tiêu hóa ở khoang miệng

Tổ thi: Sinh học
Người thực hiện: Khuất Thị Thu Trang

Sinh học 8 – Bài 25:

TIÊU HÓA Ở KHOANG MIỆNG
I.
1.
-

2.
3.
-

II.
III.
1.

Mục tiêu
Kiến thức
Trình bày được các bộ phận tham gia quá trình tiêu hóa ở khoang miệng.
Trình bày được các hoạt động tiêu hóa diễn ra trong khoang miệng. Vận dụng
kiến thức liên môn nhận xét được hoạt động biến đổi thức ăn nào là chủ yếu trong
tiêu hóa ở khoang miệng
Mô tả được hoạt động nuốt và đẩy thức ăn từ khoang miệng xuống thực quản đến
dạ dày.
Kỹ năng
Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm, thuyết trình thông qua hoạt động phân biệt
những biến đổi thức ăn ở khoang miệng.
Rèn luyện kĩ năng quan sát tranh, video thông qua hoạt động tìm hiểu sự nuốt và
đẩy thức ăn qua thực quản.

Rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức để ứng dụng vào thực tế: giữ gìn răng
miệng…
Thái độ
Giáo dục ý thức học sinh có thái độ giữ gìn vệ sinh răng miệng, ý thức không
cười đùa khi ăn.
Giáo dục ý thức ăn đúng giờ, đúng bữa để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ
thể.
Phương pháp
Phương pháp bàn tay nặn bột.
Phương pháp hoạt động nhóm
Phương tiện chuẩn bị
Chuẩn bị của giáo viên

+ Chuẩn bị phim về tiêu hóa ở khoang miệng (sự nuốt và đẩy thức ăn từ miệng đến dạ
dày), video về cách sơ cứu khi bị nghẹn thức ăn.

Page 1


+ Chuẩn bị phiếu học: bảng phân biệt biến đổi lí học và biến đổi hóa học khi tiêu hóa thức
ăn ở khoang miệng.
+ Chuẩn bị mẫu vật thật: Xoài dầm chua, bánh mì, kem (sữa chua, đá)
2.
-

Chuẩn bị của học sinh
Sưu tầm các video, tranh ảnh về sự nuốt và đẩy thức ăn từ miệng đến dạ dày.
Đọc và bằng hiểu biết của mình trả lời trước các câu hỏi bài 25 trong sgk vào vở
bài tập.

Tổ chức dạy học
Ổn định tổ chức lớp
Tiến trình dạy học
Đặt vấn đề: (5 phút)
Ở lớp 6, các em đã được đọc câu chuyện “Chân, tay, tai, mắt, miệng”. Bạn nào
hãy nhắc lại cho cô và cả lớp nghe nội dung chính của câu chuyện đó?
- Giáo viên đặt câu hỏi:
+ Theo các em, vì sao khi miệng không được ăn thì các bộ phận khác không
hoạt động bình thường?
+ Vậy ở miệng đã diễn ra những hoạt động gì trong việc tiêu hóa thức ăn để
thể hiện vai trò của mình?
+ Để giải đáp câu hỏi này, chúng ta vào bài ngày hôm nay: tiết 26 – bài 25:
Tiêu hóa ởml khoang miệng.
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự tiêu hóa ở khoang miệng (15 phút)
IV.

1.
2.
•
•

•

Hoạt động của GV và HS
- - GV: bây giờ cô sẽ chia lớp thành 2 nhóm: Một
nhóm đóng vai là bác sĩ, một nhóm đóng vai là
bệnh nhân. Trong 1 phút, các bác sĩ hãy kiểm
tra giúp cô, khoang miệng của bạn mình có
những bộ phận nào? Số lượng của mỗi bộ phận
đó là bao nhiêu? Thời gian kiểm tra, bắt đầu.

- - Học sinh: sử dụng que đè lưỡi để kiểm tra
--- Giáo viên:
+ Cô mời một bác sĩ cho cả lớp biết kết quả
kiểm tra nào.
+ Sau đó, GV treo tranh H25-1: các cơ quan
trong khoang miệng lên bảng.
+ Yêu cầu học sinh so sánh với các ý kiến đã
Page 2

1.

Nội dung
Tiêu hóa ở khoang miệng


nêu và hoàn thiện các cơ quan trong khoang
miệng. (Giáo viên ghi các phần học sinh còn
thiếu bằng phấn khác màu)
Mở rộng: GV: vừa rồi, các bác sĩ đã đếm được
các bạn có…. chiếc răng. Vậy, đó là những loại
răng nào vậy? Chức năng của các loại răng đó?
GV chốt lại:
+ Răng sữa (trẻ em) klcó 20 chiếc, răng người
trưởng thành có 32 chiếc (mọc đủ).
+ Răng thì có các chức năng đặc trưng riêng biệt:
vd răng cửa thì bản to  chức năng cắn, giữ
mồi; răng nanh nhọn  xe mồi; răng hàm gồ
ghề  nhai.
- - Giáo viên: Bây giờ, các bác sĩ và bệnh nhân hãy
nghỉ giải lao 5 phút, ăn miếng bánh mì và hoàn

