Phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố huế

Đại học Kinh tế Huế

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
KHOA KINH TẾ CHÍNH TRỊ
--------------

ại

Đ
ho

̣c k

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

in

PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ DU LỊCH

h

LÀNG NGHỀ TRUYỀN THỐNG

tê

́H

TẠI THÀNH PHỐ HUẾ

́

uê

Sinh viên thực hiện:

Giáo viên hướng dẫn:

Nguyễn Thúy An

TS. Trần Xuân Châu

Lớp: K47 – KTCT
Niên khóa: 2013-2017
\
Huế, tháng 5 năm 2017


Đại học Kinh tế Huế

Lời Cảm Ơn
Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn tới cán bộ giảng viên Trường Đại học kinh
tế- Đại học Huế nói chung, khoa kinh tế chính trị nói riêng đã nhiệt tình giúp đỡ, đóng
góp ý kiến cho tôi trong quá trình học tập 4 năm cũng như hoàn thành đề tài khóa luận
này. Thực sự, đó là những ý kiến đóng góp hết sức quý báu. Đặc biệt, tôi xin gửi lời
cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất đến T.S Trần Xuân Châu – người đã tận tình
hướng dẫn tôi trong quá trình thực tập và hoàn thiện đề tài.
Để hoàn thành được đề tài khóa luận tốt nghiệp này, ngoài nỗ lực của bản thân,

Đ

tôi đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ và ủng hộ của các anh chị nhân viên tại phòng

ại

Quy hoạch và Phát triển Du lịch, Sở Du lịch Tỉnh Thừa Thiên Huế.

ho

Vì vậy, tôi xin bày tỏ sự biết ơn đến tất cả mọi người.
Bên cạnh đó, tôi cũng xin cảm ơn bạn bè, người thân- những người luôn đứng

̣c k

đằng sau tôi để cổ vũ, động viên, và tạo điều kiện để cho tôi có thể hoàn thành nghiên

in

cứu này một cách tốt nhất có thể.

h

Cuối cùng, mặc dù đã cố gắng nỗ lực hết mình của bản thân trong việc thực hiện
khóa luận này, bài khóa luận chắc chắn không thể tránh khỏi những thiếu sót, hạn

tê

chế. Kính mong sự góp ý và giúp đỡ của các thầy giáo, cô giáo và các bạn để khóa

́H

luận được hoàn thiện hơn.

́
uê

Một lần nữa, tôi xin ghi nhận tất cả những sự giúp đỡ quý báu đó!

Huế, tháng 5 năm 2017
Sinh viên thực hiện

Nguyễn Thúy An


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ......................................................................... vi
DANH MỤC CÁC BẢNG.......................................................................................... vii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ................................................................................... viii
MỞ ĐẦU.........................................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài............................................................................................1
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .............................................................3
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài...........................................................3

Đ

3.1. Mục tiêu ...................................................................................................................3

3.2. Nhiệm vụ ..................................................................................................................3

ại

4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài...............................................................4

ho

4.1. Đối tượng nghiên cứu .............................................................................................4
4.2. Phạm vi nghiên cứu.................................................................................................4

̣c k

5. Phương pháp nghiên cứu ..........................................................................................4

in

6. Đóng góp của đề tài ...................................................................................................5
7. Kết cấu của đề tài ......................................................................................................6

h

Chương 1 ........................................................................................................................7

tê

CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ DỊCH VỤ DU LỊCH LÀNG NGHỀ

́H

TRUYỀN THỐNG ........................................................................................................7

́
uê

1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống .......7
1.1.1. Khái niệm dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống ............................................7
1.1.1.1. Khái niệm, phân loại và đặc điểm của dịch vụ du lịch ......................................7
1.1.1.2. Khái niệm dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống...........................................10
1.1.2. Đặc điểm của dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống .....................................11
1.1.2.1. Tính linh hoạt ...................................................................................................11
1.1.2.2. Tính thời vụ.......................................................................................................12
1.1.2.3. Tính tổng hợp....................................................................................................12
1.1.2.4. Tính đa ngành...................................................................................................12
1.1.2.5. Tính địa phương ...............................................................................................13
1.1.3. Quan niệm về phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống ...................13

SVTH: Nguyễn Thúy An

i


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

1.1.3.1. Khái niệm phát triển .........................................................................................13
1.1.3.2. Nội dung của phát triển ....................................................................................13

1.1.3.3. Nội dung của phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống.....................14
1.1.4. Vai trò của phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống ........................14
1.1.4.1. Phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống đã tạo ra một khối lượng
hàng hóa đa dạng, phong phú nhằm phục vụ cho tiêu dùng và cho xuất khẩu tại chỗ
thông qua hoạt động du lịch. .........................................................................................14
1.1.4.2. Dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống giải quyết việc làm cho người lao động
ở các làng nghề truyền thống. .......................................................................................15
1.1.4.3. Phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống thu hút được vốn nhàn rỗi,

Đ

tận dụng thời gian và lực lượng lao động, hạn chế di dân tự do. .................................15

ại

1.1.4.4. Phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống góp phần tăng thu nhập, cải
thiện đời sống dân cư của làng nghề.............................................................................15

ho

1.1.4.5. Dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống phát triển góp phần quan trọng trong

̣c k

việc nâng cao đời sống văn hoá, xã hội, cải thiện bộ mặt đô thị thành phố Huế .........16
1.1.4.6. Dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu

in

kinh tế nông nghiệp nông thôn theo hướng công nghiệp hóa hiện đại hóa ..................16

h

1.1.4.7. Phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống góp phần gìn giữ, bảo tồn

tê

giá trị, bản sắc văn hóa dân tộc ....................................................................................17
1.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống

́H

.......................................................................................................................................17

́
uê

1.2.1. Nhu cầu của người tiêu dùng và khách du lịch trên thị trường. ....................17
1.2.2. Sự phát triển của làng nghề truyền thống........................................................18
1.2.3. Số lượng và chất lượng của sản phẩm ..............................................................18
1.2.4. Trình độ khoa học công nghệ. ...........................................................................19
1.2.5. Chính sách của Nhà nước đối với làng nghề truyền thống .............................19
1.2.6. Các nhân tố khác. ...............................................................................................20
1.3. Tiêu chí đánh giá sự phát triển của dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống .21
1.3.1. Về số lượng .........................................................................................................21
1.3.1.1. Quy mô dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống...............................................21
1.3.1.2. Loại hình dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống............................................22
1.3.1.3. Sản phẩm của dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống ....................................22

