Thực trạng và một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác tuyển dụng tại hội sở chính ngân hang vietcombank

THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC TUYỂN DỤNG TẠI HỘI SỞ
CHÍNH NGÂN HANG VIETCOMBANK

Kể từ khi con người biết hợp quần thành tổ chức thì vấn đề quản trị bắt đầu xuất
hiện, vấn đề mấu chốt của quản trị là quản trị con người. Bản thân nhà quản trị có
thể không phải là người xuất sắc nhất trong lĩnh vực đang hoạt động nhưng họ
vẫn có thể thành công nếu họ có thể sử dụng tài năng của những nhân tài khác. Vì
vậy, trong tất cả doanh nghiệp, dù lớn hay nhỏ thì việc quản trị nguồn nhân lực
cũng là vô cùng quan trọng
Chức năng cơ bản của quản trị nguồn nhân lực bao gồm:


Thu hút nhân lực: làm nhiệm vụ tuyển mộ, tuyển chọn nguồn nhân lực
trên cơ sở phân tích công việc, xác định nhu cầu nhân lực, lập kế hoạch
và tuyển dụng nhân lực.



Chức năng đào tạo, phát triển nguồn nhân lực: là nhiệm vụ đào tạo các
kỹ năng cơ bản để người lao động hoàn thành được công việc hiện tại,
phát triển khả năng để làm việc ở mức độ cao hơn hoặc công việc trong
tương lai.



Chức năng duy trì: là nhiệm vụ đánh giá lao động và trả thù lao lao
động.

Các chức năng trên có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Vì thế trong một cơ quan,
tổ chức cần làm tốt các chức năng thì việc quản trị nhân lực mới mang lại hiệu

quả.
Trong khuôn khổ bài tập cá nhân này, tôi muốn trình bày thực trạng về hoạt động
tuyển dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – Hội sở chính, nơi tôi
đang làm việc.
1/11


Bài viết của tôi được trình bày với 4 nội dung cơ bản
 Lý luận chung về tuyển dụng lao động trong tổ chức
 Thực trạng công tác tuyển dụng nhân sự tại HSC VCB
 Một số vấn đề tồn tại trong công tác tuyển dụng lao động tại HSC VCB
 Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác tuyển dụng tại
VCB
1.

LÝ THUYẾT VỀ TUYỂN DỤNG LAO ĐỘNG TRONG TỔ CHỨC

Tuyển dụng trước tiên phải là tuyển mộ – thu hút những người có khả năng từ
nhiều nguồn khác nhau đến đăng ký, nộp đơn tìm việc làm từ đó lựa chọn và
tuyển dụng – tuyển chọn những người có khả năng và bố trí họ vào chức vụ và
công việc thích hợp.
Ngay khi hoạch định nguồn tài nguyên nhân sự nhà quản trị nhân sự phải xác định
nhu cầu về nguồn nhân lực cho đơn vị từ đó tìm các giải pháp nhằm đáp ứng
nhân sự cho nhu cầu đó. Sau khi đã đánh giá tất cả các giải pháp khác như giờ
phụ trội, hợp đồng gia công, tuyển nhân viên tạm thời hay thuê người từ hãng
khác mà vẫn không đáp ứng được nhu cầu khi đó tiến trình tuyển mộ bắt đầu.
Việc tuyển mộ có thể từ nguồn nội bộ hay nguồn bên ngoài và được thực hiện
thông qua nhiều hình thức khác nhau như: Quảng cáo; Cử chuyên viên tuyển mộ
đến các trường; Các cơ quan tuyển dụng; Thuê chuyên gia tuyển mộ; Sinh viên
thực tập; Nhờ nhân viên giới thiệu; Ứng viên tự nộp đơn; Hãng săn tìm cấp quản

trị ;Dịch vụ dữ kiện lý lịch…
Dù được thực hiện theo phương thức nào đi nữa, mục đích của tuyển mộ cũng chỉ
dừng lại ở việc thu hút những người có khả năng từ nhiều nguồn khác nhau đến
đăng ký, nộp đơn tìm việc làm. Và sau bước thực hiện này, Doanh nghiệp sẽ có
vô số sự lựa chọn để tiến hành một bước cụ thể hơn là tuyển dụng nhân sự thích
hợp đối với yêu cầu công việc của đơn vị mình.
2/11


