Giáo án Hóa học 9 bài 29: Axit cacbonic và muối cacbonat

GIÁO ÁN HÓA HỌC 9

AXIT CACBONIC VÀ MUỐI CACBONAT
I.

Mục tiêu:
1)

Kiến thức: HS biết được

- CO là oxit không tạo muối, độc, khử được nhiều oxit kim loại ở nhiệt độ cao.
- CO2 có những tính chất của oxit axit
- H2CO3 là axit yếu, không bền
- Tính chất hoá học của muối cacbonat (tác dụng với d d axit, dung dịch bazơ,dung
dịch muối khác, bị nhiệt phân huỷ)
- Chu trình của cacbon trong tự nhiên và vấn đề bảo vệ môi trường.
2)

Kĩ năng:

- Xác định phản ứng có thực hiện được hay không và viết các phương trình hoá học.
- Nhận biết khí CO2, một số muối cacbonat cụ thể.
- Tính thành phần phần trăm thể tích khí CO và CO2 trong hỗn hợp.
3)

Trọng tâm:

- Tính chất hóa học của CO, CO2, H2CO3 và muối cacbonat.
II.

Chuẩn bị:

-Hoá chất: NaHCO3, Na2CO3, HCl, K2CO3, Ca(OH)2.
-Dụng cụ: ống nghiệm, khay, cốc, ống dẫn khí, đèn cồn.

III.

Tiến trình lên lớp:
1)

ổn định tổ chức:

2)

Kiểm tra bài cũ:

3)

Bài mới:


GIÁO ÁN HÓA HỌC 9

-Giới thiệu bài:CO2 là một oxit axit vậy H2CO3 và muối cacbonat tương ứng có những
tính chất nào? Bài này chúng ta sẽ nghiên cứu về axit và các muối đó
Hoạt động1 AXIT CACBONIT (H2CO3)
Giáo viên

Học sinh

Nội dung bài ghi

-GV hướng dẫn HS nghiên cứu sgk

-HS nghiên cứu sgk

1/Trạng thái tự nhiên và tính

trng 88 và đặt vấn dề: các em đã biết

thảo luận về tính chất chất vật lí: Nước tự nhiên và

sự tạo thành vàphân tích của

trạng thái của

nước mưa có hoà tan khí CO2.

H2CO3.Hãy viết PTHH chứng minh

H2CO3(nước tự nhiên 2/Tính chất hoá học:
sự tạo tạo thành và dể bị phân tích của và nước mưa có hoà
- H2CO3 là một axit yếu, dd
H2CO3
tan khí CO2 ....
H2CO3 làm quỳ tím chuyển
H
2CO3 là một axit
-GV bổ sung và kết luận về trạng thái
thành màu đỏ nhạt
yếu)
tự nhiên và tính chất hoá học của

-HCO3 là một axít không bền bị
H2CO3
phân huỷ thành CO2 và H2O
Hoạt động 2: II/MUỐI CÁCBONAT – PHÂN LOẠI:

Giáo viên

Học sinh

Nội dung bài ghi

1/Phân loại: 2 loại

-GV yêu cầu HS cho

-HS cho VD: Na2CO3, CaCO3,

-Cacbonat trung hoà:

VD về các muối

Ba(HCO3)2...

cácbonat


GIÁO ÁN HÓA HỌC 9

VD: CaCO3, Na2CO3...

-GV hỏi: Có mấy loại

-Cacbonat axit:

muối cácbonat

VD: Ca(HCO3)2, NaHCO3...

-GV bổ sung và kết

-HS trả lời (có 2 loại)

luận
Hoạt động 3 2/Tính chất của muối cacbonat
Giáo viên

Học sinh

-GV yêu cầu HS sử dụng

-HS dựa vào bảng

bảng tính tan trang 170 và

tính tan để trả lời(đa

hướng dẫn HS nghiên cứu về

số muối cacbonat là

tính tan của muối cacbonat

không tan trừ Na2CO3,
K2CO3..
Đa số muối
hyđrocacbonat là tan

Nội dung bài ghi

a/Tính tan:
-Đa số muối cacbonat không tan trong
nước trừ một số muối cacbonat của
kim loại kiềm như Na2CO3, K2CO3...
-Hầu hết muối hyđrocacbonat tan trong
nước như: Ca(HCO3)2
NaHCO3

-GV đặt vấn đề từ tính chất

b/Tính chất hoá học:

chung của muối , em hãy cho

*Tác dụng với axit:

biết muối cacbonat có những

-HS trả lời

tính chất hoá học gì?

