượng lớn nhất (So với gãy cổ
xương đùi, gãy xương chày, gãy trên hai lồi cầu ).
Bailey D.A.,&al (1989) Epidemiology of Fractures of the Distal End of the
Radius in Children as Associated with Growth . JBJS 71A,8,1225,1989
BVĐH Saskatchewan, Canada:1970 -1984
7.315 b/n(2.767 nam, 4.548 nữ;<4-80t)
tại P. nhận bịnh
Trong khoa trại ,1978-1985 ,6383 b/n , <4-80t
Nữ 4222, nam 2161
Ở trẻ em ,<4-18t,nam < nữ (1815>837)
GIẢI PHẪU CHỨC NĂNG
MẶT KHỚP
X. QUAY
Ngó trong
23 độ
Ngó trước 11 độ
Khớp Quay Trụ Dưới
TFCC: Triangular
Fibro-Cartilage Complex
(Palmer và Werner 1981)
Palmer AK, Werner FW: The triangular fibrocartilage complex of th
e wrist--anatomy and function. J Hand Surg [Am] 1981 Mar; 6(2): 153-62
TFCC giúp đầu dưới trụ quay thành một khớp
Khi Gãy ĐDXQ di lệch
x.Trụ thụt xuống,
TFCC bị rách
TFCC Test
Khụựp Quay Truù Dửụựi
ẹoọ leọch chuaồn x.truù
( Ulnar Variance)
2mm
Góy DXQ lờch tru
Cham TFCC
Thần kinh,động mạch ,gân cơ mặt trước cổ tay
Phần
mềm bị
dồn ép
Phần mềm mặt lưng và ngoài cổ tay
SINH CƠ HỌC
Tầm Độ Khớp
Cổ Tay
Cơ Chế Úp Ngữa
Cơ Chế Úp Ngữa
Cử động úp ngữa cần 4 điều kiện :
- Xương trụ thẳng vững .
- Xương quay đủ chiều dài .
- Khớp quay-trụ trên bình thường
- Khớp quay-trụ dưới bình thường
Gãy ĐDXQ làm thay đổi chiều dài
x. quay và cấu trúc khớp QTD.
Cô Cheá UÙùp Ngöõa
Khớp quay trụ dưới
Khi nắm tay ,x.trụ xuống
có thể chạm x.nguyệt
( conflit ulno – lunaire)
Khi Chống Tay
Lực chịu hai đầu xương
theo hai đầu xương
trên 3 cột
80%
20%
Quan Niệm Cấu Trúc 3 Cột
Rikli DA, Regazzoni P.(1996): Fractures of the distal end of the radius
treated by internal fixation and early function. A preliminary report
of 20 cases. J Bone Joint Surg Br. 1996 Jul. 78(4):588-92
Quan niệm 3 cột cổ tay
Với vị trí nẹp KHX
B/n 40 t gãy phạm khớp
Khớp QTD vỡ.
Hai tháng sau KHX
Khớp QTD tốt