Các bài văn nghị luận xã hội lớp 9

Các bài văn nghị luận tham khảo
1.Đức tính khiêm nhường
Trong xã hội hiện nay, chúng ta cần phải trang bị cho mình những hành trang cần thiết để có
thể tự hồn thiện bản thân mình và hội nhập vào cộng vào xã hội. Một trong những đức tính cần
thiết nhất để có thể hịa nhập có được mối quan hệ tốt là khiêm nhường. Khiêm nhường không chỉ
là nghệ thuật sống mà cịn là nền tảng dẫn đến thành cơng.
Khiêm nhường là một bản chất tốt cần phải có trong cách đối xử hàng ngày. Đó là thái độ
khơng tự đề cao mình, đánh giá đúng mực về bản thân, ln học hỏi người khác và biết kính trên
nhường dưới. Những người khiêm nhường thường rất hòa nhã, nhún nhường, tơn trọng người khác
và nghe nhiều hơn nói. Họ ln nhanh chóng nhìn nhận và sửa đổi các khuyết điểm mình, học tập
những cái hay, cái tốt từ người khác và khơng tự mãn với những gì mình đã đạt được. Bác Hồ là
tấm gương sáng ngời về đức tính khiêm nhường. Suốt cuộc đời mình, Bác ln giữ một lối sống
giản dị, thanh đạm. Dù cương vị một Chủ tịch nước, Bác vẫn ở trong ngôi nhà sàn đơn sơ với
những dụng hết sức giản dị, mộc mạc, vẫn tự tay chăm sóc vườn cây, ni cá,... Hay anh thanh
niên trong tác phẩm "Lặng lẽ Sapa" luôn khiêm nhường, cho mình khơng xứng đáng để được vẽ
tranh.
Khiêm nhường là một đức tính rất cần thiết và là thái độ sống đẹp trong xã hiện nay. Vì khơng
ai trong chúng ta là hồn hảo cả, trí tuệ của mỗi chúng ta chi là một hạt cát bé nhỏ giữa sa mạc rộng
lớn, khiêm nhường sẽ giúp chúng có thể hồn thiện bản thân và mở rộng vốn hiểu biết của mình
hơn. Khiêm nhường là thái độ cần có của mỗi chúng ta bất kể ta là ai, có chức vụ gì, tài giỏi nào vì
đức tính ấy giúp ta có được thiện cảm với những người xung quanh có được những mối quan hệ
gần gũi và cần thiết.
Nếu khơng có khiêm nhường, con người chúng ta sẽ ngủ quên trong vinh quang, khơng biết
vươn lên, khơng tự mình tiến bộ, hoàn thiện bản thân và sẽ trở nên tụt hậu. Thế nhưng vẫn có nhiều
người khơng khiêm nhường, tự cao tự đại, kiêu ngạo và khinh thường người khác. Một số khác lại
tự ti, xem nhẹ bản thân mình, rụt rè và nhút nhát. Những con ngưòi như thế sẽ khó thành cơng
trong cơng việc, khơng chịu học hỏi. Từ đó để lại những hậu quả rất lớn vốn kiên thức sẽ bị thu
hẹp, gây đố kị, mất đoàn kết dẫn đến thất bại.
Ngược lại với đức tính khiêm nhường là sự kiêu căng, tự mãn. Những người có tính tự kiêu
thường hay tự đề cao mình, ln coi thường người xung quanh, dễ bị mọi người xa lánh. Cũng cần

phải thấy rằng khiêm nhường khơng có nghĩa là tự ti, tự hạ thấp mình, rụt rè và khơng đánh đúng
năng lực bản thân.
Khiêm nhường thực sự là đức tính góp phần nâng cao giá trị của con người. Đó là một trong
những đức tính mà Bác Hồ đã dạy cho thiếu niên Việt Nam. Chính vì vậy, chúng ta cần phải kính
trên nhường dưới, khơng ngừng học rèn luyện bản thân và không được tự mãn trước những thành
quả mà ta đã đạt được. Đó chính là hướng phấn đấu của chúng ta để có thể tiếp thu tri thức nâng
cao trình độ để góp phần xây dựng đất nước, đưa đất nước ta vươn lên tầm cao mới, văn minh và
tốt đẹp hơn.
2.Suy nghĩ của em về câu ca dao Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong
nguồn chảy ra
Từ khi bé thơ cho tới khi trưởng thành, công lao của cha mẹ đối với chúng ta vơ cùng to lớn.
Tình nghĩa cha mẹ thiên liêng suốt đời ta không thế trả hết, bởi lẽ:

"Công

cha ….trong nguồn chảy ra"
Câu ca dao được cha ông ta đúc kết từ hàng ngàn nghìn năm nay nhưng đến tận bây giờ, nó vẫn
là bài ca hay nhất về công lao của cha mẹ dành cho con cái.
"Cha mẹ sinh dưỡng", nuôi nấng con nên người. Cha mẹ đã phải trải qua biết bao nhiêu khó
khăn, vất vả để mang đến cho con người tiếng cười, niềm hạnh phúc. Dân gian xưa đã lấy hình ảnh
ngọn nữ Thái Sơn để ví nhữ cơng lao của người cha. Đây là một hình ảnh so sánh vừa chân thực,
vừa cụ thể. Núi Thái Sơn là một tỏng những ngọn núi cao và hùng vĩ nhất Trung Quốc. Công lao
nuôi dưỡng của người cha cũng vậy, không thể nào cân đo đông đếm được. Trong quan niệm
phong kiến xưa, người cha được coi là trụ cột của gia đình, là người lo toan gánh vác những công
việc to lớn, nặng nhọc. Dân gian ta có câu: "Con có cha như nhà có nóc". Nóc đối với ngơi nhà là
vơ cùng quan trọng. Nóc nhà che mưa che mưa, gió giúp con người được chắc chắn. Ngơi nhà
khơng có nóc cũng như những đứa trẻ bất hạnh mồ côi cha trong xã hội "trọng nam khinh nữ" xưa
nay trong cuộc sống hiện đại ngày nay cũng vô cùng quan trọng.
Công lao sinh dưỡng của mẹ lại càng to lớn: "Nghĩa mẹ…chảy ra". Đây là một hình ảnh so

sánh rất đẹp, rất hay. Bởi lẽ nước rong nguồn không bao giờ chạy hết cũng như tình cảm của mẹ
dành cho con cũng khơng bao giờ vơi cạn. Mẹ mang nặng đẻ đau chín tháng mười ngày rồi cho con
bú mớm, rồi nuôi dưỡng con nên người. "Nước trong nguồn chảy ra" cũng ngọt ngào, dịu mát như
dòng sữa mẹ vậy. Dòng sữa trắng trong chứa đựng biết bao tình cảm, sự hi sinh của người mẹ dành
cho con.


Công cha nghĩa mẹ đối với con cái thật to lớn. Chúng ta sinh ra được sống trong vòng tay đầy
âu yếm, đầy tình thương, đầy những lo toan, vất vả mà cha mẹ đã phải chịu đựng: "Nuôi cho con
được vng trịn / Mẹ thầy dầu dãi xương mịn gối con''. Vậy chúng ta với trách nhiệm là những
người con phải làm trịn chữ hiếu để đền đáp cơng lao của cha mẹ:"Một lịng thờ mẹ kính cha/Cho
trịn chữ hiếu mới là đạo con".
Trong xã hội xưa biết bao nhiêu câu chuyện cảm động về lòng hiếu thảo: Chuyện về một người
con đã lấy thịt mình làm thuốc cho mẹ; chuyện về Lão Tai Tử người nước Sở lúc bảy mươi tuổi
còn mặc áo ngũ sắc nhảy múa để mua vui cho cha mẹ. Chữ "hiếu" được thể hiện ngay trong hành
động, ngay trong tình cảm mà chúng ta dành cho cha mẹ. Bổn phận của người làm con trước hết là
tu dưỡng học hành, đỗ đạt thành tài để làm cha mẹ vui lịng. Sau đó tận tình chăm sóc, phụng
dưỡng cha mẹ khi đau ốm, lúc tuổi già.Đạo làm con ko phải "một sóm một chiều" mà phải làm trọn
vẹn chữ "hiếu", dành trọn cả tấm lòng để đền đáp cơng lao sinh thành của cha mẹ.
Tình cảm cha mẹ dành cho con cái thật thiêng liêng biết bao. Công cha, nghĩa mẹ vô bờ bến,
suốt đời con không thể trả hết:"Công cha …n chảy ra".Câu ca dao từ mấy nghìn năm trước nhưng
vẫn ln vang vọng suy nghĩ của rất nhiều thế hệ. Câu ca dao khơng chỉ ngợi ca tình cảm của cha
mẹ bao la, rộng lớn mà còn muốn nhắn nhủ người làm con phải giữ trọn bổn phận, giữ trọn chữ
hiếu. Đối với riêng cá nhân tôi, trước hế phải là vâng lời cha mẹ, tu dưỡng đạo đức, học hành chăm
chỉ để làm cho cha mẹ vui lòng.
3.Suy nghĩ của anh chị về thời gian – quà tặng kì diệu của cuộc sống.
Trong tồn thể vũ trụ này, có lẽ thời gian có sức mạnh hơn cả, là báu vật quý nhất trong cuộc
đời con người. Thời gian tạo nên cuộc sống, tạo nên vô vàn những sự đổi thay và thời gian ln
được gọi là q tặng kì điệu của cuộc sống. Đây là món quà to lớn, ai cũng được trao tặng nhưng
khơng phải ai cũng biết gìn giữ, dang đơi tay đón nhận. Ngày nay, lắm lúc ta phải trầm tư một

