bài 35 hoocmon thực vật

- Người hướng dẫn: Võ Thị Năm
- Giáo sinh thực tập: Nguyễn Thị Thùy Dung
Bài 35: HOOCMON THỰC VẬT
I.MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1.Kiến thức:
- Trình bày được khái niệm về hoocmon thực vật.
- Kể ra được 5 loại hoocmon thực vật.
- Mô tả được 3 ứng dụng trong nông nghiệp đối với từng loại hoocmon
thuộc nhóm chất kích thích.
2. Kĩ năng:
- Rèn luyện kĩ năng quan sát tranh, phân tích tranh.
- Kĩ năng phân tích, tổng hợp, so sánh.
- Kĩ năng hoạt động nhóm.
3.Thái độ:
-Biết cách vận dụng và giải thích các hiện tượng thực tế.
II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:
- Phương pháp hỏi đáp tìm tòi.
- Phương pháp quan sát tranh vẽ tìm tòi.
III.PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
- Tranh ảnh, clip…
- Phiếu học tập:
- Các hình ảnh có nội dung liên quan.
IV.NỘI DUNG TRỌNG TÂM CỦA BÀI:
- Khái niệm và vai trò của hoocmon đối với thực vật.
V.TIỀN TRÌNH BÀI GIẢNG:
1.Ổn định lớp:
2.Kiểm tra bài cũ
- Sinh trưởng là gì?
- Các nhân tố ảnh hưởng đến sự sinh trưởng?
2.Đặt vấn đề:Ta biết rằng sự sinh trưởng của thực vật chịu ảnh hưởng của nhân
tố bên ngoài cũng như nhân tố bên trong. Hoocmon thực vật cũng là một nhân tố

bên trong có tác động rất lớn đế sự sinh trưởng của thực vật. Vậy hoocmon thực


vật là gì? Tác dụng của nó ra sao? Nó có ứng dụng gì trong thực tế? Để tìm hiểu
các vấn đề đó chúng ta sẽ cùng nghiên cứu bài học hôm nay.

3. Tiến trình bài giảng:
Hoạt động giáo viên

Hoạt động học sinh

-GV: Cô có ví dụ quan
sat chậu cây được để
trươc của sổ bài học ta
thấy chậu cây hướng về
một bên. Em cho cô biết
tại sao chậu cây lại
hướng về một bên như
vậy?
-Do cây hướng về
nơi có ánh sáng cụ
thể là do sự
phân bố không đồng
đều của hoocmon
auxin ở các cơ quan
trong cây.
+Em có nhận xét gì về -Auxin kích thích sự
tác động của auxin?
sinh trưởng của đỉnh
thân.

-Auxin sản sinh ra từ
đỉnh bao lá mầm di
chuyển qua miếng thạch
vào đỉnh thân kích thích
sinh trưởng cây.Nó là -Trả lời.
một loại hoocmon thực
vật.
-Vậy hoocmon thực vật
là gì?
Và thí nghiệm trên

Nội dung
I.Khái niệm:
1.Khái niệm:
-Là các chất hữu cơ do cơ
thể thực vật tiết ra có tác
dụng điều tiết hoạt động
sống của cây.


10000 đỉnh bao lá mầm
lúa mì thu được 1mg
auxin,1kg dứa tươi tách
được 6mg auxin.Như
vậy lượng auxin rất ít.
-Không chỉ có hoocmon
auxin kích thích sinh
trưởng của đỉnh thân
mà một số hoocmon -Trả lời
khác cũng kích thích sự

sinh trưởng của đỉnh
thân.
-Qua đó em hãy cho
biết hoocmon có đặc
điểm gì?
-Căn cứ vào tác động
sinh lí người ta chia - trả lời
hoocmon thực vật thành
2 nhóm: chất kích thích
sinh trưởng và ức chế
sinh trưởng.
- trả lời
-GV: Quan sát hình
35.1 cho biết ảnh hưởng - trả lời.
của auxin đến sự sinh
trưởng của quả?
- GV: vậy auxin được
tạo ra ở nhưng cơ quan
bộ phận nào của cây và
phân bố chủ yếu ở bộ
phận nào?
-GV:auxin được tạo ra
chủ yếu ở đỉnh thân và

2.Đặc điểm chung:
-Được tạo ra một nơi
nhưng phản ứng ở một nơi
khác trong cây.
-Với nồng độ rất thấp gây
ra những biến đổi mạnh

mẽ trong cơ thể.
-Tình chuyên hóa thấp hơn
nhiều so với hoocmon ở
thực vật bậc cao.
3.Phân loại:
-Hoocmon kích thích.
-Hoocmon sinh trưởng.
II.Hoocmon kích thích.
1. Auxin
- Nơi sinh ra: tại đỉnh thân,
cành.
-Phân bố: Có nhiều trong
chồi hạt đang nảy mầm, lá
đang sinh trưởng.
- Tác động sinh lí:
+ở mức tế bào: AIA kích
thích quá trình nguyên
phân và sinh trưởng dãn
dài của tế bào.
- Mức cơ thể:tham gia
nhiều hoạt động sống của


cành vậy nó sẽ có tác
động như thế nào tới cơ
thể thực vật?
GV: dựa vào tác động
của auxin hãy nêu ứng
ứng của auxin trong
nông nghiệp

