Giáo án Hóa học 9 bài 18: Nhôm

GIÁO ÁN HÓA HỌC LỚP 9

BÀI 18: NHÔM
KHHH : Al
NTK : 27
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức:
- Nêu được tính chất vật lí, hóa học của nhôm từ tính chất hóa học chung của
kim loại.
- Hiểu được những tính chất hoá học riêng của nhôm.
- Biết được phương pháp sản xuất nhôm bằng cách điện phân nhôm oxit nóng
chảy.
2. Kỹ năng:
- Dự đoán, kiểm tra và kết luận về tính chất hóa học của nhôm, đồng thời viết
các phương trình phản ứng minh họa.
- Quan sát sơ đồ, hình ảnh để rút ra được nhận xét về phương pháp sản xuất
nhôm.
- Tính khối lượng nhôm tham gia phản ứng hoặc sản xuất được theo hiệu suất
phản ứng.
3. Thái đô: Yêu thích bộ môn
II. CHUẨN BI:
1. Giáo viên:
- Hoá chất: bột Al, dây Al, dd HCl, dd CuCl2 / dd CuSO4 , ddNaOH.
- Dụng cụ: giấy xếp, 1 giá ống nghiệm, 1 đèn cồn, pipet, ống dẫn khí, kẹp gỗ
2. Học sinh: chuẩn bị bài
III. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG:


GIÁO ÁN HÓA HỌC LỚP 9

1. Ổn định tổ chức: (1’) Kiểm tra sĩ số, vệ sinh lớp học.

2. Bài cu:
3. Bài mới:
Hoạt đông của GV

Hoạt đông của HS

Nôi dung

Hoạt đông 1: I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ: (5’)
- Cho hs quan sát bột nhôm, dây - Nhôm là kim loại có màu - Màu trắng bạc, có
Al. Yêu cầu HS qua quan sát và trắng bạc, nhẹ, dẻo, dẫn
ánh kim, nhẹ, dẫn
liên hệ thức tế nêu tính chất vật nhiệt, dẫn điện, có ánh kim. điện, dẫn nhiệt tốt
lý của Al?
- Nóng chảy ở
- Nhận xét và bổ sung:
660oC.
- Nghe giảng.
+ Al có khối lượng riêng
- Có tính dẻo: dễ
3
2,7g/cm < 5 => kim loại nhẹ
kéo sợi, dát mỏng.
+ Độ dẫn điện của Al bằng 2/3
độ dẫn điện của Cu.
Vd: Al có thể cán rất mỏng làm
giấy gói bánh kẹo. Al nóng chảy
ở 660oC
- Yêu cầu HS kết luận.

- Kết luận.

- Nhận xét, bổ sung.

- Nghe giảng và ghi bài.

Hoạt đông 2: II. TÍNH CHẤT HÓA HỌC:
1. Nhôm có tính chất hóa học của kim loại không?
a. Phản ứng của nhôm với phi kim: (10’)
 Phản ứng của nhôm với
oxi:
- Tiến hành thí nghiệm: Rắc bột
nhôm lên ngọn lửa đèn cồn.
- Quan sát và nhận xét:
Yêu cầu HS quan sát và nhận
Nhôm cháy sáng tạo thành

- Nhôm phản ứng
với Oxi tạo thành
oxit và phản ứng với
nhiều phi kim khác
như S, Cl2 … tạo


GIÁO ÁN HÓA HỌC LỚP 9

xét hiện tượng.

chất màu trắng

thành muối.

- Chất màu trắng là Nhôm
oxit.Yêu cầu HS viết PTHH?

- Viết PTHH:

4Al + 3O2 →2Al2O3

- Nhận xét, bổ sung: Ở điều
kiện thường Nhôm phản ứng
với Oxi tạo thành lớp Al2O3
mỏng bền vững. Lớp oxit này
bảo vệ đồ vật bằng nhôm,
không cho nhôm tác dụng với
oxi trong không khí và nước.
 Phản ứng của nhôm với
phi kim khác:
- Thông báo: Nhôm phản ứng
được với nhiều phi kim khác
như S, Cl2 …tạo thành muối Al2S3, Al2Cl3…
Yêu cầu Hs viết PTHH khi
Nhôm tác dụng với khí Clo.

4Al + 3O2 → 2 Al2O3
- Nghe giảng và ghi nhớ

2Al + 3Cl2 → 2AlCl3

- Nghe giảng và ghi nhớ

PTHH: 2Al + 3Cl2 → 2AlCl3

- Nhận xét.
- Qua 2 thí nghiệm trên Hs rút
ra được kết luận gì?
- Nhận xét, bổ sung.
- Kết luận.

- Nghe giảng và ghi bài
b. Phản ứng của nhôm với dung dịch axit: (5’)
- Tiến hành thí nghiệm: Cho

- Quan sát và nhận xét:có

- Nhôm phản ứng


GIÁO ÁN HÓA HỌC LỚP 9

nhôm phản ứng với dung dịch
HCl . Yêu cầu HS quan sát và
nhận xét hiện tượng.

khí thoát ra.