mình, suy nghĩ về thời gian – về món q kì diệu của cuộc sống.
Thời gian là gì, dù xã hội lồi người có tiến bộ đến đâu mãi mãi cũng khơng thể đưa ra khái
niệm chính xác và đầy đủ nhất cho vấn đề này. Hiểu nôm na thời gian chính là vật liệu tạo dựng
nên cuộc sông, như gạch xây nên ngôi nhà hay ngôn từ tạo nên tác phẩm văn chương vậy. Thời
gian là vô tận, thời gian luôn là minh chứng trung thực nhất cho những gì gọi là bất tử. Đối với con
người, thời gian là có hạn nhưng thời gian – cuộc sống thế nào thì hồn tồn tuỳ thuộc vào cách
sống và cái nhìn của riêng mỗi con người, và chính vì thế thời gian mang tính kì diệu mà ta không
bao giờ lường trước được.


Thời gian thật sự rất quan trọng, là tài sản, là báu vật của con người. Thời gian giúp ta khôn
lớn, trưởng thành, lao động, làm tất cả những việc cần thiết và quan trọng trong đời. Nhưng điều
đặc biệt tạo nên vị trí, vai trị của thời gian là tính chất một đi khơng trở lại, như lời đã nói ra, như
tên đã bắn. Một giây, một phút, một giờ đều có nhiều sự thay đổi, trơi đi tạo nên quá khứ không
bao giờ lấy lại được.
Giá trị và ý nghĩa của thời gian to lớn thế nhưng nhận thức của mỗi con người về vấn đề này lại
rất khác nhau. Có những người hằng ngày ln tự nhủ phải sống như chưa từng được sống, tận
dụng từng phút giây học tập, lao động, cống hiến để rồi tạo nến nhiều thành quả tốt đẹp và quan
trọng hơn cả là cảm giác hài lòng, vui sướng khi chạy đua cùng thời gian. Thế nhưng bên cạnh đó
những con người khơng biết trân trọng, lãng phí thời gian vẫn cịn khá nhiều và có xu hướng gia
tăng, dần trở thành thực trạng đáng lo ngại cho xã hội, nhất là khi đó đa phần là những thanh niện
— lực luợng nịng cốt của đất nước. Khơng học hành, lao động, tự vun đắp tương lai cho bản thân,
cho Tổ quốc mà chơi bời lêu lổng, sa đà vào tệ nạn xã hội… là những dấu hiệu tiêu biểu của những
con người ấu tri, sống phó mặc và chỉ biết rung đùi hưởng thụ. Món quà của cuộc sống – thời gian
— có lẽ đã được phân phát một cách quá rộng lựơng bởi lẽ có vơ số những con người hầu như
khơng hề biết đến hai chữ “trân trọng”.
Lãng phí thời gian, khơng biết giữ gìn món q q giá này có hậu quả vơ cùng to lớn với biểu
hiện chẳng có gì ghê gớm nhưng thực chất lại là con sâu gặm nhấm tâm hồn một khi biết đến hối
hận. Hối hận xưa nay là điều đáng sợ nhất đối với con người nhưng cũng là điều ta ít nghĩ đến nhất.
Con người rất giàu có về mặt vật chất lẫn tinh thần, có khả năng chỉnh phục mọi thứ nhưng lại ít

trân trọng để rồi khi đánh mất mới tỉnh ngộ. Chính vì thế, nhìn lạỉ q khứ ta thường tiếc nuối
những chuỗi ngày dài đã lãng phí và phát hiện ra chính những điều đơn giản nhất lại mang đến
hạnh phúc lớn lao nhất. Tất cả những cảm giác khi nhận thức được vai trò, ý nghĩa của thời gian
chính là hình phạt to lớn nhất cho những ai đánh mất, khơng trân trọng món q này. Thời gian là
cuộc sống và cuộc sống chúng ta ra sao chỉ có thể do chính chúng ta tạo dựng và thay đổi được mà
thơi.
Hỡi những ai đang lãng phí thời gian, hãy dừng lại đôi chút trong cuộc đùa vui với số phận của
minh, hãy dừng lại và tự suy ngẫm về những gì mình đã làm trước khi quá muộn để kịp quay đầu
lại với cuộc sống đích thực, tự hỏi mình đã thực sự sống giây phút nào chưa khi đối diện với những
tấm gương sáng trong cuộc đời, và tự hỏi mình có đáng được sinh ra và ban tặng món q thời
gian? Cịn những người mãi lặng thinh trong cái bóng của mình với những sai lầm trong quá khứ,
hãy lau sạch hết những giọt nước mắt đau khổ và mỉm cười đứng dậy đi tiếp vì nếủ cứ hồi niệm


mãi về thời xa xưa thì khi ngoảnh lại tương lai đã bỏ đi thật xa. Cách nhìn sự việc quan trọng hơn
những gì đã và đang xảy ra, bản chất của cuộc sống là luôn thay đổi và việc của chúng ta chỉ là tìm
cách bước qua mà thơi. Nên nhớ rằng: dù tình hình có tồi tệ đến mức nào sẽ khơng có sự bất đầu
lại nào tốt hơn là ngay từ bây giờ.
Thời gian thật sự là món q kì diệu của cuộc sống! Thời gian tạo nên những đổi thay và đúng
nhìn ta vượt qua những đổi thay đó. Thời gian cũng là minh chứng cho những tình cảm chân thật,
sâu sắc nhất và đồng thời cũng là thước đo nhân cách, bản lĩnh của con người. Thời gian không
quay trở lại hãy ghi nhớ và dang tay đón nhận, ra sức giữ gìn món q kì diệu này trước khi quá
muộn. Hãy quan sát xung quanh để thấy ta cần thời gian đến mức nào, để sống thật ý nghĩa trong
đời và hãy luôn nhớ rằng: đừng tiếc nuối hôm qua, đừng trông đợi ngày mai và đừng lảng tránh
hơm nay.
Thời gian món q kì diệu của cuộc sống, thực sự là món quà quý báu và ý nghĩa nhất cần
được trân trọng và giữ gìn. Hãy sống thật tích cực đế xứng đáng với món quà ý nghĩa này, bạn nhé!
Sống ý nghĩa từng phút, từng giây mới là đáng quý. Hãy để hôm qua là tài sản quý báu, ngày mai
là sự bí ẩn đang chờ đón và hơm nay là món q theo đúng nghĩa của nó
4.Vấn đề tiết kiệm hiện nay