SVTH: Nguyễn Thúy An

ii


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

1.3.2. Về chất lượng......................................................................................................22
1.3.2.1. Doanh thu dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống ..........................................22
1.3.2.2. Số lượng khách du lịch sử dụng dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống ........23
1.3.2.3. Trình độ lao động của làng nghề truyền thống ................................................23
1.3.2.4. Môi trường tại làng nghề..................................................................................23
1.3.2.5. Sự đa dạng và chất lượng các loại hình dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống
.......................................................................................................................................23
1.3.2.6. Việc làm tại làng nghề truyền thống.................................................................24
1.4. Kinh nghiệm phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại một số địa
phương trong nước ......................................................................................................24

Đ

1.4.1. Kinh nghiệm phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại một số địa

ại

phương trong nước.......................................................................................................24
1.4.1.1 Kinh nghiệm của Hà Nội ...................................................................................24

ho

1.4.1.2. Kinh nghiệm của Quảng Nam ..........................................................................26

̣c k

1.4.2. Bài học kinh nghiệm có thể rút ra cho thành phố Huế trong phát triển dịch vụ
du lịch làng nghề truyền thống ....................................................................................27

in

Chương 2 ......................................................................................................................30

h

THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ DU LỊCH LÀNG NGHỀ TRUYỀN

tê

THỐNG TẠI THÀNH PHỐ HUẾ .............................................................................30
2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội ......................................................................30

́H

2.1.1. Điều kiện tự nhiên ..............................................................................................30

́
uê

2.1.2. Điều kiện kinh tế – xã hội. .................................................................................31

2.1.2.1. Cơ sở hạ tầng của thành phố Huế ....................................................................31
2.1.2.2. Đặc điểm về dân số, lao động của thành phố Huế...........................................32
2.1.2.3. Tình hình kinh tế - xã hội của thành phố Huế ..................................................34
2.2. Đặc điểm về hệ thống làng nghề truyền thống đối với phát triển dịch vụ du
lịch làng nghề truyền thống tại thành phố Huế ........................................................38
2.3. Thực trạng phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố
Huế ................................................................................................................................39
2.3.1. Về số lượng .........................................................................................................39
2.3.1.1. Quy mô dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống..............................................39
2.3.1.2. Loại hình dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố Huế..............41

SVTH: Nguyễn Thúy An

iii


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

2.3.1.3. Sản phẩm của dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống ....................................43
2.3.2. Về chất lượng......................................................................................................44
2.3.2.1. Doanh thu dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố Huế ............44
2.3.2.2. Lợi nhuận thu được từ dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống .......................47
2.3.2.3. Lao động và trình độ lao động ở làng nghề truyền thống tại thành phố Huế..49
2.3.2.4 Môi trường du lịch tại làng nghề.......................................................................50
2.3.2.5. Việc làm tại làng nghề ......................................................................................51
2.4. Đánh giá chung về sự phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại

thành phố Huế..............................................................................................................52
2.4.1. Kết quả đạt được trong phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại

Đ

thành phố Huế ..............................................................................................................52

ại

2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân trong phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền
thống tại thành phố Huế ..............................................................................................53

ho

2.4.2.1. Hạn chế.............................................................................................................53

̣c k

2.4.2.2. Nguyên nhân .....................................................................................................55
2.4.2.3. Những vấn đề cấp bách đặt ra nhằm tăng trưởng phát triển dịch vụ du lịch

in

LNTT ở thành phố Huế ..................................................................................................57

h

Chương 3 ......................................................................................................................59

tê

PHƯƠNG HƯỚNG VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP CƠ BẢN NHẰM PHÁT TRIỂN
DỊCH VỤ DU LỊCH LÀNG NGHỀ TRUYỀN THỐNG.........................................59

́H

TẠI THÀNH PHỐ HUẾ .............................................................................................59

́
uê

3.1. Phương hướng, mục tiêu phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống
tại thành phố Huế ........................................................................................................59
3.1.1. Phương hướng phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại thành
phố Huế .........................................................................................................................59
3.1.2. Mục tiêu phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố Huế
.......................................................................................................................................60
3.2. Những giải pháp cơ bản nhằm phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền
thống tại thành phố Huế đến năm 2020 ....................................................................61
3.2.1. Đẩy mạnh công tác bảo tồn và quy hoạch, tổ chức phát triển làng nghề truyền
thống tại thành phố Huế ..............................................................................................61

SVTH: Nguyễn Thúy An

iv


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

3.2.2. Tăng cường đầu tư xây dựng và phát triển làng nghề truyền thống tại thành
phố Huế .........................................................................................................................61
3.2.2.1. Đầu tư vốn thúc đẩy hoạt động du lịch phát triển............................................61
3.2.2.2. Đầu tư vốn để xây dựng, cải tạo, nâng cấp cở sở vật chất ở làng nghề truyền
thống tại thành phố Huế ................................................................................................62
3.2.3. Phát triển đa dạng hóa dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố
Huế ................................................................................................................................63
3.2.4. Tăng cường hoạt động quảng bá, quảng cáo cho dịch vụ du lịch làng nghề
truyền thống ..................................................................................................................64
3.2.5. Phát triển nguồn nhân lực tại các làng nghề ...................................................65

Đ

3.2.6. Liên kết phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống .............................66

ại

3.2.7. Hoàn thiện cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển làng nghề truyền thống ..67
3.2.8. Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng và sự tham gia của các tổ chức đoàn

ho

thể (các hội phụ nữ, hội nghề nghiệp, Đoàn thanh niên,…) .....................................68

̣c k

KẾT LUẬN ..................................................................................................................71

KIẾN NGHỊ .................................................................................................................72

h

in

TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................73

́H

tê
́
uê

SVTH: Nguyễn Thúy An

v


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ cái viết tắt

Nghĩa

LNTT

Làng nghề truyền thống

TTCN

Tiểu thủ công nghiệp

CNH, HĐH

Công nghiệp hoá, hiện đại hoá

Đ

HTX

Thủ công truyền thống

ho

Kỹ thuật – công nghệ

h

in

̣c k

KT – CN

ại

TCTT

Hợp tác xã

́H

tê
́
uê

SVTH: Nguyễn Thúy An

vi


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu
DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Dân số và lao động trên địa bàn thành phố Huế ...........................................33
Bảng 2.2: Đánh giá chất lượng cơ sở hạ tầng tại các LNTT tại thành phố Huế ...........40
Bảng 2.3: Tình hình sử dụng các loại hình dịch vụ du lịch LNTT tại thành phố Huế .........41
Bảng 2.4: Mức giá các loại hình dịch vụ du lịch LNTT tại thành phố Huế..................42
Bảng 2.5: Mức độ hài lòng của khách du lịch về chất lượng dịch vụ du lịch LNTT tại

thành phố Huế................................................................................................................43

Đ

Bảng 2.6: Lượt khách du lịch đến LNTT tại thành phố Huế giai đoạn2013-2015 ................44

ại

Bảng 2.7: Doanh thu dịch vụ du lịch LNTT tại thành phố Huế giai đoạn 2013-2015..46

ho

Bảng 2.8: Lao động làng nghề truyền thống tại thành phố Huế....................................49

