Về cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức hồ chí minh tiểu luận cao học

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Chúng ta đều biết, Chủ tịch Hồ Chí Minh là lãnh tụ thiên tài, là người
thầy vĩ đại của cách mạng Việt Nam, Anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân
văn hóa thế giới. Người đã trải qua một cuộc đời rất oanh liệt, đầy gian khổ,
hy sinh, vô cùng phong phú và cao đẹp. Người không chỉ là nhà tư tưởng lỗi
lạc, nhà chiến lược tài ba, mà còn là nhà hoạt động thực tiễn kiệt xuất. Người
đã để lại cho chúng ta một gia tài đồ sộ, một di sản hết sức quý báu. Đó là tư
tưởng Hồ Chí Minh, đạo đức Hồ Chí Minh, phong cách Hồ Chí Minh và thời
đại Hồ Chí Minh. Thời đại Hồ Chí Minh là gia tài vô cùng đồ sộ, là thực tiễn
đang hiển hiện trước mắt chúng ta.
Là cuộc vận động để xây dựng đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên
và quần chúng nhân dân, tạo động lực tinh thần cho sự phát triển xã hội nước
ta, “Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”
thực sự là một sự kiện chính trị vô cùng quan trọng trong đời sống của Đảng
và của nhân dân ta, nhất là trong thời kỳ hiện nay.
Bắt đầu triển khai từ năm 2007, qua hơn 7 năm cuộc vận động đã thu
được những kết quả bước đầu, đặt cơ sở cho sự phát triển bền vững những giá
trị văn hóa tinh thần trong Đảng và trong các tầng lớp nhân dân. Tạo động lực
tinh thần cho sự phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Với những ý nghĩa đó tôi quyết định chọn đề tài “Về cuộc vận động
học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” làm tiểu luận kết
thúc môn học Tư tưởng Hồ Chí minh về cách mạng Việt Nam (chuyên đề) của
mình.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Liên quan tới đề tài “Về cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh” đã có rất nhiều công trình nghiên cứu khác nhau bao
gồm cả sách, tạp chí, các tiểu luận, khóa luận, luận án tiến sĩ của nhiều
chuyên ngành khác nhau.
1

Chúng ta có thể kể đến một số công trình nghiên cứu tiêu biểu như:
Một là, Nông Đức Mạnh: “Phát huy truyền thống vẻ vang của Đảng,
không ngừng học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, bài viết
đăng trên báo Nhân dân vào ngày 3/2/2007.
Hai là, Thành Duy (Chủ biên): Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức, Nxb
Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996.
Ba là, Thành Duy – Lê Quý Đức: Học tập tư tưởng đạo đức Hồ Chí
Minh, xây dựng nền văn hoá đạo đức ở nước ta hiện nay, Nxb Lý luận chính
trị, Hà Nội, 2007.
Bốn là, Đảng tăng cường đối thoại với dân, Bùi Văn Bồng, Tạp chí
Xây dựng Đảng, 29/2/2012.
Các đề tài trên dù tiếp cận ở những góc độ khác nhau nhưng đều nhằm
làm toát lên một nội dung đó là nội dung tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh và về
cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Đây
thực sự là nguồn tư liệu quý giá mà tác giả đã tham khảo và kế thừa.
Chính vì thế việc tiếp tục nghiên cứu làm rõ “Về cuộc vận động học
tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là một sự cần thiết.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu nhằm mục đích sau: Thông qua việc tìm hiểu những
nội dung cơ bản trong tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh, tiểu luận phân tích và
làm rõ tầm quan trọng, nội dung và những kết quả bước đầu của cuộc vận
động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đồng thời chỉ ra
những phương hướng, giải pháp nhằm đẩy mạnh cuộc vận động trong thời
gian tới.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nghiên cứu, đề tài tập trung giải quyết các nhiệm
vụ sau:
Làm sáng tỏ nội dung tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh.

2


Nêu lên yêu cầu, nội dung cũng như ý nghĩa của cuộc vận động
Khái quát, đánh giá những kết quả bước đầu cũng như hạn chế, nguyên
nhân của cuộc vận động.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu là “Về cuộc vận động học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh”.
- Phạm vi nghiên cứu
+ Nội dung: nghiên cứu Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức
+ Thời gian: Tác giả nghiên cứu “Về cuộc vận động học tập và làm
theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” từ năm 2007 đến nay.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Cơ sở phương pháp luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh
trên cơ sở giữ vững nguyên tắc tính đảng và tính khoa học.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng tổng hợp nhiều phương pháp nhưng chủ yếu là phương
pháp lịch sử, phương pháp logic và kết hợp hai phương pháp này với nhau.
Ngoài ra còn sử dụng nhiều phương pháp khác như: Phương pháp phân
tích, phương pháp tổng hợp, phương pháp so sánh, tham khảo tài liệu...
6. Đóng góp của đề tài
Đề tài làm sáng rõ những nội dung cơ bản “Về cuộc vận động học tập
và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”
Ngoài ra đề tài còn góp một phần vào việc đánh giá những kết quả
bước đầu của cuộc vận động.
7. Kết cấu
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, tiểu luận
được chia thành 3 chương, 11 tiết.

Chương 1: TẦM QUAN TRỌNG CỦA CUỘC VẬN ĐỘNG HỌC
TẬP VÀ LÀM THEO TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH
3


Chương 2: NỘI DUNG CUỘC VẬN ĐỘNG HỌC TẬP VÀ LÀM
THEO TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH
Chương 3: NHỮNG KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA CUỘC VẬN ĐỘNG
HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH

4


Chương 1
TẦM QUAN TRỌNG CỦA CUỘC VẬN ĐỘNG HỌC TẬP
VÀ LÀM THEO TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH
1.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức
Chủ tịch Hồ Chí Minh là người nêu một tấm gương mẫu mực về thực
hành đạo đức cách mạng để toàn Đảng, toàn dân noi theo. Suốt cuộc đời hoạt
động cách mạng, lãnh tụ Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm tới giáo dục, rèn
luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Thống kê trong
di sản Hồ Chí Minh để lại có tới gần 50 bài và tác phẩm bàn về vấn đề đạo
đức. Có thể nói, đạo đức là một trong những vấn đề quan tâm hàng đầu của
Hồ Chí Minh trong sự nghiệp cách mạng.
Hồ Chí Minh quan niệm đạo đức là nền tảng và là sức mạnh của người
cách mạng, coi đó là cái gốc của cây, ngọn nguồn của sông nước: Người cách
mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng thì mới hoàn thành được
nhiệm vụ cách mạng vẻ vang vì sự nghiệp độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã
hội. Người viết: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn
thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng

phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo
được nhân dân” Người quan niệm đạo đức tạo ra sức mạnh, nhân tố quyết
định sự thắng lợi của mọi công việc: “Công việc thành công hoặc thất bại, đều
do cán bộ tốt hay kém”. Quan niệm lấy đức làm gốc của Hồ Chí Minh không
có nghĩa là tuyệt đối hoá mặt đức, coi nhẹ mặt tài. Người cho rằng có tài mà
không có đức là người vô dụng nhưng có đức mà không có tài thì làm việc gì
cũng khó. Cho nên, đức là gốc nhưng đức và tài phải kết hợp với nhau để
hoàn thành nhiệm vụ cách mạng.
Theo Hồ Chí Minh những chuẩn mực chung nhất của nền đạo đức cách
mạng Việt Nam gồm những điểm sau:
Một là, trung với nước hiếu với dân.
5