Tuyển chọn nhân viên là hoạt động vô cùng quan trọng trong quản trị. Một Doanh
nghiệp dù có một khối tài sản lớn, máy móc thiết bị hiện đại, ban giám đốc đề ra
các chiến lược cạnh tranh năng động nhưng các thành viên trong Doanh nghiệp
lại được bố trí vào những công việc không phù hợp với khả năng, năng khiếu,
kiến thức và chuyên môn của họ, chắc chắn Doanh nghiệp ấy sẽ thất bại.
Tuyển chọn được thực hiện sau bước tuyển mộ và quy trình tuyển chọn bao gồm
các bước sau:
 Phỏng vấn sơ bộ
 Xem xét các hồ sơ xin việc và sơ yếu lý lịch
 Các bài kiểm tra để tuyển chọn
 Phỏng vấn sâu
 Rà soát trước khi tuyển dụng: Kiểm tra về chuyên môn và ý kiến giới
thiệu
 Quyết định tuyển chọn
 Kiểm tra sức khỏe
 Nhân viên mới
2.

THỰC TRẠNG CÔNG TÁC TUYỂN DỤNG NHÂN SỰ TẠI HSC
VCB

2.1.

Giới thiệu chung về VCB

Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam (NHNT) tiền thân là
Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam được thành lập năm 1963. Vietcombank đã
phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu (IPO) vào tháng 12 năm 2007. Ngày 02
tháng 06 năm 2008 Vietcombank chính thức hoạt động theo mô hình Doanh
nghiệp cổ phần với tên gọi Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại Thương Việt

3/11


Nam. Tháng 6 năm 2009 cổ phiếu Vietcombank chính thức niêm yết trền sàn giao
dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh (HSX) với mã chứng khoán VCB.
Sau 48 năm hoạt động, NHNT đã không ngừng phát triển, trở thành một trong
những Ngân hàng lớn và danh tiếng hàng đầu Việt Nam hoạt động trong nhiều
lĩnh vực như: Huy động vốn, hoạt động tín dụng, dịch vụ thanh toán và ngân quỹ,
bất động sản, chứng khoán...
Mục tiêu của NHNT trở thành tập đoàn tài chính hàng đầu Việt Nam và trở thành
ngân hàng tầm cỡ quốc tế ở khu vực trong thập kỷ tới.
Trong khoảng 10 năm trở lại đây, nhân viên ngân hàng đang được coi là một nghề
khá “hot” với thu nhập khá và rất ổn định. Thu nhập là một vấn đề tế nhị mà
không phải đơn vị nào cũng công khai trong quá trình tuyển dụng nhưng thu nhập
của các cán bộ VCB luôn đuwọc “đồn đại” rằng cao nhất nhì trong khối ngân
hàng, vì vậy mà công việc tại VCB, đặc biệt là ở HSC, luôn có sức hấp dẫn rất lớn
trên thị trường tuyển dụng.
2.2.

Thực trạng công tác tuyển dụng nhân sự tại HSC VCB

Khái niệm tuyển dụng tại các ngân hàng là rộng lớn, trong phạm vi bài tập này,
tôi chỉ xin giới hạn nghiên cứu vấn đề tuyển dụng nhân viên mới tại ngân hàng
chứ không bao gồm các vị trí lãnh đạo hay cán bộ cấp cao.
2.2.1. Căn cứ tuyển dụng
Nhu cầu tuyển dụng của HSC VCB căn cứ vào những yếu tố sau:
 Nhu cầu về nhân sự của các phòng chức năng
 Số lượng cán bộ nghỉ hưu tại các phòng chức năng
 Số lượng cán bộ nghỉ việc, điều chuyển công tác đi quản lý các chi nhánh,
…
Sau khi rà soát và đánh giá nhu cầu nhân sự, phòng Tổ chức cán bộ sẽ trình
Ban ;ạm đạo về nhu cầu nhân sự và các vị trí cần tuyển dụng
4/11


2.2.2. Thời gian tuyển dụng
Công tác tuyển dụng tại VCB được thực hiện định kỳ hàng năm vào
khoảng tháng 5 – khoảng thời gian mà sinh viên các trường Đại học lớn
khối Kinh tế tốt nghiệp hoặc tuyển dụng chuyên biệt cho các bộ phận thiếu
nhân sự vào thời điểm phát sinh nhu cầu và được Ban lãnh đạo phê duyệt.
2.2.3. Nguồn tuyển dụng
Phụ thuộc vào chuyên môn của Phòng ban cần tuyển dụng mà khai thác
nguồn tuyển dụng từ:
2.2.3.1. Nguồn nội bộ


Cán bộ từ các phòng ban chức năng tại chi nhánh được lãnh đạo tại
các phòng ban tại HSC đề cử và được lãnh đạo chi nhánh chấp
thuận.