- Khi đưa thức ăn vào miệng xảy
thành phiếu học tập cho cô.
ra các hoạt động:
- HS hoàn thành bảng kết hợp kiến thức lí, hóa + Tiết nước bọt.
học và kênh chữ trong sách để làm bài.
+ Nhai.
+ Đảo trộn thức ăn.
+ Hoạt động của enzym amilaza.
Biến đổi Các hoạt
Các thành
Tác dụng
thức ăn ở động
phần tham gia
của hoạt
+ Tạo viên thức ăn.
khoang
động
miệng
Biến đổi - Tiết
nước - Tuyến nước bọt - Ướt, mềm
lí học
bọt
- Răng
thức ăn.
- Nhai
- Răng, lưỡi, các - Mềm,
- Đảo,
trộn cơ môi , má
nhuyễn
thức ăn

thức ăn.
- Ngấm
- Răng, lưỡi, các nước bọt.
- Tạo
viên cơ môi, má
- Tạo viên
thức ăn
vừa nuốt
Biến đổi Hoạt động của Enzym amilaza Biến đổi
hóa học
Enzym
một phần
amilaza trong
tinh bột
nước bọt
(chín)
trong thức
ăn thành
đường
Mantozo

- Biến đổi lí học: Nhai, đảo trộn
thức ăn, tạo viên thức ăn.
 chức năng: làm mềm nhuyễn
- - GV đặt CH: các bác sĩ hãy lần lượt kể các hoạt thức ăn, giúp thức ăn thấm nước
động diễn ra trong khoang miệng?
bọt, tạo viên để dễ nuốt.
Page 3

+ Tiết nước bọt.
+ Nhai.
+ Đảo trộn thức ăn.
+ Hoạt động của enzym amilaza.
+ Tạo viên thức ăn.

- Biến đổi hóa học: hoạt động của
enzym amilaza.
enzym
Tinh bột
mantoza.
amilaza

- Các bệnh nhân sẽ nhận xét và bổ sung.
- GV chiếu đáp án của bảng, HS đối chiếu.
- GV mời HS trả lời CH đã nêu ở đầu bài: Vậy ở
miệng đã diễn ra hoạt động gì trong việc tiêu
hóa thức ăn?
- GV đặt CH: tại sao khi nhai bánh mì, cơm ta
lại thấy vị ngọt?
- HS vận dụng kiến thức vừa học trả lời do dưới
sự tác dụng của enzym amilaza đã phân giải
tinh bột thành đường mantoza  vị ngọt.
- Giáo viên: Các bệnh nhân còn câu hỏi nào dành
cho bác sĩ không nhỉ?
- Bệnh nhân hỏi bác sĩ: Có những bệnh nào mà
răng miệng thường mắc phải?
- Bác sĩ: trả lời bệnh nhân bằng kiến thức của
mình có (các bệnh về răng miệng thường gặp
như: sâu răng, viêm lợi, nhiệt miệng, hôi miệng.

để hạn chế các bệnh này thì điều quan trọng
nhất mà chúng ta cần chú ý đó là phải vệ sinh
răng miệng đúng cách và thay bàn chải định kì).
- Giáo viên: Rất cảm ơn kiến thức mà bác sĩ đã
cung cấp cho cả lớp.
3.

•

Củng cố (3 phút)
- Giáo viên: Bây giờ cô có một trò chơi thi đua giữa 2 đội. Các con có muốn
tham gia không nào? Luật chơi của cô như sau:
Cách chơi:

Page 4


Sử dụng hình 25.1 SGK SH 8 trang 81 để xác định tên cơ quan và chức
năng cảu các cơ quan đó trong quá trình tiêu hóa.
- Mỗi nhóm cử một HS bất kì lên bảng để tham gia trò chơi, các thành viên
còn lại sẽ là ban giám khảo quan sát đội còn lại:
+ Nhai, làm mềm và làm nhuyễn thức ăn  yêu cầu học sinh phải chỉ
được vào “răng hàm”.
+ Đảo trộn thức ăn, làm thức ăn thấm đẫm nước bọt  “lưỡi”.
+ Tiết enzim tiêu hóa tinh bột  “Tuyến nước bọt”
+ Cắn, giữ thức ăn  “răng cửa”
- Hoặc giáo viên có thể hô tên bộ phận, HS chỉ nhanh và nêu chức năng.
Hình phạt:
- Những đội nào trả lời sai sẽ phải hát một bài về việc bảo vệ răng miệng.
-

•

Dặn dò (1 phút)
Trả lời câu hỏi cuối bài sgk.tr 83.
Đọc mục em có biết.
Chuẩn bị báo cáo thực hành: B26: Thực hành tìm hiểu hoạt động của enzim trong nước
bọt.

4.

Sơ đồ tư duy GV cần thể hiện trên bảng:

- Nhờ hoạt động vo viên, lực đẩy của lưỡi  thức ăn
được đưa xuống thực quản.
+ Tiết nước bọt
+ Nhai
- Thức ăn qua thực quản xuống dạ dày là nhờ các cơ
+ Đảo trộn thức ăn
thực quản.
+ Hoạt động của enzym
Tiết nước bọt, nhai, đảo trộn thức
Tiêu hóa ở
amilaza
ăn, tạo viên thức ăn.
+ Tạo viên thức ăn
khoang Page
miệng
5
Tinh bột

mantoza
Lí học
Hoạt động
Biến
đổi
hóa
học
Nuốt
và ởđẩy
thứcmiệng
ăn
Tiêu hóa
khoang

 chức năng: làm mềm nhuyễn
thức ăn, giúp thức ăn thấm nước
bọt, tạo viên để
dễ nuốt.
Amilaza