Đây là phẩm chất quan trọng nhất, bao trùm nhất và chi phối các phẩm
chất khác.
Từ khái niệm cũ "trung với vua, hiếu với cha mẹ" trong đạo đức truyền
thống của xã hội phong kiến phương Đông, Hồ Chí Minh đưa vào đó một nội
dung mới, phản ánh đạo đức ngày nay cao rộng hơn là “Trung với nước hiếu
với dân”. Đó là một cuộc cách mạng trong quan niệm đạo đức.
“Trung với nước hiếu với dân, suốt đời phấn đấu hy sinh vì độc lập tự
do của Tổ quốc vì chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn
nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”. Câu nói đó của Người vừa
là lời kêu gọi hành động, vừa là định hướng chính trị-đạo đức cho mỗi người
Việt Nam không phải chỉ trong cuộc đấu tranh cách mạng trước mắt, mà còn
lâu dài về sau.
Hai là, yêu thương con người.
Quan niệm của Hồ Chí Minh về con người rất toàn diện và độc đáo. Hồ
Chí Minh đã xác định tình yêu thương con người là một trong những phẩm
chất đạo đức cao đẹp nhất. Người dành tình yêu thương rộng lớn cho những

người cùng khổ. Những người lao động bị áp bức bóc lột, Người viết: "Tôi
chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được
hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn
áo mặc, ai cũng được học hành".
Hồ Chí Minh yêu thương đồng bào, đồng chí của Người, không phân
biệt họ ở miền xuôi hay miền ngược, là trẻ hay già, trai hay gái... không phân
biệt một ai, không trừ một ai, hễ là người Việt Nam yêu nước thì đều có chỗ
trong tấm lòng nhân ái của Người.
Tình yêu thương của Người còn thể hiện đối với những người có sai
lầm khuyết điểm. Với tấm lòng bao dung của một người cha, Người căn dặn,
chúng ta: "Mỗi con người đều có thiện và ác ở trong lòng ta, phải biết làm cho
phần tốt ở trong mỗi con người nảy nở như hoa mùa xuân và phần xấu bị mất
dần đi, đó là thái độ của người cách mạng. Đối với những người có thói hư tật
6


xấu, từ hạng người phản lại Tổ quốc và nhân dân, ta cũng phải giúp họ tiến bộ
bằng cách làm cho cái phần thiện trong con người nảy nở để đẩy lùi phần ác,
chứ không phải đập cho tơi bời".
Trong Di chúc, Người căn dặn Đảng: Phải có tình đồng chí thương yêu
lẫn nhau, nhắc nhở mỗi cán bộ, đảng viên luôn luôn chú ý đến phẩm chất yêu
thương con người.
Ba là, cần kiệm liêm chính, chí công vô tư.
Theo Hồ Chí Minh thì: Cần tức là lao động cần cù, siêng năng; lao
động có kế hoạch, sáng tạo, có năng suất cao; lao động với tinh thần tự lực
cánh sinh, không lười biếng, không ỷ lại, không dựa dẫm. Phải thấy rõ "lao
động là nghĩa vụ thiêng liêng, là nguồn sống, nguồn hạnh phúc của chúng ta".
Kiệm tức là tiết kiệm sức lao động, tiết kiệm thì giờ, tiết kiệm tiền của
của dân, của nước, của bản thân mình; phải tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ,
nhiều cái nhỏ cộng lại thành cái to; "không xa xỉ, không hoang phí, không bừa

bãi", không phô trương hình thức, không liên hoan, chè chén lu bù.
Liêm tức là "luôn luôn tôn trọng giữ gìn của công và của dân"; "không
xâm phạm một đồng xu, hạt thóc của Nhà nước, của nhân dân". Phải "trong
sạch, không tham lam". "Không tham địa vị. Không tham tiền tài. Không
tham sung sướng. Không ham người tâng bốc mình. Vì vậy mà quang minh
chính đại, không bao giờ hủ hoá".
Chính, "nghĩa là không tà, thẳng thắn, đứng đắn". Đối với mình: không
tự cao, tự đại, luôn chịu khó học tập cầu tiến bộ, luôn tự kiểm điểm để phát
triển điều hay, sửa đổi điều dở của bản thân mình.
Đối với người: không nịnh hót người trên, không xem khinh người
dưới, luôn giữ thái độ chân thành, khiêm tốn, đoàn kết thật thà, không dối trá,
lừa lọc.
Đối với việc: để việc công lên trên, lên trước việc tư, việc nhà.
Chí công vô tư, Người nói: "Đem lòng chí công vô tư mà đối với
người, với việc". “Khi làm bất cứ việc gì cũng đừng nghĩ đến mình trước, khi
hưởng thụ thì mình nên đi sau”; phải "lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ".
7


Bốn là, tinh thần quốc tế trong sáng. Đó là, tinh thần đoàn kết quốc tế
vô sản, mà Hồ Chí Minh đã nêu lên bằng mệnh đề "Bốn phương vô sản đều là
anh em"; là tinh thần đoàn kết với các dân tộc bị áp bức, với nhân dân lao
động các nước, mà Hồ Chí Minh đã dày công vun đắp bằng hoạt động cách
mạng thực tiễn của bản thân mình và bằng sự nghiệp cách mạng của cả dân
tộc; là tinh thần đoàn kết của nhân dân Việt Nam với tất cả những người tiến
bộ trên thế giới vì hoà bình, công lý và tiến bộ xã hội, vì những mục tiêu lớn
của thời đại là hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội, là độc lập
dân tộc và chủ nghĩa xã hội, là hợp tác và hữu nghị với tất cả các nước, các
dân tộc.
Theo Hồ Chí Minh, chủ nghĩa quốc tế vô sản gắn liền với chủ nghĩa