Trong tình hình đất nước hiện nay, đang trong giai đoạn là một đất nước đang phát triển, đòi
hỏi trong mọi vấn đề chúng ta phải cẩn thận cân nhắc một cách kỉ lưỡng về vần đề giao lưu mở cửa
hội nhập, tiếp thu các khoa học kỉ thuật hiện đại, tinh hoa văn hóa nhân loại và đặc biệt là tiết kiệm
thời gian, nguồn nguyên liệu cũng như ngân sách nhà nước….Khẳng định chủ trương tiết kiệm là
đngá đắn và hết sức cần thiết.Chúng ta cần hiểu về nhiệm vụ tiết kiệm và suy nghĩ của mỗi chúng
ta như thế nào về thực hiện nhiệm vụ đó?
Thế nào là tiết kiệm? tiết kiệm là sử dụng của cải, vật liệu..một cách đúng mức, khơng phi
phạm dù đó là của nhà nước, của tập thể hay của cá nhân. Tiết kiệm khơng có nghĩa là để dành, cất
kín những tiền cuả dư thừa, chưa dùng đến mà ngược lại cần làm cho nó sinh sơi nảy nở thêm.
Vì sao chúng ta phải biết tiết kiệm? Đối với đất nước: muốn xây dựng đất nước phồn vinh, xã
hội công bằng văn minh từ một nước nông nghiệp lạc hậu, công nghiệp chưa phát triển, lại bị chiến
tranh tàn phá nặng nề thì phải tiết kiệm. tiết kiệm để tích lũy vốn, phát triển sản xuất, góp phần đưa
đất nước tiến lên , cải thiện đời sống nhân dân. Đối với bản thân thì tiết kiệm là biểu hiện đạo đức


của mỗi người: khơng xa hoa đua địi, lãng phí tiền của,thời giờ vào những việc khơng cần thiết. đó
cũng là biểu hiện của lối sống khoa học có văn hóa.
Và chúng ta tiết kiệm là tiết kiệm những gì? Tiết kiệm tiền của, vật tư trong sản xuất,trong sinh
hoạt, trong tiêu dùng của toàn xã hội cũng như của mỗi cá nhân. Tiết kiệm thời giờ, sử dụng giờ
hợp lý, có hiệu quả. Tiết kiệm sức lao động (cải tiến, sắp xếp hợp lý nhất mọi công việc được phân
công, tránh làm hùng hục, vô tổ chức). tiết kiệm đi đôi với tăng năng suất lao động, tăng số lượng,
chất lượng sản phẩm….Tất cả các cơ quan, đơn vị, nhà máy xí nghiệp Tiết kiệm mà tất cả mọi
người, mọi tầng lớp nhân dân phải biêt tiết kiệm. học sinh thì phải biết tiết kiệm thời giờ, đồ dùng,
giấy bút, giữ gìn và bảo vệ tài sản của cơng và của riêng mình như sách giáo khoa, đồ dùng học
tập, bnaf ghế trường lớp…. Tiết kiệm trong chỉ tiêu lao động, giúp đỡ gia đình trong mọi cơng
việc, làm giảm chi tiêu của gia đình.
Đối với bản thân em là một đứa con trong gia đình khó khăn, bố mẹ vất vả nuôi cho em ăn học.
ngày ngày bố mẹ phải làm lụng vất vả trong từng luống ngô,khoai, tưng đàm ruộng để có tiền cho
em ăn học, vì vậy em luôn ý thức được trách nhiệm của bnar thân, em luôn chăm chỉ học tập và
phụ giúp bố mẹ.

Nhưng bên cạnh đó vẫn cịn một số bạn ln suy nghĩ lệch lạc, gia đình bạn khá giỏi nên bạn
muốn tiêu sài bao nhiêu thì tiêu, khơng biết tiết kiệm vì bạn ln nghĩ dù có tiêu sài thế nào cũng
chẳng ảnh hưởng gì đến đất nước, mà tiết kiệm thì sợ bạn bè chê trách là bủn xỉn…Nhũng suy nghĩ
đó các bạn nên dùng lại và suy nghĩ một cách đúng đắn hơn. Là một học sinh còn ngồi trên ghế
nhà trường thì chúng ta phải cố gắng dành thời gian tập triung vào việc học và về nhà thì phụ giúp
bố mẹ. chúng ta phải cố gắng chứ việc học không thể nào chờ đợi chúng ta mãi. Nếu kiến thức bị
hỏng thì khó mà lấy lại được và tương lai chúng ta sẽ khơng có, chúng ta vơ tình đánh mất một
tương lai tươi sáng của mình.
Tiết kiệm là một đức tính tốt mà mỗi người chúng ta cần học tập, chúng ta cần phải hiểu rõ
được trách nhiệm của bản thân trong việc thực hành tiết kiệm. trước hết là cho bản thân, gia đình
và tồn xã hội.
5. Nêu cảm nghĩ của em về tình bạn.
Trong đời sống tinh thần của con người có rất nhiều tình cảm thiêng liêng như tình cha con, mẹ
con, tình anh em, tình thầy trị, bè bạn… Nhu cầu về tình bạn là nhu cầu cần thiết và quan trọng, vì


vậy mà trong ca dao, dân ca có nhiều câu rất cảm động về vấn đề này: Bạn bè là nghĩa tương tri,
Sao cho sau trước một bề mới yên.
Hoặc:Ai về ta gởi bức thơ,
Hỏi người bạn cũ bây giờ nơi nao ?!
Hoặc: Chim lạc bầy thương cây nhớ cội,
Xa bạn xa bè, lặn lội tìm nhau.
Có những tình bạn lưu danh mn thuở trong văn chương như Lưu Bình với Dương Lễ, Bá
Nha với Chung Tử Kì, như Nguyễn Khuyến với Dương Khuê… Trong cuộc sống xung quanh ta
cũng có rất nhiều tình bạn đẹp đẽ.
Vậy thế nào là một tình bạn đẹp? Theo em, trước hết đó phải là một tình cảm chân thành, trong
sáng, vơ tư và đầy tin tưởng mà những người bạn thân thiết dành cho nhau. Tình bạn bước đầu
thường được xây dựng trên cơ sở cảm tính nhiều hơn lí tính. Trong số đơng bạn bè chung trường,
chung lớp, ta chỉ có thể chọn và kết thân với một vài người. Đó là những người mà ta có thiện cảm
thực sự, hiểu ta và có chung sở thích với ta, mặc dù là cùng hoặc khơng cùng cảnh ngộ.

Tình bạn trong sáng khơng chấp nhận những toan tính nhỏ nhen, vụ lợi và sự đố kị hơn thua.
Hiểu biết, thông cảm và sẵn sàng chia sẻ vui buồn, sướng khổ với nhau, đó mới thực sự là bạn tốt.
Còn những kẻ: Khi vui thì vỗ tay vào, Đến khi hoạn nạn thì nào thấy ai không xứng đáng được coi
là bạn.
Đã là bạn thân thì thường dễ dàng xuê xoa, bỏ qua những thói hư tật xấu của nhau. Đó là một sai
lầm nên tránh. Nể nang, bao che… chỉ làm cho bạn dấn sâu hơn vào con đường tiêu cực mà thôi.
Trong tình huống như thế, bạn rất cần những lời khuyên đúng đắn, sáng suốt và đầy tình thân ái.
Giúp bạn sửa chữa sai lầm cũng chính là giúp mình, giữ cho mình đi trên đường ngay lối thẳng để
tu dưỡng thành người hữu ích.
Một yếu tố cơ bản để giữ cho tình bạn được bền lâu chính là niềm tin tưởng. Tin bạn cũng như
tin mình, ln nghĩ về bạn bè với những điều tốt đẹp. Có như vậy bạn bè mới trở thành chỗ dựa
đáng tin cậy của ta trong cuộc đời.
Tục ngữ có câu: Học thầy khơng tày học bạn với nội dung đề cao vai trò của bạn bè khơng chỉ
trong phạm vi học hành mà cịn ở nhiều mặt khác. Bạn tốt là gương sáng cho ta noi theo, nhiều lúc
bạn đóng vai trị người thầy dẫn dắt, chỉ vẽ cho ta những điều hay lẽ phải. Đường đời vạn nẻo
khơng ít gian nan, thử thách. Trên con đường dằng dặc ấy, nếu có được vài người bạn tâm giao


cùng chí hướng, cùng quyết tâm, kề vai sát cánh thì lịng ta ấm áp thêm nhiều và nghị lực cũng
tăng lên gấp bội.
Vì những lẽ đó mà tình bạn cao q là một món q tinh thần vơ giá dành cho những ai biết tơn
trọng và nâng niu nó. Tình bạn khơng phải tự nhiên mà có. Nó là kết quả của một q trình gắn bó
dài lâu giữa những người bạn trung thành, thân thiết.
Ta hãy thử hình dung cuộc sống của một người khơng có bạn bè sẽ tẻ nhạt và cô độc biết bao
nhiêu! Cuộc sống ấy u ám như mặt đất thiếu ánh mặt trời, như khu vườn hoang vắng thiếu sắc màu
rực rỡ của những bơng hoa, thiều tiếng chim ríu rít trong vịm lá. Nói tóm lại, đó là cuộc sống buồn
bã và vơ vị.
Tình bạn đáng u, đáng q như vậy nên chúng ta phải biết giữ gìn, vun trồng cho nó mãi mãi
xanh tươi. Đối với tuổi trẻ, tình bạn lại càng cần thiết hơn bao giờ hết. Nào! Chúng ta hãy giạng
rộng vịng tay, nối kết tình bạn bè và tình thân ái. Các bạn ơi hãy nhở: Tình bạn – đó là niềm hạnh