̣c k

Bảng 2.9: Đánh giá mức độ ô nhiễm tại các làng nghề.................................................51

h

in
́H

tê
́
uê

SVTH: Nguyễn Thúy An

vii

Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 2.1: Cơ cấu ngành nghề truyền thống của tỉnh Thừa Thiên Huế.....................38
Biểu đồ 2.2: Cơ cấu làng nghề truyền thống của tỉnh Thừa Thiên Huế........................39
Biểu đồ 2.3: Tỷ trọng lượt khách du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố Huế từ
năm 2013-2015 ..............................................................................................................45
Biểu đồ 2.4: Tỷ trọng doanh thu dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố
Huế giai đoạn 2013-2015 ..............................................................................................47

Đ

Biểu đồ 2.5: Cơ cấu lao động ở làng nghề truyền thống tại thành phố Huế .................50

ại
h

in

̣c k

ho
́H

tê
́
uê

SVTH: Nguyễn Thúy An

viii


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu
MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong xu thế hội nhập và mở cửa, làng nghề truyền thống đang dần lấy lại vị trí
quan trọng của mình trong đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội của mỗi địa phương.
Những làng nghề này như một hình ảnh đầy bản sắc, khẳng định nét riêng biệt, độc
đáo không thể thay thế, một cách giới thiệu sinh động về đất, nước và con người của
mỗi vùng, miền, địa phương. Phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống chính là
một hướng đi đúng đắn và phù hợp, được nhiều địa phương ưu tiên trong chính sách
quảng bá và phát triển du lịch. Những lợi ích to lớn của việc phát triển dịch vụ du lịch

Đ

làng nghề truyền thống không chỉ tăng trưởng lợi nhuận kinh tế, giải quyết việc làm

hóa của dân tộc.

ại

cho lao động địa phương mà còn là một cách thức giữ gìn và bảo tồn những giá trị văn

ho

Du lịch làng nghề, đặc biệt là các làng nghề truyền thống, đang dần trở thành một

̣c k

xu hướng mới của thế giới. Trong những năm gần đây, loại hình du lịch làng nghề
truyền thống ở Việt Nam ngày càng hấp dẫn du khách, đặc biệt là du khách nước

in

ngoài, bởi những giá trị văn hóa lâu đời và cách sáng tạo sản phẩm thủ công đặc trưng

h

ở mỗi vùng. Bên cạnh những lợi ích nhất định về kinh tế, loại hình du lịch này còn

tê

mang lại những lợi ích to lớn về mặt văn hóa – xã hội, góp phần gìn giữ, bảo tồn

́H

những giá trị văn hóa đặc trưng của các vùng, miền khác nhau.
Thành phố Huế nằm ở dải đất hẹp của miền Trung Việt Nam, đa dạng về cảnh

́
uê

quan thiên nhiên và có bề dày truyền thống lịch sử- văn hóa. Huế thật sự là một thành
phố đẹp và là nơi lý tưởng để du lịch. Nơi đây không chỉ nổi tiếng bởi hệ thống di sản
văn hóa đa dạng phong phú, những bãi biển, danh lam thắng cảnh đẹp mà còn nổi
tiếng với nhiều làng nghề truyền thống được hình thành qua nhiều thế kỷ. Ngày nay,
Huế được biết đến là thành phố Festival của Việt Nam, lần đầu tổ chức vào năm 2000
và hai năm tổ chức một lần. Với vị thế là một trung tâm du lịch của quốc gia, là “thành
phố Festival”, sản phẩm thủ công nghiệp truyền thống Huế có một vị trí quan trọng để
tạo nên tính hấp dẫn và ấn tượng đối với khách du lịch đến Huế. Những sản phẩm thủ
công truyền thống ở đây thường tinh xảo, đẹp mắt. Chính hệ thống làng nghề khá
phong phú rất thích hợp để khai thác và phát triển du lịch. Phát triển du lịch làngnghề

SVTH: Nguyễn Thúy An

1


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

truyền thống được xem là một hướng đi hiệu quả để gìn giữ, bảo tồn và tôn vinh
những giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của từng địa phương. Đây cũng là hướng đi
mới để triển khai lồng ghép các tour, tuyến du lịch gắn với các làng nghề để tạo ra
dòng sản phẩm gắn với cộng đồng.

Nhận rõ được tiềm năng to lớn này, các làng nghề truyền thống trên địa bàn
thành phố Huế đã bước đầu có ý thức khai thác sự hấp dẫn, độc đáo của sản phẩm
truyền thống mà mình tạo ra nhằm thu hút khách du lịch.
Mục tiêu những năm tới mà tỉnh Thừa Thiên Huế đặt ra trong Kế hoạch khôi
phục và phát triển nghề và làng nghề truyền thống ở Huế là phải gắn chặt với phát
triển du lịch. Phát triển du lịch làng nghề sẽ tạo ra quá trình sản xuất tại chỗ thông qua

Đ

việc cung ứng các sản phẩm hàng hóa của các làng nghề cũng như các dịch vụ phục vụ

ại

hoạt động du lịch, tạo thêm việc làm cho bộ phận dân cư làng, xã, phường, hội, bên

ho

cạnh đó, thông qua các đối tượng du khách, hình ảnh và sản phẩm của các làng nghề

̣c k

được giới thiệu trực tiếp, góp phần tạo ra cơ hội quảng bá sản phẩm cho các doanh
nghiệp. Tuy vậy, việc phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại Thành phố

in

Huế lại chưa tương xứng với tiềm năng vốn có của nó. Hiệu quả của hoạt động du lịch

h

nói chung và du lịch làng nghề truyền thống ở thành phố Huế nói riêng còn thấp: sản

tê

phầm làng nghề tuy nhiều, phong phú nhưng ít sản phẩm có thương hiệu mang tầm

́H

quốc gia và quốc tế;chưa có chủ trương, cơ chế, chính sách phù hợp để phát triển du
lịch làng nghề; người dân chưa có kỹ năng khai thác giá trị du lịch làng nghề; cơ sở hạ

́
uê

tầng cũng như nguồn nhân lực du lịch tại các làng nghề còn thiếu và yếu; môi trường
nhiều làng nghề bị ô nhiễm trầm trọng…

Vì vậy, việc nghiên cứu dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại Thành phố
Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế, đánh giá đúng thực trạng và từ đó đề xuất các giải pháp
phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống nhằm khai thác có hiệu quả những
tiềm năng, thế mạnh của địa phương, tạo ra nhiều việc làm, từng bước ổn định và nâng
cao thu nhập cho người lao động tại làng nghề được đặt ra cấp thiết.
Với những lý do nói trên, tôi chọn “Phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền
thống tại Thành phố Huế” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp đại học của mình.