yêu nước, hơn nữa phải là chủ nghĩa yêu nước chân chính và chủ nghĩa quốc
tế vô sản trong sáng.
1.2. Tổ chức “Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh”
Ngày 07- 1- 2007, Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã
chỉ thị tổ chức cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh", đồng thời phổ biến cuộc vận động này đến chi bộ đảng và thông
báo trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Trong hơn 3 năm thực hiện Chỉ thị 23-CT/TW, ngày 27-3-2003 của
Ban Bí thư Trung ương Đảng khoá IX, toàn Đảng, toàn dân ta đã tổ chức đợt
học tập tư tưởng Hồ Chí Minh để quán triệt, vận dụng và phát triển sáng tạo
tư tưởng của Người trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Đợt học tập đã thu được nhiều kết quả tốt.
Trước yêu cầu tăng cường công tác tư tưởng trong tình hình mới, Hội
nghị lần thứ 12 Ban Chấp hành Trung ương khoá IX đã quyết định triển khai
chỉ đạo điểm cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh" trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, đúc rút kinh nghiệm để tiến hành
cuộc vận động lớn trong toàn Đảng về vấn đề này sau Đại hội X của Đảng. Đây
8


là một chủ trương lớn, vừa mang tính cấp bách trong bối cảnh tình hình hiện
nay, vừa có ý nghĩa lâu dài đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trên cơ sở những kinh nghiệm thu được qua đợt làm điểm ở một số cơ
quan Trung ương và địa phương, cùng với việc triển khai thực hiện Nghị
quyết Đại hội X của Đảng, Bộ Chính trị quyết định tổ chức cuộc vận động
"Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" trong toàn Đảng,
toàn dân từ ngày kỷ niệm 77 năm thành lập Đảng (03-02-2007) tới hết nhiệm
kỳ Đại hội X của Đảng.
Cuộc vận động này nhằm mục đích làm cho toàn Đảng, toàn dân nhận

thức sâu sắc về những nội dung cơ bản và giá trị to lớn của tư tưởng đạo đức
và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức
tu dưỡng, rèn luyện và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh sâu rộng
trong toàn xã hội, đặc biệt trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức,
đoàn viên, thanh niên, học sinh... nâng cao đạo đức cách mạng, cần, kiệm,
liêm, chính, chí công vô tư; đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo
đức, lối sống và các tệ nạn xã hội, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết
Đại hội X của Đảng.
Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh"
phát động trong toàn Đảng, toàn dân, bắt đầu từ ngày 03-02-2007 và tổng kết
vào ngày 03-02-2011, có sơ kết hàng năm vào dịp sinh nhật Bác (19-5). Ở cấp
Trung ương, thành lập Ban Chỉ đạo cuộc vận động do đồng chí Tổng Bí thư
Ban Chấp hành Trung ương Đảng làm Trưởng ban. Ban Chỉ đạo Trung ương
thống nhất sự chỉ đạo cuộc vận động trong toàn Đảng, toàn dân. Các bộ, ban,
ngành, các đoàn thể chính trị - xã hội ở Trung ương và các tỉnh, thành phố
thành lập ban chỉ đạo do đồng chí bí thư cấp uỷ, đảng đoàn, ban cán sự đảng
làm trưởng ban, thống nhất chỉ đạo cuộc vận động trong phạm vi ngành, địa
phương, đơn vị.
Ban Tư tưởng - Văn hoá Trung ương là cơ quan thường trực của Ban
Chỉ đạo, phối hợp với các cơ quan liên quan hướng dẫn triển khai cuộc vận
9


động, biên soạn tài liệu, chuẩn bị đội ngũ giảng viên phục vụ cuộc vận động,
giúp Ban Chỉ đạo theo dõi, kiểm tra đôn đốc việc thực hiện chỉ thị, định kỳ
báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
1.3. Tầm quan trọng của “Cuộc vận động học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh”
Chúng ta nhận thức rằng, qua hơn 20 năm thực hiện đường lối đổi mới,
nhân dân ta đã giành được những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử.

Những thành tựu về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng - an ninh
và ngoại giao đã tạo thế và lực mới cho cách mạng Việt Nam. Có thể nói,
chưa bao giờ thế và lực của đất nước ta mạnh như hiện nay, vị thế của nước ta
cao như hiện nay. Chính những thắng lợi to lớn đó là nhân tố quyết định tạo ra
thời cơ lớn cho nước ta phát triển nhanh hơn trong thời gian tới.
Trên trường quốc tế, chưa bao giờ nước ta bình thường hoá quan hệ với
tất cả các nước như hiện nay; đặc biệt là bình thường hoá và có vị thế cao trong
quan hệ với tất cả các cường quốc trên thế giới như Nga, Mỹ, Trung Quốc,
Nhật Bản, và Liên minh châu Âu (EU). Việt Nam đã góp phần thúc đẩy xu thế
chung của thế giới hiện nay, đó là xu thế hoà bình, hợp tác phát triển, xu thế
toàn cầu hoá và phát triển mạnh mẽ cách mạng khoa học và công nghệ. Chính
vì thế, Đại hội X của Đảng ta nhận định cách mạng Việt Nam đang đứng trước
thời cơ lớn. Từ đó, Đại hội X cũng đi đến quyết định trong 5 năm tới đưa Việt
Nam thoát khỏi một nước nghèo và đến 2020 Việt Nam trở thành một nước
công nghiệp theo hướng hiện đại. Như vậy, hiện nay Đảng ta đang đứng trước
một sứ mệnh lịch sử mới là lãnh đạo toàn dân tộc thực hiện khát vọng ngàn đời
là xây dựng một nước Việt Nam hùng cường, dân giàu, nước mạnh, xã hội
công bằng, dân chủ, văn minh. Lịch sử giao cho Đảng ta nhiệm vụ rất nặng nề.
Để đủ sức hoàn thành sứ mệnh lịch sử nặng nề và đầy vinh quang trên, đòi hỏi
Đảng ta phải nâng cao cho được năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng.
Bác Hồ - Người sáng lập và rèn luyện, lãnh đạo Đảng ta từng nói: “Đảng ta là
đạo đức, là văn minh”. Như vậy, Bác khẳng định thành tố đầu tiên tạo nên năng
10


lực lãnh đạo của Đảng là đạo đức. Vì vậy, yêu cầu xây dựng cho được nền tảng
đạo đức vững vàng của Đảng là yêu cầu đầu tiên, cơ bản để nâng cao năng lực
lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Đó là lẽ thứ nhất.
Thứ hai, Đảng ta phát động cuộc vận động này trên cơ sở sau 20 năm
thực hiện đường lối đổi mới, Đảng ta đã có bước trưởng thành trong điều kiện

