Bài 25
HỆ THỐNG BÔI TRƠN
NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI:
1) Nhiệm vụ:
Đưa dầu bôi trơn đến các bề mặt ma sát của các chi tiết để đảm bảo
điều kiện làm việc bình thường của động cơ và tăng tuổi thọ các
chi tiết.
2) Phân loại: theo phương pháp bôi trơn
Bôi trơn bằng vung té.
Bôi trơn cưỡng bức.
Bôi trơn bằng pha dầu bôi trơn vào nhiên liệu.
I.
•
•
•
•
HỆ THỐNG BÔI TRƠN CƯỠNG BỨC:
1) Cấu tạo: Hình 25.1/ SGK – 114: Sơ đồ hệ thống bôi
trơn cưỡng bức.
Các bộ phận chính:
Cacte chứa dầu.
Bơm dầu.
Bầu lọc dầu.
Các đường dẫn dầu.
2) Nguyên lí làm việc:
Trường hợp làm việc bình thường:
Dầu bôi trơn được hút từ cacte (1) qua bơm dầu (3) và được
làm sạch ở bầu lọc (5). Dầu tiếp tục đi qua van (6) tới đường
dầu chính (9) sau đó tỏa ra theo các đường thông để đến chỗ
cần bôi trơn (các bề mặt ma sát của động cơ). Dầu sau đó
quay về cacte.
Bầu lọc (5) là bầu lọc ly tâm (chuyển động quay) nên giữ lại
một phần dầu để tạo momen quay. Phần dầu đó sau tự chảy
về cacte.
Trường hợp xảy ra sự cố:
Áp suất dầu cao quá mức: sẽ có van (4) mở để dầu chảy
bớt về trước bơm.
II.
•
•
•
Nhiệt độ dầu cao quá mức: van (6) sẽ đóng, dầu chuyển
hướng qua két làm mát (7) trước khi vào đường dầu chính.
Các phương pháp bôi trơn khác:
Ở động cơ xăng 2 kỳ: cacte dùng chứa hòa khí nên không
thể chứa dầu bôi trơn. Vì vậy dầu được pha vào xăng (tỷ lệ
1/20 – 1/30), từ đó có các hạt dầu bám vào chỗ cần bôi
trơn hay lỗ hứng dầu, sau đó chảy vào bề mặt ma sát.
Phương pháp bôi trơn bằng vung té: lợi dụng chuyển động
quay của má khuỷu, đầu to thanh truyền, bánh răng,… để
múc dầu trong cacte té lên các chi tiết.
3) Hiệu quả sử dụng:
Hiệu quả sử dụng cao, an toàn, dễ bảo trì.
Là hệ thống bôi trơn đang được sử dụng phổ biến hiện nay
để bôi trơn cho các động cơ.
Thường dùng trong động cơ công suất lớn.
Vì được cấu tạo từ nhiều thành phần nên chế tạo phức tạp
và tốn kém.
•
THÔNG TIN BỔ SUNG:
Cơ sở chọn phương pháp bôi trơn:
Bề mặt ma sát giữa các chi tiết làm việc với vận tốc lớn, áp
suất cao (bộ truyền bánh răng, xích,..) cần lượng dầu lớn có
áp suất lớn
Dùng hệ thống bôi trơn liên tục.
Bề mặt ma sát giữa các chi tiết làm việc với vận tốc nhỏ, áp
suất thấp (đai ốc,…)
Bôi trơn theo từng giai đoạn.
III.
•