Cán bộ từ các phòng ban khác có thành tích và chuyên môn phù hợp
được điều chuyển đến phòng ban thích hợp hơn.

2.2.3.2. Nguồn bên ngoài


Sinh viên tốt nghiệp Đại học chính quy hoặc Thạc sỹ các trường Đại
học trong nước và nước ngoài



Các cán bộ hoặc lãnh đạo có kinh nghiệm từ các tổ chức tín dụng
hoặc cơ quan quản lý khác…

2.2.4. Phương pháp đăng tuyển
 Quảng cáo trên các phương tiện thông tin đại chúng như Website của VCB
và trên các báo giấy và báo mạng Tạp chí Ngân hàng, website
vietnamwork, careerlink,…
 Sinh viên thực tập…

5/11


( Phương pháp đăng tuyển này có thể thay đổi tùy vào quy mô và hình thức của
từng đợt tuyển dụng, đối với một số đợt tuyển dụng chuyên biệt có thể không
đăng tải thông tin công khai mà chỉ tiến hành kiểm tra và phỏng vấn với những
ứng viên đã được lựa chọn)
2.2.5. Quy trình tuyển chọn

 Bước 1: Tiếp nhận hồ sơ xin dự tuyển
Nội dung đăng tuyển sẽ bao gồm những yêu cầu cơ bản mà ứng viên phải
đáp ứng đủ mới đạt yêu cầu việc tiếp nhận hồ sơ. Ví dụ: Tốt nghiệp Đại học
chính quy đúng chuyên ngành, Đơn xin dự tuyển viết tay, Sơ yếu lý lịch,
Chứng chỉ Ngoại Ngữ và Tin học (Với những ứng viên đã tốt nghiệp đại
học tại nước ngoài thì không cần Chứng chỉ ngoại ngữ), Giấy chứng nhận
sức khỏe…
Hồ sơ của các ứng viên phải được nộp trực tiếp tại phòng Tổ chức nhân sự
của Doanh nghiệp. Khi đến nộp hồ sơ, ứng viên sẽ được hẹn ngày thông
báo sơ tuyển hồ sơ.


Bước 2: Sơ tuyển hồ sơ
Phòng tổ chức nhân sự sẽ tiến hành kiểm tra và xét duyệt hồ sơ đăng ký dự
tuyển của các ứng viên về mức độ đầy đủ, hợp lệ và tính pháp lý. Những hồ
sơ không hợp lệ hoặc không đủ theo yêu cầu sẽ bị loại hoặc yêu cầu bổ
sung.
Sau quá trình kiểm tra xét duyệt, những ứng viên qua được vòng xét duyệt
hồ sơ sẽ được gửi Giấy báo dự thi theo địa chỉ đã ghi sẵn trên phong bì dán
tem do ứng viên cung cấp đồng thời được gọi điện thông báo về địa điểm
và ngày giờ thi tuyển theo thông tin liên hệ trong hồ sơ dự tuyển. Với
những ứng viên không đạt vòng hồ sơ sẽ không được trả lại hồ sơ đã nộp.

 Bước 3: Thi tuyển
6/11


Ngân hàng đã có 1 kho đề thi với 10.000 câu hỏi phục vụ cho việc thi
tuyển. Việc soạn đề thi được kết hợp giữa các trưởng Phòng/Ban/Trung tâm
và các chuyên gia soạn đề thi đến từ các trường Đại học danh tiếng như Đại