SVTH: Nguyễn Thúy An

2

Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Về phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống đã có nhiều công trình
nghiên cứu, những bài viết đề cập đến như:
- Khóa luận (2013): “Phát triển du lịch làng nghề truyền thống tại làng hoa giấy
Thanh Tiên thuộc xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế”, Hồ Thị Kim
Hoàng, Trường Đại Học Kinh Tế Huế.
- Nguyễn Công Hậu (2013):“Phát triển du lịch làng nghề ở Thừa Thiên Huế”,
trong tạp chí Du lịch Huế.
-Nguyễn Thị Ngọc Cẩm (2017):“Phát triển du lịch qua lăng kính các làng nghề
truyền thống”, trong báo Du lịch Thừa Thiên Huế.

Đ

- Khoa Du lịch Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật và Du lịch Sài Gòn (2016):

ại

“Du lịch làng nghề truyền thống Huế, trong tạp chí Saigonact.

ho

Nhìn chung, các công trình nghiên cứu đã có nhiều cách tiếp cận và giải quyết

̣c k

vấn đề dưới nhiều góc độ khác nhau, tuy nhiên nghiên cứu dịch vụ du lịch làng nghề
truyền thống dưới góc độ kinh tế chính trị chưa có công trình nào nghiên cứu. Đề tài

h

chính trị học.

in

này cố gắng làm sáng tỏ vấn đề trên cả về lý luận và thực tiễn dưới góc độ kinh tế

́H

3.1. Mục tiêu

tê

3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài

Làm rõ vị trí, vai trò, tiềm năng và thực trạng của dịch vụ du lịch làng nghề

́
uê

truyền thống tại Thành phố Huế. Trên cơ sở đó đề ra phương hướng và các giải pháp
cơ bản để phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại Thành phố Huế đến
năm 2020.
3.2. Nhiệm vụ
- Góp phần làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về dịch vụ du lịch làng nghề truyền

thống trong thời kỳ đẩy mạnh hội nhập quốc tế.
- Đánh giá thực trạng phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thốngtại Thành
phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế trong giai đoạn 2013-2015.
- Trên cơ sở phân tích nguyên nhân và những vấn đề đặt ra trong phát triển dịch
vụ du lịch làng nghề truyền thống tại Thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế, đề xuất

SVTH: Nguyễn Thúy An

3


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

phương hướng, giải pháp nhằm phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại
Thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2020 và những năm tiếp theo.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là phát triển các dịch vụ du lịch làng nghề truyền
thống tại Thành phố Huế.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Vế không gian: Địa bàn thành phố Huế.
Về thời gian: Giai đoạn 2013-2015.
Về nội dung: nghiên cứu tình hình phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền

Đ

thống tại Thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế và từ đó đưa ra các giải pháp nhằm

ại

phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại Thành phố Huế.

ho

5. Phương pháp nghiên cứu

nghiên cứu chủ yếu sau:

̣c k

Để làm rõ đối tượng và mục tiêu nghiên cứu, đề tài sử dụng các phương pháp

in

- Phương pháp luận xuyên suốt là phương pháp duy vật biện chứng và duy vật

h

lịch sử để xem xét, phân tích vấn đề một cách khoa học, khách quan. Đề tài được thực

tê

hiện trên cơ sở những lý luận cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí

nghề truyền thống.

́H

Minh và quán triệt quan điểm của Đảng và Nhà nước về phát triển dịch vụ du lịch làng

́
uê

- Phương pháp thu thập thông tin và số liệu: Thông phục vụ cho quá trình nghiên
cứu được thu thập từ hai nguồn cơ bản sau:

+ Nguồn thông tin thứ cấp: Sưu tầm, thu thập các thông tin từ sách, báo, tạp chí,
internet, số liệu thống kê, báo cáo,…của tỉnh Thừa Thiên Huế và các phòng, ban liên
quan của Thành phố Huế có liên quan đến nội dung đề tài.
+ Nguồn thông tin sơ cấp: Thông tin có được qua phương pháp điều tra khách du
lịch về dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống. Được điều tra qua 60 mẫu cụ thể mô tả
ở chương 2, cụ thể điều tra về: Hình thức du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố
Huế; Hác loại hình dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố Huế; Mức giá
của những loại hình dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố Huế; Mức độ

SVTH: Nguyễn Thúy An

4


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

hài lòng về dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố Huế; Đến du lịch làng
nghề truyền thống tại thành phố Huế qua kênh thông tin nào; Đánh giá về môi trường
du lịch tại các làng nghề trên địa bàn thành phố Huế.
- Phương pháp xử lý số liệu:
+ Đối với số liệu thứ cấp: Dùng phương pháp thống kê, mô tả bảng biểu.Các
bảng biểu có được từ tài liệu thống kê của các phòng ban liên quan đến nội dung đề
tài. Cụ thể trong chương 2: Bảng về dân số và lao động trên địa bàn thành phố Huế;
Bảng lượt khách du lịch đến làng nghề truyền thống tại thành phố Huế giai đoạn 20132015; Bảng doanh thu dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố huế giai
đoạn 2013-2015; Bảng lao động làng nghề truyền thống tại thành phố Huế.

Đ

+ Đối với số liệu sơ cấp: Các bảng hỏi sau khi thu về được kiểm tra và chọn lọc,

ại

đánh giá phù hợp cho việc nghiên cứu. Cụ thể: 60 mẫu điều tra có được từ sự đánh giá

ho

của những du khách, từ đó thống kê, tính tỷ lệ và lập bảng thống kê. Người nghiên cứu

̣c k

nghiên cứu tình hình sử dụng dịch vụ du lịch, mức giá của loại hình dịch vụ, mức độ
hài lòng của khách du lịch và mức độ ô nhiễm tại làng nghề. Lập từng mục, sau đó

in

điều tra ý kiến của du khách thông qua việc phát phiếu khảo sát cho từng người, họ sẽ

h

khảo sát qua ý kiến của cá nhân, nếu đồng ý mục nào thì đánh dấu vào mục đó. Như

tê

vậy, người nghiên cứu sẽ về tổng hợp được ý kiến của khách du lịch và lập bảng tổng

́H

hợp.

- Phương pháp phân tích thống kê: Sau khi tiến hành điều tra thì đề tài tiếp tục sử

́
uê

dụng phương pháp thống kê để hệ thống và tổng hợp tài liệu. Tính toán và thống kê lại
những mẫu điều tra và lập bảng phù hợp với nội dung nghiên cứu.
6. Đóng góp của đề tài
+ Đóng góp về lý luận: Đề tài được mở đầu bằng việc hệ thống hóa các vấn đề lý
luận liên quan đến dịch vụ du lịch LNTT. Bản thân việc đưa ra các đặc thù của dịch vụ
du lịch góp phần gợi ý các định hướng, giải pháp phát triển. Các vấn đề lý luận và thực
tiễn trước đây ít được đề cập một cách hệ thống cũng được xem xét và phát triển, việc
chọn và phân tích kinh nghiệm ở các địa phương khác trong việc khôi phục các làng
nghề cũng như phát triển các dịch vụ du lịch tạo điều kiện thuận lợi cho việc đưa ra
các giải pháp cho dịch vụ du lịch ở Thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế.