phúc lớn lao của mỗi con người!
6.Bạo lực học đường
Môi trường học đường của chúng ta hiện nay đang đứng trước nhiều thói hư tật xấu như: học
sinh lười học, ngiện Game online, gian lận trong thi cử, nói tục chửi thề… Một trong những vấn đề
thách thức hàng đầu hiện nay đó chính là nạn bạo lực học đường. Đây là một hiện tượng xấu có
nhiều tác hại mà ta cần lên án và loại bỏ.
Trước hết, ta cần hiểu bạo lực học đường là gì? Đó là hiện tượng học sinh dùng hành vi mang tính
bạo lực để giải quyết mâu thuẫn. Biểu hiện là đánh nhau giữa cá nhân với cá nhân học sinh hoặc
giữa các nhóm học sinh với nhau. Diễn ra trong hoặc ngồi nhà trường, đánh nhau thường có hung
khí. Ví dụ, ngày 30/5/2012, tại trường THCS Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội, nữ sinh Lê Thị
Thanh Trang học sinh lớp 9B, do mâu thuẫn với bạn cùng lớp là Phạm Thị Ngọc Ánh và Trần Thị
Hoài, Trang mang dao đến trường, gọi Ánh và Hồi ra nói chuyện, rút dao đâm một nhát vào ngực
Hoài, một nhát vào bụng Ánh. Hoài bị chết trên đường đi cấp cứu, Ánh bị thương nặng. Hay ở
huyện Châu Đốc, Tiền Giang vào tháng 3/2012, một học sinh lớp 10 là Trần Thị Cẩm Thu đã đâm
chết bạn học là Lê Thị Thu Thảo, sau khi đâm chết bạn, Thu còn thản nhiên gọt trái cây để ăn.
Từ cách giải thích và thực trạng trên, ta thấy bạo lực học đường để lại nhiều tác hại nghiêm trọng,
khó lường. Đối với học sinh bị đánh, sẽ bị tổn thương về mặt thể xác, bị thương tích, tàn phế, thậm
chí mất mạng; để lại di chứng về mặt tinh thần. Gia đình học sinh bị hại sẽ luôn lo lắng, tiêu tốn
thời gian, tiền bạc, đau đớn hơn là mất con sau bao năm ni nấng, hi vọng. Về phía kẻ gây ra bạo
lực, hậu quả cũng khơng kém phần đau lịng. Bị nhà trường đuổi học, bị vào vòng tù tội bị bạn bè


xa lánh.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến (…) nhưng chủ yếu là những nguyên nhân sau: Do sự thiếu giáo
dục từ phía gia đình. Do sự phát triển của tâm sinh lý lứa tuổi. Ngoài ra, bạo lực học đường còn là
do ảnh hưởng từ phim ảnh bạo lực, game bạo lực; nên dẫn đến những hành xử thiếu tính người.
Bạo lực học đường gây ra tác hại nghiêm trọng, nên ta cần tìm ra biện pháp khắc phục: Toàn xã hội
cần phải củng cố, nâng cao chất lượng mơi trường xã hội, văn minh tiến bộ. Cần có biện pháp quản
lý, ngăn chặn và chế tài hiệu quả những hoạt động có tác hại đến mơi trường văn hóa xã hội.
Nghiêm cấm các game bạo lực, phim ảnh bạo lực. Về phía gia đình cần quan tâm nâng cao văn hóa

gia đình. Trong từng gia đình, người lớn phải làm gương, giao tiếp ứng xử đúng mực, mạnh dạn
lên án và loại bỏ bạo lực ra khỏi đời sống gia đình. Phụ huynh cần quan tâm nhiều hơn đến đời
sống tâm tư tình cảm của con em mình, kịp thời phát hiện những biểu hiện bất thường. Nhà trường
cần phát huy trách nhiệm đội ngũ giáo viên chủ nhiệm trong việc kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện
vọng của từng cá nhân học sinh. Với học sinh cá biệt, cần có sự quan tâm của gia đình - nhà trường
- xã hội. Về phía học sinh cần nghiêm túc kiểm điểm lại bản thân, biết kiềm chế để khơng nổi
nóng, biết nhận lỗi khi mình làm sai và biết vị tha khi bạn nhận ra lỗi lầm. Khi phát hiện vụ việc
phải báo ngay với giáo viên hoặc người lớn tuổi để kịp thời ngăn cản và răn đe, giáo dục.
Từ đó mỗi người cần rút ra cho mình bài học để khơng dính vào những tác hại ở trên. Như rèn
luyện nhân cách, bản lĩnh; tham gia vào các sinh hoạt văn hóa lành mạnh. Là học sinh, chúng ta
cần hiểu rõ hậu quả của bạo lực học đường, khơng tham gia bạo lực học đường.
Tóm lại, bạo lực học đường là một hiện tượng xấu có nhiều tác hại ảnh hưởng lớn đến đời sống xã
hội. Mỗi cá nhân và tập thể cần lên án, đấu tranh và loại bỏ thói xấu ấy ra khỏi mơi trường sống
của chúng ta. Vì một mơi trường học đường lành mạnh, tất cả hãy nói KHƠNG với bạo lực học
đường.
7.Nghiện FB
Hiện nay, cùng với sự phát triển của khoa học kĩ thuật là sự phát triển của các mạng xã hội,
giúp con người kết nối với nhau tốt hơn, có thể chia sẻ với nhau nhiều điều hơn trong cuộc sống.
Và FB là một trong số đó. Theo một nghiên cứu, hơn 70% người dùng Internet ở Việt Nam dùng
FB. Đây có thể coi là một con số khổng lồ. Tuy nhiên, trong số những người sử dụng FB, có những
người khơng biết cách khồng chế bản thân, khiến cho mình bị “nghiện” sử dụng FB. Đây lại là một
điều không nên chút nào. Vậy, như thế nào là “nghiện” FB? Và “nghiện” FB sẽ ảnh hưởng như thế
nào tới cuộc sống của chúng ta?


Đầu tiên chúng ta cần hiều thế nào là nghiện FB? FB là một mạng xã hội cho phép chúng ta
chia sẻ trạng thái, hình ảnh và tương tác với nhau rất dễ dàng. Bạn có thể kết nối FB mọi nơi chỉ
bằng một chiếc điện thoại có kết nối mạng. Chính vì tiện lợi như vậy, có rất nhiều bạn trẻ và thậm
trí là cả những người lớn tuổi bị nghiện FB. Họ lên FB hàng ngày, hàng giờ, cập nhật mọi thứ của
mình lên FB. Nếu như chỉ một thời gian ngắn không thể lên FB, họ sẽ cảm thấy vơ cùng khó chịu,

bồn chồn. Nhiều người cố gắng từ bỏ FB vì nhận thấy mình mất quá nhiều thời gian vào nó, nhưng
khơng thể thành cơng. Khi học bài các bạn có thể thấy rất buồn ngủ, nhưng các bạn có thể lên FB
xun đêm mà khơng cảm thấy chán hay mệt mỏi. Đó chính là những dấu hiệu cho thấy bạn đã bị
nghiện FB. Nghiện FB sẽ khiến cho bạn cảm thấy phụ thuộc vào nó, muốn đăng mọi trạng thái,
hình ảnh của mình lên để “khoe” với bạn bè trên FB.
Vậy nghiện FB có ảnh hướng thế nào tới chúng ta? Chúng ta đều biết, cái gì q cũng đều
khơng tốt. Và việc sử dụng FB cũng vậy. Nghiện FB sẽ khiến chúng ta mất rất nhiều thời gian. Các
bạn học sinh bị nghiện FB sẽ chỉ lúc nào cũng chăm chăm dùng điện thoại và máy tính để vào FB,
mà khơng để ý đến học tập hay những chuyện xung quanh. Có bạn bị bố mẹ cấm đã trốn học ra
quán điện tử để lên FB tán gẫu với bạn bè, hay thậm chí tán gẫu với những người mà chúng ta
không hề biết gì ngồi tên họ dùng trên FB. Và vì tốn rất nhiều thời gian vào việc lên mạng, việc
học hành của các bạn sẽ sa sút dần. Không chỉ thế, nhiều bạn lên FB quá nhiều dẫn đến ảnh hưởng
đến sức khỏe. Thời gian ngủ quá ít sẽ khiến cơ thể bạn cảm thấy mệt mỏi và sinh ra bệnh tật khác.
Việc tiếp xúc quá nhiều với máy tính và điện thoại cũng sẽ ảnh hướng tới mắt của bạn. Vậy, ảnh
hưởng đầu tiên và gây hậu quả nghiêm trọng nhất, đó chính là ảnh hưởng đến sức khỏe và việc học
tập của các bạn, khiến cho gia đình và thầy cơ, bạn bè lo lắng.
Tiếp theo, đó chính việc bạn sẽ bị ảnh hưởng bởi rất nhiều thứ có hại trên FB. Trên FB cũng
chính là một xã hội thu nhỏ. Ở đó cũng có rất nhiều người tốt,kẻ xấu. Có rất nhiều những lời bình
luận khơng có văn hóa, hay những hình ảnh khơng lành mạnh, các trang mang nội dung khơng tốt,
kích động tinh thần và tư tưởng của lứa tuổi chúng ta – lứa tuổi chưa có suy nghĩ, lí tưởng đúng
đắn, dễ bị kích động. Ngồi ra, ảnh hưởng của “cư dân mạng” thơng qua FB là rất lớn. Có rất nhiều
bạn chỉ vơ tình đăng ảnh lên FB, rồi bị lấy ảnh để chế với những lời lẽ không lịch sự khiến cho các
bạn bị ảnh hưởng về tinh thần, sau đó sẽ dẫn đến những hậu quả đau lịng mà chúng ta khơng
lường trước được.
Vậy, chúng ta phải làm thế nào để không nghiện FB? Hoặc là “cai” được FB? Đầu tiên, chúng ta
cần phải có một sự quyết tâm cao độ. Ở Mỹ, đã có những “trại cai nghiện FB”. Những người ở đó
khơng có một phương tiện nào cả để lên FB. Sau một thời gian, những người ấy ra khỏi đó và họ