mới, nhưng cũng đối mặt với những nguy cơ và thách thức rất lớn. Đó là sự
suy thoái về tư tưởng chính trị và cả về đạo đức, lối sống trong một bộ phận
không nhỏ cán bộ, đảng viên. Trước đây, Đảng ta đã mở cuộc vận động đẩy
mạnh việc nghiên cứu, học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh (theo tinh
thần Chỉ thị 23-CT/TW, Bộ Chính trị khoá IX). Đại hội X đã tổng kết, đánh
giá là cuộc vận động đã đạt được kết quả bước đầu, nhưng trong Đảng tình
trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán
bộ, đảng viên vẫn chưa được ngăn chặn và đẩy lùi mà ngày càng diễn biến
phức tạp. Tình hình trên là rất nghiêm trọng nên Đại hội X của Đảng nhận
định, nếu chúng ta không ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống, tham nhũng thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự tồn
vong của chế độ xã hội chủ nghĩa.
Thứ ba, Đảng ta đã tiến hành cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng
theo tinh thần Nghị quyết TW6 (lần 2) khoá VIII đạt một số kết quả nhất định,
nhưng Đại hội X đánh giá là không đạt yêu cầu đề ra. Xuất phát từ yêu cầu sứ
mệnh lịch sử của Đảng ta trong giai đoạn mới và rút kinh nghiệm từ hai cuộc
vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng và đẩy mạnh nghiên cứu, học tập tư
tưởng Hồ Chí Minh, Trung ương Đảng quyết định phát động cuộc vận động
chính trị “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” với quyết
tâm cao nhất là ngăn chặn và đẩy lùi sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức,
lối sống và tham nhũng trong cán bộ, đảng viên; nhằm nâng cao năng lực lãnh
đạo và sức chiến đấu của Đảng, hoàn thành sứ mệnh lịch sử trong giai đoạn
mới.

11


Chương 2
NỘI DUNG CUỘC VẬN ĐỘNG HỌC TẬP
VÀ LÀM THEO TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH

Chỉ thị số 06 - CT/TW của Bộ Chính trị về tổ chức cuộc vận động “Học
tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” trong toàn Đảng, toàn đân
ban hành từ ngày 7/11/2006 đã nêu rõ về mục đích, yêu cầu và nội dung của
cuộc vận động.
Chỉ thị này nhằm làm cho toàn Đảng, toàn dân nhận thức sâu sắc về
những nội dung cơ bản và giá trị to lớn của tư tưởng đạo đức và tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh; tạo sự chuyển biển mạnh mẽ về ý thức tu dưỡng, rèn
luyện và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh sâu rộng trong toàn xã
hội, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội X của Đảng.
2.1. Ý nghĩa cuộc vận động
Theo Chỉ thị 06 “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh” là một cuộc vận động lớn về đạo đức, với mục đích là nhằm khơi dậy
và phát huy các giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp, đấu tranh khắc phục sự
suy thoái về đạo đức, lối sống; chặn đứng, đẩy lùi quan liêu, tham nhũng, lãng
phí và các tệ nạn xã hội; hình thành, phát triển các giá trị đạo đức của chủ
nghĩa xã hội, xây dựng con người Việt Nam XHCN có nhân cách cao đẹp,
bản lĩnh chính trị vững vàng, lối sống văn minh, xây dựng các quan hệ xã hội
lành mạnh, tiến bộ. Như vậy, nội dung cốt lõi của cuộc vận động là giáo dục
và rèn luyện cho cán bộ, đảng viên và cho mọi thành viên trong xã hội là đạo
đức cách mạng, đạo đức của con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa hiện nay.
Cuộc vận động này chúng ta tiến hành trên cơ sở rút kinh nghiệm từ
những thành công và chưa thành công qua 7 năm thực hiện cuộc vận động
xây dựng, chỉnh đốn Đảng và 3 năm thực hiện việc đẩy mạnh nghiên cứu, học
tập tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây là một chủ trương lớn, vừa mang tính cấp
bách trong bối cảnh hiện nay, vừa có ý nghĩa lâu dài đối với sự nghiệp xây
12


dựng và bảo vệ Tổ quốc. Cuộc vận động này tiến hành bằng việc kết hợp tất
cả các giải pháp, trong đó giải pháp chính trị tư tưởng được xem là giải pháp

chủ yếu. Thông qua cuộc vận động này, chúng ta tiến hành giáo dục trong
toàn Đảng, đoàn viên, hội viên, thanh niên và nhân dân nhận thức sâu sắc về
những nội dung cơ bản và giá trị to lớn của tư tưởng đạo đức và tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh.
2.2. Yêu cầu của cuộc vận động
Chỉ thị nêu rõ yêu cầu: Tổ chức cuộc vận động “Học tập và làm theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” sâu rộng, thiết thực, hiệu quả trong cả hệ
thống chính trị và trong toàn xã hội, không phô trương, hình thức. Việc Học
tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh gắn liền với việc triển khai
thực hiện thăng lợi Nghị quyết Đại hội X của Đảng, với cuộc vận động xây
dựng, chỉnh đốn Đảng, thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí và đẩy mạnh cuộc
đấu tranh phòng, chống tham nhũng, với các phong trào thi đua yêu nước.
Yêu cầu của cuộc vận động là phải nâng cao cho được nhận thức trong
cán bộ, đảng viên về vị trí và tầm quan trọng về đạo đức của Đảng đối với vận
mệnh của Đảng, vận mệnh của chế độ, vận mệnh của đất nước, đặc biệt là
hạnh phúc của dân tộc. Qua đó, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức tu
dưỡng, rèn luyện và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong toàn xã
hội, đặc biệt là đội ngũ cán bộ, đảng viên có chức có quyền từ trung ương đến
cơ sở, trong thanh niên, học sinh… nâng cao đạo đức cách mạng, cần, kiệm,
liêm, chính, chí công, vô tư; đồng thời gắn với việc quản lý, giám sát về đạo
đức, lối sống của cán bộ, đảng viên; quyết tâm đẩy lùi sự suy thoái về tư
tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên.
Dân tộc ta, Đảng ta có một diễm phúc rất lớn là có vị lãnh tụ vĩ đại,
Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bác Hồ đã để lại cho Đảng ta, dân tộc ta một sự
nghiệp vĩ đại, đó là sự nghiệp độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và một di
sản tinh thần rất quý báu là tư tưởng Hồ Chí Minh, tấm gương đạo đức Hồ