SVTH: Nguyễn Thúy An

5


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

+ Đóng góp về thực tiễn cho địa phương: Các giải pháp có khả năng ứng dụng
thực tiễn cao cũng như được phân loại theo cấp độ của tầm quan trọng và cấp thiết tạo
ra một hệ thống giải pháp liên kết, có tính logic. Ngoài ra những định hướng đề tài đưa
ra tạo điều kiện cho công tác hoạch định chiến lược đối với các cơ quan quản lý ở địa
phương, góp phần phát triển các dbịch vụ du lịch làng nghề truyền thống ở Thành phố
Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế.
Ngoài ra, đề tài còn là một nguồn tài liệu tham khảo có giá trị cho những người
quan tâm nghiên cứu vấn đề này, nhất là sinh viên ngành kinh tế và kinh tế chính trị.
7. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục vàdanh mục tài liệu tham khảo,kết cấu của

Đ

đề tài gồm 3 chương:

ại

Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống

̣c k

Thành phố Huế

ho

Chương 2: Thực trạng phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống tại

Chương 3: Phương hướng và giải pháp cơ bản nhằm phát triển dịch vụ du lịch

h

in

làng nghề truyền thống tại Thành phố Huế

́H

tê
́
uê

SVTH: Nguyễn Thúy An

6


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu
Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ DỊCH VỤ DU LỊCH LÀNG
NGHỀ TRUYỀN THỐNG
1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của dịch vụ du lịch làng nghề truyền
thống
1.1.1. Khái niệm dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống
1.1.1.1. Khái niệm, phân loại và đặc điểm của dịch vụ du lịch
* Khái niệm
Trong lịch sử nhân loại, du lịch đã được ghi nhận như là một sở thích, một hoạt

Đ

động nghỉ ngơi tích cực của con người. Ngày nay, du lịch đã trở thành một nhu cầu

ại

không thể thiếu được trong đời sống văn hóa, xã hội ở các nước. Về mặt kinh tế, du

ho

lịch đã trở thành một trong những ngành kinh tế quan trọng của nhiều nước công
nghiệp phát triển. Mạng lưới du lịch đã được thiết lập ở hầu hết các quốc gia trên thế

̣c k

giới. Nhu cầu của du khách bên cạnh việc tiêu dùng các hàng hoá thông thường còn có

giãn…[17].

h

in

những nhu cầu tiêu dùng đặc biệt: nhu cầu nâng cao kiến thức, học hỏi, nghỉ ngơi, thư

Theo Luật Du lịch Việt Nam năm 2015: “Du lịch là các hoạt động có liên quan

tê

đến chuyến đi của con người ngoài nơi cư trú thường xuyên của mình nhằm đáp ứng

́H

nhu cầu tham quan, tìm hiểu, giải trí, nghỉ dưỡng trong một khoảng thời gian nhất

́
uê

định”[20].

Theo khái niệm Wikipedia.org, trong kinh tế học, dịch vụ được hiểu là những thứ
tương tự như là hàng hóa nhưng ở dạng phi vật chất. Dịch vụ đóng vai trò ngày càng
quan trọng trong nền kinh tế quốc dân. Các quốc gia trên thế giới hiện nay có xu
hướng tăng dần tỷ trọng của các ngành dịch vụ trong phát triển kinh tế[27].
Theo Từ điển du lịch, lữ hành, lưu trú và ăn uống (Tiếng Anh, NXB Butterworth
Heinemann, 1993) thì: Dịch vụ du lịch là kết quả của các hoạt động kinh tế được thể
hiện trong sản phẩm vô hình (phân biệt với hàng hóa vật chất) như lưu trú, vận
chuyển, dịch vụ tài chính, thông tin liên lạc, y tế và các dịch vụ cá nhân khác[26].

SVTH: Nguyễn Thúy An

7


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

Khái niệm dịch vụ du lịch theo Luật Du lịch được Quốc hội ban hàng năm 2005:
“Dịch vụ du lịch là việc cung cấp các dịch vụ về lữ hành, vận chuyển, lưu, trú, ăn
uống, vui chơi giải trí, thông tin, hướng dẫn và những dịch vụ khác nhằm đáp ứng nhu
cầu của khách du lịch”[21].(Điều 4, khoản 11)
Dịch vụ du lịch là một bộ phận cấu thành nên sản phẩm du lịch, là phần chiếm tỷ
trọng cao nhất trong sản phẩm du lịch.
Sản phẩm du lịch cũng mang những nét đặc trưng cơ bản không như các sản
phẩm vật chất thuần túy khác. Theo Từ điển du lịch (Tiếng Đức, NXB Kinh tế Berlin,
1984) định nghĩa: “Sản phẩm du lịch là sự kết hợp những dịch vụ và phương tiện vật
chất trên cơ sở khai thác các tiềm năng du lịch nhằm cung cấp cho du khách một

Đ

khoảng thời gian thú vị, một kinh nghiệm du lịch trọn vẹn và sự hài lòng”[25]. Sản

ại

phẩm du lịch gồm: Dịch vụ du lịch và giá trị tài nguyên thiên nhiên

ho

Tóm lại, dịch vụ du lịch là tập hợp các dịch vụ cung cấp trong chương trình du

̣c k

lịch, nhằm đảm bảo đáp ứng nhu cầu ăn, ở, lưu trú, đi lại, tham quan, giải trí của khách
du lịch từ lúc đón khách cho tới lúc đưa khách về nơi khách du lịch mong muốn sau

h

* Phân loại

in

chương trình du lịch của mình.

tê

Dịch vụ du lịch được phân thành các nhóm[15]:

trong chuyến đi, bao gồm các dịch vụ:

́H

- Dịch vụ cơ bản: Là các dịch vụ đáp ứng những nhu cầu cơ bản của con người

́
uê

• Dịch vụ vận chuyển: Đáp ứng việc đưa khách từ nơi cư trú đến các điểm du
lịch, di chuyển giữa các điểm du lịch và trong phạm vi một điểm du lịch.
• Dịch vụ lưu trú, ăn uống: Để đảm bảo cho khách du lịch có nơi ăn, nghỉ trong
quá trình thực hiện chuyến du lịch.
- Dịch vụ đặc trưng: Là dịch vụ đáp ứng thỏa mãn nhu cầu, mục đích chính trong
chuyến đi của khách du lịch, có thể là:
• Dịch vụ du lịch văn hóa: Thỏa mãn nhu cầu của khách du lịch về tham quan,
tìm hiểu, nghiên cứu phong tục tập quán, nếp sống, con người, di tích văn hóa –lịch sử
của điểm đến.