khơng con nghiện FB. Nhưng nếu khơng có một tinh thần vững vàng, các bạn sẽ bị tái nghiện ngay

thôi. Hãy nhờ những người thân, bạn bè nhắc nhở mỗi khi mình dùng FB q nhiều.
FB đang ngày càng có rất nhiều ảnh hưởng đến cuộc sống của mỗi chúng ta. Nhưng khơng phải
ai cũng có thể sử dụng FB đúng cách. Hãy trở thành một người sử dụng FB thơng minh để có thể
tận dụng những lợi ích của FB mà vẫn có thời gian học tập, làm việc một cách tốt nhất.
8.Nghiện Game
Trò chơi điện tử phù hợp với sự phát triển của nền công nghệ thông tin,bên cạnh việc đem lại
những điều bổ ích cho thanh,thiếu niên nó cũng có một phần nào đó gây tác hại đối với các em do
bản thân các em không làm chủ được mình,vì vậy mà các em xao nhãng việc học tập và còn phạm
nhiều sai lầm khác.Chúng ta cần phải ngăn chặn.
Chúng ta luôn đặt ra nhiều câu hỏi về trị chơi điện tử.Câu hỏi thứ nhất:"Vì sao trị chơi điện tử rất
phù hợp hấp dẫn đối với học sinh hiện nay ?".Trò chơi điện tử rất hấp dẫn đối với học sinh và phần
lớn là học sinh Trung học,cũng có phần một ít là một số các em học sinh đang ở tuổi nhi đồng.Trị
chơi điện tử có hình ảnh đẹp.Màu sắc được phối hợp hài hịa nhưng cũng có phần bí ẩn làm cho
người chơi cảm thấy hồi hộp,bị lơi cuốn theo trị chơi.Về nhân vật cũng sinh động khơng kém gì
hình ảnh.Về âm thanh có trị thì có điệu nhạc vui nhộn,có trị thì có điệu nhạc hoành tráng của
những trận đánh nhau giữa hai game thủ.Ngày nay,nền công nghệ thông tin ngày càng phát triển
hơn trước nên đã tạo ra nhiều trò chơi hay,hấp dẫn mọi người và nhất là học sinh.Nhiều trò chơi mà
các game thủ có thể nói chuyện với nhau nhờ những bàn phím của vi tính.Nhiều trị chơi hấp dẫn
các học sinh hiện nay như Audition,Boom,Võ Lâm,...Nhiều trò còn áp dụng nhiều kĩ thuật mới của
ngành tin học làm cho nhân vật của các trị chơi có thể di chuyển nhanh,động tác mềm mại,uyển
chuyển hơn.Trò chơi điện tử rất hấp dẫn đối với học sinh hiện nay nhờ vào hình ảnh sinh
động,nhân vật của trò chơi đẹp,âm thanh phù hợp với trị chơi và đặc biệt là họ có thể nói chuyện
với nhau khi đang chơi....Câu hỏi thứ hai là:"Tại sao nhiều học sinh trong các trường học vì mãi
chơi điện tử mà xao nhãng việc học hành ?".Các bạn học sinh say mê game hiện nay chỉ muốn
chứng tỏ mình tài giỏi hơn các bạn khác trong game.Những bạn học sinh như vậy thường khơng
làm chủ được bản thân mình.Có nhiều bạn say mê game đến nỗi phải trốn học đi chơi,mất bài,mất
vở,cuối năm bị xếp loại học sinh kém,vì thế làm cho các bạn thêm chán nãn,nghĩ rằng mình là
người vơ dụng.Có bạn cịn nói dối cha mẹ,làm những điều khơng tốt để có tiền đi chơi điện tử.Có
bạn cịn nói dối thầy cơ,bạn bè rằng mình bị bệnh này bệnh nọ để có thể nghỉ học mà đi chơi trị
chơi điện tử vơ bổ đó.Tất cả các việc làm trên ảnh hưởng đến việc học tập của bản thân,đạo đức

ngày càng suy kém và nguyên nhân chính của nó là sự say mê game quá độ của các bạn học sinh.


Có nhiều bạn học sinh hỏi rằng:"Làm thế nào để có thể vừa chơi vừa giải trí để nâng cao sự
hiểu biết mà vẫn là những người học sinh giỏi,là những người con ngoan ?".Câu trả lời của tôi hơi
dài nhưng có thể giúp các bạn trong việc học tập mà vẫn được giải trí.Chúng ta phải tập trung tất cả
vào việc học tập,cần phải hoàn thành các bài tập tốt trước khi đến trường.Ở nhà thì phải giúp gia
đình trong một số công việc nhẹ khác,làm những việc theo lời tơi nói thì các bạn sẽ nhanh chóng
trở thành những học sinh gương mẫu,nắm vững kiến thức.Vào thời gian rãnh rỗi thì các bạn cũng
cần phải đọc thêm sách báo,rèn luyện sức khỏe vào buổi sáng sớm.Và chúng ta cũng có thể tham
gia game để thư giãn qua những ngày học tập mệt mỏi.
Bên cạnh đó tơi thấy mỗi bạn học sinh cần phải tự giác thực hiện quy định của gia đình mình về
thời gian dành cho giải trí,thư giãn,khơng để ảnh hưởng đến việc học tập.Khi chơi các trị chơi điện
tử cần tránh những nội dung khơng phù hợp với lứa tuổi và tôi cũng kiến nghị chính quyền cần
quản lí các địa điểm dịch vụ điện tử...Cha mẹ cần quan tâm,nhắc nhở gia đình,con cái thường
xuyên.Nhà trường cần tổ chức nhiều sinh hoạt tập thể bổ ích cho các em để các em tránh được
chuyện mãi chơi điện tử,xao nhãng việc học tập và phạm những sai lầm khác.
Game luôn luôn hấp dẫn đối với chúng ta.Bên cạnh việc thành thạo các trò chơi,chúng ta cần phải
phấn đấu trở thành học sinh giỏi và những người con ngoan.Đồng thời chúng ta còn biết ngăn chặn
các bạn khác vì say mê game mà xao nhãng việc học tập,phạm nhiều sai lầm khác.
9.Hiện tượng vứt rác
MB: Trog cuộc sốg hiện đại ngày nay,nhìn vào bộ mặt của các đơ thị,ng ta có thể đánh giá trình độ
và mức độ phát triển của 1 quốc gia.Ở các nc tiên tiến,vấn đề giữ gìn vệ sinh nơi cơng cộng,bảo vệ
mơi trường sạch đẹp đc quan tâm thường xuyên.Ở nc ta,chuyện vứt rác,xả nc bẩn làm ô úê nơi
công cộng, khá phổ biến.Có thể gọi hiện tượng này là nếp sống thiếu văn hóa,văn minh.
TB: Vấn đề xả rác nơi cơg cộg xuất hiện nhan nhả trên đg` phố, từ thàh thị ->nôg thôn.Nhữg việc
làm này đều do nhữg người kô có ý thức bảo vệ mơi trườg và thàh phố nơi mìh sih sốg.Ngay cả khi
đi trên nhữg con phố lớn,văn mih nhưg họ vẫn vô tư xả rá bừa bãi.Khi đi ăn nhà hàg,chủ nhà hàg
đã để 1 thùg rác nhỏ dưới bàn của mỗi ng` nhưg khi dùg xog giấy ăn hoặc tăm tre thì họ lại thản
nhiênvứt xuốg nền nhà hay tệ hại hơn là vứt qa cửa sổ dẫn đến việc rác thải mắc vài càh cây gây

