Giáo án Vật lý 10 bài 2: Chuyển động thẳng đều

Bài 2: CHỦN ĐỢNG THẲNG ĐỀU
I. Mục tiêu.
a. Về kiến thức
Nêu được định nghĩa của chủn đợng thẳng đều. Vận dụng được cơng thức tính quãng đường va
phương trình chủn đợng để giải các bai tập.
b. Về kĩ năng
Giải được các bai toán về chủn đợng thẳng đều ở các dạng khác nhau. Vẽ được đờ thị toạ đợ – thời
gian của chủn đợng thẳng đều, biết cách thu thập thơng tin từ đờ thị.
Nhận biết được chủn đợng thẳng đều trong thực tế nếu gặp phải.
II. Ch̉n bị.
Hình vẽ 2.2, 2.3 trên giấy lớn
Mợt sớ bai tập về chủn đợng thẳng đều
III. Tở chức hoạt đợng dạy học.
1. Kiểm tra bài cũ. (3’)
Chất điểm la gì? nêu cách xác định vị trí của mợt ơ tơ trên mợt q́c lợ?
Phân biệt hệ toạ đợ va hệ qui chiếu?
2. Bài mới.
TG

Hoạt đợng của giáo viên

7’
- Vận tớc trung bình của chủn
đợng cho ta biết điều gì? Cơng thức
tính vận tớc trung bình? Đơn vị?
- Ở lớp 8, ta có khái niệm vtb, tuy
nhiên nếu vật chủn đợng theo
chiều (-) đã chọn thì vtb cũng có giá
trị (-). Ta nói vtb có giá trị đại sớ.
- Khi khơng nói đến chiều chủn
đợng ma chỉ ḿn nhấn mạnh đến

đợ lớn của vận tớc thì ta dùng kn tớc
đợ trung bình, như vậy tớc đợ trung
bình la giá trị đại sớ của vận tớc

Hoạt đợng của học sinh

Nợi dung

Hoạt đợng 1: Ơn lại khái niệm vê
vận tớc trung bình của chủn
đợng.
- Hs nhớ lại kiến thức cũ, để trả lời
câu hỏi của gv.

I. Chủn đợng thẳng đêu.
1. Tớc đợ trung bình
- Chú ý theo dõi gv hướng dẫn để
lam quen với khái niệm tớc đợ trung
bình.

Tố
cđộ
trungbình 

Quã
ngđườ
ngđiđược
Thờ
igianchuyể
nđộ

ng


trung bình.
- Chúng ta tiến hanh lại TN ở L8,
dụng cụ TN gồm có những gì? tiến
hanh TN ntn?

- Từ bảng số liệu đó các em hãy tính
tốc độ trung bình trên từng đoạn
đường va trên cả đoạn đường? Nhận
xét kết quả đó?

vtb 
- Tiến hanh TN cùng với gv (bánh
xe maxwell lăn trên một máng
nghiêng, máy gõ nhịp). Ghi lại
quãng đường đi được sau những
khoảng t bằng nhau. (ta được bảng
kêt qủa TN)

vtb 

s
(1)
t

Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm
chuyển động thẳng đêu và quãng
đường đi được của chuyển động

thẳng đêu.
- Chú ý lắng nghe thông tin để trả
lời câu hỏi.

- Vậy chuyển động đó la gì?

- Chuyển động có tốc độ không đổi
nhưng có phương chuyển động thay
đổi thì có thể coi đó la chuyển động
đều được không? Ví dụ chuyển động
của đầu kim đồng hồ.
- Quỹ đạo của chuyển động nay có
dạng ntn?
- Gv tóm lại khái niệm chuyển động
thẳng đều.
+ Chuyển động thẳng đều la chuyển
động có quỹ đạo la đường thẳng &
có tốc độ trung bình như nhau trên
mọi quãng đường.
- Trong chuyển động thẳng đều để
đơn giản người ta sử dụng thuật ngữ
tốc độ, kí hiệu v
- Cho ví dụ về chuyển động thẳng

2. Chuyển động thẳng đêu.
Chuyển động thẳng đều la
chuyển động có quỹ đạo la đường
thẳng & có tốc độ trung bình như
nhau trên mọi quãng đường.

- Như thế nao la chuyển động thẳng
đều?
15’

Đơn vị: m/s hoặc km/h …

- Hs tiến hanh tính tốc độ trung
bình, rồi nhận xét.
- CT tính tốc độ TB:

- Chuyển động của bánh xe trong TN
trên & các chuyển động thường thấy
thì tốc độ có thể thay đổi trong quá
trình chuyển động. Tuy nhiên có
những chuyển động tốc độ chuyển
động la không đổi trong suốt quá
trình chuyển động.

s
t

- Hs suy nghĩ trả lời. (chuyển động
thẳng đều)
- TL nhóm để trả lời các câu hỏi của
gv.
+ Chuyển động thẳng đều la chuyển
động có tốc độ không đổi.
+ Chuyển động thẳng đều la chuyển
động trên đường thẳng có tốc độ
không đổi

- Ghi nhận khái niệm.