13

Chí Minh. Do đó, chúng ta phải quán triệt cho toàn thể cán bộ, đảng viên về
tấm gương đạo đức của Bác Hồ để mọi người học tập noi theo.
2.3. Nội dung của cuộc vận động
Nội dung cuộc vận động gồm: Tổ chức nghiên cứu, học tập và làm theo
tư tưởng đạo đức trong các tác phẩm “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét
sạch chủ nghĩa cá nhân”, “Di chúc” và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, tập
trung vào các phẩm chất “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”, ý thức tổ
chức kỷ luật, ý thức trách nhiệm, ý thức phục vụ nhân dân, đấu tranh chống
chủ nghĩa cá nhân, quan liêu, tham nhũng, lãng phí.
2.4. Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh
Thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng,
Bộ Chính trị (khóa X) đã ban hành Chỉ thị 06-CT/TW, ngày 07-11-2006 về
“Tổ chức cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh”. Kết quả triển khai cuộc vận động đã khẳng định việc học tập và làm
theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là rất quan trọng và cần thiết, chẳng
những đáp ứng yêu cầu cấp bách trước mắt mà còn có ý nghĩa cơ bản, lâu dài
đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta.
Để tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, Bộ Chính trị đã ra
chỉ thị 03-CT/TW về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh vào ngày 14/5/2011.
Về Mục đích Chỉ thị chỉ rõ: Phát huy kết quả đã đạt được, khắc phục
những hạn chế trong việc thực hiện cuộc vận động trong thời gian qua, tiếp
tục làm cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nhận thức sâu sắc những nội dung
cơ bản và giá trị to lớn của tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh;
tạo chuyển biến mạnh mẽ và sâu rộng hơn nữa về ý thức tu dưỡng, rèn luyện,
nâng cao đạo đức cách mạng, đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội thực
dụng, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và các tệ
14

nạn tham nhũng, tiêu cực; góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XI
của Đảng.
Về Yêu cầu:
- Tạo sự thống nhất cao về nhận thức trong Đảng và xã hội về ý nghĩa,
tầm quan trọng của việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh, coi đây là công việc thường xuyên hằng ngày, là trách nhiệm cụ thể
thiết thân của mọi cán bộ, đảng viên và nhân dân.
- Lãnh đạo, chỉ đạo đồng bộ, chặt chẽ, kết hợp việc tổ chức học tập,
làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh với công tác xây dựng , chỉnh đốn
Đảng, các cuộc vận động và các phong trào đang triển khai trong Đảng và
trong xã hội, góp phần đẩy mạnh thực hiện nhiệm vụ chính trị của từng
ngành, từng địa phương, cơ quan, đơn vị. Kết hợp giữa xây và chống.
- Đề cao ý thức tự giác tu dưỡng, rèn luyện của mỗi người, nhất là vai
trò gương mẫu của cán bộ chủ chốt các cấp, của người đứng đầu, của cấp
trên; đồng thời, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc thực hiện nghiêm các quy
định của tổ chức đảng, pháp luật của Nhà nước, nội quy, quy định của cơ
quan, đơn vị và sự giám sát của nhân dân.
Về Các nội dung chủ yếu cần thực hiện:
- Tiếp tục tổ chức học tập tư tưởng và tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh, bao gồm cả việc học tập và làm theo tác phong, phong cách của Bác,
thể hiện cụ thể trong công việc thường ngày, trong quan hệ với nhân dân,
đồng chí, đồng nghiệp... Đặc biệt nhấn mạnh việc làm theo qua những hành vi
thiết thực, cụ thể.
- Tiếp tục xây dựng và tổ chức thực hiện những chuẩn mực đạo đức
theo tư tưởng và tấm gương Hồ Chí Minh, phù hợp với đặc điểm hoạt động
của từng ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị trong giai đoạn hiện nay.
- Quy định rõ trách nhiệm tự giác đi đầu, gương mẫu của cán bộ lãnh
đạo chủ chốt, người đứng đầu các cấp, của cán bộ, đảng viên. Xây dựng cơ

15


chế kiểm tra, giám sát của tổ chức đảng và nhân dân đối với việc tu dưỡng,
rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên.
- Đưa việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vào
sinh hoạt thường xuyên của tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể. Xây dựng
và tổ chức thực hiện tốt chương trình hành động của tổ chức đảng, cơ quan,
đơn vị; chương trình tu dưỡng, rèn luyện của cán bộ, đảng viên, công chức,
viên chức. Lấy kết quả học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
là một trong những tiêu chuẩn đánh giá, bình xét, phân loại đảng viên, tổ chức
đảng hằng năm.
- Tiếp tục chỉ đạo việc biên soạn chương trình, giáo trình về đạo đức
Hồ Chí Minh để giảng dạy ở các cấp học, bậc học thuộc hệ thống giáo dục
quốc dân và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ ở các học viện, trường chính trị,
trường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ các cấp.
- Coi trọng việc giáo dục đạo đức, lối sống cho thế hệ trẻ. Cấp ủy, chính
quyền, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể các cấp có biện pháp cụ thể để tổ chức,
chỉ đạo thực hiện hiện tốt việc giáo dục đạo đức, lối sống cho thế hệ trẻ theo
tấm gương đạo đức Bác Hồ.
- Định kỳ tổ chức kiểm tra, đôn đốc, sơ kết, tổng kết, phát hiện và biểu
dương các điển hình tiên tiến trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh. Phê bình, uốn nắn các nhận thức lệch lạc, các việc làm thiếu
gương mẫu, nói không đi đôi với làm. Đấu tranh với các quan điểm sai trái,
các biểu hiện quan liêu, tham nhũng, lãng phí.
- Tiếp tục đẩy mạnh việc tuyên truyền về tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh, về các điển hình tiên tiến trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Bác Hồ bằng nhiều hình thức phong phú và sinh động.