mất mĩ qan thàh phố hay rơi xuốg lòg đườg và ng` đi lại.Vào 1 cửa hàg hay qán nước,nhg~ người
hút thuốc hay ăn kẹo cao su đều có gạt tàn để bỏ vào nhưg hì như 0 ai nhìn thấy nên gạt tàn thì vẫn
sạch sẽ nhưg sàn nhà thì lại đầy nhữg điếu thuốc cũg vs nhữg bã kẹo cao su.Nguy hiểm hơn nữa
khi vứt thuốc bừa bãi mà khôg chịu dập tắt thuốc lá trước khi vứt có thể gây cháy nhà hoăvj tàn
thuốc sẽ bay vào ng` # vô cùg nguy hiểm.Đi ra đg`, ta có thể thấy 1 qe kem đag ăn dở vug *** dưới


lịg đườg,vỏ kẹo thì có thể biết ý thức của dân ta ntn.
Nguyên nhân của nhữg việc làm nói trên đều do người dan thiếu ý thức.Phần lớn đều là nhữg thah
niên,thiếu niên nhưg cũg kơ ít nhữg người lớn tuổi thiếu ý thức.Khi một gia đìh cùg đi chơi mà bố
mẹ vơ tìh xả rác bừa bãi, vơ tìh đã tạo thói qen cho con cái là đi -> đâu cũg xả rác bừa bãi.Ngồi ra
cũg do vì trog thàh phố ta có qá ít thùg rác,khi cần vứt thì kơ có thừg rác. Thậm chí có nơi chỉ đặt
thùg rác ở nhữg phố lớn, nh` ng` qa lại.Như thế thói qen xả rác càg tắg cao bởi nh` ng` lấy cớ đó để
xả rác mà khơg ai nói j`.Việc xả rác nơi côg cộg cũg là do nhg~ ng` chỉ biết lo cho bản thân mà kô
biết -> cộg đồg,xã hội.Nếu ở trog nhà, chắc họ kô vứt rác bừa bãi mà đã cho vào túi đựg hoặc thùg
rác cịn ở ngồi đg`, chả phải của ai nên cứ dũg xog là họ lại vứt ngay xuốg log đườg.
Tác hại của việc vứt rác bừa bãi sẽ làm ô nhiễm môi trườg và mất mĩ qan thàh phố.Kô chỉ thế mà
nó cịn gây nên nhiều mầm mốg bệh tật.Thử tưởg tượg 1 thàh phố đi đến đâu cũg thấy đầy rẫy rác
thải và mùi hôi thối cùg nhữg con ruồi,bọ vây qah.Trog năm qa,các bệh viện nc' ta phải nhận biết
bao bệh nhân bị mắc các chưg bệh nhân bị mắc các chưg bệh do rác thải gây nên. Thật đág sợ!
Nếu muốn giúp cho thàh phố sạch đẹp và cug~ là giúp cho bản thân chúg ta thì cần fải bảo vệ mơi
trườg,tráh các vấn đề xả rác nơi côg cộg = cách viết khẩu hiệu,bảg tuyên truyền treo ở khắp mọi
nơi.Nhắc nhở và xử fạt nghiêm khắc nhữg người xả rác bừa bãi,đồg thời tăg thêm số lượg thùg
rác.Đã biết trc' được vấn đề đág báo độg này, nhà nước ta đã tổ chức 1 chiến dịch mag tên "3R"
giúp ng` dân hiểu được nguy cơ này và kịp thời ngăn chặn.Như vậy là giúp cho ta và tất cả mọi
người
KB:Để được như vậy, trước tiên ta cần fải thực hiện tốt nhữg điều đó để bảo vệ mơi trườg cho mọi
người và tồn thể xã hội.
(Những hành vi thiếu văn hóa trên rất đáng phê phán vì nó gây ảnh hưởng k nhỏ tới xã hội.
-Mỗi ng cần nhận thức rõ hành vi của mình,cùng nhau bảo vệ môi trừơng,bảo vệ môi trường cũng

đồng nghĩa với việc bảo vệ bản thân con ng khỏi những nguy cơ diệt vong.)
10.Trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến sau:“Một người đã đánh mất niềm tin vào bản
thân thì chắc chắn sẽ cịn đánh mất thêm nhiều thức quý giá khác nữa” (Sách Dám thành
công)
1. Mở bài:- Một câu danh ngơn nổi tiếng đã nói; Mất tiền cịn có thể tìm lại được nhưng mất
niềm tin là mất tất cả.
- Đúng vậy! Nói về niềm tin của mỗi người trong cuộc sống đã có rất nhiều ý kiến nói về điều
đó: “Một người đã đánh mất niềm tin vào bản thân thì chắc chắn sẽ cịn đánh mất thêm nhiều thức


quý giá khác nữa” (Sách Dám thành công). Vậy niềm tin có ý nghĩa như thế nào với mỗi con
người trong cuộc sống
2. Thân bài:
a. Giải thích câu nói:
- Niềm tin vào bản thân: Đó là niềm tin vào chính mình, tin vào năng lực, trí tuệ, phẩm chất,
giá trị của mình trong cuộc sống. Đó cịn là mình hiểu mình và tự đánh giá được vị trí, vai trị của
mình trong các mối quan hệ của cuộc sống.
- Câu nói là lời nhắc nhở mỗi chúng ta hãy có niềm tin vào bản thân. Đó cũng là bản lĩnh, là
phẩm chất, là năng lực của mỗi người, là nền tảng của niềm yêu sống và mọi thành công. Khi đánh
mất niềm tin là ta đánh mất tất cả.
b. Phân tích, chứng minh ý nghĩa câu nói:
Vì sao đánh mất niềm tin vào bản thân là sẽ đánh mất nhiều thứ quý giá khác?
- Bởi niềm tin vào bản thân là niềm tin cần thiết nhất trong mọi niềm tin. Nó khơng chỉ đem lại
niềm tin u cuộc sống, u con người, hi vọng vào những gì tốt đẹp mà cịn là nền tảng của mọi
thành cơng. Để đạt được điều đó, con người phải biết dựa vào chính bản thân mình chứ khơng phải
dựa vào ai khác, khách quan chỉ là điều kiện tác động, hỗ trợ chứ không phải là yếu tố quyết định
thành công.
- Đánh mất niềm tin hoặc khơng tin vào chính khả năng của mình thì con người sẽ khơng có ý
chí, nghị lực để vươn lên và tất nhiên: “Thiếu tự tin là nguyên nhân của phần lớn thất bại”
(Bovee).

- Cuộc sống muôn màu muôn vẻ, đầy những dư vị đắng cay, ngọt ngào, hạnh phúc và bất hạnh,
thành công và thất bại, và có những lúc sa ngã, yếu mềm… Nếu con người khơng có ý chí, nghị
lực, niềm tin vào bản thân sẽ không đủ bản lĩnh để vượt qua, không khẳng định được mình, mất tự
chủ, dần bng xi, rồi dẫn đến đánh mất chính mình. Khi đã đánh mất chính mình là đánh mất
tất cả, trong đó có những thứ quý giá như: tình yêu, hạnh phúc, cơ hội… thậm chí cả sự sống của
mình. Vì vậy, con người biết tin yêu vào cuộc sống, tin vào sức mạnh, khả năng của chính mình,
biết đón nhận những thử thách để vượt qua, tất yếu sẽ đạt đến bến bờ của thành cơng và hạnh phúc.
- Trong cuộc sống, có biết bao con người không may mắn, họ phải trải qua nhiều khó khăn, thử
thách, bất hạnh. Nhưng càng khó khăn, bản lĩnh của họ càng vững vàng. Họ tin vào ý chí, nghị lực,
khả năng của bản thân và họ đã vượt lên, chiến thắng tất cả.