3. Quãng đường đi được trong


đều?

chuyển động thẳng đêu.

- Quãng đường đi được của chuyển
động thẳng đều có đặc điểm gì?
- Vậy nếu 2 chuyển động thẳng đều
có cùng tốc độ, chuyển động nao đi
trong thời gian nhiều hơn sẽ đi được
quãng đường xa hơn.

s  vtb .t  v.t

Trong chuyển động thẳng đều,
quãng đường đi được s tỉ lệ thuận
với thời gian chuyển động t.
- Tự cho ví dụ.
- Từ (1) suy ra:

- Các em tự đọc SGK để tìm hiểu
phương trình của chuyển động thẳng
đều ntn?
- Các em hãy viết pt chuyển động
của chất điểm nếu

+ TH1: Chọn điểm xuất phát trùng
với gốc toạ độ (x0 = 0). Gốc thời gian
(t = 0) la lúc chất điểm bắt đầu
chuyển động, chiều chuyển động
trùng với chiều (+) của trục toạ độ
+ TH2: Chọn điểm xuất phát trùng
với gốc toạ độ (x0 = 0). Gốc thời gian
(t = 0) la lúc chất điểm bắt đầu
chuyển động, chiều chuyển động
trùng với chiều (-) của trục toạ độ.
- Để biểu diễn cụ thể sự phụ thuộc
của toạ độ của vật chuyển động vao
thời gian, người ta có thể dùng đồ thị
toạ độ – thời gian.

10’

- Phương trình (2) có dạng tượng tự
ham số nao trong toán ?
- Việc vẽ đồ thị toạ độ – thời gian
của chuyển động thẳng đều cũng
được tiến hanh tương tự.
- Gợi ý: Phải lập bảng (x, t) va nối
các điểm xác định được trên hệ trục
toạ độ có trục hoanh la trục thời gian
(t), còn trục tung la trục toạ độ (x)
+ Đồ thị thu được ta có thể kéo dai
về 2 phía.

s  vtb .t  v.t

- Trong chuyển động thẳng đều,
quãng đường đi được s tỉ lệ thuận
với thời gian chuyển động t.

Hoạt động 3: Tìm hiểu phương
trình chuyển động và đồ thị toạ độ
– thời gian của chuyển đồng thẳng
đêu.
- Nghiên cứu SGK để hiểu cách xây
dựng pt của chuyển động thẳng đều.

x  x0  s  x0  v.t (2)

- Hs thảo luận để hoan thanh các câu
hỏi của gv.

II. Phương trình chuyển động
và đồ thị toạ độ – thời gian của
chuyển động thẳng đêu.
1. Phương trình chuyển động
thẳng đêu.

x  x0  s  x0  v.t

2. Đồ thị toạ độ – thời gian của
chuyển động thẳng đêu.


- Từ đồ thị toạ độ – thời gian của

chuyển động thẳng đều cho ta biết
được điều gì?
- Nếu ta vẽ 2 đồ thị của 2 chuyển
động thẳng đều khác nhau trên cùng
một hệ trục toạ độ thì ta có thể phán
đoán gì về kết quả của 2 chuyển
động đó. Giả sử 2 đồ thị nay cắt nhau
tại một điểm.
+ Vậy lam thế nao để xác định được
toạ độ của điểm gặp nhau đó?

- Tương tự ham số: y = ax + b

- Từng em áp dụng kiến thức toán
học để hoan thanh.
+ Xác định toạ độ các điểm khác
nhau thoả mãn pt đã cho (điểm đặc
biệt), lập bảng (x, t)
+ Vẽ hệ trục toạ độ xOy, xác định vị
trí của các điểm trên hệ trục toạ độ
đó. Nối các điểm đó với nhau

- Cho ta biết sự phụ thuộc của toạ
độ của vật chuyển động vao thời
gian.

- Hai chuyển động nay sẽ gặp nhau.

- Chiếu lên hai trục toạ độ sẽ xác
định được toạ độ va thời điểm của 2

chuyển động gặp nhau
10’

Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò.
- Gv tóm lại nội dung toan bai.
- Chuyển động thẳng đều la gì? Nêu công thức tính quãng đường đi được va pt chuyển động của chuyển động
thẳng đều?
- Về nha học bai, lam bai tập trong SGK + SBT va chuẩn bị bai tiếp theo.

IV. Rút kinh nghiệm.