Bài 6 : THỰC HÀNH
KHẢO SÁT THỰC NGHIỆM CÁC ĐỊNH LUẬT DAO ĐỘNG CỦA CON
LẮC ĐƠN .
I - Mục tiêu bài học : Qua bài học học sinh cần có :
1) Kiến thức : Nhận biết có hai phương pháp dùng để phát hiện ra một định luật vật
lý , biết cách tìm ra mối liên hệ giữa các đại lượng trong vật lý liên quan có lợi cho
phép đo .
2) Kỷ năng : +HS biết lựa chọn được các độ dài l của con lắc và cách đo đúng để
xác định l với sai số nhỏ nhất
+ Lựa chọn đồng hồ thời gian hợp lí và dựa đoán được tần số .
+ Kỹ năng thu thập và xử lí kết quả thí nghiệm : Lập bảng , ghi kết quả , tính sai số
…
3) Tư tưởng thái độ : Cẩn thận và an toàn .
II – Phương tiện giảng dạy :
GV : + Nhắc học sinh chuẩn bị các nội dung ở phần báo cáo thực hành .
+ Chọn bộ ba quả cân có móc treo 50 gam .
+ Chọn đồng hồ hiện số có độ chia nhỏ nhất 0,01 s .
HS : - Yêu cầu đọc trước bài thực hành để định rõ mục đích và quy trình
thực hành .
- Trả lời các câu hỏi ở cuối bài để định hướng được bài thực hành .
- Chuẩn bị bài báo cáo trước theo mẫu SGK .
III - Tiến trình tổ chức hoạt động bài giảng :
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
Hoạt động 1 :(5min) ổn định lớp , kiểm tra sĩ số , kiểm tra chuẩn bị bài học .
? Kiểm tra sĩ số .
Lớp trưởng báo cáo .
? Kiểm tra chuẩn bị đồ dùng thực hành . Các nhóm kiểm tra chéo nhau .
Hoạt động 2 ::(15min)Tìm hiểu MỤC ĐÍCH BÀI THỰC HÀNH .
- Kiểm nghiệm các đặc điểm của I . MỤC ĐÍCH BÀI THỰC HÀNH .
chu kì dao động của con lắc đơn
Khảo sát thực nghiệm để phát hiện ảnh
- Xác định gia tốc rơi tự do tại hưởng của biên độ , khối lượng , chiều
nơi làm thí nghiệm.
dài con lắc đơn đối với chu kì dao động
T . Từ đó tìm ra công thức tính chu kì
- Rèn luyện kĩ năng đánh giá kết
ứng với gia tốc g tại nơi làm thí nghiệm .
quả thí nghiệm dựa trên kiến thức về sai
số.
l
T 2
g
Hoạt động 3 ::(10min)Tìm hiểu DÙNG CỤ THÍ NGHIỆM .
GV : Đề nghị học sinh soạn bộ thí II . DÙNG CỤ THÍ NGHIỆM .
nghiệm theo yêu cầu sau ?
- Ba quả nặng 50g
- Sợi dây mảnh dài 1 m .
HS : Thực hiện theo yêu cầu .
- Đồng hồ đo thời gian hiện số .
HS => Chuẩn bị giấy thực hành kẻ ô li .
- Thứơc mét 500mm
Hoạt động 4 ::(40min)TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM .
Bước 1 : Đo thời gian của các dao động
có biên độ α khác nhau của con lắc có
cùng độ dài để thấy chu kì T là hằng số
với biên độ nhỏ . Hướng dẫn xác định
biên độ góc α từ biên độ dài A (sin α =
A/l) .
III . TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM .
1 . Chu kì dao động T của con lắc đơn
phụ thuộc vào biên độ như thế nào ?
BẢNG 6.1 SGK .
2 . Chu kì dao động của con lắc phụ
Bước 2 : Cần đo thời gian dao động của thuộc vào khối lượng m của con lắc như
các con lắc có khối lượng khác nhau khi thế nào ?
con lắc có cùng độ dài để thấy chu kì T
+ Hoàn thành BẢNG 6.2 SGK .
= hằng số .
Bước 3 : Đo thời gian n dao động để 3 . Chu kì dao động của con lắc phụ
tính chu kì T của các con lắc có độ dài l thuộc vào chiều dài của con lắc như thế
khác nhau .
(Vẽ đồ thị T = f(l) để thấy T không tỉ lệ nào ?
với l . Vẽ đồ thị T2 = F(l) đê thấy T2 tỉ lệ
+ Hoàn thành BẢNG 6.3 SGK .
với l)=> Phát biểu các định luật về con
lắc đơn .
+ Vẽ các đồ thị .
=> Rút ra các định luật .
Hoạt động 5 ::(10min)CŨNG CỐ KIẾN THỨC .
+ GV nêu nhận xét , rút kinh nghiệm , đánh giá về nội dung , cách tổ chức giờ thực
hành .
+ Căn dặn tất cả học sinh cần hoàn thành tiếp và thời gian nộp báo cáo .
+ Yêu cầu HS xếp dọn lại các dụng cụ thí nghiệm để thực hành cho buổi thực hành
tiêp theo .
RÚT KINH NGHIỆM SAU BÀI GIẢNG .