16


Chương 3
NHỮNG KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU CỦA CUỘC VẬN ĐỘNG
VÀ PHƯƠNG HƯỚNG, NHIỆM VỤ TRONG THỜI GIAN TỚI
3.1. Những kết quả bước đầu
Ngày 14-5-2011, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 03-CT/TW về
"Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh". Sau khi có Chỉ thị của Bộ Chính trị, Kế hoạch của Ban Bí thư và
hướng dẫn của các cơ quan Trung ương, các cấp ủy đảng, các ngành, địa
phương đã khẩn trương triển khai thực hiện. Sau một năm, đã đạt được một số
kết quả chủ yếu như sau:
- Việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong
Đảng và xã hội được quan tâm chỉ đạo và đẩy mạnh thực hiện, gắn với thực
hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, các nghị quyết, kết luận của Trung
ương, nhất là Nghị quyết Trung ương 4 "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng
Đảng hiện nay", góp phần tạo nên những kết quả quan trọng trong thực hiện
nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng
hệ thống chính trị vững mạnh, bảo đảm quốc phòng, an ninh, duy trì trật tự,
an toàn xã hội, mở rộng công tác đối ngoại...
- Việc thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị trong Đảng và xã
hội ở nhiều tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương, ở một số ban,
bộ, ngành, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và một số đoàn thể chính trị - xã hội ở
Trung ương được tiến hành nghiêm túc, tích cực, làm cơ sở để đẩy mạnh thực
hiện trong năm 2012. Đến nay, cơ bản đã hình thành về mặt tổ chức và cơ chế
chỉ đạo thực hiện từ Trung ương đến cơ sở. Tám nhóm nhiệm vụ được nêu
trong Chỉ thị 03-CT/TW đều đã được triển khai thực hiện.
- Nhiều cấp ủy, lãnh đạo các cấp, các ngành, các địa phương, cơ quan,
đơn vị đã quán triệt ý nghĩa, tầm quan trọng của việc tiếp tục đẩy mạnh học tập

và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, trọng tâm là làm theo, xây dựng
17


và triển khai kế hoạch trong ngành, địa phương, gắn với thực hiện nhiệm vụ
chính trị và triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XI, nghị quyết đại hội đảng
bộ; gắn với triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4.
- Phát huy được những kết quả và duy trì được nền nếp học tập và làm
theo Bác đã được xây dựng trong những năm trước đây, chú trọng đưa nội
dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác vào sinh hoạt thường
kỳ của chi bộ, các tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị; vào các chương trình kế
hoạch, phong trào thi đua của các ngành, địa phương, đơn vị.
- Nhiều địa phương, ngành, cơ quan, đơn vị đã có những cách làm sáng
tạo, phù hợp với điều kiện của ngành, địa phương để thực hiện Chỉ thị : xây
dựng chuyên đề cụ thể cho từng tháng để đưa vào sinh hoạt chi bộ; liên hệ với
tình hình thực hiện nhiệm vụ chính trị, tình hình tư tưởng chính trị, đạo đức,
lối sống và việc thực hiện Quy định về những điều đảng viên không được làm
ở địa phương, cơ quan, đơn vị; chọn điểm để chỉ đạo, rút kinh nghiệm, nhân
ra diện rộng; bám sát từng đối tượng để có cách thực hiện Chỉ thị phù hợp;
mở diễn đàn đối thoại với nhân dân để lắng nghe tiếng nói và thẩm định niềm
tin của nhân dân đối với cán bộ, đảng viên trong quá trình thực hiện Chỉ thị;
phát hành sổ tay, nhật ký làm theo Bác cho cán bộ, đảng viên; thông qua tiếp
xúc cử tri để lựa chọn vấn đề tập trung giải quyết...
- Nhiều nơi đã lựa chọn những vấn đề bức xúc, nổi cộm trong lĩnh vực
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, đề ra kế hoạch, phân công trách nhiệm,
xác định thời gian, tập trung chỉ đạo khắc phục. Kết quả bước đầu là đã có
những nơi giải quyết dứt điểm được một số vụ việc tồn đọng kéo dài, đem lại
kết quả cụ thể, tạo sự phấn khởi, tin tưởng cho cán bộ, đảng viên, nhân dân.
- Ban Bí thư xây dựng kế hoạch kiểm tra và chỉ đạo các ngành, các cấp,
tăng cường kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Chỉ thị của Bộ Chính trị; công

tác tuyên truyền được chú trọng; nhiều địa phương, nhiều cơ quan báo chí có
những cố gắng tìm tòi những hình thức tuyên truyền phù hợp để thu hút sự
quan tâm của cán bộ, đảng viên, nhân dân.
18


- Nhiều cấp ủy đã tích cực chỉ đạo rà soát, bổ sung và hướng dẫn thực
hiện những chuẩn mực đạo đức phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, đặc điểm,
tình hình thực tế của tổ chức đảng, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị; có nơi
xây dựng thành các khẩu hiệu dễ nhớ, dễ thực hiện.
Các chuyên đề tư tưởng và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
Qua hơn 7 năm phát động cuộc vận động, chúng ta đã tổ chức được các
chuyên đề qua các năm.
Năm 2015, học tập chuyên đề: “Học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh về trung thực, trách nhiệm; gắn bó với nhân dân; đoàn kết,
xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh’’
Năm 2014, học tập chuyên đề: “Học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh về nêu cao tinh thần trách nhiệm, chống chủ nghĩa cá
nhân, nói đi đôi với làm’’
Năm 2013, học tập chuyên đề: “Học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh về phong cách quần chúng, dân chủ, nêu gương; nêu cao
trách nhiệm gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ
chốt các cấp”
Năm 2011 - 2012, học tập chuyên đề: "Suốt đời phấn đấu cần, kiệm,
liêm, chính, chí công vô tư, làm người công bộc tận tụy, trung thành của nhân
dân, đời tư trong sáng, cuộc sống riêng giản dị"
Năm 2010, tổ chức học tập chuyên đề "Tư tưởng, tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng ta thật sự trong sạch, vững
mạnh, "là đạo đức, là văn minh " gắn với công tác tổ chức và tiến hành Đại
hội Đảng các cấp.

Năm 2009, tổ chức học tập chuyên đề "Tư tưởng và tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh về nâng cao ýthức trách nhiệm, hết lòng, hết sức phụng sự
Tổ quốc, phục vụ nhân dân " và 40 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ
Chí Minh.
19


Năm 2008, tổ chức học tập chuyên đề "Tư tưởng và tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh về thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí, quan
liêu”và tác phẩm “ Sửa đổi lối làm việc”
Năm 2007, tổ chức học tập chuyên đề “Đẩy mạnh học tập và làm theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay"; các tác
phẩm "Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân ", "Di
chúc " của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
3.2. Những hạn chế và nguyên nhân
3.2.1. Hạn chế
Trong công tác chỉ đạo, tổ chức triển khai, thời gian đầu, việc triển khai
thực hiện Chỉ thị còn chậm, thiếu chủ động. Trong quá trình thực hiện Chỉ thị,
tuy đã chú trọng tổ chức các hội nghị quán triệt mục đích, yêu cầu, nội dung
của Chỉ thị, nhưng quá trình chuẩn bị tổ chức hội nghị ở Trung ương chậm,
làm cho việc tổ chức thực hiện ở cấp dưới chậm theo. Một số văn bản được
nêu trong kế hoạch của Ban Bí thư chậm được ban hành. Một số ngành, địa
phương, cơ quan, đơn vị còn tâm lý chờ đợi trong triển khai thực hiện Chỉ thị.
Trong nhận thức, không ít địa phương, đơn vị còn chưa xác định rõ yêu
cầu, nội dung, những việc cần làm để thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ
Chính trị nhằm đưa việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
trở thành công việc thường xuyên, quan trọng của các tổ chức đảng, địa
phương, cơ quan, đơn vị, của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Ở một số nơi,
việc học tập và làm theo gương Bác mới dừng lại ở các hoạt động mang tính
hình thức, chưa có các nội dung thiết thực, lôi cuốn cán bộ, đảng viên, nhân