- Auxin do cây tổng hợp
nên là auxin nội sinh
còn auxin do con người
tổng hợp nên là auxin
nhân tạo (auxin ngoại
sinh):
2,4D,ANA,AIB…
- Thực tế sau mỗi vụ
trồng dứa 1 tháng người
ta phun 2,4 D nhằm
mục đích gì?

- Vậy tại sao người ta
không phun nó trực tiếp
lên rau cải làm lá to và
tăng năng suất rau?

-Kích thích sinh
trưởng lá làm lá to
tăng khả năng quang
hợp tích lũy tích chất
hữu cơ để tạo quả to.
- Do không có enzim
phân hủy nên gây
độc cho người và
động vật
- Xử lý GA cây cao
lên,quả nhiều và
đẹp,còn không xử lý
cây thấp,quả ít. Vì

GA kích thích thân
mọc cao dài ra hoa
tạo quả sớm.

-Cho HS quan sát ảnh
về sự tác động của GA.
+Yêu cầu HS nhận xét - trả lời.
và giải thích.

cây như: hướng động, kích
thích nảy mầm của hạt,
của chồi, ra rễ phụ.
- thể hiện ưu thế đỉnh.
-Ứng dụng:
+ kích thích ra rễ ở cành
giâm, cành chiết, tăng tỉ lệ
thụ quả
+ tạo quả không hạt
+Nuôi cấy mô tế bào thực
vật
* Auxin nhân tạo không có
enzim phân giải nó, được
tích lũy trong nông phẩm,
gây độc hại cho người và
động vật.

2. Giberelin (GA)

-Nơi sinh ra: Chủ yếu ở rễ
và lá

-phân bố:
+có nhiều trong lá, hạt, củ,
và chồi đang nảy mầm.
+ trong hạt và quả đang
hình thành
+ trong các lóng thân cành
đang sinh trưởng
- Tác động động lí:
+GA tăng số lần nguyên
phân và tăng sinh trưởng
dãn dài ở mỗi tế bào


+ kích thích mạnh mẽ sự
sinh trưởng kéo dài của
thân, vươn dài của bóng
cây
+ Ảnh hưởng đến sinh
- GV: tương tự như
trưởng của đột biến lùn
auxin thì các e cho cô
của một số thực vật.
biết gibêrelin đươc sinh
- Ứng dụng:
ra từ đâu?
+ kích thích sự nảy mầm
-Phân bố chủ yếu ở bộ
của hạt , củ, tác dụng đặc
phận nào trong cây?
trưng trong việc phá bỏ

- tác động sinh lí đối
trạng thái ngủ nghĩ của
với thực vật?
chúng
- và cuối cùng là ứng
+ kích thích sự ra hoa
dụng của GA?
+ kích thích hình thành
-GV: ngoài ra trong
hoa đực
công nghiệp rượu ,bia
- Để ra hoa.Vì rễ là
+ kích thích hình thành
người ta dùng GA để
nơi tổng hợp
quả và quả không hạt
tăng quá trình phân giải xitokinin có tác dụng + tăng tốc độ thủy phân
đường thành mạch nha. kích thích sinh
tinh bột đẻ sản xuất mạch
trưởng, cắt rễ để hạn nha và sử dụng trong công
chế tổng hợp
nghiệp sản xuất đồ uống.
xitokinin,thiếu
xitokinin cây ngừng
sinh trưởng và ra
hoa.

-Vì sao trồng hoa gần
tết người ta thường cắt

-Vì xitokinin có tác
dụng ức chế sự phân
hủy của diệp lục nên
giúp rau xanh không
bị vàng úa

3. Xitokinin

- Nơi sinh ra: từ hệ thống
rễ của thực vật, chồi, lá
non, tầng phân sinh
- Phân bố: nhiều trong củ


rễ (cắt trước 2 tuần)?
Giải thích?

-Tác động sinh lí:
+Ở mức độ tế bào: kích
thích sự phân chia tế
bào,làm chậm quá trình
già đi của tế bào, phân hóa
chồi.
+Ở mức độ cơ thể: kìm
hãm sự già đi của cơ quan
và cây nguyên vẹn, ảnh
hưởng tới sự nảy mầm của
hạt và củ và ảnh hưởng tới
trao đổi chất.