SVTH: Nguyễn Thúy An

8


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

• Dịch vụ du lịch kết hợp nghiên cứu khoa học tự nhiên: hệ sinh thái, cảnh quan
môi trường, tác động của môi trường...
• Dịch vụ vui chơi, giải trí: Nhằm đem lại cho khách du lịch những
khoảng thời gian thú vị trong chuyến du lịch. Để thỏa mãn nhu cầu, khách có thể lựa
chọn những hoạt động vui chơi giải trí khác nhau như chơi game, chơi cờ bạc, xem
kịch, xem văn nghệ...
• Dịch vụ mua sắm: Đối với nhiều du khách, việc mua sắm là không thể thiếu
trong những chuyến đi du lịch. Khi đi du lịch, khách du lịch thích mua những món quà

về làm kỷ niệm, để tặng cho người thân, bạn bè. Những món quà được chọn mua có
thể là những sản vật đặc trưng của điểm đến, cũng có thể những hàng hóa tiêu dùng

Đ

mà được khách hàng đánh giá là có ý nghĩa đối với họ.

ại

• Dịch vụ MICE: Dịch vụ hội nghị hội thảo.

ho

- Dịch vụ trung gian và dịch vụ bổ sung: Là những dịch vụ làm cho chuyến du

̣c k

lịch được hoàn chỉnh, thêm phần thú vị. Ví dụ như dịch vụ đổi tiền, dịch vụ tư vấn,
dịch vụ massage, dịch vụ làm đẹp...Dịch vụ bổ sung có thể đáp ứng mọi nhu cầu hợp

* Đặc điểm của dịch vụ du lịch

h

in

pháp của du khách tại tuyến điểm du lịch.

tê

Thứ nhất: Tính phi vật thể[9] - đây là đặc điểm quan trọng nhất của dịch vụ du

́H

lịch.Dịch vụ chỉ có thể nhận thức được bằng tư duy hay giác quan chứ ta không thể "sờ
mó" sản phẩm dịch vụ được, dịch vụ cũng không thể đo lường được bằng các phương

́
uê

pháp đo lường thông thường về thể tích, trọng lượng. Người sử dụng dịch vụ không
thể tiêu dùng trực tiếp dịch vụ đó trước khi mua nó, nói cách khác, quá trình sản xuất
ra dịch vụ cũng gắn liền với quá trình tiêu thụ nó.
Thứ hai: Tính đồng thời trong sản xuất và tiêu dùng sản phẩm dịch vụ[9]. Khác
với các hàng hóa thông thường có quá trình sản xuất và tiêu dùng diễn ra ở từng thời
gian và địa điểm khác nhau, dịch vụ du lịch được sản xuất và tiêu dùng thường diễn ra
cùng lúc. Người cung cấp dịch vụ và khách hàng phải tiếp xúc với nhau để cung cấp
và tiêu dùng dịch vụ tại các địa điểm và thời gian phù hợp cho hai bên.
Thứ ba: Khách hàng là một bộ phận của cả quá trình sản xuất và tiêu thụ sản
phẩm[9]. Tính đặc thù này được quy định bởi sản xuất và tiêu thụ sản phẩm dịch vụ

SVTH: Nguyễn Thúy An

9


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

diễn ra trong một thời gian và không gian nhất định nên khong tạo ra khoảng cách giữa
người tiêu dùng và người sản xuất dịch vụ. Nói cách khác, người tiêu dùng không chỉ
hưởng thụ một cách thụ động sản phẩm dịch vụ được cung ứng, mà họ còn trực tiếp
tham gia vào quá trình sản xuất thông qua việc phản hồi của họ với nhà cung cấp về
chất lượng và mức độ hòan thiện của sản phẩm.
Thứ tư: Quyền sở hữu không được chuyển giao khi mua và bán[9]. Đây là một
đặc thù riêng có của loại hình sản phẩm dịch vụ khi đem trao đổi trên thị trường. Vì là
sản phẩm không thể di chuyển trong không gian, là sản phẩm phi vật thể và có tính
đồng nhất trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, nên khách hàng chỉ đang mua quyền sử
dụng sản phẩm chứ không thể mua được quyền sở hữu sản phẩm dịch vụ đó. Khi

Đ

quyền sử dụng của du khách không còn thì cũng là lúc nhà cung cấp toàn quyền sở

ại

hữu đối với sản phẩm dịch vụ đó.

ho

1.1.1.2. Khái niệm dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống

̣c k

Có thể hiểu, làng nghề truyền thống là làng nghề được hình thành từ lâu đời, trải
qua thử thách của thời gian vẫn duy trì và phát triển và được lưu truyền từ đời này qua

in

đời khác[13]. Trong các làng nghề truyền thống thường có đại bộ phận dân số làm

h

nghề cổ truyền hoặc một vài dòng họ chuyên làm nghề theo kiểu cha truyền con nối,

tê

nghĩa là việc dạy nghề được thực hiện bằng phương pháp truyền nghề.

́H

Cùng với sự thử thách qua thời gian, các làng nghề thủ công này đã trở thành
nghề nổi trội, một nghề cổ truyền, tinh sảo, với một tầng lớp thợ thủ công chuyên

́
uê

nghiệp hay bán chuyên nghiệp đã chuyên tâm sản xuất, có quy trình công nghệ nhất
định và sống chủ yếu bằng nghề đó. Sản phẩm làm ra có tính mỹ nghệ và trở thành
hàng hóa trên thị trường[13].
Du lịch văn hóa ngày càng có sức hút đối với khách du lịch. Khách du lịch không
chỉ để đến để thăm quan, nghỉ ngơi mà còn có nhu cầu tìm hiểu văn hóa lịch sử của
những nơi họ đến. Được tự tay tạo ra những sản phẩm theo công nghệ xưa cũ, chiêm
ngưỡng cái đẹp của người thợ thủ công…. Chính vì vậy du lịch làng nghề ra đời để
thỏa mãn nhu cầu của khách du lịch. Đồng thời cũng tạo ra một hướng đi mới cho làng
nghề.

SVTH: Nguyễn Thúy An

10


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

Du lịch làng nghề là loại hình du lịch khai thác giá trị văn hóa vật thể, các sản
phẩm do nghề thủ công của các làng nghề tạo ra như một đối tượng tài nguyên du lịch
có giá trị, được khai thác để phục vụ cho nhu cầu vui chơi, giải trí, nghiên cứu tìm hiểu
văn hóa, tham quan du lịch, hoặc tham gia vào các công đoạn sản xuất sản phẩm đặc
trưng của làng nghề đó.
Việc phát triển du lịch làng nghề là tiền đề cho việc phát triển các dịch vụ kèm
theo. Muốn phát triển du lịch làng nghề thì việc phát triển dịch vụ du lịch LNTT là
điều tất yếu. Dịch vụ du lịch LNTT ra đời nhằm thỏa mãn nhu cầu của khách du lịch
cho việc du lịch LNTT.
Như vậy, dịch vụ du lịch LNTT là việc cung ứng các dịch vụ về lữ hành, vận

Đ

chuyển ăn uống, vui chơi, gải trí, thông tin, hướng dẫn và những dịch vụ khác liên

ại

quan đến LNTT nhằm đáp ứng nhu cầu cua du khách du lịch khi họ tham gia hình thức

ho

du lịch làng nghề truyền thống ở địa phương.