học Kinh tế quốc dân, Học viên ngân hàng, Đại học ngoại thương, Đại học
tài chính…. Đề thi luôn được cập nhật bổ sung hàng năm để phù hợp với
nhu cầu tuyển dụng của ngân hàng và tình hình thực tế.
Thông thường các bài thi viết sẽ chia thành 2 phần: Phần Lý thuyết, Nghiệp
vụ và phần Ngoại ngữ, bao gồm cả phần trắc nghiệm và tự luận.
Sau khi có kết quả từ bài thi viết, điểm sẽ được xét từ cao xuống thấp và
những ứng viên đạt điểm bài thi viết sẽ được thông báo để dự thi vòng
phỏng vấn.
 Bước 4: Phỏng vấn
Việc phỏng vấn cũng được thực hiện qua 02 vòng: Phỏng vấn nghiệp vụ do
các trưởng bộ phận nghiệp vụ trực tiếp phỏng vấn và Đại diện của Hội
đồng tuyển dụng phỏng vấn, thông thường là người trong Ban lãnh đạo của
Ngân hàng.
 Bước 5: Ra quyết định tuyển dụng
Từ kết quả của vòng phỏng vấn, Hội đồng tuyển dụng và trưởng các bộ
phận nghiệp vụ sẽ họp bàn và lựa chọn được những thí sinh có năng lực
nhất và phù hợp nhất với những vị trí đang có nhu cầu tuyển dụng. Cán bộ
sau khi được lựa chọn sẽ được khám sức khỏe và đủ yêu cầu về sức khỏe sẽ
được ký hợp thử việc trong 60 ngày làm việc (tương đương với 3 tháng).
Hết thời hạn thử việc, nếu đạt yêu cầu và được sự chấp thuận của Lãnh đạo
bộ phận, cán bộ sẽ được kỳ hợp đồng kỳ hạn 12 tháng và tham gia các khóa
đào tạo để giới thiệu về Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng, chế độ đãi ngộ và
nghiệp vụ chuyên môn của phòng ban mà mình đang làm việc. Hết thời
gian này, cán bộ làm báo cáo thử việc có đánh giá của trưởng bộ phận. Đây
7/11


sẽ là cơ sở để xem xét ký tiếp hợp đồng kỳ hạn 03 năm và sau đó là Hợp
đồng không kỳ hạn.
3.

TỒN TẠI TRONG CÔNG TÁC TUYỂN DỤNG LAO ĐỘNG TẠI
VCB

Nguồn nhân lực chất lượng cao chính là một trong những yếu tố mang đến thành
công cho VCB ngày hôm nay. Song hoạt động tuyển dụng của VCB vẫn còn một
số tồn tại cần được khắc phục như sau:
 Khâu tuyển chọn hồ sơ còn cứng nhắc, chưa linh hoạt. Ví dụ: Yêu cầu cho
hồ sơ với vị trí Cán bộ kinh doanh là sinh viên tốt nghiệp Đại học Chính
quy, hạng Khá trở lên các trường Học viện Tài chính, Học viện Ngân hàng,
Đại học Ngoại Thương (trừ khoa tiếng Anh), Đại học Kinh tế quốc dân
khoa Ngân hàng tài chính, Kế toán kiểm toán, các trường Đại học nước
ngoài chuyên ngành Kế toán, Tài chính, Ngân hàng, Quản trị Kinh doanh.
Trường hợp dù bạn đã tốt nghiệp loại giỏi khoa Tiếng Anh thương mại của
Trường Đại học Ngoại thương và có 5 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực
kiểm toán ngân hàng tại E&Y (1 trong 4 Công ty kiểm toán lớn nhất hiện
nay) thì hồ sơ của bạn vẫn bị loại. Điều này là không hợp lý và chưa linh
hoạt do những ứng viên có kinh nghiệm trong lĩnh vực ngân hàng cần được
ưu tiên trong việc tuyển dụng, việc họ bị loại ngay từ vòng hồ sơ là rất đáng
tiếc.
 Vẫn trong khâu tiếp nhận hồ sơ, việc yêu cầu Chứng chỉ Tin học và Ngoại
ngữ hiện nay chỉ mang tính hình thức. Đây là một vấn đề rất tế nhị nhưng
lại phổ biến trong giới sinh viên các trường Đại học, đó là việc mua các
loại Chứng chỉ này là rất dễ dàng, chỉ trong vòng 2 ngày, với ảnh và thông
tin cá nhân, bạn có thể mua một Chứng chỉ loại này tại bất cứ Trung tâm
Tin học hoặc Ngoại ngữ gần các trường Đại học trên địa bàn Hà Nội.
 Kết quả các phần thi thường không được công bố công khai, thí sinh đỗ thì
được thông báo trúng tuyển, thí sinh không nhận được thông báo trúng
8/11