c. Đánh giá, bàn bạc:
- Phê phán: Trong thực tế cuộc sống, có những người mới va vấp, thất bại lần đầu nhưng khơng
làm chủ được mình, khơng tin vào mình có thể gượng dậy mà từ đó dẫn đến thất bại:
+ Một học sinh nhút nhát, e sợ, không tin vào năng lực bản thân mình khi đi thi sẽ dẫn đến làm
bài khơng tốt. Cũng có những học sinh thi trượt, tỏ ra chán nản, khơng cịn niềm tin vào bản thân
nên sẽ dễ bỏ cuộc.
+ Một người khi làm việc, khơng tự tin vào mình, khơng có chính kiến của mình mà phải thực
hiện theo ý kiến tham khảo của nhiều người khác thì dẫn đến tình trạng “đẽo cày giữa đường”,
“lắm thầy thối ma”.
+ Có những người từ nhỏ được sống trong nhung lụa, mọi việc đều có người giúp việc hoặc bố
mẹ lo , khi gặp khó khăn họ có thể làm chủ được bản thân, tự mình độc lập để vượt qua?
- Khẳng định: Tuy nhiên, đừng quá tự tin vào bản thân mình mà dẫn đến chủ quan, đừng quá tự
tin mà bước sang ranh giới của tự kiêu, tự phụ sẽ thất bại. Tự tin, khiêm tốn, cẩn trọng là những
đức tính đáng quý của con người. Nó dẫn con người ta đến bến bờ thành công và được mọi người
quý trọng.
- Bài học nhận thức, hành động: Học sinh, sinh viên, những người trẻ tuổi phải làm gì để xây
dựng niềm tin trong cuộc sống? Phải cố gắng học tập và rèn luyện tư cách đạo đức tốt. Việc học
phải đi đôi với hành, dám nghĩ, dám làm, tự tin, yêu đời, yêu cuộc sống. Phải biết tránh xa các tệ

nạn xã hội, phải luôn làm chủ bản thân.
3. Kết bài:Liên hệ bản thân.

Giữa một vùng đất khô cằn sỏi đá, cây hoa dại vẫn mọc lên và nở ra những chùm hoa
thật rực rỡ.Trình bày suy nghĩ của anh chị về hiện tượng trên.
1. Mở bài:
- Câu nói miêu tả một hiện tượng thiên nhiên mà hàm chứa nhiều ý nghĩa sâu sắc, gợi ra nhiều
suy tưởng đẹp.
- Đó là biểu tượng của nghị lực và ý chí vươn lên của con người trong những hồn cảnh khó
khăn, khốc liệt.
2. Thân bài:


a. Giải thích câu nói:
- Hình ảnh “vùng sỏi đá khô cằn”: gợi liên tưởng, suy nghĩ về môi trường sống khắc nghiệt,
đầy gian khó. Nói cách khác, đó là nơi sự sống khó sinh sơi, phát triển.
- Hình ảnh “cây hoa dại”: Loại cây yếu ớt, nhỏ bé, cũng là loại cây bình thường, vơ danh, ít
người chú ý.
- Hình ảnh “cây hoa dại vẫn mọc lên và nở hoa”: Cây hoa dại sống giữa tự nhiên lặng lẽ mà
kiên cường. Nó thích nghi với hồn cảnh, vượt lên điều kiện khắc nghiệt để sống và nở hoa.
Những bông hoa là thành quả đẹp đẽ, kết tinh từ sự chắt chiu, thể hiện sức sống mãnh liệt.
- Như vậy, câu nói mượn hiện tượng thiên nhiên mà gợi ra suy nghĩ về thái độ sống của con
người. Cho dù hoàn cảnh khắc nghiệt đến đâu, sự sống vẫn hiện hữu, cái đẹp vẫn tồn tại. Con
người phải có ý chí, nghị lực vươn lên trong cuộc sống.
b. Phân tích, chứng minh ý nghĩa câu nói:
- Đây là một hiện tượng mà ta có thể tìm thấy ở nhiều nơi trong thế giới tự nhiên quanh mình.
Cây cối, cỏ hoa xung quanh ta luôn ẩn chứa một sức sống mạnh mẽ, bền bĩ. Chúng sẵn sàng thích
nghi với mọi điều kiện sống khắc nghiệt:
+ Nơi xa mạc nóng bỏng, cây xương rồng vẫn mọc lên, vẫn nở hoa, những bông hoa nép mình
dưới xù xì gai nhọn.

+ Ở cánh đồng băng Nam Cực, các nhà khoa học sững sờ khi phát hiện dưới lớp băng dày vẫn
có những đám địa y.
- Từ hiện tượng này, có thể liên hệ với những hiện tượng tồn tại trong cuộc sống con người:
+ Những thử thách, những khó khăn của thực tế đời sống luôn đặt ra đối với mỗi con người.
Cuộc sống không bao giờ bằng phẳng, luôn chứa đựng những bất ngờ, biến cố ngồi ý muốn. Vì
vậy, quan trọng là cách nhìn, thái độ sống của con người trước thực tế đó. Ta khơng nên đầu hàng
hồn cảnh, khơng bng xi phó thác cho số phận. Trong hồn cảnh “khắc nghiệt”, vẫn có những
con người đích thực vẫn vươn lên.
+ Chính trong thách thức của hiện thực cuộc sống, nghị lực và sức sống của con người càng
được bộc lộ rõ hơn bao giờ hết. Những đóng góp, cống hiến hay những thành tựu, kết quả đạt được
trong điều kiện đó rất cần được tơn vinh như những tấm gương sáng cho mọi người học tập:
o Nhà văn Nga vĩ đại M. Go-rơ-ki đã có một cuộc đời sớm chịu nhiều cay đắng, gay go, đã
không ngừng tự học, tự đọc để vươn lên khẳng định tài năng và đi đến thành công.


o “Hiệp sĩ cơng nghệ thơng tin” Nguyễn Cơng Hồng phải sống trong hồn cảnh nghiệt ngã:
khơng thể tự mình duy chuyển, khả năng ngôn ngữ hạn chế. Vậy mà người thanh niên đó đã sống
bằng nghị lực, quyết tâm học tập và nghiên cứu phần mềm tin học. Cuối cùng anh đã thành cơng.
o Cịn có rất nhiều tấm gương khác nữa, họ chấp nhận đương đầu với hoàn cảnh khắc nghiệt để
sống và vươn lên, thể hiện những ước mơ cao đẹp.
c. Bình luận, đánh giá:
- Khẳng định sự sâu sắc của bài học: Đây là một bài học quý báu, bổ ích về thái độ sống của
con người xuất phát từ hiện tượng tự nhiên.
- Phê phán:
+ Sống trong mơi trường, điều kiện sống thuận lợi, có người biết tận dụng nó để phát triển tối
đa năng lực của mình, đóng góp cho cuộc sống. Song cũng có những người ỷ lại mà khơng nỗ lực
cố gắng, chỉ biết hưởng thụ, dẫn đến lãng phí thời gian, tiền bạc, tâm huyết, tình cảm của người
thân. Sự lãng phí ấy là vơ cùng đáng trách.
+ Khơng gặp được những thuận lợi trong cuộc sống, có người đã sống chán nản, buông xuôi và
dẫn tới thất bại. Trường hợp này có thể cảm thơng song khơng nên đồng tình vì tuy hồn cảnh có

vai trị quan trọng song những nỗ lực cố gắng của con người càng quan trọng hơn.
- Bài học rút ra:
+ Để có thể vượt lên khó khăn mà có những đóng góp, cống hiến trong cuộc sống, con người
cần có nghị lực, ý chí, năng lực. Song cũng rất cần sự động viên, khích lệ, tình yêu và niềm tin của
những người thân và cả cộng đồng.
+ Cộng đồng nên có cách nhìn nhận, đánh giá đúng đắn về những đóng góp của những người ở
hồn cảnh đặc biệt, đồng thời nên có những chính sách hỗ trợ, giúp đỡ để họ nhanh chóng vượt
qua mọi khó khăn trong cuộc sống.
3. Kết bài: - Sẽ thật bất hạnh khi gặp phải hoàn cảnh trớ trêu trong cuộc sống, nhưng sẽ bất
hạnh hơn nếu như chúng ta thôi không cố gắng. - Cũng như cây hoa dại kia rễ của nó đã đâm sâu
dưới đất sỏi đá khơ cằn nhằm tìm nguồn nước dẫu ít ỏi để tiếp tục tồn tại mà nở những chùm hoa
đẹp .- Hãy nhìn vào tấm gương của những bạn học sinh nghèo vượt khó, những hồn cảnh bất
hạnh nỗ lực vươn lên để tự soi lại chính mình.