-Trong bảo quản rau
người ta phun dung
dịch BA( một loại
xitokinin ) nồng độ 2,510ppm giữ rau tươi 2-3
ngày.Hãy giải thích vì
sao ?

Gv phân tích lại hình
35.3 SGK để nhấn
mạnh xitokinin là thành
phần hoocmon bắt buộc
cùng với auxin trong
công nghệ nuôi cấy tế
bào và mô thực vật. Đó
là công nghệ sinh học
đang ngày càng được sử
dụng phổ biến trong
công tác nhân giống
sinh dưỡng để bảo tồn
giống cây quý,tạo giống
sạch virut, phục chế các
giống cây quý bị thoái

HS:Hoocmon ức chế
là hoocmon kìm hãm
sự sinh trưởng
-HS: có 2 loại
hoocmon ức chế là
hoocmon etilen và
axit abxixic.

-HS:Quả đang chín
sản sinh ra nhiều
etilen
- HS: trả lời
- HS: trả lời

III. Hoocmon ức chế


hóa….Và nó chỉ được
thể hiện tác động kích
thích phát triển chồi
trong nuôi cấy mô khi
có mặt auxin.
-Bên cạnh nhóm
hoocmon kích thích
sinh trưởng còn có
nhóm kìm hãm sinh
trưởng của cây.

1. Êtilen:

Nơi sinh ra: ở các tế bào,
-HS:xếp như vậy thì mô thực vật nhiều nhất ở
etilen do quả chín
mô già và quả đang chín,
sinh ra kích thích
Êtilen được sản ra nhiều
tăng nhanh quá trình trong thời kì rụng lá, hoa
chín của quả xanh ở già, mô bị tổ thương.

gần
-Chức năng: điều khiển
-HS: tạo quả chín
quá trình sinh trưởng và
trái vụ ở dứa, sử
phát triển của cây.
dụng etilen để giấm -Vai trò:
hoa quả,ức chế hoa
+ Điều khiển sự chín
-GV:Hoocmôn ức chế là nở đúng vào các dịp + Điều khiển sự rụng lá
gì?
lễ tết.
+ kích thích sự ra hoa đặc
biệt là ra hoa trái vụ
-HS: trả lời
+ Tác động lên sự phân
hóa giới tính.
GV: có mấy loại
hoocmon ức chế?

-GV: quan sát hình 35.4
khí etilen được sinh ra
từ đâu?
-GV:Eetilen có đặc
điểm gì?
2. Axit abxixic(AAB,

-GV: tác động sinh lí
của etilen?
-GV: tại sao người ta

xếp quả chín cùng với
quả xanh để àm gì?

-HS: kìm hãm sự
thoát hơi nước cho
cây.

ABA)
- Nơi sinh ra: ở các cơ
quan của thực vật, chủ yếu
là cơ quan sinh sản, được
tích lũy nhiều trong các cơ
quan đang ngủ nghỉ, cơ
quan dự trữ, cơ quan sắp


-GV: ứng dụng của
êtilen?

GV: trình bày nhưng
hiểu biết của em về
hoocmon axit abxixic?

-HS: Có tác dụng
bảo vệ hat trong điều
kiện môi trường bất
lợi
-HS: khí khổng đóng
giảm sự thoát hơi
nước giúp lá khỏi bị

khô héo.
HS:kéo dài thời gian
ngủ của hạt trong
thời gian bảo
quản( như khoai tây,
khoai lang)
+ sử dụng hoocmon
chống sự rụng lá hay
quả trên cây như đào
quất, trong dịp tết.

rụng
- Tác động: kìm hãm quá
trình trao đổi chất, giảm
sút các hoạt động sinh lí
và chuyển cây vào trạng
thái ngủ,nghỉ.
- Vai trò:
+ Điều khiển sự rụng
+ Điều khiển sự ngủ nghỉ.
+ Điều khiển sự đóng mở
khí khổng
AAB là hoocmon stress;
hàm lượng AAB tăng
nhanh giúp cây chống chọi
với môi trường bất lợi.

-GV: sự rụng lá có vai
trò như thế nào?
-GV:sự ngủ của hạt có

tác dụng gì?
III:Tương quan giũa các


GV: đóng mở khí khổng
có ý nghĩa như thế nào?

hoocmon thưc vật
+ Tương quan giữa
hoocmon kích thích và
hoocmon ức chế sinh
trưởng.
+ Tương quan giữa các
hoocmoon kích thích với
nhau.

Ứng dụng trong sản
xuất?

GV: tương qua ở
hoocmon thực vật thể
hiện như thế nào?
VI: củng cố đọc ghi nhớ sgk
VII: về nhà
** Dùng phiếu học tập để dạy phần hoocmon kích thích
Nội dung
Auxin (AIA)
Giberelin(GA)
Nơi sinh ra
Phân bố

Tác động sinh lí
Ứng dụng

Xitokinin