tuyển hoặc Giấy báo dự thi tức là đã bị loại. Như vậy, thí sinh đôi khi
không hiểu vì sao mình bị loại hoặc kết quả thi của mình có tốt hay không,
so với mặt bằng chung thì như thế nào? Điều này có thể không ảnh hưởng
đến việc tuyển dụng của ngân hàng nhưng có thể gây ức chế cho các thí
sinh không hiểu vì sao mình bị loại, có thể do nhiều nguyên nhân, dù kết
quả với bản thân mình là tốt nhưng có nhiều người khác tốt hơn mình thì bị
loại là việc đương nhiên. Nhưng nếu thí sinh không hiểu rõ về điều này sẽ
gây hoang mang, ức chế và việc không công khai kết quả thi mà chỉ có kết
quả tuyển dụng cũng làm ảnh hưởng đến lượng thí sinh đến tham gia dự thi
tại VCB.
4.

GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TUYỂN DỤNG TẠI VCB
 Cần phải quy định chi tiết hơn trong việc lựa chọn hồ sơ của thí sinh để các
cán bộ tiếp nhận hồ sơ có thể căn cứ vào các quy định mà linh hoạt trong
việc lựa chọn hồ sơ của thí sinh. Có thể với thí sinh đã có kinh nghiệm từ 2
năm trở lên hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng – tài chính – kế toán kiểm
toán ngân hàng thì có thể linh hoạt trong việc thí sinh đó đã tốt nghiệp tại
trường Đại học nào.
 Yêu cầu về việc thí sinh dự thi phải có trình độ Tin học và Ngoại ngữ có
thể thể hiện qua các chứng chỉ khác nghiêm túc và có tính thực tế hơn,
được công nhận rộng rãi như điểm TOEFL, IELTS, TOEIC,… còn chứng
chỉ Tin học phải yêu cầu cụ thể là phải là Chứng chỉ được Bộ giáo dục cấp
chứ không phải chứng chỉ được cấp tại các Trung tâm Tin học hoặc Ngoại
ngữ địa phương… Có như vậy mới đảm bảo trình độ về Tin học và Ngoại
ngữ đầu vào của các thí sinh là thực chất chứ không mang tính hình thức.
 Kết quả thi luôn có sẵn sau mỗi kỳ tuyển dụng, việc công khai kết quả thi
sẽ tạo cho các thí sinh cảm giác rằng cuộc thi tuyển công bằng và lành
mạnh. Dù trở thành nhân viên VCB hay không nếu biết được kết quả cũng

sẽ không cảm thấy ức chế hay khó chịu. Đó cũng là một trong những cách

9/11


để xây dựng hình ảnh của VCB, luôn là một ngân hàng công bằng và thịnh
vượng.
KẾT LUẬN
Tuyển chọn nhân sự là một quá trình không đơn giản như chúng ta vẫn
thường nghĩ. Dùng người là một nghệ thuật nhưng bước tuyển dụng người
lại quyết định cả vận mệnh, tương lai, sự phồn thịnh của một tổ chức. Rõ
ràng là, việc xây dựng một quy trình tuyển dụng phù hợp và hiệu quả sẽ
giúp cho đơn vị tuyển dụng được đúng người, đúng việc.
Hoạt động trong lĩnh vực tài chính ngân hàng trong điều kiện nền kinh tế
thị trường hiện nay đang cạnh tranh rất khốc liệt, sự thâm nhập của rất
nhiều các Ngân hàng và tổ chức tín dụng nước ngoài với đội ngũ cán bộ
giàu kinh nghiệm và chuyên nghiệp đang là một thách thức lớn đối với các
tổ chức tài chính, tín dụng trong nước. Nguồn nhân lực có chất lượng chính
là yếu tố quyết định doanh nghiệp có khả năng đứng vững trên thị trường
hay không vì vậy hơn bao giờ hết, công tác tuyển dụng nhân sự được đặt ra
như một yêu cầu vô cùng cấp thiết đối với các Doanh nghiệp nói chung và
các tổ chức tài chính tín dụng nói riêng trong đó có VCB.

10/11


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình Quản trị nguồn nhân lực do Global Advanced biên soạn.
2. Slide của giảng viên.
3. Quy trình tuyển dụng nội bộ của Hội sở chính Ngân hàng TMCP Ngoại

thương Việt Nam

11/11