- PTHH:

H2SO4 loãng…tạo
thành muối và giải
phóng khí H2.

2Al + 6HCl → 2AlCl3+
3H2

2Al +6HCl→ 2AlCl3 + 3H2

- Nghe giảng, ghi bài

Lưu ý : Nhôm
không tác dụng với
H2SO4 đặc, nguội và
HNO3 đặc, nguội.

- Nhận xét.YC HS viết PTHH?

- Bổ sung: Nhôm còn có thể
phản ứng với dung dịch axit
sunfuric loãng..

với 1 số dd axit như
HCl,

Cần lưu ý : Nhôm không tác
dụng với H2SO4 đặc, nguội và
HNO3 đặc, nguội.

c. Phản ứng của nhôm với dung dịch muối: (7’)
- Tiến hành thí nghiệm: cho
nhôm tác dụng với dung dịch
CuCl2. Yêu cầu HS quan sát và

nhận xét hiện tượng
- Nhận xét, bổ sung: Nhôm đã
đẩy đồng ra khỏi dd CuCl2, yêu
cầu HS lên bảng viết PTHH?

- Quan sát và nhận xét: có
chất rắn màu đỏ bám vào
dây nhôm, nhôm tan dần,
màu xanh lam của dd nhạt
dần.
- Nghe giảng.PTHH:

2Al + 3CuCl2 → 2AlCl3
- Thông báo: Nhôm còn có phản +3Cu
ứng tương tự với 1 số muối
khác như: AgNO3, FeCl2…
- Yêu cầu HS kết luận
- Nhận xét.
- Vậy qua các ví dụ trên có thể
kết luận như thế nào về tính kim - Kết luận
loại của nhôm?
- Nghe giảng và ghi bài
- Nhận xét, bổ sung.
- Kết luận: Nhôm có những

- Nhôm phản ứng
được với nhiều dung
dịch muối của
những kim loại hoạt
động hóa học yếu

hơn tạo ra muối
nhôm và kim loại
mới.
 Nhôm có những
tính chất hóa học
của kim loại.


GIÁO ÁN HÓA HỌC LỚP 9

tính chất hóa học của kim
loại

- Nghe giảng và ghi bài
2. Nhôm có tính chất hóa học nào khác: (7’)
- Tiến hành thí nghiệm: cho dây - Quan sát và nhận xét: có
nhôm vào ống nghiệm đựng
khí không màu thoát ra,
dung dịch NaOH. Yêu cầu HS
nhôm tan dần.
quan sát và nhận xét hiện tượng.
- Vậy kết luận được điều gì?

- Nhận xét, bổ sung.

- Nhôm có phản ứng với
dung dịch kiềm.

- Nhôm có phản ứng
với dung dịch kiềm.

2Al + 2NaOH +
2H2O  2NaAlO2 +
3H2
Natri aluminat

- Nghe giảng và ghi bài
Hoạt đông 3: III. ỨNG DỤNG: (5’)

- Dựa vào hiểu biết thực tế yêu
cầu HS cho biết những ứng
dụng của nhôm?

- Trả lời.

- Nhận xét, bổ sung.
- Nghe giảng và ghi bài.

- Nhôm và hợp kim
của nhôm được sử
dụng rộng rãi
+ Trong đời sống:
đồ dùng gia đình,
dây dẫn điện, vật
liệu xây dựng…
+ Trong công
nghiệp: dùng trong
công nghiệp chế tạo
máy bay, ô tô, tàu vũ
trụ….

Hoạt đông 4: IV. SẢN XUẤT NHÔM: (5’)
- Yêu cầu Hs tìm hiểu SGk cho
biết nguyên liệu để sản xuất

- Trả lời

- Nguyên liệu:quặng
boxit có thành phần


GIÁO ÁN HÓA HỌC LỚP 9

nhôm là gì?

chủ yếu là Al2O3.

- Nhận xét.

- Nghe và ghi bài.

Giải thích thêm: Criolit có tác
dụng làm giảm nhiệt độ nóng
chảy của Al2O3 và ngăn không
cho Al tiếp xúc với không khí.

- Quan sát và nghe giảng

- Yêu cầu HS viết PTHH?

- Phương pháp sản

xuất: điện phân
nóng chảy hỗn hợp
Al2O3 và criolit
trong bể điện phân,
thu được Al và O2
2Al2O3đpnc
4Al+3O2

- Nhận xét.

criolit

- Viết PTHH.
- Nghe giảng và ghi bài
Hoạt đông 5: .CỦNG CỐ - DẶN DÒ (2’)
- Yêu cầu HS nhắc lại nội dung
bài học
- Dặn HS về nhà học bài, làm
các bài tập trong SGK và SBT.

- Nhắc lại

- Ghi nhớ.