̣c k

1.1.2. Đặc điểm của dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống
Du lịch LNTT mang những đặc điểm chung của ngành du lịch, tuy nhiên do có

mang những tính chất khác[15], cụ thể:

tê

1.1.2.1. Tính linh hoạt

h

in

đặc điểm và tính chất riêng của làng nghề truyền thống, nên các dịch vụ du lịch LNTT

́H

Một chương trình du lịch được nhà cung cấp chào bán khi thực hiện phải đảm
bảo sự chính xác về thời gian, không gian và cả tính khoa học, giáo dục... để du khách

́
uê

có thể hài lòng về nơi ăn nghỉ, các chương trình vui chơi giải trí, mua sắm và cảm

nhận được nhiều điều thú vị trong chuyến đi đó. Một sáng kiến nhỏ bất ngờ của hướng
dẫn viên có thể làm tăng hiệu quả chuyến đi nhờ ấn tượng tốt, và ngược lại chỉ một
thay đổi nhiều khi không phải do nhà cung cấp chính mà lỗi từ các chương trình phụ
khác (như việc hoãn huỷ chuyến bay của Hàng không...) khiến cho cảm nhận về
chuyến du lịch chịu ảnh hưởng trực tiếp.
Những biến động chính trị, kinh tế, xã hội khác cũng là nguyên nhân trực tiếp
hoặc gián tiếp tác động đến hiệu quả hoạt động của du lịch, như đại dịch SARS, dịch
cúm gia cầm, chiến tranh hoặc tình hình an ninh chính trị mất ổn định...

SVTH: Nguyễn Thúy An

11


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

1.1.2.2. Tính thời vụ
Về mặt lý thuyết, nếu một vùng du lịch kinh doanh nhiều thể loại du lịch và đảm
bảo được cường độ hoạt động đều đặn trong các tháng của năm (luôn giữ được lượng
khách và doanh thu nhất định) thì tại vùng đó tính thời vụ là không tồn tại. Tuy nhiên,
khả năng đó là rất khó thực hiện vì có rất nhiều yếu tố tác động lên hoạt động kinh
doanh du lịch làm cho hoạt động đó khó có thể đảm bảo được cường độ hoạt động đều
đặn trong năm và vì vậy tồn tại tính thời vụ trong du lịch.
1.1.2.3. Tính tổng hợp
Xuất phát từ nhu cầu mang tính tổng hợp cao của du khách mà hoạt động của
dịch vụ du lịch LNTT mang tính chất này. Có thể nói không có ngành nào thể hiện đặc

Đ

điểm tổng hợp rõ nét như du lịch bởi mỗi một nhu cầu của du khách đều trở thành một

ại

công đoạn trong chuỗi các dịch vụ mà ngành phải cung ứng như ăn uống, mua sắm, đi

ho

lại tham quan, lưu trú... và người làm du lịch phải cung cấp một cách đầy đủ trung

̣c k

thực và chính xác các thông tin về nhà hàng, các trung tâm thương mại, siêu thị,
phương tiện giao thông, bản đồ các điểm tham quan, khí hậu thời tiết, lộ trình đường

h

1.1.2.4. Tính đa ngành

in

đi, hệ thống khách sạn phù hợp với du khách...

tê

Ngoài những yêu cầu tối thiểu trên cho một chuyến đi, du khách còn đòi hỏi phải

́H

có những dịch vụ không thể thiếu khác như: hệ thống thanh toán từ dịch vụ của ngành
tài chính ngân hàng, hải quan cửa khẩu, sân bay, bưu điện...Tất thảy đều phải được

́
uê

hoạt động một cách đồng bộ và có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, hướng tới việc thoả
mãn nhu cầu cho du khách.

Đồng thời du khách sẽ mất đi cảm giác an tâm khi thiếu sự trợ giúp của các
ngành kinh tế - xã hội khác như bảo hiểm, y tế, giao thông, công an, môi trường... tại
nơi sẽ đến tham quan, du lịch. Trong những năm qua, đặc biệt trong vài năm trở lại
đây, các ngành dịch vụ hỗ trợ này thành phố Huế đã có những tiến bộ vượt bậc so với
trước. Điều đó tạo sự đổi mới cho bộ mặt đô thị của thành phố nhưng đồng thời cũng
giúp thỏa mãn nhu cầu được phục vụ một cách chu đáo nhất của du khách.

SVTH: Nguyễn Thúy An

12


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

1.1.2.5. Tính địa phương

Đặc điểm này biểu hiện ở việc thông tuyến du lịch với một quần thể các điểm du
lịch trong khu vực, mà thành phố Huế có ưu thế nổi trội so với các vùng miền khác.
Khi du khách chọn điểm đến của mình là thành phố Huế, đặc biệt là làng nghề truyền
thống và từ đó chỉ cần với một quỹ thời gian khiêm tốn là có thể đặt chân tới một cụm
các danh thắng nổi tiếng nhất đặc trưng cho văn hoá Huế, ngoài ra có thể tìm hiểu
thêm các LNTT của các tỉnh lân cận như Đà Nẵng, Quảng Nam. Tuy nhiên, mỗi điểm
lại có những nét văn hoá độc đáo riêng, nên hiểu được đặc điểm liên vùng sẽ giúp cho
các nhà làm du lịch gắn kết lợi thế của mình với các tuyến điểm toàn khu vực, tạo ra
một chuỗi khép kín các dịch vụ liên hoàn sẽ mang lại hiệu quả cao cho chính mỗi hoạt

Đ

động du lịch cục bộ.

