Giáo án Hóa học 9 bài 30: Silic, công nghiệp silicat

Trường THCS Liêng Trang

GV Trần Thị Ngọc Hiếu

SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
I. MỤC TIÊU:
Sau bài này HS phải:
1. Kiến thức: Biết được:
- Silic là phi kim hoạt động yếu (tác dụng được với oxi, không phản ứng trực tiếp với hiđro), SiO 2
là một oxit axit (tác dụng với kiềm, muối cacbonat kim loại kiềm ở nhiệt độ cao).
- Một số ứng dụng quan trọng của silic, silic đioxit và muối silicat.
- Sơ lược về thành phần và các công đoạn chính sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng.
2. Kĩ năng:
- Đọc và tóm tắt được thông tin về Si, SiO2, muối silicat, sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng.
- Viết được các phương trình hoá học minh hoạ cho tính chất của Si, SiO 2, muối silicat.
3. Thái độ:
- Làm việc nghiêm túc, chính xác.
4. Trọng tâm:
− Si, SiO2 và sơ lược về đồ gốm, sứ, xi măng, thủy tinh.
II. CHUẨN BỊ:
1. Đồ dùng dạy học:
a. GV:
Các mẫu vật: đồ gốm, sứ, thuỷ tinh, xi măng, đất sét, cát trắng.
Tranh ảnh: Sản xuất đồ gốm, xứ, thuỷ tinh, xi măng.
b. HS:
Tìm hiểu nội dung bài học trước khi lên lớp.
2. Phương pháp:
- Thảo luận nhóm – đàm thoại - trực quan – làm việc với SGK.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC:
1. Ổn định lớp(1’): 9A1………/………
9A2………/………

9A3………/………
2. Kiểm tra bài cũ(5’):
HS1: Nêu tính chất hoá học của muối cacbonat.
HS2: Sữa bài tập 4 SGK/90.
3. Bài mới:
a. Giới thiệu bài(1’): Chúng ta đã tìm hiểu xong tính chất và ứng dụng của muối cacbonat. Hôm nay
chúng ta sẽ tìm hiểu một chất mới cũng có rất nhiều ứng dụng trong đời sống của chúng ta đó là Silic.
Vậy thì Silic có những tính chất và ứng dụng gì?
b. Các hoạt động chính:

Giáo án Hóa học 9

Năm học 2012 - 2013


Hoạt động của GV
Trường THCS Liêng Trang
-GV: Yêu cầu HS đọc SGK/ 92
và cho biết Silic có những trạng
thái tự nhiên và tính chất nào?
- GV: Nhận xét
- GV: Yêu cầu HS quan sát mẫu
vật và nhận xét về tính chất vật
lí của Silic?
- GV: Vậy Si có tính chất hoá
hoc gì?
- GV giới thiệu: Si được dùng
làm vật liệu bán dẫn trong kĩ
thuật điện tử và được dùng để
chế tạo pin mặt trời

Hoạt động của HS
Hoạt động 1. Silic (10’)
- HS: Đọc SGK
- Chiếm ¼ khối lượng vỏ quả
đất.
- Tồn tại ở cát trắng, đất sét.
- HS: Lắng nghe.
- HS: Quan sát
- HS: Trả lời
- HS: Nghe giảng

Nội dung ghi bảng
GV Trần Thị Ngọc Hiếu

I. Silic
1. Trạng thái tự nhiên
- Silic là nguyên tố phổ biến thứ
2 sau Oxi , chiếm ¼ khối lượng
vỏ quả đất
- Các hợp chất của Silic tồn tại
nhiều là cát trắng, đất sét
2. Tính chất
a. Tính chất vật lí
- Silic là chất rắn màu xám, khó
nóng chảy, có vẻ sáng của kim
loại, dẫn điện kém, là chất bán
dẫn
b. Tính chất hoá học
- Là phi kim hoạt động hoá học

yếu hơn C, Cl2
Tác dụng với O2 ở nhiệt độ cao
t
Si + O2 
SiO2
→
o

Hoạt động 2: Silic đioxit (10’)
- Thảo luận và trả lời câu hỏi II. Silic đioxit ( SiO2 )
a. Tác dụng với kiềm (ở nhiệt độ
cao)
t
SiO2 + 2NaOH 
→ Na2SiO3
+H2O
- HS: Lắng nghe
b. Tác dụng với oxit bazơ
t
SiO2 + CaO 
→ CaSiO3
* SiO2 không tác dụng với nước
tạo thành axit
Hoạt động 3: Sơ lược về công nghiệp Silicat(10’)
- GV giới thiệu: Công nghiệp
- HS: Nghe giảng
III . Sơ lược công nghiệp silicat
Silicat gồm sản xuất đồ gốm,
1. Sản xuất đồ gốm, sứ
thuỷ tinh, xi măng từ những

a. Nguyên liệu chính
hợp chất thiên nhiên của silic
- Đất sét, thạch anh, fenpat
như cát, đất sét
b. Các công đoạn chính
-GV: Yêu cầu HS quan sát mẫu - HS: Quan sát
- Nhào đất sét + Thạch anh +
vật rồi kể tên các sản phẩm của
fenpat tạo thành khối dẽo tạo
ngành công nghiệp sản xuất đồ
hình và sấy khô.
gốm, sứ
- Nung các đồ vật trong lò ở
- GV: Yêu cầu các nhóm thảo
- HS: Thảo luận nhóm
nhiệt độ cao.
luận và trả lời các câu hỏi sau:
c. Cơ sở sản xuất
a. Kể tên các sản phẩm ?
- Bát tràng Hà Nội, công ty sứ
b. Nguyên liệu để sản xuất?
Hảo Dương, Đồng Nai, Sông Bé.
c. Các công đoạn chính?
2. Sản xuất xi măng:
d. Hãy kể tên các cơ sở sản xuất
a. Nguyên liệu chính
?
- Đất sét, đá vôi
+ Nhóm 1,2 : Đồ gốm sứ
b. Các công đoạn chính

+ Nhóm 3,4: Ximăng
- Nghiền nhỏ hỗn hợp đá vôi và
+ Nhóm 5,6: thuỷ tinh
đất sét rồi trộn với cát và nước ở
- GV: Cho các nhóm báo cáo
- HS: Báo cáo kết quả.
dạng bùn.
kết quả.
- Nung hỗn hợp trong lò quay →
- GV: Nhận xét
- HS: Lắng nghe.
Clanhke rắn.
- Nghiển Clanhke
phụ2012
gia →
Giáo án Hóa học 9
Năm+học
- 2013
Xi măng.
- GV: Yêu cầu các nhóm thảo
luận và trả lời các câu hỏi sau:
- SiO2 thuộc loại hợp chất nào?
- Vì sao?
- Tính chất hoá học của nó?
- GV: Nhận xét

o

o

Trường THCS Liêng Trang

GV Trần Thị Ngọc Hiếu

4. Cũng cố - Dặn dò về nhà
a. Cũng cố (5’) : Cho HS đọc phần ghi nhớ SGK.
b. Dặn dò về nhà (3’):
- Bài tập về nhà:1,2,3,4/ 95.
- Chuẩn bị bài Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học .
IV. RÚT KINH NGHIỆM:
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………

Giáo án Hóa học 9

Năm học 2012 - 2013