NaHCO3+HClNaCl+CO2+H2O
(dd)

(dd) (dd) (k)

(l)

NaCl+ HClNaCl+CO2+H2O

-GV tiến hành TN NaHCO3,

-HS quan sát, mô tả

Na2CO3 tác dụng với dd HCl.

hiện tượng và viết

K2CO3 với dd Ca(OH)2.

PTHH

(dd) (dd)

(dd) (k)

(l)

-Muối cacbonat tác dung với dd axit

Na2CO3với dd CaCl2 và yêu

mạnh hơn axit cacbonic tạo thành muối

cầu HS quan sát hiện tượng

mới và giải phóng khí CO2

và viết PTHH

*Tác dụng với dd bazơ:


GIÁO ÁN HÓA HỌC 9

-GV bổ sung và kết luận

K2CO3+Ca(OH)2CaCO3(r)+2 KOH

-GV thông báo thêm muối

- *Chú ý:Muối hyđrocacbonat tác dụng

cacbonat còn dễ bị phân huỷ

với kiềm tạo thành muối trung hoà và
nước
NaHCO3+NaOH  Na2CO3 + H2O
(dd)

(dd)

(dd)

(l)

*Tác dụng với dd muối:
Na2CO3 + CaCl2  CaCO3 +2 NaCl
(dd)

(dd)

(r)

(dd)

-DD muối cacbonat có thể tác dụng với
1 số dd muối khác tạo thành 2 muối
mới
*Muối cacbonat dễ bị nhiệt phân
huỷ
- CaCO3(r)  CaO(r) + CO2(r)
2NaHCO3Na2CO3+H2O+CO2

-GV yêu cầu HS nghiên cứu
sgk và liên hệ thực tế để nêu
ứng dụng của muối cacbonat

-HS trả lời(sx vôi, xi

3/ứng dụng:CaCO3 để sản xuất vôi,

măng...)

ximăng,Na2CO3 để nấu xà phòng, thuỷ

-GV bổ sung và kết luận

tinh, NaHCO3 được dùng làm dược
phẩm, hoá chất trong bình cứu hoả

Hoạt đông 4:III/Chu trình của cacbon trong tự nhiên
Giáo viên

Học sinh

Nội dung bài ghi

GV hướng dẫn HS làm việc với sgk hoặc quan

-HS làm việc với sgk ,

-Trong tự nhiên luôn

sát H 3.17 nêu lên chu trình của cacbon trong

quan sát H 3.17 thảo

có sự chuyển hoá

tự nhiên

luận nhóm nêu lên chu

cacbon từ dạng này


GIÁO ÁN HÓA HỌC 9

-GV bổ sung và kết luận.

trình của cacbon trong

sang dạng khác. Sự

-GV nêu hiện tượng phá rừng của người dân

tự nhiên

chuyển hoá này diễn

địa phương có ảnh hưởng gì đến môi trường

-HS liên hệ thực tế địa

ra thường xuyên, liên

sinh thái và biện pháp bảo vệ

phương để trả lời .

tục và tạo thành chu
trình khép kín

4)

Tổng kết vận dụng:

-GV tóm tắt nội dung cần nắm trong sgk
-HS làm bài tập 3,4 sgk , với sự hướng dẫn của GV
BT3:1/ O2 ,2/ CaO, 3/t0
BT4: a(khí), c(khí),d(CaCO3), e(BaCO3).
5)

Dặn dò:HS về nhà làm các bài tập còn lại 1,2,5. Chuẩn bị tranh ảnh mẫu vật về đồ

gốm, sứ, thuỷ tinh, ximăng, đất sét, cát trắng.