ại

1.1.3. Quan niệm về phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống

ho

1.1.3.1. Khái niệm phát triển

̣c k

Trong lịch sử triết học, quan điểm siêu hình xem sự phát triển chỉ là sự tăng giảm
thuần túy về lượng, không có sự thay đổi về chất của sự vật; đồng thời, nó cũng xem

h

tạp[14].

in

sự phát triển là quá trình tiến lên liên tục, không trải qua những bước quanh co phức

tê

Đối lập với quan điểm siêu hình, trong phép biện chứng, khái niệm phát triển

́H

dùng để chỉ quá trình vận động theo khuynh hướng đi từ thấp đến cao, từ kém hoàn
thiện đến hoàn thiện hơn. Như vậy, khái niệm phát triển không đồng nhất với khái

́
uê

niệm vận động nói chung; đó không phải là sự biến đổi tăng lên hay giảm đi đơn thuần
về lượng hay sự biến đổi tuần hoàn lặp đi lặp lại ở chất cũ mà là sự biến đổi về chất
theo hướng hoàn thiện của sự vật ở những trình độ ngày càng cao hơn[14].
1.1.3.2. Nội dung của phát triển
- Sự tăng lên của tổng sản phẩm quốc nội (GDP), tổng sản phẩm quốc dân (GNP)
và tổng sản phẩm quốc dân tính theo đầu người. Nội dung này phản ánh mức độ tăng
trưởng kinh tế của một quốc gia trong một thời kỳ nhất định.
- Sự biến đổi cơ cấu kinh tế theo hướng tiến bộ, thể hiện ở tỷ trọng của các ngành
dịch vụ và công nghiệp trong tổng sản phẩm quốc dân tăng lên, còn tỷ trọng nông

SVTH: Nguyễn Thúy An

13

Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

nghiệp ngày càng giảm xuống. Nội dung này phản ánh chất lượng tăng trưởng, trình
độ kỹ thuật của nền sản xuất để có thể bảo đảm cho sự tăng trưởng kinh tế bền vững.
- Mức độ thoả mãn các nhu cầu cơ bản của xã hội thể hiện bằng sự tăng lên của
thu nhập thực tế, chất lượng giáo dục, y tế... mà mỗi người dân được hưởng. Nội dung
này phản ánh mặt công bằng xã hội của sự tăng trưởng kinh tế.
1.1.3.3. Nội dung của phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống
Phát triển dịch vụ du lịch LNTT là chỉ sự gia tăng về lượng của các loại hình dịch
vụ phục vụ cho du khách như: dịch vụ lưu trú, dịch vụ ăn uống, dịch vụ tham quan,
giải trí,…Sự gia tăng các dịch vụ du lịch có đóng góp cao cho quá trình phát triển của
một vùng, một địa phương. Việc phát triển dịch vụ du lịch LNTT có ảnh hưởng lớn

Đ

đến việc phát triển của làng nghề truyền thống. Phát triển dịch vụ du lịch LNTT là yêu

ại

cầu bức thiết của mỗi địa phương, vùng có LNTT, điều này kích thích sự phát triển

ho

của vùng kinh doanh loại hình LNTT rất cao.

̣c k

1.1.4. Vai trò của phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống
1.1.4.1. Phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống đã tạo ra một khối

h

chỗ thông qua hoạt động du lịch.

in

lượng hàng hóa đa dạng, phong phú nhằm phục vụ cho tiêu dùng và cho xuất khẩu tại

tê

Làng nghề truyền thống phục vụ du lịch nói riêng luôn huy động được các nguồn

́H

lực sẵn có ở nông thôn như: tài nguyên thiên nhiên, nguồn nguyên liệu, phế phẩm
nông nghiệp được huy động vào quá trình sản xuất kinh doanh và khai thác một cách

́
uê

có hiệu quả nguồn vốn trong nhân dân, cơ sở vật chất kỹ thuật và những kỹ năng, kỹ
xảo của người lao động. Trên cơ sở đó đẩy mạnh được hoạt động sản xuất nhằm tạo ra
ngày càng nhiều hàng hóa có chất lượng tốt, phục vụ đắc lực cho tiêu dùng trong nước
và cho xuất khẩu tại chỗ thông qua hoạt động du lịch[15].

Ngày nay, sản xuất của làng nghề truyền thống phát triển theo hướng chuyên
môn hóa, đa dạng hóa sản phẩm đã làm cho các làng nghề năng động hơn.Việc sản
xuất trong các làng nghề truyền thống đang hướng vào những sản phẩm kỹ thuật cao,
thị trường tiêu thụ rộng khắp, chứng tỏ rằng, sản xuất và lưu thông hàng hóa của làng
nghề truyền thống phát triển mang tính hàng hóa tập trung khá rõ nét.

SVTH: Nguyễn Thúy An

14


Đại học Kinh tế Huế

Khóa luận tốt nghiệp

GVHD: TS Trần Xuân Châu

1.1.4.2. Dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống giải quyết việc làm cho người lao
động ở các làng nghề truyền thống.
Việc phát triển làng nghề truyền thống ở nông thôn không chỉ thu hút lao động ở
gia đình, làng xã mình mà còn thu hút được nhiều lao động từ các địa phương khác
đến làm thuê mà còn kéo theo nhiều nghề dịch vụ khác phát triển, tạo nhiều công ăn
việc làm cho người lao động. Bởi lẽ phát triển dịch vụ du lịch LNTT ở nông thôn sẽ
tận dụng tốt được thời gian lao động, khắc phục được tính thời vụ trong sản xuất nông
nghiệp, giảm được thời gian nông nhàn, góp phần phân bố hợp lý lực lượng lao động
nông thôn[15].
Như vậy, việc phát dịch vụ du lịch LNTT có vai trò rất quan trọng nhằm khai

Đ

thác các nguồn lực ở làng nghề truyền thống một mặt tạo điều kiện cho những người

ại

không có khả năng sản xuất nông nghiệp hoặc trong thời gian nông nhàn chuyển sang

ho

làm ngành nghề có ưu thế hơn, tận dụng được tối đa thời gian rãnh rỗi, mặt khác chính

̣c k

điều này đã kéo theo sự phát triển nhiều nghề dịch vụ có liên quan góp phần tạo thêm
được nhiều việc làm mới, thu hút được nhiều lao động.

in

1.1.4.3. Phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống thu hút được vốn nhàn

h

rỗi, tận dụng thời gian và lực lượng lao động, hạn chế di dân tự do.

tê

Khác với sản xuất công nghiệp và một số ngành khác, đa phần các làng nghề

́H

truyền thống không đòi hỏi vốn đầu tư lớn bởi rất nhiều nghề chỉ cần một số công cụ

thủ công, thô sơ do người thợ thủ công tự sản xuất được hoặc đặt mua với số vốn nhỏ.

́
uê

Hơn nữa đặc điểm sản xuất trong các làng nghề là quy mô nhỏ, cơ cấu vốn và lao động
ít nên rất phù hợp với khả năng huy động vốn và các nguồn lực vật chất của các gia
đình. Đây được xem như là lợi thế để các làng nghề có thể huy động các loại vốn nhàn
rỗi trong dân vào hoạt động sản xuất kinh doanh. Mặt khác, do đặc điểm của các làng
nghề sử dụng phương pháp sản xuất thủ công là chủ yếu, nơi sản xuất cũng chính là
nơi ở của người lao động.
1.1.4.4. Phát triển dịch vụ du lịch làng nghề truyền thống góp phần tăng thu
nhập, cải thiện đời sống dân cư của làng nghề
Cũng như các ngành kinh tế khác, dịch vụ du lịch phát triển sẽ tạo điều kiện cho
một số ngành kinh tế phát triển theo, như việc hình thành các làng nghề tại các khu,

SVTH: Nguyễn Thúy An

15