dân tham gia.
Trong bước chuyển tiếp từ cuộc vận động của khoá X sang chỉ đạo
thành công việc thường xuyên của các tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị, nhiều
cấp ủy, địa phương còn lúng túng, có nơi chỉ đạo bị đứt quãng. Việc xác
định nội dung và tổ chức học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh trong sinh hoạt chi bộ hằng tháng ở nhiều nơi còn lúng túng, chưa
20


liên tục trong các tháng và chưa gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị của
cơ quan, đơn vị, với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng
viên, công chức.
Nhiều nơi chưa thực sự quan tâm việc bổ sung, hoàn thiện các chuẩn
mực đạo đức, mới dừng lại ở chỗ rà soát lại các chuẩn mực đạo đức đã xây
dựng trước đó. Ở không ít chi bộ, cơ quan, đơn vị, các chuẩn mực đạo đức
vẫn diễn đạt dài dòng, khó nhớ, khó làm theo, khó kiểm điểm, đánh giá, cũng
như thiếu tính cụ thể, sát hợp với từng cơ sở, nên khó cho việc kiểm tra, giám
sát của cơ quan, đơn vị và nhân dân. Việc triển khai nội dung giáo dục đạo
đức nghề nghiệp của một số bộ, ngành còn chậm.
Việc xây dựng các tài liệu giáo dục đạo đức Hồ Chí Minh trong các
trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp và dạy nghề còn chậm,
chưa đạt kết quả cụ thể.
Việc triển khai học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh trong thanh niên đang còn một số hạn chế nhất định.
Trong việc tập hợp, lôi cuốn thanh niên tham gia sinh hoạt đoàn, nhất là đối
với thanh niên công nhân ở các khu công nghiệp, thanh niên nông thôn, sinh
viên du học tự túc ở nước ngoài... còn gặp nhiều khó khăn, song chậm được
tháo gỡ, đã hạn chế kết quả thực hiện Chỉ thị trong thế hệ trẻ.
Hiệu quả công tác tuyên truyền chưa cao, sức lan toả chưa rộng.
Không ít cơ quan báo chí chưa quan tâm đúng mức việc tuyên truyền về chủ

đề học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Mức độ, liều lượng
tuyên truyền còn hạn chế so với yêu cầu và so với những năm triển khai
cuộc vận động. Nội dung, hình thức tuyên truyền còn trùng lặp, thiếu hấp
dẫn. Chưa chú trọng phát hiện và tuyên truyền nhân rộng những điển hình
tiên tiến trong thực hiện Chỉ thị và trong học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh.
Công tác kiểm tra, đôn đốc có nơi, có lúc chưa thường xuyên, chưa
tích cực.
21


3.2.2. Nguyên nhân của những hạn chế, khuyết điểm
Về khách quan, do sự thay đổi phương thức triển khai học tập và làm
theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, cho nên thời gian đầu ở một số địa
phương, đơn vị có lúng túng, bỡ ngỡ nhất định. Tình hình kinh tế - xã hội gặp
khó khăn đặt ra nhiều công việc cấp thiết trước mắt cần phải giải quyết đã ảnh
hưởng đến sự quan tâm của cấp ủy và chính quyền, đoàn thể trong triển khai
thực hiện Chỉ thị. Những vụ tiêu cực, tham nhũng xảy ra đã làm giảm niềm
tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân vào chủ trương tiếp tục đẩy mạnh việc
học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Về chủ quan, nhiều tổ chức đảng, địa phương, cơ quan, đơn vị, nhiều
cán bộ, đảng viên chưa nhận thức được thật sâu sắc, thật đầy đủ những nội
dung cơ bản, giá trị to lớn của tư tưởng đạo đức và tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh đối với sự nghiệp cách mạng ở nước ta. Dẫn đến việc triển khai
thực hiện Chỉ thị chưa tạo được sự hồ hởi, phấn khởi, lôi cuốn đông đảo cán
bộ, đảng viên và nhân dân tích cực, tự giác tham gia. Cấp ủy, người đứng đầu
ở nhiều cơ quan, đơn vị chưa thực sự quan tâm và chưa dành thời gian thoả
đáng cho việc chỉ đạo thực hiện Chỉ thị. Vẫn còn tâm lý chờ đợi hướng dẫn
của cấp trên. Trong thực hiện ở một số đơn vị, vẫn còn tình hình "khoán" cho
cơ quan tuyên giáo làm là chính. Một số cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ lãnh

đạo chủ chốt chưa tích cực, chủ động chỉ đạo, tìm tòi những cách làm hay,
phù hợp với đơn vị, chưa quan tâm xây dựng, phát hiện và cổ vũ những tập
thể, cá nhân làm tốt để nhân rộng.
3.3. Một số kinh nghiệm bước đầu
Trước hết, để tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh đạt hiệu quả thiết thực, các cấp ủy đảng và tập thể lãnh đạo,
nhất là người đứng đầu các cấp cần nhận thức đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan
trọng, mục đích, yêu cầu và nội dung Chỉ thị của Bộ Chính trị; khẳng định
tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
là giải pháp hàng đầu trong nhóm giải pháp về chính trị, tư tưởng theo tinh
thần Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4. Từ đó xác định trách nhiệm và nâng
cao quyết tâm của cấp ủy, của cán bộ chủ chốt các cấp. Ban thường vụ cấp ủy
22