11.Trình bày suy nghĩ về câu nói:“Ở trên đời, mọi chuyện đều khơng có gì khó khăn nếu
ước mơ của mình đủ lớn”
1. Mở bài:- Cuộc đời sẽ tẻ nhạt, vô nghĩa biết bao khi con người ta sống không có ước mơ,
khát vọng.
- Đúng vậy, ước mơ là nhựa sống để nuôi dưỡng tâm hồn ta lớn lên, sống có mục đích, có
tương lai, hạnh phúc. Một câu nói đáng để ta suy ngẫm: “Ở trên đời, mọi chuyện đều khơng có gì
khó khăn nếu ước mơ của mình đủ lớn”.
2. Thân bài:
a. Giải thích câu nói:
- Ước mơ: là điều tốt đẹp ở phía trước mà con người tha thiết, khao khát, ước mong hướng tới,
đạt được.
- Có người đã ví: “Ước mơ giống như ngọn hải đăng, chúng ta là những con thuyền giữa biển
khơi bao la, ngọn hải đăng thắp sáng giúp cho con thuyền của chúng ta đi được tới bờ mà không
bị mất phương hướng”. Sự ví von quả thật chí lí, giúp người ta hiểu rõ, hiểu đúng hơn về ước mơ
của mình.

- Ước mơ đủ lớn: là ước mơ khởi đầu từ điều nhỏ bé, trải qua một q trình ni dưỡng, phấn
đấu, vượt những khó khăn trở ngại để trở thành hiện thực.
- Câu nói: đề cập đến ước mơ của mỗi con người trong cuộc sống. Bằng ý chí, nghị lực và niềm
tin, ước mơ của mỗi người sẽ “đủ lớn”, trở thành hiện thực.
b. Phân tích, chứng minh ý nghĩa câu nói:
Có phải “Ở trên đời, mọi chuyện đều khơng có gì khó khăn nếu ước mơ của mình đủ lớn”?
- Ước mơ của mỗi người trong cuộc đời cũng thật phong phú. Có những ước mơ nhỏ bé, bình
dị, có những ước mơ lớn lao, cao cả; có ước mơ vụt đến rồi vụt đi; ước mơ bay theo đời người; ước
mơ là vô tận. Thật tẻ nhạt, vơ nghĩa khi cuộc đời khơng có những ước mơ.
- Ước mơ đủ lớn cũng như một cái cây phải được ươm mầm rồi trưởng thành. Một cây sồi cổ
thụ cũng phải bắt đầu từ một hạt giống được gieo và nảy mầm rồi dần lớn lên. Như vậy, ước mơ đủ
lớn nghĩa là ước mơ bắt đầu từ những điều nhỏ bé và được nuôi dưỡng dần lên. Nhưng để ước mơ
lớn lên, trưởng thành thì khơng dễ dàng mà có được. Nó phải trải qua bao bước thăng trầm, vinh
nhục, thậm chí phải nếm mùi cay đắng, thất bại. Nếu con người vượt qua được những thử thách,


trở ngại, kiên trung với ước mơ, khát vọng, lí tưởng của mình thì sẽ đạt được điều mình mong
muốn.
+ Ước mơ của chủ tịch Hồ Chí Minh là giải phóng dân tộc, đem lại cuộc sống ấm no, hạnh
phúc cho dân mình. Trải qua bao gian khổ khó khăn và hi sinh, Người đã đạt được điều mình mơ
ước.
+ Nhiều nhà tư tưởng lớn, những nhà khoa học cho đến những người bình dân, thậm chí những
thân thể khuyết tật… vẫn vươn tới, đạp bằng mọi khó khăn, cản trở trong cuộc sống để đạt được
mơ ước của mình.
- Nhưng cũng có những ước mơ thật nhỏ bé, bình dị thơi mà cũng khó có thể đạt được:
+ Những em bé bị mù, những em bé tật nguyền do chất độc da cam, những em bé mắc bệnh
hiểm nghèo… vẫn hằng ấp ủ những mơ ước, hi vọng. Nhưng cái chính là họ khơng bao giờ để cho
ước mơ của mình lụi tàn hoặc mất đi.
+ Ước mơ cũng khơng đến với những con người sống khơng lí tưởng, thiếu ý chí, nghị lực, lười
biếng, ăn bám…

c. Đánh giá, rút ra bài học:
- Lời bài hát “Ước mơ” cũng là lời nhắc nhở chúng ta: “Mỗi người một ước mơ, nhỏ bé mà lớn
lao trong cuộc đời, ước mơ có thể thành, có thể khơng…”. Thật đúng vậy, mỗi một con người tồn
tại trên cõi đời này phải có riêng cho mình ước mơ, hi vọng, lí tưởng, mục đích sống của đời mình.
- Phê phán: Ước mơ có thể thành, có thể khơng, xin người hãy tự tin. Nếu sợ ước mơ bị thất bại
mà không dám ước mơ, hay khơng đủ ý chí, nghị lực mà ni dưỡng ước mơ “đủ lớn” thì thật đáng
tiếc, đáng phê phán. Cuộc đời sẽ chẳng đạt đạt được điều gì mình mong muốn, sống như thế thật tẻ
nhạt, vơ nghĩa.
- Bài học nhận thức, hành động: Nếu cuộc đời là chiếc thuyền thì ước mơ là ngọn hải đăng.
Thuyền gặp nhiều phong ba, ngọn hải đăng sẽ là niềm tin, ánh sáng hướng thuyền. Mất ngọn hải
đăng, con thuyền biết đi đâu về đâu? Vì thế, hai chữ “ước mơ” thật đẹp, thật lớn lao. Mỗi người
chúng ta hãy có cho mình một ước mơ, hi vọng. Nếu ai đó sống khơng có ước mơ, khát vọng thì
cuộc đời tẻ nhạt, vô nghĩa biết nhường nào!
3. Kết bài:- Liên hệ ước mơ, khát vọng của bản thân.- Cần có ý chí, nghị lực để ni dưỡng,
biến ước mơ thành hiện thực.


12.Bài thơ “ Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải có những khổ thơ thật hay, thật xúc
động, bộc lộ ước nguyện được hòa nhập, dâng hiến cho cuộc đời. Em hãy tìm hiểu và phân
tích hai khổ thơ liên tiếp trong bài “Mùa xuân nho nhỏ” để làm rõ vấn đề trên.
Thanh Hải là nhà thơ xứ Huế. Vùng đất hữu tình với con sơng Hương thơ mộng và núi Ngự
Bình trang nghiêm vun đắp cho hồn thơ Thanh Hải bay cao. Vốn trưởng thành trong hai cuộc
kháng chiến, Thanh Hải là người có cơng đầu trong việc xây dựng nền văn học cách mạng ở miền
Nam thời chống Mỹ. Những tác phẩm của ông được bao thế hệ bạn đọc nhắc mãi như “ Mồ anh
hoa nở”, “Những đồng chí trung kiên”.
Nhưng nhắc đến thơ Thanh Hải, người ta thường nghĩ ngay đến bài thơ “Mùa xuân nho
nhỏ”. Tác phẩm được nhà thơ sáng tác trong khi nằm trên giường bệnh, trước khi mất ít lâu. Đó là
tiếng lòng của nhà thơ trước vẻ đẹp của thiên nhiên, nhịp sống của đất nước vào xuân. Đặc biệt hơn
nữa, nhà thơ bày tỏ ước vọng được hòa nhập hiến dâng cho cuộc đời, cho mùa xuân chung của dân
tộc. Khát vọng ấy được Thanh Hải thể hiện rõ qua hai khổ bốn và năm của bài thơ:

“Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hịa ca
Một nốt trầm xao xuyến.
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc…
Trong khí thế bừng bừng của đất nước vào xuân, tác giả đã cảm nhận được một mùa xuân trỗi
dậy từ tâm hồn mình. Đó là mùa xn của lịng người, mùa xuân của sức sống tươi trẻ, mùa xuân
của cống hiến và hồ nhập. Tác giả khơng mơ một giấc mơ vĩ đại, không ước vọng lớn lao, chỉ là
những mong muốn đơn sơ bình dị:
“ Ta làm con chim hót
……Một nốt trầm xao xuyến"
Xin làm một tiếng chim hót hồ trong mn vạn tiếng chim cất cao tiếng hót chào mừng xuân
mới, xin làm một cành hoa trong muôn vạn cánh hoa âm thầm khoe sắc tỏa hương thơm cho cuộc
đời chung, xin làm một nốt nhạc trầm trong bản đồng ca của dân tộc ca ngợi non sông đất nước
đang đổi mới. Ước nguyện của nhà thơ sao mà đáng u, gần gũi lạ kì. Đó chính là sự chiếu ứng