và người đứng đầu chủ động, sáng tạo trong xây dựng chương trình, kế hoạch,
chỉ đạo thực hiện, lôi cuốn cán bộ, đảng viên và nhân dân tham gia.
Trong quá trình thực hiện Chỉ thị của Bộ Chính trị, các ngành, địa
phương, cơ quan, đơn vị phải căn cứ vào hướng dẫn, định hướng chung của
Trung ương, chủ động tìm ra những cách làm sáng tạo, phù hợp với điều kiện
cụ thể của mình nhằm đạt hiệu quả thiết thực. Phát huy vai trò, trách nhiệm
của bộ phận giúp việc cấp ủy; coi trọng công tác tham mưu, đề xuất của các
ban đảng và các cơ quan chuyên môn; chú trọng tính đồng bộ, toàn diện, đồng
thời cần chọn các đơn vị để chỉ đạo điểm, rút kinh nghiệm để nhân ra diện
rộng, chọn vấn đề, chọn công việc để tập trung chỉ đạo, tạo ra chuyển biến,
nâng cao niềm tin trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Chú trọng công tác tuyên truyền, giáo dục về ý nghĩa, tầm quan trọng
của việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong giai đoạn
hiện nay, nâng cao nhận thức và ý thức tự giác của cán bộ đảng viên và nhân
dân. Kịp thời phát hiện và tuyên truyền các điển hình tiên tiến trong học tập

và làm theo tấm gương đạo đức của Bác, tạo sự lan toả trong Đảng và xã hội.
Phải kiên trì chỉ đạo để từng bước đưa việc học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh trở thành công việc thường xuyên, quan trọng,
gắn với thực hiện các nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã
hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống
chính trị, với các phong trào thi đua yêu nước của ngành, địa phương, cơ
quan, đơn vị; việc thực hiện Quy định về những điều đảng viên không được
làm; lấy kết quả thực hiện chuẩn mực đạo đức để đánh giá cán bộ, đảng viên
và tổ chức đảng.
Xác định rõ trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu, xây dựng quy
chế nêu gương của cán bộ lãnh đạo các cấp, công bố công khai trong đơn vị,
nêu một số vấn đề cụ thể, như tinh thần trách nhiệm trong công tác, kết quả
hoàn thành nhiệm vụ được giao, phát huy dân chủ, chống đặc quyền, đặc lợi,
tiết kiệm trong sử dụng tài sản công, trong việc cưới, việc tang của gia đình...
để cấp dưới và nhân dân tham gia giám sát việc thực hiện.

23


Coi trọng công tác đôn đốc, kiểm tra, giám sát. Cấp ủy các cấp tăng
cường kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Chỉ thị của cấp dưới, nghiêm túc thực
hiện các chế độ giao ban, sơ kết đánh giá định kỳ; chỉ đạo việc tự kiểm tra và
nền nếp báo cáo. Tổ chức thực hiện có hiệu quả việc giám sát của tổ chức
đảng, các cơ quan pháp luật, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã
hội đối với cán bộ, đảng viên, trước hết là đối với người đứng đầu, cơ quan,
đơn vị trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
3.4. Phương hướng
Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh với thực hiện nhiệm vụ chính trị, chương trình hành động thực hiện
Nghị quyết Đại hội XI của Đảng và các nghị quyết của Trung ương ở từng địa

phương, cơ quan, đơn vị; gắn với việc triển khai thực hiện Nghị quyết Hội
nghị Trung ương 4 "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay"; xác
định rõ một số nội dung cụ thể, thiết thực thuộc lĩnh vực tư tưởng, đạo đức
đang gây bức xúc trong từng địa phương, cơ quan, đơn vị, để tập trung chỉ
đạo, tạo chuyển biến mạnh mẽ, mang lại kết quả cụ thể, củng cố niềm tin cho
cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Phát huy tính chủ động, sáng tạo, tinh thần trách nhiệm, đổi mới
phương thức thực hiện phù hợp, hiệu quả với từng địa phương, đơn vị; khắc
phục tâm lý ỷ lại, chờ đợi hướng dẫn của cấp trên. Trên cơ sở yêu cầu chung,
dựa trên đặc điểm, tình hình của địa phương, đơn vị, xác định thời hạn thực
hiện từng nội dung công việc, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các cá nhân, tập
thể trong chỉ đạo để tổ chức thực hiện tốt Chỉ thị của Bộ Chính trị.
Tuyên truyền, giáo dục tinh thần tự giác trong việc rèn luyện và tu
dưỡng đạo đức, lối sống của mỗi người, đặc biệt là cán bộ, đảng viên, theo
tấm gương đạo đức Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tích cực điều chỉnh, tự điều chỉnh
những vấn đề đạo đức cá nhân, xưa nay thường bị coi nhẹ, không được quan
tâm đúng mức, dẫn đến những vi phạm trong tác phong, ứng xử thiếu văn
hoá, thiếu lễ độ với dân, xa xỉ, lãng phí trong sinh hoạt..., đưa việc tiếp tục
đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trở thành việc
làm thường xuyên và nhu cầu thiết thân của mỗi tập thể, của từng cá nhân.
24


KẾT LUẬN
Sự nghiệp đổi mới đất nước đã và đang đặt ra những yêu cầu ngày càng
cao đối với sự hình thành và phát triển những phẩm chất đạo đức tốt đẹp của
con người Việt Nam, đồng thời tạo ra những thuận lợi và những thử thách mới
đối với mỗi chúng ta trong lĩnh vực đạo đức. Hơn lúc nào hết, hiện nay toàn
Đảng, toàn dân ta phải quan tâm đầy đủ đến vấn đề đạo đức, tiếp tục xây
dựng, hoàn thiện những chuẩn mực đạo đức đúng đắn, tiến bộ; đẩy mạnh giáo

dục, rèn luyện và tăng cường quản lý đạo đức trong Đảng và trong nhân dân.
Kế thừa truyền thống đạo đức tốt đẹp của ông cha, học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh là một trong những biện pháp quan trọng để
khắc phục sự suy thoái về đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên và nhân
dân, làm lành mạnh nền đạo đức xã hội, góp phần giữ vững sự ổn định chính
trị, xã hội, tạo động lực cho sự phát triển nhanh, hiệu quả, bền vững. Vấn đề
cơ bản nhất khi thực hiện cuộc vận động là mỗi người chúng ta phải nhận
thức đầy đủ vị trí của vấn đề đạo đức, thường xuyên tự giác, nỗ lực học tập,
rèn luyện, tu dưỡng theo gương Bác Hồ vĩ đại.
Trách nhiệm của chúng ta và các thế hệ mai sau là phải mãi mãi giữ
gìn, bảo vệ, kế thừa và phát huy một cách tốt đẹp nhất những giá trị tư tưởng,
đạo đức, phong cách của Người và bảo vệ thành quả cách mạng, xây dựng,
bảo vệ Tổ quốc Việt Nam yêu quý của chúng ta ngày càng tươi đẹp, để dân
tộc ta mãi mãi trường tồn và phát triển. Vì vậy, việc học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh là rất cần thiết, không chỉ là yêu cầu của cách
mạng, mà còn là tình cảm, nguyện vọng của nhân dân ta, của Đảng ta và mọi
người Việt Nam yêu nước.

25